Tăng cường quản lý thu bảo hiểm xã hội tại bảo hiểm xã hội thị xã sơn tây thành phố hà nội

B
TR

GIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
NGă I H CăTH NGăLONG
_______________________

LêăMinhăQuang

T NGăC

NG QU NăLụăTHUăB O HI MăXÃăH I

T I B O HI MăXÃăH I TH XÃăS NăTỂY,ăTHÀNHăPH

LU NăV NăTH C S
ChuyênăngƠnh:ăTƠiăchínhăậ NgơnăhƠng

Hà N i, N m 2015

HÀăN I


TR

B

GIÁOăD CăVÀă ÀOăT O
NGă I H CăTH NGăLONG
_______________________

LêăMinhăQuangă

T NGăC

NG QU NăLụăTHUăB O HI MăXÃăH I

T I B O HI MăXÃăH I TH XÃăS NăTỂY,ăTHÀNHăPH

HÀăN I

LU NăV NăTH C S
ChuyênăngƠnh:ăTƠiăchínhăậ NgơnăhƠng
MÃăS : 60340201

NG

IăH

NG D N KHOA H C

TS. NGUY N TH KIMăNHẩ

Hà N i – N m 2015

Thang Long University Libraty


L IăCAMă OAN

TôiăxinăcamăđoanăLu năv nănƠyădoăchínhătôiănghiênăc uăvƠăth c hi n.ăCácă

thôngă tin,ă s li uă đ

c s d ng trong Lu nă v nă lƠă hoƠnă toƠnă chínhă xácă vƠă cóă

ngu n g cărõărƠng.

H căviên

LêăMinhăQuang


L I C Mă N
Tôiă xină g i l i bi tă nă sơuă s c t i Cánă b h
Nguy n Th KimăNhư đưăt nătìnhăh

ng d n khoa h c - T.S

ng d năvƠăchoătôiănh ngăỦăki năđ nh h

ng

quỦăbáuăgiúpătôiăth c hi n Lu năv n.
Tôiăg i l i c mă năt iăcácăth yăgiáo,ăcôăgiáoătrongăphòngăQu nălỦă Ơoăt o
sauăđ i h c,ăcácăth yăgiáo,ăcôăgiáoă Tr

ng

i h căTh ngăLong đưătruy năđ t

choătôiănh ng ki n th căquỦăbáu, b íchăđ tôiăápăd ng trong th c ti năc ngănh ă

trongăquáătrìnhăhoƠnăthi n Lu năv n.ă
Tôiăxinăg i l i c mă năt i B o hi măxưăh iă(BHXH)ăthƠnhăph HƠăN i đưă
t oăđi u ki năchoătôiăđ

că điăh că đ nơngăcaoătrìnhăđ ,ăđ ngăviênăkhíchăl vƠă

cung c păchoătôiănh ng s li uăquỦăbáuăđ hoƠnăthi n Lu năv nănƠy.
Tôiăxinăg i l i bi tă năđ năgiaăđình,ăb năbèăđưăđ ngăviênăvƠă ng h trong
su tăquáătrìnhăh c t p v a qua.
H căviên

LêăMinhăQuang

Thang Long University Libraty


M CL C
L IăCAMă OAN....................................................................................................... i
L IăC Mă N ........................................................................................................... ii
M ă

U ................................................................................................................... 1

CH

NGă1............................................................................................................... 5

C ăS ăLụăLU NăV ăQU NăLụăTHUăB OăHI MăXẩăH I .............................. 5
1.1.ăT NGăQUANăV ăB OăHI MăXẩăH I ................................................................5
1.1.1ăKháiăni măBHXH .................................................................................. 5

1.1.2ă

căđi măc aăBHXH ............................................................................. 6

1.1.3.ăN iădungăc ăb năc aăBHXH ................................................................. 7
1.2.ăCỌNGăTỄCăTHUăB OăHI MăXẩăH I.................................................................9
1.2.1.ăKháiăni m,ăđ căđi m,ăvaiătròăcôngătácăthuăBHXH ................................ 9
1.2.2.ăQuyătrìnhăthuăBHXH........................................................................... 11
1.2.3.ăPh

ngăth căthu BHXH ..................................................................... 12

1.3ăQU NăLụăTHUăB OăHI MăXẩăH I ...................................................................13
1.3.1.ăKháiăni măvƠănguyênăt căqu nălỦăthuăBHXH ..................................... 13
1.3.2ăTuơnăth ăvƠăc

ngăch ătrongăqu nălỦăthuăBHXH ................................ 14

1.3.3.ăMôăhìnhă&ăphơnăc păqu nălỦăthuăBHXH ............................................ 17
1.3.4ăăN iădungăqu nălỦăthuăBHXH .............................................................. 20
1.3.5. Quy trìnhăqu nălỦăthuăBHXH.............................................................. 24
1.3.6ăăCácăch ătiêuăđánhăgiáăcôngătácăqu nălỦăthu BHXH ............................. 26
1.4ăCỄCăNHỂNăT ă NHăH

NGăT IăQU NăLụăTHUăBHXH ....................29

1.4.1ăNhơnăt ăbênătrongăc ăquanăBHXH ...................................................... 29
1.4.2ăNhơnăt ăbênăngoƠiăc ăquanăBHXH ...................................................... 30
CH

NGă2............................................................................................................. 35

TH CăTR NGăQU NăLụăTHUăB OăHI MăXẩăH I ....................................... 35
T IăBHXHăTH ăXẩăS NăTỂY,ăTHÀNHăPH ăHÀăN I ..................................... 35


2.1.ăKHỄIăQUỄTăV ăB OăHI MăXẩăH IăTH ăXẩăS NăTỂY ........................35
2.1.1.ăThôngătinăchungăv ăBHXHăTh ăxưăS năTơy ....................................... 35
2.1.2ăC ăc uăt ăch căvƠăđ iăng ăcánăb ........................................................ 36
2.1.3.ă căđi măđ aăbƠnăho tăđ ngăc aăBHXHăTh ăxưăS năTơyă nhăh ngăt iă
qu nălỦăthuăBHXH................................................................................................... 37
2.1.4.ă Tìnhă hìnhă ho tă đ ngă c aă BHXHă Th ă xưă S nă Tơyă giaiă đo nă 2010ă 2014 ......................................................................................................................... 40
2.2.ăTH CăTR NGăQU NăLụăTHUăT IăBHXHăTH ăXẩăS NăTỂY ...........42
2.2.1ăPhơnăc păqu nălỦăthuăc aăBHXHăTh ăxưăS năTơy ............................... 42
2.2.2ăTìnhăhìnhăqu nălỦăthuăc aăBHXHăTh ăxưăS năTơy .............................. 43
2.2.3. Quy trìnhăqu nălỦăthuăt iăBHXHăTh ăxưăS năTơy............................... 48
2.2.4ăăCácăch ătiêuăđánhăgiáăcôngătácăqu nălỦăthuăBHXHăt iăTh ăxưăS năTơy ..
....................................................................................................................... 51
2.3.ă ỄNHăGIỄăTH CăTR NGăCỌNGăTỄCăQU NăLụăTHUăT IăBHXHă
TH ăXẩăS NăTỂY..............................................................................................................................56
2.3.1.ăK tăqu ăđ tăđ căvƠănguyênănhơn....................................................... 56
2.3.2. H n ch vƠănguyênănhơn.....................................................................62
CH

NGă3:............................................................................................................ 66

GI IăPHỄPăT NGăC

NGăQU NăLụăTHUăBHXH ......................................... 66

T IăBHXHăTH ăXẩăS NăTỂY,ăTHÀNHăPH ăHÀăN I ..................................... 66
3.1.ăPH NGăH NG,ăM CăTIểUăQU NăLụăTHUăBHXHăGIAIă O Nă
2015 - 2020 .............................................................................................................................................66
3.1.1ă nhăh ngăphátătri năKinhăt ă- Xưăh iăc aăTh ăxưăS năTơyăđ năn mă
2020,ăt mănhìnăđ năn mă2030 ................................................................................. 66
3.1.2.ă nhăh

ngăho tăđ ngăchungăc aăBHXHăTh ăxưăS năTơy ................ 67

3.1.3.ăM cătiêuăvƠăph

ngăh

ngăqu nălỦăthuăBHXH ................................. 67

3.2.ăGI IăPHỄPăT NGăC NGăQU NăLụăTHUăBHXHăT IăBHXHăTH ă
XẩăS NăTỂY .......................................................................................................................................69
3.2.1ăT ngăc ngăvƠănơngăcaoăch tăl ngăCôngătácăd ăbáoăgiúpăchoăcôngătác
xơyăd ngăk ăho chăthuăBHXHăsátăv iătìnhăhìnhăth căti n ...................................... 70
3.2.2ăHoƠnăthi năQuyăch ăph iăh păth căhi năLu tăBHXHăc aăđ năv ........ 71

Thang Long University Libraty


3.2.3 Ph iă h pă ch tă ch ă v iă cácă c ă quană h uă quană đ ă cóă bi nă phápă m nhă
trongăqu nălỦătuơnăth ăđóngăBHXHătrênăđ aăbƠn .................................................... 72
3.2.4ăăKi nătoƠnăcôngătácăt ăch căvƠănơngăcaoăn ngăl căđ iăng ănhơnăs .... 76
3.2.5ăTi păt căc iăcáchăth ăt căhƠnhăchính,ăc iăti năph ngăth căn păBHXHă
đ măb oălinhăho t,ăthu năti n .................................................................................. 77
3.2.6ă

yăm nhă ngăd ngăcông ngh ăthôngătinăvƠoăho tăđ ngăqu nălỦ ....... 79

3.2.7ăăGi iăphápăkhác .................................................................................... 80
3.3ăKI NăNGH ...................................................................................................... 83
3.3.1ăKi năngh ăv iăNhƠăn

c....................................................................... 83

3.3.2ăKi năngh ăv iăBHXHăVi tăNam .......................................................... 85
3.3.3ăKi năngh ăv iăBHXHăthƠnhăph ăHƠăN i ............................................. 87
3.3.4ăKi năngh ăv iăTh ăuy,ăH ND,ăUBNDăTh ăxưăS năTơy ....................... 87
K TăLU N ............................................................................................................. 89
DANHăM CăTÀIăLI UăTHAMăKH O ................................................................ 91
PH ăL C ................................................................................................................ 93


DANH M C B NG, BI U,ăS ă

,ă

TH

Tênăb ng bi u,ăs ăđ

STT

Trang

A.ăS ă

S ăđ 1.1

Quyătrìnhăqu n lỦăthuăBHXH

25

S ăđ 2.1

B máyăt ch c BHXH Th xư S năTơy

36

S ăđ 3.1

C ăc u t ch c h th ng ho tăđ ng s nghi p BHXH
Vi t Nam

93

B. B NG BI U
B ng 2.1.

S ti n thu, chi BHXH t i Th xư S năTơy giaiăđo n
2010 - 2014

41

B ng 2.2.

Tìnhă hìnhă th c hi n k ho ch thu BHXH giaiă đo n

2010-2014

51

B ng 2.3.

Tìnhăhìnhăđ năv SDL ăthamăgiaăBHXHăt i Th xư S nă
Tơy giaiăđo n 2010 - 2014

53

B ng 2.4.

TìnhăhìnhăNL ăthamăgiaăBHXHăt i Th xưăS năTơy
giaiăđo n 2010 - 2014

54

B ng 2.5.

Tìnhăhìnhăđ năv SDL ăn đ ngăvƠătr năđóngăBHXH
t i Th xư S năTơyăgiaiăđo n 2010-2014

55

B ng 2.6.

TìnhăhìnhăthuăvƠăn đ ngăBHXHăgiaiăđo n 2010-2014

56

C. BI Uă
Bi uăđ 2.1.

Bi uăđ th hi n tìnhăhìnhăthamăgiaăBHXHăt i Th xư
S năTơy giaiăđo n 2010 - 2014
D.ă

th 2.1.

40

TH

T ng h pălưiăsu t ch m n p qu BHXHăvƠălưiăsu t cho
vay c aăngơnăhƠngăth ngăm i 2010 - 2014

97

Thang Long University Libraty


DANH M C PH N PH L C

STT

Tênăph l c

Trang

Ph l c 1

Môăhìnhăh th ng t ch c b máyăho tăđ ng c a
BHXH Vi t Nam

93

Ph l c 2

Phápălu t v BHXH t i Vi t Nam hi năhƠnh(ăđ năthángă
9/2015)

94

Ph l c 3 T l tham gia BHXH, BHYT, BHTN

95

Ph l c 4 Nhi m v vƠăquy n h n c aăBHXHăTXăS năTơy

96

Ph l c 5 T ng h pălưiăsu t ch m n p BHXH

97


DANH M CăCÁCăT

VI T T T

BHXH:

B o hi măxưăh i

BHYT:

B o hi m y t

BHTN:

B o hi m th t nghi p

DNNQD:

Doanh nghi păngoƠiăqu c doanh

H L :

H păđ ngălaoăđ ng

ILO:

T ch călaoăđ ng qu c t

NHTM:

NgơnăhƠngăTh

NL :

Ng

iălaoăđ ng

NSDL :

Ng

i s d ngălaoăđ ng

NSNN:

NgơnăsáchănhƠăn

TNHH:

Tráchănhi m h u h n

TNL -BNN:

Tai n nălaoăđ ng - B nh ngh nghi p

SDL :

S d ngălaoăđ ng

SXKD:

S n xu t kinh doanh

UBND:

ngăm i

c

yăbanănhơnădơn

KCB:

Khámăch a b nh

KH:

K ho ch

Thang Long University Libraty


1

M
1. Tínhăc p thi t c a

U

tƠi

B o hi măxưăh i (BHXH)ălƠăchínhăsáchănòngăc t trong h th ngăanăsinhăxưă

h i. Hi n nay, nhi u qu căgiaătrênăth gi i r t coi tr ngăchínhăsáchăBHXH,ăb i
vìăvi c th c hi n t tăchínhăsáchăBHXHăs giúpăph n b oăđ m năđ nh cu c s ng
choă NL ă nóiă chung,ă gópă ph n nă đ nhă chínhă tr vƠă đ m b oă ană toƠnă xưă h i.
Nh n th c t t m quan tr ng c aăBHXHănênă
th

ngăvƠăNhƠăn

cătaăđưăquanătơmă

ngăxuyênăđ n vi c th c hi năcácăch đ chínhăsáchăBHXHăđ i v iăcánăb ,

côngăch c,ăquơnănhơnăvƠăNL
l păn

thu căcácăthƠnhăph n kinh t ngay t khiăthƠnhă

c.
Qu BHXHălƠăx

ngăs ng c a b t k m t h th ngăBHXHănƠo.ăB iăvìăcácă

ch đ BHXHăđ u nh m m căđíchăđ m b oăanătoƠnăv đ i s ng c aăNL ,ăqu
BHXHăgópăph n năđ nh cu c s ngăchoăNL ăvƠăgiaăđìnhăh .ă

ng th i h n ch

nh ng t n năxưăh i x yăraădoănguyênănhơnăc a th t nghi păvƠănghèoăđói,ăxơyă
d ng m t n năanăsinhăxưăh i b n v ng. M tăkhác,ăc ngăgiúpăchoăch s d ng lao
đ ng năđ nh s n xu tăkinhădoanh,ănơngăcaoăhi u qu kinh doanh. Nh v yămƠă

kinh t đ tă n
tr

cs đ

că phátă tri nă nhanhă chóngă vƠă b n v ng b iă đ

că t ngă

ng v ch t,ăđ m b oăanăsinhăxưăh i.
Thu BHXH nhăh

BHXHătrongăt

ng tr c ti păđ năchiăvƠăquáătrìnhăth c hi năchínhăsáchă

ngălai.ăBHXHăc ngănh ăcácălo iăhìnhăb o hi măkhácăđ u d a

trênă c ă s nguyênă t că cóă đóng,ă cóă h
BHXH. N uăkhôngăthuăđ

ngă đóă đ tă raă yêuă c uă đ i v i thu n p

căBHXHăthìăqu BHXHăkhôngăcóăngu năđ chi tr

cácăch đ BHXHăchoăNL .ăDoăv y, qu nălỦăthuăBHXHălƠănhi m v quan tr ng
c aăngƠnhăBHXH.ă
BHXH ph iăđ

thuăBHXHăđ t hi u qu caoăthìăt ngăc

ng qu nălỦăthuă

c t ch c ch t ch , th ng nh t, khoa h c trong c h th ng, t

l p k ho chăthu,ăphơnăc p thu, ghi k t qu vƠăqu nălỦăti năthuăBHXHầ
BHXH Th xư S năTơyălƠăt ch c s nghi p BHXH c p huy n, ch u s qu n
lỦătr c ti p,ătoƠn di n c aăBHXHăthƠnhăph HƠăN i, s qu nălỦăv m tăhƠnhăchínhă
NhƠăn

c c a UBND Th xư S năTơy,ăcóănhi m v qu nălỦăThuăvƠăt ch c Chi


2

tr cácăch đ BHXHătrênăđ aăbƠnăkhuăv c. Trong th i gian v a qua qu nălỦăthuă
BHXH t i BHXH Th xư S nătơyăcònăb c l nh ng h n ch nh : s đ năv , s lao
đ ng ch aăthamăgiaăBHXHăcònăl n, t l giaăt ngăv m căl

ngăthamăgiaăBHXHă

hƠngăn măch aăcao,ăs đ năv n đ ngăBHXHăt ngănhanh,ăvi c th c hi n x lỦăn
đ ngăcònămangătínhăt phát,ăthi u s ph i h p gi aăc ăquanăBHXHăv i cácăbană
ngƠnh vƠănh ngăđ năv qu nălỦăNhƠăn
ch nóiătrên,ănh m m r ngăvƠăt ngătr

cătrênăđ aăbƠn.

kh c ph c nh ng h n

ng ngu năthuăBHXH,ăphátătri n b n v ng

qu BHXHătrênăđ aăbƠnăTh xư, r t c năcóănh ng gi iăphápăc th đ t ngăc
côngătácăqu n lỦăthuăBHXHăt i Th xư. VìălỦădoăđó,ăđ tƠi: “T ng c

ng

ng qu n lý

thu b o hi m xã h i t i BHXH Th xã S n Tây, thành ph Hà N i” đ

cl a

ch nănghiênăc u nh măđápă ngăyêuăc u th c ti n.
2. M cătiêuănghiênăc u
Trênă c ă s nghiênă c u m tă cáchă khoaă h c v qu nă lỦă thuă BHXHă t i
BHXH Th xư S nă Tơy,ă thƠnhă ph HƠă N i, Lu nă v nă h

ngă đ n nh ng m c

đíchăc th :
 V lỦă lu n: H th ngă hóaă c ă s lỦă lu n v qu nă lỦă thuă BHXHă c aă c ă
quană BHXHă thôngă quaă vi că trìnhă bƠyă kháiă quátă v ho tă đ ng thu BHXH; n i
dungăcôngătácăqu n lỦăthuăBHXH;ăh th ngăcácăch tiêuăđánhăgiáăho tăđ ng qu n
lỦăthuăBHXH;ăphơnătíchăcácănhơnăt

nhăh

ng t i ho tăđ ng qu nălỦăthuăBHXHă

c aăc ăquanăBHXH;ănghiênăc u kinh nghi m c a m t s qu n, huy n v qu nălỦă
thu BHXH nh mărútăraănh ngăbƠiăh c kinh nghi m cho BHXH Th xư S năTơy
 V th c ti n:ăMôăt ,ăđánhăgiáăth c tr ng, ch raănguyênănhơnălƠmăh n ch
đ n qu nălỦăthuăBHXHăt i BHXH Th xư S năTơy,ăthƠnhăph HƠăN iălƠmăc ăs
đ xu t gi iăphápăt ngăc

ng qu nălỦăthuăBHXHăt iăc ăquanănƠyăth i gian t i.

 Trênăc ăs phơnătích,ăđánhăgiáănh ng v năđ đ t ra, Lu năv năđ xu tăcácă
gi iăphápăt ngăc

ng qu nălỦăthuăBHXHăt i BHXH Th xư S năTơy,ăthƠnhăph

HƠăN iăvƠăđ aăraăcácăđi u ki n c n thi tăđ th c hi năcácăgi iăphápăđó.
iăt

3.


ngăvƠăph măviănghiênăc u
iăt

ng nghiênăc u: Qu nălỦăthuăBHXHăt iăc ăquanăBHXHă

Thang Long University Libraty


3

 Ph măviănghiênăc u:

+ Ph măviăkhôngăgian:ăHo tăđ ng qu nălỦăthuăBHXHăt i BHXH Th xư S nă
Tơy,ăthƠnhăph HƠăN i.
+ Ph m vi th iăgian:ăNghiênăc u th c tr ng qu nălỦăthuăBHXHăc a BHXH
Th xư S năTơyăgiaiăđo n 2010 - 2014;ăđ xu t gi iăphápăt ngăc

ng qu nălỦăthuă

BHXH c aăc ăquanănƠyăgiaiăđo n 2016 - 2020.
 Gócăđ nghiênăc u:ăNghiênăc uătrênăgiácăđ c ăquanăBHXHăc p huy n.
4.ăPh

ngăphápănghiênăc u

Trongăquáătrìnhănghiênăc u, Lu năv năs d ng nhi uăph
- Ph

ngăpháp:

ngă phápă t ng h p,ă phơnă tích,ă h th ngă hoáă vƠă suyă lu nă logică đ

nghiênăc uăc ăs lỦălu n.
- S d ngăcácăph

ngăphápăth ngăkê,ăt ng h p,ăphơnătíchăvƠăsuyălu n logic

đ nghiênăc u kinh nghi m c aăcácăc ăquanătrongăngƠnhăcùngăc p,ărútăraănh ng
bƠiă h c kinh nghi m;ă đ ng th iă đ t ng k t,ă đánhă giáă th c tr ngă cácă v nă đ
nghiênăc u,ăxácăđ nhănguyênănhơnălƠmăc ăs đ xu t nh ngăđ nhăh
phápăt ngăc

ngăvƠăgi i

ng qu nălỦăthuăBHXH.

- S d ngăcácăph

ngăphápăd đoán,ăsoăsánh,ăphơnătíchăđ nhăh

ng ho t

đ ng c aăc ăquan BHXH c p huy năđ xơyăd ng gi iăphápăvƠăđi u ki n c n thi t
đ th c hi năcácăgi iăphápăđó.
Ngu n d li u:
Lu năv năs d ng d li u th c păđ

c thu th p t BHXH Th xư S năTơy,ă

thƠnhăph HƠăN iăvƠăcácăngu năbênăngoƠi,ăbaoăg m:
- Cácăcu năsách,ăgiáoătrìnhăvi t v qu nălỦăthuăBHXH
- D li u thu th p t tƠiăli u,ăthôngătinăn i b c a BHXH Th xư S năTơy,ă
thƠnhăph HƠăN i:
+ăTƠiăli u gi i thi u v c ăquan:ăL ch s hìnhăthƠnh,ăc ăc u t ch c, ch c
n ng,ănhi m v ,ăcácăquyăch ,ăquyăđ nhăbanăhƠnhăv qu nălỦăthu BHXH.
+ăCácăBáoăcáoăho tăđ ng thu BHXH t iăđ năv t n mă2010ăđ n h tăn mă
2014;ăvƠăđ nhăh

ng ho tăđ ng c aăc ăquanăđ năn mă2020.ă


4

- D li u thu th p t cácăngu năbênăngoƠiănh :ăcácătƠiăli uătrênătrangăwebă
chínhăth c c a m t s c ăquanăBHXH,ăcácăbƠiăvi t c aăcácăchuyênăgiaăkinhăt ...
Cácăngu n d li uănƠyăđ

cătríchăd n tr c ti p trong Lu năv năvƠăđ

c ghi

chúăchiăti t trong ph nătƠiăli u tham kh o.
5.ă óngăgópăv khoa h căvƠăth c ti n c a Lu năv n
 Trênăph

ngădi nălỦălu n: Lu năv năgópăph năhoƠnăthi n c ăs lỦălu n

v qu nălỦăthuăBHXHăc aăc ăquanăBHXH.
 Trênăph

ngădi n th c ti n: Lu năv năđưălu n gi i th c tr ng qu nălỦăthuă

BHXH t i BHXH Th xư S năTơy,ăthƠnhăph HƠăN i, t đóăđ xu t nh ng gi i
phápăc th ,ăcóătínhăkh thi nh măt ngăc

ng qu nălỦăthu BHXH t i BHXH Th

xư S năTơy.ăTrênăc ăs nghiênăc uătìnhăhu ngăđ căthùălƠăqu nălỦăthuăBHXHăt i
BHXH Th xư S năTơy,ătácăgi hy v ng Lu năv năs lƠăc ăs th c ti năđ hoƠnă
thi năcácăgi iăphápăt ngăc

ngăcôngătácăqu nălỦăthuăBHXHăt iăc ăquanăBHXHă

Vi t Nam nóiăchung,ăc aăc ăquanăBHXHăTh xư S năTơy,ăthƠnhăph HƠăN iănóiă
riêng, gópă ph nă phátă tri n b n v ng qu BHXHă c ngă nh ă ă đ m b o nă đ nh
chínhătr - xưăh i,ăthúcăđ yăphátătri n kinh t - xưăh i,ăđ m b oăanăsinhăxưăh i
trênăđ aăbƠn.
6. K t c u c a Lu năv n
NgoƠiăph n m đ u, k t lu n, m c l c, danh m cătƠiăli u tham kh o vƠăph n ph
l c, n i dung Lu năv năđ

c k t c uă3ăch

ng:

Ch

ng I. C s lý lu n v qu n lý thu B o hi m xã h i

Ch

ng II. Th c tr ng qu n lý thu B o hi m xã h i t i BHXH Th xã S n

Tây, Thành ph Hà N i
Ch

ng III. Gi i pháp t ng c

ng qu n lý thu B o hi m xã h i t i BHXH

Th xã S n Tây, Thành ph Hà N i.

Thang Long University Libraty


5

CH
C ăS

NGă1ă

LụăLU N V QU NăLụăTHUăB O HI MăXÃăH I

1.1. T NG QUAN V B O HI MăXÃăH I
1.1.1ăKháiăni m BHXH
BHXHălƠăb ph n ch y uăvƠăquanătr ng nh t trong h th ngăanăsinhăxưăh i
c a m i qu căgia.ăBHXHăraăđ iăvƠoănh ngăn măgi a th k XIX, khi n năcôngă
nghi păvƠăkinhăt hƠngăhóaăb tăđ uăphátătri n m nh m
n mă1883,ă n
n

c Ph (CHLBă

cácăn

căchơuăỂu.ăT

căngƠyănay)ăđưăbanăhƠnh Lu t BHXH. M t s

căchơuăỂuăvƠăB c M mưiăđ n cu iăn mă1920ăm iăcóăđ o lu t v BHXH.

Tuyăraăđ iălơuănh ăv yănh ngăkháiăni m v BHXHăchoăđ n nay v năch aăđ
s d ng th ng nh t,

m iăcáchăti p c năkhácănhau,ăng

c

iătaă“nh n di n”ăBHXHă

theoă cáchă riêng.ă Trong s đó,ăkháiă ni mă BHXHă nêuă trongă T đi n Báchă khoaă
Vi tăNamăvƠătrongăLu t BHXH Vi tăNamăđ
t

ngănghiênăc u v BHXH

căcoiălƠăphùăh p nh t v iăcácăđ i

Vi t Nam.

Theo T đi n BáchăkhoaăVi tăNamă"BHXHălƠăs đ m b o, thay th ho c
bùăđ p m t ph n thu nh p cho NL

khi h m t ho c gi m thu nh p do b

m

đau,ăthaiăs n, tai n nălaoăđ ngăvƠăb nh ngh nghi p,ătƠnăt t, th t nghi p, tu iăgiƠ,ă
t tu t, d aătrênăc ăs m t qu tƠiăchínhădoăs đóngăgópăc aăcácăbênăthamăgiaă
BHXH,ăcóăs b o h c aăNhƠăn

cătheoăphápălu t, nh măđ m b oăanătoƠnăđ i

s ng cho NL vƠăgiaăđìnhăh ,ăđ ng th iăgópăph năđ m b oăanătoƠnăxưăh i".
Theo Lu t BHXH c a Vi tăNam:ă“BHXHălƠăs b oăđ m thay th ho căbùă
đ p m t ph n thu nh p c a NL

khi h b gi m ho c m t thu nh p do măđau,ă

thai s n, tai n nălaoăđ ng, b nh ngh nghi p, h t tu iălaoăđ ng ho c ch t,ătrênăc ă
s đóngăvƠoăqu BHXH”.
V ăn iădung,ăc ăhaiăkháiăni mănêuătrênăkhôngăcóăgìăkhácăbi t.ăTuyănhiênă
kháiăni măv ăBHXHătheoăT ăđi năBáchăkhoaăđ
cáchăti p c n BHXHăcóăs b o h c aănhƠăn

cătrìnhăbƠyăchiăti tăphùăh p v i

c,ăcònăkháiăni m BHXH theo Lu t

BHXH phùăh păh năv iăxuăth ăc aăn năkinhăt ăm .


6

cóă m tă kháiă ni m th ng nh t trong vi că nghiênă c u BHXH t i Vi t
Nam,ătrênăph

ngădi nălỦăthuy tăBHXHăđ

BHXH là ph

căkháiăquátănh ăsau:

ng pháp chuy n giao r i ro đ

c th c hi n thông qua vi c t o

l p qu tài chính BHXH, nh m đ m b o thay th ho c bù đ p m t ph n thu nh p
c a NL khi h b gi m ho c m t thu nh p do m đau, thai s n, tai n n lao đ ng,
b nh ngh nghi p, tàn t t, th t nghi p, h t tu i lao đ ng ho c ch t.
V iăkháiăni măBHXHănh ătrênătaăcóăth ti p c n v BHXHătrênăc ph
di n kinh t vƠăph

ngă

ngădi năxưăh i. V m t b n ch t BHXHălƠă“bùăđ p”ăkho nă

thuănh păb ăgi măho căm tăc aăNL ătham gia BHXH.
1.1.2ă

căđi m c a BHXH

Th nh t: Th i h n b o hi m r t dài vƠăđóălƠăm tăquáătrìnhădi năraăliênăt c
t khi NL

thamăgiaăBHXHăđ n khi ch t. BHXH b o hi m cho NL

c trong

quáătrìnhălaoăđ ngăvƠăngoƠiăquáătrìnhălaoăđ ng.ăCònăđ i v i NSDL , th i h n
tham gia b o hi m s b tăđ u t khi h thuêăm

nm ts l

ngălaoăđ ng nh t

đ nhăchoăđ n khi doanh nghi p hay t ch c c a h khôngăcònăt n t iăvìăcácălỦădoă
khácănhauănh :ăpháăs n, gi i th ....
Th hai: BHXH ch y u đ

c th c hi n d
ng đ

căh

i hình th c b t bu c, do v y

đ iăt

ngăthamăgiaăBHXHăvƠăđ iăt

ng tr c păBHXHăngƠyăcƠngă

l n.ă

cătr ngănƠyăm t m tălƠmăchoănguyênăt c " s đôngăbùăs ít"ătrongăho t

đ ng b o hi măphátăhuyăt iăđaătácăd ng.ăNh ngăm tăkhácăl iăcóăliênăquanăđ n
nhi u v năđ v t ch c qu nălỦ,ăv đi uăhƠnhăb máy...ăN u h th ng t ch c
BHXHăkhôngăch t ch ,ăkhôngăkhoaăh c s

nhăh

ng tr c ti păđ nătìnhăhìnhăs

d ng qu tƠiăchínhăBHXH.
Th ba: Nh ng r i ro ho c s ki n trong BHXH th hi n ph m vi c a
BHXH.ăVìăth ,ănóăđ

căphápălu t kh ng ch vƠăth hi n

BHXH. Nh ng r iăroăvƠăs ki nănƠyă nhăh

h th ngăcácăch đ

ng tr c ti păđ n thu nh p c a NL

ho călƠmăt ngăchiătiêuăđ t xu t,ălƠmăthơmăh tăngơnăsáchăgiaăđìnhăvƠăt đóălƠmă
gi m ho c m t kh n ngăthanhătoánăcuaăNL cho nh ng nhu c u sinh s ng thi t
y u. B i v y,ătínhăch t kh c ph c h u qu r i ro trong BHXH th hi nărõăh nă

Thang Long University Libraty


7

tínhăch t ti t ki m.
Th t : Phí BHXH mà NL
đ

và NSDL

tham gia ph i đóng góp th

ng

c n p đ nh k hàng tháng. M căphíănƠyăch u s tácăđ ng t ng h p c a r t

nhi u y u t nh : S l

ngăđ iăt

ng tham gia BHXH; Tu i th bìnhăquơnăc a

NL ; M căđ r i ro; Hi u qu đ uăt ăqu nhƠnăr i; Kh n ngăb o tr c aăNhƠă
n

c; Tìnhăhìnhăphátătri n kinh t - xưăh i...
PhíăBHXHăđ

căphápălu tăquyăđ nh r t c th vƠăcóăth thayăđ i trong m i

th i k choăphùăh p v i th c t ho t đ ng c a h th ngăBHXHăvƠătìnhăhìnhăkinhă
t - xưăh i c a m iăn
th

c.ăC ngăgi ngănh ăphíăBHTM,ăkhiăxácăđ nhăphíăBHXHă

ng ph i d aăvƠoăm t s y u t gi đ nhănh :ăgi đ nh v tu i th c a NL ,

v lưiăsu tăđ uăt ,ăv tìnhăhìnhăl măphát...Vìăth ,ăquáătrìnhăxácăđ nhăphíăBHXHălƠă

r t ph c t păvƠă ph i d aă vƠoăk t qu d báoă dƠiăh n v s laoă đ ng tham gia
BHXH, v ngu n qu BHXHătrongăt
Th n m: BHXH đ
ng

ngălai...

c th c hi n trong khuôn kh pháp lu t vƠăNhƠăn

călƠă

iă đ ng ra b o h choă cácă ho tă đ ng BHXH. So v iă cácă ho tă đ ngă khácă

trong n n kinh t - xưăh i; ho tăđ ng BHXH ph iăcóăs b o h cácăth h ng
laoăđ ng. Qu BHXHăđ

i

c t nătíchătheoăth iăgian,ăchoănênăch u s tácăđ ng r t

l n c aăcácăy u t chínhătr , kinh t vƠăxưăh i. N uăkhôngăcóăs b o h c a NhƠă
n

c, ho tăđ ng BHXH s khôngăth b n v ngăvƠă m că tiêuăc a BHXH s r t

khóăth c hi n.
T các đ c đi m c a BHXH cho th y tính tuân th đóng góp trong th c
hi n chính sách BHXH là n i dung c b n và quan tr ng nh t trong công tác
qu n lý thu BHXH c a c quan BHXH.
1.1.3. N iădungăc ăb n c a BHXH

V c ă b n n i dung c a BHXH th hi n r tă rõă

chínhă sáchă xưă h i, bao

g măcácăn iădungăchínhăsau:
1.1.3.1.

iăt

ngăvƠăđ iăt



iăt

ngăBHXH

ng tham gia BHXH

V iăb năch tăv năcóăc aămình,ăBHXHăkhôngă“b oăhi m”ăchoăb năthơnă


8

NL mƠă“b oăhi m”ăchoăthuănh păc aăh .ăCh ăkhiăNL thamăgiaăBHXHăvƠăthuă
nh păc aăh ăb ăgi măsút,ăho căb ăm tădoăb ăgi măho căm tăkh ăn ngălaoăđ ng,ă
ho căkh ăn ngălaoăđ ngăkhôngăđ
b oăhi m,ăkhiăđóăh ăm iăđ

căs ăd ngădoăcácăr iăroăvƠăcácăs ăki năđ

că

că“b oăhi m”.ăNóiăcáchăkhác,ăBHXHăv iăs ăm ngă

lƠă “bùă đ p”ă kho nă thuă nh pă b ă gi mă ho că m tă c aă NL ,ă nênă đ iă t

ngă c aă

BHXHălƠăthuănh păb ăm tăho căb ăgi măđó.ă
iăt


iăt

ngăthamăgiaăBHXH

ngăthamăgiaăBHXHălƠăcáănhơnăho c t ch căcóătráchănhi măđóngăgópă

đ t o l pănênăqu BHXH.ăNóiăcáchăkhác,ănh ng NL vƠăNSDL thamăgiaăđóngă
gópăvƠoăqu BHXHăđ uălƠăđ iăt
th c hi n b t bu c

h u h tăcácăn

ng tham gia BHXH. Ho tăđ ngăBHXHăđ
cătrênăth gi i.ăNh ngăcóăn

c

c l i th c hi n

c BHXH b t bu că vƠă BHXHă t nguy n.ă Vìă th , c nă xácă đ nh c th h nă đ i
t

ng tham gia BHXH b t bu căvƠăđ iăt
it

ng tham gia BHXH t nguy n.

ng tham gia BHXH b t bu c: Bao g m nh ng NL vƠăNSDL b t

bu c ph iăthamăgiaăđóngăgópăBHXHătheoăphápălu t BHXH.
it

ng tham gia BHXH t nguy n: Bao g m nh ng NL

vƠă NSDL ă

khôngăthu c di n quy đ nh tham gia BHXH b t bu cănh ngăt nguy n tham gia
đóngăgópăBHXHăchoăchínhăh ho c cho NL c a h .
1.1.3.2.ăCácăch đ BHXH
Ch ăđ ăBHXHălƠăh ăth ngăcácăquyăđ nhăc aănhƠăn
ki nă h

căv ăm căh

ng,ăđi uă

ng;ă m că đóng,ă đi uă ki nă đóngă BHXH.ă Tùyă theoă t ngă tr

ngă h pă

BHXHămƠănhƠăn
TrongăCôngă

căcóăcácăquyăđ nhăkhácănhauăv ăcácăm c,ăcácăđi uăki nănƠy.ă

că102ăc aăT ăch călaoăđ ngăqu căt ă(ILO)ăcóăquyăđ nhătr ăc păt iă

thi uăchoă9ănhánhăch ăđ ăBHXHălƠă(1)ăch ăđ ă măđau;ă(2)ăch ăđ ăthaiăs n;ă(3)ă
ch ăđ ătaiăn nălaoăđ ngăvƠăb nhăngh ănghi p;ă(4)ăch ăđ ăb oăhi măth tănghi p;ă
(5)ăch ăđ ăch măsócăyăt ;ă(6)ăch ăđ ătƠnăt tă( ăVi tăNamăcònăg iălƠăch ăđ ăm tă
s călaoăđ ng,ănh ngăv iăngh aăkhác);ă(7)ăch ăđ ăt ătu t;ă(8)ăch ăđ ăh uătrí,ăvƠă
(9)ăch ăđ ăch măsócăgiaăđìnhă(choănh ngăng
kinhă t ă - xưă h iă c aă t ngă n

iăđôngăcon).ăTu ătheoăđi uăki nă

c,ă trongă t ngă giaiă đo nă mƠă s ă l

ngă cácă ch ă đ ă

Thang Long University Libraty


9

đ

căth căhi nă ăm iăn

călƠăkhácănhau.ă ăVi tăNam,ăLu tăBHXHăhi năhƠnhă

quyăđ nhăth căhi nă5ăch ăđ ătrongă9ăch ăđ ăBHXHănêuătrênă( măđau;ăThaiăs n;ă
Taiăn nălaoăđ ngă&ăb nhăngh ănghi p;ăH uătrí;ăT ătu t).
Ch ăđ ăBHXHăg mă02ălo iăhình:ăBHXHăb tăbu căvƠăBHXHăt ănguy n.
Lo iăhìnhăBHXHăb tăbu căLu tăBHXHăVi tăNamăquyăđ nhăph iăthamăgiaă5ă
ch ăđ ăBHXHănh ăđưăđ ăc p.ă
Lo iăhìnhăBHXHăt ănguy năch ăthamăgiaă02ăch ăđ ăH uătrí;ăT ătu t.
1.1.3.3. Qu BHXH vƠăngu năhìnhăthƠnh
Qu ăBHXH lƠăqu ătƠiăchínhăđ căl păv iăngơnăsáchănhƠăn

c.ăQu ăcóăm că

đíchă vƠă ch ă th ă riêng.ă M că đíchă t oă l pă qu ă lƠă dùngă đ ă chiă tr ă choă ng

iă laoă

đ ng,ăgiúpăh ă năđ nhăcu căs ngăkhiăg păcácăbi năc ăho căr iăro.ăCh ăth ăc aă
qu ăBHXHăchínhălƠănh ngăng
đóăcóăth ăbaoăg m c ăng
Qu ă BHXHă đ
ng

iălaoăđ ngă&ăng

iăthamăgiaăđóngăgópăđ ăhìnhăthƠnhănênăqu ,ădoă

iălaoăđ ng, NSDL vƠăNhƠ n

c.

că hìnhă thƠnhă t ă nhi uă ngu nă khácă nhau:ă đóngă gópă c aă
iăs ăd ngălaoăđ ng;ăs ăh ătr ăc aăNhƠăn

căvƠăm tăs ă

ngu năkhácă(do cáănhơnăvƠăcácăt ăch că ngăh ,ălưiăđ uăt ăph năqu ănhƠnăr i,ăcácă
kho năn păph tăc aănh ngăcáănhơn,ăt ăch căkinhăt ăviăph măcácăquyăđ nhăc aă
phápă lu tă BHXH,ă nh ă ch mă n pă BHXH,ă n pă thi u,ă cácă kho nă thuă h pă phápă
khácăđ

căphápălu tăc aăm iăn

căquyăđ nh).ăTrongăcácăngu nătrên,ăngu năquană

tr ngănh t,ăc ăb nănh tălƠăs ăđóngăgópăc aăcácăbênăthamăgiaăBHXHă( ăn
lƠă ng

iălaoăđ ng,ă NSDL

BHXH.ăPhíăBHXHăđ

vƠă NhƠă n

că trongăm tăs ătr

cătaă

ngăh p),ăg iălƠăphíă

cătínhăchoăt ngăch ăđ ăBHXHăvƠăphơnăchiaăt ăl ăđóngă

gópăgi aăcácăbênăthamăgiaăBHXH.
1.2. CỌNGăTÁCăTHUăB O HI MăXÃăH I
1.2.1.ăKháiăni m,ăđ căđi m,ăvaiătròăcôngătác thu BHXH
 Kháiăni m thu BHXH
ThuăBHXHălƠă vi căNhƠă n

cădùngăquy n l c c aă mìnhăb t bu că cácă đ i

t

ng ph iăđóngăBHXHătheoăm căphíăquyăđ nh ho căchoăphépăm t s đ iăt

đ

c t nguy n tham gia, l a ch n m căđóngăvƠăph

ng

ngăth căđóngăphùăh p v i


10

thu nh p c aămình.ăTrênăc ăs đóăhìnhăthƠnhăqu BHXH.
Thu BHXH th c ch tălƠăquáătrìnhăphơnăph i l i m t ph n thu nh p c aăcácă
đ iăt

ngăthamăgiaăBHXH,ăphơnăph iăvƠăphơnăph i l i m t ph n c a c i c aăxưă

h iăd

i d ngăgiáătr , nh m gi i quy tăhƠiăhoƠăcácăm t l iăíchăkinhăt ,ăgópăph n

đ m b o s công b ngăxưăh i.


căđi măcôngătácăthuăBHXHă

+ăS ăđ iăt

ngăph iăthuălƠăr tăl năvƠăgiaăt ngătheoăth iăgianănênăcôngătácă

qu nălỦăthuăBHXHălƠăr tăkhóăkh năvƠăph căt p.
+ăCôngătácăthuămangătínhăch tăđ nhăk ,ăl păđiăl păl iădoăđóăkh iăl

ngăcôngă

vi călƠăr tăl năđòiăh iăngu nănhơnăl căvƠăc ăs ăv tăch tăph căv ăchoăcôngătácăthuă
c ngăph iăt
+ă

iăt

ngă ng.
ngăthuălƠăti nănênăd ăx yăraă saiăph m,ăviăph măđ oăđ căvƠăl mă

d ngăqu ăv năti năthuăBHXH.
Các đ c đi m trên có nh h

ng l n đ n công tác qu n lý thu BHXH c a

c quan BHXH các c p.
 VaiătròăcôngătácăthuăBHXH
- Thu t đóng góp c a nh ng ng

i tham gia BHXH là ngu n ngu n thu

ch y u quan tr ng nh t cho qu BHXH. ThuăđóngăgópăBHXHălƠăho tăđ ngăc aă
cácăc ăquanăBHXHăt ăTrungă

ngăđ năđ aăph

ngăcùngăv iăs ăph iăh păc aăcácă

banăngƠnhăch căn ngătrênăc ăs ăquyăđ nhăc aăphápălu tăv ăth căhi năchínhăsáchă
BHXHănh măt oăraăngu nătƠiăchínhăt pătrungăt ăvi căđóngăgópăc aăcácăbênăthamă
gia BHXH.
v ,ăt ăng

ngăth iătránhăđ

cătìnhătr ngăn ăđ ngăBHXHăt ăcácăc ăquanăđ nă

iătham gia BHXH.

- Công tác thu BHXH có vai trò nh m t đi u ki n c n và đ trong quá

trình t o l p cùng th c hi n chính sách BHXH:ă B iă đơyă lƠă đ uă vƠo,ă lƠă ngu nă
hìnhăthƠnhăc ăb nănh tătrongăquáătrìnhăt oăl păqu ăBHXH.ă
lƠă m tă khơuă b tă bu că đ i v iă ng

ngăth iăđơyăc ngă

iă thamă giaă BHXHă th că hi nă ngh aă v ă c aă

mình.ăDoăv yăcôngătácăthuăBHXHălƠăm tăcôngăvi căđòiăh iăđ ăchínhăxácăcao,ă
th căhi năth

ngăxuyên,ăliênăt c,ăkéoădƠiătrongănhi uăn măvƠăcóăs ăbi năđ ngăv ă

Thang Long University Libraty


11

m căđóngăvƠăs ăl

ngăng

iăthamăgia.

- Công tác thu BHXH v a đ m b o cho qu BHXH đ
m i, v a đóng vai trò nh m t công c thanh ki m tra s l
BHXH bi n đ i

t ng kh i lao đ ng, c quan, đ n v

c t p trung v m t
ng ng

i tham gia

t ng đ a ph

trên ph m vi toàn qu c: B iăcôngătácăthuăBHXHăc ngăđòiăh iăph iăđ
t pătrungăth ngănh tăcóăs ărƠngăbu căch tăch ăt ătrênăxu ngăd

ng ho c
căt ăch că

i,ăđ măb oăană

toƠnătuy tăđ iăv ătƠiăchính,ăđ măb oăđ ăchínhăxácătrongăghiăchépăk tăqu ăđóngă
BHXHăc aăt ngăc ăquanăđ năv ăc ngănh ăc aăt ngăng

iălaoăđ ng.ăCôngătácăthuă

BHXHă lƠă khơuă đ uă tiênă giúpă choă chínhă sáchă BHXHă th că hi nă đ

că cácă ch că

n ngăc ngănh ăb năch tăc aămình.
1.2.2.ăQuyătrìnhăthuăBHXH


ngăkíăthamăgiaăBHXHă

NSDL ,ăc ă quan,ădoanhănghi păqu nălỦăcácă đ iăt

ngăthamă giaă cóătráchă

nhi mă đ ngă kíă thamă giaă BHXHă v iă c ă quană BHXHă đ

că phơnă côngă qu nă lỦă

nh măxácăđ nhăs ăl

ngăng

iăthamăgiaăBHXHăđ ăthôngăbáoăv iăc ăquanăch că

n ngăcóăth măquy năv ăBHXH.ă ơyălƠăkhơuăđ uătiênătrongăquáătrìnhăthuăvƠăqu nă
lỦăthuăqu ăBHXH,ătu ăvƠoăm iăn

cămƠăcóăquyăđ nhăkhácănhauătrongăvi căn p

h ăs ăđ ngăkíăthamăgiaăBHXHăchoăng
kíăthamăgiaăBHXHăth

iălaoăđ ngănh ngănhìnăchungăh ăs ăđ ngă

ngăbaoăg m:

­ Cácăquyăđ nh,ăcôngă

căđ ngăkíăthamăgiaăBHXHă

­ Danhăsáchălaoăđ ngăvƠăqu ăti năl

ngătríchăn păBHXHă

­ H ăs ăh păl ăv ăđ năv ăvƠăNL ătrongădanhăsách
C ăquanăBHXHăti pănh n,ăth măđ nhădanhăsáchăthamăgiaăBHXH,ăs ăti nă
l

ngăph iăđóngăhƠngătháng.
năv ăqu nălỦăđ iăt

ngăc năc ăthôngăbáoăho căh păđ ngăđưăkỦăk tăv iăc ă

quanăBHXHăti năhƠnhăc păs ăBHXH.ă
 Thu BHXH: Sauăquáătrìnhăđ ngăkíăthamăgiaăBHXHăchoăng
c ăquanăBHXHăđ nhăkìă(theoăquyăđ nhăc aăt ngăn
ng

iălaoăđ ng,ă

c)ăs ăti năhƠnhăthuăBHXHăt ă

iăthamăgiaăBHXHăho căt ăcácăđ năv ,ăc ăquanăs ăd ngălaoăđ ngăthamăgiaă


12

BHXHăthôngăquaăvi căm ătƠiăkho năt iăngơnăhƠngăho căt iăkhoăb căNhƠăn
Ho căc ngăcóăth ăđ nătr căti păt ngăđ năv ,ăt ngăng

c.ă

iăthamăgiaăBHXHăđ ăthuă

đóngăgópăBHXH.ă
 i uăch nh,ăb ăsungădanhăsáchăđ ngăkỦăthamăgiaăBHXH
HƠngă thángă n uă cóă s ă bi nă đ ngă soă v iă danhă sáchă đưă đ ngă kíă thamă giaă
BHXH,ăđ năv ăqu nălỦăđ iăt

ngăl pădanhăsáchăđi uăch nhătheoăm uăquyăđ nhă

(tu ăvƠoăquyăđ nhăc aăm iăn

c)ăg iăc ăquanăBHXHăcóăch căn ngăđ ăk păth iă

đi uăch nh,ăx ălỦ.
ngăth c thu

1.2.3.ăPh

Cóă3ăph

BHXH

ngăth căc ăb năđ thuăđóngăgópăBHXH:

(1) Thu tr c ti p t ng

i lao đ ng. Theoăph

ngăth cănƠy,ăcánăb chuyênă

tráchătr c ti p thu đóngăgópăt iăc ăquanăBHXH;ăho c xu ng t năđ aăbƠnăđ thu
tr c ti p t ng
ng

iălaoăđ ngăsangătƠiăkho năchuyênăthuăc aăc ăquanăBHXH.ă
Ph

n

iălaoăđ ng; ho c thu qua chuy n kho n t tƠiăkho năcáănhơnăc a

ngăth cănƠyăphùăh p v i BHXH t nguy n ho căđ

c s d ng h th ngătƠiăkho năcáănhơn.ă n

căápăd ng

c ta, m t s đ iăt

cácă

ng nh tăđ nh

thamăgiaăBHXHăcóăth đóngăBHXHătr c ti p t iăc ăquanăBHXHăn iăc ătrú.
(2) Thu gián ti p qua h th ng thu .ă ơyălƠăph
môăhình qu nălỦăthuăt pătrung.ăPh
nh n th c c aă ng

ngăth căthuăápăd ng trong

ngăth cănƠyănƠyăcóă nhăh

ng nh tăđ nhăđ n

iă đóngă gópă BHXH,ă coiă vi că đóngă BHXHă c ngă nh ă đóngă

thu mƠăkhôngănh n th yăcácăquy n l iăBHXHăkhiăđóngăgóp.
(3) Thu gián ti p qua đ i lý.ăPh
n

cătrênăth gi i.ă

Lúcă nƠy,ă NSDL

ngăth căthuănƠyăph bi n

i v i nhi u h th ngăBHXH,ăđ iălỦăthuăchínhălƠăNSDL .

cóă tráchă nhi m thu BHXH t NL

đóngăgópăBHXHăc a c NL

vƠăNSDL

sauă đóă chuy nă toƠnă b

choăc ăquanăBHXHăcóăkèm theo b n

báoăcáoăthuăvƠădanhăsáchălaoăđ ngăđóngăBHXH.ă ơyălƠăph
nh tă vƠă th
h

ngăl

h u h tăcácă

ngă ápă d ngă đ i v iă tr

ng h pă đ iă t

ngăth c ph bi n

ngă thamă giaă lƠă laoă đ ng

ngăvƠăNSDL c a h .

iălỦăc aăc ăquanăBHXHăcònăcóăth lƠăb uăđi n,ăngơnăhƠng,ăcácăh iăđoƠnăth

Thang Long University Libraty


13

liênăquanăđ n t ngănhómălaoăđ ng (H iănôngădơn,ăH i th th công...),ăh pătácă
xư,ă UBND...ă Thuă BHXHă quaă cácă đ iă lỦănƠyă đ

că ápă d ng khi NL

tham gia

BHXHăkhôngăcóăch SDL .
1.3 QU NăLụăTHUăB O HI MăXÃăH I
1.3.1.ăKháiăni m vƠ nguyênăt c qu nălỦăthu BHXH
Qu nălỦăthuăBHXHă(trong Lu năv nănƠy g i t tălƠăqu nălỦăthu)ăđ

c hi uălƠă

s tácă đ ngăcóăt ch c,ăcóătínhăphápălỦ c aă ch ăth ă qu nălỦăvƠoăđ iăt

ngăvƠă

kháchăth ăqu nălỦăđ đi u ch nhăcácăho tăđ ng thu BHXH. S tácăđ ngăđóăđ
th c hi n b ng h th ngăphápălu t c aă NhƠă n

că vƠă b ngă cácă bi n phápăhƠnhă

chính,ăt ch c, kinh t c aăcácăc ăquanăch căn ngănh măđ tăđ
đúngăđ iăt

ng,ăthuăđ s l

c

c m cătiêuăthuă

ngăvƠăđ m b o th iăgianătheoăquyăđ nh.

Nhi m v c ăb n c a qu nălỦăthuăBHXHălƠăxácănh năchínhăxácăs laoăđ ng

ph i n p BHXH, s ti n ph i thu, s ti năđưăn p, s ti nălưi,ăs ti n n , s ti n
n p th a c aăng

i s d ngălaoăđ ng;ănhơnăthơn,ăth i gian n p, m c ti năl

ng,ă

ti năcôngăn p BHXH c a NL ,ăđ ng th iăxácănh n vi c th c hi năchínhăsách,ă
ch đ BHXH c aă c ă quană BHXHă đ i v iă đ nă v SDL

vƠ ng

i tham gia

BHXH t ng th iăđi măvƠătheoăyêuăc u qu nălỦ;ătìnhăhìnhăch păhƠnhăcácănguyênă
t c,ăquyăđ nh c aăNhƠăn

c v thuăBHXHăvƠăm t s n iădungăkhác.ă

Nguyênăt căquanălyăthuăBHXH:
Nguyên t c 1.

m b o thu đúng, đ , k p th i

- Thuă đúng,ă lƠă đúngăđ i t

ng,ăđúngă m c,ă đúngă ti nă l

đúngăth iăgianăquyăđ nh: m i NL
quyăđ nh,ăđ

khiăcóăH L ăho c giao k tălaoăđ ng theo

c tr côngăb ng ti năđ uălƠăđ iăt

xácă đ nhă đúngă đ iă t

ng,ă ti nă côngă vƠă

ng,ă đúngă ti nă l

ngăđóngăBHXHăb t bu c. Vi c

ng,ă ti nă côngă lƠmă c n c đóngă BHXHă

c a NL lƠăc ăs quan tr ngăđ đ m b oăthuăđúng;ăvi căthuăđúngăcònăph thu c
vƠoătínhăch t ho tăđ ng c aăđ năv SDL đ xácăđ nhăđúngăđ iăt
ph

ng, m c thu,

ngăth c thu.
- Thuăđ ,ălƠăthuăđ s ng

i thu c di n tham gia BHXH b t bu căvƠăs ti n

ph iăđóngăBHXHăc a NL , NSDL .


14

- Thu k p th i,ălƠăthuăk p v th iăgianăkhiăcóăphátăsinhăquanăh laoăđ ng,
ti năcông,ăti năl

ngămƠănh ng quan h đóăthu căđ iăt

BHXH. Ch đ BHXHăth
xưăh i t ng th i k ,
BHXH c a NSDL

ng, ph m vi tham gia

ngăxuyênăthayăđ iăđ phùăh p v iăphátătri n kinh t -

m i th iăđi măthayăđ iăđóăc n ph i t ch c th c hi n thu
vƠă NL

đ m b o k p th i,ă khôngă đ t nă đ ng ti n thu,

khôngăb sótălaoăđ ng tham gia BHXH.
Nguyên t c 2:

m b o t p trung, th ng nh t, công b ng, công khai

C ăch thuăBHXHăđ
qu nălỦ,ăđi u ti t
NL , NSDL

Trungă

căquyăđ nh th ng nh t, ngu n thu BHXH t p trung
ngălƠăBHXHăVi t Nam. Vi c tham gia BHXH c a

đ m b oăcôngăkhai,ăth c hi năcôngăb ng

cácăthƠnhăph n kinh

t .ăCácăđ năv thamăgiaăBHXHăđ u ph iăcôngăkhai minh b ch s laoăđ ng ph i
đóngăBHXHăvƠăs ti năđóngătheoăđúngăquyăđ nh,ăcóăs ki m tra, thanh tra, ki m
soátăc aăNhƠăn

căvƠăgiámăsátăc aăcácăc ăquanăch căn ngăvƠăcácăt ch căchínhă

tr - xưă h i.ă Tínhă côngă b ngă đ

c th hi n trong vi c thu n p BHXH, khôngă

phơnăbi tăđ i x gi aăcácăthƠnhăph n kinh t , t călƠăđ uăcóăt l ph nătr măthuă
BHXHănh ănhau.
Nguyên t c 3:

m b o an toàn, hi u qu

Th c hi n qu nălỦăch t ch ti n thu BHXH theo ch đ qu nălỦătƠiăchínhă
c aăNhƠăn

căvƠăs d ng ngu năthuăđúngăm c đích.ăNgu năthuăBHXHădoăđ

t nătíchăc ngăđ ng,ănênăth
s d ng c năđ

ngăcóăkh iăl

căđ uăt ăt ngătr

ng ti nănhƠnăr iăt

c

ngăđ i l năch aă

ng, v aă nơngăcaoăhi u qu s d ng, v a an

toƠnăti n thu BHXH v m tăgiáătr doăcácăy u t tr

tăgiá.ăVìăv y,ăthôngăquaăc ă

ch qu nălỦănghiêmăng t v thuăBHXHăđ tránhăl m d ng, th tăthoát;ăđ ng th i
nghiênăc uăcácăl nhăv căđ uăt ăđ đ m b o thu h iăđ

c v năvƠăcóălưi,ăt călƠă

hi u qu s d ng ngu n thu.
1.3.2ăTuơnăth vƠăc

ng ch trong qu nălỦăthuăBHXH

i v i b t k m t h th ngăBHXHăcóăđóngăgópănƠo,ăs tuơnăth đóngă
gópăcóăỦăngh aăc c k quan tr ng.ăTuơnăth đóngăgópălƠăm t trong nh ng v năđ
c ăb năvƠăquanătr ng nh t trong qu nălỦăthuăBHXH.ăTuơnăth phápălu t v đóngă

Thang Long University Libraty


15

gópăBHXHălƠă(cácăbênăcóăliênăquan)ălƠmăđúngătheoă cácăquyăđ nh v đóngăgópă
BHXH. Trong ho tăđ ng qu nălỦăc aăcácăt ch c BHXH, m căđíchăvƠăyêuăc u
luônăđ

căđ tăraălƠăph iăđ m b oăđ

c s tuơnăth phápălu t v đóngăgópăBHXHă

phùăh p v iăđi u ki n kinh t xưăh i c aăđ tăn
1.3.2.1.ăC ăs

c.

phápălỦăc a vi cătuơnăth đóngăgópăBHXH

Theoăquanăđi măc ăb n v BHXH, nh ngăng

iăthamăgiaăBHXHăcóăngh aă

v vƠătráchănhi măđóngăgópăm t kho n ti năđ t o l p qu BHXH.ă
h th ng BHXH b t bu c,ăngh aăv vƠătráchănhi mănƠyăđ
cácăquy đ nh lu tăvƠăd

i lu t v ph măviăđ iăt

i v iăcácă

c c th hoáătrongă

ng tham gia BHXH b t bu c,

v m căđóng,ăv th i h năthanhătoán,ầăCácăquy đ nhănƠyăchínhălƠăc năc phápă
lỦăđ cóăth xácăđ nhăđ

căaiătuơnăth vƠăaiăch aătuơnăth , m căđ tuơnăth phápă

lu t v đóngăgópăBHXHă nh ăth nƠo.ă H th ngă c ă s phápă lỦă đ yă đ đ i v i
vi cătuơnăth đóngăgópăBHXHăc aăcácăn
ph t vi ph mătrongăcácătr

căcònăbaoăg m c cácăquy đ nh v x

ng h pămƠăquy đ nhăđóngăgópăkhôngăđ

cătuơnătheo.ă

a. Quy đ nh v BHXH b t bu c
+ Di n đ i t

ng tham gia BHXH b t bu c: C ă s phápă lỦă đ uă tiênă c a

vi cătuơnăth đóngăgópălƠăquy đ nh ch rõăcácăt ch căvƠăcáănhơnăph i th c hi n
đ ngăkỦăthamăgiaă vƠăđóngăgópăvƠoă qu BHXH.ăPhápălu t BHXH s quy đ nh
nh ngăNL ăvƠăNSDL ăthu c di n b t bu căthamăgiaăBHXH.ăă

iăt

r ng hay h p d aăvƠoă uătiênăvƠăđi u ki n kinh t xưăh i c a t ngăn

ngănƠyă
c

m i

th i k .
+ Th t c đ ng ký tham gia BHXH b t bu c
NL ăvƠăNSDL ăthu c di n tham gia BHXH b t bu c ph iătuơnătheoăcácă
th t căđ ngăkỦăđưăquy đ nh.ăCácăth t cănƠyăđ

c thi t k phùăh p theo t ch c

c a t ng h th ngăBHXHăvƠătrìnhăđ qu nălỦăc a t ch căBHXH.ăTuyănhiên,ăv
c ăb năthìăcácăđ iăt

ng tham gia bao gi c ngăph i th c hi năđ ngăkỦăbanăđ u

khi m i tham gia h th ng.ă Trongă quáă trìnhă nƠy,ă cácă đ iă t

ng tham gia ph i

khaiăbáoăm tăcáchătrung th căcácăthôngătinăc n thi tăcóăliênăquanăđ xácăl p m i
quan h v i h th ngăBHXH.ăQuaăđ ngăkỦăthamăgiaăbanăđ u c aăcácăđ iăt

ng