Quản lý hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo lớn quận hải an thành phố hải phòng theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
---------------------

ĐỖ THỊ THẢO NGUYÊN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHĂM SÓC - GIÁO DỤC
TRẺ MẪU GIÁO LỚN QUẬN HẢI AN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
THEO BỘ CHUẨN PHÁT TRIỂN TRẺ 5 TUỔI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC

HÀ NỘI – 2015
1


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC GIÁO DỤC
---------------------

ĐỖ THỊ THẢO NGUYÊN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHĂM SÓC - GIÁO DỤC
TRẺ MẪU GIÁO LỚN QUẬN HẢI AN THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG
THEO BỘ CHUẨN PHÁT TRIỂN TRẺ 5 TUỔI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Chuyên ngành: QUẢN LÝ GIÁO DỤC
Mã số: 60 14 01 14

Ngƣời hƣớng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN VĂN LÊ

HÀMỤC
NỘI LỤC
– 2015
2


LỜI CẢM ƠN
Sau một thời gian học tập, nghiên cứu tại khoa Quản lý giáo dục –
Trường Đại học Giáo Dục – Đại học Quốc Gia Hà Nội, tác giả đã hoàn thành
đề tài “ Quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn quận Hải An
- Thành phố Hải Phòng theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi” . Có được kết quả
này, ngoài sự nỗ lực của bản thân, tác giả đã nhận được sự giúp đỡ, hướng
dẫn, động viên của các cấp lãnh đạo, các cơ quan chức năng, các Thầy giáo,
Cô giáo, bạn bè, đồng nghiệp và người thân trong gia đình.
Xin trân trọng cảm ơn các Thầy, Cô giáo trong Ban Chủ Nhiệm khoa,
các Thầy, Cô giáo trong khoa Quản lý giáo dục, Phòng sau đại học và các
Thầy, Cô giáo trong và ngoài trường Đại học Giáo Dục – Đại học Quốc Gia
Hà Nội đã trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ và tạo điều kiện cho tác giả học tập,
nghiên cứu tại trường.
Đặc biệt, tác giả xin bày tỏ lòng biết ơn và sự tri ân sâu sắc tới PGS.
TS Nguyễn Văn Lê - người thầy đã tận tâm truyền đạt những kiến thức về
khoa học QLGD, phương pháp nghiên cứu khoa học và tận tụy chỉ bảo, giúp
đỡ, hướng dẫn, động viên tác giả trong suốt quá trình học tập, nghiên cứu và
hoàn thành Luận văn này.
Xin chân thành cảm ơn sự quan tâm, giúp đỡ của SGD& ĐT, Phòng
GD & ĐT, Ban giám hiệu và một số giáo viên trong trường mầm non trên địa
bàn thành phố, bạn bè đồng nghiệp và người thân đã quan tâm, tạo điều kiện
giúp đỡ tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và hoàn thành Luận văn.
Dù bản thân đã rất nhiều cố gắng, song những thiếu sót trong Luận văn

chắc chắn không thể tránh khỏi, kính mong sự góp ý, chỉ bảo của các quý
Thầy, Cô cùng các bạn đồng nghiệp.
Xin chân thành cảm ơn!
Hà nội, tháng 10 năm 2015
Tác giả

Đỗ Thị Thảo Nguyên

i


DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
BT
CBQL
CĐ
CNH-HĐH
CS - GD
CSVC
ĐH
GD&ĐT
GDMN
GV
GVMN
HS
HT
MGL
MN
QLGD
QLGDMN
NT

ĐDĐC

Bình thường
Cán bộ quản lý
Cao đẳng
Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
Chăm sóc - giáo dục
Cơ sở vật chất
Đại học
Giáo dục và đào tạo
Giáo dục mầm non
Giáo viên
Giáo viên mầm non
Học sinh
Hiệu trưởng
Mẫu giáo lớn
Mầm non
Quản lý giáo dục
Quản lý giáo dục mầm non
Nhà trường
Đồ dùng đồ chơi

ii


MỤC LỤC
Lời cảm ơn ........................................................................................................ i
Danh mục chữ viết tắt ....................................................................................... ii
Mục lục ............................................................................................................ iii
Danh mục bảng................................................................................................. vi

Danh mục sơ đồ, biểu đồ ................................................................................ viii
MỞ ĐẦU ............................................................ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHĂM
SÓC-GIÁO DỤC TRẺ MẪU GIÁO LỚN THEO BỘ CHUẨN PHÁT
TRIỂN TRẺ 5 TUỔI........................................... Error! Bookmark not defined.
1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ....................... Error! Bookmark not defined.
1.1.1. Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài.Error!

Bookmark

not

defined.
1.1.2. Các công trình nghiên cứu ở Việt Nam. Error! Bookmark not defined.
1.2. Các khái niệm cơ bản ............................... Error! Bookmark not defined.
1.2.1. Khái niệm về quản lý ............................ Error! Bookmark not defined.
1.2.2. Khái niệm về quản lý trường học .......... Error! Bookmark not defined.
1.2.3. Trường mầm non ................................... Error! Bookmark not defined.
1.2.4. Chăm sóc-giáo dục trẻ........................... Error! Bookmark not defined.
1.3. Bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi ................... Error! Bookmark not defined.
1.3.1. Mục đích ban hành Bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổiError!

Bookmark

not defined.
1.3.2. Cấu trúc và nội dung Bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổiError!

Bookmark

not defined.

1.4. Về chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi.
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
1.4.1. Đặc điểm phát triển của trẻ 5 tuổi ......... Error! Bookmark not defined.
1.4.2. Chăm sóc trẻ 5 tuổi theo chuẩn ............. Error! Bookmark not defined.
1.4.3. Giáo dục trẻ 5 tuổi theo chuẩn .............. Error! Bookmark not defined.
1.5. Quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo Bộ chuẩn
phát triển trẻ 5 tuổi .......................................... Error! Bookmark not defined.
iii


1.5.1 Nhận thức và ý nghĩa, tầm quan trọng của việc quản lý chăm sóc- giáo
dục trẻ mẫu giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổiError! Bookmark not
defined.
1.5.2. Nội dung quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo
Bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi .......................... Error! Bookmark not defined.
1.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động chăm sóc-giáo dục trẻ mẫu
giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi .... Error! Bookmark not defined.
1.6.1. Yếu tố khách quan ................................. Error! Bookmark not defined.
1.6.2. Yếu tố chủ quan .................................... Error! Bookmark not defined.
Tiểu kết chương 1............................................ Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHĂM SÓC
GIÁO DỤC TRẺ MẪU GIÁO LỚN CỦA CÁC TRƢỜNG MẦM NON
QUẬN HẢI AN – THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG THEO BỘ CHUẨN
PHÁT TRIỂN TRẺ 5 TUỔI ............................ Error! Bookmark not defined.
2.1. Vài nét về kinh tế - xã hội và giáo dục mầm non Quận Hải An Thành
phố Hải Phòng ................................................. Error! Bookmark not defined.
2.1.1. Vài nét về tình hình kinh tế - xã hội Quận Hải An - Thành phố Hải
Phòng .............................................................. Error! Bookmark not defined.
2.1.2. Vài nét về tình hình giáo dục mầm non Quận Hải An - Thành phố Hải
Phòng ............................................................... Error! Bookmark not defined.

2.2. Thực trạng hoạt động chăm sóc-giáo dục trẻ mẫu giáo lớn tại Quận Hải
An – Thành phố Hải Phòng ............................. Error! Bookmark not defined.
2.2.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ............. Error! Bookmark not defined.
2.2.2. Kết quả nghiên cứu thực trạng .............. Error! Bookmark not defined.
2.3. Thực trạng quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn tại
Quận Hải An - Thành phố Hải Phòng ............. Error! Bookmark not defined.
2.3.1. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ............. Error! Bookmark not defined.
2.3.2. Kết quả nghiên cứu thực trạng .............. Error! Bookmark not defined.
2.3.3. Khó khăn trong quản lý hoạt động chăm sóc - giáo dục trẻ mẫu giáo lớn
theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi quận Hải An,thành phố Hải Phòng. .. Error!
Bookmark not defined.
iv


2.4. Những thành công và hạn chế trong công tác quản lý hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo lớn quận Hải An theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổiError!
Bookmark not defined.
2.4.1. Những thành công ................................. Error! Bookmark not defined.
2.4.2. Những khó khăn, hạn chế...................... Error! Bookmark not defined.
2.4.3. Nguyên nhân của những hạn chế .......... Error! Bookmark not defined.
Kết luận chương 2 ........................................... Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 3: CÁC BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG CHĂM SÓC
– GIÁO DỤC TRẺ MẪU GIÁO LỚN QUẬN HẢI AN – THÀNH PHỐ
HẢI PHÒNG THEO BỘ CHUẨN PHÁT TRIỂN TRẺ 5 TUỔIError! Bookmark not
3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp ............ Error! Bookmark not defined.
3.1.1. Nguyên tắc bám sát mục tiêu các biện pháp đề xuấtError! Bookmark
not defined.
3.1.2. Nguyên tắc đảm bảo tính thực tiễn của các biện pháp đề xuất ...... Error!
Bookmark not defined.
3.1.3. Nguyên tắc đảm bảo tính khả thi của các biện pháp đề xuất ......... Error!
Bookmark not defined.

3.2. Các biện pháp đề xuất .............................. Error! Bookmark not defined.
3.2.1. Biện pháp 1: Tổ chức các hoạt động tuyên truyền nâng cao nhận thức
về chăm sóc-giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi
......................................................................... Error! Bookmark not defined.
3.2.2. Biện pháp 2: Xây dựng kế hoạch quản lý chăm sóc-giáo dục trẻ mẫu
giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi. ... Error! Bookmark not defined.
3.2.3. Biện pháp 3: Tổ chức thực hiện hoạt động chăm sóc-giáo dục trẻ mẫu
giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi. ... Error! Bookmark not defined.
3.2.4. Biện pháp 4: Tăng cường chỉ đạo các hoạt động chăm sóc-giáo dục trẻ
mẫu giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi.Error!

Bookmark

not

defined.
3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường công tác kiểm tra đánh giá hoạt động chăm
sóc-giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi. .......... Error!
Bookmark not defined.
v


3.2.6. Biện pháp 6: Tăng cường bồi dưỡng, nâng cao năng lực chuyên môn và
nghiệp vụ sư phạm cho giáo viên, đáp ứng yêu cầu của chuẩn nghề nghiệp
giáo viên mầm non .......................................... Error! Bookmark not defined.
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp .............. Error! Bookmark not defined.
3.4. Khảo nghiệm tính khả thi, tính cần thiết của các biện pháp đề xuất Error!
Bookmark not defined.
3.4.1. Quy trình khảo nghiệm.......................... Error! Bookmark not defined.
3.4.2. Kết quả khảo nghiệm ............................ Error! Bookmark not defined.

KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................... Error! Bookmark not defined.
1. Kết luận ....................................................... Error! Bookmark not defined.
2. Khuyến nghị: ............................................... Error! Bookmark not defined.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ....................................................... 1
PHỤ LỤC ......................................................................................................... 1
DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1: Số lượng và loại hình trường mầm non của Quận Hải An Error! Bookmark n
Bảng 2.2: Số lượng trẻ em mẫu giáo lớn (5 - 6 tuổi) được nuôi dưỡng, chăm

sóc và giáo dục tại các cơ sở giáo dục mầm non của quận Hải An Error! Bookmark not
Bảng 2.3: Chất lượng chăm sóc, nuôi dưỡng trẻ mẫu giáo tại các cơ sở

GDMN quận Hải An (Từ năm học 2013 - 2014 đến T5/2014) Error! Bookmark not def
Bảng 2.4: Chất lượng giáo dục trẻ mẫu giáo lớn tại Error! Bookmark not defined.

các trường mầm non quận Hải An(Tính đến tháng 5 năm 2015) Error! Bookmark not d
Bảng 2.5: Thống kê tình hình đội ngũ cán bộ quản lý các trường mầm non
quận Hải An (Số liệu tính đến tháng 5 năm 2015) Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.6: Thống kê tình hình đội ngũ giáo viên dạy lớp mẫu giáo lớn trong
các trường mầm non quận Hải An. (Tính đến tháng 5 năm 2015) Error! Bookmark not
Bảng 2.7: Thống kê cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, đồ dùng đồ chơi tại các

trường mầm non quận Hải An (Tính đến tháng 5 năm 2015) Error! Bookmark not defin

Bảng 2.8: Thực trạng hoạt động chăm sóc trẻ mẫu giáo lớn tại Quận Hải An Error! Bookm

Bảng 2.9: Thực trạng hoạt động giáo dục trẻ mẫu giáo lớn tại Quận Hải An Error! Bookmar

vi

Bảng 2.10: Nhận thức về tầm quan trọng của bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi

trong việc thực hiện chương trình chăm sóc giáo dục trẻ mẫu giáo lớn Error! Bookmark
Bảng 2.11. Nhận thức của CBQL về nội dung quản lý hoạt động chăm sóc -

giáo dục trẻ mẫu giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi. Error! Bookmark not defi
Bảng 2.12: Mức độ lập kế hoạch thực hiện hoạt động CS - GD trẻ MGL theo

bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi của CBQL và GV trường mầm non Error! Bookmark not
Bảng 2.13. Kết quả khảo sát về mức độ cần thiết và mức độ thực hiện các
biện pháp quản lý giáo viên tổ chức hoạt động CS-GD trẻ MGL theo bộ
chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi của CBQL trường mầm non Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.14: Kết quả khảo sát về biện pháp quản lý cơ sở vật chất, quản lý GV
sử dụng CSVC, đồ dùng đồ chơi nhằm thực hiện tốt hoạt động CS - GD trẻ
MGL theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi của CBQL trường mầm non Error! Bookmark
Bảng 2.15: Kết quả khảo sát công tác chỉ đạo hoạt động chăm sóc-giáo dục

trẻ mẫu giáo lớn theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi của CBQL Error! Bookmark not de
Bảng 2.16: Thực trạng công tác kiểm tra đánh giá hoạt động CS-GD trẻ MGL
tại quận Hải An .............................................. Error! Bookmark not defined.
Bảng 2.17: Thực trạng quản lý công tác đánh giá trẻ MGL tại quận Hải An
của giáo viên................................................... Error! Bookmark not defined.

Bảng 2.18. Khó khăn trong quản lý hoạt động CS-GD trẻ MGL Error! Bookmark not d

theo bộ chuẩn phát triển trẻ 5 tuổi đối với CBQL trường mầm non Error! Bookmark no

Bảng 3.1: Đánh giá mức độ cần thiết của các biện pháp đề xuất Error! Bookmark not d

Bảng 3.2: Đánh giá mức độ khả thi của các biện pháp đề xuất Error! Bookmark not def

Bảng 3.3. Tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp Error! Bookm

vii


DANH MỤC SƠ ĐỒ, BIỂU ĐỒ
Sơ đồ 1.1. Mô hình quản lý ............................ Error! Bookmark not defined.

Biểu đồ 3.1: Tương quan giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp Error! Bookm

viii


DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2008), Điều lệ trường mầm non (Ban hành theo
Quyết định 14/2008/QĐ-BGDĐT ngày 07/4/2008).
2. Bộ Giáo dục và Đào tạo (1990), Quyết định 55 quy định mục tiêu kế
hoạch đào tạo của nhà trẻ, trường Mẫu giáo, Hà Nội.
3. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2010), Thông tư 23/2010/TT-BGDĐT ngày
22/7/2010 hướng dẫn sử dụng bộ chuẩn phát triển trẻ em 5 tuổi.
4. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2006), Chiến lược phát triển giáo dục 2006
2015, NXB Giáo dục, Hà Nội.
5. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2009), Chương trình Giáo dục mầm non (Ban
hành theo Thông tư số 17/2009/TT-BGDĐT ngày 25/7/2009), NXB GD Việt
Nam.
6. Bộ Giáo dục và Đào tạo (2011), Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ Giáo dục
mầm non năm học 2011 – 2012 (Công văn số 5454/BGDĐT-GDMN ngày

17/8/2011).
7. Ban chấp hành Trung ƣơng (2004), Chỉ thị số 40/CT-TW về việc xây
dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ QLGD.
8. Ban khoa giáo Trung ƣơng (2002), Giáo dục và Đào tạo trong thời kỳ đổi
mới, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
9. Chính phủ nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2006), Quyết
định số 149/2006/QĐ-TTg ngày 23/6/2006 về việc phê duyệt Đề án phát triển
GDMN giai đoạn 2006 – 2015.
10. Chính phủ nƣớc Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2010), Quyết
định số 239/QĐ-TTg ngày 09/02/2010 về việc phê duyệt Đề án Phổ cập
GDMN cho trẻ em 5 tuổi.
11. Quốc hội nƣớc cộng hoà XHCN Việt Nam (2005), Luật Giáo dục, NXB
Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
12. Đặng Quốc Bảo, Nguyễn Đắc Hƣng (2004), Giáo dục Việt Nam hướng
tới tương lai – Vấn đề và giải pháp, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
13. Đặng Quốc Bảo, Đặng Thị Thanh Huyền (2005), Chỉ thị phát triển
Giáo dục trong HDI – Cách tiếp cận và một số kết quả nghiên cứu, NXB
Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
14. Đặng Quốc Bảo (1997), Một số khái niệm về QLGD, Trường CBQL Giáo
dục – Đào tạo, Hà Nội.
15. Động Mạnh Tƣờng và các cộng sự (2001) Từ điển Giáo dục học, NXB
Từ điển Bách khoa Hà Nội.

1


16. Đặng Bá Lãm (2005), Quản lý Nhà nước Giáo dục – Lý luận và thực
tiễn, NXB Chính trị Quốc gia, Hà Nội.
17. Nguyễn Quang Uẩn (2004), Tâm lý học quản lý, NXB Đại học Sư phạm,
HN.

18. Nguyễn Gia Qúy (2000), Quản lý trường học và quản lý tác nghiệp giáo
dục, Trường Cán bộ Quản lý Giáo dục – Đào tạo, Hà Nội.
19. Nguyễn Kế Hào, Nguyễn Quang Uẩn (2003) Giáo trình tâm lý học lứa
tuổi và sư phạm, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội.
20. Nguyễn Nhƣ An (1991), Phương pháp dạy học Giáo dục học, NXB Đại
học Quốc gia, Hà Nội.
21. Nguyễn Ngọc Quang (1998), Những khái niệm cơ bản về lý luận QLGD,
Trường bồi dưỡng CBQL TW 1, Hà Nội.
22. Mai Hữu Khuê (1994), Tâm lý trong quản lý Nhà nước, NXB Học viện
Hành chính Quốc gia, Hà Nội.
23. Phạm Khắc Chƣơng (2010), Bài giảng về QLGD-Lớp cao học QLGDKhóa 20.
24. Phạm Minh Hạc (1998), Tâm lý học, NXB Giáo dục, Hà Nội
25. Phan Thị Hồng Vinh (2006), Quản lý giáo dục, NXB Đại học sư phạm,
HN.
26. Phạm Viết Vƣợng (2004), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, NXB
Đại học Quốc gia, Hà Nội.
27. Trần Thị Tuyết Oanh (2006), Giáo trình Giáo dục học – Tập 1, NXB
Đại học sư phạm, Hà Nội.
28. Trần Thị Tuyết Oanh (2006), Giáo trình Giáo dục học – Tập 2, NXB
Đại học sư phạm, Hà Nội.
29. Trần Thị Ngọc Trâm (2011), Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình
GDMN mẫu giáo lớn (5-6 tuổi), NXB Giáo dục, Hà Nội.
30. Trung tâm nghiên cứu khoa học tổ chức quản lý, Khoa học tổ chức và
quản lý – Một số vấn đề về lý luận và thực tiễn, NXB Từ điển Bách khoa, Hà
Nội.
31. Trung tâm từ điển học (2000), Từ điển tiếng Việt.
32. Harold Koontz, Cyril Odonnel, Heiz Weihrich (1994), Những vấn đề
cốt yếu của quản lý, NXB Đại học Sư phạm, Hà Nội.

2