Giáo án lớp 6

TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6
TUẦN 1
Tiết 1 BÀI MỞ ĐẦU
I/ MỤC TIÊU
- HS nắm rõ một số nội dung cơ bản của địa lí 6
- Hiểu rõ nhiệm vụ của việc học môn địa lí
II/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

1. Nội dung môn địa lí
HS thảo luận: nội dung môn địa lí lớp 6 đề cập đến vấn đề gì
2. Cần học môn địa lí như thế nào

HS thảo luận: phải học môn địa lí như thế nào để có hiệu quả cao
- Quan sát và khai thác kiến thức trên cả 2 kênh hình và chữ
- Vận dụng kiến thức thực tế vào bài học một cách cụ thể, hợp lí
- Sử dụng tốt phương tiện dạy học
TUẦN 2
Tiết 2 Bài 1 VỊ TRÍ, HÌNH DẠNG VÀ KÍCH THƯỚC CỦA TRÁI ĐẤT
I/ MỤC TIÊU

HS cần
- Nắm được tên các hành tinh trong hệ Mặt Trời
- Biết một số dặc điểm của Trái Đất: Vị trí, hình dạng, kích thước
- Hiểu một số khái niêm: Kinh tuyến, vĩ tuyến, kinh tuyến gốc, vĩ tuyến gốc, đồng
thời xác định được các kinh tuyến, vĩ tuyến gốc
II/ THIẾT BỊ DẠY HỌC

- Qủa Địa Cầu
- Tranh vẽ các hành tinh trong hệ Mặt Trời
- Các hình vẽ SGK phóng to
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC

HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS NỘI DUNG
HĐ 1: cá nhân
1. Vị trí của Trái Đất trong
hệ Mặt Trời
GV: Trần Thanh Quang 1
TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6
QS tranh vẽ các hành tinh trong HMT, cho biết
- HMT có mấy hành tinh, nêu tên các hành tinh
- TĐ nằm vị trí thứ mấy trong HMT
Ý nghĩa vị trí thứ 3 của TĐ trong HMT
QS Quả địa Cầu, hình 2 SGK, cho biết
- Hình dạng của TĐ
- Độ dài bán kính đường xích đạo
HĐ 2: Nhóm
QS H 3 SGK, cho biết
- Các đường nối từ cực Bắc đến cực Nam là đường
gì? Có đặc điểm như thế nào?
- Các đường cắt ngang qủa địa Cầu là đường gì? độ
dài như thế nào?
Trên Quả địa Cầu có thể vẽ bao nhiêu đường kinh
vĩ tuyến?
Làm sao để đánh số các kinh tuyến, vĩ tuyến?
(chọn kinh tuyến gốc và vĩ tuyến gốc )
Kinh tuyến gốc, vĩ tuyến gốc là những kinh, vĩ
tuyến nào, được đánh số mấy?
TĐ nằm ở vị trí thứ 3 trong
HMT, theo thứ tự xa dần MT
2. Kích thước, hình dạng
- TĐ có dạng hình cầu
- Kích thước rất lớn, diện tích

510 triệu km
2
3. Hệ thống kinh vĩ tuyến
- Kinh tuyến là dường nối liền
từ cực Bắc đến cực Nam, có
độ dài bằng nhau
- Vĩ tuyến là những đường
tròn vuông góc với kinh
tuyến, có độ dài nhỏ dần từ
xích đạo về cực
- Kinh tuyến gốc là KT đi qua
đài thiên văn Grin-Uyt, vĩ
tuyến gốc là xích đạo và được
đánh số 0
IV/ CỦNG CỐ
- Gọi HS xác định trên Quả địa Cầu các điểm cực Bắc, Nam, KT gốc, VT gốc
- Kinh tuyến, vĩ tuyến là gì
GV: Trần Thanh Quang 2
TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6
TUẦN 3
Tiết 3 Bài 2 BẢN ĐỒ. CÁCH VẼ BẢN ĐỒ
I/ MỤC TIÊU
HS cần:
Trình bày được các khái niệm bản đồ và một vài đặc điểm của bản đồ được vẽ theo
các phương pháp khác nhau. Biết một số việc cơ bản khi vẽ bản đồ
II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Qủa địa Cầu
- Một số bản đồ thế giới, châu lục
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ

Nêu vị trí và ý nghĩa của TĐ trong hệ Mặt Trời
Xác định trên Quả địa Cầu các điểm cực Bắc, Nam, KT gốc, VT gốc
2. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS NỘI DUNG
GV giới thiệu một số loại bản đồ
Bản đồ kà gì?
Bản đồ có tầm quan trọng như thế nào trong việc học
địa lí?
HS quan sát bản đồ và quả địa cầu
Tìm điểm giống và khác nhau về hình dạng các lục
địa ( HS thảo luận
QS hình 4 và 5 SGK , cho biết
- Hai bản đồ này có gì khác nhau
- Vì sao đảo Grơnlen gần bằng lục địa Nam Mĩ?
HS thảo luận và trình bày kết quả
*KL: Khi dàn từ mặt cong ra mặt phẳng bản đồ cần
phải điều chỉnh
HS qaun sát hình 6 và 7 nhận xét sự khác nhau về
hình dạng cán đường kinh tuyến?
1. Bản đồ là gì
Bản đồ là hình vẽ thu nhỏ
tương đối chính xác về một
vùng đất hay toàn bộ bề
mặt Trài Đất trên giấy
2. Vẽ bản đồ là biểu hiện
mặt cong hình cầu của
Trái Đất lên mặt phẳng
của giấy
GV: Trần Thanh Quang 3
TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6

GV kết luận
Để vẽ bản đồ cần làm những công việc gì?
Các vùng đất biểu hiện trên
bản đồ có sự biến dạng so
với thực tế, càng về 2 cực
sai số càng lớn
3. Thu thập thông tin
SGK
3. Củng cố
Bản đồ là gì? tầm quan trọng của bản đồ trong việc học địa lí như thế nào?
TUẦN 4

Tiết 4 Bài 3 TỈ LỆ BẢN ĐỒ
I/ MỤC TIÊU
HS cần
- Biết được ý nghĩa của tỉ lệ bản đồ
- Nắm được một số khái niệm về tỉ lệ bản đồ
- Dựa vào tỉ lệ bản đồ để tính khoảng cách trên thực địa
II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Một số bản đồ có tỉ lệ khác nhau
- Hình 8 ,9 SGK phóng to
III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
1. Kiểm tra bài cũ
2. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS NỘI DUNG
Tỉ lệ bản đồ có ý nghĩa gì?
HS ng/cứu nội dung SGK, cho biết có mấy dạng tỉ lệ
bản đồ
Thế nào là tỉ lệ số, tỉ lệ thước?
1. Ý nghĩa của tỉ lệ bản đồ

- Tỉ lệ bản đồ giúp ta biết
được bản đồ thu nhỏ bao
nhiêu lần so với thực tế
- Có 2 dạng tỉ lệ bản đồ:
+ Tỉ lệ số
+ Tỉ lệ thước
- Có 3 cấp bậc
+ Tỉ lệ lớn
GV: Trần Thanh Quang 4
TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6
Hoạt động theo nhóm
Muốn tính khoảng cách trên thực địa ta làm thế nào?
Bài tập
Các nhóm đo tính khoảng cách trên bản đồ, sau đó
dựa vào tỉ lệ bản đồ để tìm khoảng cách trên thực
địa
GV tham gia hướng dẫn
HS trình bày kết quả
+ Tỉ lệ trung bình
+ Tỉ lệ nhỏ
2. Đo tính khoảng cách
trên thực địa
3. Củng cố
Làm bài tập 2, 3 sách giáo khoa
TUẦN 5
Tiết 5 Bài 4 PHƯƠNG HƯỚNG TRÊN BẢN ĐỒ.
KINH ĐỘ VĨ ĐỘ VÀ TỌA ĐỘ ĐỊA LÍ
I/ MỤC TIÊU
HS cần
- Nắm được các quy ước về phương hướng trên bản đồ

- Hiểu thế nào là kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí của một điểm
- Biết cách tìm phương hướng và tọa độ địa lí của một điểm trên bản đồ
II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Bản đồ các nước Đông Nam Á
- Quả địa Cầu
III/ BÀI GIẢNG
1. Kiểm tra bài cũ
Gọi HS làm bài tập 2 trang 12 SGK
2. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS NỘI DUNG
Dựa vào hệ thống kinh, vĩ tuyến thì phương hướng
trên bản đồ được xác định như thế nào?
1. Phương hướng trên bản
đồ
Muốn xác định phương hướng
trên bản đồ phải dựa vào các
GV: Trần Thanh Quang 5
TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6
HS xác định các hướng theo quy ước
Tây
Hoạt động nhóm
Dựa vào H 12 xác định hướng đi từ Hà Nội đến thủ
đô các nước trong khu vực
Dựa vào H13 cho biết các hướng đi từ điểm O đến
các điểm A, B, C, D
HS quan sát H 11 SGK, cho biết điểm C là chỗ gặp
nhau của kinh độ và vĩ độ nào?
Thế nào là kinh độ, vĩ độ và tọa độ địa lí của một
điểm?
Cách viết tọa độ địa lí của một điểm

Kinh độ ghi trước, vĩ độ ghi sau
VD: A ( 20
0
T, 10
0
B )
Hoạt động nhóm
Dựa vào H12 xác định tọa độ của các điểm A, B, C
A( 130
0
Đ, 10
0
B)
B (110
0
Đ, 10
0
B)
C (130
0
Đ, 0
0
)
đường kinh tuyến và vĩ tuyến
Quy ước: đầu trên kinh tuyến
chỉ hướng Bắc phía dưới chỉ
hướng Nam, bên phải vĩ tuyến
chỉ hướng đông bên trái chỉ
hướng tây
2. Kinh độ, vĩ độ và tọa độ

địa lí
- Kinh độ và vĩ độ của một
điểm là số độ chỉ khoảng cách
từ kinh tuyến và vĩ tuyến đi
qua điểm đó đến kinh tuyêna
gốc và vĩ tuyến gốc
- Tọa độ địa lí của một điểm
là kinh độ và vĩ độ của điểm
đó

3. Củng cố
- Căn cứ vào đâu để xác định phương hướng trên bản đồ
- Cách viết tọa độ địa lí của một điểm
- Nếu hướng Bắc ở trung tâm bản đồ thì các hướng xung quanh là hướng gì
GV: Trần Thanh Quang 6
TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6
TUẦN 6
Tiết 6 Bài 5 KÍ HIỆU BẢN ĐỒ.
CÁCH BIỂU HIỆN ĐỊA HÌNH TRÊN BẢN ĐỒ
I/ MỤC TIÊU
HS cần
- Hiểu kí hiệu bản đồ là gì, biết được đặc điểm và sự phân loại các kí hiệu bản đồ
- Biết cách đọc các kí hiệu trên bản đồ sau khi đối chiếu bảng chú giải
II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
Một số bản đồ có kí hiệu phù hợp với sự phân loại trong SGK
III/ BÀI GIẢNG
1. Kiểm tra bài cũ
Trên Quả địa Cầu hãy tìm các điểm có tọa độ địa lí như sau:
( 80
0

Đ, 30
0
B ), ( 60
0
T, 40
0
N ), ( 115
0
Đ, 20
0
B )
2. Bài mới
HOẠT ĐỘNG CỦA GV – HS NỘI DUNG

GV giới thiệu một số kí hiệu bản đồ
Tại sao phải đọc bảng chú giải khi xem bản đồ
Kí hiệu bản đồ là gì?
QS H14 SGK hãy kể một số đối tượng địa lí được
biểu hiện bằng các loại kí hiệu?
Có mấy loại kí hiệu bản đồ?
- Kí hiệu điểm thể hiện các đối tượng có diện tích
nhỏ
- Kí hiệu đường thể hiện các đối tượng phân bố
theo chiều dài
- Kí hiệu diện tích thể hiện các đối tượng phân bố
theo diện tích lãnh thổ
Hoạt động theo cặp
QS H16 ch biết
- Mỗi lát cắt cách bao nhiêu mét
- QS vào khoảng cách 2 đường đồng mức, cho biết

sườn nào có độ dốc lớn hơn
? Để biểu diễn độ cao địa hình người ta làm thế nào
1. Các loại kí hiệu bản đồ
KHBĐ là những dấu hiệu quy
ước thể hiện đặc trưng các đối
tượng địa lí
Có 3 loại kí hiệu bản đồ: Kí
hiệu điểm, kí hiệu đường và kí
hiệu diện tích
2. Cách biểu hiện địa hình
trên bản đồ
Để biểu hiện địa hình trên bản
đồ người ta dùng thang màu
hoặc đường đồng mức
3. Củng cố
GV: Trần Thanh Quang 7
TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6
HS xác định một số loại kí hiệu bản đồ trên bản đồ công nghiệp
TUẦN 7
Tiết 7 Bài 6 Thực hành: TẬP SỬ DỤNG ĐỊA BÀN VÀ THƯỚC
ĐỂ VẼ SƠ ĐỒ LỚP HỌC
I/ MỤC TIÊU

HS cần
- Biết sử dụng đị bàn để tìm phương hướng các đối tượng địa lí
- Biết đo khoảng cách trên thực tế và tính tỉ lệ khi đưa lên bản đồ
- Biết vẽ sơ đồ lớp học
II/ PHƯƠNG TIỆN DẠY HỌC
- Địa bàn
- Thước dây, thước kẻ, bút chì

III/ HOẠT ĐỘNG DẠY HỌC
Bước 1
Chia HS thành các nhóm: 4 nhóm
GV phân công việc cho mỗi nhóm
Bước 2
Gv nêu yêu cầu cụ thể
Giới thiệu, hướng dẫn sử dụng địa bàn
HS quan sát địa àn cho biết: địa bàn gồm những bộ phận nào
a. Kim nam châm chỉ hướng Bắc Nam
b. Vòng chia độ
c. Cách sử dụng: xoay hộp để đầu xanh trùng vạch số 0 đúng hướng 0
0
-180
0
Bước 3: Các nhóm tiến hành công việc được giao
- Xác định hướng
- Đo khung lớp học và các chi tiết trong lớp
- Tính tỉ lệ
- Vẽ sơ đồ
Lưu ý: Ghi tên sơ đồ, tỉ lệ, mũi tên chỉ hướng Bắc
Bước 4: HS trình bày kết quả thực hành
Bước 5: GV nhận xét cho điểm
IV/ HƯỚNG DẪN VỀ NHÀ
Chuẩn bị nội dung kiểm tra một tiết
- Phân biệt thế nào là kinh tuyến, vĩ tuyến
- Vai trò của bản đồ trong việc học địa lí
GV: Trần Thanh Quang 8
TRƯỜNG THCS BT LONG QUẢNG ĐỊA LÍ 6
- Kí hiệu bản đồ
- Làm bài tập 2, 3 trang 14

TUẦN 8
Tiết 8 KIỂM TRA 1 TIẾT
I/ YÊU CẦU
HS chính xác khoa học phù hợp với yêu cầu của chương trình
II/ NỘI DUNG
1. Đề
A. TRẮC NGHIỆM ( 3 Đ)
Chọn câu trả lời đúng
Câu 1: Trên Quả địa Cầu cứ 10
0
ta vẽ 1 kinh tuyến thì sẽ có:
a. 72 kinh tuyến b. 66 kinh tuyến
c. 36 kinh tuyến d. 18 kinh tuyến
Câu 2: Trên bản đồ ghi tỉ lệ 1: 600.000 thì 2cm trên bản đồ sẽ ứng với
a. 6 km trên thực địa b. 12 km trên thực địa
c. 10 km trên thực địa d. 8 km trên thực địa
Câu 3: Cách ghi nào sau đây đúng
a. ( 20
0
T, 10
0
Đ ) b. ( 20
0
N, 10
0
Đ )
c. ( 20
0
T, 10
0

B ) d. ( 20
0
N, 10
0
B )
B. TỰ LUẬN ( 7 Đ)
Câu 1: Phân biệt thế nào là kinhtuyến,vĩ tuyến ( 3 điểm )
Câu 2: Khoảng cách theo đường chim bay từ TP. HCM đến Nha Trang là 320 km,
khoảng cách đó trên bản đồ là 10 cm. Cho biết bản đò đó có tỉ lệ bao nhiêu? ( 4
điểm )
2. Đáp án
A. TRẮC NGHIỆM
Câu 1 - c Câu 2 – b Câu 3 - c
B. TỰ LUẬN
Câu 1:
- Kinh tuyến là dường nối liền từ cực Bắc đến cực Nam, có độ dài bằng nhau
- Vĩ tuyến là những đường tròn vuông góc với kinh tuyến, có độ dài nhỏ dần từ
xích đạo về cực
Câu 2: Hs đổi ra cùng đơn vị
320 km = 32.000.000 cm ( 1đểm )
Tính tỉ lệ ( 3điểm )
GV: Trần Thanh Quang 9