B
TR
NGă
TÀI CHÍNH
I H C TÀI CHÍNH - MARKETING
---------------
PH M TR NăV ăHOÀNG
NHăH
CÁC Y U T
NG
TH
IăLAOă
NG
NGăM IăVÀă
NGă
NS
G NK TC A
I V I CÔNG TY C
PH N
I LÝ D U T NH BÀ R A -V NGăTÀUă
Chuyên ngành: Qu n Tr Kinh Doanh
Mã s :
60.34.01.02
LU NăV NăTH C S KINH T
NG
IăH
NG D N KHOA H C:
PGS.TS. HOÀNG TR N H U
Tp. H Chí Minh ậ N mă2016
i
L IăCAMă OAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên c u c a cá n hân tôi. Các s li u và
k t qu nêu trong Lu n v n là trung th c và ch a t ng đ
c ai công b trong b t k
công trình nào khác.
Tôi xin cam đoan r ng m i s giúp đ cho vi c th c hi n lu n v n này đư đ
c m n và các thông tin trích d n trong lu n v n đư đ
c ch rõ ngu n g c.
TP H Chí Minh, ngày 21 tháng 04 n m 2016
H c viên th c hi n Lu n v n
PH M TR NăV ăHOÀNG
ii
c
L I CÁM
Em xin trân tr ng c m
N
n Ban giám hi u cùng Quý Th y, Cô Tr
ng
i h c Tài Chính Marketing, phòng ào t o sau đ i h c đư t o đi u ki n và truy n đ t
cho em nh ng ki n th c, nh ng kinh nghi m th c ti n quỦ báu, qua đó s giúp cho em
nhi u h n trong th c ti n công vi c.
th y PGS.TS. Hoàng Tr n H u – Ng
c bi t, em xin bày t lòng bi t n sâu s c đ n
i đư tr c ti p h
ng d n, ch b o r t t n tình và
giúp đ em trong su t quá trình nghiên c u đ em có th hoàn thành đ tài này.
Trong quá trình th c hi n, m c dù đư c g ng h t s c đ hoàn thi n lu n v n, trao
đ i và ti p thu nh ng ý ki n đóng góp quỦ báu c a Quý Th y, Cô và b n bè, đ ng
nghi p, tham kh o nhi u tài li u, song không tránh kh i nh ng thi u sót. R t mong ti p
t c nh n đ
c nh ng thông tin góp ý c a Quý Th y, Cô, b n h c, đ ng nghi p và b n
đ c.
Trân tr ng!
H c viên
PH M TR NăV ăHOÀNG
iii
M CL C
L I CÁM
N
DANH M C CÁC T
VI T T T
DANH M CăCỄCăHỊNH,ăS ă
,ă
TH
TÓM T T
CH
NGă1: T NG QUAN V V Nă
1.1. S
C N THI T C Aă
NGHIÊN C U .......................................1
TÀI .........................................................................1
1.2. T NG QUAN NGHIÊN C U ..........................................................................2
1.3. M C TIÊU VÀ NHI M V NGHIÊN C U ..................................................3
1.4.ă
IăT
1.5.ăPH
NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U ..................................................4
NGăPHỄPăNGHIểNăC U .....................................................................4
1.6.ăụăNGH AăTH C TI N C A NGHIÊN C U ................................................5
1.7. K T C U C A LU NăV N ............................................................................6
CH
NGă2:ăC ăS
LÝ THUY T VÀ MÔ HÌNH NGHIÊN C U .......................7
2.1. KHÁI NI M V NG
LAOă
IăLAOă
NG VÀ S
G N K T C AăNG
I
NG................................................................................................................7
2.1.1. Khái ni m ng
i lao đ ng: ............................................................................7
2.1.2. S g n k t c a ng
i lao đ ng: .....................................................................8
2.1.3. S c n thi t nâng cao s g n k t c a ng
2.2. CÁC LÝ THUY TăLIểNăQUANă
NG TRONG T
NS
i lao đ ng trong t ch c. ............9
G N K T C AăNG
I LAO
CH C....................................................................................11
2.2.1. Các lý thuy t v c p b c nhu c u ................................................................ 11
2.2.1.1. Lý thuy t c p b c nhu c u c a Maslow ...............................................11
2.2.1.2. Thuy t ERG .......................................................................................... 16
2.2.1.3. H c thuy t v đ ng c thúc đ y theo nhu c u c a Clelland ................16
2.2.2. Các lý thuy t v đ ng c thúc đ y .............................................................. 17
2.2.2.1. Thuy t thúc đ y b ng s t ng c
iv
ng c a Skinner................................ 17
2.2.2.2. Mô hình đ ng c thúc đ y c a Porter và Lawler .................................18
2.2.3. M t s lý thuy t đ ng viên khác .................................................................19
2.2.3.1. Thuy t k v ng c a Vroom ..................................................................19
2.2.3.2. Thuy t Công B ng c a Adams ............................................................. 20
2.2.3.3. Mô hình đ c đi m công vi c c a Hackman & Oldham (1974):...........22
2.2.4. Các nghiên c u v đ ng c thúc đ y nhân viên làm vi c ........................... 23
2.2.4.1. Thuy t X và thuy t Y: ..........................................................................23
2.2.4.2. Thuy t v thành niên – thành niên ........................................................25
2.2.4.3. Thuy t h đ ng c - v sinh .................................................................26
2.3. CÁC NGHIÊN C U TRÊN TH GI I ........................................................28
2.4. CÁC NGHIÊN C UăTRONGăN
NHăH
2.5. CÁC Y U T
NG TRONG T
NGă
C CÓ LIÊN QUAN ............................. 32
NS
G N K T C AăNG
I LAO
CH C....................................................................................34
2.5.1. S phù h p c a công vi c............................................................................35
2.5.2. i u ki n và môi tr
ng làm vi c ............................................................... 36
2.5.3. Thu nh p ......................................................................................................36
2.5.4. Khen th
ng - đ ng viên .............................................................................37
2.5.5. Thông tin và h
ng d n...............................................................................37
2.5.6. ào t o và phát tri n....................................................................................37
2.6. MÔ HÌNH CÁC Y U T
NG
I LAO
NHăH
NGă
NS
G NK TC A
NG: ............................................................................................. 38
2.7. GI THUY T NGHIÊN C U: ......................................................................39
2.8. TÓM T T .........................................................................................................39
CH
NGă3:ăTHI T K NGHIÊN C U .................................................................40
3.1. QUY TRÌNH NGHIÊN C U ..........................................................................40
3.2.ăPH
NGăPHỄPăNGHIểNăC U: ..................................................................41
3.2.1. Nghiên c u đ nh tính: ..................................................................................41
3.2.2. Thành ph n thang đo: ..................................................................................41
3.2.2.1. Thành ph n v s phù h p c a công vi c ............................................42
v
3.2.2.2. Thành ph n v đi u ki n và môi tr
ng làm vi c ................................ 42
3.2.2.3. Thành ph n v thu nh p .......................................................................42
3.2.2.4. Thành ph n v khen th
ng - đ ng viên ..............................................43
3.2.2.5. Thành ph n v thông tin và h
ng d n cho ng
i lao đ ng ................43
3.2.2.6. Thành ph n v đào t o và phát tri n.....................................................43
3.2.2.7. Thành ph n v s g n k t .....................................................................43
3.2.3. Thi t k b ng câu h i: .................................................................................44
3.2.3.1. N i dung b ng câu h i:.........................................................................44
3.2.3.2. Di n đ t và mư hoá thang đo: ............................................................... 44
3.3. MÔ HÌNH NGHIÊN C Uă(
3.3.1. Ph
NHăL
NG): ...............................................46
ng pháp ch n m u: ..............................................................................46
3.3.2. C m u: .......................................................................................................46
3.3.3. X lý và phân tích d li u: ..........................................................................46
3.3.3.1. Mô t thông tin m u: ............................................................................47
3.3.3.2. Ki m đ nh và đánh giá thang đo: .......................................................... 47
3.3.3.3. Phân tích h i quy và ki m đ nh gi thuy t: ..........................................48
3.4. GI I THI U V CỌNGăTYăCPăTH
NGăM IăVÀă
I LÝ D U T NH
BÀ R A -V NGăTÀU .............................................................................................. 50
3.4.1. Các ngu n l c ch y u ................................................................................51
3.4.1.1. C s h t ng ........................................................................................51
3.4.1.2. Ngu n nhân l c ....................................................................................51
3.4.2. K t qu s n xu t kinh doanh .......................................................................52
3.5. TÓM T T: ........................................................................................................54
CH
NGă4:ăK T QU NGHIÊN C U VÀ TH O LU N ..................................56
4.1. MÔ T M Uă I U TRA: ..............................................................................55
4.2. KI Mă
NHăVÀă ỄNHăGIỄăTHANGă O: .................................................58
4.2.1. Phân tích Cronbach’s Alpha: .......................................................................58
4.2.2. Phân tích nhân t khám phá (EFA): ............................................................ 60
4.3. PHÂN TÍCH PATH VÀ KI Mă
NH CÁC GI THUY T: .....................63
vi
4.3.1. Phân tích t
ng quan: ..................................................................................63
4.3.2. Phân tích PATH:.......................................................................................... 67
4.4.ă OăL
NG VÀ PHÂN TÍCH S
CỄCăNHịMăNG
4.4.1. o l
IăLAOă
KHÁC BI T V S
G N K T GI A
NG: ......................................................................68
ng đánh giá v “S g n k t c a ng
i lao đ ng” ............................. 68
4.4.2. Phân tích s khác bi t v g n k t gi a nam và n ......................................69
4.4.3. Phân tích s khác bi t v g n k t gi a các đ tu i ......................................71
4.4.4. Phân tích s khác bi t v s g n k t gi a các ch c v : .............................. 73
4.4.5. Phân tích s khác bi t v g n k t gi a các trình đ ....................................75
4.4.6. Phân tích s khác bi t v g n k t gi a các m c thu nh p ........................... 77
4.5. TÓM T T: ........................................................................................................80
CH
NGă5:ăK T LU N VÀ KI N NGH ............................................................. 81
5.1. TÓM T T L I K T QU NGHIÊN C U: .................................................81
5.2. GI I PHÁP NÂNG CAO S
CỌNGăTYăCPăTH
G N K T C AăNG
NGăM IăVÀă
IăLAOă
NG T I
I LÝ D U T NH BÀ R A -V NGăTÀU
...................................................................................................................................81
5.2.1. Nâng cao đi u ki n và môi tr
ng làm vi c trong Công ty ........................81
5.2.2. Nâng cao và hoàn thi n chính sách v ti n l
các đ i t
ng và thu nh p phù h p v i
ng lao đ ng .......................................................................................... 84
5.2.3. S p x p công vi c phù h p v i m c tiêu và trình đ c a nhân viên ...........86
5.2.4. T ng c
ng vi c thông tin và h
ng d n cho ng
5.2.5. T ng c
ng các hình th c khen th
i lao đ ng ....................89
ng, đ ng viên phù h p cho ng
i lao
đ ng: ......................................................................................................................91
5.2.6.
y m nh vi c xây d ng các chính sách liên quan đ n đào t o và phát tri n
cho ng
i lao đ ng ................................................................................................ 93
5.3. TÓM T T .........................................................................................................95
DANH M C TÀI LI U THAM KH O ...................................................................96
PH L C
vii
DANHăM CăCỄCăT ăVI TăT T
1. TRADOCO:
Công ty C ph n Th
ng m i và
i lý D u t nh Bà R a
–V ng Tàu
2. CNTT:
Công ngh thông tin
3. EFA:
Phân tích nhân t khám phá
4. G :
Giám đ c
5. H L :
H p đ ng lao đ ng
6. TG :
T ng giám đ c
7. CP:
C Ph n
8. TP:
Thành ph
9. OC (Organization Commitment): G n k t t ch c.
10. OCQ (Organizational Commitment Questionnaire): B ng câu h i v s
g n k t v i t ch c.
viii
DANH M C CÁC B NG
B ng 2.1: Bi u hi năt
ngă ng v i c păđ nhu c u c aăng
B ng 2.2: Bi u di n s thay đ i trong nhân cách c aăconăng
iălaoăđ ng ................14
i ............................ 25
B ng 2.3: Bi u di n h đ ngăc ă- v sinh ...................................................................26
B ng 3.1: Di năđ tăvƠămưăhóaăcácăthangăđoăthƠnhăph n .........................................46
B ng 3.2: Di năđ tăvƠămưăhoáăthangăđoăs g n k t ..................................................46
B ngă3.3:ăC ăc u ngu n nhân l c c a Công ty .........................................................52
B ngă3.4:ăTrìnhăđ đƠoăt oăng
iălaoăđ ng t i Công ty...........................................52
B ng 3.5: K t qu m t s ch tiêu ho tăđ ng SXKD ................................................53
B ngă4.1:ăC ăc u m u theo gi i tính..........................................................................55
B ngă4.2:ăC ăc u m uătheoăđ tu i và gi i tính........................................................56
B ngă4.3:ăC ăc u m u theo ch c v và gi i tính ......................................................56
B ngă4.4:ăC ăc u m uătheoătrìnhăđ và gi i tính......................................................57
B ngă4.5:ăC ăc u m u theo thu nh p và gi i tính ....................................................58
B ng 4.6: K t qu phân tích h s Cronbach’săAlpha .............................................60
B ng 4.7: K t qu phân tích nhân t khám phá các y u t đ c l p .......................62
B ng 4.8: K t qu phân tích nhân t các y u t ph thu c .....................................63
B ng 4.9: Ma tr n h s t
ngăquanăcácăy u t và s g n k t ................................ 65
B ng 4.10: K t qu phân tích h iăquyăđaăbi n .......................................................... 68
B ngă4.11:ă oăl
ng các y u t s g n k t c aăng
B ng 4.12: K t qu đoăl
iălaoăđ ng .............................. 69
ng s khác bi t v g n k t gi a nam và n ..................70
B ng 4.13: K t qu ki măđ nh s khác bi t v g n k t gi a nam và n ................71
B ng 4.14: K t qu đoăl
ng s khác bi t v g n k t gi aăcácăđ tu i ..................71
B ng 4.15: K t qu ki măđ nh s khác bi t v g n k t gi aăcácăđ tu i ................72
ix
B ng 4.16: K t qu đoăl
ng s khác bi t v g n k t gi a các ch c v ................74
B ng 4.17: K t qu ki măđ nh s khác bi t v g n k t gi a các ch c v ..............75
B ng 4.18: K t qu đoăl
ng s khác bi t v g n k t gi aăcácătrìnhăđ ................76
B ng 4.19: K t qu ki măđ nh s khác bi t v g n k t gi aăcácătrìnhăđ ..............77
B ng 4.20: K t qu đoăl
ng s khác bi t v g n k t gi a các m c thu nh p ......79
B ng 4.21: K t qu ki măđ nh s khác bi t v g n k t gi a các m c thu nh p ....79
B ngă5.1:ă oăl
ng các y u t v đi u ki năvƠămôiătr
B ng 5.2: Thu nh p c aăng
ng làm vi c ......................82
iălaoăđ ng t iăCôngătyăCPăTh
ngăm iăvƠă
i lý d u
t nh Bà R a -V ngăTƠu ................................................................................................ 84
B ngă5.3:ă oăl
ng các y u t v thu nh p ............................................................... 85
B ngă5.4:ă oăl
ng các y u t v s phù h p c a công vi c ...................................87
B ngă5.5:ă oăl
ng các y u t v thôngătinăvƠăh
B ngă5.6:ă oăl
ng các y u t v khenăth
B ngă5.7:ă oăl
ng các y u t v đƠoăt o và phát tri n ...........................................94
x
ng d n ......................................90
ng - đ ng viên ....................................92
DANHăM CăCỄCăHỊNH,ăS ă
Hìnhă2.1:ăMôăhìnhătácăđ ng s g n k t c aăng
,ă
ăTH
iălaoăđ ng ......................................8
Hình 2.2: Mô hình tháp nhu c u c a Maslow ........................................................... 12
Hìnhă2.4:ăMôăhìnhăđ căđi m công vi c c a Hackman & Oldham .......................... 23
Hình 2.5: Mô hình các nhân t
nhăh
Hình 2.6: Mô hình nghiên c u m iăt
ngăđ n m căđ g n bó c a nhân viên .....31
ngăquanăgi a các khía c nhăv năhóaăvƠăs
cam k t g n bó v i t ch c c a nhân viên.................................................................32
Hình 2.7: Mô hình các y u t tácăđ ng s g n bó c aăng
iălaoăđ ng ...................33
Hình 2.8: Mô hình các y u t tácăđ ngăđ n s cam k t g n bó c aăng
iălaoăđ ng
.......................................................................................................................................34
Hình 2.9: Mô hình các y u t
nhăh
ngăđ n s g n k t c aăng
iălaoăđ ng .......38
Hình 3.1: Quy trình nghiên c uătheoăđ xu t c a tác gi ........................................40
Hình 4.1: K t qu ki măđ nh mô hình các y u t
xi
nhăh
ngăđ n s g n k t ........66
TÓM T T
M c tiêu nghiên c u c a đ tài là tìm ra các y u t
ng
i lao đ ng đ i v i Công ty C ph n Th
ng m i và
nh h
ng đ n s g n k t c a
i lý D u t nh Bà R a –V ng
Tàu và đ a ra các gi i pháp, ki n ngh nh m nâng cao s g n k t c a ng
Công ty C ph n Th
ph
ng m i và
i lý D u t nh Bà R a –V ng Tàu. Lu n v n s d ng
ng pháp nghiên c u đ nh tính k t h p ph
đi u tra (h p l ) đ
i lao đ ng t i
ng pháp nghiên c u đ nh l
ng. M u
c th c hi n trên 280 nhân viên v n phòng đang làm vi c t i các đ n
v khác nhau c a công ty. D a trên các c s lý thuy t có s n, các khái ni m liên quan
đ n lòng trung thành và vi c t o đ ng l c làm vi c cho các nhân viên k t h p v i nghiên
c u đ nh tính, lu n v n đ a ra mô hình các y u t
nh h
ng đ n s g n k t c a ng
lao đ ng đang làm vi c t i Công ty C ph n Th
ng m i và
i
i lý D u t nh Bà R a –
V ng Tàu g m 6 nhóm y u t :
1) S phù h p c a công vi c;
2) i u ki n và môi tr
3) Ti n l
4) Khen th
ng làm vi c;
ng và thu nh p;
ng - đ ng viên;
5) Thông tin và h
ng d n;
6) ào t o và phát tri n ng
i lao đ ng.
K t qu nghiên c u xác đ nh s g n k t c a ng
ph n Th
ng m i và
t “ i u ki n và môi tr
vi c”, “Thông tin và h
và phát tri n ng
i lao đ ng đ i v i Công ty C
i lý D u t nh Bà R a –V ng Tàu ch u tác đ ng nhi u nh t là y u
ng làm vi c”; ti p đ n là “Thu nh p”, “S phù h p c a công
ng d n”, “Khen th
ng - đ ng viên” và cu i cùng là “ ào t o
i lao đ ng”. Trên c s đó, tác gi c ng đư đ a ra m t s hàm ý nh m
nâng cao s g n k t c a ng
i lao đ ng đ i v i Công ty C ph n Th
ng m i và
i lý
D u t nh Bà R a –V ng Tàu, bao g m:
1) Nâng cao đi u ki n và môi tr
ng làm vi c trong công ty;
2) Nâng cao và hoàn thi n chính sách v ti n l
đ it
ng và thu nh p phù h p v i các
ng lao đ ng;
3) S p x p công vi c phù h p v i m c tiêu và trình đ c a nhân viên;
xii
4) T ng c
ng vi c thông tin và h
5) T ng c
ng các hình th c khen th
6)
ng
ng d n cho ng
i lao đ ng;
ng, đ ng viên phù h p cho ng
i lao đ ng;
y m nh vi c xây d ng các chính sách liên quan đ n đào t o và phát tri n cho
i lao đ ng.
K t qu nghiên c u còn góp ph n vào h th ng thang đo Ủ th c g n k t c a nhân
viên v i t ch c t i v i Công ty C ph n Th
ng m i và
i lý D u t nh Bà R a –V ng
Tàu nói riêng và s g n k t c a nhân viên đ i v i t ch c nói chung.
xiii
CH
1.1. S
NGă1: T NGăQUANăV ăV Nă
C N THI T C Aă
ăNGHIểNăC U
TÀI
Ngày nay cùng v i s phát tri n m nh m c a khoa h c – k thu t và toàn c u hóa
kinh t , y u t con ng
i và v n đ qu n lỦ con ng
i đang ngày càng đ
c quan tâm
chú tr ng nh là y u t quy t đ nh s thành b i c a doanh nghi p. Trong đi u ki n kh c
nghi t c a th
ng tr
ng, ng
i lao đ ng là tài s n, là ngu n v n quý giá c a b t k
doanh nghi p nào, do v y s cam k t đ i v i t ch c c a h gi vai trò quy t đ nh then
ch t đ i v i s phát tri n và thành công c a doanh nghi p trong môi tr
ng c nh tranh
kh c li t hi n nay.
Trong môi tr
ng kinh doanh hi n nay tính hi u qu c a tài s n con ng
i quy t
đ nh n ng l c c nh tranh c a các công ty. Tính hi u qu th hi n kh n ng c a nhân viên
trong vi c sáng t o, ng d ng k n ng, ki n th c và kinh nghi m tích l y, kh n ng ph i
h p công vi c hi u qu và xây d ng m i quan h thi n chí v i đ ng nghi p. M t công
ty hay t ch c có ngu n tài chính m nh, máy móc k thu t hi n đ i c ng khó có th phát
tri n dài lâu n u ho t đ ng qu n tr ngu n nhân l c kém hi u qu . Tuy nhiên th c t cho
th y con ng
i l i là ngu n l c đ t giá nh t và khó qu n lý nh t trong doanh nghi p.
Trong doanh nghi p, khi đư có chi n l
dù chi n l
c đó có hoàn h o, Ủ t
th c. Có đ
c con ng
i, n m b t đ
r i thì v n đ đ t ra là nh ng con ng
c kinh doanh, mà không có ng
i th c thi thì
ng đó có hay đ n đâu thì c ng khó tr thành hi n
cỦt
ng, cùng nhau th c hi n m c tiêu chung
i đó có g n k t lâu dài v i doanh nghi p đ cùng
th c hi n m c tiêu hay không? H có ch p nh n và cùng tìm cách v
t qua khó kh n
tr ng i đ hoàn thành công vi c v i k t qu cao nh t không. Theo k t qu nghiên c u
l cl
ng lao đ ng toàn c u 2014 c a Towers Watson v i h n 32.000 ng
i lao đ ng
trên toàn th gi i, v i h n 1/4 (26%) cho bi t h có th s thay đ i công vi c trong hai
n m t i, ch a đ n 1/2 ng
i lao đ ng cho r ng công ty c a h làm t t vi c tuy n d ng
(46%) và gi chân (42%) nhân viên có trình đ cao. K t qu kh o sát nêu b t nh ng
thách th c trong vi c thu hút và gi chân nhân viên mà các công ty đang đ i m t.
Công ty C
ph n Th
ng m i và
i lý D u t nh Bà R a –V ng Tàu
(TRADOCO), là m t trong các doanh nghi p hàng đ u c a T nh Bà R a - V ng Tàu
1
trong l nh v c: d ch v d u khí, kinh doanh x ng, d u, nh t; v t t ; v t li u xây d ng;
xu t nh p kh u; kinh doanh d ch v b t đ ng s n, sàn giao d ch b t đ ng s n; xây d ng
các công trình giao thông, dân d ng; công trình đi n; s a ch a giàn khoan; đ i lý cung
ng tàu bi n, qu n lý và khai thác ch …V n đ ch y máu ch t xám ho c thuyên chuy n
c a ng
i lao đ ng, nh t là đ i v i nh ng v trí có t m quan tr ng trong công ty th
xuyên x y ra. T th c t c a công ty, trong th i gian g n đây tình tr ng ng
ng
i lao đ ng
xin ngh vi c đư di n ra t lao đ ng tr c ti p cho đ n b ph n qu n lý (nhân viên phòng
Kinh doanh, qu n đ c, phó phòng K thu t…).
i u đó làm cho ban lưnh đ o công ty
h t s c lo l ng. Chính s thi u g n k t c a h khi n cho công ty g p r t nhi u khó kh n
trong kinh doanh, làm nh h
ng nghiêm tr ng đ n s phát tri n c a công ty. Khi m t
nhân viên ra đi, công ty ph i t n th i gian đ tìm ki m s thay th phù h p và cùng v i
đó là chi phí đào t o. Quan tr ng h n, công ty ph i đ i đ u v i s rò r thông tin, công
ngh , khách hàng, th m chí là bí m t kinh doanh, và cu i cùng là làm x u đi hình nh
c a công ty.
Vì v y làm th nào đ gi chân nh ng ng
i lao đ ng gi i trong công ty là v n đ
h t s c khó kh n và đòi h i công ty c n ph i đ a m t chính sách phù h p v i nguy n
v ng và yêu c u c a nh ng ng
i lao đ ng nh ng v trí đó. Mà mu n đ a ra m t chính
nh h
sách phù h p l i c n ph i tìm ki m các y u t
Do đó tác gi đư ch n đ tài “Các y u t
đ i v i Công ty C ph n Th
nh h
ng m i và
ng đ n s g n k t c a nhân viên.
ng đ n s g n k t c a ng
i lao đ ng
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu” làm đ
tài th c s c a mình.
1.2. T NG QUAN NGHIÊN C U
Nhìn chung nghiên c u v lòng trung thành hay s g n k t c a ng
trong t ch c cho đ n nay không ph i là v n đ m i, đư đ
Tuy nhiên các nghiên c u tr
i lao đ ng
c nhi u tác gi th c hi n.
c đây m c đ phù h p và liên quan v i đ tài nghiên c u
c a tôi là không nhi u, có th k tên m t vài công trình nghiên c u sau đây:
- Lu n v n th c s kinh t “ nh h
ng c a v n hóa công ty đ n s cam k t g n bó
v i t ch c c a nhân viên làm vi c trong các doanh nghi p
c a
Th y Lan H
ng (2008) đ
Thành ph H Chí Minh”
c th c hi n nh m tìm hi u m i quan h gi a các
khía c nh v n hóa công ty và m c đ cam k t g n bó v i t ch c c a nhân viên.
2
- Lu n v n th c s kinh t c a Nguy n Minh Sang (2012) v i đ tài “Nâng cao s
g n bó c a ng
Minh” đ
c a ng
ng
i làm vi c trong h th ng ngân hàng th
ng m i t i Thành Ph H Chí
c th c hi n nh m tìm hi u và phân tích các y u t
nh h
ng đ n s g n bó
i lao đ ng đ t đó đ a ra các gi i pháp, ki n ngh đ nâng cao s g n bó c a
i làm vi c.
tài th c s “Các y u t tác đ ng đ n s cam k t g n bó v i t ch c c a nhân
-
viên ngân hàng th
ng m i c ph n quân đ i khu v c Thành ph H Chí Minh” c a tác
gi Nguy n Phúc Minh Th (2014) đo l
ng các y u t tác đ ng, nh h
ng đ n s cam
k t g n bó v i t ch c c a nhân viên trong khu v c Thành ph H Chí Minh.
i v i Công ty C ph n Th
ng m i và
khi tham kh o các đ tài đư nghiên c u tr
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu, sau
c đó, tác gi th y r ng ch a có nghiên c u
nào v lòng trung thành hay g n k t c a ng
i lao đ ng t i công ty. Vì v y đi m m i
c a lu n v n chính là nghiên c u các y u t
nh h
ng đ n s g n k t c a ng
đ ng đ đ ra các gi i pháp nâng cao s g n k t c a ng
nghi p c th là Công ty C ph n Th
ng m i và
i lao
i lao đ ng trong m t doanh
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu.
1.3. M C TIÊU VÀ NHI M V NGHIÊN C U
M c tiêu nghiên c u c a đ tài là đ ra các gi i pháp và nh ng ki n ngh nh m
nâng cao s g n k t c a ng
D u t nh Bà R a -V ng Tàu.
c uđ
i lao đ ng trong Công ty C ph n Th
ng m i và
i lý
th c hi n m c tiêu nghiên c u trên, các câu h i nghiên
c đ t ra là:
- C s lý lu n v s g n k t c a ng
y u t nào nh h
i lao đ ng trong t ch c là gì? Có nh ng
ng đ n s g n k t c a ng
- M i quan h gi a các y u t
Công ty C ph n Th
ng m i và
- S hài lòng c a ng
nh h
i lao đ ng trong t ch c?
ng v i s g n k t c a ng
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu nh th nào?
i lao đ ng t i Công ty C ph n Th
t nh Bà R a -V ng Tàu v các y u t
i lao đ ng t i
nh h
ng m i và
ng v i s g n k t c a ng
i lý D u
i lao đ ng nh
th nào?
- Có s đánh giá khác bi t nào v các y u t
lao đ ng t i Công ty C ph n Th
ng m i và
3
nh h
ng đ n s g n k tc a ng
i
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu hay
không? N u có thì s khác bi t đó nh th nào?
- Các gi i pháp đ t ng s hài lòng v i s g n k t c a ng
C ph n Th
ng m i và
i lao đ ng t i công ty
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu?
tr l i các câu h i nghiên c u trên, lu n v n có nhi m v th c hi n các nghiên
c u sau:
- Xác đ nh các y u t
ty C ph n Th
nh h
ng m i và
ng đ n s g n k t c a ng
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu.
- Thi t l p m i quan h gi a các y u t
đ ng t i Công ty C ph n Th
- ol
c a ng
i lao đ ng đ i v i Công
ng m i và
ng đánh giá c a ng
nh h
ng v i s g n k t c a ng
i lao
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu.
i lao đ ng v nh ng y u t
i lao đ ng t i Công ty C ph n Th
ng m i và
nh h
ng v i s g n k t
i lý D u t nh Bà R a -V ng
Tàu.
- Phân tích s khác bi t gi a s g n k t gi a nhóm ng
i lao đ ng khác nhau nh
gi i tính, đ tu i, ch c v , trình đ , thu nh p t i Công ty C ph n Th
ng m i và
i
lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu.
xu t các chính sách/gi i pháp đ thu hút và gi chân ng
-
Công ty C ph n Th
IT
1.4.
ng m i và
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu.
NG VÀ PH M VI NGHIÊN C U
tài đ
c nghiên c u trên c s đi u tra các đ i t
ng là toàn th cán b công
nhân viên v n phòng đang làm vi c t i công ty c ph n Th
Bà R a -V ng Tàu.
k t c a ng
i lao đ ng t t t i
it
ng m i và
ng nghiên c u c a đ tài là các y u t
i lý D u t nh
nh h
ng đ n s g n
ng m i và
i lý D u t nh
i lao đ ng.
Ph m vi nghiên c u c a đ tài là Công ty C ph n Th
Bà R a -V ng Tàu.
1.5. PH
NGăPHỄPăNGHIểNăC U
th c hi n m c tiêu và các nhi m v nghiên c u, lu n v n s d ng ph
nghiên c u đ nh tính k t h p ph
Ph
ng pháp nghiên c u đ nh l
ng pháp nghiên c u đ nh tính đ
đ n s g n k t c a ng
ng pháp
ng.
c th c hi n nh m tìm ra y u t
nh h
ng
i lao đ ng trong t ch c thông qua k thu t phân tích d li u
4
th c p và th o lu n v i các chuyên gia, ng
l
ng và b n câu h i kh o sát. D li u đ
i lao đ ng. T đó xây d ng nên thang đo
c th c hi n trong ph
d li u th c p và s c p. D li u th c p đ
ng pháp này g m c
c thu th p t các nghiên c u tr
c đây và
báo cáo chuyên ngành đ hình thành nên khung lý thuy t cho đ tài nghiên c u. D a
trên khung lý thuy t này, các d li u s c p đ
c thu th p t vi c th o lu n nhóm và l y
ý ki n chuyên gia đ xây d ng nên thang đo s b cho v n đ nghiên c u.
Ph
các y u t
m i và
ng pháp nghiên c u đ nh l
nh h
ng đ
ng đ n s g n k t c a ng
i lao đ ng t i Công ty C ph n Th
ng
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu và đánh giá m c đ g n k t c ng nh phân
tích m i quan h gi a chúng. D li u đ
c pđ
c th c hi n nh m phân tích đ xác đ nh
c th c hi n trong ph
c thu th p thông qua b ng câu h i đi u tra. Các ý ki n đ
ng pháp là d li u s
c đo l
ng b ng thang
đi m Likert t 1 đi m (th hi n ý ki n cho r ng h hoàn toàn không đ ng Ủ) cho đ n 5
đi m (th hi n s hoàn toàn đ ng Ủ). Ph
pháp thu n ti n. Thang đo s đ
ng pháp ch n m u đ
c s d ng là ph
c ki m đ nh t d li u thu th p đ
cronbach’s alpha. Nghiên c u s d ng ch
ng
c qua h s
ng trình SPSS 16.0 đ phân tích d li u
th ng kê và cho k t qu nghiên c u.
1.6.ăụăNGH AăTH C TI N C A NGHIÊN C U
K t qu nghiên c u s cho ng
h
ng đ n s g n k t c a ng
i đ c có đ
c cái nhìn t ng quát v các y u t
i lao đ ng đ i v i Công ty C ph n Th
nh
ng m i và
i
lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu. Nghiên c u c ng s phân tích s khác bi t gi a s g n
k t gi a nhóm ng
i lao đ ng khác nhau nh gi i tính, đ tu i, ch c v , trình đ , thu
nh p.
K t qu nghiên c u các y u t
v i Công ty C ph n Th
ng m i và
nh h
ng đ n s g n k t c a ng
i lao đ ng đ i
i lý D u t nh Bà R a -V ng Tàu s cung c p cho
nhà lưnh đ o nh n ra các y u t quan tr ng nh h
ng đ n s g n k t c a ng
đ ng đ i v i công ty và có Ủ ngh a đ i v i công tác qu n tr ngu n nhân l c
i lao
doanh
nghi p, t đó nghiên c u cung c p thông tin giúp nhà qu n lý tìm ra các gi i pháp đ
nâng cao s g n k t c a ng
i lao đ ng đ i v i công vi c m t cách khoa h c, hoàn thi n
công tác qu n tr ngu n nhân l c, góp ph n vào s
T k t qu ki m đ nh và xây d ng thang đo l
5
n đ nh và phát tri n c a công ty.
ng c ng nh mô hình các y u t
nh h
ng đ n s g n k t c a ng
ra các y u t
nh h
i lao đ ng, các công ty khác có th v n d ng đ tìm
ng đ n s g n k t c a ng
i lao đ ng trong đi u ki n t
ng t , t
đó nhà qu n lý c a công ty và t ch c s xây d ng cho t ch c mình chính sách phù h p
nh m c i thi n s g n k t c a ng
i lao đ ng đ i v i t ch c.
1.7. K T C U C A LU NăV N
Lu n v n d ki n đ
c thi t k thành 5 ch
ng, đi t lý thuy t đ n th c ti n c
th nh sau:
Ch
ng 1: T ng quan v v n đ nghiên c u.
Ch
ng 2: C s lý thuy t và Mô hình nghiên c u.
Ch
ng 3: Thi t k nghiên c u.
Ch
ng 4: K t qu nghiên c u và th o lu n.
Ch
ng 5: K t lu n và ki n ngh .
6
CH
NGă2:ăC ăS ăLụăTHUY TăVÀăMỌăHỊNHă
NGHIểNăC U
2.1. KHÁI NI M V NG
IăLAOă
NG VÀ S
G N K T C AăNG
I LAO
NG
2.1.1. Khái ni m ng
Ng
iălaoăđ ng:
i lao đ ng là nh ng ng
i trong đ tu i lao đ ng theo pháp lu t quy đ nh. H
là t t c các cán b , công nhân viên trong m t t ch c có cam k t lao đ ng v i ch s
d ng lao đ ng (th
ng là nh n yêu c u công vi c, nh n l
ng và ch u s qu n lý c a
ch lao đ ng trong th i gian làm vi c cam k t). K t qu lao đ ng c a nh ng ng
đ ng là s n ph m dành cho ng
i khác s d ng đ
c và đ
i lao
c trao đ i trên th tr
ng
hàng hóa, s n ph m tay chân thì giá tr trao đ i th p, s n ph m hàng hóa thì giá tr trao
đ i cao.
Theo ngh a r ng h n thì ng
vi c c a ng
i lao đ ng là nh ng ng
i lao đ ng là do th a thu n, xác l p gi a ng
đ ng hay còn g i là H p đ ng lao đ ng (H L ). H L
lao đ ng và ng
i làm công n l
ng. Công
i lao đ ng và ch thuê lao
là s tho thu n gi a ng
i
i s d ng lao đ ng v vi c làm có tr công, đi u ki n lao đ ng, quy n
và ngh a v c a m i bên trong quan h lao đ ng. H L bao g m các lo i nh : H L
không xác đ nh th i h n; H L xác đ nh th i h n t m t n m đ n ba n m; H L theo
mùa v ho c theo m t công vi c nh t đ nh mà th i h n d
i m t n m). Thông qua k t
qu lao đ ng nh s n ph m v t ch t, s n ph m tinh th n mà ng
l
ng t ng
i lao đ ng đ
ch
ng
i ch thuê lao đ ng.
T góc đ kinh t h c, ng
i lao đ ng là nh ng ng
đ ng – m t y u t s n xu t mang tính ng
b n c a n n kinh t . Nh ng ng
i và c ng là m t d ng d ch v /hàng hóa c
i đang lao đ ng là nh ng ng
s n ph m lao đ ng đ i v i t ch c, ng
Theo B lu t Lao đ ng n
i tr c ti p cung c p s c lao
c ta, ng
i có cam k t lao đ ng,
i khác.
i lao đ ng là ng
i đ n tu i lao đ ng, có kh
n ng lao đ ng, đang có giao k t và th c hi n h p đ ng lao đ ng v i ch s d ng lao
đ ng. Ng
i lao đ ng ph i đ đi u ki n và có các quy n l i ngh a v sau:
7
- Là ng
i ít nh t đ 15 tu i, có kh n ng lao đ ng và có giao k t h p đ ng lao
đ ng.
c tr l
-
th p h n m c l
qu công vi c; đ
ng trên c s tho thu n v i ng
ng t i thi u do Nhà n
i s d ng lao đ ng nh ng không
c quy đ nh và theo n ng su t, ch t l
ng, hi u
c b o h lao đ ng, làm vi c trong nh ng đi u ki n b o đ m v an
toàn lao đ ng, v sinh lao đ ng; ngh theo ch đ , ngh hàng n m có l
ng và đ
cb o
hi m xư h i theo quy đ nh c a pháp lu t; có quy n đình công theo quy đ nh c a pháp
lu t.
- Có quy n thành l p, gia nh p, ho t đ ng công đoàn theo Lu t công đoàn đ b o
v quy n và l i ích h p pháp c a mình; đ
ch
ng phúc l i t p th , tham gia qu n lỦ
doanh nghi p theo n i quy c a doanh nghi p và quy đ nh c a pháp lu t.
- Có ngh a v th c hi n h p đ ng lao đ ng, tho
c lao đ ng t p th , ch p hành
k lu t lao đ ng, n i quy lao đ ng và tuân theo s đi u hành h p pháp c a ng
is
d ng lao đ ng.
2.1.2. S g n k t c aăng
S g n k t c a ng
iălaoăđ ng:
i lao đ ng trong t ch c th hi n m c đ trung thành c a ng
i
lao đ ng, đ ng th i c ng cho th y hi u qu trong vi c qu n lý nhân s c a t ch c. Theo
đó, s g n k t là m c đ cao nh t trong giai đo n phát tri n s trung thành c a ng
lao đ ng đ i v i t ch c c a mình.
ng
i
i lao đ ng g n k t v i t ch c mình, các nhà
qu n tr ph i bi t các hình th c đ ng viên phù h p.
ng viên ng
i lao đ ng s làm
cho h hài lòng, t đó cam k t làm vi c lâu dài và g n k t v i t ch c c a mình (xem
hình 2.1).
ng viên
Cam k t
Hài lòng
Hình 2.1:ăMôăhìnhătácăđ ng s g n k t c aăng
G nk t
iălaoăđ ng
Ngu n: Phát tri n cho nghiên c u
ng viên là t o ra s h ng hái, nhi t tình, ph n kh i và trách nhi m h n c a nhân
viên trong quá trình th c hi n đ hoàn thành có hi u qu . Mu n đ ng viên nhân viên,
8
c n bi t đ ng c và nhu c u h , c ng nh nh ng y u t c u thành nên s đ ng viên đ
có bi n pháp và hình th c đ ng viên c a h . Nhân viên đ
c đ ng viên phù h p s làm
h hài lòng ho c th a mãn hay không b b t mãn.
M c đ hài lòng c a ng
t ch c hay không (l
ng, th
s hài lòng c a con ng
đ
i lao đ ng cho th y h có th a mãn v i các đáp ng c a
ng, công vi c phù h p, c h i th ng ti n…). Tuy nhiên,
i là không có gi i h n. Ch ng h n nh , khi ng
c t ch c t ng 10% l
ng thì h r t hài lòng. Th nh ng, sau m t th i gian, do kinh
doanh khó kh n, doanh nghi p không có đ đi u ki n đ t ng l
nh tr
i lao đ ng
ng cho ng
i lao đ ng
c n a mà ch t ng 5% thì khi đó s xu t hi n s không hài lòng c a nh ng nhân
viên này dù r ng l
ng c a h v n đ
c t ng.
S cam k t là m t c p b c cao h n so v i s hài lòng trong vi c đo l
trung thành c a ng
i lao đ ng. S cam k t th hi n qua vi c ng
ng m c đ
i lao đ ng h a s n
l c h t mình vì công vi c và t ch c. Tuy nhiên, s cam k t này c a ng
i lao đ ng l i
ch u tác đ ng b i khá nhi u y u t nh t ch c, doanh nghi p khác tr l
ng cao h n,
ch đ khen th
ng và phúc l i khá h n, đi u ki n làm vi c
vì lý do hoàn c nh mà ng
i lao đ ng không th c hi n đ
n i khác t t h n… ho c
c cam k t c a mình…).
Do đó, s g n k t là c p đ cao nh t trong vi c th hi n lòng trung thành c a ng
lao đ ng đ i v i t ch c. S g n k t c a ng
i
i lao đ ng th hi n qua 3 S:
-
Say: ng
i lao đ ng luôn nói t t v t ch c c a mình
-
Stay: ng
i lao đ ng
-
Support: ng
l i v i t ch c dù cho có b t c khó kh n nào.
i lao đ ng n l c h t mình trong công vi c c ng nh trong nhi u
v n đ khác c a t ch c.
2.1.3. S c n thi t nâng cao s g n k t c aăng
iălaoăđ ng trong t ch c.
S c m nh c a m t t ch c ph thu c vào ki n th c, k n ng, lòng nhi t tình và s
g n k t c a t ng cá nhân. N u xem t ch c nh là m t c th thì m i thành viên là m t
t bào. Mu n cho c th kh e m nh thì m i t bào c n kh e m nh và quan tr ng h n c
là s g n k t ch t ch và h p lý gi a nh ng t bào y. Trong lúc cu c chi n nhân tài
đang di n ra t i th tr
ng lao đ ng Vi t Nam thì các t ch c, doanh nghi p ngày càng
chú tr ng đ n vi c làm th nào đ t ng m c đ g n k t c a ng
9
i lao đ ng đ i v i doanh
nghi p.
Vì s g n k t c a ng
i lao đ ng v i t ch c th hi n m c đ cao nh t c a lòng
trung thành nên nó có Ủ ngh a vô cùng quan tr ng đ i v i nh ng nhà qu n tr trong t
ch c. Vi c có nh ng chính sách qu n lý nhân s hi u qu và có các chính sách h p d n
v thu hút, gi chân và t ng c
ng s g n k t c a nhân viên đang tr nên ngày càng c p
thi t. M t doanh nghi p mu n ho t đ ng kinh doanh dâu dài và phát tri n v ng m nh
c n có m t đ i ng nhân l c làm vi c có trình đ chuyên môn, có đam mê và nh t là
ph i có s trung thành, g n k t lâu dài v i công ty. Do đó, nâng cao s g n k t c a ng
i
lao đ ng v i t ch c là vi c làm c n thi t và đóng vai trò quy t đ nh đ i v i s phát
tri n c a t ch c.
Giá tr c a s g n k t c a ng
i lao đ ng đ i v i t ch c là c c k to l n, giúp t
ch c gi m thi u r t nhi u chi phí và giúp doanh nghi p nâng cao hi u qu kinh doanh.
Xét v m t chi phí qu n lý ngu n nhân l c, các chi phí tuy n d ng nhân viên m i, chi
phí đào t o m i do vi c ph i thay đ i ng
đ
c, vi c m t đi nh ng ng
i lao đ ng…ch là nh ng ví d nhìn th y
i lao đ ng có kinh nghi m và trình đ chuyên môn còn
đem l i r t nhi u nh ng t n th t cho t ch c. Do đó, vi c gi l i nh ng nhân viên có
kinh nghi m, trình đ và đáng tin c y là tài s n vô giá c a doanh nghi p. Xét v m t
hi u qu lao đ ng, m t t ch c có nh ng thành viên g n k t lâu dài s có l i th h n
nh ng doanh nghi p có nhi u nhân viên ra đi. Theo đó, nh ng nhân viên có s g n k t
lâu dài v i t ch c th
vi c cao
ng có khuynh h
ng làm vi c t t h n và luôn có tinh th n làm
kh n ng t t nh t c a h . Nh ng y u t này đ u r t quan tr ng đ i v i vi c
n đ nh và nâng cao hi u qu ho t đ ng c a t ch c.
Nói cách khác, thay vì ch t p trung vào vi c níu gi nhân viên (c g ng gi l i
nh ng nhân viên đã quy t đ nh ngh vi c), các nhà qu n tr c n tích c c và ch đ ng
h n n a trong vi c th a nh n nh ng l i ích c a vi c tìm hi u, qu n lỦ và t ng c
ng
lòng trung thành c a nhân viên.
Nh v y, m c dù lòng trung thành c a nhân viên đ
c th a nh n là hai trong s
nh ng nhân t mang tính quy t đ nh nh t đ i v i s thành công c a doanh nghi p, hi n
nay v n không có gì ng c nhiên khi nh n th y r ng các công ty và t ch c đang ph i đ i
m t v i nh ng thách th c gay g t v vi c xây d ng và phát tri n m t đ i ng nhân l c
10
nhi t huy t và t n t y v i s t n t i c a doanh nghi p.
2.2. CÁC LÝ THUY Tă LIểNă QUANă
NG TRONG T
G N K T C Aă NG
NS
I LAO
CH C
2.2.1. Các lý thuy t v c p b c nhu c u
2.2.1.1. Lý thuy t c p b c nhu c u c a Maslow
N m 1943, Nhà tâm lỦ h c Maslow (1908-1970) đư phát tri n là lý thuy t v Thang
b c nhu c u (Hierarchy of Needs) c a con ng
đ
i. Ngày nay, t m nh h
ng c a nó
c th a nh n r ng rãi và s d ng trong nhi u l nh v c khác nhau. Trong lý thuy t
này, Maslow cho r ng: ng
i lao đ ng có n m nhu c u đ
c x p theo b c thang t th p
đ n cao là (xem hình 2.2):
1) Nhu c u c b n (physiological needs),
2) Nhu c u v an toàn (safety and security);
3) Nhu c u v xã h i (love and belonging);
4) Nhu c u đ
c quý tr ng (self-esteem);
5) Nhu c u đ
c th hi n mình (self-actualization)
Nh v y, con ng
m c đ th p đ
i có nh ng c p đ khác nhau v nhu c u. Khi nh ng nhu c u
c th a mãn, m t nhu c u
Sau khi m t nhu c u đ
c đáp ng, m t nhu c u khác s xu t hi n. K t qu là con ng
luôn luôn có nh ng nhu c u ch a đ
ng
c p đ cao h n s tr thành l c thúc đ y.
c đáp ng. Và nh ng nhu c u này thúc đ y con
i th c hi n nh ng công vi c nh t đ nh đ đ
c th a mưn. Nh v y, nhu c u tr
thành đ ng l c quan tr ng và vi c tác đ ng vào nhu c u cá nhân s thay đ i đ
vi c a con ng
i
i.
11
c hành
Nhu c u
th hi n mình
Nhu c u đ
c quý tr ng
Nhu c u v xã h i
Nhu c u v an toàn
Nhu c u c b n
Hình 2.2: Mô hình tháp nhu c u c a Maslow
Ngu n: Nh ng v n đ c t y u c a qu n lý, Koontz, Odonnell & Weihrich, 1999
Nhu c u c b n (physiological needs)
Nhu c u c b n n m v trí th p nh t trong h th ng th b c các nhu c u. Nhu c u
này còn đ
c g i là nhu c u c a c th ho c nhu c u sinh lý, bao g m các nhu c u c
b n c a con ng
i nh
n, u ng, ng , không khí đ th , các nhu c u làm cho con ng
tho i mái,… đây là nh ng nhu c u c b n nh t và m nh nh t c a con ng
i. Con ng
i
i
c n có nh ng nhu c u này đ t n t i
Maslow cho r ng, nh ng nhu c u
nh ng nhu c u c b n này đ
thúc, gi c giư con ng
m c đ cao h n s không xu t hi n tr khi
c th a mãn và nh ng nhu c u c b n này s ch ng , h i
i hành đ ng khi nhu c u c b n ch a đ t đ
c. Chúng ta có th
ki m ch ng d dàng đi u này khi c th không kh e m nh, đói, khát ho c b nh t t, lúc
y, các nhu c u khác ch còn là th y u.
Nhu c u v an toàn, an ninh (safety and security)
Khi con ng
i đư đ
c đáp ng các nhu c u c b n, t c là các nhu c u này không
còn đi u khi n suy ngh và hành đ ng n a, con ng
12
i s có nhu c u v an toàn, an ninh.