Tiểu luận Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 90012008 tại Công ty cổ phần Bibica

Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại Công ty Cổ phần BIBICA

LỜI CẢM ƠN
Trong suốt thời gian từ khi bắt đầu học tập tại trường đến nay, tôi đã nhận
được rất nhiều sự quan tâm, giúp đỡ của quý Thầy Cô, gia đình và bạn bè. Với
lòng biết ơn sâu sắc nhất, tôi xin gửi đến quý Thầy Cô ở Khoa Quản trị Kinh
doanh – Trường Đại học Tây Đô đã cùng với tri thức và tâm huyết của mình đã
truyền đạt vốn kiến thức quý báu cho chúng tôi trong suốt thời gian học tập tại
trường. Và đặc biệt, trong học kỳ này, nếu không có những lời hướng dẫn của
các thầy cô thì tôi nghĩ bài Niên luận của tôi rất khó có thể hoàn thiện được.
Tôi xin gởi lời cảm ơn chân thành và sự tri ân sâu sắc đối với các thầy cô
của trường Đại học Tây Đô, đặc biệt là các thầy cô khoa Quan trị Kinh doanh của
trường đã tạo điều kiện để tôi có thể hoàn thành tốt bài Niên luận. Và tôi cũng
xin chân thành cảm ơn thầy Trịnh Bửu Nam đã nhiệt tình hướng dẫn tôi hoàn
thành tốt bài Niên luận.
Trong quá trình thực hiện bài Niên luận, tôi rất mong nhận được ý kiến
đóng góp của quý Thầy, Cô để tôi học thêm được nhiều kinh nghiệm và sẽ hoàn
thành tốt hơn bài luận văn tốt nghiệp sắp tới.
Tôi xin chân thành cảm ơn!

i


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại Công ty Cổ phần BIBICA

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi và được sự
hướng dẫn khoa học của Ths. Trịnh Bửu Nam. Các nội dung nghiên cứu, kết quả
trong đề tài này là trung thực và chưa công bố dưới bất kỳ hình thức nào trước

đây. Những số liệu trong bảng phục vụ cho việc phân tích, nhận xét, đánh giá
được chính tác giả thu thập từ các nguồn khác nhau có ghi rõ trong phần tài liệu
tham khảo.
Ngoài ra, trong bài Niên luận còn sử dụng một số nhận xét, đánh giá cũng
như số liệu của các tác giả khác, cơ quan tổ chức khác đều có trích dẫn và chú
thích nguồn gốc.
Nếu phát hiện có bất kỳ sự gian lận nào tôi xin hoàn toàn chịu trách nhiệm
về nội dung Niên luận của mình. Trường ĐH Tây Đô không liên quan đến những
vi phạm tác quyền, bản quyền do tôi gây ra trong quá trình thực hiện (nếu có).
TP. Cần Thơ, ngày tháng năm

ii


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại Công ty Cổ phần BIBICA

LỜI NÓI ĐẦU
Để nâng cao sức cạnh tranh trong bối cảnh hội nhập kinh tế ngày càng sâu
rộng, các doanh nghiệp phải đáp ứng các tiêu chuẩn toàn cầu. Điều này đặt ra
yêu cầu cao hơn cho các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp của ở nước đang
phát triển như Việt Nam. Nói đúng hơn là các doanh nghiệp Việt Nam phải quyết
định thay đổi nhận thức về chất lượng trong sân chơi và luật chơi quốc tế một
cách bình đẳng, sự cạnh tranh gay gắt của các đối thủ cạnh tranh trên thị trường.
Chính vì thế đòi hỏi các doanh nghiệp phải nổ lực nhiều hơn và áp dụng có chọn
lọc những kinh nghiệm của các nước phát triển để ngày càng tiến bộ và cạnh
tranh được trên thị trường quốc tế.
Vì thế việc đổi mới nhận thức, cách tiếp cận và xây dựng mô hình quản lý
chất lượng mới, phù hợp với các doanh nghiệp là một đòi hỏi cấp bách, là hướng
đi tất yếu để tồn tại. Nhận thức được điều đó, những năm qua các doanh nghiệp

Việt Nam đã tăng cường áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến, mà
phổ biến nhất hiện nay chính là hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008. Bộ
tiêu chuẩn ISO 9001:2008 quy tụ kinh nghiệm của quốc tế trong lĩnh vực quản lý
và đảm bảo chất lượng trên cơ sở phân tích các quan hệ giữa người mua và người
cung cấp (nhà sản xuất), đây chính là phương tiện hiệu quả giúp các nhà sản xuất
tự xây dựng, áp dụng hệ thống xây dựng và đảm bảo chất lượng ở cơ sở mình,
đồng thời cũng là phương tiện để bên mua có thể căn cứ vào đó tiến hành kiểm
tra người sản xuất, kiểm tra sự ổn định của chất lượng trước khi ký hợp đồng. Hệ
thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 đã đưa ra các chuẩn
mực một hệ thống chất lượng và có thể áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực sản xuất,
kinh doanh và dịch vụ.
Trong phạm vi một bài Niên luận, tôi xin được trình bày nội dung chính về
cơ sở lý luận của hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 và
đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO
9001:2008 tại Công ty Cổ phần Bibica.

iii


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại Công ty Cổ phần BIBICA

MỤC LỤC
Trang
1.CHƯƠNG I.......................................................................................................1
TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI.................................................................................1
2.CHƯƠNG 2......................................................................................................4
TỔNG QUAN VỀ DOANH NGHIỆP...............................................................4
Bảng 2.1: Tình hình lao động của Công ty........................................................8
3.CHƯƠNG 3....................................................................................................14

CƠ SỞ LÝ LUẬN..............................................................................................14
CHƯƠNG 4.......................................................................................................47
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ.......................47
CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN ISO 9001:2008.................................47
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIBICA................................................................47
Bảng 4.1: tình hình doanh thu thực tế từ quý II năm 2014 đến quý II năm
2016....................................................................................................................48
Bảng 4.2: tình hình chi phí thực tế từ quý II năm 2014 đến quý II năm 2015
49
Bảng 4.5: Kết quả khảo sát về hiệu quả áp dụng Hệ thống quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008..............................................................59
Bảng 4.6: Xem xét báo cáo đánh giá nội bộ.....................................................61
Bảng 4.7: Xem xét tình hình khiếu nại và xử lí khiếu nại của khách hàng...62
Bảng 4.8: Tình trạng của các hành động khắc phục và phòng ngừa.............62
CHƯƠNG 5.......................................................................................................72
KẾT LUẬN........................................................................................................72
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................73

MỤC LỤC BẢNG, HÌNH
Trang

iv


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại Công ty Cổ phần BIBICA
1.CHƯƠNG I.......................................................................................................1
TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI.................................................................................1
2.CHƯƠNG 2......................................................................................................4
TỔNG QUAN VỀ DOANH NGHIỆP...............................................................4

Bảng 2.1: Tình hình lao động của Công ty........................................................8
3.CHƯƠNG 3....................................................................................................14
CƠ SỞ LÝ LUẬN..............................................................................................14
CHƯƠNG 4.......................................................................................................47
ĐÁNH GIÁ HIỆU QUẢ ÁP DỤNG HỆ THỐNG QUẢN LÝ.......................47
CHẤT LƯỢNG THEO TIÊU CHUẨN ISO 9001:2008.................................47
TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN BIBICA................................................................47
Bảng 4.1: tình hình doanh thu thực tế từ quý II năm 2014 đến quý II năm
2016....................................................................................................................48
Bảng 4.2: tình hình chi phí thực tế từ quý II năm 2014 đến quý II năm 2015
49
Bảng 4.5: Kết quả khảo sát về hiệu quả áp dụng Hệ thống quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008..............................................................59
Bảng 4.6: Xem xét báo cáo đánh giá nội bộ.....................................................61
Bảng 4.7: Xem xét tình hình khiếu nại và xử lí khiếu nại của khách hàng...62
Bảng 4.8: Tình trạng của các hành động khắc phục và phòng ngừa.............62
CHƯƠNG 5.......................................................................................................72
KẾT LUẬN........................................................................................................72
TÀI LIỆU THAM KHẢO................................................................................73

v


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại Công ty Cổ phần BIBICA

DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT
- ISO (International Organization for Standardization): Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc
tế.

- NXB: Nhà xuất bản
- KH: khách hàng
- WTO (World Trade Organization): Tổ chức Thương mại thế giới
- TPP (Trans-Pacific Partnership Agreement): Hiệp định đối tác xuyên Thái Bình Dương
- AFTA (ASEAN Free Trade Area): Khu vực Thương mại tự do ASEAN
- ASEAN (Association of Southeast Asian Nations): Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á
- TCVN: Tiêu chuẩn Việt Nam
- CBCNV: Cán bộ công nhân viên
- ĐH: Đại học
- GĐ: Giám đốc
- P.TGĐKT: Phó Tổng Giám đốc Kỹ thuật
- P.TGĐKD: Phó Tổng Giám đốc Kinh doanh
- NASA (National Aeronautics and Space Administration): Cơ quan Hàng không
và Vũ trụ Hoa Kỳ.
- NATO (North Atlantic Treaty Organization): Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây
Dương
- HTQLCL: Hệ thống quản lý chất lượng

vi


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
1. CHƯƠNG I
TỔNG QUAN VỀ ĐỀ TÀI

1.1. Cơ sở hình thành đề tài
Trong bối cảnh kinh tế hiện nay, quá trình hội nhập quốc tế và vấn đề chất
lượng trở thành một trong những yếu tố quan trọng quyết định đến khả năng cạnh
tranh của mọi doanh nghiệp. Vì vậy, quản lý chất lượng được xem như quá trình

quyết định đến sự sống còn của một tổ chức, doanh nghiệp khi Việt Nam hội
nhập với thế giới.
Sự đầu tư vào hệ thống quản lý chất lượng trong các doanh nghiệp ở Việt
Nam trong thời gian qua đã có nhiều tiến bộ, nhưng chưa đáp ứng được nhu cầu
của thị trường trong nước và quốc tế. Quá trình chuyển đổi và xây dựng mô hình
quản lý chất lượng ở các doanh nghiệp Việt Nam còn gặp không ít khó khăn và
trở ngại.
Vì thế việc đổi mới nhận thức, cách tiếp cận và xây dựng mô hình quản lý
chất lượng mới, phù hợp với các doanh nghiệp là một đòi hỏi cấp bách, là hướng
đi tất yếu để tồn tại. Nhận thức được điều đó, những năm qua các doanh nghiệp
Việt Nam đã tăng cường áp dụng các hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến, mà
phổ biến nhất hiện nay chính là hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008. Bộ
tiêu chuẩn ISO 9001:2008 quy tụ kinh nghiệm của quốc tế trong lĩnh vực quản lý
và đảm bảo chất lượng trên cơ sở phân tích các quan hệ giữa người mua và người
cung cấp (nhà sản xuất), đây chính là phương tiện hiệu quả giúp các nhà sản xuất
tự xây dựng, áp dụng hệ thống xây dựng và đảm bảo chất lượng ở cơ sở mình,
đồng thời cũng là phương tiện để bên mua có thể căn cứ vào đó tiến hành kiểm
tra người sản xuất, kiểm tra sự ổn định của chất lượng trước khi ký hợp đồng. Hệ
thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 đã đưa ra các chuẩn
mực một hệ thống chất lượng và có thể áp dụng rộng rãi trong lĩnh vực sản xuất,
kinh doanh và dịch vụ.
Có nhiều mô hình quản lý chất lượng mà các doanh nghiệp Việt Nam đã và
đang áp dụng trong đó, mô hình quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO
9001:2008 là mô hình khá phổ biến. Để giải quyết những vấn đề vừa đề cập ở
trên và tìm hiểu thêm về mô hình này, tôi xin chọn đề tài: “Đánh giá hiệu quả
áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 tại
Công ty cổ phần Bibica”.

1

Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica

1.2. Mục tiêu nghiên cứu
1.2.1. Mục tiêu chung
Mục tiêu nghiên cứu là làm rõ thực trạng triển khai hệ thống quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 tại Công ty cổ phần Bibica. Từ đó đưa ra
các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả thực hiện, tăng năng suất và khả năng
cạnh tranh, đồng thời hoàn thiện công tác quản lý chất lượng tại doanh nghiệp.
1.2.2. Mục tiêu cụ thể
Tìm hiểu về quy trình xây dựng và áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng
theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 tại Công ty cổ phần Bibica.
Đánh giá những thuận lợi, lợi ích, khó khăn sau khi công ty áp dụng Hệ
thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008.
Giải pháp nhằm hoàn thiện hơn Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu
chuẩn ISO 9001:2008 tại Công ty cổ phần Bibica.
1.3. Phương pháp nghiên cứu
1.3.1. Phương pháp thu thập số liệu
Thu thập số liệu thứ cấp từ các báo cáo, tài liệu của cơ quan thực tập, niên
giám thống kê, các sở ban nghành, thông tin trên các báo, đài, tạp chí khoa học.
Ngoài ra, còn tìm kiếm các thông tin trên Internet, sách báo về mô hình
quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO để có thêm kiến thức và thông tin mới
giúp ích cho quá trình nghiên cứu.
1.3.2. Phương pháp phân tích số liệu
Bài Niên luận sử dụng phương pháp nghiên cứu lý thuyết, quan sát thực
tiễn và so sánh các số liệu tuyệt đối, tương đối, sử dụng các biểu bảng, mô tả các
số liệu bằng đồ thị, phương pháp định lượng.
Ngoài ra, còn kết hợp giữa các biện pháp phân tích, tổng hợp và so sánh
đồng thời tham khảo thêm nhiều tài liệu, sách báo có liên quan.

Tìm kiếm các thông tin trên Internet, sách báo về mô hình quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn ISO để có thêm kiến thức và thông tin mới giúp ích cho
quá trình nghiên cứu.
1.4. Đối tượng nghiên cứu
Trong bài này tôi sẽ phân tích tổng quan về mô hình quản lý chất lượng ISO
9001:2008, từ đó phân tích điểm mạnh - điểm yếu của mô hình này.
Trên cơ sở những nhận thức đã đạt được, tôi sẽ liên hệ với hoạt động thực
2


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
tiễn việc áp dụng mô hình quản lý chất lượng ISO 9001:2008 tại Công ty cổ phần
Bibica, đánh giá những mặt tốt hoặc chưa tốt khi doanh nghiệp áp dụng mô hình
này. Đồng thời, cũng sẽ có những kiến nghị được đề xuất cho doanh nghiệp để
khắc phục những khó khăn, bất cập khi doanh nghiệp áp dụng mô hình quản lý
chất lượng này.
1.5. Phạm vi nghiên cứu
1.5.1. Phạm vi không gian
Không gian để nghiên cứu là tại Công ty Cổ phần Bibiaca, địa chỉ: 443 Lý
Thường Kiệt, Phường 8, Quận Tân Bình, Thành phố Hồ Chí Minh.
1.5.2. Phạm vi thời gian
Thời gian thu thập số liệu: trong các năm 2014, 2015 và quý 2 năm 2016.
Thời gian thực hiện: đề tài được bắt đầu thực hiện từ ngày 01 tháng 10 năm
2016 và hoàn thành vào ngày 24 tháng 11 năm 2016.
1.6. Ý nghĩa của đề tài
Về bản thân, tôi lựa chọn thực hiện đề tài để muốn biết thêm các kiến thức
mới, một cái nhìn về mô hình quản lý chất lượng ISO 9001:2008
Về phía doanh nghiệp, thông qua đề tài nghiên cứu của mình sẽ giúp doanh
nghiệp hiểu rõ hơn về hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO

9001:2008. Biết được những khó khăn, những mặt chưa tốt khi doanh nghiệp áp
dụng ISO 9001:2008, từ đó đề xuất ra hướng giải quyết.
Dưới vai trò người học thì việc nghiên cứu đề tài sẽ giúp tạo cơ hội để
nghiên cứu sâu hơn về hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO
9001:2008 và cũng như quản lý chất lượng nói chung.
1.7. Bố cục nội dung nghiên cứu
Chương 1: Tổng quan về đề tài
Chương 2: Tổng quan về doanh nghiệp
Chương 3: Cơ sở lý luận
Chương 4: Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu
chuẩn ISO 9001:2008 tại Công ty cổ phần Bibica
Chương 5: Kết luân – Kiến nghị

3


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica

2. CHƯƠNG 2
TỔNG QUAN VỀ DOANH NGHIỆP

Tên công ty: Công ty Cổ phần Bibica, được thành lập vào ngày 16 tháng 01
năm 1999.
Logo của công ty:

Trụ sở: Công ty cổ

phần bibica

Địa chỉ: 443 Lý

Thường Kiệt,

Phường 8, Q. Tân Bình,

Tp. Hồ Chí

Minh.
Điện thoại: 083.9717920 - 083.9717921
Fax: 083.9717922
Email:
Website: www.bibica.com.vn
2.1. Lịch sử hình thành và phát triển
Vào năm 1993, Công ty bắt đầu sản xuất bánh kẹo với ba dây chuyền sản
xuất: dây chuyền kẹo được nhập khẩu từ Châu Âu, dây chuyền bánh Biscuits
theo công nghệ APV của Anh, dây chuyền mạch nha với thiết bị đồng bộ dùng
công nghệ thủy phân bằng Enzyme và trao đổi ion lần đầu tiên có ở Việt Nam
được nhập khẩu từ Đài Loan. Sản phẩm bánh kẹo của Công ty nhanh chóng được
phân phối đến tất cả các tỉnh thành trong cả nước và đã được người tiêu dùng
đánh giá cao về chất lượng.
Năm 1999, Công ty đầu tư dây chuyền sản xuất thùng carton và khay nhựa
để phục vụ sản xuất. Đồng thời dây chuyền sản xuất kẹo mềm cũng được đầu tư
mở rộng và nâng công suất lên đến 11 tấn/ngày.
Ngày 16/01/1999, Công ty Cổ Phần Bánh Kẹo Biên Hòa với thương hiệu
Bibica được thành lập từ việc cổ phần hóa ba phân xưởng : bánh, kẹo và mạch
nha của Công ty Đường Biên Hoà. Ngành nghề chính của Công ty là sản xuất và

4

Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
kinh doanh các sản phẩm: bánh kẹo, nha, rượu và vốn điều lệ Công ty vào thời
điểm ban đầu là 25 tỉ đồng.
Bắt đầu từ năm 2000, Công ty phát triển hệ thống phân phối theo mô hình
mới. Các chi nhánh tại Hà Nội, Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh, Cần Thơ lần
lượt được thành lập để kịp thời đáp ứng nhu cầu tiêu thụ sản phẩm của khách
hàng trong cả nước. Đồng thời, Công ty đã đầu tư dây chuyền sản xuất snack với
công suất 2 tấn / ngày bằng thiết bị được nhập từ Indonesia.
Tháng 2 năm 2000, Công ty vinh dự là Công ty đầu tiên trong ngành hàng
bánh kẹo Việt Nam được cấp giấy chứng nhận đạt tiêu chuẩn ISO 9002 của tổ
chức BVQI Anh Quốc.
Tháng 7 năm 2001, Công ty kêu gọi tăng thêm vốn cổ đông, nâng vốn điều
lệ lên 56 tỉ đồng.
Tháng 9 năm 2001, Công ty đầu tư dây chuyền sản xuất bánh trung thu và
cookies nhân với công suất 2 tấn / ngày và tổng mức đầu tư 5 tỉ đồng.
Ngày 16/11/2001, Công ty được Ủy Ban Chứng Khoán nhà nước cấp phép
niêm yết trên thị trường chứng khoán và chính thức giao dịch tại trung tâm giao
dịch chứng khoán thành phố Hồ Chí Minh từ đầu tháng 12/2001.
Cuối năm 2001, Công ty lắp đặt dây chuyền sản xuất bánh Bông Lan kem
cao cấp với công suất 1,500 tấn/ năm với tổng mức đầu tư lên đến 19.7 tỷ đồng.
Bánh bông lan kem Hura của Bibica có những ưu điểm tuyệt vời trong dòng bánh
tươi : thơm ngon, bao bì đẹp và đặc biệt là hạn sử dụng đến 12 tháng. Sản phẩm
đã nhanh chóng chiếm lĩnh thị trường trong nước và được người tiêu dùng sử
dụng như sản phẩm biếu tặng hay dùng để làm quà thăm viếng người thân.
Tháng 4 năm 2002, nhà máy Bánh Kẹo Biên Hoà II được khánh thành tại
khu công nghiệp Sài Đồng, Gia Lâm, Hà Nội.
Cuối năm 2002, Công ty triển khai thực hiện dự án mở rộng dây chuyền
Snack với công suất 4 tấn / ngày.

Bước sang năm 2004, Công ty đã mạnh dạn đầu tư vào hệ thống quản trị
tổng thể doanh nghiệp ERP. Đồng thời, năm này cũng đã đánh dấu một bước
chuyển mới cho hệ thống sản phẩm Công ty trong tương lai. Chúng tôi đã kí hợp
đồng với viện dinh dưỡng Việt Nam để phối hợp nghiên cứu sản xuất những sản
phẩm giàu dinh dưỡng và phù hợp mong muốn sử dụng các sản phẩm tốt cho sức
khoẻ của người tiêu dùng.
Vào năm đầu năm 2005, Công ty với sự tư vấn của Viện Dinh Dưỡng Việt

5


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
Nam cho ra đời dòng sản phẩm dinh dưỡng : Bánh dinh dưỡng Mumsure dành
cho phụ nữ có thai và cho con bú, bột dinh dưỡng dạng bánh Growsure dành cho
trẻ em ở độ tuổi ăn dặm. Với sự thấu hiểu tâm lý thèm ăn bánh kẹo ngọt của
người ăn kiêng, chúng tôi trở thành nhà sản xuất đầu tiên ở Việt Nam cho ra đời
dòng sản phẩm “Light” với nguyên liệu cao cấp có thể sử dụng cho người ăn
kiêng và bệnh tiểu đường như: bánh trung thu, bánh bông lan kem, chocolate,mứt
tết ….
Giữa năm 2005, Công ty mở rộng đầu tư sang lĩnh vực đồ uống và cho ra
đời sản phẩm bột ngũ cốc với thương hiệu Netsure và Netsure “light” (bột ngũ
cốc dành cho người ăn kiêng và bệnh tiểu đường). Đồng thời,chúng tôi đã đầu tư
vào dây chuyền sản xuất bánh mì tươi tại nhà máy Bánh Kẹo Biên Hoà II, Gia
Lâm, Hà Nội.
Cũng trong năm 2005, Công ty đã thực hiện một số dự án đầu tư tài chính :
đầu tư vào cổ phiếu của Công ty Gilimex, hợp tác sản xuất với Công ty cổ phần
công nghiệp thực phẩm Huế với 27% vốn cổ phần và phối hợp sản xuất nhóm
sản phẩm Custard cake với thương hiệu Paloma.
Bước vào năm 2006, Công ty bắt tay vào xây dựng hệ thống nhà máy mới

tại khu công nghiệp Mỹ Phước thuộc tỉnh Bình Dương để sản xuất các sản phẩm
chủ lực mà công suất sản xuất hiện tại chưa đủ đáp ứng nhu cầu thị trường. Đồng
thời, Công ty cũng đã đầu tư xây dựng phân xưởng kẹo cao cấp đạt tiêu chuẩn
HACCP, đầu tư dây chuyền sản xuất kẹo cao cấp để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ
trong nước và phục vụ xuất khẩu.
Công ty Cổ Phần Bánh Kẹo Biên Hòa chính thức đổi tên thành "Công Ty
Cổ Phần Bibica" kể từ ngày 17/1/2007.
Ngày 4/10/2007, Lễ ký kết Hợp đồng Hợp tác chiến lược giữa Bibica và
Lotte đã diễn ra, theo chương trình hợp tác, Bibica đã chuyển nhượng cho Lotte
30% tồng số cổ phần (khoảng 4,6 triệu cổ phần). Tập đoàn Lotte - Hàn Quốc là 1
trong những tập đòan bánh kẹo lớn nhất tại châu Á, sau khi trở thành đối tác
chiến lược, Lotte hỗ trợ Bibica trong lĩnh vực công nghệ, bán hàng và tiếp thị,
nghiên cứu phát triển; phối hợp với Bibica thực hiện dự án Công ty Bibica Miền
Đông giai đoạn 2 (Bình Dương) tạo điều kiện giúp Bibica mở rộng và phát triển
kinh doanh trong lĩnh vực bánh kẹo và trở thành một trong những công ty sản
xuất kinh doanh bánh kẹo hàng đầu Việt Nam. Đồng thời, Lotte cung cấp cho
Bibica sự hỗ trợ thương mại hợp lý để Bibica nhập khẩu sản phẩm của Lotte,
phân phối tại Việt Nam, cũng như giúp Bibica xuất khẩu sản phẩm của mình
sang Hàn Quốc.
6


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
Từ cuối năm 2007, Bibica đầu tư vào tòa nhà 443 Lý Thường Kiệt,
TP.HCM và trở thành trụ sở chính thức của Công ty từ đầu năm 2008.
Tháng 03/2009, Đại hội cổ đông thường niên của Bibica được tổ chức, đại
hội đã thông qua ban lãnh đạo mới, trong đó: Ông Jung Woo Lee đại diện phần
vốn Lotte giữ chức Chủ tịch HĐQT.
Tháng 10/2009 Công ty đã đầu tư xây dựng khu nhà tập thể cho CBCNV tại

Bibica Miền Đông, tại KCN Mỹ Phước 1, Bến Cát, Bình Dương với số vốn đầu
tư khoảng 5 tỉ đồng, dự kiến đưa vào sử dụng trong tháng 03/2010.
Với tầm nhìn trở thành công ty sản xuất bánh kẹo hàng đầu Việt Nam, với
doanh số 2.300 tỉ và chiếm thị phần 14% vào năm 2018, trong năm 2011 Công ty
đã cải tổ toàn diện hệ thống bán hàng, mở thêm nhà phân phối, tăng số lương
nhân sự bán hàng và đầu tư phần mềm quản lý hệ thống bán hàng. Kết quả doanh
số năm 2011 của Công ty đạt con số trên 1.000 tỷ.
Cũng trong năm 2012 Công ty nâng cấp hệ thống quản trị tổng thể doanh
nghiệp ERP lên phiên bản ERP R12 với kinh phí 4 tỉ đồng và chính thức đi vào
hoạt động từ tháng 12/2012.
Năm 2014 đầu tư hệ thống an toàn công nghệ thông tin đưa vào sử dụng từ
tháng 9/2014 đảm bảo an toàn hoạt động hệ thống hạ tầng công nghệ thông tin
khi xảy sự cố mất điện, cháy nổ.
Năm 2015 Áp dụng thành công MFCA trong sản xuất, kiểm soát lãng phí
trong sản xuất có hiệu quả và triệt để hơn.
2.2. Lĩnh vực – ngành nghề hoạt động kinh doanh
Công ty Cổ Phần Bibica được người tiêu dùng bình chọn là doanh nghiệp
nằm trong danh sách năm Công ty hàng đầu của ngành bánh kẹo Việt Nam. Cho
tới nay, Công ty CP Bibica đã được người tiêu dùng bình chọn là ‘Hàng Việt
nam chất lượng cao’ suốt 20 năm liên tục.
Hằng năm, Công ty có thể cung cấp cho thị trường hơn 15,000 tấn sản
phẩm các loại, với một hệ thống sản phẩm rất đa dạng và phong phú gồm các
chủng loại chính : Bánh quy, bánh cookies, bánh layer cake, chocolate, kẹo cứng,
kẹo mềm, kẹo dẻo, snack, bột ngũ cốc, bánh trung thu, mạch nha,...
2.3. Cơ cấu tổ chức nhân sự
ĐẠI HỘI ĐỒNG CỔ ĐÔNG

7

Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
BAN KIỂM
SOÁT

HĐQT

TỔNG GĐ

P.TGĐKT

K.RD

K.KD

K.QA

P.TGĐKD

K.KH&DV

K.MN

K.HC

K.KT

K.MT

BAN

XK
CTY
BBC MĐ

NM
BBC MĐ

MN
BBC HN

Hình 2. 1: Cơ cấu tổ chức của Công ty Cổ phần Bibica

Để có được vị thế vững mạnh trên thị trường, Công ty Cổ phần Bibica đã
không ngừng phát triển để đạt được những mục tiêu đã đề ra. Được sự thành
công như hiện nay thì trình độ chuyên môn của cán bộ nhân viên trong Công ty
là yếu tố rất quan trọng.
Bảng 2.1: Tình hình lao động của Công ty

STT
1
1
2
3

Trình độ chuyên môn, nghiệp vụ
Trên đại học
Đại học
Cao đẳng/ trung cấp
Lao động qua đào tạo
Tổng số

8

Số người
5
248
93
548
894

K.BH


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica

2.4.

Kết quả hoạt động kinh doanh

Bảng 2. 2: So sánh Doanh thu, chi phí, lợi nhuận của quý II các năm 2014, 2015 và 2016

Đơn vị tính: triệu đồng
Quý II

SO SÁNH QUÝ
II 2015/2014

SO SÁNH QUÝ
II 2016/2015

Số tuyệt
đối

Số
tương
đối
(%)

Số
tương
đối
(%)

CHỈ TIÊU
2014

2015

2016

Số
tuyệt đối

Doanh thu

203.81 206.278 210.179
7

2.461

1.21

3.901

1.89

Chi phí

196.66
5

1.261

0.64

2.085

1.05

1.455

26.51

1.673

24.09

Lợi nhuận sau thuế

5.721

197.92 200.011
6
6.681

8.134

(Nguồn: Công ty cung cấp)
Qua bảng báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty, ta thấy Công
ty có sự phát triển trong kinh doanh. Doanh thu của Công ty tăng liên tục qua
các năm, cụ thể năm 2015 doanh thu tăng 1.21% (tương ứng 2.461 triệu đồng)
so với năm 2014, năm 2016 doanh thu tăng 1.89% (tương ứng 3.901 triệu đồng)
so với năm 2015, để có sự tăng trưởng này là do tình hình họa động kinh doanh
của công ty ngày càng ổn định, số lượng đơn hàng và khách hàng của công ty
tăng đều qua các năm. Bên cạnh đó tốc độ tăng chi phí qua các năm
2014,2015,2016 lại thấp hơn tốc độ tăng doanh thu, làm cho lợi nhuận qua các
năm tăng, lợi nhuận của năm 2015 so với năm 2014 tỷ lệ tăng 26.51% (tương
ứng 1.455 triệu đồng), năm 2016 tỷ lệ tăng 24.09% (tương ứng 1.673 triệu
đồng) so với năm 2015.
Từ số liệu phân tích trên ta thấy, lợi nhuận Công ty đều tăng qua các năm.
Điều đó, thể hiện sự cố gắng của Công ty trong việc tìm kiếm lợi nhuận, mặc dù
những năm qua thị trường bánh kẹo có nhiều biến động, khủng hoảng kinh tế
các nước khác cũng đã ảnh hưởng rất nhiều đến kinh tế Việt Nam nói chung và
ngành sản xuất bánh kẹo nói riêng. Qua đó, cũng cho thấy được sự phát triển
kinh doanh của Công ty ngày một đi lên.
9


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn

ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
2.5. Thuận lợi – khó khăn trong thời gian qua
2.5.1. Thuận lợi
Bibica là một thương hiệu mạnh trên thị trường bánh kẹo Viêt Nam hiện nay.
Thương hiệu Bibica luôn được người tiêu dùng tín nhiệm bình chọn đạt danh hiệu
hàng Việt Nam chất lượng cao trong 20 năm liền.
Sản phẩm của Bibica đã xuất khẩu sang Mỹ, Nhật, Philippines, Đài Loan,
Hồng Kông, Campuchia, Singapore, Nam Phi, Ả Rập, Bangladesh,…
Hình ảnh và uy tín của Công ty ngày càng được nâng cao nhờ áp dụng Hệ
thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9001:2008 trong quá trình sản xuất
và kinh doanh.
Khi đã áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008, Công ty có cơ
hội hợp tác với các công ty nước ngoài để mở rộng thị trường ra các nước trên thế
giới. Đây là một thế mạnh rất lớn của Công ty khi Việt Nam đã gia nhập các tổ
chức Thương mại và Kinh tế hàng đầu thế giới như WTO, AFTA, ASIAN, TPP,…
Công ty kiểm soát được chi phí phát sinh trong quá trình sản xuất kinh doanh,
nhờ kiểm soát được những lỗi phát sinh không đáng có trong quá trình sản xuất,
nhờ đó tăng được lợi nhuận của công ty mà không cần bán thêm nhiều sản phẩm.
Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2008 giúp năng lực làm việc của nhân
viên ngày càng được nâng cao vì mỗi nhân viên đều xác định được những kỹ năng,
kinh nghiệm, trình độ cần phải có khi thực hiện công việc, nhờ đó hiệu quả kinh
doanh của Công ty ngày càng tốt hơn.
Nhân viên trong Công ty có sự nhiệt tình, sáng tạo, kỹ năng nghiệp vụ và kinh
nghiệm làm việc tương đối cao nên việc triển khai áp dụng Hệ thống quản lý chất
lượng ISO 9001:2008 tương đối dễ thực hiện.
Được sự hỗ trợ nhiệt tình của các cấp chính quyền trong các hoạt động kinh
doanh, kể cả trong việc triển khai áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng ISO
9001:2008 tại Công ty.
2.5.2. Khó khăn
Sản phẩm bánh kẹo Bibica vẫn chiếm thị trường khá lớn, tuy nhiên Kinh Đô

vẫn đang chiếm lĩnh thị phần bánh kẹo tại Việt Nam với giá bán luôn cao hơn các
đối thủ cạnh tranh và Bibica.
Việt Nam đã gia nhập WTO, việc mở cửa giao thương với các nước khác
khiến các công ty bánh kẹo lớn trên thế giới cũng dần tham gia vào thị trường, viêc

10


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
thiết lập hệ thống phân phối của các công ty đa quốc gia tại Việt Nam, từ đó làm
tăng thêm áp lực cạnh tranh cho công ty.
Với đặc điểm của ngành bánh kẹo chịu ảnh hưởng rất lớn theo thời vụ như :
mùa Trung thu, Tết Nguyên Đán, mùa học sinh nghỉ hè… Do vậy, thu nhập có thể
tăng nhanh vào dịp này nhưng giảm mạnh vào dịp kia, việc này ảnh hưởng lớn đến
dòng tiền và chi phí thời vụ tăng nhanh.
Công ty Cổ phần Bibica là công ty hàng đầu trong lĩnh vực bánh kẹo tại Việt
Nam vì thế khối lượng hồ sơ công việc chuyên môn của một số phòng, ban nhiều
dẫn đến sự quá tải của không gian làm việc, ảnh hưởng đến công tác sắp xếp và lưu
trữ tài liệu.
Vẫn còn một số ít cán bộ, nhân viên chưa thực sự hiểu rõ về tính hiệu quả
của hệ thống; sự hiểu biết về các tiêu chuẩn ISO còn phiến diện và mơ hồ; tâm lý
ngại thay đổi, tiếp xúc với những cái mới; trình độ ứng dụng CNTT vào công
việc không đồng đều, dẫn đến những hạn chế trong nâng cao hiệu quả và chất
lượng công việc.
2.6. Định hướng phát triển trong thời gian tới
Với nhận thức "Khách hàng là trọng tâm trong mọi hoạt động của công
ty chúng tôi" Bibica cam kết:
Cung cấp cho khách hàng những sản phẩm có giá trị dinh dưỡng, đảm bảo
an toàn vệ sinh thực phẩm, hình thức đẹp, hấp dẫn, tất cả vì sức khỏe và ý thích

của khách hàng.
Không ngừng cải tiến công tác quản lý, nâng cao chất lượng sản phẩm và
dịch vụ để có được sản phẩm và dịch vụ tốt nhất với giá thành tốt nhất.
Duy trì mối quan hệ cùng có lợi với các đại lý, nhà phân phối, nhà cung ứng
và các đối tác kinh doanh khác.
Có trách nhiệm với xã hội, đóng góp tích cực cho xã hội, bảo vệ môi trường
vì chất lượng cuộc sống của cộng đồng.
Tạo điều kiện nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, đảm bảo môi trường
làm việc và cơ hội phát triển bình đẳng cho người lao động
Duy trì và cải tiến liên tục hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO
9001:2008 và tiêu chuẩn HACCP Code: 2003
Tổ chức các đợt đánh giá chất lượng nội bộ và phối hợp với tổ chức đánh
giá chất lượng Bureau Veritas Việt Nam đánh giá giám sát đối với hệ thống theo

11


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
quy định. Tiếp tục cử cán bộ, nhân viên tham gia các khóa đào tạo về chuyên gia
đánh giá nội bộ và tập huấn cho nhân viên về các tiêu chuẩn ISO 9001:2008.
Định vị thương hiệu
Công ty hàng đầu về cung cấp các sản phẩm thực phẩm, đảm bảo an toàn vệ
sinh thực phẩm, hình thức đẹp, hấp dẫn.
Tầm nhìn thương hiệu:
“Trở thành công ty bánh kẹo hàng đầu Việt Nam”
Bảo vệ thương hiệu
Bibica đã đăng ký bản quyền các nhãn hiệu sản phẩm chính như: Hura,
Sumika, Zoo, Bốn Mùa, Creamy, các sản phẩm bánh trung thu cao cấp…
Bibica cũng đã tham gia vào các hiệp hội bảo vệ người tiêu dùng nhằm đấu

tranh chống hàng nhái, hàng giả nhằm bảo vệ thương hiệu và bảo vệ người tiêu
dùng.
Trách nhiệm với xã hội là bổn phận của Bibica
Bibica đã có 20 năm liên tiếp được bình chọn là thương hiệu dẫn đầu trong
danh sách Doanh Nghiệp Hàng Việt Nam chất lượng cao. Bibica thường xuyên
tham gia tài trợ cho các chương trình xã hội – từ thiện trong cả nước. Thương
hiệu Bibica được gắn liền với các hoạt động xã hội như xây dựng trường học cho
các vùng sâu – vùng xa, các chương trình “Tiếp sức đến trường”. Bibica cũng đã
tài trợ cho các chương trình truyền hình thực tế nổi tiếng nhằm giúp phát triển
nhân cách cho thế hệ trẻ như “Hành trình kết nối những trái tim” của đài HTV;
“Lữ khách 24 giờ” của Hà Nội và “Vì Bạn Xứng Đáng” của VTV3.
Mục tiêu kinh doanh
Cung cấp cho khách hàng những sản phẩm có giá trị dinh dưỡng, đảm bảo
vệ sinh an toàn thực phẩm, với phương châm: “tất cả vì sức khỏe và sự ưa thích
của khách hàng”.
Không ngừng cải tiến, quản lý, nâng cao chất lượng sản phẩm để có những
sản phẩm tốt nhất với giá thành tốt nhất.
Duy trì các mối quan hệ với các đại lý, nhà phân phối, nhà cung ứng và các
đối tác kinh doanh khác.
Tuân thủ các quy định của nhà nước, đảm bảo các điều kiện vệ sinh an toàn
thực phẩm đối với các sản phẩm sản xuất tại công ty.
Có trách nhiệm với xã hội, đóng góp tích cực cho xã hội, bảo vệ môi trường

12


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
vì chất lượng cuộc sống của cộng đồng.

13


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica

3. CHƯƠNG 3
CƠ SỞ LÝ LUẬN

3.1. Khái niệm về hệ thống quản lý chất lượng
3.1.1.

Khái niệm về hệ thống quản lý chất lượng (1)

Là hệ thống quản lý chất lượng dựa trên các chuẩn mực chung do một hoặc
nhiều các tổ chức tiêu chuẩn hóa xây dựng và ban hành, được nhiều quốc gia
thừa nhận và áp dụng bởi tính hiệu quả của nó.
Một số điểm đặc trưng:
Tổ chức xây dựng hệ thống tài liệu về quản lý chất lượng theo yêu cầu của
tiêu chuẩn và thực tiễn hoạt động của tổ chức.
Tổ chức vận hành hệ thống quản lý chất lượng dựa trên nền tảng của hệ
thống tài liệu và lưu lại hồ sơ trong quá trình vận hành, làm cơ sở cho việc đánh
giá và cải tiến hệ thống quản lý chất lượng của tổ chức.
Hệ thống quản lý chất lượng phải đáp ứng được các nhu cầu sau:
Xác định rõ sản phẩm/ dịch vụ cùng với các quy định kỹ thuật cho sản
phẩm/ dịch vụ đó, các quy định này phải đảm bảo yêu cầu khách quan.
Các yêu tố kỹ thuật, quản lý và con người ảnh hưởng đến chất lượng sản
phẩm phải được thực hiện theo kế hoạch đã định; hướng về giảm, loại trừ và
quan trọng nhất là ngăn ngừa sự không phù hợp.
Xem xét tính hiệu lực, hiệu quả của hệ thống quản lý chất lượng:

Các quá trình có được xác định và có các thủ tục dạng văn bản để điều
hành, quản lý các quá trình đó không?
Các quá trình có được triển khai đầy đủ và thực hiện như đã nêu trong văn
bản đó không?
Các quá trình này có mang lại kết quả như mong đợi không?
Các yêu cầuđặt ra đối với một hệ thống quản lý chất lượng:
Viết ra những gì mình đang làm, cần được làm và làm đúng như những gì
đã viết
Văn bản hóa mọi quy định trong tổ chức
1()

Trịnh Bửu Nam , 2016. Bài giảng Quản trị chất lượng, Trường Đại học Tây Đô.

14


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
Dễ hiểu, dễ áp dụng
3.1.2.

Vai trò của hệ thống quản lý chất lượng

Quản lý chất lượng giữ một vị trí hết sức quan trọng trong công tác quản lý
kinh tế và quản trị kinh doanh. Theo quan điểm hiện đại thì quản lý chất lượng
chính là việc các hoạt động quản lý có chất lượng. QLCL giữ một vai trò quan
trọng trong đời sống của nhân dân và sự phát triển hoạt động của một tổ chức.
Đối với nền kinh tế: Đảm bảo nâng cao chất lượng sản phẩm và dịch vụ sẽ
tiết kiệm được lao động cho xã hội, sử dụng hợp lý nguồn tài nguyên và các công
cụ lao động đồng thời cũng tạo ra giá trị gia tăng lớn hơn.

Đối với người tiêu dùng sản phẩm và dịch vụ: Khi sử dụng sản phẩm có
chất lượng thì yên tâm hơn về chất lượng sản phẩm và giá cả từ đó tạo ra uy tín
cho doanh nghiệp (tổ chức), mặt khác cũng mang lại cho người tiêu dùng gia
tăng về giá trị sử dụng sản phảm và dịch vụ.
Do đó khi đã thực hiện Quản lý chất lượng thì tổ chức phải coi đây là vấn
đề sống còn của mình và liên tục phải cải tiến không ngừng nhằm thoả mãn
những nhu cầu ngày càng cao của đời sống. Phạm vi hoạt động của quản lý chất
lượng: Được thực hiện trong tất cả các giai đoạn từ nghiên cứu đến tiêu dùng và
được triển khai trong mọi hoạt động của tổ chức hoặc doanh nghiệp.
3.2. Khái niệm về hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc tế
ISO 9001:2008
3.2.1.

Giới thiệu về ISO

3.2.1.1.

ISO là gì (2)

Tổ chức tiêu chuẩn hóa quốc tế - ISO (International Organization for
Standardization) là cơ quan thiết lập tiêu chuẩn quốc tế bao gồm các đại diện từ
các tổ chức tiêu chuẩn của các quốc gia. Tổ chức này đưa ra các tiêu chuẩn
thương mại và công nghiệp trên toàn thế giới.
ISO được thành lập năm 1946 tại thủ đô Luân Đôn, vương quốc Anh và bắt
đầu hoạt động vào 23/2/1947. Trụ sở chính đặt tại Geneve Thụy sĩ. ISO hiện có
156 thành viên, trong đó có 100 thành viên đầy đủ, 46 thành viên thông tấn, 10
thành viên đăng ký. Việt Nam gia nhập ISO vào năm 1977 và là thành viên thứ
72 của ISO.
ISO là liên đoàn quốc tế của các cơ quan tiêu chuẩn hóa quốc gia và là tổ
2()

Trịnh Bửu Nam , 2016. Bài giảng Quản trị chất lượng, Trường Đại học Tây Đô.

15


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
chức tiêu chuẩn lớn nhất thế giới hiện nay. Mục tiêu của ISO là thúc đẩy sự phát
triển của công tác tiêu chuẩn hóa và các hoạt động có liên quan nhằm tạo thuẩn
lợi cho việc trao đổi hàng hóa và dịch vụ trên phạm vi toàn thế giới cũng như góp
phần vào việc phát triển sự hợp tác trong việc phát triển sự hợp tác trong lĩnh vực
trí tuệ, khoa học, công nghệ và kinh tế.
Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 được hình hành trên cơ sở tập hợp những kinh
nghiệm quản lý tốt nhất đã được các quốc gia trên thế giới và khu vực chấp nhận
thành tiêu chuẩn quốc tế. Trước đó thì ISO 9000 là sự kế thừa của các tiêu chuẩn
đã tồn tại và được sử dụng rộng rãi, trước tiên là trong lĩnh vực quốc phòng như
tiêu chuẩn quốc phòng của Mỹ (MIL-Q-9058A), của khối NATO (AQQP1).
Năm 1979, Viện Tiêu chuẩn Anh (BSI) đã ban hành tiêu chuẩn BS 5750 về đảm
bảo chất lượng, sử dụng trong dân sự. Để phục vụ cho nhu cầu giao lưu thương
mại quốc tế, Tổ chức Tiêu chuẩn hoá Quốc tế ISO đã thành lập ban Kỹ thuật TC
176 để soạn thảo bộ tiêu chuẩn về quản lý chất lượng.
Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9000 đề cập đến các lĩnh vực chủ yếu
trong quản lý chất lượng như chính sách chất lượng, thiết kế triển khai sản phẩm
và quá trình cung ứng, kiểm soát quá trình, bao gói, phân phối, dịch vụ sau khi
bán, xem xét đánh giá nội bộ, kiểm soát tài liệu, đào tạo...được áp dụng rộng rãi
trong các lĩnh vực sản xuất, kinh doanh và dịch vụ (trừ lĩnh vực điện và điện tử),
không phân biệt loại hình - quy mô - hình thức sở hữu của doanh nghiệp.
3.2.1.2.

Triết lý của ISO 9000 (3)

Chất lượng quản trị quyết định chất lượng sản phẩm
Làm đúng ngay từ đầu là chất lượng nhất, tiết kiệm nhất
Quản trị theo quá trình và ra quyết định dựa trên sự kiện, dữ liệu
Lấy phòng ngừa làm chính.
3.2.1.3.

Lợi ích khi áp dụng hệ thống quản lý chất lượng ISO 9000

Giảm hoặc tránh những chi phí ẩn và sự chậm trễ do việc nghiên cứu, tìm
hiểu người cung ứng, thẩm định chất lượng các thủ tục, đánh giá chất lượng
người cung ứng, kiểm tra nguôn lực và những giám sát đảm bảo chất lượng khác.
Là mô hình rất tốt cho dảm bảo chất lượng toàn công ty, cũng như liên tục
cải tiến, nâng cao vị thế cạnh tranh trên thị trường
Là cơ sở cho việc bắt đầu thực hiện TQM và đạt đượng những giải thưởng
chất lượng có uy tín.
3()

Trịnh Bửu Nam , 2016. Bài giảng Quản trị chất lượng, Trường Đại học Tây Đô.

16


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
Ảnh hưởng sâu sắc tới tổ chức và phong cách làm việc trong tất cả các bộ
phận của công ty.
Trở thành tiêu chuẩn quản lý chất lượng quốc tế trong các hoạt động thương
mại, công nghiệp và cả trong lĩnh vực quốc phòng.

Giúp cho các vấn đề sức khỏe, an toàn xã hội được cải thiện, giảm những
tác động xấu đến môi trường.
Khách hàng thường thích mua sản phẩm / dịch vụ của các tổ chức đang
thực hiện hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO 9000.
3.2.1.4.

Quá trình hình thành và phát triển của hệ thống quản lý chất
lượng theo tiêu chuẩn quốc tế ISO 9000
Năm 1955, ủy ban Đảm bảo chất lượng của Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương –
NATO, (Dự án Apolo của NASA, máy bay Concorde của Anh – Mỹ, tàu vượt
Đại dương của Anh – Mỹ, tàu vượt Đại dương của Nữ hoàng Elizabeth II,…)
Năm 1969, tiêu chuẩn quốc phòng MoD 05 (Anh), MIL STD 9858 (Mỹ).
Thừa nhận lẫn nhau về các hệ thống đảm bảo chất lượng của những người thầu
phụ thuộc các thành viên NATO (AQAP–Allied Quality Assurance Procedures).
Năm 1979, bộ tiêu chuẩn BS 5750 (Tiền thân của ISO 9000)
Phần 1, 2 và 3 : Cạnh tranh với các tiêu chuẩn quốc phòng
Phần 4, 5 và 6 : Hướng dẫn kiểm tra, đánh giá
Năm 1987, công bố tiêu chuẩn ISO 9000. Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 được
xem là những tài liệu tương đương như nhau trong áp dụng các tiêu chuẩn chất
lượng quản trị, bộ tiêu chuẩn này bao gồm:
ISO 9001:1987 với tên gọi: Mô hình đảm bảo chất lượng trong thiết kế/triển
khai, sản xuất, lắp đặt và dịch vụ kỹ thuật (Model for quality assurance in design,
development, production, installation and servicing).
ISO 9002:1987 với tên gọi: Mô hình đảm bảo chất lượng trong sản xuất, lắp
đặt và dịch vụ kỹ thuật (Model for quality assurance in production, installation
and servicing).
ISO 9003:1987 với tên gọi: Mô hình đảm bảo chất lượng trong kiểm tra và
thử nghiệm cuối cùng (Model for quality assurance in final inspection and test).
Năm 1994, Soát xét lần 01, chỉnh lý lại Bộ tiêu chuẩn quản lý chất lượng
ISO 9000 (gồm 24 tiêu chuẩn khác nhau).

17


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
Các tiêu chuẩn ISO 9001, ISO 9002, ISO 9003 được tổ chức ISO sửa đổi,
lần sửa đổi này nhấn mạnh vào đảm bảo chất lượng thông qua hành động phòng
ngừa, thay vì chỉ kiểm tra sản phẩm cuối cùng, tiếp tục yêu cầu bằng chứng về sự
tuân thủ các tài liệu.
Năm 2000, soát xét lần 02 và ban hành ngày 15/12/2000.
Tổ chức ISO hợp nhất 3 tiêu chuẩn ISO 9001:1994, ISO 9002:1994, ISO
9003:1994 thành một tiêu chuẩn ISO 9001:2000. Doanh nghiệp chỉ áp dụng thủ
tục thiết kế và phát triển khi trong thực tế Doanh nghiệp có tham gia thực hiện
thiết kế sản phẩm mới. Phiên bản ISO 9001:2000 đã thay đổi tư duy căn bản
bằng cách đưa vào khái niệm “quản lý theo quá trình” và xem khái niệm này là
trung tâm của tiêu chuẩn. ISO 9001:2000 sử dụng kiểm soát quá trình để theo
dõi, đo lường và tối ưu các nhiệm vụ và hoạt động của Doanh nghiệp thay vì
kiểm tra sản phẩm cuối cùng.
Năm 2008, soát xét lần 03 và ban hành ngày 15/11/2008
Tổ chức ISO lại một lần nữa nâng cấp phiên bản của tiêu chuẩn ISO 9001.
Đây là phiên bản mới nhất hiện nay có tên gọi đầy đủ là “ISO 9001:2008 Hệ
thống quản lý chất lượng – Các yêu cầu”.
Năm 2015, soát xét lần 4 và ban hành vào tháng 9 năm 2015
Phiên bản này đã được thay đổi so với phiên bản ISO 9001:2008, những
thay đổi này nhằm thống nhất cấu trúc của các hệ thống quản lý chất lượng khác
và đưa thêm một số yêu cầu chưa được đề cập trong bộ ISO 9001:2008. Bên
cạnh đó, việc tiếp cận theo quá trình thể hiện rõ hơn qua các yêu cầu đối với đầu
vào và đàu ra với các tiêu chí đánh giá theo quá trình.
3.2.1.5.

Nguyên tắc áp dụng ISO (4)

Thứ 1: Phương hướng tổng quát của bộ tiêu chuẩn ISO 9000
là thiết lập hệ thống QLCL hợp lý nhằm tạo ra những sản phẩm dịch vụ có chất lượng để thoả mãn mọi nhu cầu của khách hàng.
Thứ 2: Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 là các tiêu chuẩn về hệ thống
đảm bảo chất lượng, nó không phải là tiêu chuẩn, quy định kỹ
thuật về sản phẩm. Tuy nhiên những thuộc tính kỹ thuật đơn
thuần của sản phẩm không thể đảm bảo thoả mãn mọi nhu cầu
của khách hàng. Hệ thống chất lượng của bộ tiêu chuẩn ISO 9000 sẽ bổ sung thêm vào các thuộc tính kỹ thuật của sản phẩm
4()

Đồng tác giả: Tạ Thị Kiều An, Ngô Thị Ánh, Nguyễn Thị Ngọc Diệp, Nguyễn Văn Hóa, Nguyễn
Hoàng Kiệt, Đinh Phượng Vương, 2004. Giáo trình Quản Lý Chất Lượng: NXB Thống Kê, Tp. HCM.

18


Đánh giá hiệu quả áp dụng hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn
ISO 9001:2008 tại công ty cổ phần bibica
nhằm thoả mãn tốt nhất mọi nhu cầu của khách hàng.
Thứ 3: Bộ tiêu chuẩn ISO 9000 nêu ra những hướng dẫn để
xây đựng một hệ thống chất lượng có hiệu quả, chứ không áp
đặt một hệ thống chất lượng đối với từng doanh nghiệp. Vì vậy,
hệ thống chất lượng của từng doanh nghiệp tuỳ thuộc vào tầm
nhìn, văn hoá, cách quản trị, cách thực hiện, ngành sản xuất
dinh doanh, loại sản phẩm hay dịch vụ và phù hợp với từng hoàn
cảnh cụ thể. Do đó mô hình này rất linh hoạt, có thể áp dụng
trong tất cả các lĩnh vực hoạt động, cả trong sản xuất kinh
doanh lẫn trong các lĩnh vực dịch vụ, hành chính và các tổ chức

xã hội.
Thứ 4: Hệ thống QLCL theo ISO 9000 dựa trên mô hình Quản
lý theo quá trình lấy phòng ngừa làm phương châm chủ yếu
trong suốt quá trình, suốt vòng đời sản phẩm từ thiết kế, sản
xuất, phân phối, tiêu dùng.
3.2.2.

Các yêu cầu của hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn ISO
9001:2008
Tổ chức nào cần xây dựng Hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001: 2008
ISO 9001:2008 có thể áp dụng đối với mọi tổ chức, doanh nghiệp, không
phân biệt phạm vi, quy mô hay sản phẩm, dịch vụ cung cấp. Tiêu chuẩn được sử
dụng cho các mục đích chứng nhận, theo yêu cầu của khách hàng, cơ quan quản
lý hoặc đơn thuần là để nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động của tổ
chức/doanh nghiệp.
Tổ chức muốn khẳng định khả năng cung cấp các sản phẩm một cách ổn
định đáp ứng các yêu cầu khách hàng và các yêu cầu chế định thích hợp.
Tổ chức muốn nâng cao sự thoả mãn của khách hàng
Tổ chức cần cải tiến liên tục kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm
đạt được các mục tiêu.
Tăng lợi nhuận, tăng sản phẩm và giảm sản phẩm hư hỏng, giảm lãng phí.
ISO 9001:2008 là tiêu chuẩn quy định các yêu cầu đối với việc xây dựng và
chứng nhận một hệ thống quản lý chất lượng tại các tổ chức/doanh nghiệp. Tiêu
chuẩn này quy định các nguyên tắc cơ bản để quản lý các hoạt động trong tổ
chức, doanh nghiệp về vấn đề chất lượng thông qua 5 yêu cầu sau:

19