Xây dựng kế hoạch huy động tiềm lực khoa học và công nghệ phục vụ công tác công an ( nghiên cứu tại cục quản lý khoa học và công nghệ và môi trường, tổng cục IV, bộ công an)

TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
--------------------------------------------------

NGUYỄN TIẾN TRƢỜNG

XÂY DỰNG KẾ HOẠCH HUY ĐỘNG TIỀM LỰC
KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ PHỤC VỤ CÔNG TÁC CÔNG AN
(NGHIÊN CỨU TẠI CỤC QUẢN LÝ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VÀ
MÔI TRƢỜNG, TỔNG CỤC IV, BỘ CÔNG AN)

LUẬN VĂN THẠC SĨ
CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ

Hà Nội – 2014

1


TRƢỜNG ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
--------------------------------------------------

NGUYỄN TIẾN TRƢỜNG

XÂY DỰNG KẾ HOẠCH HUY ĐỘNG TIỀM LỰC
KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ PHỤC VỤ CÔNG TÁC CÔNG AN
(NGHIÊN CỨU TẠI CỤC QUẢN LÝ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VÀ
MÔI TRƢỜNG, TỔNG CỤC IV, BỘ CÔNG AN)

LUẬN VĂN THẠC SĨ

CHUYÊN NGÀNH: QUẢN LÝ KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ
MÃ SỐ: 60 34 04 12

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Phạm Ngọc Thanh

Hà Nội – 2014
2


MỤC LỤC
MỤC LỤC........................................................................................................3
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT................................................................4
MỞ ĐẦU...........................................................................................................5
CHƢƠNG 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ CÔNG TÁC XÂY DỰNG KẾ HOẠCH
TIỀM LỰC KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ PHỤC VỤ CÔNG
TÁC CÔNG AN....................................................Error! Bookmark
not defined.
1.1.

Khái niệm về Khoa học và Công

nghê ̣..............................................Error! Bookmark not defined.
1.2.

Kế

hoạch

khoa

học

và

công

nghệ......................................................Error! Bookmark not defined.
1.3. Tiềm lực khoa học công nghệ

phục vụ công tác công

an...................Error! Bookmark not defined.
1.4.

Xây dựng kế hoa ̣ch Huy đô ̣ng Tiề m lực

KH&CN............................Error! Bookmark not defined.
CHƢƠNG 2. THỰC TRẠNG VÀ ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP XÂY DƢ̣NG KẾ
HOẠCH HUY ĐỘNG TIỀM LỰC KHOA HỌC VÀ C

ÔNG

NGHỆ PHỤC VỤ CÔNG TÁC CÔNG AN TẠI CỤC QUẢN
LÝ KHOA HỌC CÔNG NGHỆ VÀ MÔI TRƢỜNG - TỔNG
CỤC

IV

-

BỘ

AN.........................................................Error!

CÔNG
Bookmark

not

defined.
2.1. Giới thiệu về Cục Quản lý Khoa học Công nghệ và Môi trường Tổng cục IV - Bộ Công an...........................................................................
Error! Bookmark not defined.

2.2. Thực trạng xây dựng kế hoạch Huy động tiềm lực khoa học công

3


nghệ phục vụ công tác Công an tại Cục Quản lý khoa học công nghệ và
môi trường -Tổng cục IV - Bộ Công an....................................... Error!
Bookmark not defined.

2.3. Định hướng cho công tác huy động giai đoạn 2015-2020................ 48
2.4. Mục tiêu kế hoạch Huy động tiềm lực khoa học công nghệ phục vụ
công tác công an tại giai đoạn 2015-2020......................................... 52
2.5. Đề xuất giải pháp chủ yếu nâng cao hiệu quả công tác xây dựng kế hoạch
Huy động tiền lực KH&CN.......................................................... 57
KẾT

LUẬN

VÀ

KHUYẾN

NGHỊ.................................................................Error! Bookmark not defined.
TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT

ANQG

An ninh quốc gia

AN-QP

Anh ninh - Quốc phòng

BCA

Bộ Công an

CA

Công an

CAND

Công an Nhân dân

CNTT

Công nghệ thông tin

CSDL

Cơ sở dữ liệu

NCKH

Nghiên cứu khoa học

KH&CN

Khoa học và Công nghệ

KT

Kỹ thuật

KQNC

Kết quả nghiên cứu

R&D

Nghiên cứu và triển khai

TTATXH

Trật tự an toàn xã hội

TTHC

Thủ tục hành chính

TT

Thông tin

4


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Khoa học kỹ thuật và công nghệ CAND phải gắn với thực tiễn chiến đấu,
công tác của lực lượng CAND, giải quyết nhanh chóng, kịp thời, có hiệu quả
những vấn đề quan trọng, bức xúc do thực tiễn đặt ra. Khoa học kỹ thuật và
công nghệ CAND là một bộ phận của khoa học công nghệ đất nước, phải đi tắt,
đón đầu, đi thẳng vào khai thác những thành tựu mới nhất của khoa học công nghệ
trong nước và trên thế giới để triển khai ứng dụng trong lực lượng CAND. Ưu
tiên việc thu thập, nghiên cứu, khai thác, làm chủ một số hệ thống công nghệ,
phương tiện kỹ thuật tiên tiến trên thế giới để cải tiến, tạo ra biện pháp nghiệp
vụ riêng, những sản phẩm kỹ thuật đặc dụng, phục vụ nhiệm vụ chính trị của
Ngành. Cần nghiên cứu các phương thức thủ đoạn sử dụng công nghệ cao và các
phương tiện kỹ thuật của địch để chủ động phòng ngừa, đối phó có hiệu quả.
Tăng cường đầu tư xây dựng tiềm lực, lấy phát triển và ứng dụng công nghệ
thông tin là khâu đột phá, củng cố phát triển nguồn nhân lực là then chốt để đẩy
nhanh tốc độ phát triển khoa học kỹ thuật và công nghệ CAND. Đồng thời khai
thác sức mạnh tổng hợp, tranh thủ mọi nguồn lực, tận dụng mọi khả năng từ bên
ngoài (của quốc gia và quốc tế).

Tập trung xây dựng, phát triển tiềm lực khoa học kỹ thuật và công nghệ
CAND, để đáp ứng yêu cầu bảo vệ ANQG, giữ gìn TTATXH và xây dựng lực
lượng CAND trong giai đoạn mới. Có hệ thống nghiên cứu, sản xuất đạt trình độ
công nghệ tiên tiến với qui mô thích hợp, đáp ứng về cơ bản nhu cầu trang bị
của Ngành và tham gia phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, dân sinh. Có các cơ
sở hạ tầng, hệ thống kỹ thuật tiên tiến đồng bộ phục vụ hiệu quả công tác lãnh
đạo chỉ huy và các lĩnh vực chuyên môn nghiệp vụ, từng bước hiện đại hoá trang
bị các phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ, vũ khí và công cụ hỗ trợ của toàn lực
lượng CAND tương xứng với yêu cầu chiến đấu công tác và có một số lĩnh vực
ngang tầm với các nước trong khu vực. Có đội ngũ cán bộ khoa học kỹ thuật đủ
mạnh đáp ứng nhu cầu phát triển đến 2015 và tạo tiền đề cho giai đoạn tiếp theo.

5


Công tác xây dựng kế hoạch dài hạn và hàng năm: Ngay từ giữa năm 2009
Cục Quản lý Khoa học Công nghệ và Môi trường đã chủ động tham mưu, đề
xuất, giúp việc lãnh đạo Bộ Công an xây dựng Kế hoạch huy động tiềm lực
KH&CN giai đoạn 2011-2015.
Để huy động có hiệu quả và thiết thực tiềm lực KH&CN quốc gia phục vụ
nhiệm vụ bảo vệ ANQG và giữ gìn TTATXH, cần giải quyết và tháo gỡ một số
khó khăn trong yêu cầu công tác nghiệp vụ mà trước đây vướng mắc. Tiếp tục
thực hiện các nhiệm vụ huy động tiềm lực KH&CN đã phục vụ kịp thời, có hiệu
quả công tác Công an, đảm bảo ANQG và giữ gìn TTATXH.
Vì vậy, việc lựa chọn đề tài luận văn “Xây dựng kế hoạch Huy động tiềm
lực khoa học và công nghệ phục vụ công tác công an (nghiên cứu tại Cục Quản
lý Khoa hộc Công nghệ và Môi trường, Tổng cục IV, Bộ Công an)” để nghiên
cứu là có ý nghĩa lý luận và thực tiễn.
2. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Trong giai đoạn trước đây, công tác huy động tiềm lực KH&CN của lực

lượng CAND còn thiếu bài bản, mặc dù chủ trương đường lối đã có nhưng chưa
có các quy định pháp lý chặt chẽ để tổ chức thực hiện.
Hầu hết các đơn vị trong CAND để tăng cường, phát triển tiềm lực
KH&CN đều phụ thuộc vào việc đầu tư từ nguồn ngân sách nhà nước thông qua
các đề án, dự án. Một số ít đơn vị tự đầu tư trang bị để tăng cường, phát triển
tiềm lực KH&CN thông qua nguồn kinh phí tự có hoặc khai thác từ các nguồn
kinh phí khác.
Công tác huy động tiềm lực KH&CN từ các Bộ, ngành, địa phương hầu hết
chỉ thông qua các văn bản, thủ tục hành chính, các yêu cầu phối hợp, hợp tác để
giải quyết các nhiệm vụ cấp bách của lực lượng Công an.
Ngay sau khi Nghị định 169 được Thủ tướng Chính phủ ký ban hành, Bộ
Công an đã thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Nghị định 169 (Quyết định số
539/2008/QĐ-BCA(E11) ngày 14/5/2008 của Bộ trưởng) và giao Tổng cục Hậu
cần - Kỹ thuật là cơ quan thường trực giúp việc Ban chỉ đạo, đồng thời có Kế
hoạch

số

57/KH-BCA-E11

ngày6 14/5/2008 triển khai thực hiện Nghị


định 169 của Chính phủ. Năm 2010 Ban chỉ đạo thực hiện Nghị định 169 đã
được kiện toàn lại (Quyết định số 4058/QĐ-BCA-H41 ngày 12/10/2010 của Bộ
trưởng).
Nghị định 169/2007/NĐ-CP là cơ sở pháp lý quan trọng nhằm huy động có
hiệu quả tiềm lực KH&CN quốc gia phục vụ nhiệm vụ bảo vệ ANQG và giữ gìn
TTATXH. Việc triển khai thực hiện nghiêm túc Nghị định 169/2007/NĐ-CP sẽ
tạo điều kiện nâng cao hiệu quả công tác công an; tạo điều kiện cho các lực lượng Công an chủ động đấu tranh phòng chống tội phạm; xử lý kịp thời các tình

huống có nguy cơ đe dọa ANQG và TTATXH; tăng cường tiềm lực KH&CN
công an, góp phần xây dựng CAND cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước
hiện đại đảm bảo hoàn thành tốt nhiệm vụ bảo vệ ANQG và giữ gìn TTATXH
trong tình hình mới.
Nghị định 169/2007/NĐ-CP đã thể hiện rõ quan điểm, đường lối, chính
sách của Đảng và Nhà nước đối với việc huy động, đồng thời xác định rõ mục
tiêu, nguyên tắc, phương thức, đối tượng, thứ tự ưu tiên, việc chuyển giao và
hoàn lại đối tượng huy động, nguồn kinh phí phục vụ công tác huy động, các
hành vi bị nghiêm cấm; nội dung, trình tự, thủ tục huy động; đồng thời nêu rõ
trách nhiệm, nghĩa vụ, quyền hạn và chế độ chính sách của các Bộ, ngành, tổ
chức cá nhân liên quan trong công tác huy động để việc huy động đạt hiệu quả
và thiết thực.
Việc xây dựng Kế hoạch huy động tiềm lực KH&CN giai đoạn 2011-2015
và Kế hoạch huy động tiềm lực KH&CN hàng năm cũng như việc tổ chức thực
hiện dự án Điều tra cơ bản tiềm lực KH&CN phục vụ công tác công an của một
số Công an đơn vị địa phương tới nay vẫn không được thực hiện, hoặc thực hiện
rất chậm mặc dù đã có nhiều văn bản của Bộ và của Tổng cục Hậu cần - Kỹ
thuật hướng dẫn đôn đốc.
Ngoài việc tổ chức thực hiện dự án điều tra cơ bản tiềm lực KH&CN phục
vụ công tác công an, cần đẩy nhanh việc xây dựng “Đề án tăng cường cơ sở vật
chất kỹ thuật, tiềm lực thông tin, CSDL phục vụ công tác công an” và “Đề án
đào tạo nguồn nhân lực KH&CN phục vụ công tác công an”. Đây là 02 đề án
7


quan trọng mà Kế hoạch số 57/KH-BCA-E11 ngày 14/5/2008 của Bộ đã nêu,
chúng ta chưa triển khai được.
Trong thời gian qua Huy động tiềm lực khoa học công nghệ phục vụ công
tác công an vẫn là một vấn đề mới. Tuy nhiên, công tác này luôn được sự quan
tâm của lãnh đạo các cấp, một số đề tài nghiên cứu, bài tạp chí, luận án Tiến sỹ

nghiên cứu về vấn đề này như:
- Giải pháp Huy động nguồn lực thông tin khoa học và công nghệ phục vụ
công tác Công an khối cơ quan Bộ Công an (đề tài nghiên cứu cấp Cơ sở của
tác giả Hoàng Minh Huệ).
- Một số điểm cần lưu ý trong xây dựng Thông tư triển khai thực hiện
Nghị định 169/2007/NĐ-CP (tác giả Hoàng Minh Huệ, tạp chí Hoạt động khoa
học số tháng 9/2008).
- Nguồn nhân lực quản lý khoa học và công nghệ công an nhân dân (báo
An ninh xã hội số 1/2009).
- Phát triển tiềm lực khoa học công nghệ nhằm đáp ứng yêu cầu của lực
lượng Công an nhân dân trong tình hình mới (luận án Tiến sỹ của Thiếu tướng
Tạ Duy Hiền - Cục trưởng H46).
3. Mục tiêu nghiên cứu
- Luận giải cơ sở lý luận và thực tiễn của xây dựng kế hoa ̣ch Huy động
Tiềm lực Khoa học và Công nghệ phục vụ công tác công an do Cu ̣c Quản lý
khoa ho ̣c công nghê ̣ và môi t rường - Tổ ng cu ̣c IV - Bô ̣ Công an thực hiện giai
đoạn 2013 đến 2015. Trên cơ sở đó, đề xuất một số giải pháp nâng cao hiệu quả
công tác xây dựng kế hoạch Huy động giai đoạn 2015-2020.
4. Phạm vi nghiên cứu
- Về nội dung: Công tác xây dựng kế hoạch Huy động tiềm lực KH&CN
tại Cục Quản lý Khoa học Công nghệ và Môi trường, Tổng cục IV, Bộ Công an.
- Về thời gian: Từ năm 2008 đến năm 2012.
5. Mẫu khảo sát
Khảo sát tập trung chủ yếu ở Cục Quản lý Khoa học Công nghệ và Môi
8


trường, Tổng cục IV, Bộ Công an và một số Tổng cục, Vụ, Cục, Công an địa
phương có thực hiện nhiệm vụ huy động.
6. Câu hỏi nghiên cứu

- Thực trạng xây dựng Kế hoạch Huy động tiềm lực KH&CN phục vụ
công tác công an tại Cục Quản lý Khoa học Công nghệ và Môi trường, Tổng cục
IV, Bộ Công an là như thế nào?
- Cục Quản lý Khoa học Công nghệ và Môi trường, Tổng cục IV, Bộ
Công an cần có những giải pháp nào để nâng cao hiệu quả xây dựng kế hoạch
Huy động tiềm lực Khoa học và Công nghệ phục vụ công tác Công an?
7. Giả thuyết nghiên cứu
- Việc xây dựng kế hoạch Huy động tiềm lực KH&CN phục vụ công tác
công an đã đạt được những kết quả tương đối tốt, nhưng vẫn còn có những hạn
chế và chưa có phương án rõ ràng trong các tình huống phức tạp, tình huống đột
xuất, các trường hợp thiên tai, dịch bệnh...
- Cần có những giải pháp đồng bộ, cả ngắn hạn và dài hạn, phục vụ hiệu
quả các mục tiêu Huy động tiềm lực KH&CN phục vụ công tác Công an, trong
đó ưu tiên xây dựng các kế hoạch Huy động phục vụ các tình huống phức tạp,
tình huống đột xuất, các trường hợp thiên tai, dịch bệnh...
8. Luận cứ chứng minh
- Lý thuyết về quản lý khoa học và công nghệ.
- Các văn bản của Chính phủ và Bộ Công an về lập kế hoạch KH&CN.
- Tổng kết về Huy động tiềm lực KH&CN
- Khảo sát tại Cục Quản lý Khoa học Công nghệ và Môi trường, Tổng cục
IV, Bộ Công an và địa phương.
9. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu tài liệu:
+ Nghiên cứu các nguồn tài liệu: Tạp chí, báo cáo khoa học, tài liệu lưu
trữ của cơ quan quản lý, báo cáo tình hình hoạt động KH&CN của CA các đơn
vị địa phương, nguồn thông tin đại chúng.
+ Thu thập thông tin liên quan đến đề tài nghiên cứu
9

- Phương pháp khảo sát thực tế:
+ Khảo sát thực tế Công an các đơn vị địa phương, thu thập các thông tin
liên quan đến đề tài nghiên cứu.
+ Khảo sát tại Cục Quản lý Khoa học Công nghệ và Môi trường, Tổng cục
IV, Bộ Công an.
10. Kết cấu Luận văn.
Ngoài phần mở đầu và kết luận, luận văn được kết cấu thành 2 chương:
- Chương 1: Cơ sở lý luận công tác xây dựng kế hoạch Huy động tiềm lực
khoa học và công nghệ phục vụ công tác công an.
- Chương 2: Thực trạng và giải pháp xây dựng kế hoạch Huy động tiềm lực
khoa học và công nghệ phục vụ công tác công an (nghiên cứu tại Cục Quản lý Khoa
hộc Công nghệ và Môi trường, Tổng cục IV, Bộ Công an).

10


TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. Bộ Công an (2004): Chiến lược phát triển khoa học kỹ thuật và công nghệ
CAND đến năm 2015 (Ban hành kèm theo Quyết định số
1246/2004/QĐ-BCA(E11) ngày 04/11/2004 của Bộ trưởng Bộ Công an);
2. Bộ Công an (2006): Hướng dẫn xây dựng kế hoạch của Bộ KH&CN các
năm 2006 - 2010
3. Bộ Công an (2006): Quy định 865/2006/QĐ-BCA(E11) ngày 21/7/2006 của
Bộ trưởng Bộ Công an ban hành “Quy định tạm thời về quản lý nhiệm
vụ nghiên cứu khoa học và phát triển công nghệ trong ngành Công an”;
4. Bộ KH&CN (2006): Thông tư liên tịch số 93/2006/TTLT-BTC-BKHCN
ngày 04/10/2006 giữa bộ Tài chính và Bộ KH&CN hướng dẫn chế độ
khoán phí đề tài, dự án KH&CN sử dụng ngân sách Nhà nước;
5. Bộ Công an (2007): Quy định 1546/2007/QĐ-BCA(E11) ngày 06/12/2007

của Bộ trưởng Bộ Công an ban hành “Quy định về định mức xây dựng
và dự toán kinh phí hoạt động khoa học và công nghệ trong Công an
nhân dân”;
6. Bộ Công an (2008): Kế hoạch số 57/KH-BCA(E11) ngày 14/5/2008 của Bộ
Công an về thực hiện Nghị định 169;
7. Bộ Công an (2008): Thông tư liên tịch số 05/2008/TTLT-BCA-BKHCNBTC ngày 14/11/2008 về việc hướng dẫn thực hiện một số điều của
Nghị định số 169/2007/NĐ-CP ngày 19/11/2007 về huy động tiềm lực
khoa học và công nghệ quốc gia phục vụ công tác Công an.
8. Bộ Công an (2008): Quyết định 539/2008/QĐ-BCA(E11) ngày 14/5/2008
của Bộ trưởng Bộ Công an về việc thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Nghị
định 169 của Bộ;

11


9. Bộ Công an (2009): Thông tư liên tịch số 03/2009/TTLT-BCABLĐTBXH-BNV-BTC ngày 9/4/2009 về việc hướng dẫn thực hiện
chế độ, chính sách đối với cá nhân hoạt đọng khoa học và công nghệ
được huy động phục vụ công tác công an.
10. Bộ KH&CN (2011): Khoa học và công nghệ thế giới, Nhà xuất bản khoa
học và kỹ thuật - Hà Nội, 2011.
11. Chính phủ (2007): Nghị định số 169/2007/NĐ-CP ngày 19/11/2007 về
huy động tiềm lực khoa học và công nghệ quốc gia phục vụ công tác
Công an.
12. Đảng ủy CATW (1997): Nghị quyết 04/1997/NQ-BCA về phát triển giáo
dục - đào tạo và khoa học - công nghệ của lực lượng CAND trong thời
kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa
13. Hoàng Minh Huệ (2008): Một số điểm cần lưu ý khi xây dựng Thông tư
hướng dẫn NĐ 169; Tạp chí Hoạt động khoa học, 09/2008;
14. Hoàng Minh Huệ (2011): Đẩy mạnh công tác thông tin KHCN&MT
CAND; Tạp chí Khoa học công nghệ và môi trường Công an. Số 14tháng 07/2011

15. Hoàng Minh Huệ (2012): Một số vấn đề về huy động nguồn lực thông tin
KHCN phục vụ công tác Công an; Tạp chí Khoa học công nghệ và môi
trường Công an. số tháng 06/2012.
16. Tạ Duy Hiền (2014): Phát triển tiềm lực khoa học công nghệ nhằm đáp
ứng yêu cầu của lực lượng Công an nhân dân trong tình hình mới, Luận
án Tiến sĩ, Học viện Kỹ thuật Quân sự, 2014.
17. Nhiều tác giả (2011): Tiếp tục đổi mới cơ bản, toàn diện và đồng bộ tổ
chức, cơ chế quản lý, cơ chế hoạt động KH&CN, Nhà xuất bản khoa học
và kỹ thuật Hà Nội, 2011.
18. Quốc hội (2013): Luật khoa học và công nghệ (2013)
19. Quốc hội nước CHXHCN Việt nam (2000): Luật Khoa học và Công nghệ

12


20. Quốc hội nước CHXHCN Việt nam (2004): Luật An ninh quốc gia;
21. Quốc hội nước CHXHCN Việt nam (2005): Luật Công an Nhân dân;
22. Thủ tướng Chính phủ (2011): Quyết định số 418/QĐ-TTg về Chiến lược
phát triển khoa học và công nghệ giai đoạn 2011-2020
23. Từ điển Pháp Larousse - 2002.
24. Từ điển Bách khoa toàn thư của Liên Xô - 1986
25. Từ điển MacMillan English Dictionary for Advanced Learners - 2006
26. Từ điển Xã hội học của Nguyễn Khắc Viện - 1994
27. Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI - NXB CTQG
28. Vũ Cao Đàm (2009), Khoa học luận đại cương, Đại học Quốc gia Hà Nội.
29. Vũ Cao Đàm (2005), Phương pháp luận nghiên cứu khoa học, Nhà xuất
bản Giáo dục.
30. www.cand.vn/news
31. www.wikipedia.org

13