GIẢI PHÁP NÂNG CAO HỨNG THÚ học tập các môn lý LUẬN CHÍNH TRỊ ở các TRƯỜNG đại học và CAO ĐẲNG

GIẢI PHÁP NÂNG CAO HỨNG THÚ HỌC TẬP
CÁC MƠN LÝ LUẬN CHÍNH TRỊ
Ở CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC VÀ CAO ĐẲNG
Lê Ngọc Hân – Lê Minh Kỷ*

Hứng thú là một thuộc tính tâm lí – nhân cách của con người.
Nó góp phần quan trọng trong việc tăng hiệu quả học tập và làm
việc của mỗi người. Vì vậy, việc tạo hứng thú học tập ở mỗi mơn
học là điều cần thiết. Vì nó sẽ góp phần khơi dậy tìm năng sáng tạo,
khả năng tìm tòi, ham học hỏi, thích khám phá những điều mới lạ
của người học.
Mỗi mơn khoa học đều giữ vai trò và vị trí nhất định, việc
xây dựng hệ thống chương trình đều xuất phát từ mục tiêu đào tạo
những con người mới đáp ứng u cầu chung của đất nước, nhất là
trong thời kỳ hội nhập và phát triển như ngày nay. Các mơn lý luận
chính trị cũng khơng ngoại lệ. Ở các trường đại học, cao đẳng và kể
cả các trường trung cấp chun nghiệp,…các mơn lý luận chính trị
đã trở thành mơn học bắt buộc. Vì nó giữ vai trò đặc biệt quan trọng
trong việc hình thành cho người học những phẩm chất tốt đẹp, trực
tiếp hình thành thế giới quan khoa học, nhân sinh quan cách mạng,
đạo đức trong sáng, niềm tin, lý tưởng vững chắc và ý thức chấp
hành pháp luật cho thế hệ cơng dân của đất nước. Đây là mơn giữ
vai trò chủ chốt trong việc giáo dục ý thức và hành vi, góp phần
hình thành và phát triển những phẩm chất và năng lực cần thiết của
người cơng dân trong xã hội cơng bằng, dân chủ, văn minh. Nó góp
*

Trường ĐH Đồng Tháp.

242

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO


phần đào tạo những người lao động mới vừa có tri thức khoa học,
vừa có đạo đức, vừa có năng lực hoạt động thực tiễn, vừa có phẩm
chất tư tưởng chính trị, vừa có ý thức trách nhiệm đối với cộng
đồng, với gia đình và chính bản thân mình. Nhưng trong thực tế còn
khá nhiều quan điểm sai lầm khi nói về mơn học này. Đối với người
học vẫn chưa nhận thức được tầm quan trọng và ý nghĩa thực tiễn
mà các mơn học này mang lại. Vì cho rằng cho rằng các mơn dạy lý
luận chính trị chỉ là mơn học phụ, mơn học điều kiện, chỉ cần học
cho hoa loa, tích lũy đủ số tín chỉ để ra trường cùng với đó là tâm lí
chán nản vả lại lý thuyết khơ khan, cứng nhắc, khó hiểu, khó tiếp
thu,…từ đó hình thành cho người học thói quen học vẹt, học tủ, học
để đối phó. Chính vì vậy mà một bộ phận khơng nhỏ sinh viên có
thái độ trở nên lơ là với nhiệm vụ học tập của mình, khơng hứng thú
khi học mơn học này. Với giảng viên giảng dạy mơn học này vẫn
còn tồn tại những tư tưởng bảo thủ trong việc ngại đổi mới phương
pháp dạy học, bằng lòng với những phương pháp truyền thống theo
lối đọc - chép hay chiếu – chép nên chưa phát huy tính tích cực, chủ
động, sáng tạo của người học trong q trình chiếm lĩnh tri thức.
Đây đã trở thành một trong những ngun nhân chính làm cho kết
quả học tập và giảng dạy mơn học này khơng đạt được hiệu quả như
mong muốn.
Trước thực trạng trên chúng tơi thấy rằng việc đề ra những
giải pháp để góp phần nâng cao hứng thú học tập các mơn học lý
luận chính trị cho sinh viên ở các trường đại học và cao đẳng là đều
cần thiết và quan trọng hơn bao giờ hết. Vì nó sẽ góp phần trong

việc cải thiện và nâng cao kết quả học tập cũng giảng dạy mơn học
này. Đồng thời đạt được mục tiêu giáo dục đã đề ra:
Về phía giáo viên
Một, Thay đổi phương pháp dạy học theo hướng tích cực lấy
người học làm trung tâm, giảng viên chỉ đóng vai trò là người định
hướng. Trong q trình giảng dạy giảng viên nên thay đổi phương
pháp dạy học máy móc theo lối thầy đọc – trò chép như trước đây.
Vì phương pháp này sẽ khơng tạo được hứng thú học tập, khơng
kích thích tư duy sáng tạo cho người học. Người học sẽ có thái độ ỷ
lại vào giảng viên vì người học chỉ cần chép lại theo bài giảng hoặc
giáo trình mà giảng viên cung cấp như thế đã là đủ. Chính vì điều
này làm cho vào giờ học các mơn dạy lý luận chính trị làm cho lớp
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2015

243


học trở nên trầm hơn, khơng phát huy được tính tích cực của sinh
viên, tạo nên sự nhàm chán và đơn điệu ở người học. Vì vậy, việc
thay đổi phương pháp dạy học là điều cần thiết nhất là đối với các
mơn lý luận chính trị. Bên cạnh việc sử dụng các phương pháp dạy
học truyền thống như: phương pháp thuyết trình, phương pháp nếu
vấn đề, phương pháp đàm thoại (kể cả đàm thoại có chủ đích và
đàm thoại tự do), giảng viên nên kết hợp thêm một số phương pháp
dạy học mới như: phương pháp trực quan, phương pháp thảo luận
nhóm,…Việc kết hợp nhiều phương pháp dạy học một mặt, giúp
cho sinh viên làm quen với những phương pháp mới, tăng hướng
thú học tập cho người học. Mặt khác, đây sẽ là điều kiện để các chủ
thể có thể cùng học tập và làm việc trong mơi trường mới. Qua đó,
học hỏi và chia sẽ những kinh nghiệm với nhau. Đồng thời, giúp

tăng hiệu quả cơng việc, rèn kỹ năng làm việc nhóm, kỹ năng làm
báo cáo và kể cả kỹ năng thuyết trình trước đám đơng,…Đây là
những kỹ năng rất cần thuyết mà sinh viên cần trang bị ngay khi còn
ngồi trên ghế nhà trường.
Hai, Kết hợp giữa lý luận bài học với thực tiễn cuộc sống.
Trong q trình giảng dạy giảng viên khơng nên chỉ gói gọn truyền
đạt những kiến thức trong bài giảng hoặc trong giáo trình của mơn
học đó mà khơng liên hệ gì với thực tiễn. Như vậy, sẽ tạo cho người
học có thái độ nhàm chán và tẻ nhạt. Vì cho rằng những kiến thức
mà giảng viên muốn truyền đạt đã có sẳn trong sách bài giảng hoặc
giáo trình mà giảng viên đã cung cấp. Và nhiệm vụ của người học
lúc bấy giờ chỉ cần đọc và học thuộc lòng là xong, chẳng cần phải
nghe giảng viên đang nói gì, vì chẳng có gì mới lạ. Do vậy, trong
q trình dạy học các mơn lý luận chính trị, giảng viên nên có sự kết
hợp chặt chẽ giữa lý luận và thực tiễn. Như vậy, sẽ tạo khơng khí
mới cho lớp học, tạo điều kiện cho lớp học trở nên sơi động hơn.
Người học sẽ nhận thức được rằng những tri thức mà các mơn lý
luận chính trị mang lại là hồn tồn bổ ích. Vì nó giúp người học lý
giải được những sự vật, hiện tượng và kể cả những vấn đề mà thực
tiễn cuộc sống đã và đang đặt ra. Muốn làm được đều này đòi hỏi
giảng viên phải tích cực học tập, nghiên cứu khoa học để nâng cao
tri thức về cả trình độ lý luận lẫn thực tiễn. Bên cạnh, đó giảng viên
cần phải đọc thêm nhiều tài liệu tham khảo, tìm hiểu thêm các thơng

244

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO

tin và sự kiện hằng ngày để bổ sung vào vốn hiểu biết của mình,
làm giàu tri thức cho bản thân.
Ba, Thay đổi mơi trường mơi trường học tập giữa thầy và
trò. Một nhân tố cũng khơng kém phần quan trọng, đó chính là việc
thiết lập mối quan hệ tốt đẹp giữa thầy và trò sẽ góp phần quan
trọng trong việc nâng cao hứng thú cho người học. Việc xây dựng
mối quan hệ tốt đẹp giữa người dạy và người học sẽ giúp q trình
giảng dạy và học tập diễn ra thuận lợi hơn. Vì, người học có thể gạt
ra bên ngồi những e ngại và sự ngượng ngùn mà thẳng thắng trao
đổi với giảng viên nhờ giải đáp những vấn đề vướng mắc hoặc khó
khăn trong q trình học mơn đó.
Bốn, Tăng cường sự tương tác giữa người dạy và người học.
Để tăng hiệu quả học tập và giảng dạy các mơn lý luận chính trị cần
có sự tăng cường tương tác giữa người dạy và người học. Với việc
làm này một mặt giúp giảng viên có thể kiểm tra, đánh giá được
trình độ hiểu biết của người học. Đồng thời, phát hiện ra những lỗ
hỏng kiến thức mà sinh viên chưa nắm bắt được. Từ đó, nếu cần
giảng viên có thể thay đổi phương pháp dạy học sao cho phù hợp
trình độ nhận thức của người học. Nhằm giúp người học có thể nắm
bắt được những kiến thức mà giảng viên muốn truyền đạt một cách
hiệu quả nhất.
Năm, Các hình thức khích lệ. Đối với những sinh viên tích
cực tham gia phát biểu ý kiến để xây dựng bài, giảng viên giảng dạy
mơn học đó nên có các hình thức khen thưởng, kích lệ bằng cách
cộng từ: 0.5 cho đến 1 điểm vào điểm kiểm tra thường kỳ. Như vậy,
sẽ tạo thêm động lực góp phần kích lệ người học khơng ngừng phấn
đấu, nổ lực tích cực tham gia xây dựng bài để mang về cho bản thân
người học những điểm thưởng.
Sáu, Thay đổi hình thức kiểm tra, đánh giá người học. Với

hình thức kiểm tra, đánh giá như trước nay giảng viên thường sử
dụng đó là những câu hỏi tự luận với những nội dung chính trong
sách giáo trình vẫn chưa đánh giá đúng được trình độ hiểu, biết và
vận dụng của người học. Trên thực tế, thì những điểm số chưa hẳn
đã phản ánh đúng được thực lực của người học. Vì nếu người học
chỉ cần học thuộc lòng và chép lại một cách máy móc như trong
giáo trình, bài giảng hoặc lời giảng của giảng viên sẽ được điểm
cao. Ngược lại những người nào khơng thuộc y xì từng câu, từng
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2015

245


chữ trong bài học thì sẽ bị điểm thấp. Mặc dù, họ vẫn hiểu và biết
vận dụng những nội dung đó vào thực tế. Vì vậy, trong kiểm tra
đánh giá giảng viên nên thay đổi để đánh giá đúng thực lực của
người học bằng những câu hỏi mở như đánh giá thường xun, đánh
giá thơng qua tiểu luận, bài tập nhóm, vở tự học, thảo luận nhóm,
kết quả đánh giá và tự đánh giá, khuyến khích người học đánh giá
kết quả học tập của nhau…Như vậy, vừa có thể đánh giá được trình
độ hiểu, biết của người học. Đồng thời, đánh giá được khả năng vận
dụng những tri thức mới của bài học để giải quyết những vấn đề mà
cuộc sống đã và đang đặt ra.
Về phía sinh viên:
Một, Người học nên thay đổi từ nhận thức cho đến hành
động. Tư duy đúng đắn sẽ mở đường cho những hành động đúng
đắn. Vì thế, thay đổi tư duy trong việc học tập các mơn lý luận
chính trị chính trị là điều cần thuyết. Nếu trong đầu chúng ta ln
quan niệm các mơn lý luận chính trị chỉ là mơn học điều kiện khơng
phải là mơn học chun ngành và hồn tồn khơng có ý nghĩa thực

tiễn gì? Thì kết quả học tập của chúng ta sẽ khơng bao giờ đạt được
mong muốn. Hãy suy nghĩ nếu mỗi lần bạn đang định đọc các sách
giáo trình hoặc tài liệu liên quan trong đầu bạn hiện lên những dòng
suy nghĩ đó thì chắc hẳn là bạn sẽ khơng có một chút hứng thú nào
để đọc sách đó…Vì thế, cần nhận thức đúng đắn về ý nghĩa thực
tiễn mà mơn học này mang lại.
Hai, Mỗi sinh viên nên lựa chọn và xây dựng cho mình một
phương pháp học phù hợp. Việc xây dựng mơn học phải dựa trên
những đặc điểm tính cách riêng của mỗi người. Đồng thời, nó còn
chịu chi phối bởi nội dung cũng như đặc thù mơn học đó. Mà mỗi
người nên xây dựng cho mình một phương pháp học tập phù hợp để
đem lại hiệu quả tối ưu nhất. Xây dựng phương pháp học tập khoa
học khơng những tăng hứng thú học mơn học đó mà còn cải thiện
đáng kể kết quả học tập.
Ba, Nên tạo cho bản thân thói quen trước khi đến lớp phải
đọc sách, soạn bài và hồn thành nhiệm vụ được giao về nhà. Khi
bạn hồn thành nhiệm vụ khi vào lớp học tâm trạng chúng ta sẽ rất
thoải mái hồn tồn khơng có áp lực gì cả. Khơng những thế trong
q trình đọc tài liệu những chỗ nào khó hiểu bạn nên sử dụng bút

246

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO


khác màu để gạch chân hoặc ký hiệu lại. Khi lên lớp bạn có thể hỏi
bạn bè hoặc giảng viên dạy mơn học đó giải đáp những thắc mắc
của mình. Như vậy, sẽ giúp bạn nhớ sâu và lâu hơn. Bên cạnh đó,

một khi chúng ta đã có sự chuẩn sự khi lên lớp bạn sẽ theo dõi và
tiếp thu được những kiến thức mà giảng viên truyền đạt.
Bốn, Nên vận dụng những kiến thức của các mơn lý luận
chính trị để giải thích các sự vật, hiện tượng, những vấn đề mà cuộc
sống đã và đang đặt ra. Một khi chúng ta vận dụng những tri thức
của các mơn lý luận chính trị vào thực tiễn sẽ giúp chúng ta nhớ các
tri thức lý luận đó sâu hơn. Đồng thời, lý giải được nguồn gốc vận
động, phát triển các sự vật và hiện tượng,…xung quanh chúng ta.
Mặt khác, có thể chứng minh tính đúng đắn và ý nghĩa thực tiễn mà
các tri thức khoa học này mang lại.
Tóm lại, việc tạo hứng thú học tập cho mỗi mơn học là điều
cần thiết và rất quan trọng trong việc tạo nên hiệu quả dạy và học
tập mơn học đó. Đặc biệt, là các mơn dạy lý luận chính trị là các tri
thức triết học hết sức trừu tượng. Vì vậy, muốn nâng cao chất lượng
giảng dạy và học tập mơn học này đòi hỏi người giảng viên và kể cả
người học phải tạo được cho mình hứng thú học tập khi học mơn
học
TÀI LIỆU THAM KHẢO
[1] Khổng Minh Hằng (2014), Một số giải pháp nâng cao chất lượng giáo
dục chính trị - tư tưởng ở Quận 6, TP Hồ Chí Minh,
/>[2] Trần Văn Hiếu, (2011), Thực trạng dạy và học các mơn lý luận chính
trị khảo sát ở trường Đại học Cần Thơ, Đại học Đồng Tháp và Đại học
An Giang, Tạp chí Khoa học 2011:19a 78-85 trường Đại học Cần Thơ.
[3] Đào Thị Thúy Loan (2014), Một số giải pháp nhằm đổi mới phương
pháp dạy học mơn những ngun lý cơ bản của chủ nghĩa Mác Lênin,
NXB Đại học Tây Bắc.
[4] Huỳnh Văn Sơn (2005), Đọc - chép dưới cái nhìn của người trong
cuộc, ViệtBáo.Vn.
KỶ YẾU HỘI THẢO KHOA HỌC QUỐC GIA 2015

247


[5] Phúc Điền (2005), Xin thầy cơ đừng đọc-chép, NXB Tuổi Trẻ.
[6] />=article&id=77:doi-moi-ppdh-cac-mon-llct&catid=5:hoat-dong-dayhoc&Itemid=19.
[7] />
248

ĐẠI HỌC QUỐC GIA TP. HCM

BỘ GIÁO DỤC ĐÀO TẠO