Skkn vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng reading tiếng anh 10 – CTC có hiệu quả

Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

PHẦN A: ĐẶT VẤN ĐỀ
I. Tính cấp thiết của đề tài
Đất nước ta đang bước vào giai đoạn Công nghiệp hóa - Hiện đại
hóa với mục tiêu đến năm 2020 Việt Nam sẽ từ một nước nông nghiệp về
cơ bản trở thành nước công nghiệp, hội nhập với cộng đồng quốc tế, do đó
việc học Tiếng Anh, với tư cách là môn ngoại ngữ, là môn văn hóa cơ bản
không thể thiếu của chương trình giáo dục phổ thông.
Đây là chìa khóa cung cấp cho học sinh một công cụ giao tiếp mới
để tiếp thu những tri thức khoa học, kỹ thuật tiên tiến, tìm hiểu các nền văn
hóa đa dạng và phong phú trên thế giới, dễ dàng hội nhập với cộng đồng
quốc tế. Việc học Tiếng Anh hiện nay đòi hỏi người học phải phát triển tốt
các kỹ năng Nghe, Nói, Đọc, Viết để Tiếng Anh thực sự trở thành phương
tiện giao tiếp có hiệu quả.
Một trong những yếu tố cần thiết để học tốt các kĩ năng, đặc biệt là
kĩ năng đọc, đó chính là từ vựng. Từ vựng là một yếu tố rất quan trọng khi
học bất kỳ một ngôn ngữ nào. Cách học từ vựng phổ biến bây giờ của các
em học sinh là viết đi viết lại các từ cho đến khi nhớ. Nhưng sau một thời
gian ngắn hoặc sau khi học sang bài khác thì vốn từ mới vừa học lại quên.
Khi vốn từ vựng của học sinh không nhiều, học sinh sẽ cảm thấy gặp khó
khăn trong việc sử dụng Tiếng Anh đặc biệt là kỹ năng nghe nói và đọc
hiểu. Đó chính là một trong những nguyên nhân làm giảm hứng thú việc
học tập của các em hoặc kết quả không cao.
Việc xây dựng được một hình ảnh có tính hệ thống, thể hiện mối liên
hệ giữa các kiến thức sẽ mang lại nhiều thuận lợi về các mặt như ghi nhớ,
phát triển nhận thức, tư duy, trí tưởng tượng và khả năng sáng tạo cao là
cần thiết và quan trọng.
Qua thực tế giảng dạy tôi nhận thấy nếu chỉ dạy học sinh bằng cách
ghi chép thông thường theo cách học truyền thống thì rất nhiều học sinh

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 1


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

không có hứng thú học hoặc nếu học cũng sẽ quên rất nhanh những từ vựng
đã học trên lớp. Vì vậy, bản thân tôi đã mạnh dạn viết đề tài: “Vận dụng
Sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading Tiếng Anh 10 CTC có hiệu quả”
II. Mục đích nghiên cứu

Bộ môn tiếng Anh là một bộ môn khó và tương đối khô khan đối với
học sinh trong việc tiếp thu kiến thức mới, hiểu và nắm được nội dung chủ
đề của bài đọc, đặc biệt là các em tìm thấy khó để học thuộc hết từ vựng
bằng hình thức ghi chép. Vì thế nhiều học sinh ít có hứng thú và thụ động
trong giờ học.
Tôi luôn suy nghĩ làm thế nào để mang lại cho học trò những bài học
thật thú vị, mới mẻ, kích thích sự ham học, tính chủ động của các em từ
khá giỏi đến yếu kém, làm sao sau mỗi bài học không chỉ học sinh khắc sâu
kiến thức, ấn tượng, nhớ mãi mà còn giúp các em tự tin, chủ động dần lên.
Có nhiều phương pháp dạy học được triển khai hàng năm nhằm nâng cao
chất lượng bộ môn nhưng có lẽ phương pháp dạy học tích cực bằng cách sử
dụng “SƠ ĐỒ TƯ DUY” làm tôi tâm đắc nhất. Với sơ đồ tư duy, tôi có thể
vận dụng trong bất cứ giai đoạn nào của một bài học, lôi cuốn được mọi đối
tượng học sinh tham gia, làm cho các em hứng thú với môn học này và đặc
biệt còn kích thích được sự tư duy, tính tò mò, khả năng tìm tòi mở rộng
kiến thức của các em. Điều này là rất cần thiết và quan trọng bởi vì "Không
nên dạy cho trẻ em những gì chúng phải suy nghĩ, mà dạy cho chúng cách

suy nghĩ”( Margaret Mead)
Trên cơ sở nắm bắt đặc điểm tâm sinh lí, khả năng tư duy, khả năng
ghi nhớ, lực học của học sinh trong quá trình giảng dạy, từ đó tìm ra các
phương pháp dạy và học phù hợp với từng đối tượng học sinh nhằm nâng
cao hứng thú và kết quả học tập của các em.
III.

Phạm vi, đối tượng nghiên cứu
1. Phạm vi nghiên cứu

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 2


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Phương pháp dạy học tích cực sử dụng “Sơ đồ tư duy” là phương
pháp khá mới được Bộ Giáo Dục và Đào Tạo, Sở Giáo Dục và Đào Tạo
triển khai, áp dụng trong năm học 2011 – 2012. Chính vì thời gian ngắn
như vậy nên trong đề tài này tôi chỉ nghiên cứu, áp dụng sơ đồ tư duy trong
một số bài phù hợp ở phần Reading trong sách tiếng Anh 10- CTC.
2. Đối tượng nghiên cứu:
Học sinh Lớp 10 các khóa từ năm học 2013- 2014 mà bản thân đảm
nhận giảng dạy đến nay tại Trường THPT Lê Thánh Tông, Thị xã Ayun Pa,
tỉnh Gia Lai.
IV.

Các phương pháp nghiên cứu

Để viết đề tài này, bản thân đã tích lũy kinh nghiệm trong quá trình

dạy học từ khi ngành Giáo dục và Đào tạo triển khai giảng dạy theo sơ đồ
tư duy (SĐTD) ở bậc học THPT (Từ năm học 2011- 2012) ; dự giờ rút kinh
nghiệm từ đồng nghiệp; tham khảo các trang web, bài viết hay nói về lợi
ích của SĐTD. Bên cạnh đó, bản thân đã tích cực tham khảo những tài liệu
viết về vấn đề đổi mới PPDH của ngành; tham khảo các bài viết về việc sử
dụng SĐTD trong giảng dạy; nghiên cứu tài liệu (sách giáo khoa và bài tập
môn tiếng Anh lớp 10, hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức kĩ năng môn
Tiếng Anh THPT – Vũ Thị Lợi, lập bản đồ tư duy-Công cụ tư duy tối ưu sẽ
làm thay đổi cuộc sống của bạn- Tác giải Tony Buzan); quan sát, đánh giá,
so sánh và tổng hợp tình hình, kết quả học tập của học sinh sau các tiết dạy
có sử dụng SĐTD.
V.

Đóng góp khoa học
Đề tài này nhằm mục đích giúp giáo viên và học sinh chuyển từ

phương pháp dạy, học truyền thống sang phương pháp dạy, học sử dụng sơ
đồ tư duy; rèn luyện cho học sinh kĩ năng thuyết trình, và tự nghiên cứu từ
đó giúp học sinh hứng thú hơn trong giờ học Tiếng Anh nói chung, các tiết
học từ vựng phần kĩ năng Reading nói riêng, và kết quả học tập sẽ có hiệu

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 3


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

quả hơn. Bên cạnh đó có thể áp dụng được cho nhiều môn học phù hợp với
các đối tượng tương ứng.
PHẦN B: NỘI DUNG
I.

Thực trạng của việc sử dụng SĐTD trong dạy học
Đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) là một trong những nhiệm vụ

quan trọng của cải cách giáo dục nói chung cũng như cải cách cấp trung
học phổ thông nói riêng. Mục tiêu, chương trình, nội dung dạy học mới đòi
hỏi việc cải tiến PPDH và sử dụng những PPDH mới. Trong một số năm
gần đây, các trường THPT đã có những cố gắng trong việc đổi mới PPDH
và đã đạt được những tiến bộ trong việc phát huy tính tích cực của học
sinh. Và thực tế cho thấy, nhiều giáo viên phổ thông đã áp dụng nhiều
PPDH tích cực nhằm phát huy khả năng sáng tạo của học sinh, trong đó có
phương pháp sử dụng Sơ đồ tư duy (SĐTD)
Từ khi ngành Giáo dục và Đào tạo triển khai giảng dạy theo sơ đồ tư
duy ở bậc học THPT (năm học 2011- 2012), Trường THPT Lê Thánh Tông
– nơi bản thân đang công tác giảng dạy, đã tích cực thực hiện đổi mới
PPDH, trong đó có phương pháp vận dụng SĐTD vào giảng dạy. Bên cạnh
đó, được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo nên trường ngày càng được
trang bị cơ sở vật chất đầy đủ giúp giáo viên có đủ tự tin để đổi mới PPDH,
học sinh có thêm hứng thú khi được tiếp xúc với công nghệ hiện đại máy
chiếu, bảng thông minh, phòng lab, ... Thêm vào đó, phương pháp sử dụng
SĐTD trong dạy học các kiểu bài phù hợp tâm sinh lý lứa tuổi học sinh,
khắc phục được sự nhàm chán của phương pháp dạy học truyền thống, gây
hứng thú cho người học, kích thích học sinh tư duy tích cực. Hơn thế nữa,
chương trình môn tiếng Anh THPT có nhiều nội dung phong phú, hình ảnh
minh họa sống động, cấu trúc bài rõ ràng, phù hợp với phương pháp giảng

dạy sử dụng SĐTD.
Tuy nhiên, phương pháp này đôi khi chưa hiệu quả ở một số lớp cơ
bản vì số lượng học sinh trong mỗi lớp khá đông (Trung bình khoảng 40
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 4


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

học sinh/ lớp), lực học của học sinh chưa được phân bố đều trong một lớp,
các em vẫn bị ảnh hưởng cách học thụ động theo lối truyền thống.
II. Sơ lược về Sơ đồ tư duy:
1. Sơ đồ tư duy là gì ?
“Sơ đồ tư duy là một công cụ tổ chức tư duy nền tảng, là phương
pháp dễ nhất để chuyển tải thông tin và bộ não của bạn rổi đưa thông tin
ra ngoài bộ não. Nó là một phương tiện ghi chép đầy sáng tạo và rất hiệu
quả theo đúng nghĩa của nó”. Sơ đồ tư duy cho bạn “một cái nhìn tổng
quan về một vấn đề hay một lĩnh vực rộng lớn”.Theo nghiên cứu của Tony
Buzan và Barry Buzan được viết trong cuốn “The Mind Map Book” (bản
dịch Việt Nam – Lê Huy Lâm) thì hiện nay chúng ta thường ghi chép thông
tin theo lối ghi thụ động chính (Lối dùng câu hoặc tường thuật, lối liệt kê,
lối dung dàn ý có đánh thứ thự bằng số hay mẫu.)
Qua nghiên cứu ông cho thấy rằng SĐTD là một công cụ giúp học
tập hiệu quả thông qua việc vận dụng cả não phải và não trái giúp người
học tiếp thu bài nhanh hơn, hiểu bài kĩ hơn, nhớ được nhiều chi tiết hơn.
Điểm mạnh nhất của SĐTD là giúp phát triển ý tưởng và không bỏ sót ý
tưởng, từ đó phát triển óc tưởng tượng và khả năng sáng tạo.Với những ưu
điểm trên, có thể vận dụng SĐTD vào hỗ trợ dạy học kiến thức mới, củng

cố kiến thức sau mỗi tiết học, ôn tập, hệ thống hóa kiến thức sau mỗi
chương, mỗi học kì cũng như giúp lập kế hoạch học tập, giảng dạy sao cho
hiệu quả nhất mà lại mất ít thời gian.

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 5


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

MÔ TẢ SƠ ĐỒ TƯ DUY

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 6


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

2. Cách tiến hành vẽ sơ đồ tư duy
Có nhiều cách để vẽ sơ đồ tư duy, và sau đây tôi xin giới thiệu cách
vẽ phù hợp nhất cho học sinh tôi đang phụ trách giảng dạy:
- Viết chủ đề ở phần trung tâm, hoặc có thể dùng một hình ảnh để thể
hiện chủ đề.
- Từ chủ đề trung tâm vẽ các nhánh chính thể hiện các chủ đề nhỏ liên
quan.Trên mỗi nhánh chính viết một khái niệm, phản ánh một nội dung lớn
của chủ đề. Nhánh và chữ viết phải cùng một màu và sử dụng các thuật ngữ

quan trọng, ngắn gọn để viết trên các nhánh.
- Từ mỗi chủ đề nhỏ lại tìm ra những yếu tố/nội dung liên quan.
- Sự phân nhánh cứ tiếp tục và các yếu tố/nội dung luôn được kết nối
với nhau. Sự liên kết này sẽ tạo ra một “bức tranh tổng thể” mô tả về chủ
đề lớn một cách đầy đủ và rõ ràng.
III. Tiến trình dạy theo Sơ đồ tư duy
3.1.

Chuẩn bị của giáo viên và học sinh

a. Giáo viên:
- Chuẩn bị nội dung bài học sao cho logic nhất, yêu cầu học sinh
chuẩn bị đồ dùng cần thiết cho tiết học có sử dụng SĐTD (A4, A3 hoặc tận
dụng các mặt sau của các bức tranh, ảnh, lịch tết ; bút chì, bút màu, thước
kẻ,…)
- Chuẩn bị một số SĐTD mẫu và hỏi một vài em xem các em hiểu
được những gì qua SĐTD.
b. Học sinh:
Chuẩn bị đồ dùng cần thiết cho việc vẽ SĐTD (A4, A3 hoặc tận
dụng các mặt sau của các bức tranh, ảnh, lịch tết ; bút chì, bút màu, thước
kẻ,…), có thể vạch ý tưởng tại nhà trước khi đến lớp.

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 7


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

3.2.

Hoạt động tại lớp:
Có thể tóm tắt một số hoạt động dạy hoc trên lớp với SĐTD như sau:

Hoạt động 1: Học sinh (HS) lập SĐTD theo nhóm hay cá nhân với gợi ý
của giáo viên (GV).
Hoạt động 2: HS hoặc đại diện của các nhóm HS lên báo cáo, thuyết minh
về SĐTD mà nhóm mình đã thiết lập.
Hoạt động 3: HS thảo luận, bổ sung chỉnh sửa để hoàn thiện SĐTD về kiến
thức của bài học đó. GV sẽ là người cố vấn, là trọng tài giúp HS hoàn chỉnh
SDDTD, từ đó dẫn đến kiến thức bài học.
Hoạt động 4: Củng cố kiến thức bằng một SĐTD mà GV đã chuẩn bị sẵn
hoặc một SĐTD mà cả lớp đã tham gia chỉnh sửa hoàn chỉnh, cho HS lên
trình bày , thuyết minh về kiến thức đó.
IV. Sử dụng SĐTD vào một vài tiết dạy từ vựng của kĩ năng
Reading -Tiếng Anh 10-CTC
SĐTD có thể được sử dụng rất phù hợp và hiệu quả ở hầu hết các
phần của một bài Reading như: để dẫn nhập vào bài học mới ở phần
“Lead-in”, “Warm-up”; “Before- Reading” giúp học sinh khởi động một
số ý chính trước phần “While-Reading”; giúp học sinh nắm bắt được từ
vựng và nội dung bài đọc ở phần“ While-Reading”; nhằm củng cố kiến
thức bài học và nắm bắt nội dung toàn bài ở phần“ After-Reading”, hoặc
“Consodilation”.
Tuy nhiên, vì thời gian nghiên cứu chưa được lâu dài, khả năng có
giới hạn nên bản thân chỉ thiết kế một số SĐTD liên quan tới từ vựng ở
phần “Lead-in”, “Warm- up” hoặc “Consolidation” mà bản thân thấy phù
hợp nhất.
Bản thân đã thiết kế một số SĐTD dựa trên nội dung sách giáo khoa
Tiếng Anh lớp 10 kết hợp sử dụng phần mềm iMindmap, Edraw Mind

Map. Sau đây là một số bài Reading mà tôi đã áp dụng SĐTD và thấy rất
có hiệu quả:
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 8


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Unit 1: A DAY IN THE LIFE OF…
AREADING:
Nội dung: Farming
Thời gian thực hiện: 7 phút.
Hoạt động: SĐTD này phù hợp cho phần Warm- up
Mục đích: Giúp học sinh có cái nhìn bao quát về ngành nông nghiệp và ghi
nhớ từ vựng liên quan đến chủ đề dễ dàng hơn qua bốn nhánh chính.
Mô tả sơ đồ như sau:

Unit 2: SCHOOL TALKS
A- READING:
Nội dung: School topics
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 9


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Thời gian thực hiện: 7 phút.
Hoạt động: Warm-up
Mục đích: Sơ đồ này giúp học sinh động não một số từ vựng liên quan tới
chủ đề trường học như: Teacher, Book, Subject, Classroom and Activities
giúp giáo viên có thể dẫn dắt tới bài học một cách gần gũi hơn, giúp học
sinh có nhiều vốn từ để nói về topic chính của bài.
Mô tả sơ đồ như sau:

Unit 3: PEOPLE’ S BACKGROUND
A- READING:
Nội dung: Marie Curie’s background
Thời gian thực hiện: 7 phút
Hoạt động: While - Reading hoặc Consolidation
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 10


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Mục đích: Sơ đồ trên giúp học sinh nắm bắt từ vựng trong phần WhileReading và Consolidation củng cố nội dung phần bài đọc một cách dễ hiểu,
logic hơn, từ đó học sinh có thể nắm được thông tin chính về lai lịch về nhà
khoa học Marie Curie.
Mô tả sơ đồ như sau:

Unit 5: TECHNOLOGY AND YOU
A- READING:
Nội dung: Computer and its roles
Thời gian thực hiện: 7 phút

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 11


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Hoạt động: Warm- up hoặc Lead- in .
Mục đích: Sơ đồ này khái quát tổng thể từ vựng liên quan đến máy tính
giúp học sinh ghi nhớ dễ dàng hơn các từ vựng về các bộ phận, khả năng,
lợi ích mà máy tính đem lại trong đời sống chúng ta.
Mô tả sơ đồ như sau:

Unit 6: AN EXCURSION
A- READING:
Nội dung: Excursion
Thời gian thực hiện: 5 phút
Hoạt động: Lead- in, Warm-up

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 12


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Mục đích: Sơ đồ này cung cấp thông tin tổng thể về chuyến du ngoạn đến
một vài địa điểm ở Việt Nam. Giáo viên giúp học sinh củng cố lại từ vựng

liên quan đến chủ đề Excursion.
Mô tả sơ đồ như sau:

Unit 7: THE MASS MEDIA
A- READING:
Nội dung: Channels
Thời gian thực hiện: 5 phút
Hoạt động: While- Reading

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 13


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Mục đích: Sơ đồ này giúp học sinh nắm bắt một số từ vựng liên quan đến
các chương trình trên các kênh VTV1, VTV2, VTV3 trong sách giáo khoa,
từ đó học sinh có thể ghi nhớ tên các chương trình và làm bài tập dễ dàng
hơn.
Mô tả sơ đồ như sau:

Unit 8: THE STORY OF MY VILLAGE
A- READING:
Nội dung: Changes in Village
Thời gian thực hiện: 5 phút
Hoạt động: Warm- up hoặc Lead- in
Mục đích: Sơ đồ này cung cấp cho học sinh những từ vựng cần thiết để
hiểu về những sự thay đổi của làng nơi sinh sống ở trong bài học, từ đó các

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 14


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

em có thể áp dụng để nói về sự thay đổi ở địa phương các em đang sinh
sống.
Mô tả sơ đồ như sau:

Unit 9: UNDERSEA WORLD
A- READING:
Nội dung: Undersea World
Thời gian thực hiện: 7 phút
Hoạt động: Warm- up và Consolidation
Mục đích: Sơ đồ cung cấp từ vựng về một số loài động vật biển, các phần
của một đại dương, sự tồn tại và quá trình khám phá về nó,.. giúp học sinh
gợi nhớ lại từ vựng từ đó có thể nói một cách tổng thể về bài đọc này.
Mô tả sơ đồ như sau:
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 15


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Unit 13: FILMS AND CINEMA
A- READING:
Nội dung: Films and short history of cinema
Thời gian thực hiện: 7 phút
Hoạt động: Lead- in, Free- practice hoặc Consolidation
Mục đích: Sơ đồ cung cấp một số từ vựng nói về một vài tên bộ phim, mô
tả một số loại phim và đặc điểm của chúng, bên cạnh đó sơ đồ giúp học
sinh nắm bắt các con số sự kiện ra đời của ngành điện ảnh sau khi kết thúc
bài đọc.
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 16


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Mô tả sơ đồ như sau:

Unit 15: CITIES
A- READING:
Nội dung: Cities
Thời gian thực hiện: 5 phút
Hoạt động: Consolidation
Mục đích: Sơ đồ giới thiệu một số đặc điểm của thành phố nổi tiếng trên
thế giới- New York City trong bài Reading. Giúp học sinh củng cố các
thông tin cần thiết về Thành phố này, từ đó có thể nói về các thành phố
khác trên thế giới mà các em biết.
Mô tả sơ đồ như sau:

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 17


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

IV.

Khả năng ứng dụng

Việc vận dụng đề tài này bản thân tôi đã đạt được một số kết quả khả
quan. Trước hết những kinh nghiệm này rất phù hợp với chương trình,
SGK mới; học sinh có hứng thú học tập hơn, tích cực chủ động, sáng tạo để
mở rộng vốn hiểu biết; đồng thời cũng rất linh hoạt trong việc lĩnh hội kiến
thức và phát triển kỹ năng. Không khí học tập sôi nổi, nhẹ nhàng. Học sinh
có cơ hội để khẳng định mình, không còn lúng túng, lo ngại khi bước vào
giờ học. Đây cũng chính là những nguyên nhân đi đến kết quả tôi đạt được
trong năm học qua:

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 18


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Kết quả của bài kiểm tra 1 tiết lần 1, Học kì 1 khi chưa áp dụng

SĐTD:
Lớp
10A2
10A4
10TN2

Số

41
43
40

Giỏi

Khá

Tb

Yếu

Kém

Trên Tb

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

0
1
13

0
2.3
32.5

5
6
22

12,2
14
55

13
15
4

31.7
34.9
10

15
12
1

36.6
27,9
2.5

8
9
0

19.5
20,9
0

18
22

40

43.9
51.2
97.5

Kết quả giữa HKII:
Số
Lượng

Lớp

10A2
10A4
10TN2

41
43
40

Giỏi

Khá

Tb

Yếu

Kém

Trên Tb

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

SL

%

2
3
15

4.9
7.0
37.5

8
10
24

19.5
23.3
60

16
18
1

39
41.9
2.5

12
8
0

29.3
18.6
0

3
4

0

7.3
9.3
0

26
31
40

63.4
72.1
100

PHẦN C: KẾT LUẬN
I. Kinh nghiệm áp dụng
Giáo dục tính tích cực học tiếng Anh cho học sinh nói chung và học
sinh lớp 10 nói riêng là nội dung cơ bản trong đổi mới phương pháp dạy
học. Có thể nói, trong quá trình đổi mới phương pháp việc ứng dụng công
nghệ thông tin là yêu cầu và áp dụng bản đồ tư duy là thiết thực.
Trong ngành giáo dục, mỗi giáo viên có mỗi phương pháp, cách
truyền thụ khác nhau. Nhưng có chung mục đích là làm sao truyền thụ cho
học sinh mình kiến thức chính xác và đầy đủ, giúp các em nắm bắt bài học
và áp dụng một cách có hiệu quả nhất. Tuy nhiên để thành công trong giờ
dạy tiếng Anh thì đòi hỏi người giáo viên phải có một phương pháp dạy

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 19

Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

học thật phù hợp nhằm lôi kéo hết mọi đối tượng học sinh cùng tham gia
với mình.
Sau một thời gian áp dụng phương pháp dạy học sử dụng SĐTD
trong dạy học, tôi muốn chia sẻ một ít kinh nghiệm đã được rút ra từ thực
tế bản thân. Như tôi đã đề cập ở trên, “Sơ đồ tư duy” thật sự mang lại rất
nhiều hiệu quả nhưng người dạy cũng cần vận dụng một cách linh hoạt
khéo léo ở từng điều kiện lớp học cụ thể.
Bản thân tôi đã và đang duy trì phương pháp dạy học đã nêu trên và
tôi nghĩ rằng tất cả giáo viên chúng ta cũng nên tích cực sử dụng “Sơ đồ tư
duy” vào giảng dạy bởi khi áp dụng PPDH này, tôi thấy mình trở nên chủ
động hơn, say mê hơn trong giờ dạy, bài giảng sinh động, phong phú hơn,
và niềm vui nhân đôi hơn khi thấy sự hào hứng, khả năng ghi nhớ bài học
lâu hơn và tiến bộ rõ rệt của các em, từ đó giúp tôi có thêm động lực và
mạnh dạn để đổi mới phương pháp dạy học theo hướng tích cực của Bộ
Giáo Dục và Sở Giáo Dục đề ra.

Thời gian áp dụng phương pháp dạy học nói trên chưa được nhiều,
khả năng có giới hạn chính vì thế không tránh khỏi hạn chế thiếu sót trong
việc thực hiện đề tài này. Mong sự góp ý chân thành của quý đồng nghiệp,
quý lãnh đạo để đề tài của tôi có hiệu quả thiết thực hơn.
II. Đề xuất, kiến nghị
Kính mong các quý cấp lãnh đạo tạo điều kiện hơn nữa cho tất cả
giáo viên được tham gia các lớp tập huấn về đổi mới phương pháp dạy học
hàng năm, cũng như trang bị những thiết bị cần thiết và tài liệu hữu ích để
bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ cho giáo viên và phục vụ cho học tập
của học sinh.

Ayun Pa, Ngày 01 tháng 03 năm 2015
Người thực hiện
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 20


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

Nguyễn Thị Thu Hằng

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1.

Tony Buzan & Barry Buzan (Bản dịch tiếng Việt – Lê Huy Lâm),

The mindmap book (sơ đồ tư duy), NXB tổng hợp TP Hồ Chí Minh
2.

Tony Buzan - How to Mind Map-Lập bản đồ tư duy- Công cụ tối ưu

để thay đổi cuộc sống của bạn.
3.

“Hướng dẫn thực hiện chuẩn kiến thức, kĩ năng môn tiếng Anh

Trung học phổ thông” Vũ Thị Lợi, Nguyễn Hải Châu, Nhà xuất bản Giáo
Dục Việt Nam.
4.

Bài giảng của ThS Trương Tinh Hà về Mind Mapping và các Kỹ

năng giải quyết vấn đề.
5.

“Dạy tốt, học tốt các môn học bằng SĐTD” Trần Đình Châu, Đặng

Thị Thu Thủy (2011), Nhà xuất bản Giáo Dục Việt Nam, 2011.
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 21


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

6.

Các bài viết, trang thông tin về học tiếng Anh trên mạng

(, )
7.

Phần mềm vẽ bản đồ tư duy ImindMap và E Draw Map.

MỤC LỤC
PHẦN A: ĐẶT VẤN ĐỀ...................................................................................................................1
I. Tính cấp thiết của đề tài............................................................................................................1
II.Mục đích nghiên cứu.................................................................................................................2

III.Phạm vi, đối tượng nghiên cứu................................................................................................2
IV.Các phương pháp nghiên cứu..................................................................................................3
V.Đóng góp khoa học...................................................................................................................3
PHẦN B: NỘI DUNG......................................................................................................................4
I.Thực trạng của việc sử dụng SĐTD trong dạy học......................................................................4
II. Sơ lược về Sơ đồ tư duy:.....................................................................................................5

3.2.Hoạt động tại lớp:....................................................................................8
Unit 1: A DAY IN THE LIFE OF….....................................................................................................9
9
Unit 2: SCHOOL TALKS..................................................................................................................9
Unit 3: PEOPLE’ S BACKGROUND................................................................................................10
Unit 5: TECHNOLOGY AND YOU..................................................................................................11
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 22


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả
Unit 6: AN EXCURSION..............................................................................................................12
13
Unit 7: THE MASS MEDIA...........................................................................................................13
Unit 8: THE STORY OF MY VILLAGE.............................................................................................14
Unit 9: UNDERSEA WORLD........................................................................................................15
16
Unit 13: FILMS AND CINEMA.....................................................................................................16
17
Unit 15: CITIES...........................................................................................................................17

IV.Khả năng ứng dụng................................................................................18
PHẦN C: KẾT LUẬN.....................................................................................................................19
TÀI LIỆU THAM KHẢO.................................................................................................................21
MỤC LỤC....................................................................................................................................22

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC TRƯỜNG
............................................................................................................................................
............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

XÁC NHẬN CỦA HỘI ĐỒNG KHOA HỌC NGÀNH
Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 23


Đề tài: Vận dụng sơ đồ tư duy vào tiết dạy từ vựng của kĩ năng Reading
Tiếng Anh 10 – CTC có hiệu quả

.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................
.............................................................................................................................................

Nguyễn Thị Thu Hằng – THPT Lê Thánh Tông, T.X Ayun Pa, Gia Lai

Trang 24