Đánh Giá Hiệu Quả Các Loại Hình Sử Dụng Đất Sản Xuất Nông Nghiệp Trên Địa Bàn Huyện Phổ Yên, Tỉnh Thái Nguyên Giai Đoạn 2010-2012

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

TR N TH TH

NG

ÁNH GIÁ HI U QU
CÁC LO I HÌNH
S D
NG
T S
N XU
T NÔNG NGHI P TRÊN
A BÀN HUY N PH YÊN, TNH THÁI NGUYÊN
GIAI O N 2010 - 2012
Chuyên ngành: Qun lý t ai
Mã s: 60.85.01.03

LUN VN TH C S KHOA H C NÔNG NGHI P

Ngi hng dn khoa hc: TS. Nguyn Thanh Hi

THÁI NGUYÊN - 2013


i

L I CAM OAN
Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u c a riêng tôi. Các s
li u, k t qu
nêu trong lun v
n là trung th
c và cha tng c s dng 
b
o v mt hc v nào.
Tôi cam oan rng, mi s
giúp  cho vi c th
c hi n lun v
n này
ã c c
m n và các thông tin trích dn trong lun v
n u c ch rõ
ngun g c.

Thái Nguyên, ngày….. tháng..…. n m 2013
Tác gi lun vn

Trn Th Th!ng


ii

L I C
M

N

 hoàn thành c ni dung lun v
n này, trc tiên, tôi xin gi li
c
m n sâu s c ti th!y giáo TS. Nguyn Thanh Hi, ngi ã hng dn tôi
tn tình trong su t quá trình làm lun v
n.
Tôi xin chân thành c
m n Phòng Qu
n lý

ào t∀o Sau ∀i hc, Ban

Ch nhi m Khoa Tài Nguyên và Môi trng, tp th gi
ng viên ã gi
ng d∀y,
giúp  tôi trong quá trình hc tp và th
c hi n  tài.
Tôi c#ng xin chân thành c
m n s
giúp  nhi t tình c a lãnh ∀o, cán
b Phòng Tài nguyên Môi trng huy n Ph∃ Yên, Chi cc Th ng kê huy n
Ph∃ Yên, Phòng NN&PTNT huy n, lãnh ∀o UBND các xã Thành Công,
Tiên Phong,

ông Cao... ã t∀o iu ki n cho tôi thu thp s li u và nh%ng

thông tin c!n thi t liên quan.
Tôi xin chân thành c
m n gia ình, b∀n bè, ng nghi p ã ng viên

và giúp  tôi hoàn thành lun v
n này.
Thái Nguyên, ngày….. tháng..…. n m 2013
Tác gi lun vn

Trn Th Th!ng


iii

M
C L
C
L I CAM OAN..........................................................................................i
L I C
M

N ..............................................................................................ii

M
C L
C ...................................................................................................iii
DANH M
C CH∀ VI#T T∃T .................................................................vii
DANH CÁC M
C B
NG ........................................................................viii
DANH M
C CÁC HÌNH ........................................................................... ix
M%

U....................................................................................................... 1

1. Tính c&p thi t c a  tài............................................................................. 1
2. Mc ích nghiên c u  tài........................................................................ 2
3. Ý ngh∋a c a  tài ...................................................................................... 2
Ch!ng 1. TNG QUAN TÀI LI U ......................................................... 3
1.1. Mt s v&n  lý lun v s dng &t nông nghi p hp lý...................... 3
1.1.1. Khái quát v &t nông nghi p .............................................................. 3
1.1.2. S dng &t theo hng phát trin hp lý............................................ 4
1.1.3. Quan im s dng &t nông nghi p hp lý ........................................ 7
1.2. (c im s dng &t nông nghi p vùng khí hu nhi t i .................... 8
1.2.1. Các h th ng canh tác chính trong vùng nhi t i )m ......................... 9
1.2.2. S
xu ng c&p c a &t trong vùng nhi t i )m.................................... 9
1.3. Nh%ng v&n  v hi u qu
s dng &t và ánh giá hi u qu
s dng &t
nông nghi p theo hng hp lý ................................................................... 11
1.3.1. Khái quát v hi u qu
s dng &t ..................................................... 11
1.3.2. H th ng ch tiêu ánh giá hi u qu
s dng &t nông nghi p........... 14
1.3.3. Ý ngh∋a c a vi c nâng cao hi u qu
trong vi c s dng &t nông nghi p 16
1.4. Nh%ng xu hng s dng &t nông nghi p trên th ∗gii +,∗−∗Vi t Nam ...... 16
1.4.1. Nh%ng xu hng phát trin nông nghi p trên th gii ....................... 16


iv

1.4.2. Xu hng phát trin nông nghi p − Vi t Nam................................... 17
1.4.3. S
c!n thi t ph
i s dng &t nông nghi p theo hng hp lý .......... 18
1.5. Nh%ng nghiên c u liên quan

n nâng cao hi u qu
s dng

&t

nông nghi p ................................................................................................ 18
1.5.1. Mt s nghiên c u trên th gii ......................................................... 18
1.5.2. Mt s nghiên c u t∀i Vi t Nam........................................................ 19
1.5.2.1. Hoàn thi n chính sách &t nông nghi p .......................................... 19
1.5.2.2. Tác ng k. thut nhm t
ng n
ng su&t cây trng .......................... 20
1.5.2.3. Xây d
ng h th ng canh tác và mô hình s dng &t phù hp vi
các vùng ................................................................................................ 21
Ch!ng 2. &I T ∋NG, N(I DUNG VÀ PH
2.1.
2.1.1.

NG PHÁP NGHIÊN C)U.22

i tng và ph∀m vi nghiên c u......................................................... 22
i tng nghiên c u ........................................................................ 22

2.1.2. Ph∀m vi nghiên c u ........................................................................... 22
2.2. a im và thi gian nghiên c u ......................................................... 22
2.3. Ni dung nghiên c u............................................................................. 22
2.3.1. ánh giá iu ki n t
nhiên, kinh t - xã hi vùng nghiên c u.......... 22
2.3.2. Tình hình qu
n lý và s dng &t ai trên a bàn huy n Ph∃ Yên.... 23
2.3.3. Các tiu vùng kinh t sinh thái c a huy n Ph∃ Yên........................... 23
2.3.4.

ánh giá hi u qu
c a các lo∀i hình s dng &t s
n xu&t nông nghi p

trên a bàn huy n Ph∃ Yên ......................................................................... 23
2.3.4.1. Hi u qu
kinh t c a các lo∀i hình s dng &t............................... 23
2.3.4.2. Hi u qu
v m(t xã hi c a các lo∀i hình s dng &t .................... 23
2.3.4.3. Hi u qu
môi trng các lo∀i hình s dng &t .............................. 23
2.3.4.4. ánh giá t∃ng hp........................................................................... 23
2.3.5. nh hng s dng &t s
n xu&t nông nghi p.................................. 24
2.4. Phng pháp nghiên c u ...................................................................... 24


v

2.4.1. Phng pháp chn im nghiên c u.................................................. 24
2.4.2. Phng pháp thu thp s li u tài li u................................................. 25
2.4.3. Phng pháp t∃ng hp và x lý tài li u, s li u................................. 25
2.4.4. Các phng pháp khác....................................................................... 27
Ch!ng 3. K#T QU
NGHIÊN C)U VÀ TH
O LUN ...................... 28
3.1. iu ki n t
nhiên, kinh t - xã hi vùng nghiên c u ........................... 28
3.1.1. iu ki n t
nhiên.............................................................................. 28
3.1.1.1. V trí a lý...................................................................................... 28
3.1.1.2. a hình, a m∀o............................................................................ 28
3.1.1.3. (c im khí hu ............................................................................ 28
3.1.1.4. (c im tài nguyên thiên nhiên..................................................... 29
3.1.1.5.

ánh giá chung v iu ki n t
nhiên, tài nguyên và c
nh quan môi

trng cho phát trin kinh t xã hi c a huy n............................................ 31
3.1.2. Th
c tr∀ng phát trin kinh t - xã hi................................................. 32
3.1.2.1. V kinh t ........................................................................................ 32
3.1.2.2. Th
c tr∀ng phát trin các ngành kinh t .......................................... 34
3.2. Tình hình qu
n lý và s dng &t ai trên a bàn huy n Ph∃ Yên....... 41
3.2.1. Tình hình qu

n lý &t ai ................................................................... 41
3.2.2. Hi n tr∀ng s dng &t ai ................................................................. 43
3.3. Các tiu vùng kinh t sinh thái c a huy n Ph∃ Yên.............................. 45
3.4.

ánh giá hi u qu
c a các lo∀i hình s dng &t s
n xu&t nông nghi p

trên a bàn huy n Ph∃ Yên ......................................................................... 49
3.4.1. Hi u qu
kinh t c a các lo∀i hình s dng &t.................................. 49
3.4.1.1. Hi u qu
kinh t c a các lo∀i hình s dng &t tiu vùng 1 ............ 49
3.4.1.2. Hi u qu
kinh t c a các lo∀i hình s dng &t tiu vùng 2 ............ 51
3.4.1.3. ánh giá chung v hi u qu
kinh t c a các lo∀i hình s dng &t. 54
3.4.2. Hi u qu
v m(t xã hi c a các lo∀i hình s dng &t ....................... 56


vi

3.4.3. Hi u qu
môi trng các lo∀i hình s dng &t ................................. 58
3.4.4. ánh giá t∃ng hp.............................................................................. 63
3.5. nh hng s dng &t s
n xu&t nông nghi p..................................... 65
3.5.1. C

n c

 l
a chn ............................................................................ 65

3.5.2. nh hng nâng cao hi u qu
s dng &t s
n xu&t nông nghi p .... 66
3.5.3. Mt s gi
i pháp chính nhm nâng cao hi u qu
s dng &t s
n xu&t
nông nghi p c a huy n Ph∃ Yên ................................................................. 66
3.5.3.1. Gi
i pháp v b trí h th ng canh tác trên &t s
n xu&t nông nghi p...66
3.5.3.2. Gi
i pháp v th trng tiêu th s
n ph)m lúa g∀o.......................... 67
3.5.3.3. Gi
i pháp v ngun l
c và khoa hc - công ngh ........................... 68
3.5.3.4. Hoàn thi n h th ng chính sách tác ng

n hi u qu
s dng &t

s
n xu&t nông nghi p huy n Ph∃ Yên.......................................................... 69
3.5.3.5. Mt s gi

i pháp khác..................................................................... 70
K#T LUN VÀ ∗ NGH ........................................................................ 71
1. K t lun ................................................................................................... 71
2.  ngh .................................................................................................... 72
TÀI LI U THAM KH
O ......................................................................... 74


vii

DANH M