Đánh giá hoạt động của văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện đông hưng, tỉnh thái bình

TRƯỜNG ĐẠII HỌC
H
TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
NG HÀ N
NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

----------

---------

NGUYỄN VĂN HOÀNG

ĐÁNH
ÁNH GIÁ HOẠT
HO
ĐỘNG CỦA VĂN PHÒNG
ÒNG ĐĂNG
KÝ QUYỀN SỬ
Ử DỤNG ĐẤT HUYỆN ĐÔNG
ÔNG H
HƯNG,
TỈNH THÁI BÌNH

Hà Nội, Năm 2015


TRƯỜNG ĐẠII HỌC
H
TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
NG HÀ N

NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

----------

---------

NGUYỄN VĂN HOÀNG

ĐÁNH
ÁNH GIÁ HOẠT
HO
ĐỘNG CỦA VĂN PHÒNG
ÒNG ĐĂNG
KÝ QUYỀN SỬ
Ử DỤNG ĐẤT HUYỆN ĐÔNG
ÔNG H
HƯNG,
TỈNH THÁI BÌNH
Chuyên ngành: Quản lý đất đai
Mã ngành

: 52850103

NGƯỜI HƯỚNG DẪN: ThS. THÁI THị LAN ANH

Hà Nội, Năm 2015


LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan, số liệu và kết quả nghiên cứu trong đồ án này là
trung thực đầy đủ và chưa được sử dụng để bảo vệ một học vị nào.
Tôi xin cam đoan mọi sự giúp đỡ cho việc nghiên cứu thực tế tại địa
phương để thực hiện đồ án này đã được cảm ơn và các thông tin trích dẫn
trong đồ án đều được chỉ rõ các nguồn gốc./.
Hà Nội, ngày 27 tháng 05 năm 2015
Tác giả đồ án

Nguyễn Văn Hoàng


LỜI CẢM ƠN
Với lòng kính trọng và biết ơn sâu sắc, em xin chân thành cảm ơn toàn
thể các thầy cô giáo trong khoa Quản lý đất đai - Trường Đại Học Tài nguyên
và Môi trường Hà Nội đã truyền đạt cho em những kiến thức cơ bản về nghề
nghiệp, kỹ năng sống, tạo điều kiện cho em hoàn thành đồ án, sử dụng và phát
huy trong thực tế cũng như sự nghiệp sau này.
Em xin gửi lời cảm ơn sâu sắc đến cô giáo Th.S Thái Thị Lan Anh cán
bộ giảng dạy khoa quản lý đất đai – Trường Đại Học Tài nguyên và Môi
trường Hà Nội đã tận tình chỉ bảo, giúp đỡ em trong suốt quá trình thực tập và
thực hiện đề tài này.
Em xin gửi lời cảm ơn chân thành đến ban lãnh đạo phòng cũng như các
anh/chị làm việc tại phòng Tài nguyên và Môi trường huyện Đông Hưng –
tỉnh Thái Bình đã hướng dẫn tận tình, chu đáo và tạo mọi điều kiện giúp đỡ
em trong suốt quá trình thực tập.
Vì thời gian có hạn nên đồ án tốt nghiệp của em không tránh khỏi những
thiếu sót. Kính mong sự đóng góp và chỉ bảo của các thầy cô giáo để đồ án tốt
nghiệp của em được hoàn thiện hơn.
Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn!
Hà Nội, ngày 27 tháng 05 năm 2015

Sinh viên

Nguyễn Văn Hoàng


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN
LỜI CẢM ƠN
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
DANH MỤC BẢNG BIỂU
MỞ ĐẦU ....................................................................................................... 1
1. Tính cấp thiết của đề tài.............................................................................. 1
2. Mục đích và yêu cầu ................................................................................... 3
2.1. Mục đích ................................................................................................. 3
2.2. Yêu cầu: .................................................................................................. 3
3. Cấu trúc đề tài ............................................................................................ 3
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................. 4
1.1. Khái niệm, lịch sử của đăng ký QSDĐ, QSH nhà ở và các tài sản khác
gắn liền với đất ............................................................................................... 4
1.1.1. Khái niệm của đăng ký quyền sử dụng đất............................................ 4
1.1.2. Sơ lược lịch sử đăng ký đất đai ở Việt Nam.......................................... 9
1.2. Vai trò, lợi ích của đăng ký đất đai ........................................................ 19
1.2.1. Vai trò của đăng ký đất đai ................................................................. 19
1.2.2. Lợi ích của đăng ký đất đai ................................................................. 24
1.3. Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất .................................................. 24
1.3.1. Khái quát về Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất .......................... 24
1.3.2. Cơ sở pháp lý về tổ chức và hoạt động của VPĐKQSDĐ ................... 27
1.4. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của VPĐKQSDĐ ................. 28
1.4.1. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của VPĐKQSDĐ cấp tỉnh . 28

1.4.2. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của VPĐKQSDĐ cấp
huyện ........................................................................................................... 31


1.4.3. Vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Văn phòng đăng ký đất
đai trực thuộc Sở Tài nguyên và Môi trường ................................................ 33
1.5. Cơ sở thực tiễn ...................................................................................... 35
1.5.1. Công tác đăng ký đất đai, bất động sản ở một số quốc gia trên thế
giới ............................................................................................................... 35
1.5.1.1. Đăng ký văn tự giao dịch ở Scotland ............................................... 35
1.5.1.2. Đăng ký văn tự giao dịch ở Mỹ........................................................ 36
1.5.1.3. Đăng ký đất đai ở Anh ..................................................................... 37
1.5.2. Thực trạng hoạt động của VPĐKQSDĐ ở nước ta và tỉnh Thái Bình . 38
1.5.2.1. Thực trạng hoạt động của VPĐKQSDĐ ở nước ta giai đoạn 2003 –
đến trước 31/12/2014 ................................................................................... 38
1.5.2.1.1. Tinh hình thành lập ....................................................................... 38
1.5.2.1.2. Nguồn nhân lực của Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất ........ 40
1.5.2.1.3. Đánh giá chung về thực trạng hoạt động của VPĐKQSDĐ .......... 41
1.5.2.2. Thực trạng hoạt động của Văn phòng Đăng ký quyền sử dụng đất ở
tỉnh Thái Bình .............................................................................................. 44
CHƯƠNG II: ĐỐI TƯỢNG, PHẠM VI, NỘI DUNG VÀ ........................... 46
PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ................................................................ 46
2.1. Đối tượng nghiên cứu và phạm vi nghiên cứu ....................................... 46
2.2. Nội dung nghiên cứu ............................................................................. 46
2.3. Phương pháp nghiên cứu ....................................................................... 46
2.3.1. Phương pháp điều tra, thu thập số liệu ................................................ 46
2.3.2. Phương pháp thống kê và xử lý số liệu thống kê................................. 47
2.3.3. Phương pháp so sánh, phân tích, tổng hợp .......................................... 47
2.3.4. Phương pháp chuyên gia. .................................................................... 47
CHƯƠNG III: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU ................................................... 48

3.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của huyện Đông Hưng, tỉnh Thái
Bình ............................................................................................................. 48
3.1.1. Điều kiện tự nhiên .............................................................................. 48
3.1.1.1. Vị trí địa lý ...................................................................................... 48
3.1.1.2. Địa hình, địa mạo ............................................................................ 48
3.1.1.3. Khí hậu ............................................................................................ 49
3.1.1.4. Các nguồn tài nguyên ...................................................................... 49
3.1.2. Điều kiện kinh tế - xã hội ................................................................... 51
3.1.2.1. Tăng trưởng kinh tế và chuyển dịch cơ cấu kinh tế ...................... 51
3.1.2.2. Thực trạng phát triển các ngành kinh tế năm 2014 ........................... 53
3.1.2.3. Dân số, lao động, việc làm và thu nhập............................................ 54
3.1.2.4. Hệ thống cơ sở hạ tầng .................................................................... 54
3.2. Tình hình quản lý, sử dụng đất của huyện Đông Hưng - tỉnh Thái Bình 62
3.2.1. Tình hình quản lý đất đai .................................................................... 62
3.2.1.1. Ban hành các văn bản quy phạm pháp luật về quản lý, sử dụng đất
đai và tổ chức thực hiện các văn bản đó. ...................................................... 62
3.2.1.2. Công tác quản lý đất đai theo địa giới hành chính. ........................... 62
3.2.1.3. Điều tra khảo sát, đo đạc, lập bản đồ địa chính ................................ 63
3.2.1.4. Quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất .................................................... 63
3.2.1.5. Giao đất, cho thuê đất, thu hồi đất, chuyển mục đích sử dụng đất .... 64
3.2.1.6. Đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất ................ 64
3.2.1.7. Thống kê, kiểm kê đất đai ................................................................ 65
3.2.1.8. Thanh tra,kiểm tra đất đai ................................................................ 65
3.2.1.9. Giải quyết tranh chấp về đất đai; giải quyết khiếu nại, tố cáo các vi
phạm trong việc quản lý và sử dụng đất đai .................................................. 65
3.2.1.10. Quản lý tài chính về đất đai. .......................................................... 66

3.2.1.11. Quản lý và phát triển thị trường quyền sử dụng đất trong thị trường bất
động sản. ....................................................................................................... 67
3.2.1.12. Quản lý, giám sát việc thực hiện quyền và nghĩa vụ của người sử
dụng đất ........................................................................................................ 68
3.2.1.13. Quản lý các hoạt động dịch vụ công về đất đai ................................ 68
3.2.2. Hiện trạng sử dụng đất ........................................................................ 70
3.3. Tình hình hoạt động của VPĐKQSDĐ huyện Đông Hưng .................... 71
3.3.1. Cơ cấu tổ chức nhân sự....................................................................... 71
3.3.2. Căn cứ pháp lý.................................................................................... 72
3.3.3. Chức năng, nhiệm vụ .......................................................................... 72
3.4. Kết quả một số hoạt động cảu VPĐKQSDĐ huyện Đông Hưng ............ 74
3.4.1. Kết quả công tác đăng ký đất đai, cấp GCN trên địa bàn huyện Đông
Hưng giai đoạn 2009 - 2014 ......................................................................... 74
3.4.2. Kết quả lập và chỉnh lý hồ sơ địa chính của huyện Đông Hưng .......... 81
3.5. Đánh giá chung về hoạt động của VPĐKQSDĐ huyện Đông Hưng ...... 85
3.5.1. Mức độ công khai, minh bạch của các thủ tục hành chính .................. 85
3.5.2. Thời gian thực hiện các thủ tục ........................................................... 87
3.5.3. Thái độ và mức độ hướng dẫn của cán bộ ........................................... 89
3.5.4. Nghĩa vụ tài chính phải thực hiện ....................................................... 91
3.5.5. Đánh giá về hoạt động của mô hình VPĐK ........................................ 92
3.6. Đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả hoạt động của Văn
phòngđăng ký quyền sử dụng đất huyện Đông Hưng ................................... 93
3.6.1. Các giải pháp về cơ chế chính sách pháp luật ..................................... 93
3.6.2. Các giải pháp về tổ chức ..................................................................... 95
3.6.3. Các giải pháp về xây dựng, hoàn thiện cơ sở dữ liệu địa chính ........... 96
3.6.4. Các giải pháp về đầu tư cơ sở vật chất kỹ thuật .................................. 96
3.6.5. Các giải pháp về cơ chế tài chính........................................................ 97


KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ ...................................................................... 98

I. KẾT LUẬN .............................................................................................. 98
II. KIẾN NGHỊ ............................................................................................ 99
TÀI LIỆU THAM KHẢO........................................................................... 101
PHỤ LỤC 1................................................................................................ 102
PHỤ LỤC 2................................................................................................ 105


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
GCN

:

Giấy chứng nhận

ĐKĐĐ

:

Đăng ký đất đai

HSĐC

:

Hồ sơ địa chính

UBND

:

Ủy ban nhân dân

BTNMT

:

Bộ Tài nguyên và Môi trường

TCĐC

:

Tổng cục địa chính

HĐND

:

Hội đồng nhân dân

VPĐKQSDĐ

:

Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất

XDCB

:

Xây dựng cơ bản

DV

:

Dịch vụ

TTCN

:

Tiểu thủ công nghiệp

VLXD

:

Vật liệu xây dựng

CP

:

Chính phủ


DANH MỤC BẢNG BIỂU
Bảng 1.1: Tình hình thành lập VPĐKQSDĐ các cấp năm 2014 ....................... 40
Bảng 1.2: Nguồn nhân lực của VPĐKQSDĐ của cả nước năm 2014 ............... 41

Bảng 3.1. Tổng hợp tình hình phát triển kinh tế xã hội của huyện Đông Hưng
giai đoạn 2011-2014 ......................................................................................... 54
Bảng 3.2.Hiện trạng sử dụng đất năm 2014 của huyện Đông Hưng .................. 73
Bảng 3.3. Kết quả cấp GCN nông nghiệp của huyện Đông Hưng giai đoạn
2009 – 2014 ......................................................................................................... 81
Bảng 3.4. Kết quả ĐKĐĐ, cấp GCN ở của huyện Đông Hưng giai đoạn 2009 –
2014 ..................................................................................................................... 87
Bảng 3.5. Kết quả lập hồ sơ địa chính của huyện Đông Hưng tính đến
31/12/2014 ....................................................................................................... 92
Bảng 3.6. Mức độ công khai thủ tục hành chính ............................................... 96
Bảng 3.7. Đánh giá của cán bộ và người dân về tiến độ giải quyết hồ sơ .......... 97
Bảng 3.8. Thái độ và mức độ hướng dẫn của cán bộ ........................................ 98


MỞ ĐẦU
1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài nguyên đặc biệt và vô cùng quý giá của mỗi quốc gia, là
tư liệu sản xuất cơ bản và quan trọng nhất của tất cả mọi quá trình sản xuất, là
thành phần quan trọng hàng đầu của môi trường sống. Nó tham gia vào tất cả
các hoạt động của đời sống kinh tế-xã hội, là địa bàn phân bố dân cư, xây
dựng cơ sở kinh tế, văn hóa, xã hội, an ninh, quốc phòng, là yếu tố cấu thành
nên lãnh thổ của mỗi quốc gia.
Ngày nay, khi nền kinh tế thị trường rất phát triển thì nó càng thể hiện
rõ giá trị mà đất đai mang lại cho con người. Đối với Việt Nam chúng ta, đất
đai thuộc sở hữu toàn dân mà nhà nước là người đại diện cho sở hữu đó, Vì
vậy việc quản lý đất đai nhằm bảo đảm sử dụng đất một cách hợp lý, tiết kiệm
và có hiệu quả là một công việc mà các cơ quan quản lý Nhà nước phải chú
trọng, và đưa ra những biện pháp phù hợp và vận dụng một cách linh hoạt vào
điều kiện cụ thể trong từng giai đoạn khác nhau nhằm quản lý một cách tốt
nhất. Để nắm chắc và quản lý chặt chẽ đất đai, một trong những nội dung

quan trọng của quản lý Nhà nước về đất đai là đăng ký đất đai, cấp giấy
chứng nhận quyền sử dụng đất và các tài sản khác gắn liền với đất. Việc đăng
ký đất đai Nhà nước có ý nghĩa: các quyền về đất đai được đảm bảo bởi Nhà
nước, liên quan đến tính tin cậy, sự nhất quán và tập trung, thống nhất của dữ
liệu địa chính. Đăng ký đất đai là một công cụ của Nhà nước để bảo vệ lợi ích
Nhà nước, lợi ích cộng đồng cũng như lợi ích công dân. Giấy chứng nhận
quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất là
chứng thư pháp lý do cơ quan Nhà nước có thẩm quyền cấp cho người sử
dụng đất nhằm xác nhận quyền hợp pháp của người sử dụng đất giúp Nhà
nước quản lý và sử dụng đất đai hợp lý. Thông qua GCN người sử dụng đất sẽ

1


yên tâm đầu tư và cải tạo sử dụng đất có hiệu quả cao nhất trên diện tích đất
được Nhà nước giao.
Luật đất đai năm 2003 đã quy định việc thành lập hệ thống văn phòng
đăng ký quyền sử dụng đất trực thuộc cơ quan tài nguyên và môi trường ở 2
cấp gồm Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp tỉnh thuộc Sở Tài nguyên
và Môi trường, Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất cấp huyện thuộc Phòng
Tài nguyên và Môi trường. Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất có chức
năng, nhiệm vụ chủ yếu là giúp cơ quan tài nguyên và môi trường làm đầu
mối tổ chức thực hiện các thủ tục về đăng ký đất đai, cấp giấy chứng nhận;
lập và chỉnh lý, quản lý hồ sơ địa chính và cơ sở dữ liệu địa chính; tổ chức
thực hiện thống kê, kiểm kê đất đai theo định kỳ; cung cấp thông tin đất đai
phục vụ yêu cầu quản lý Nhà nước về đất đai cho các tổ chức, cá nhân có nhu
cầu.
Ngày nay Đông Hưng đang trên đà phát triển, đẩy mạnh thực hiện
Công nghiệp hóa – Hiện đại hóa địa phương, cơ cấu của huyện đang chuyển
dịch theo hướng Công nghiệp – Dịch vụ - Nông nghiệp. Đất đai trở thành

nguồn nội lực phát triển của địa phương, nhu cầu đất đai cho xây dựng cơ sở
hạ tầng công nghiệp, dịch vụ ngày càng tăng, thị trường sử dụng đất trong thị
trường bất động sản phát triển, giao dịch quyền sử dụng đất tăng, đã dẫn đến
việc thành lập Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất huyện Đông Hưng (nay
là chi nhánh VPĐKQSDĐ huyện Đông Hưng) theo Quyết Định số 357/QĐUBND ngày 27/5/2007 của UBND huyện Đông Hưng. Sau khi được thành
lập, VPĐKQSDĐ huyện Đông Hưng đã đi vào hoạt động và đáp ứng yêu cầu
phát triển kinh tế - xã hội của địa phương. Tuy nhiên tốc độ phát triển nhanh,
dẫn đến việc sử dụng đất có nhiều biến động gây áp lực cho hoạt động của
VPĐKQSDĐ.

2


Xuất phát từ những yêu cầu, cũng như nhận thức được vai trò, tầm
quan trọng của vấn đề, đồng thời được sự phân công của khoa Quản lý đất đai
cùng sự hướng dẫn của cô giáo – Th.S Thái Thị Lan Anh – Khoa Quản lý đất
đai - Trường Đại học Tài nguyên và Môi trường Hà Nội, tôi tiến hành nghiên
cứu và chọn đề tài thực hiện: “Đánh giá hoạt động của Văn Phòng đăng ký
quyền sử dụng đất huyện Đông Hưng, tỉnh Thái Bình”.
2. Mục đích và yêu cầu
2.1. Mục đích
- Tìm hiểu hoạt động của VPĐKQSDĐ huyện Đông Hưng.
- Đánh giá một số hoạt động của VPĐKQSDĐ huyện Đông Hưng.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của VPĐKQSDĐ
huyện Đông Hưng.
2.2. Yêu cầu:
- Tìm hiểu đúng thực trạng của Văn phòng đăng ký đất đai huyện Đông
Hưng để thấy được vai trò hoạt động của Văn phòng.
- Các số liệu điều tra, thu thập phải đảm bảo độ chính xác, tin cậy.
- Những kiến nghị đưa ra phải có tính khả thi, phù hợp với địa bàn.

- Kết quả nghiên cứu phải đảm bảo cơ sở khoa học và thực tiễn.
3. Cấu trúc đề tài
- Ngoài phần mở đầu, kết luận và kiến nghị, đồ án có kết cấu gồm 3
chương:
+ Chương I: Tổng quan vấn đề nghiên cứu
+ Chương II: Đối tượng, phạm vi, nội dung và phương pháp nghiên cứu
+ Chương III: Kết quả nghiên cứu

3