Đánh giá thực trạng công tác đăng kí đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại huyện bảo thắng, tỉnh lào cai

TRƯỜNG ĐẠII HỌC
H
TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
NG HÀ N
NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

NGUYỄN MINH THU

ẠNG CÔNG TÁC ĐĂNG KÝ ĐẤT ĐAI,
AI, C
CẤP GIẤY
ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠ
CHỨNG NHẬN QUYỀN
N SỬ
S DỤNG ĐẤT, QUYỀN SỞ HỮU
U NHÀ Ở VÀ TÀI
SẢN KHÁC GẮN LIỀN
N VỚI
V ĐẤT TẠI HUYỆN BẢO THẮNG, TỈỈNH LÀO CAI

Hà Nội - 2015


TRƯỜNG ĐẠII HỌC
H
TÀI NGUYÊN VÀ MÔI TRƯỜNG
NG HÀ N
NỘI
KHOA QUẢN LÝ ĐẤT ĐAI

NGUYỄN MINH THU

ĐÁNH GIÁ THỰC TRẠ
ẠNG CÔNG TÁC ĐĂNG KÝ ĐẤT ĐAI,
AI, CẤP
C
GIẤY
CHỨNG NHẬN QUYỀN
NS
SỬ DỤNG ĐẤT, QUYỀN SỞ HỮU
U NHÀ Ở VÀ TÀI
SẢN KHÁC GẮN LIỀN
N VỚI
V ĐẤT TẠI HUYỆN BẢO THẮNG, TỈỈNH LÀO CAI

Chuyên ngành

: Quản
Qu lý đất đai

Mã
ã ngành

: 51 85 01 03

NGƯỜI HƯỚNG DẪN:
N: THS. THÁI THỊ
TH LAN ANH

Hà Nội – 2015

LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành tốt được đồ án này, em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ tận tình
của ban giám hiệu nhà trường, khoa Quản lý đất đai và tất cả các thầy cô trong
Trường Đại Học Tài Nguyên và Môi Trường Hà Nội. Đặc biệt, em xin chân thành
cảm ơn cô giáo Thạc sỹ Thái Thị Lan Anh -giảng viên khoa Quản lý đất đai trường Đại học Tài nguyên Và Môi Trường Hà Nội, cô là người trực tiếp hướng
dẫn, chỉ bảo em trong suốt thời gian nghiên cứu và hoàn thành đồ án này.
Qua đây em cũng xin gửi lời cảm ơn chân thành tới các cán bộ đang công tác
tại phòng tài nguyên và môi trường huyện Bảo Thắng đã tạo điều kiện thuận lợi cho
em trong thời gian thực tập, hướng dẫn và cung cấp những tài liệu, kiến thức, kinh
nghiệm trong thực tế về chuyên môn cũng như các lĩnh vực xã hội khác.
Cuối cùng em xin gửi lời cảm ơn tới những người thân trong gia đình, bạn bè đã
luôn động viên, khích lệ và giúp đỡ em trong suốt thời gian qua.
Trong suốt thời gian thực tập và làm đồ án tốt nghiệp em đã cố gắng hết mình
nhưng do kinh nghiệm thực tế chưa có nhiều và kiến thức có hạn nên chắc chắn
không tránh khỏi thiếu sót, em mong được các thầy, các cô chỉ bảo để đồ án của em
được hoàn thiện hơn.
Em xin chân thành cảm ơn!
Bảo Thắng, ngày…tháng…năm 2015
Sinh viên

Nguyễn Minh Thu


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN
DANH MỤC CÁC BẢNG
DANH MỤC CÁC HÌNH
MỞ ĐẦU ................................................................................................................ 1

1. Tính cấp thiết của đề tài ....................................................................................... 1
2. Mục đích và yêu cầu của đề tài ............................................................................ 2
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU .................................. 3
1.1. Cơ sở khoa học của công tác đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ................................. 3
1.1.1. Cơ sở khoa học của công tác đăng ký đất đai .............................................. 3
1.1.2. Cơ sở khoa học của công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất,
quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất............................................. 6
1.2. Cơ sở pháp lý của công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở
hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất................................................................ 9
1.2.1. Hệ thống các văn bản pháp luật có liên quan đến công tác cấp Giấy chứng
nhận ..................................................................................................................... 9
1.2.2. Quy định chung về công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền
sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất ..................................................... 11
1.3. Cơ sở thực tiễn công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu
nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất .................................................................... 20
1.3.1. Tình hình đăng ký cấp giấy chứng nhận ở một số nước .............................. 20
1.3.2. Tình hình công tác cấp giấy chứng nhận ở Việt Nam ................................... 21
1.3.3. Tình hình công tác cấp giấy chứng nhận ở tỉnh Lào Cai,. .......................... 23


CHƯƠNG 2: ĐỐI TƯƠNG, PHẠM VI , NỘI DUNG VÀ PHƯƠNG PHÁP
NGHIÊN CỨU ........................................................Error! Bookmark not defined.
2.1. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ................................................................... 25
2.2. Nội dung nghiên cứu ...................................................................................... 25
2.3. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 25
2.3.1. Phương pháp điều tra cơ bản..................................................................... 25
2.3.2. Phương pháp thống kê, xử lý số liệu ......................................................... 25
2.3.3. Phương pháp so sánh. ............................................................................... 26
2.3.4. Phương pháp phân tích, đánh giá, tổng hợp. ............................................. 26

2.3.5. Phương pháp chuyên gia. .......................................................................... 26
CHƯƠNG 3: KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU .............................................................. 25
3.1. Điều kiện tự nhiên,kinh tế xã hội huyện Bảo Thắng ........................................ 27
3.1.1. Điều kiện tự nhiên...................................................................................... 27
3.1.2. Các nguồn tài nguyên ................................................................................ 29
3.1.3. Thực trạng môi trường .............................................................................. 33
3.1.4. Điều kiện kinh tế-xã hội ................................................................................ 34
3.1.5. Đánh giá chung về điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội ................................. 45
3.2. Tình hình quản lý và sử dụng đất trên địa bàn huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai.
.............................................................................................................................. 46
3.2.1. Tình hình quản lý Nhà nước về đất đai ...................................................... 46
3.2.2. Hiện trạng sử dụng đất huyện Bảo Thắng .................................................. 51
3.3. Thực trạng công tác đăng kí đất đai, cấp giấy chứng nhận trên địa bàn Huyện
Bảo Thắng ............................................................................................................. 59
3.3.1.Kết quả cấp GCN cho hộ gia đình, cá nhân huyện Bảo Thắng từ năm
2010-tháng 6/2014 theo đơn vị hành chính. .................................................... 59


3.3.2.Kết quả công tác đăng ký đất đai, cấp GCN cho hộ gia đình, cá nhân từ
năm 2010 – tháng 6/2014 theo loại đất. .......................................................... 61
3.4. Đánh giá thực trạng công tác đăng kí đất đai, cấp giấy chứng nhận trên địa bàn
Huyện Bảo Thắng. ................................................................................................. 76
3.4.1. Thuận lợi. .................................................................................................... 76
3.4.2. Khó khăn. .................................................................................................. 77
3.5.Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả công tác cấp giấy chứng nhận
trên địa bàn huyện Bảo Thắng ............................................................................... 78
3.5.1. Cải tiến công tác tổ chức thực hiện các khâu của công tác cấp giấy chứng
nhận. .................................................................................................................. 78
3.5.2. Hoàn chỉnh quy hoạch chi tiết sử dụng đất huyện Bảo Thắng. ................... 79
3.5.3. Tuyên truyền, phổ biến cho người dân về các chính sách pháp luật có liên

quan đến đất đai đặc biệt là các chính sách pháp luật về cấp giấy chứng nhận. . 79
3.5.4. Giải pháp về tổ chức cán bộ và nâng cao năng lực cán bộ địa chính huyện
Bảo Thắng.......................................................................................................... 80
3.5.5. Đôn đốc Phòng Tài nguyên môi trường giải quyết tranh chấp, khiếu nại liên
quan đến đất đai và xử lý nghiêm khắc, triệt để những hành vi vi phạm pháp luật
đất đai. ............................................................................................................... 81
3.5.6. Giải pháp về tài chính trong công tác cấp giấy chứng nhận trên địa bàn
huyện Bảo Thắng. .............................................................................................. 82
CHƯƠNG 4: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ.......................................................... 83
4.1. Kết luận .......................................................................................................... 83
4.2.Kiến nghị ......................................................................................................... 85
TÀI LIỆU THAM KHẢO ..................................................................................... 86



DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU, CÁC CHỮ VIẾT TẮT

Chữ viết tắt

Chữ viết đầy đủ

GCN

Giấy chứng nhận quyền sự dụng đất, quyền sở hữu
nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất

BTNMT

Bộ Tài nguyên Môi trường

CT

Chỉ thị

CP

Chính phủ

NĐ

Nghị định

QĐ

Quyết định

TT

Thông tư

TTg

Thủ tướng chính phủ

TW

Trung ương

UBND

Ủy ban nhân dân

VPĐKQSDĐ

Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất

HĐND

Hội đồng nhân dân

N.T

Nông trường



DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 3.1: Cơ cấu kinh tế của huyện Bảo Thắng qua một số năm ........................... 35
Bảng 3.2: Hiện trạng sử dụng đất của huyện Bảo Thắng năm 2013 ....................... 53
Bảng 3.3: Biến động sử dụng đất giai đoạn 2010-2013 .......................................... 56
Bảng 3.4: Kết quả cấp GCN của huyện Bảo Thắng cho hộ gia đình, cá nhân từ năm
2010- tháng 6/2014 theo đơn vị hành chính ........................................................... 60
Bảng 3.5. Kết quả đăng ký đất đai, cấp GCN đất nông nghiệp trên địa bàn huyện
Bảo Thắng từ năm 2010-tháng 6/2014 ................................................................... 63
Bảng 3.6. Các trường hợp chưa đủ điều kiện cấp GCN đất nông nghiệp trên địa bàn
huyện Bảo Thắng từ năm 2010-tháng 6/2014 ........................................................ 66
Bảng 3.7. Kết quả đăng ký đất đai, cấp GCN đất ở trên địa bàn huyện Bảo Thắng từ
năm 2010-tháng 6/2014 ......................................................................................... 70
Bảng 3.8: Các trường hợp chưa đủ điều kiện cấp GCN đất ở trên địa bàn huyện Bảo
Thắng từ năm 2010- tháng 6/2014 ......................................................................... 73

DANH MỤC CÁC HÌNH, BIỂU ĐỒ

Hình 1.1: Mẫu GCN (theo Thông Tư số 23/2014/TT-BTNMT) ............................. 14
Hình 3.1: Sơ đồ vị trí huyện Bảo Thắng................................................................. 27
Biểu đồ 3.1: Biểu đồ cơ cấu sử dụng đất tại huyện Bảo Thắng năm 2013 .............. 52
Biểu đồ 3.2: Tỷ lệ diện tích đã cấp GCN cho hộ gia đình, cá nhân huyện Bảo Thắng
từ năm 2010-tháng 6/2014 ..................................................................................... 61
Biểu đồ 3.3: Tỷ lệ diện tích đất nông nghiệp đã cấp GCN cho hộ gia đình, cá nhân
huyện Bảo Thắng từ năm 2010-tháng 6/2014 ........................................................ 64
Biểu đồ 3.4: Tỷ lệ diện tích đất ở đã cấp GCN cho hộ gia đình, cá nhân huyện Bảo
Thắng từ năm 2010-tháng 6/2014 .......................................................................... 71


MỞ ĐẦU

1. Tính cấp thiết của đề tài
Đất đai là tài nguyên thiên nhiên vô cùng quý giá của mỗi quốc gia, là thành
phần quan trọng của môi trường sống. Đất đai có tầm quan trọng rất lớn, là vấn đề
sống còn của mỗi dân tộc, mỗi quốc gia. Mặt khác, đất đai còn là nguồn tài nguyên
có hạn về số lượng, cố định về vị trí, do vậy việc sử dụng phải tuân theo quy hoạch
cụ thể và có sự quản lý hợp lý.
Luật đất đai 2013 quy định: “Đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện
chủ sở hữu và thống nhất quản lý.”. Để đảm bảo tính thống nhất trong công tác
quản lý đất đai thì công tác đăng ký và cấp GCN phải được thực hiện nghiêm túc.
Công tác này không chỉ đảm bảo sự thống nhất quản lý mà còn bảo đảm các quyền
lợi và nghĩa vụ cho người sử dụng, giúp cho người sử dụng đất yên tâm đầu tư, sản
xuất, xây dựng các công trình.
Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là một chứng thư pháp lý, là cơ sở để xác

định, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người sử dụng đất, được cấp cho người
sử dụng đất để họ yên tâm chủ động sử dụng đất có hiệu quả cao nhất và thực hiện
các quyền, nghĩa vụ sử dụng đất theo pháp luật. Quá trình tổ chức việc cấp giấy
chứng nhận là xác lập căn cứ pháp lý đầy đủ để giải quyết mọi quan hệ về đất đai.Vì
vậy việc nâng cao hiệu quả công tác cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là rất
cần thiết, nhằm mục đích quản lý chặt chẽ quỹ đất đai, hạn chế những mặt tiêu cực,
phát huy những mặt tích cực của nền kinh tế thị trường, đẩy nhanh tốc đọ công
nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước.
Huyện Bảo Thắng là huyện biên giới phía Bắc của Việt Nam, nằm ở trung tâm
tỉnh Lào Cai. Trong những năm qua công tác đăng ký đất đai và cấp GCN trên địa
bàn huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai đã được tiến hành đồng loạt, cùng với các địa
phương khác trên địa bàn nói riêng và địa bàn cả nước nói chung. Nó là cơ sở để
đánh giá tình hình quản lý và sử dụng đất trên địa bàn huyện, phân tích những

1


nguyên nhân tồn tại từ đó định hướng cho công tác phát triển kinh tế - xã hội, ổn
định an ninh quốc phòng và bảo vệ môi trường sinh thái.Tuy nhiên do nhiều nguyên
nhân khách quan và chủ quan, công tác đăng ký cấp giấy chứng nhận quyền sử
dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất trên địa bàn huyện
vẫn còn tồn tại nhiều bất cập và gặp nhiều khó khăn.
Từ thực tế cũng như nhận thức được vai trò, tầm quan trọng của công tác đăng ký
cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn
liền với đất cùng với sự nhận thức ở trên,được sự phân công của Khoa Quản lý đất
đai-Trường Đại học Tài nguyên và môi trường Hà Nội,dưới sự hướng dẫn trực tiếp
của cô giáo Th.S Thái Thị Lan Anh tôi tiến hành thực hiện đề tài : “Đánh giá thực
trạng công tác đăng kí đất đai, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền
sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất tại huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào
Cai”.

2. Mục đích và yêu cầu của đề tài
* Mục đích
- Nghiên cứu cơ sở khoa học, cơ sở lý luận, cơ sở thực tiễn của công tác đăng ký
đất đai, cấp GCN tại huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai
- Đánh giá thực trạng công tác cấp GCN tại huyện Bảo Thắng, tỉnh Lào Cai.
- Đề xuất một số giải pháp nhằm hoàn thiện công tác cấp GCN tại huyện Bảo
Thắng, tỉnh Lào Cai
* Yêu cầu
- Các số liệu, tài liệu phục vụ được cập nhật cho phù hợp với tình hình thực tế.
- Số liệu điều tra phải đảm bảo khách quan, trung thực, chính xác.
- Các giải pháp đề xuất phải có tính khả thi.

2


CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN CÁC VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU

1.1. Cơ sở khoa học của công tác đăng ký đất đai, cấp Giấy chứng nhận quyền
sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất
1.1.1. Cơ sở khoa học của công tác đăng ký đất đai
* Khái niệm đăng ký đất đai
Đăng ký đất đai là một thủ tục hành chính thiết lập hồ sơ địa chính đầy đủ và
cấp giấy chứng nhận cho người sử dụng đất hợp pháp nhằm xác lập mối quan hệ
pháp lý giữa Nhà nước với người sử dụng đất, làm cơ sở để Nhà nước quản lý chặt
chẽ đất đai theo pháp luật và bảo vệ quyền lợi hợp pháp của người sử dụng đất. [20]
Theo Khoản 15, Điều 3, Luật Đất đai năm 2013: Đăng ký đất đai, nhà ở, tài
sản khác gắn liền với đất là việc kê khai và ghi nhận tình trạng pháp lý về quyền sử
dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất và quyền quản lý đất đối
với một thửa đất vào hồ sơ địa chính. [16]
* Vai trò của công tác đăng ký đất đai

-Đăng ký đất đai là công cụ của Nhà nước đảm bảo lợi ích Nhà nước, cộng
đồng công dân như quản lý nguồn thuế, Nhà nước với vai trò trung gian tiến hành
cân bằng lợi ích giữa các chủ thể, bố trí cho mục đích sử dụng tố nhất. Nhà nước
biết được chác để quản lý chung qua việc dung công cụ đăng ký đất đai để quản lý.
Lợi ích của công dân có thể thấy được như Nhà nước bảo vệ quyền và bảo vệ
người công dân khi có các tranh chấp, khuyến khích dầu tư cá nhân, hỗ trợ các giao
dịch về đất đai, giảm khả năng tranh chấp đất đai.
- Là cơ sở để bảo vệ chế độ sở hữu toàn dân về đất đai, thực chất là sở hữuNhà
nướcNhà nước chia cho dân sử dụng trên bề mặt, không được khai
tháctronglòng đất và trên không, nếu được phải có sự cho phép của Nhà nước. Bảo
vệ hợp phápvà giám sát nghĩa vụ theo quy định của pháp luật để đảm bảo lợi ích
chung của toàn xã hội. Vì vậy đăng ký đất đai với vai trò thiết lập hệ thống thông tin
về đất đai sẽ là công cụ giúp Nhà nước quản lý.

3