:
04
Khai thác tư liệu lịch sử về sự ủng hộ của thế giới
trong cuộc đấu tranh ngoại giao đối với nhân dân Việt Nam
thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
A. MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đấu tranh ngoại giao là một trong
ba mặt trận đấu tranh của nhân dân ta bên cạnh đấu tranh quân sự và đấu tranh
chính trị, trong đó “đấu tranh qn sự và đấu tranh chính trị là nhân tố chủ yếu
quyết định thắng lợi trên chiến trường, làm cơ sở cho đấu tranh ngoại giao”. ho
đến nay, cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của dân tộc ta đã kết thúc được 40
năm, xong những yếu tố tạo nên sự thắng lợi của cuộc kháng chiến vẫn còn nguyên
giá trị lịch sử và bài học kinh nghiệm cho nhân dân ta trong công cuộc xây dựng và
phát triển đất nước hiện nay.
ể khắc sâu cho học sinh trong học tập, ôn thi học
sinh giỏi môn lịch sử biết, hiểu về cuộc đấu tranh ngoại giao đã góp phần như thế
nào vào thắng lợi của cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước, đồng thời cũng qua
đó giúp cho các em biết vận dụng những kiến thức đã học vào thực tiễn cơng cuộc
bảo vệ độc lập, tồn vẹn lãnh thổ của nhân dân ta hiện nay, tôi xin lựa chọn chuyên
đề “Khai thác tư liệu lịch sử về sự ủng hộ của thế giới trong cuộc đấu tranh ngoại
giao đối với nhân dân Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mỹ, cứu nước”.
2. Mục đích đề tài
Giúp học sinh hiểu và biết được sự ủng hộ của nhân dân thế giới đối với nhân
dân ta trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Vận dụng kiến thức đã biết, hiểu để nâng cao hiệu quả học tập và ôn luyện bộ
môn có thể đáp ứng phần nào cho việc thi học sinh giỏi các cấp.
ồng thời tự bồi
dưỡng nâng cao trách nhiệm bản thân góp phần vào cơng cuộc bảo vệ độc lập, toàn
vẹn lãnh thổ của nhân dân ta hiện nay.
1
B. NỘI DUNG
I.Cơ sở lý luận và thực tiễn
Chủ tịch Hồ Chí Minh từng nói “ Dùng binh giỏi nhất là đánh bằng mưu.
Thứ hai đánh bằng ngoại giao. Thứ ba mới đánh bằng binh” ( Hồ Chí Minh. Tồn
tập Nsb. Chính trị quốc gia, Hà Nội 2009,t 3, tr 518 ).
gười cịn nói “ đường lối
tấn cơng vào lịng người, chinh phục bằng đạo lí, chuyển hóa bằng nhân tính,
thuyết phục lịng người để nhân lên sức mạnh của chính nghĩa”.
hư vậy với Chủ
tịch Hồ Chí Minh, ngoại giao khơng chỉ là sự nghiệp của tồn dân, mà cịn phải
biết lơi kéo, thuyết phục bằng chính nghĩa để nhân dân và bạn bè thế giới ủng hộ,
giúp đỡ.
Chính vì lẽ đó, với mục đích vì hịa bình, vì độc lập, chủ quyền cho dân tộc
và tự do hạnh phúc cho nhân dân. Ngay khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước
diễn ra và ngày càng quyết liệt.
ảng ta và Chủ tịch Hồ hí
inh đã chủ trương
mở thêm mặt trận đấu tranh ngoại giao nhằm vạch trần luận điệu chiến tranh lừa
bịp phi nghĩa của đế quốc Mỹ, nêu tính chất chính nghĩa của nhân dân ta để tranh
thủ sự ủng hộ của thế giới, trong đó có nhân dân u chuộng hịa bình nước Mỹ.
Trong thời đại cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa với việc bùng nổ thơng tin thì
nguồn tư liệu, tài liệu, phim ảnh về cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1954 –
1975 ) khá dồi dào, đa dạng xong khơng cũng có khó khăn, bởi nhiều nguồn tư
liệu, phim ảnh, lược đồ nếu không xác định đúng nguồn cung cấp và không biết
cách khai thác sử dụng kết hợp trong giảng dạy cũng sẽ gây hậu quả( tai nạn nghề
nghiệp) có thế diễn ra dễ làm cho một giờ học, ôn tập không sâu và tính khả thi
kém, đó là thực tế mà nhiều giáo viên đã gặp phải.
Nhằm nâng cao hiệu quả học tập và ôn luyện trong bộ môn về phần đấu
tranh ngoại giao trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Ngoài yếu tố thành
cơng quan trọng nhất là do có đường lối cách mạng đúng đắn của
ảng, Chủ tịch
Hồ Chí Minh ; Tinh thần chiến đấu anh dũng của nhân dân ta trên mặt trận qn
sự, chính trị . Có lẽ khơng thể khơng nói đến là có sự ủng hộ của nhân dân thế giới
đã góp phần vạch trần tính chất xâm lược phi nghĩa của đế quốc Mỹ và nên lên lập
2
trường chính nghĩa của dân tộc ta để dẫn đến việc kí kết bản Hiệp định Pari năm
197, tạo nên bước ngoặt cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
II. Khái niệm và tầm quan trọng của đấu tranh ngoại giao
ấu tranh ngoại giao là một quá trình đàm phán, dàn xếp, thương lượng giữa
những người đại diện cho một nhóm hay một quốc gia. Thuật ngữ này thơng thường
đề cập đến ngoại giao quốc tế, việc chỉ đạo, thực hiện các mối quan hệ quốc tế
thông qua sự can thiệp hay hòa giải của các nhà ngoại giao liên quan đến các vấn đề
như kinh tế, thương mại, văn hóa, du lịch, chiến tranh và tạo nền hịa bình...
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước của nhân dân ta, đấu tranh chính
trị, qn sự và ngoại giao có mối quan hệ chặt chẽ, góp phần làm nên chiến thắng
chung của dân tộc.
ấu tranh quân sự, chính trị diễn ra ngay từ đầu, còn đấu tranh
ngoại giao chỉ bắt đầu khi có điều kiện. Tuy nhiên, đấu tranh ngoại giao giữ một vai
trị quan trọng, tích cực, chủ động nhằm mục đích : Tố cáo tội ác xâm lược của đế
quốc Mỹ ; Tuyên truyền về tính chất chính nghĩa của nhân dân ta ; Phân hóa cơ lập
hàng ngũ kẻ thù.
Phối hợp với đấu tranh quân sự buộc kẻ đi xâm lược phải ngồi vào bàn đàm
phán, tạo thế và lực cho ta để giành thắng lợi toàn cục trên chiến trường, kết thúc
chiến tranh. « ấu tranh quân sự và đấu tranh chính trị ở miền Nam là nhân tố chủ
yếu quyết định thắng lợi trên chiến trường, làm cơ sở cho thắng lợi trên mặt trận
ngoại giao. Chúng ta chỉ có thể giành được trên bàn hội nghị những cái mà chúng
ta đã giành được trên chiến trường » .
III. Thực trạng dạy và học phần lịch sử đấu tranh ngoại giao ở trường THPT
Chuyên Hà Giang
ể nâng cao hiệu quả học – dạy ở bộ môn là điều hết sức cần thiết. Xong từ
năm 2011, Bộ Giáo dục và đào tạo có văn bản hướng dẫn thực hiện điều chỉnh nội
dung dạy học. Ví dụ : khi dạy về đấu tranh ngoại trong kháng chiến chống Mỹ ở
lớp 12 bài 22 – mục V (không dạy hoàn cảnh, diễn biến chỉ yêu cầu nắm được nội
dung và ý nghĩa
iệp định Pari năm 1973) nên cũng rất khó cho giáo viên trong
nhóm bộ mơn ở trường THPT Chuyên Hà Giang là làm thế nào đó để hình thành
3
cho học sinh thấy được bức tranh của chặng đường đấu tranh gian khổ đó của nhân
dân ta trong khn khổ của 1 tiết học hay ôn luyện với nhiều vấn đề cần khắc học,
giải quyết khi nguồn tư liệu quá ít và lượng thời gian hạn hẹp quả là không phải là
việc dễ dàng thực hiện thành công.
Nhằm nâng cao hiệu quả học và ôn luyện, trong phạm vi nhỏ, tôi xin đưa ra
một số giải pháp về việc khai thác nguồn tư liệu lịch sử trong đấu tranh ngoại giao
thời kì chống Mỹ, cứu nước – chủ yếu là giúp cho học sinh thấy chiến thắng dành
được, ngoài sự lãnh đạo đúng đắn của
ảng, Bác Hồ và tinh thần chiến đấu anh
dũng của nhân dân ta. Cịn có sự giúp đỡ không nhỏ của các nước xã hội chủ
nghĩa, các nước dân chủ và nhân dân yêu chuộng hịa bình,tiến bộ trên thế giới.
IV. Chun đề “Khai thác tư liệu lịch sử về sự ủng hộ của thế giới trong cuộc
đấu tranh ngoại giao đối với nhân dân Việt Nam thời kì kháng chiến chống Mỹ,
cứu nước”.
Thứ nhất, là sự ủng hộ giúp đỡ của Đảng, Nhà nước và nhân dân Liên Xô.
Từ đầu năm 1950, quan hệ Việt Nam – Liên Xơ đã được hình thành, qua đó, nhân
dân ta đã nhận được sự chi viện, giúp đỡ to lớn của
Liên Xơ để góp phần làm nên chiến thắng
ảng,
hà nước và nhân dân
iện Biên Phủ lẫy lừng năm châu.
Chiến thắng đó đã đưa đến thắng lợi trên bàn ngoại giao với việc kí kết Hiệp định
Giơnevơ năm 1954. Khi cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước diễn ra, quan hệ
Việt Nam và Liên Xô tiếp tục từng bước được xây dựng vững chắc và phát triển
ngày càng toàn diện hơn trên cơ sở các hiệp định, hiệp ước và nghị định song
phương kí kết.
Cụ thể, trong khoảng 20 năm, từ 1955 đến hết 1975, Chính phủ iên Xơ đã
ký với Chính phủ Việt Nam 19 Hiệp định, 1 Hiệp ước và 1 Nghị định thư. Trong
đó có trên 50% là hiệp định về việc Liên Xô viện trợ, giúp đỡ Việt Nam trên hầu
hết các lĩnh vực, đặc biệt là kinh tế, văn hóa, khoa học kĩ thuật...
Sự giúp đỡ nói trên, đã góp phần giúp miền Bắc nước ta thực hiện thành
công các kế hoạch, tăng cường tiềm lực quốc phòng và chi viện cho chiến trường
miền
am để góp phần đánh bại các chiến lược chiến tranh của đế quốc Mỹ. Giáo
viên có thể yêu cầu học sinh lấy VD: Cơng trình Nhà máy Thủy điện Hịa Bình,
4
mỏ than Vành Danh, hà máy cơ khí
à
ội, Nhà máy chè Phú Thọ, Nhà máy cá
hộp Hải Phòng... để khắc họa về tinh thần hữu nghị giữa hai dân tộc. ( Trích nguồn
tư liệu Việt Nam – Liên Xơ 30 năm quan hệ (1950 – 1980), Nxb, Ngoại giao Hà
Nội, 1983).
Thứ hai, là sự chi viện, ủng hộ giúp đỡ của nhân dân các nước xã hội chủ
nghĩa như Trung Quốc, Cộng hịa dân chủ nhân dân
ơng
ức, Cu Ba... về vật
chất, tinh thần. Dù chiến tranh đã đi qua, nhưng nhiều người Việt Nam vẫn khắc
ghi trong lịng và khơng thể quên được năm 1966 tại Hội nghị đoàn kết ba châu lần
thứ nhất tổ chức tại Thủ đô a-ha-ba-na. Chủ tịch nước Cu Ba Phi - en Ca-xtơ –
rô đã nói “Máu Việt Nam cũng là máu Cu-ba. Vì Việt Nam, Cu-ba sẵn sàng hiến
dâng cả máu của mình” . Lời tâm huyết đó đã góp phần tạo nguồn cổ vũ mạnh mẽ
cho toàn quân, toàn dân Việt
am vượt qua mọi hy sinh, mất mát để đi đến thắng
lợi cuối cùng của cuộc kháng chiến trường kì, giải phóng hồn tồn miền Nam,
thống nhất đất nước.
gày nay, câu nói đó vẫn tạo vào thời gian, khơng gian để
minh chứng cho một tình bạn lớn trong lịch sử, đó là Việt Nam – Cu Ba. Ngày nay
trong công cuộc kiến thiết đất nước, nhân dân ta vẫn nhận được sự ủng hộ giúp đỡ
to lớn của
ảng,
hà nước và nhân dân Cu-Ba. Giáo viên có thể minh chứng cho
học sinh một số VD cụ thể, như : Bệnh viện Quảng Bình, Trại bị Mộc Châu,
đường cao tốc Xn Mai... góp phần cùng nhân dân ta hàn gắn vết thương chiến
tranh( trích nguồn tư liệu: Báo Quân đội nhân dân – Chủ nhật, tháng 4/2012).
Thứ ba,sự ủng hộ về tinh thần của nhân dân u chuộng hịa bình thế giới
trong đó có nhân dân tiến bộ nước Mỹ. Có lẽ ít có dân tộc nào trên bước đường
đấu tranh gian khổ lại nhận được sự chia sẻ ủng hộ, như dân tộc Việt Nam. Khẩu
hiệu của nhân dân
n
ộ “Tên anh là Việt Nam, tên tôi cũng là Việt Nam, tên
chúng ta là Việt Nam" hay tấm gương dũng cảm của 8 người Mỹ tự thiêu để phản
đối chiến tranh ở Việt Nam của Chính phủ nước họ, trong đó có anh oc-man Môri-xơn... 5 ngày sau, nhà thơ Tố Hữu đã viết bài thơ “ Ê-mê-li con” để ghi dấu ấn
yêu chính nghĩa hịa bình khơng muốn chiến tranh của anh nói riêng và của những
người Mỹ tiến bộ nói chung. Cuộc chiến tranh xâm lược của đế quốc Mỹ ở Việt
Nam càng quyết liệt, cuộc kháng chiến của nhân dân Việt
am càng khó khăn thì
5
nhân dân Việt Nam lại nhận được sự ủng hộ của thế giới u chuộng hịa bình
nhiều hơn. ó là, phong trào “100 triệu Phơ-răng ủng hộ Việt
am” của nhân dân
Pháp ; “100 triệu yên của các bà mẹ Nhật”, ngồi ra cịn có hàng nghìn cuộc mít
tinh, biểu tình, tuần hành của nhân dân thế giới và nhân dân Mỹ... ủng hộ cuộc
kháng chiến của nhân dân ta. Không giấy bút nào có thể ghi hết được những hành
động ủng hộ Việt Nam trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước. Nhiều người ủng
hộ nhân dân ta đã bị chính quyền nước họ bỏ tù hoặc trục xuất khỏi nơi cư trú, có
cả người đã hy sinh, một số cuộc biểu tình ủng hộ Việt Nam cịn bị cảnh sát đàn
áp. Song, khơng thể ngăn cản được làn sóng ủng hộ Việt Nam.
Ngay khi quân Mỹ vừa đổ quân ồ ạt vào nước ta năm 1965 với việc thực
hiện chiến lược chiến tranh mới, đã có nhiều tổ chức khởi sự ủng hộ Việt Nam,
như :
ại hội thế giới vì Việt
am đã họp nhiều lần ở Stockholm trong ba năm
1969, 1970, 1971 bầu ra ban thường trực và kêu gọi mỗi nước thành lập một ủy
ban chuyên trách để có chương trình hành động ủng hộ Việt am ; ại hội thế giới
vì hịa bình họp ở Béc-lin tháng 6/ 1969 kêu gọi tổ chức nhiều chuyến tàu châu Âu
vì Việt Nam ; Cuộc “Tập hợp thế giới vì hịa bình và độc lập của nhân dân Việt
Nam – Lào – ampuchia” tháng 12/ 1972 ở Véc-xai (Pháp) có 1 200 đại biểu của
84 nước tham dự đã bàn soạn vì trương trình hành động ủng hộ ba nước
ơng
Dương... ( Trích nguồn tư liệu “ Nhân dân thế giới ủng hộ Việt Nam chống Mỹ cứu
nước” báo điện tử của Liên hiệp các hội khoa học và kĩ thuật tỉnh Hải Dương)
Từ thực tiễn bài học ngoại giao trong cuộc kháng chiến chống Pháp. Chủ
tịch Hồ hí
inh đã từng căn dặn các lực lượng cách mạng Việt
am là “Tuyệt
đối chớ vì bạn giúp ta nhiều mà sinh ỷ lại” (Nguồn trính Hồ Chí Minh, Tồn tập,
tập 8, Nxb CTQG, HN 2000, tr 30)
Nhận thức sâu sắc lời dặn của Bác, nhân dân
ta ở cả hai miền đã nêu cao chủ nghĩa anh hùng cách mạng, sẵn sàng hy sinh cho lí
tưởng “khơng có gì q hơn độc lập, tự do” tiến lên chiếu đấu dành những thắng
lợi to lớn trên chiến trường trong thời kì 1965 – 1968. Những thắng lợi đó là điều
kiện để ảng, hà nước ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh mở mặt trận đấu tranh thứ ba,
đó là mặt trận đấu tranh ngoại giao để tố cáo dã tâm xâm lược phi nghĩa của đế
quốc Mỹ, nêu lên lập trường chính nghĩa của dân tộc ta.
6
Thứ tư, cung cấp cho học sinh một số hình ảnh minh họa nhằm khắc sâu bài
học lịch sử về tình bạn quốc tế đối với nhân dân ta trong kháng chiến chống Mỹ,
cứu nước. 40 năm chiến tranh đã qua nhưng hàng năm đến những ngày kỉ niệm
chiến thắng về Hiệp định Pari năm 1973 vẫn còn in đậm dấu ấn trong nhiều người
dân Việt Nam và bạn bè quốc tế. Tùy thuộc vào bài học, giáo viên có thể khơi
trong các em rằng nếu học tốt các em có cơ hội đi ra nước ngồi, đến nước Pháp
ngồi học tập nghiên cứu nâng cao trình độ mà các em cịn có đi du lịch thăm thú
cảnh quan nước Pháp và sẽ thấy bên cạnh những ngôi nhà đồ sộ của nước Pháp
còn in dấu nhiều kỉ niệm về sự kiện 1973. hư
(Trụ sở phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa dự HN Pari ở Xoaxylơroa)
.
7
Góc hồ nhìn vào biệt thự Verrières-le-Buisson. (Ảnh: Lê Hà/Vietnam+)
ó là, ngôi nhà số 49, nay là số nhà 17 phố
ambacérès, Verrières-le-
Buisson, ngoại ô Thủ đô Paris, Pháp. ay đã trở thành một Di tích lịch sử gắn liền
với thời gian gần 5 năm diễn ra các cuộc đàm phán 4 bên ( oa Kỳ, Việt am Dân
chủ ộng hòa, ộng hòa miền am Việt am và Việt am ộng hòa) tiến tới việc
ký kết
iệp định Pari về chấm dứt chiến tranh và lập lại hịa bình ở Việt
am, tại
Paris ngày 27/1/1973. Vì giá trị lịch sử của nó, ngày 13 tháng 10 năm 2012, Tịa
thị chính thành phố Verrières-le-Buisson phối hợp với
ại sứ quán Việt
am tại
Pháp và các bạn bè nước Pháp đã gắn biển di tích lịch sử mang tên: “ ơi đây, từ
năm 1968 đến 1973, oàn đại biểu hính phủ ách mạng lâm thời
iền nam Việt
am đã lưu trú để tham gia các cuộc đàm phán và ký iệp định Paris về ịa bình,
ngày 27/1/1973” ( Trích nguồn tư liệu – theo http://www . Việt Nam plus.vn). Giáo
viên có thể hướng dẫn học sinh mở rộng tìm hiểu về những hình ảnh, thơng tin tư
liệu bổ ích về cuộc đấu tranh ngoại giao qua trang báo điện tử Quân đội nhân dân
với tít đề “Kỉ niệm 125 năm ngày sinh của Chủ tịch Hồ Chí Minh( 19/5/1890 –
19/5/2015)”.
8
Thứ năm, giá trị của bài học lịch sử về sự ủng hộ của nhân dân thế giới đối
với nhân dân ta trong cuộc kháng chiến chống
ỹ, cứu nước trước đây và trách
nhiệm của người học sinh trong công cuộc xây dựng và bảo vệ đất nước hiện nay.
Thắng lợi của cuộc kháng chiến chống
ỹ cứu nước là thắng lợi của sức
mạnh tổng hợp to lớn được tạo thành bởi sự kết hợp chặt chẽ cuộc đấu tranh trên
ba mặt trận quân sự, chính trị, ngoại giao.
gày nay, những bài học kinh nghiệm
về đấu tranh ngoại giao vẫn giữ nguyên giá trị lịch sử, có thể phát huy vận dụng
vào hoạt động ngoại giao của nước ta trong thời kì mới, với các bài học sau :
- Quá trình đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc hiện nay cần
dựa vững chắc trên cơ sở pháp lý và đạo lý chung của quốc tế, đấu tranh pháp lý đi
đơi với tun truyền, thuyết phục cảm hóa về đạo lý.
- Quá trình đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc phải gắn kết
chính sách đối nội với đối ngoại đúng đắn, phù hợp, lấy đối nội phục vụ đối ngoại
và ngược lại.
- Phải biết khơi dậy, huy động tối đa sức mạnh của khối đại đồn kết tồn
dân trong q trình đấu tranh bảo vệ chủ quyền biển, đảo của Tổ quốc qua một số
hoạt động thực tiễn địa phương của đoàn thanh niên, nhà trường, khu phố..., như
phát động những cuộc thi tìm hiểu về lịch sử dân tộc trong hai cuộc kháng chiến
chống Pháp,
ỹ ; Về thời kì đổi mới... hay tham gia qun góp ủng hộ chiến sĩ
biển, đảo Trường a, ồng a...
V. Kết quả bước đầu thực nghiệm về việc khai thác tư liệu lịch sử khi dạy –
học phần đấu tranh ngoại giao trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước
Từ năm học 2013 – 2014, 2014 – 2015, nhóm bộ mơn lịch sử trường THPT
Chun Hà Giang cũng đã tìm cách đổi mới việc dạy – học và ôn luyện, như việc
làm thế nào đó khắc họa cho học sinh biết, hiểu, vận dụng qua dạy phần chuyên đề
đấu tranh ngoại giao qua một số nguồn tài liệu chính thống cập nhập kịp thời từ
kênh thông tin điện tử báo Qn đội nhân dân, hay tìm hiểu qua HCM, Tồn tập
của Nxb CTQG, nguồn tài liệu trong đĩa CD-R của khoa Lịch sử, ại học SPHN...
để giờ học có hiệu quả nhất định.
9
Tuy nhiên, do trường chưa có lớp chuyên sử riêng, có nhiều học sinh thích tìm
hiểu về lịch sử xong do liên quan đến việc lựa chọn ngành nghề, khối thi..., nên
thực tế việc khai thác mở rộng kiến thức về sử dụng nguồn tư liệu để hiểu biết về
cuộc đấu tranh ngoại giao trong kháng chiến chống Mỹ, cứu nước chỉ có thể vận
dụng ít nhiều ở tiết học khi chuyển sang mục V – Bài 22 một chút để hình thành
cho học sinh thấy được cái giá đạt được của Hiệp định Pari là một chặng đường hết
sức gian khổ. Vừa chiến đấu trên chiến trường vừa đấu chí trên mặt trận ngoại giao
hay chỉ thực hiện được trong dạy buổi chiều ở lớp ôn thi TN –
khối c.
hư
vậy, trên thực tế, việc áp dụng chuyên đề đấu tranh ngoại giao vào dạy – học và ôn
luyện ở trường chúng tơi cũng mới chỉ mang tính chất bước đầu. Vì việc dạy – học
và ơn tập chủ yếu tập trung bám vào một số dạng đề hay vào trong thi học sinh giỏi
chung của quốc gia.
C. KẾT LUẬN
ấu tranh ngoại giao trong giai đoạn kháng chiến chống Mỹ cứu nước cũng
góp phần đem lại những tiền đề to lớn cho cuộc kháng chiến chống Mỹ, cứu nước
của dân tộc. Những bài học bổ ích và quý báu về tư duy, lý luận cũng như về hoạt
động thực tiễn cho hoạt động ngoại giao nhằm phục vụ nhiệm vụ xây dựng đất
nước, phát triển kinh tế, bảo vệ Tổ quốc Việt Nam hiện nay để vững bước trên con
đường cơng nghiệp hóa, hiện đại hóa hiện nay vì mục tiêu “ dân giàu, nước mạnh,
xã hội công bằng, dân chủ, văn minh”
..................Hết...............
TÀI LIỆU THAM KHẢO
10
1. Sách giáo khoa lớp 12 chương trình cơ bản và nâng cao – Nhà xuất bản giáo
dục năm 2014.
2. HCM, Toàn tập, xb TQG năm 2000
3. Nguyễn Duy Trinh, Mặt trận ngoại giao trong thời kì chống Mỹ, cứu nước,
Nxb, Sự thật, HN 1979.
4. Ngoại giao Việt Nam ( 1945 – 2000), Nxb, CTQG, HN 2000.
5. G . Trương
ữu Quýnh, G .
inh Xuân
âm, PG .
ê
ậu
ân.
ại
cương lịch sử Việt Nam, Toàn tập, Nxb GD 2005.
6. Báo điện tử quân đội về kỉ niệm 125 năm ngày sinh
hủ tịch
năm
2015.
11
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐẠO TÀO HÀ GIANG
TRƯỜNG THPT CHUYÊN
CHUYÊN ĐỀ
Khai thác tư liệu lịch sử về sự ủng hộ của thế giới
trong cuộc đấu tranh ngoại giao đối với nhân dân Việt Nam
thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước.
Nhóm bộ mơn: Lịch sử
Năm : 2015
12