tỏ lòng

Ng÷ v¨n 10
TiÕt 32


Giai đoạn từ thế kỷ X-hết XIV
Tình hình lịch sử:
- Dân tộc giành độc lập tự chủ.
- Chế độ phong kiến hình thành và phát triển
cực thịnh.
- Giành thắng lợi liên tiếp trong các cuộc chiến.
tranh chống xâm lược (tống, mông nguyên).


Tình hình văn học:
Nội dung: văn học thể hiện tinh thần yêu nước, sức
quật khởi của dân tộc với âm hưởng hào hùng
Nghệ thuật:
- Văn học chữ Hán: với các thể loại tiếp thu từ TQ
đạt nhiều thành tựu lớn
- văn học chữ Nôm: đặt những viên gạch nền móng
đầu tiên.
Tác giả, tác phẩm tiêu biểu: Lý Thường Kiệt, Trần
Quốc TuấnPhạm Ngũ Lão .


Tình hình văn học:
Nội dung: văn học thể hiện tinh thần yêu nước, sức
quật khởi của dân tộc với âm hưởng hào hùng
Nghệ thuật:
- Văn học chữ Hán: với các thể loại tiếp thu từ TQ
đạt nhiều thành tựu lớn

- văn học chữ Nôm: đặt những viên gạch nền móng
đầu tiên.
Tác giả, tác phẩm tiêu biểu: Lý Thường Kiệt, Trần
Quốc TuấnPhạm Ngũ Lão .


Tá Lßng
(THUËt hoµi)

- Ph¹m Ngò L·o-



Phiên âm:
Hoành sóc giang sơn cáp kỉ thu,
Tam quân tì hổ khí thôn ngưu.
Nam nhi vị liễu công danh trái,
Tu thính dân gian thuyết vũ hầu.


Dịch nghĩa:
Cầm ngang ngọn giáo gìn giữ non sông đã mấy thu,

Ba quân như hổ báo, khí thế hùng dũng nuốt trôi trâu.
Thân nam nhi mà chưa trả xong nợ,
Thì luống thẹn thùng khi nghe người đời kể chuyện


Dịch thơ:
Múa giáo non sông trải mấy thu,

Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu.
Công danh nam tử còn vương nợ,
Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ Hầu.
Bùi văn nguyên dịch


Dịch nghĩa:
Cầm ngang ngọn giáo gìn giữ non sông đã mấy thu,
Ba quân như hổ báo, khí thế hùng dũng nuốt trôi trâu.
Thân nam nhi mà chưa trả xong nợ,

Thì luống thẹn thùng khi nghe người đời kể chuyện Vũ Hầu.

Dịch thơ:

Múa giáo non sông trải mấy thu,
Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu.
Công danh nam tử còn vương nợ,
Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ Hầu.
Bùi văn nguyên dịch


Dịch nghĩa:
Cầm ngang ngọn giáo gìn giữ non sông đã mấy thu,
Ba quân như hổ báo, khí thế hùng dũng nuốt trôi trâu.
Thân nam nhi mà chưa trả xong nợ,

Thì luống thẹn thùng khi nghe người đời kể chuyện Vũ Hầu.

Dịch thơ:

Múa giáo non sông trải mấy thu,
Ba quân khí mạnh nuốt trôi trâu.
Công danh nam tử còn vương nợ,
Luống thẹn tai nghe chuyện Vũ Hầu.
Bùi văn nguyên dịch


CÇm ngang ngän gi¸o
Móa gi¸o


1.

T¸c gi¶ ( 1255 -1320):

-

Danh t­íng thêi trÇn, ng­êi
v¨n vâ kiªm toµn.

-

§ãng gãp nhiÒu c«ng lín trong
hai cuéc kh¸ng chiÕn chèng
M«ng – Nguyªn



Hoàn cảnh ra đời

- Dựa vào tiểu sử
của tác giả

- Dựa vào tác phẩm:
Kháp kỷ thu

bài thơ ra đời khoảng
giữa hai cuộc kháng chiến
chống Mông - Nguyên
lần hai và lần ba


Hình ảnh
tráng sĩ

Tư thế:

Cầm ngang
ngọn giáo

Không gian:

Giang sơn

Thời gian:

Ba Năm


Hào khí Đông A

Hào khí thời trần (chữ Trần do 2 chữ Đông và A
ghép lại), khí thế chiến đấu chống quân xâm lư
ợc của quân dân nhà Trần.
Tuy nhiên nói đến hào khí Đông A không
chỉ nói riêng hào khí thời trần mà còn chỉ
hào khí của cả giai đoạn lịch sử từ thế kỷ X
đến XV.
Biểu hiện: tinh thần tự lập tự cường, lòng yêu nư
ớc, khát vọng lập công giúp nước, ý chí quyết
chiến quyết thắng mọi kẻ thù.


Ba qu©n nh­ hæ b¸o-> so s¸nh
 khÝ th«n ng­u:
-nuèt tr«i tr©u
-che khuÊt ¸nh s¸ng cña chßm sao ng­u ®Èu
trªn bÇu trêi.



C«ng danh:

- lËp c«ng
- l­u danh sö s¸ch

-> T­ t­ëng tÝch cùc.


thÑn:
-khiªm tèn

-kh¸t väng hµo hïng


Tổng kết:

Nội dung:
Bài thơ khắc họa được vẻ đẹp của con ngư
ời có sức mạnh, có lí tưởng, nhân cách
cao cả cùng khí thế hào hùng của thời
Trần.
Nghệ thuật
-thủ pháp gợi, thiên về ấn tượng bao quát,
đạt độ súc tích cao.
-bút pháp nghệ thuật hoành tráng có tính
sử thi với hình tượng thơ lớn lao kì vĩ.



Tµi chÝ kiªm toµn ®¸ng lo¹i ­u
Non s«ng vung gi¸o, nuèt sao Ng­u

Mét thêi tuy ®· nªn t­íng giái
ChÝ khÝ anh hïng vÉn kh¸t khao.