Giáo án Ngữ văn 7 tuần 11

Giỏo ỏn Ng vn 7

Trng THCS Lờ Quý ụn

Bài 11 - Tuần 11
Tiết 44

các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn bản biểu
cảm
A. Mục tiêu cần đạt
1) Về kiến thức: Giúp HS:
- Hiểu vai trò của các yếu tố tự sự, miêu tả trong văn bản biểu cảm và có ý thức vận
dụng chúng.
2) Kỹ năng:
Bit cỏch vn dng 2 yêu tố đó.
B. Phơng pháp
- Sử dụng phơng pháp gợi mở, nêu vấn đề, thảo luận.
C. Chuẩn bị của Giáo viên và Học sinh
1. Chuẩn bị của giáo viên
- Giáo án, Bảng phụ
2. Chuẩn bị của học sinh
- Soạn bài,
D. Tiến trình BàI dạy
1. ổn định tổ chức: GV gọi cán bộ lớp báo các sĩ số và việc chuẩn bị bài
2. Kiểm tra bài cũ:
- Dựa vào dàn ý đề 4: cảm nghĩ về 1 món quà mà em đã đợc nhận thời thơ ấu:
+ Hãy trình bày 1 đoạn thân bài
+ Có thể chỉ các yếu tố tự sự, miêu tả trong bài văn đó.
HS trả lời, HS nhận xét, bổ sung
GV nhận xét, cho điểm
3. Bài mới:

Hoạt động của GV
HĐ của
Kiến thức cần đạt
HS
HĐ 1: Hớng dẫn HS tìm các yếu tố miêu
I. Tự sự và miêu tả
trong văn biểu cảm
tả, tự sự
(15)
1. Bài ca nhà tranh bị gió thu
phá.
- Đọc bài - Các yếu tố tự sự và miêu tả:
+ Đoạn 1:
? Hãy chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả thơ
* 2 dòng đầu: tự sự
trong bài thơ? Và nêu ý nghĩa của chúng đối
* 3 dòng sau: miêu tả
với bài thơ? (Chú ý - SGK)
Có vai trò tạo bối cảnh
chung.
+ Đoạn 2: tự sự kết hớp với biểu
cảm uất ức vì già yếu (bất
lực)

Trn Th Anh

1


Giỏo ỏn Ng vn 7

- Chốt lại: Với các yếu tố tự sự, miêu tả
trên đã thể hiện rõ: cảnh nhà tranh bị gió thu
phá đồng thời bày tỏ đợc tình cảm của tác
giả đối với nhng ngời cùng cảnh ngộ.

Trng THCS Lờ Quý ụn
+ Đoạn 3: tự sự, miêu tả và 2
câu cuối biểu cảm cam phận
nghèo khổ.
+ Đoạn 4: thuần tuý biểu cảm
tình cảm cao thợng, vị tha vơn lên sáng ngời.
2. Đoạn văn "Tuổi thơ im
lặng" - Duy Khán

Đọc
? Em hãy chỉ ra các yếu tố tự sự và miêu tả đoạn văn - - Việc miêu tả bàn chân bố và
trong đoạn văn và cho biết cảm nghĩ của tác SGK
kể chuyện bố ngâm chân nớc
giả đợc thể hiện trong đoạn văn đó?
muối, bố đi sớm về khuya làm
nền tảng cho cảm xúc thơng bố
ở cuối bài:
+ Yếu tố miêu tả tập trung vào
(Thúng câu: thuyền câu hình tròn bằng tre.
những thành phần của bàn chân
Sắn thuyền: cây có nhựa và xơ, dùng xát vào
(ngón, gan, mu bàn chân).
thuyền nan để nớc không thấm vào)
+ Yếu tố tự sự kể việc bố ngâm
chân rên đau vì mình nhức chân,

kể việc bố đi câu quăng rồi tác
giả lại miêu tả cái thúng câu, cái
Nếu không có yếu tố tự sự và miêu tả thì
ống câu Các yếu tố miêu tả
yếu tố biểu cảm có thể bộc lộ đợc hay
tự sự trên vừa đủ gợi để bộc lộ
không?
cảm nghĩ của tác giả: thơng bố
Đoạn văn miêu tả, tự sự trong niềm hồi tvất vả sớm khuya để kiếm sống.
ởng. Hãy cho biết tình cảm đã chi phối tự sự
- Không
và miêu tả nh thế nào?
Tự sự và miêu tả đóng vai trò nh thế nào
trong biểu cảm?
- Niềm hồi tởng đã chi phối việc
miêu tả và tự sự - miêu tả trong
hồi tởng, không phải miêu tả
trực tiếp khêu gợi cảm xúc
cho ngời đọc.
3. Ghi nhớ: SGK
HĐ 3 Luyện tập
II. Luyện tập(22)
- Hớng dẫn học sinh làm bài tập.
1. Kể lại bằng văn xuôi:
- Tháng tám gió thu thổi mạnh
làm bay ba lớp tranh nhà Đỗ
Phủ - Tranh bay rải khắp nơi từ
ngọn cây tới bờ mơng.
- Trẻ con trong thôn khinh chủ
nhà già yếu chạy tới cớp tranh

mang về, chủ nhà gào đuổi

Trn Th Anh

2


Giỏo ỏn Ng vn 7

Trng THCS Lờ Quý ụn
chẳng đợc đành quay về, lòng
ấm ức.
- Đêm đến, gió lặng, ma bắt đầu
đổ xuống, kéo dài không ngớt.
Nhà dột, mền vải mỏng, con
nằm đạp rách lót. Tờng lạnh lại
thêm cái lo loạn lạc nên Đỗ Phủ
không thể nào ngủ đợc.
- Ông ao ớc có đợc ngôi nhà
rộng muôn ngàn gian để cho
những ngời nghèo ở. Nh thế thì
ma gió mấy cũng chẳng sợ. Nếu
có đợc ngôi nhà ấy thì dù nhà
ông tan nát, ông chịu chết rét
cũng đợc.
2. Học sinh viết bài văn biểu
cảm:
- Đây là bài tập dạng mô phỏng
kết hợp tự sự, miêu tả để biểu
cảm.

+ Tự sự: chuyện đổi tóc rối lấy
kẹo mầm ngày trớc.
+ Miêu tả: cảnh chải tóc của ngời mẹ ngày xa, hình ảnh ngời
mẹ.
+ Biểu cảm: lòng nhớ bố mẹ
khôn xiết.

4. Dặn dò:
+ Học bài: nắm đợc vai trò và mục đích của tự sự, miêu tả trong văn biểu cảm.
+ Làm lại 2 bài luyện tập.
+ Soạn bài: Cnh khuya, Rm thỏng giờng

Trn Th Anh

3