Sáng kiến kinh nghiệm SKKN rèn luyện kỹ năng tìm lời giải hình học 9 bằng phương pháp phân tích đi lên

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM

ĐỀ TÀI:
"RÈN LUYỆN KỸ NĂNG TÌM LỜI GIẢI HÌNH HỌC 9 BẰNG
PHƢƠNG PHÁP PHÂN TÍCH ĐI LÊN"


Đ T

NĐ

1. BỐI CẢNH CỦ Đ TÀI :
ấ
ấ

ới sự phát triển
ế

c a nền kinh tế tri thứ

ứ

ứ

sở

ể

ự
ổ thơng có thể
ế

ứ

t trong nh ng mơn h

ở

tính trừu t ợ

c là m t b môn khoa h c tự nhiên mang

ng th i mơn tốn cịn là b mơn cơng cụ hổ trợ cho các

môn h c khác.
ở
ế

ấ

ở

Đ i với nhiều h c sinh bậc trung h
ỏi sự

d

ở

ấ
ớ

ở, Hình h c thật sự là m t mơn h c khó,

a các em rất cao. Vì vậy, có rất nhiều h c sinh dù h c giỏ

e
ở

ấ

ỉ

is

ểm trung bình khi làm bài kiểm tra mơn hình h c, từ

ến kết qu xếp lo

ũ

ậ

ế

xếp lo i h c lực c a các em.

nh
ớ

d

ừ

ế

ừ

ụ

x

ớ

ớ
ừ

d

ậ
ớ

ứ

c sinh hứng thú say mê, u thích mơn h c và vận

dụng sáng t o kiến thức môn h c vào thực tiễn và cu c s ng.


L

O CHỌN Đ T I

Để h c t t môn Hình h c h c sinh c n rèn luy n các k

:

ớng cách gi i, gi i bài toán và mở r
bài tốn là khó nhất và quyế
ấ

ề

ế

ớ

đ ê

d

Đ nh An theo tinh th

ờ

ng trung h c phổ
ụ

ỏ

d

ớ

ũ

ợ

ĐỐI TƢỢNG CỦ Đ TÀI:

P

ờ

P

ê

ê
d

ứ

ủ

ứ
á

ệ

:

:

T ờ

i lớ

ê

Đ nh An.

c phổ

ứ :

ứ

-

:

:

-2009; 2009-2010; 2010-2011;

2011-2012.
- ế
+
dự

ứ

-

ề

ề

ới mong mu

ổi mớ

dụ

-

ợ
ứ

c mơn hình h c lớp 9 c

ợ

3 . PHẠM I

c nhìn nhậ

ế

á

ợ

ự

c phân tích

: Rèn luyện kỹ

ƣơ

ấ

ớ

ự

Đề
ằ

;

nh kết qu c

ứ

hình, phân tích

ế

ế
:

ế

:
ấ

ề

ứ
ỉ

ể

ứ
ề

ế;x


+

;

-

vậ dụ

ự ế

+

:

-

ế

d

c lớp t
ề

c 2011-2012: Kiểm chứ
ế

ề

ấ

c sinh, x
ng.

ỉ

ế

ứ

d

ể

Đố ƣợng nghiên ứ
H c sinh có h c lự

trung bình-yếu c

ng trung h c phổ

Đ nh An

c.
PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨ
ế

ế
N

dụ

ƣơ

á

Đ
d

ê

ứ

ề
e

ớ

:

d

; ổ

ự

ớ

;

ậ ;

nh 9, các bài viết c

ng nghi p

I e e …
N
-

ƣơ

á

ê

ứ

e d

ỏ
ề

-

:

ế ;

:

ỏ

ấ

ổ;

ề

ề

e

ớc và sau khi s dụ

pháp).
ự

lớp (m t lớp d
so sánh kết qu .

e

:

d

ng, m t lớp d

ự
e

n2
ề

) ể


- ổ

ế

ế
B. PHẦN NỘI DUNG:

CƠ Ở L L
Đ

N

o thế h trẻ trở thành nh

khoa h c k thuật hi

ng sáng t

c lập tiếp thu tri thức

i, biết vận dụng và thực hi n các gi i pháp hợp lý cho nh ng

ề trong cu c s ng xã h i và trong thế giới khách quan là m t vấ

vấ

giáo dụ

ã

ấ

ớc ta trong giai

ề

ũ

ề mà nhiều nhà

ằm trong mục tiêu giáo dục c

Đ ng

n hi n nay.

Quá trình h c sinh n m v ng kiến thức không ph i là tự phát mà là m t q trình có
mụ

t, có kế ho ch tổ chức chặt ch , m t quá trình n lự
d ới sự chỉ

sinh phát huy tính tích cực, tính tự giác c
q trình ấy mứ
d

d

c

o c a giáo viên. Trong

tự lực c a h c sinh càng cao thì vi c n m kiến thức càng sâu s

c lập sáng t o càng phát triển cao, kết qu h c tập càng t t. Trên thực tế quá trình

d y h c là quá trình th ng nhất bao g m quá trình d y và q trình h c, nó là m t h
th

ng l n nhau gi a giáo viên và h

Vi

ng l n

Đ ều quan tr ng là hình thành cho các em cách

nhau có vai trị và chứ
h c có hi u qu nhấ

i ch thể

ứ

ổi mớ

ợc nhu c u kiến thức b mơn.
d y h

ng phổ thơng, d y tốn là d y ho
gi i tốn là hình thức ch yếu c a ho

ổi mới d y h c môn tốn, trong
ng tốn h

Đ i với h c sinh có thể xem vi c

ng tốn h c. Q trình gi

ận

tốn hình h c là quá trình rèn luy
dụng kiến thức vào thực tế. Thơng qua vi c gi i tốn thực chất là hình thứ
kh c sâu kiến thức rèn luy

ợc nh

ặc bi MB  ANB ?

ể

1
AMB  sdAmB
2

và ANB  1 sdAnB và
2

có:
ừ



ứ

(

ế ) (2)

A

cách nào?

-

m

1
AMB  sdAmB
2

: ΔAM
-

) ΔAM

AmB  AnB

ế

ằ

O’)

AmB  AnB

(3)

), (2) và (3)

 AMB  ANB 
ΔAM

A


ằ
) C

ứ

-Để
ứ

D ACPD ộ

A
ế

) C

ề

ACPD ộ

p

ΔAM


ACP  ADP  1800

gì ?
AD

( ề
0

ằ

ế
ằ

ứ



)
ứ

 ACP  ADP  1800

A

D

AM  AN

ứ
ề

?



ứ

-M

AM = AN

AM  AN



ứ
ợ

)

( ề



ACP  ADN

minh

)

ACP  ADP  ADN  ADP  1800


ACP  ADN (

-M

ợ

ằ

hai



? ta

?

minh

ế

(

)

ứ
ề

A

AM = AN

ACP  ADP  ADN  ADP  1800

ớ

p

 AM  AN  ACP  ADN



-

m

m



ứ

ề

?

AM = A

ằ

-

)

ΔAM

A

ứ

cách nào ?

. T

BCPQ

.T

BCPQ

ế

? ạ
-Để

ứ

?

? ạ

dự

ứ

ứ

hình thang )
Để
ứ

ề

ợ

Mặ

ừ

?

)

minh

)
 BQ

ứ

AQB  APC





?

ứ

thang.
dụ

-

AQB  ADC và APC  ADC



ể

ứ

minh AQB  ADC

1
2

( =


AmB

)

(=

1
2

AC )

?


dụ

-

ứ
ể

ứ

)

1
2

5)

 AQB  APC

AQB  APC (ở

)
ể

(=

(5)



dụ

-

AC

)

AmB

)

:

AQB  ADC

BQ // CP

ứ
ề

1
2

ế



minh BQ // CP
ợ

D

(4)

hình thang

ứ

-M

A

 APC  ADC (=

ứ

?

?

A

D

ế

// CP

( ở


minh APC  ADC ?
Sau khi gi i xong giáo viên cho h c sinh nh c l i yêu c u từng ph n cách chứng minh
mụ

:

* C ng c kiến thức:
+

ng tròn bằng nhau hai dây bằng nhau thì hai cung bằng nhau.

+ Góc n i tiếp ch n hai cung bằng nhau thì bằng nhau.
:

* C ng c
+

ứng minh tam giác cân.

+

ứng minh tứ giác n i tiếp bằng cách s dụng hai góc kề

ể chỉ ra

i bằng 1800.

tổ
+

ứng minh hai góc bằng nhau theo quan h b c c u.

+

ứ

ng th ng song song bằng cách chỉ ra hai góc ở v

ng v bằng nhau.
5.4. Một số ƣ ý

ƣơ

dụ

á

v n còn nh ng mặt h n chế nhấ
hỏi h c sinh ph

d

ậ

d

ng h c sinh mấ

n rất ng i dùng

ới h c sinh khá giỏ
ợ

dụ

ật sự h u hi u khi

ể gi i toán.

Để cho h c sinh làm quen và rèn k
lên, giáo viên c
- Hình v
dụng cụ h c tập c n thiế

i tốn bằ

ng yêu c u b t bu c trong khi thực hi n:
x

các ký hi
ớc kẻ, com-

c sinh ph i trang b các
ớ

…


ợc các kiến thứ

- H th

ã ếp thu, kiến thứ

nhiều l n và thật chính xác. Bên c

ặp l i

c sinh còn biết thể hi n các n i dung kiến
ể phân tích.

thức bằng ngơn ng tốn h c và dựa vào hình v

- Giáo viên ph i chuẩn b h th ng câu hỏi hợ
ớ

ợc lặ

ý

e

ể có thể từng

ớng d n h c sinh biết thực hi n phân tích.
ớc cho h c sinh làm quen d n cách phân tích và từ từ. Nên cho h c sinh

- Từ

c ở lớ 7

áp dụ

ng th

ớng d n thao tác tổng hợ

ể

trình bày l i bài gi ng.
ợc áp dụ

thói quen s dụ

ng xuyên thì h c sinh mới hiểu và có

ng xuyên.

C. KẾT LU N:
ẾT Q Ả NGHIÊN CỨ :
ng d y

c 2009-2010; 2010-2011; 2011-2012,
ã ậ dụ

ng nghi
ết qu cho thấ
ở

e

ã

ế

ợc sự say mê, tìm tịi sáng t o c a
D

h c sinh trong h
u thích b mơn hình h c c a h

ết qu h c tập và

ợc nâng lên rõ r t.

ều tra qua 100 bài kiểm tra m t tiết mơn hình h

ng trung h c phổ
Đ

ý

ng tiến b rõ r t về kh

ớng gi i bài to

Kết qu

d

Gỏ

Đ
Khá

A

c 2010-2011 cho thấy:
Trung

Y

kém

c sinh lớp 9


bình
S

%

S

L

%

SL

%

S

L

%

L

1

11

2

20

1

%

0

%

48

I

trong cu

48% 16 16% 5

c 2011-2012, về

u thích mơn

%

L

ều tra qua 32 h c sinh lớp 9A2 c a tr

Kết qu

S

5%

ng trung h c phổ

i với mơn hình h
ƣờ

Khơng

Đ nh An
ấ :

thích

Đ
SL

%

SL

%

SL

%

18

56,25%

10

31,25

4

12,5

32 HS
%

%

ớ

Kết qu trên cho thấ

ớ
ừ

luy
ậ

d

ế

ế

ậ

ứ

ậ

2. BÀI HỌC KINH NGHIỆM:
Bên c nh k

i, giáo viên c n rèn luy n cho h
ằng ph

)
ậ

ứ

ậ

d
ý

ứ

ừ
ế

ận dụng vào thực tế.

ế

ậ


Để
sinh ho

ợ

ề

ế

i th y c n ph i chú tr

ng trong quá trình d y h c. Khiêu gợ

ổ chức h c
c tập c a h c sinh trong các

môn h c nói chung và trong phân mơn hình h c nói riêng. Rèn luy n cho các em có thói
e

ề bài, v hình chính xác, phân tích hình v

ể

ớng gi i bài toán sau

c.
Cu

i th y ph i hiể

ợc tâm lí c a h

ể truyền t i kiến thức

cho hợp lí vừa sức với h c sinh, t o ra b u khơng khí tho mái trong lớp, tránh sự gị bó,
ặt với h c sinh.
3. KIẾN NGH :
Đ

ớ Sở và Phòng giáo dục: nên tổ chứ

d

ề về

ở ở cấ
ều ki n tr

cán b

ổ

ổ

ớ
ể

ng và cấp huy

ũ

c hỏi kinh nghi m nhằm phục vụ cho

công tác giáo dục ngày càng t
Đ i vớ

ổ

ng: c

ổ

ứ

ề

ề

ận dụ
ấ

ở

trung h
mớ

ế

m vụ quan tr

ến vi

ổi

ng d y, h c tậ
Đ

ớ
x

iáo viên :

ẩ

ế

ể

ế
d

ừ

ậ dụ
ở

ề
m và ch quan c a b n thân tơi.

Với nh
tập hình h c 9 hi u qu

ng ph n nào giúp h c sinh lớ


Xin trân tr ng kính chào./.
Đ

A

m
N ƣờ

Phươn T p Đo n