Tải bản đầy đủ (.pdf) (35 trang)

Thực trạng kiểm soát nhiễm khuẩn các khoa lâm sàng bệnh viện bạch mai năm 2015

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (416.1 KB, 35 trang )

B ăGIỄOăD CăVẨă ẨOăT Oă
TR

NGă

IăH CăTH NG LONG

KHOAăKHOAăH CăS C KH E
B ăMỌNă I U D

NG

-----***-----

TR NăV NăLIểM
Mã sinh viên: B00372

TH C TR NG KI M SOÁT NHI M KHU N
CÁC KHOA LÂM SÀNG B NH VI N B CH
MAIăN Mă2015

TÀI T T NGHI P C

Ng

NHỂNă I UăD

NG H VLVH

i HDKH: PGS.TS Nguy n Vi t Hùng


HẨăN Iă- Thángă11ăn m 2015


L IăC M

N

Nhân d p hoàn thành khóa lu n t t nghi p c nhân y khoa, tôi xin trân tr ng c m
n Ban giám hi u, Phòng đào t o đ i h c, Khoa Khoa h c s c kh e và B môn
d

ng tr

ng

i u

i h c Th ng Long đã giúp đ tôi trong su t quá trình h c t p và t o

m i đi u ki n cho tôi hoàn thành khóa lu n này.
Tôi xin bày t lòng kính tr ng và bi t n sâu s c t i PGS.TSăNguy năVi tăHùngă
– Tr
h

ng Khoa Ki m soát nhi m khu n, B nh vi n B ch Mai. Ng

i th y đã t n tình

ng d n, ch b o và đóng góp cho tôi nh ng ý ki n quý báu, t o đi u ki n thu t l i


giúp đ tôi trong su t quá trình th c hi n khóa lu n này.
Tôi xin chân thành c m n Cánăb ănhơnăviênăyăt ,ăB nhăvi năB chăMaiăđã nhi t
tình h p tác giúp tôi th c hi n khóa lu n.
Tôi xin đ

c bày t lòng bi t n vô h n t i chaăm ăvƠăgiaăđìnhăđã giành cho tôi

s quan tâm đ ng viên, tình yêu th

ng đ tôi có đ ng l c h c t p và ph n đ u tr

ng

thành nh ngày hôm nay.
Cu i cùng, xin chân thành c m n b năbèătôiă- nh ng ng

i luôn bên c nh chia

s , đ ng viên và giúp đ tôi trong su t quá trình h c t p và th c hi n khóa lu n t t
nghi p.
Hà N i, tháng 11 n m 2015
Sinh viên

Tr n V n Liêm

Thang Long University Library


DANHăăM CăCỄCăCH ăVI T T T
Trung tâm ki m soát và phòng ng a d ch b nh Hoa

CDC

K (Centers for Disease Control and Prevention)

CXK

C x

GMHS

Gây mê h i s c

HHTM

Huy t h c truy n máu

HSCC

H is cc pc u

HSTC

H i s c tích c c

KCBTYC

Khám ch a b nh theo yêu c u

KK/TK


Kh khu n/ti t khu n

KKB

Khoa khám b nh

KSNK

Ki m soát nhi m khu n

NKBV

Nhi m khu n b nh vi n

NVYT

Nhân viên y t

PHCN

Phòng h cá nhân

K. PHCN

Khoa ph c h i ch c n ng

PT PHCN

Ph


QLCT

Qu n lý ch t th i

QL V

Qu n lý đ v i

RHM

R ng hàm m t

TMH

Tai m i h ng

VSMT

V sinh môi tr

VST

V sinh tay

YHCT

Yêu h c c truy n

YHHN-UB


Y h c h t nhân – ung b

ng kh p

ng ti n phòng h cá nhân

ng

u


M CL C
TăV N
Ch

....................................................................................................... 1

ng 1: T NGăQUANăTẨI LI U ................................................................. 3

1.1. Nhi m khu n b nh vi n ................................................................................. 3
nh ngh a ................................................................................................. 3

1.1.1.

1.1.2. M t s đ c đi m khái quát v NKBV ....................................................... 3
1.1.3. Tác nhân chính gây nhi m khu n b nh vi n ............................................. 3
1.1.4. Ngu n lây truy n nhi m khu n b nh vi n ................................................. 4
1.2. N i dung tri n khai công tác ki m soát nhi m khu n ..................................... 5
1.2.1. V sinh tay ................................................................................................. 5
1.2.2. Th c hi n các quy đ nh v vô khu n ......................................................... 5

1.2.3. Làm s ch, kh khu n, ti t khu n d ng c và ph

ng ti n ch m sóc, đi u

tr ................................................................................................................ 5
1.2.4. Th c hi n các bi n pháp phòng ng a cách ly ............................................ 6
1.2.5. Giám sát phát hi n nhi m khu n m c ph i và các b nh truy n nhi m
trong c s y t ........................................................................................... 7
1.2.6. V sinh môi tr

ng và qu n lý ch t th i .................................................... 7

1.2.7. V sinh đ i v i ng

i b nh, ng

i nhà ng

i b nh .................................... 8

1.2.8. V sinh an toàn th c ph m ........................................................................ 8
1.2.9. Qu n lý và s d ng đ v i ......................................................................... 8
1.2.10. V sinh trong vi c b o qu n,

p, mai táng, di chuy n thi th khi ng

i

b nh t vong .............................................................................................. 9
Ch


ng 2:

2.1.

it

IT

NG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U .................... 10

ng nghiên c u..................................................................................... 10

2.2. Ph

ng pháp nghiên c u ................................................................................ 10

2.2.1.

a đi m và th i gian ............................................................................... 10

2.2.2. Ph

ng pháp nghiên c u .......................................................................... 10

2.2.3. Ph

ng ti n nghiên c u ............................................................................ 10


2.2.4. X lý và phân tích s li u: ....................................................................... 10
2.2.5. Các thông s c n đánh giá ....................................................................... 11
2.2.6.

o đ c nghiên c u: ................................................................................ 11

Thang Long University Library


Ch ng 3: K TăQU ăNGHIểN C U ............................................................. 14
3.1. K t qu ki m tra t ng quát công tác ki m soát nhi m khu n ........................ 14
3.2. K t qu ki m tra ki n th c, ph ng ti n và th c hành ki m soát nhi m khu n18
3.2.1. Ki n th c ki m soát nhi m khu n theo kh i đi u tr và theo giai đo n
nghiên c u ................................................................................................ 18
3.2.2. Ph

ng ti n ki m soát nhi m khu n theo kh i đi u tr và theo giai đo n

nghiên c u ................................................................................................ 19
3.2.3. Th c hành ki m soát nhi m khu n theo kh i đi u tr và theo giai đo n
nghiên c u ................................................................................................ 21
Ch ngă4: BÀN LU N ...................................................................................... 23
4.1. Th c tr ng t ng quát công tác ki m soát nhi m khu n ................................. 23
4.1.1. Ki m soát nhi m khu n theo khoa và theo kh i ...................................... 23
4.1.2.
4.2. Ki
4.2.1.
4.2.2.
4.2.3.


Ki m soát nhi m khu n theo n i dung .................................................... 24
n th c, ph ng ti n và th c hành công tác ki m soát nhi m khu n......... 24
Ki n th c ki m soát nhi m khu n ........................................................... 24
Ph ng ti n ki m soát nhi m khu n ........................................................ 25
Th c hành ki m soát nhi m khu n .......................................................... 25

K T LU N ......................................................................................................... 27
ăXU T,ăKI N NGH .................................................................................... 28
TẨIăLI UăTHAM KH O
PH ăL C


DANHăM CăB NG,ăBI Uă
B ng 3.1:

T l đi m đ t TB v ki n th c ki m soát nhi m khu n theo kh i đi u
tr trong hai giai đo n ..........................................................................18

B ng 3.2:

T l đi m đ t v ph

ng ti n ki m soát nhi m khu n theo kh i đi u

tr trong hai giai đo n ..........................................................................19
B ng 3.3:

T l đi m đ t v th c hành ki m soát nhi m khu n theo kh i đi u tr
trong hai giai đo n ...............................................................................21


Bi u đ 3.1: So sánh t l đi m đ t v công tác KSNK t i các khoa lâm sàng theo
2 giai đo n ...........................................................................................14
Bi u đ 3.2: So sánh t l đi m đ t v công tác KSNK t i các kh i theo 2 giai đo n....16
Bi u đ 3.3: So sánh t l đi m đ t v các n i dung KSNK theo 2 giai đo n.........17

Thang Long University Library


TăV N
T i nh ng n

c phát tri n,

c tính 5 - 10% ng

i b nh (NB) nh p vi n hàng

n m m c nhi m khu n b n vi n (NKBV), t l này cao g p 2 - 20 l n

các n

c

đang phát tri n [2].
NKVM làm t ng th i gian đi u tr , t ng chi phí ch m sóc s c kh e và là
nguyên nhân quan tr ng d n đ n t vong. Chi phí phát sinh do NKBV hàng n m t i
M : 6,5 t USD và t i Anh: 1,06 t b ng [2].
Gi m thi u NKBV hi n đang là v n đ
bi t tr


u tiên hàng đ u t i các c s y t , đ c

c tình hình di n bi n nhi u d ch b nh nguy hi m liên t c xu t hi n trong

th i gian g n đây.
Theo nghiên c u SENIC, 1/3 NKBV có th phòng ng a đ
ch

c khi tri n khai

ng trình ki m soát nhi m khu n thích h p. Chi phí phòng ng a NKBV

250 gi

BV

ng b nh chi m kho ng 6% t ng chi phí phát sinh do NKBV. Do v y, làm

gi m t l NKBV mang l i an toàn cho BN, c i thi n ch t l

ng ch m sóc, đi u tr

và đem l i hi u qu kinh t cho BV. H n n a, phòng ng a NKBV còn là yêu c u
b t bu c v y đ c [3].
Ch

ng trình KSNK đ u tiên đ

c b t đ u t nh ng n m 1950 t i M cùng


v i s phát tri n c a các k thu t y t tiên ti n và s gia t ng c a các nhi m khu n
do t c u vàng kháng thu c. Ch

ng trình KSNK đ

c m r ng nhanh chóng t i

hàng nghìn BV trên th gi i vào cu i nh ng n m 1960 và 1970. Nh có ch
trình KSNK chu n m c mà
soát, ch t l

các qu c gia này NKBV đã t ng b

ng ch m sóc và đi u tr đ

c a nhân viên y t đ



ng

c ki m

c c i thi n đáng k , an toàn ngh nghi p

c nâng cao [4] [5].

T i Vi t Nam, NKBV chi m 7,8% BN nh p vi n và th
thu t xâm nh p, t p trung ch y u


ng liên quan đ n th

khu v c H i s c c p c u, S sinh và Ngo i

khoa. M t s nghiên c u t i B nh vi n B ch Mai cho th y NKBV chi m 5,0% và
đ c bi t t ng cao

Khoa H i s c tích c c: 15,0%. Ngoài làm t ng t l t vong còn

làm t ng g p đôi th i gian n m vi n và chi phí đi u tr . i u đáng lo ng i là NKBV
làm t ng s d ng kháng sinh và tình tr ng vi khu n kháng thu c [1] [9] [10].

1


T i Vi t Nam, quy ch ch ng NKBV l n đ u tiên đ
1997 và đ n n m 2009, B Y t đã ban hành thông t s 18 h
khai công tác KSNK và m t s h

c ban hành vào n m
ng d n t ch c tri n

ng d n v : kh khu n/ti t khu n, v sinh

tay, tiêm an toàn, phòng ng a chu n, phòng ng a cách ly, phòng ng a nhi m khu n
v t m , nhi m khu n hô h p, nhi m khu n huy t và nhi m khu n ti t ni u nh m
gi m thi u NKBV t i các c s y t .
B nh vi n B ch Mai là b nh vi n đa khoa tuy n cu i
đ n t nhi u vùng mi n khác nhau trong c n


c; s l

khu v c mi n B c, NB

ng NB n i trú, ngo i trú

th

ng xuyên trong tình tr ng quá t i; các m t b nh đa d ng và di n bi n ph c t p.

Tr

c th c tr ng đó, B nh vi n B ch Mai luôn là m t trong nh ng b nh vi n đi đ u

trong vi c tri n khai công tác KSNK, cán b nhân viên y t luôn c g ng n l c h t
mình đ làm t t công tác KSNK nh m gi m thi u NKBV, đem l i an toàn cho NB
và nâng cao ch t l

ng b nh vi n. Tuy nhiên trong quá trình tri n khai, B nh vi n

còn g p nhi u khó kh n và thách th c, đ th y rõ nh ng t n t i c a B nh vi n,
chúng tôi th c hi n đ tài ”Th cătr ngăcôngătácăki măsoátănhi măkhu năt iăcácă
khoaălơmăsƠngăB nhăvi năB chăMai”ăv i m c tiêu:
1. Xác đ nh th c tr ng công tác ki m soát nhi m khu n t i các khoa lâm
sàng B nh vi n B ch Mai.
2. Xác đ nh ph

ng pháp ki m tra, đánh giá công tác ki m soát nhi m


khu n phù h p t i các khoa lâm sàng trong b nh vi n.

2

Thang Long University Library


Ch

ng 1

T NG QUAN TÀI LI U
1.1. Nhi măkhu năb nh vi n

1.1.1.

nh ngh a [6]
Theo CDC, Hoa K (1988), NKBV là nh ng nhi m khu n m c ph i trong

b nh vi n, th
không

ng xu t hi n sau 48 gi nh p vi n và không hi n di n c ng nh

giai đo n

b nh t i th i đi m nh p vi n.

1.1.2. M t s đ c đi m khái quát v NKBV [6] [9] [10]
NKBV không ch gói g n


ph m vi b nh vi n mà đ

c m r ng ra m i c

s khám ch a b nh và các c s d ch v y t . M i th c hành khám b nh, ch a b nh,
phòng b nh d n t i nhi m khu n đ u đ

c g i là NKBV. Vì v y, NKBV còn đ

c

g i là nhi m khu n liên quan t i ch m sóc s c kho (Healthcare Associated
Infections - HAI).
NKBV không ch x y ra
m iđ it

ng khác (ng

ng

i nhà ng

i b nh mà b n thân nhân viên y t c ng nh
i b nh, khách th m b nh…) đ u có nguy c

m c NKBV.
M i tác nhân gây b nh đ u có th gây NKBV. Tuy nhiên, h u h t NKBV là
do vi khu n gây b nh có t l đ kháng cao v i kháng sinh thông d ng.
Có 4 lo i NKBV th


ng g p: nhi m khu n ti t ni u, nhi m khu n ph i,

nhi m khu n v t m và nhi m khu n huy t. Nh ng lo i nhi m khu n này th

ng

liên quan t i các th thu t xâm nh p.

1.1.3. Tác nhân chính gây nhi m khu n b nh vi n [12]
M i vi sinh v t nh : vi khu n, virus, ký sinh trùng, n m đ u có th gây
NKBV trong đó vi khu n là nhóm c n nguyên ph bi n nh t.
H vi khu n gây NKBV r t phong phú và đa d ng v ch ng lo i, có tính đ
kháng cao v i các kháng sinh thông d ng.

c bi t, các vi khu n Gram âm đa

kháng kháng sinh xu t hi n ngày càng nhi u t i các đ n v ch m sóc tích c c và
m t s b nh vi n, các vi khu n này lan r ng ra toàn b nh vi n, đang thách th c ch t
l

ng khám ch a b nh.

3


Nh ng n m g n đây, v i s xu t hi n ngày càng nhi u các v d ch, đ i d ch,
đ c bi t là các v d ch viêm đ

ng hô h p c p tính trong các c s khám ch a b nh


đòi h i c n nghiên c u sâu h n v đ c đi m gây b nh và lây truy n d ch c a các
ch ng virus m i (virus cúm A, SARS, v.v.).

1.1.4. Ngu n lây truy n nhi m khu n b nh vi n [12]
- Ng

i b nh nhi m khu n ho c ng

+ Nhân viên y t : có th là ng
thành ngu n lây cho ng
sang ng

i b nh th

i lành mang trùng

i mang m m b nh không tri u ch ng và tr

i b nh. M t s nhi m khu n lan truy n t nhân viên y t

ng g p nh nhi m khu n da do t c u vàng, liên c u nhóm A,

tiêu ch y do Salmonella, cúm, v.v....
+ Ng
ng

i b nh và ng

i nhà ng


i mang m m b nh. B t c ng

i b nh: có th m c nhi m khu n ho c là
i b nh nào c ng có th là ngu n lan truy n

NKBV quan tr ng.
- Các y u t môi tr

ng

+ Không khí: không ph i là môi tr
Tuy nhiên trong môi tr
đ

ng thu n l i cho vi sinh v t phát tri n.

ng b nh vi n, không khí th

ng d b ô nhi m và tr thành

ng lây truy n quan tr ng. M c đ ô nhi m vi sinh v t trong không khí thay đ i

theo đ a đi m, m t đ ng

i b nh và nhân viên y t trong bu ng b nh. M t s vi

sinh v t gây b nh có th có trong không khí b nh vi n nh t c u vàng, liên c u,
tr c khu n m xanh, vi khu n đ
+N


ng ru t, vi khu n lao, virus cúm.

c sinh ho t: là ngu n ch a và là y u t trung gian lan truy n các tác

nhân gây NKBV. Kho ng 10% nhi m khu n Legionella do n
đ t tiêu chu n. M t s nghiên c u cho th y n

c sinh ho t không

c sinh ho t c a b nh vi n là nguyên

nhân lan truy n nhi m khu n v t m , nhi m khu n v t b ng.
+ D ng c y t : có th ô nhi m vi sinh v t gây b nh do ti t khu n không đúng
quy trình, quá th i h n ho c không x lý ti t khu n gi a các l n s d ng.
Vi c th c hi n th thu t xâm nh p t o thu n l i đ tác nhân gây b nh có trên
d ng c ô nhi m xâm nh p vào c th và gây b nh.
+ Ch t th i y t : là môi tr

ng thu n l i cho vi sinh v t c trú, phát tri n.

Ngoài ch t th i s c nh n có kh n ng lan truy n tác nhân gây b nh theo

4

Thang Long University Library


đ


ng máu, hi n ch a có b ng ch ng cho th y các ch t th i khác trong b nh

vi n làm lan truy n NKBV.
+

v i y t : là ngu n ch a vi sinh v t và có kh n ng lan truy n tác nhân

gây NKBV.

ã có nghiên c u cho th y nhi m khu n s t Q, n m da, gh , v.v...

nhân viên y t x lý đ v i b n không đúng quy trình.
1.2. N iădungătri năkhaiăcôngătácăki măsoátănhi măkhu n [1][3][7][8][11]

1.2.1. V sinh tay
- Th y thu c, nhân viên y t , h c sinh, sinh viên th c t p t i các c s khám
ch a b nh ph i tuân th r a tay đúng ch đ nh và đúng k thu t theo h

ng d n c a

B Yt .
- Ng
đ nh và h

i b nh, ng

i nhà ng

i b nh và khách đ n th m ph i r a tay theo quy


ng d n c a c s khám b nh, ch a b nh.

1.2.2. Th c hi n các quy đ nh v vô khu n
- Khi th c hi n ph u thu t, th thu t và các k thu t xâm l n khác ph i b o
đ m đi u ki n, ph

ng ti n và k thu t vô khu n theo đúng quy trình k thu t c a

B Yt .
- Các d ng c y t s d ng l i ph i đ

c kh khu n, ti t khu n t p trung t i b

ph n (đ n v ) ti t khu n và ph i b o đ m vô khu n t khâu ti t khu n, l u tr , v n
chuy n cho t i khi s d ng cho ng

i b nh.

- Không dùng chung g ng tay cho ng

i b nh, thay g ng khi chuy n t vùng

c th nhi m khu n sang vùng s ch trên cùng m t ng

i b nh và khi th c hi n

đ ng tác k thu t vô khu n ph i mang g ng vô khu n.
- Nhân viên y t tuy t đ i tuân th các quy đ nh v vô khu n, phòng ng a
chu n và phòng ng a cách ly khi xâm nh p, làm vi c


các khu v c vô khu n.

1.2.3. Làm s ch, kh khu n, ti t khu n d ng c và ph
tr

- Các d ng c , ph

ng ti n, v t li u y t dùng trong ph u thu t, th thu t và

các k thu t xâm l n khác ph i đ
l

ng ti t khu n tr

ng ti n ch m sóc, đi u

c kh khu n, ti t khu n và đ

c khi s d ng theo h

ng d n c a B Y t .

5

c ki m soát ch t


- Các d ng c , thi t b , ph
m i ng


ng ti n ch m sóc và đi u tr sau khi s d ng cho

i b nh n u s d ng l i ph i đ

- D ng c nhi m khu n ph i đ
tr

c x lý theo quy trình thích h p.
c x lý (kh nhi m) ban đ u t i các khoa

c khi chuy n đ n đ n v (b ph n) kh khu n, ti t khu n.
- T i b ph n (đ n v ) kh khu n, ti t khu n t p trung, m i d ng c ph i đ

làm s ch, kh khu n, đóng gói, ti t khu n và l u tr theo đúng quy trình h

c

ng d n

c aB Yt .
- B ph n (đ n v ) kh khu n, ti t khu n t p trung ph i có thi t b làm s ch,
kh khu n, ti t khu n c n thi t; ph i có xe và thùng v n chuy n chuyên d ng đ
nh n d ng c b n và chuy n d ng c vô khu n riêng t i các khoa phòng chuyên
môn.
- Các khoa, phòng chuyên môn ph i có đ ph

ng ti n, xà phòng, hoá ch tkh

khu n c n thi t đ x lý ban đ u d ng c nhi m khu n và có t đ b o qu n d ng
c vô khu n.

- D ng c đ ng trong các bao gói, h p đã quá h n s d ng, bao bì không còn
nguyên v n ho c đã m đ s d ng trong ngày nh ng ch a h t thì không đ
d ng cho ng

cs

i b nh mà ph i ti t khu n l i.

1.2.4. Th c hi n các bi n pháp phòng ng a cách ly
-

C s khám b nh, ch a b nh ph i tuyên truy n, hu n luy n cho th y

thu c, nhân viên y t , ng

i b nh, ng

i nhà ng

i b nh, khách th m th c hi n các

bi n pháp phòng ng a cách ly thích h p.
-

Nhân viên y t ph i áp d ng các bi n pháp Phòng ng a chu n khi ti p xúc

v i máu, d ch sinh h c khi ch m sóc, đi u tr v i m i ng
b nh đ
-


i b nh không phân bi t

c ch n đoán và áp d ng các d phòng b sung theo đ

ng lây.

C s khám b nh, ch a b nh ph i thi t l p h th ng qu n lý, giám sát,

phát hi n, x trí và báo cáo tai n n r i ro ngh nghi p

nhân viên y t . Ph i h p

ch t ch v i h th ng y t d phòng cùng c p đ thông báo và x lý d ch k p th i.

6

Thang Long University Library


- Nh ng ng

i b nh khi nghi ng ho c xác đ nh đ

c c n nguyên gây b nh

truy n nhi m c n áp d ng ngay các bi n pháp phòng ng a cách ly thích h p theo
đúng quy đ nh c a pháp lu t v phòng, ch ng b nh truy n nhi m.
- Th y thu c, nhân viên y t làm vi c trong các c s khám b nh, ch a b nh
đ


c tiêm phòng v c xin phòng ng a các b nh truy n nhi m nh viêm gan B, cúm

và các b nh truy n nhi m nguy hi m khác.
- Nh ng ng

i b nh nhi m khu n do vi khu n đa kháng thu c ph i đ

d ng bi n pháp phòng ng a cách ly phù h p v i đ

c áp

ng lây truy n c a b nh.

1.2.5. Giám sát phát hi n nhi m khu n m c ph i và các b nh truy n nhi m
trong c s y t
- C s khám b nh, ch a b nh t ch c, giám sát, phát hi n và thông báo, báo
cáo các tr

ng h p nghi ng m c b nh truy n nhi m t i nguy hi m theo quy đ nh

c a pháp lu t v phòng, ch ng b nh truy n nhi m
- T ch c giám sát, phát hi n, báo cáo và l u gi s li u v các tr

ng h p

nhi m khu n m c ph i trong m i c s khám b nh, ch a b nh và đ a ra các bi n
pháp can thi p k p th i nh m làm gi m nhi m khu n liên quan đ n ch m sóc y t .

1.2.6. V sinh môi tr


ng và qu n lý ch t th i

- C s khám b nh, ch a b nh ph i:
+ Trang b đ y đ ph

ng ti n v sinh môi tr

ng thích h p và chuyên

d ng nh t i lau, kh n lau, cây lau nhà, hoá ch t v sinh, xe chuyên ch ph

ng

ti n v sinh.
+ Xây d ng l ch và quy trình v sinh môi tr
theo quy đ nh và h

ng phù h p cho t ng khu v c

ng d n c a B Y t .

+ T ch c giám sát vi sinh t i thi u 6 tháng m t l n v không khí trong khu
v c có nguy c lây nhi m cao, ngu n n

c dùng trong đi u tr và sinh ho t theo

quy chu n k thu t qu c gia.
+ T ch c th c hi n vi c qu n lý ch t th i y t theo đúng qui đ nh.

7



+ Có quy đ nh và th c hi n v sinh t y u bu ng b nh và các ph
ch m sóc liên quan ngay sau khi ng
n ng gây d ch đ

ng ti n

i b nh m c các b nh truy n nhi m có kh

c chuy n khoa, chuy n vi n, ra vi n ho c t vong.

+ B o đ m v sinh khoa phòng, v sinh ngo i c nh và t ch c di t chu t, di t
côn trùng đ nh k theo quy đ nh đ m b o môi tr

ng xanh, s ch, đ p và an toàn.

- H lý và nhân viên làm công tác v sinh t i các c s khám b nh, ch a b nh
ph i đ

c đào t o v v sinh trong các c s y t theo ch

ng trình đào t o do B Y

t ban hành.

1.2.7. V sinh đ i v i ng
- Ng
ng


i b nh, ng

i b nh, ng
i nhà ng

i nhà ng

i b nh

i b nh (khi vào th m và tham gia ch m sóc

i b nh) ph i m c qu n áo b nh vi n theo quy ch trang ph c y t và s d ng đ

dùng riêng cho t ng cá nhân.
- Tr

c khi ph u thu t, ng

i b nh ph i đ

c v sinh thân th theo h

ng d n

quy trình k thu t c a B Y t .

1.2.8. V sinh an toàn th c ph m
- Khoa (t ) ki m soát nhi m khu n có trách nhi m giám sát vi c th c hi n các
quy đ nh c a pháp lu t v v sinh an toàn th c ph m t i n i n, u ng, ch bi n th c
ph m trong c s khám b nh, ch a b nh.

- C s tr c ti p ch bi n và phân ph i th c n, n

c u ng trong c s khám

b nh, ch a b nh ph i có gi y ch ng nh n đ đi u ki n v sinh an toàn th c ph m và
ng

i làm vi c tr c ti p trong c s này đ

c ki m tra s c kho đ nh k và th c

hi n đúng quy đ nh c a pháp lu t v v sinh an toàn th c ph m.

1.2.9. Qu n lý và s d ng đ v i
- C s khám b nh, ch a b nh ph i th c hi n đúng quy ch trang ph c y t
cho ng

i b nh, ng

thay đ v i cho ng

i nhà và nhân viên y t ; có l ch thay đ v i và th c hi n vi c
i b nh hàng ngày và khi c n.

8

Thang Long University Library


-


v i c a c s khám b nh, ch a b nh ph i đ

c gi t, kh khu n t p trung.

Các đ v i nhi m khu n, đ v i có máu và d ch ti t sinh h c ph i thu gom, v n
chuy n và x lý riêng đ m b o an toàn.
-

v i s ch ph i đ

c b o qu n trong các t s ch, đ v i ph c v chuyên

môn ph i b o đ m quy cách, ch t l

ng và đáp ng yêu c u vô khu n.

- C s khám b nh, ch a b nh trang b xe đ y và thùng v n chuy n riêng đ
nh n đ v i nhi m khu n và chuy n đ v i đã gi t s ch đ n các khoa, phòng chuyên
môn.

1.2.10. V sinh trong vi c b o qu n,

p, mai táng, di chuy n thi th khi ng

i

b nh t vong
- Vi c b o qu n,


p, mai táng, di chuy n thi hài ph i th c hi n theo đúng

quy đ nh c a B Y t t i Thông t s 02/2009/TT-BYT ngày 26/5/2009 v H
d n v sinh trong ho t đ ng mai táng và h a táng.

9

ng


Ch
IT
it

2.1.

ng 2

NG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

ng nghiên c u

T t c các khoa lâm sàng c a B nh vi n B ch Mai (28 khoa).
2.2. Ph ng pháp nghiên c u
aăđi măvƠăth i gian

2.2.1.


a đi m: BV B ch Mai
Th i gian: T tháng 07 – 10/2015
2.2.2. Ph

ng pháp nghiên c u

Thi t k nghiên c u: Nghiên ti n c u, có so sánh tr
đ nh tính, quan sát tr c ti p và ph ng v n các đ i t
đ

c, sau. S d ng k

thu t

ng theo b câu h i đã đ

c

c thi t k s n.
C m u và ch n m u: T t c các khoa lâm sàng BV B ch Mai
+ Giai đo n 1 – ki m tra có thông báo tr

c: m i khoa đánh giá 1 l n => 28 phi u.

+ Giai đo n 2 – ki m tra đ t xu t: m i khoa đánh giá 5 l n: 5 x 28 = 140 phi u
2.2.3. Ph

ng ti n nghiên c u
S d ng b phi u ki m tra đã đ


-

V sinh môi tr

-

V sinh tay

-

Kh khu n ti t khu n

-

S d ng ph

-

Qu n lý đ v i

-

Qu n lý ch t th i

c thi t k s n đ đánh giá các n i dung:

ng

ng ti n PHCN


2.2.4. X ălýăvƠăphơnătíchăs li u:
X lý và phân tích s li u b ng ph n m n SPSS 20.0.
Các thông s đ nh l

ng th hi n d

i d ng giá tr trung bình ± đ l ch

chu n. Các thông s đ nh tính trình bày theo t l %.
10

Thang Long University Library


S d ng test 2 đ so sánh 2 t l %. Giá tr p < 0,05 đ

c coi là có ý ngh a

th ng kê.
S li u đ

c x lý theo 2 m c tiêu nghiên c u.

2.2.5. Các thôngăs ăc năđánh giá
B phi u đi u tra đánh giá trên 90 tiêu chí theo 6 n i dung, m i tiêu chí đ t
đánh giá 1 đi m, tiêu chí không đánh đánh giá 0 đi m:
Xác đ nh t l (%) đi m đ t v tri n khai công tác KSNK t i các khoa lâm
sàng theo công th c:
Trong đó:
R: T l % đi m đ t.

p: T ng đi m đ t c a 1 khoa.
P: T ng đi m t i đa c a 1
khoa. n: T ng s khoa đ

c

đi u tra.
2.2.6.

oăđ cănghiên c u:
Vi c đánh giá công tác KSNK t i các khoa lâm sàng là nhi m v c a khoa

KSNK và đã đ

c s đ ng ý c a Ban giám đ c B nh vi n.

Vi c ki m tra/đánh giá không làm nh h
tr ng

i b nh.

11

ng đ n công tác ch m sóc và đi u


S ă

ăNGHIểN C U


Ch n đ i t

ng nghiên c u

T t c các khoa lâm sàng B nh vi n B ch Mai
T tháng 07 – 1/2015

Ki mătra,ăđánhăgiáăl n 1
Ki m tra 6 tháng đ u n m 2015: Các khoa đ u đ

c thông báo v k ho ch

ki m tra t i m i khoa trong b nh vi n. M i khoa ki m tra 1 l n.

Ki mătra,ăđánhăgiáăl n 2
Ki m tra đ t xu t, không có s thông báo tr

c v k ho ch ki m tra t i m i

khoa trong b nh vi n. M i khoa t ch c ki m tra 5 l n.

Nh păvƠăx ălýăs li u

12

Thang Long University Library


Xác đ nh th c tr ng công tác
KSNK t i các khoa lâm sàng B nh

vi n B ch Mai.

Xác đ nh ph

ng pháp ki m tra, đánh

giá công tác KSNK t i các khoa l m
sàng cho phù h p.

13


Ch ng 3
K TăQU ăNGHIểN C U
3.1.

K tăqu ăki mătraăt ngăquátăcôngătácăki măsoátănhi m khu n
95

HSTC

97.8
99.2
97.8
99.6
100
100
100
96.5
100

96.3
100
91.8 100
97.1
100
99.2
100
99.4
100

Ch ng đ c
GMHS
C pc u
Nhi
S n
Ngo i
M t
RHM
TMH
80

HHTM

100

81.7

PHCN

100


82.6

YHHN-UB

100

KCBTYC

87.1

Th n NT

87.5

100
98.9

Th n TN

90.4

Tiêu hóa

91.5
100
93.2

Tâm th n


100
94.7

KKB

100
94.9

Th n kinh

100
95.4

YHCT

100
95.5

Tim m ch

100
%96.7
100
96.8
98.9
97.5
100
95.7
100
98.1

100
98.9
100
94.2
99.8

Hô h p
D

100

ng

Da li u
CXK
N i ti t
Truy n nhi m
T ng
0

10

20

30

40

50


Giai đo n 2

60

70

80

90

100

Giai đo n 1

Bi uăđ ă3.1:ăSoăsánhăt ăl ăđi măđ tăv ăcôngătácăKSNKăt i các khoa lâm sàng
theo 2 giai đo n

14

Thang Long University Library


Nh n xét:
-

T l đi m đ t TB v công tác KSNK t i các khoa trong giai đo n 1 r t cao:
99,8% và gi m còn 94,2%

giai đo n 2. T l đi m đ t t i các khoa theo giai


đo n 1 đ u l n h n/b ng giai đo n 2.
-

T l đi m đ t trong giai đo n 1 t i các khoa đ u > 97,0%. Trong giai đo n
2, t l đi m đ t th p h n giai đo n 1 và có s bi n đ i khá l n gi a các
khoa, dao đ ng t 80,0% - 100%; th p nh t t i các khoa: HHTM (80,0%),
PHCN (81,7%), YHHN-UB (82,6%).

-

Các khoa thu c kh i HSCC có s chênh l ch đi m đ t gi a 2 giai đo n th p.

-

Các khoa thu c kh i N i có s chênh l ch đi m đ t gi a 2 giai đo n khá cao.

15


%
100

100

P < 0,05

100

P < 0,05


100

P < 0,05

99.8

P < 0,05

P > 0,05
98.9
98.2

98
96.7

96.5

96
94.5

94
91.8

92

90

88

86


Kh i ngo i

Kh i nhi

Kh i s n

Giai đo n 1

Kh i n i

HSCC

Giai đo n 2

Bi uăđ ă3.2: So sánh t ăl ăđi măđ tăv ăcôngătácăKSNK t iăcácăkh iătheoă2ăgiai đo n

Nh n xét:
-

Ngoài kh i HSCC thì các kh i đi u tr : N i, Ngo i, S n, Nhi đ u có t l
đi m đ t v công tác KSNK giai đo n 2 th p h n giai đo n 1 có ý ngh a
th ng kê (P < 0,05).

-

Kh i HSCC có t l đi m đ t th p nh t trong các kh i trong giai đo n 1
(89,9%) nh ng l i cao nh t trong giai đo n 2 (98,2%).

-


Kh i n i có t l đi m đ t chênh l ch l n gi a 2 giai đo n: giai đo n 1 đ t
99,8%, giai đo n 2 đ t 91,8%.

16

Thang Long University Library


%

P< 0,05
100

P < 0,05
100

P < 0,05
100

100 P < 0,05

P > 0,05

100
P < 0,05
98

99.1
98.4


97.4

96
94.7
94.3
93.8

94

93.5

92

90
88.6

88

86

84

82
KK/TK

QL V

S d ng
PTPHCN


VST

Giai đo n 1

VSMT

QLCT

Giai đo n 2

Bi uăđ ă3.3:ăSoăsánhăt ăl ăđi măđ tăv ăcácăn iădungăKSNKătheoă2ăgiai đo n

Nh n xét:
-

Trong giai đo n 1, ngoài t l đi m đ t

n i dung VSMT (97,4%), QLCT

(99,1%) thì các n i dung khác đ u đ t 100%
-

Trong giai đo n 2, ngoài t đi m đ t v QLCT thì các n i dung KSNK:
KK/TK, VSMT, QL V, s d ng PTPHCN và VST đ u th p h n giai đo n 1
có ý ngh a th ng kê (P < 0,05).

-

T l đi m đ t v VSMT luôn th p nh t trong các n i dung KSNK

đo n 1 và 2.

17

c giai


K t qu ki m tra ki n th c, ph
nhi măkhu n

3.2.

ng ti n và th c hành ki m soát

3.2.1. Ki năth căki măsoátănhi măkhu nătheoăkh iăđi uătr ăvƠătheoăgiaiă
đo nănghiên c u
B ngă3.1:ăT ăl ăđi măđ tăTBăv ăki năth căki măsoátănhi măkhu nătheoă
kh iăđi uătr ătrongăhaiăgiai đo n
T ăl ă(%)ăđi măđ tăTB G 1

T ăl ă(%)ăđi măđ tăTB G 2

N i dung

Ki n th c
VST
P
Ki n th c
PLCT
P

Ki n th c
s d ng PT
PHCN
P

Nh n xét:
-

N i

Ngo i

S n

Nhi

HSTC

N i

Ngo i

S n

Nhi

HSTC

100


100

100

100

100

82,4 ±
31,2

95,0 ±
15,4

88,8 ±
25,3

87,5 ±
24,8

97,6 ±
10,9

-

-

-

-


-

-

> 0,05

> 0,05

> 0,05

< 0,05

100

100

100

100

100

99,9 ±
6,9

100

97,7 ±
6,0


96,4 ±
6,6

100

-

-

-

-

-

> 0,05

> 0,05

> 0,05

-

> 0,05

100

100


100

100

100

84,3 ±
36,6

95,0 ±
22,4

92,9 ±
25,9

100

100

-

-

-

-

-

-


> 0,05

> 0,05

< 0,05

< 0,05

Trong giai đo n 1, t l đi m đ t v ki n th c VST, PLCT và s d ng
PTPHCN c a các kh i đi u tr đ u đ t 100%.

-

Trong giai đo n 2:

+ So v i giai đo n 1, t l đi m đ t v ki n th c VST, PLCT và s d ng
ph

ng ti n PHCN đ u gi m

các kh i đi u tr . Ki n th c VST th p nh t

kh i N i (82,4%), ki n th c PLCT th p nh t

kh i Nhi (96,4%), ki n

th c s d ng PTPHCN th p nh t t i kh i N i (84,3%).
+ T l đi m đ t v ki n th c s d ng PT PHCN


kh i Nhi và kh i HSCC

cao h n các kh i đi u tr khác (P < 0,05), các n i dung khác không có s
khác bi t gi a các kh i đi u tr (P > 0,05).
+ T l đi m đ t v ki n th c VST

t t c các kh i đi u tr đ u th p h n t

l đi m đ t v ki n th c PLCT và ki n th c s d ng PTPHCN.

18

Thang Long University Library


3.2.2. Ph

ngăti năki măsoátănhi măkhu nătheoăkh iăđi uătr ăvƠătheoă

giaiăđo nănghiên c u
B ngă3.2:ăT ăl ăđi măđ tăv ăph

ngăti năki măsoátănhi măkhu nătheoă

kh iăđi uătr ătrongăhaiăgiai đo n

T ăl ă(%)ăđi măđ tăTB G 1
N i dung

PT VST


P

PT PHCN

P

N i

Ngo i

S n

Nhi

T ăl ă(%)ăđi măđ tăTB G 2

HSTC

P
PT thu
gom,

Ngo i

S n

Nhi

94,8 ±


95,3 ±

95,5 ±

94,3 ±

7,6

11,5

10,2

4,7

HSTC

100

100

100

100

100

-

-


-

-

-

> 0,05

> 0,05

> 0,05

-

< 0,05

100

100

100

100

100

100

100


100

100

100

-

-

-

-

-

-

-

-

-

-

91,4 ±

87,5 ±


95,2 ±

28,2

35,4

21,8

PT
KK/TK

N i

94,4 ±
100

100

100

100

100

-

-

-


-

-

97,6
± 6,1

100

100

100

100

> 0,05

>0,05

> 0,05

> 0,05

23,2

100

100


> 0,05

> 0,05

> 0,05

-

> 0,05

97,3 ±

99,2 ±

98,7 ±

99,6 ±

98,2 ±

6,7

2,6

3,8

1,8

5,1


-

> 0,05

> 0,05

> 0,05

> 0,05

QLCT

P

-

19


×