Nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra của bộ y tế
Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (1.59 MB, 105 trang )
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
---------------------------
ĐẶNG THỊ THU HẰNG
NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG NHÂN LỰC
THANH TRA CỦA BỘ Y TẾ
LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰCHÀNH
Hà Nội - 2016
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ
--------------------------
ĐẶNG THỊ THU HẰNG
NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG NHÂN LỰC
THANH TRA CỦA BỘ Y TẾ
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 60 34 04 10
LUẬN VĂN THẠC SỸ QUẢN LÝ KINH TẾ
CHƢƠNG TRÌNH ĐỊNH HƢỚNG THỰCHÀNH
NGƢỜI HƢỚNG DẪN KHOA HỌC: TS. NGUYỄN THỊ NGUYỆT
XÁC NHẬN CỦA
CÁN BỘ HƢỚNG DẪN
XÁC NHẬN CỦA CHỦ TỊCH HĐ
CHẤM LUẬN VĂN
TS. Nguyễn Thị Nguyệt
GS.TS. Phan Huy Đƣờng
Hà Nội - 2016
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan rằng đây là công trình nghiên cứu khoa học của riêng
tôi, dƣới sự hƣớng dẫn của TS Nguyễn Thị Nguyệt. Các nội dung nghiên cứu
và kết quả thể hiện trong luận văn này là trung thực và chƣa từng đƣợc công
bố trong bất cứ công trình nào.
LỜI CẢM ƠN
Trong quá trình học tập của chƣơng trình đào tạo thạc sỹ Quản lý kinh tế,
tôi đã đƣợc các thầy, cô giáo của trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà
Nội trực tiếp giảng dạy, truyền đạt kiến thức, kinh nghiệm quản lý rất thiết thực,
bổ ích cho công việc bản thân và là tiền đề cơ bản để hoàn thiện luận văn này.
Trong thời gian làm đề tài: “Nâng cao chất lượng nhân nhân lực thanh
tra của Bộ Y tế” tôi đã vận dụng các kiến thức đã học ở trƣờng và thực tế công
việc. Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới cô giáo TS. Nguyễn Thị Nguyệt đã tận
tình hƣớng dẫn, tạo điều kiện giúp đỡ tôi hoàn thành đề tài này.
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn tới các thầy cô giáo trong Hội đồng khoa học,
Khoa Kinh tế chính trị của trƣờng Đại học Kinh tế - Đại học Quốc gia Hà Nội
đã tạo điều kiện và giúp đỡ tôi hoàn thành luận văn này.
Xin trân trọng cảm ơn Lãnh đạo Thanh tra Bộ Y tế, Lãnh đạo các Vụ,
Cục có chức năng thanh tra chuyên ngành, các phòng, ban và đồng nghiệp tại
Bộ Y tế đã giúp đỡ tạo điều kiện cho tôi hoàn thành luận văn.
Tôi cũng xin chân thành cảm ơn gia đình và bạn bè đã chia sẻ, động
viên, giúp đỡ tôi trong quá trình thực hiện và hoàn thành luận văn này.
Trong quá trình nghiên cứu, do khả năng và trình độ còn hạn chế nên
luận văn không thể tránh khỏi những thiếu sót nhất định. Kính mong nhận
đƣợc sự góp ý chân thành của các thầy, cô giáo, các bạn bè đồng nghiệp để
đề tài nghiên cứu này đƣợc hoàn thiện hơn nữa.
Xin trân trọng cảm ơn!
TÓM TẮT LUẬN VĂN
Luận văn “Nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế” sử dụng số
liệu thu thập từ nhân lực làm công tác thanh tra tại Cơ quan Thanh tra Bộ Y tế và 06
cơ quan đƣợc giao chức năng thanh tra chuyên ngành của Bộ Y tế. Thời gian nghiên
cứu từ năm 2012 đến năm 2015, trong đó tập trung hơn vào giai đoạn 2014, 2015.
Nghiên cứu sử dụng phƣơng pháp phân tích, phƣơng pháp so sánh và phƣơng pháp
tổng hợp dựa trên số liệu thứ cấp do học viên thu thập.
Mục đích nghiên cứu:
Đề xuất các giải pháp để nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế.
Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Hệ thống hóa những vấn đề lý lu ận cơ bản và kinh nghiệm thực tiễn về
nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra.
- Phân tích, đánh giá thực trạng nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của
Bộ Y tế, từ đó chỉ ra những thành tích và những hạn chế và tìm nguyên nhân những
hạn chế đó.
- Đề xuất một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh
tra của Bộ Y tế trong thời gian tới.
Dự kiến đóng góp của luận văn:
- Luận văn hệ thống hóa đƣợc cơ sở lý luận cơ bản và kinh nghiệm thực tiễn
về nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra: Khái niệm nhân lực thanh tra, phân loại
nhân lực thanh tra, chất lƣợng nhân lực thanh tra, nội dung nâng cao chất lƣợng
nhân lực thanh tra, các tiêu chí đánh giá, các yếu tố ảnh hƣởng đến nâng cao chất
lƣợng nhân lực.
- Từ cơ sở lý luận và thực tiễn phân tích, đánh giá đƣợc thực trạng hoạt
độngnâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế, phân tích những thành
tựu, hạn chế và chỉ ra nguyên nhân của những hạn chế đó.
- Đề xuấtđƣợc một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra
của Bộ Y tế.
MỤC LỤC
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT .......................................................................... i
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU ............................................................................ ii
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................1
CHƢƠNG 1: TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU, .................................5
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO ............5
CHẤT LƢỢNG NHÂN LỰC THANH TRA .........................................................5
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu ...................................................................5
1.2. Cơ sở lý luận về nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra ..........................9
1.2.1. Nhân lực thanh tra ...................................................................................9
1.2.2. Phân loại và yêu cầu đặc thù của nhân lực thanh tra ..........................12
1.2.3. Nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra ..............................................16
1.2.4. Các tiêu chí nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra ..........................26
1.2.5. Nhân tố ảnh hưởng đến nâng cao chất lượng nhân lực ......................31
1.3. Kinh nghiệm thực tiễn về nâng cao chất lƣợng nhân lực của Thanh tra
Chính phủ .............................................................................................................35
1.3.1. Nâng cao trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, xây dựng đội
ngũ công chức chuyên nghiệp .........................................................................35
1.3.2. Thực hiện luân chuyển công chức ........................................................36
1.3.3. Hoàn thiện công tác đánh giá công việc của từng công chức..............37
CHƢƠNG 2. PHƢƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU ..................................................41
2.1. Phƣơng pháp thu thập số liệu .....................................................................41
2.2. Phƣơng pháp xử lý số liệu............................................................................42
2.2.1. Phương pháp phân tích tài liệu..............................................................42
2.2.2. Phương pháp so sánh .............................................................................42
2.2.3. Phương pháp tổng hợp ...........................................................................43
CHƢƠNG 3. THỰC TRẠNG NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG NHÂN LỰC
THANH TRA CỦA BỘ Y TẾ ................................................................................44
3.1. Khái quát về cơ quan thanh tra và đội ngũ nhân lực thanh tra của Bộ Y
tế ............................................................................................................................44
3.1.1. Cơ quan thanh tra của Bộ Y tế...............................................................44
3.1.2. Đặc thù của nhân lực thanh tra của Bộ Y tế.........................................47
3.2. Đánh giá thực trạng nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế
...............................................................................................................................48
3.2.1. Cơ cấu nhân lực thanh tra của Bộ Y tế .................................................48
3.2.2. Nội dung nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế ..........52
3.2.3. Đánh giá nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra qua các tiêu chí ...65
3.3. Thành tựu, hạn chế và nguyên nhân của nâng cao chất lƣợng nhân lực
thanh tra của Bộ Y tế ..........................................................................................71
3.3.1. Thành tựu của nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra .....................71
3.3.2. Hạn chế của nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế ....75
3.3.3. Nguyên nhân của các hạn chế ...............................................................78
Chƣơng 4. QUAN ĐIỂM, ĐỊNH HƢỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP NHẰM
NÂNG CAO CHẤT LƢỢNG NHÂN LỰC THANH TRA CỦA BỘ Y TẾ ......81
4.1. Quan điểm, định hƣớng nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ
Y tế ........................................................................................................................81
4.1.1. Định hướng nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế .....81
4.1.2. Quan điểm nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế .......81
4.2. Các giải pháp nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế .......83
4.2.1. Đổi mới công tác tuyển dụng nhân lực thanh tra .................................83
4.2.2. Đổi mới công tác đào tạo nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra ....84
4.2.3. Hoàn thiện chế độ đãi ngộ đối với nhân lực thanh tra .........................86
4.2.4. Hoàn thiện công tác đánh giá công việc của nhân lực thanh tra ........88
4.2.5. Nâng cao đạo đức trong thi hành công vụ ............................................90
KẾT LUẬN ..............................................................................................................92
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................................93
i
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
STT
Ký hiệu
Nguyên nghĩa
1
CATTP
Cục An toàn thực phẩm
2
CKCB
Cục Khám, chữa bệnh
3
CMTYT
Cục Môi trƣờng Y tế
4
CQLD
Cục Quản lý dƣợc
5
CYTDP
Cục Y tế dự phòng
6
TCDS
Tổng Cục Dân số Kế hoạch hóa gia đình
7
TTBYT
Thanh tra Bộ Y tế
i
DANH MỤC CÁC BẢNG BIỂU
STT
Bảng
Nội dung
Trang
1
Bảng 1.1.
Tiêu chuẩn về thể lực của ngƣời lao động ở các nghề,
27
công việc
2
Bảng 3.1.
Bảng tổng số nhân lực thanh tra của Bộ Y tế
49
3
Bảng 3.2.
Nhân lực thanh tra của Bộ Y tế phân bổ theo giới tính
50
4
Bảng 3.3.
Nhân lực thanh tra của Bộ Y tế phân bổ theo giới tính
51
theo tỷ lệ phần trăm
5
Bảng 3.4.
Cơ cấu nhân lực thanh tra của Bộ Y tế theo độ tuổi
51
năm 2012
6
Bảng 3.5.
Cơ cấu nhân lực thanh tra của Bộ Y tế theo độ tuổi
52
năm 2016
7
Bảng 3.6.
Bảng số liệu các lớp đào tạo, tập huấn cho nhân lực
58
thanh tra
8
Bảng 3.7.
Phân loại sức khỏe ngƣời lao động năm 2012, 2015
67
9
Bảng 3.8.
Phân loại bệnh của nhân lực thanh tra khám sức khoẻ
68
trong năm 2012, 2015
10
Bảng 3.9.
Chất lƣợng lao động theo trình độ chuyên môn
11
Bảng 3.10. Chất lƣợng lao động theo trình độ nghiệp vụ
ii
69
70
MỞ ĐẦU
1. Về tính cấp thiết của đề tài:
Ngành Y tế là một ngành đặc thù chịu trách nhiệm chăm sóc sức khỏe cho toàn
bộ nhân dân. Trong những năm vừa qua, Ngành Y tế nƣớc ta đã nỗ lực và có những
tiến bộ vƣợt bậc trong nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong hoạt động khám chữa bệnh
nhằm nâng cao chất lƣợng phục vụ nhân dân, đánh giá sự hài lòng của nhân dân đối
với chất lƣợng dịch vụ y tế và thái độ phục vụ của các y bác sĩ. Mặc dù vậy, bên cạnh
những thành tựu ấy vẫn còn những hạn chế của ngành y tế nhƣ sự cố về kỹ thuật của
các y bác sĩ, về chất lƣợng thuốc đang lƣu hành trên thị trƣờng, về giá thuốc…
Những hạn chế ấy là bài toán đặt ra cho ngành y tế thực sự rất cần thiết có
một đội ngũ cán bộ thực hiện việc thanh tra, kiểm tra, giám sát hoạt động của toàn
ngành; đội ngũ nhân lực ấy đòi hỏi phải có sức khỏe, có trình độ chuyên môn,
nghiệp vụ, có đạo đức nghề nghiệp để có thể phát hiện những sai phạm, những sơ
hở, bất cập của hệ thống chính sách từ đó đề xuất phƣơng pháp xử lý và biện pháp
khắc phục những sai phạm, những sơ hở, bất cập đó. Đó chính là vai trò rất quan
trọng của đội ngũ nhân lực thanh tra của Bộ Y tế.
Nhận xét về vai trò của nhân lực thanh tra, Chủ tịch Hồ Chí Minh tại Hội
nghị cán bộ thanh tra năm 1960, đã nói: “Có thể nói, cán bộ thanh tra là tai mắt của
Đảng và Chính phủ, tai có sáng suốt thì ngƣời mới sáng suốt”. Cùng với vai trò là
“tai mắt của trên”, thanh tra còn là “ bạn của dƣới”. Đối với những ngƣời là lãnh
đạo quản lý cấp dƣới thì thanh tra chính là ngƣời bạn giúp mình nhìn thấy, biết
đƣợc, phát hiện và chỉ cho mình thấy đƣợc những việc mình làm đúng, làm tốt để
tiếp tục phát huy, những việc làm sai, làm không đầy đủ, làm thiếu trách nhiệm để
khắc phục sửa chữa nâng cao năng lực và trách nhiệm của mình.
Thực hiện lời dạy của Bác, cán bộ, công chức làm công tác thanh tra của Bộ
Y tế luôn nỗ lực hết mình trau dồi kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ để hoàn thành
tốt nhiệm vụ đƣợc cấp trên giao phó, thực hiện công việc theo đúng quy định của
pháp luật, đảm bảo tính nghiêm minh trong xử lý những sai phạm, kịp thời chấn
chỉnh những tồn tại, hạn chế và phát huy các yếu tố tích cực của đơn vị, tổ chức.
1
Tuy nhiên, trên thực tế nhân lực thanh tra của Bộ Y tế đã bộc lộ một số
những bất cập nhƣ: Bộ phận nhân lực chủ yếu là thanh tra viên, công chức làm công
tác thanh tra, đến nay tại Bộ Y tế mới có 8 nhân lực có trình độ chuyên môn là
thanh tra viên chính và duy nhất 01 nhân lực có trình độ chuyên môn là thanh tra
viên cao cấp; chất lƣợng nhân lực thanh tra còn chƣa đồng đều, còn hạn chế về kỹ
năng, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ. Theo hƣớng dẫn của Luật Thanh tra năm
2012, Bộ Y tế có 06 cơ quan đƣợc giao chức năng thanh tra chuyên ngành, đến nay
06 cơ quan đã thành lập Vụ/Phòng về công tác thanh tra với tổng số 32 công chức
mới đƣợc bổ nhiệm làm công tác thanh tra, số lƣợng nhân lực này cần đƣợc đào tạo,
tập huấn nâng cao trình độ chuyên môn và nghiệp vụ thanh tra chuyên ngành trong
thời gian tới.
Với chức năng quản lý nhà nƣớc ngành y tế, lĩnh vực quản lý nhà nƣớc của
Bộ Y tế có tác động trực tiếp đến sức khỏe và tính mạng, quyền, lợi ích của mọi
ngƣời dân; có tác động lớn đến đời sống, kinh tế và xã hội; trƣớc bối cảnh hội nhập
quốc tế về y tế ngày càng sâu rộng,Việt Nam đã phê chuẩn Công ƣớc về chăm sóc
sức khoẻ nhân dân, Công ƣớc về chăm sóc sức khoẻ bà mẹ trẻ em và các lĩnh vực y
tế có yếu tố nƣớc ngoài...trong khi chất lƣợng nhân lực thanh tra đã bộc lộ những
bất cập hạn chế nhƣ trên, vì vậy, vấn đề cần giải quyết đƣợc đặt ra là phải nâng cao
chất lƣợng đội ngũ nhân lực thanh tra của Bộ Y tế để đáp ứng đƣợc yêu cầu công
việc, đáp ứng đƣợc yêu cầu của xã hội, đáp ứng tiến trình hội nhập với các nƣớc
trong khu vực và quốc tế.
Nhận thức đƣợc tầm quan trọng cũng nhƣ tính cấp thiết của vấn đề này,với vị
trí là một công chức đang công tác tại cơ quan Thanh tra Bộ Y tế, với mong muốn
vận dụng những kiến thức đã đƣơ ̣c ho ̣c vào th ực tiễn, đóng góp một phần nhỏ bé
vào sự phát triển chung của ngành, tôi chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng nhân lực
thanh tra của Bộ Y tế” làm luận văn thạc sĩ của mình.
Câu hỏi nghiên cứu: Cần thực hiệnnhững giải pháp nào để nâng cao chất
lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế?
2
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu:
Mục đích nghiên cứu:
Đề xuất các giải pháp để nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế.
Nhiệm vụ nghiên cứu:
- Hệ thống hóa những vấn đề lý lu ận cơ bản và kinh nghiệm thực tiễn về
nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra.
- Phân tích, đánh giá thực trạng nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của
Bộ Y tế, từ đó chỉ ra những thành tích và những hạn chế và tìm nguyên nhân những
hạn chế đó.
- Đề xuất một số giải pháp cụ thể nhằm nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh
tra của Bộ Y tế trong thời gian tới.
3. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu:
Luận văn nghiên cứuthực trạng hoạt động nâng cao chất lƣợng nhân lực
thanh tra của Bộ Y tếnhằm đƣa ra các giải pháp nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh
tra của Bộ Y tế.
Phạm vi nghiên cứu:
+ Phạm vi thời gian: Số liệu nghiên cứu về hoạt động nâng cao chất lƣợng
nhân lực thanh tra của Bộ Y tế giai đoạn từ năm 2012 đến năm 2015, do hạn chế về
mặt số liệu nên học viên tập trung hơn vào phân tích thực trạng hoạt động nâng cao
chất lƣợng nhân lực thanh tra năm 2014, 2015.
+ Phạm vikhông gian: Nhân lực thanh tra tại cơ quan Bộ Y tế, bao gồm cơ
quanThanh tra Bộ Y tế và các đơn vị đƣợc giao nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành.
+ Phạm vi về nội dung: Ngoài đánh giá nội dung nâng cao chất lƣợng nhân
lực thanh tra, học viên còn đánh giá hoạt động nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh
tra qua các tiêu chí: Nâng cao về thể lực, nâng cao về trí lực và tâm lực. Trong các
nghiên cứu trƣớc đây, các tác giả chủ yếu tập trung vào đánh giá hoạt động nâng
cao qua hai tiêu chí về thể lực và trí lực; do hạn chế về mặt số liệu nên học viên
3
cũng tập trung hơn vào việc đánh giá hoạt động nâng cao qua hai tiêu chí về thể lực
và trí lực.
4. Dự kiến đóng góp của luận văn:
- Luận văn hệ thống hóa đƣợc cơ sở lý luậncơ bản và kinh nghiệm thực tiễn
về nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra: Khái niệm nhân lực thanh tra, phân loại
nhân lực thanh tra,chất lƣợng nhân lực thanh tra, nội dung nâng cao chất lƣợng
nhân lực thanh tra, các tiêu chí đánh giá, các yếu tố ảnh hƣởng đến nâng cao chất
lƣợng nhân lực.
- Từ cơ sở lý luận và thực tiễn phân tích, đánh giá đƣợc thực trạng hoạt
độngnâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế, phân tích những thành
tựu, hạn chế và chỉ ra nguyên nhân của những hạn chếđó.
- Đề xuấtđƣợc một số giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra
của Bộ Y tế giai đoạn đến năm 2020.
- Luận văn sẽ là nguồn tài liệu tham khảo đối với các báo cáo liên quan đến
chất lƣợng nhân lực thanh tra của cơ quan Bộ Y tế nói riêng và là tài liệu tham khảo
chung cho các cơ quan Bộ, các ngành khác.
5. Kết cấu của luận văn:
Ngoài phần mở đầu, luận văn gồm 04 chƣơng, cụ thể nhƣ sau :
Chƣơng 1:Tổng quan tình hình nghiên cứu, cơ sở lý luận và kinh nghiệm
thực tiễn về nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra
Chƣơng 2:Phƣơng pháp nghiên cứu
Chƣơng 3: Thực trạng nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế
Chƣơng 4: Quan điểm, định hƣớng và các giải pháp nhằm nâng cao chất
lƣợng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế.
4
CHƢƠNG 1:TỔNG QUAN TÌNH HÌNH NGHIÊN CỨU,
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ KINH NGHIỆM THỰC TIỄN VỀ NÂNG CAO
CHẤT LƢỢNG NHÂN LỰC THANH TRA
1.1. Tổng quan tình hình nghiên cứu
Con ngƣời là yếu tố cấu thành nên tổ chức, vận hành tổ chức và quyết định
sự thành bại của tổ chức. Mục tiêu cơ bản của bất kỳ tổ chức nào cũng là sử dụng
một cách có hiệu quả nhân lực, phát huy khả năng sáng tạo của nhân viên để đạt
đƣợc mục tiêu của tổ chức đó.
+ Đánh giá đƣợc tầm quan trọng của nhân lực trong tổ chức, đã có nhiều tác
giả có nghiên cứu đánh giá về chất lƣợng nhân lực, cụ thể nhƣ sau:
- Đánh giá về vai trò của đội ngũ nhân lực trong tổ chức, William
R.Racey(1991) đã nhìn nhận đội ngũ nhân lực của tổ chức bao gồm tất cả những
ngƣời làm việc trong tổ chức đó, là tài sản của tổ chức đó, tài sản này biết tạo ra các
mối quan hệ, giao dịch và làm giàu cho tổ chức.
- Chỉ ra các đặc điểm để đánh giá về nhân lực quản lý, Ian Saunders (1996)
cho rằng nếu ngƣời quản lý làm tốt chức năng và vai trò lãnh đạo của mình thì các
nhân viên khác sẽ phục tùng và làm theo; nếu ngƣời quản lý không thực hiện đƣợc
đầy đủ, nghiêm túc vai trò của mình thì việc các nhân viên thực hiện nhiệm vụ
không chuẩn, không sáng tạo thì không thể đổ lỗi cho nhân viên.
+ Nghiên cứu về nhân lực ngành y tế có một số bài nghiên cứu về yếu tố tạo
động lực làm việc và yếu tố duy trì đối với nhân lực ngành y tế nhƣ sau:
- Nghiên cứu về động lực và yếu tố duy trì nguồn nhân lực y tế ở các nƣớc
đang phát triển củaMischa Willis-Shattuck và các cộng sự (2008) đã nghiên cứu 7
nhóm yếu tố chính giúp tăng cƣờng và duy trì nguồn nhân lực y tế, đó là: Thu nhập;
phát triển nghề nghiệp; cơ hội học tập; môi trƣờng làm việc; đáp ứng đủ các trang
thiết bị, phƣơng tiện dụng cụ cho công việc; mối quan hệ với lãnh đạo, quản lý; sự
công nhận, đánh giá đúng vai trò của họ từ phía quản lý, đồng nghiệp.Trong đó,
nhóm các yếu tố nhƣ thu nhập, phát triển nghề nghiệp, quản lý là những yếu tố cốt
lõi và cũng cho thấy nếu chỉ chú trọng ƣu đãi thu nhập và phúc lợi thì không đủ
5
thúc đẩy nhân viên y tế, cần thêm các yếu tố khác nhƣ cơ sở vật chất, môi trƣờng
làm việc sẽ cải thiện và duy trì tinh thần của họ.
- Năm 2008, Marjolein Dieleman và cộng sự (2003) đã tiến hành nghiên cứu
về động lực làm việc của đối tƣợng là các nhân viên y tế ở khu vực nông thôn Việt
Nam. Nghiên cứu chỉ ra rằng động lực làm việc của nhân viên y tế chịu ảnh hƣởng
của cả ƣu đãi tài chính và phi tài chính. Động lực làm việc của nhân viên y tế là sự
đánh giá đúng đắn các hoạt động của họ từ phía các nhà quản lý, các đồng nghiệp
và cộng đồng cũng nhƣ yêu cầu có một công việc ổn định với thu nhập và hoạt
động đào tạo tƣơng xứng. Nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, những yếu tố chính cản trở
động lực làm việc là thu nhập thấp và các điều kiện làm việc khó khăn.
+ Nghiên cứu về nhân lực thanh tra có một số bài nghiên cứu nhƣ sau:
- Nghiên cứu đánh giá yếu tố động lực làm việc của Thanh tra y tế Malaysia,
tác giả K.C.Tembo (Tembo, 1996):Kết quả cho thấy yếu tố trách nhiệm đối với
công việc đƣợc đánh giá cao nhất, trong khi đó lƣơng và cơ hội thăng tiến đƣợc
đánh giá thấp nhất.
- Luận văn thạc sĩ “Nâng cao năng lực công chức quản lý của Thanh tra
chính phủ” tác giả Nguyễn Thành Hƣng (2013) đã hệ thống hoá cơ sở lý luận về
nâng cao năng lực công chức quản lý ở cơ quan quản lý nhà nƣớc và đánh giá thực
trạng năng lực công chức quản lý của Thanh tra Chính phủ, để đƣa ra các giải pháp
nhằm nâng cao năng lực công chức quản lý của Thanh tra chính phủ: Nâng cao
trình độ chuyên môn, kỹ năng nghề nghiệp, xây dựng đội ngũ công chức quản lý
chuyên nghiệp; Thực hiện luân chuyển công chức quản lý; Hoàn thiện chế độ đãi
ngộ đối với đội ngũ công chức quản lý; Hoàn thiện công tác đánh giá công việc của
từng công chức quản lý; Nâng cao đạo đức công chức, đẩy mạnh đấu tranh chống
tham nhũng, tiêu cực trong công chức quản lý.
- Luận văn thạc sĩ: “Thực trạng nguồn nhân lực thanh tra y tế và một số yếu
tố liên quan đến thu hút và duy trì nguồn nhân lực thanh tra y tế” của tác giả
Nguyễn Văn Trung (2014)đã tập trung nghiên cứu nhóm nhân lực thanh tra y tế tại
các Sở Y tế của các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ƣơng. Tác giả đã hệ thống hoá
6
cơ sở lý luận về tạo động lực đối với nhân lực y tế, phân tích thực trạng nhân lực
thanh tra y tế, phân tích các yếu tố liên quan đến thu hút, duy trì và đƣa ra các
khuyến nghị đối với các Sở Y tế về nhân lực, chính sách chế độ đãi ngộ, về điều
kiện làm việc và đào tạo.
+ Liên quan đến đánh giá hoạt động nâng cao chất lƣợng nhân lực đã có rất
nhiều nghiên cứu của các tác giả trong các lĩnh vực khác nhau đƣợc công bố, nhƣ:
- Luận văn thạc sĩ “Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực của Học viện cán
bộ quản lý xây dựng và đô thị” của tác giả Nguyễn Thị Phƣơng Mai(2015) đã hệ
thống hoá cơ sở lý luận, kinh nghiệm thực tiễn về chất lƣợng nguồn nhân lực,đánh
giá thực trạng chất lƣợng nguồn nhân lực của Học viện cán bộ quản lý và xây dựng
đô thị và đƣa ra giải pháp về đổi mới công tác tuyển dụng, bố trí sử dụng nhân lực,
nâng cao đào tạo, bồi dƣỡng nguồn nhân lực.
- Luận văn thạc sĩ “Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực của Trƣờng trung
cấp Bƣu chính viễn thông và công nghệ thông tin I” của tác giả Kim Xuân
Trƣờng(2015)đã hệ thống hoá cơ sở lý luận, kinh nghiệm thực tiễn về chất lƣợng
nguồn nhân lực, đánh giá thực trạng chất lƣợng nguồn nhân lực của Trƣờng Trung
cấp Bƣu chính viễn thông và công nghệ thông tin I, từ đó đƣa ra các giải pháp về
công tác quy hoạch, công tác tuyển dụng, đánh giá, sắp xếp, phân công nguồn lực,
đổi mới công tác đào tạo của nhân lực của trƣờng.
- Luận văn thạc sĩ “Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực của ngành bảo hiểm
xã hội Việt Nam” của tác giả Đặng Mai Phƣơng(2015) đã hệ thống hoá cơ sở lý
luận về nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực, đánh giá thực trạng nâng cao chất
lƣợng nguồn nhân lực ngành bảo hiểm xã hội Việt Nam và đƣa ra giải pháp cần
công khai, minh bạch trong bố trí, sử dụng nguồn nhân lực, hoàn thiện, đổi mới
công tác đào tạo, bồi dƣỡng, hoàn thiện chế độ tiền lƣơng, thƣởng, phụ cấp đãi ngộ,
mở rộng hợp tác quốc tế trong đào tạo nhân lực của ngành.
- Luận văn thạc sĩ “Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực tại Bảo hiểm xã hội
tỉnh Lạng Sơn” của tác giả Phạm Hồng Liên(2015) đã hệ thống hoá cơ sở lý luận về
nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực, đánh giá thực trạng nâng cao chất lƣợng
7
nguồn nhân lực tại Bảo hiểm xã hội tỉnh Lạng Sơn và đƣa ra các giải pháp nhằm
nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực: Hoàn thiện quy hoạch cán bộ, đánh giá và sử
dụng nguồn nhân lực, tăng cƣờng đào tạo, bồi dƣỡng nguồn nhân lực.
+Ngoài ra còn có các đề tài về nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực trong các
doanh nghiệp nhƣ:
Luận văn thạc sĩ “Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực VNPT Hà Tĩnh ” của
tác giả Trần Bắc(2014) đã tập trung vào đánh giá thực trạng chất lƣợng nguồn nhân
lực VNPT Hà Tĩnh từ đó đƣa ra các giải pháp nhằm nâng cao chất lƣợng nguồn
nhân lực VNPT Hà Tĩnh.
Luận văn tiến sĩ “Nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực trong các doanh
nghiệp công nghiệp chế biến gỗ Việt Nam” của tác giả Nguyễn Thị Hồng Gấm,
(2013)đã chỉ rõ các yếu tố cấu thành chất lƣợng nguồn nhân lực, các tiêu chí đánh
giá chất lƣợng nguồn nhân lực, đánh giá thực trạng chất lƣợng nguồn nhân lực các
doanh nghiệp công nghiệp chế biến gỗ hiện đại và đƣa ra những nhóm giải pháp
nhằm nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực về trí lực, thể lực và tâm lực.
Ngoài các đề tài trên, học viên còn nghiên cứu, tham khảo các bài viết, các
công trình khoa học là các sách, các giáo trình, tài liệu tham khảo...để hiểu biết
thêm về vấn đề nghiên cứu.
Sự cần thiết nghiên cứu về nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế
Những công trình nghiên cứu đi trƣớcđãcó rất nhiều nghiên cứu khoa học
liên quan đến đánh giá chất lƣợng nhân lực, đánh giá yếu tố thu hút và duy trì đối
với nhân lực y tế, các bài nghiên cứu đến nhân lực thanh tra, các bài nghiên cứu liên
quan đến việc nâng cao chất lƣợng nguồn nhân lực ở các lĩnh vực khác nhau.
Những công trình nghiên cứu đã có những kiến thức cơ bản về nâng cao chất lƣợng
nhân lực, tuy nhiên, thực tế chƣa có đề tài nào nghiên cứu về hoạt động nâng cao
chất lƣợng đối với nhân lực thanh tra tại cơ quan Bộ Y tế. Vì vậy học viên đã lựa
chọn đề tài: “Nâng cao chất lượng nhân lực thanh tra của Bộ Y tế” để làm luận văn
thạc sĩ của mình.
8
Nâng cao chất lƣợng nhân lực là một nội dung nằm trong chiến lực phát triển
kinh tế - xã hội của đất nƣớc, hoạt động nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra của
Bộ Y tế nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển nhân lực thanh tra của ngành y tế nói
riêng và toàn ngành thanh tra nói chung.
1.2. Cơ sở lý luận về nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra
1.2.1. Nhân lực thanh tra
1.2.1.1. Khái niệm nhân lực:
Theo Bài giảng Quản lý nguồn nhân lực trong môi trƣờng toàn cầu hóa của
PGS.TS. Nguyễn Nam Phƣơng, Đại học Công đoàn (2012), khái niệm nhân lực là
bộ phận dân số của một quốc gia trong độ tuổi quy định và có khả năng tham gia
vào quá trình lao động, khái niệm này nhân lực phụ thuộc vào quy định của Nhà
nƣớc về độ tuổi lao động và khả năng tham gia lao động của từng cá nhân cụ thể.
Theo Giáo trình Quản trị nhân lực của Trƣờng Đại học Kinh tế quốc dân do
Ths. Nguyễn Văn Điềm và PGS.TS. Nguyễn Ngọc Quân đồng chủ biên (2015,
trang7,8) đã đƣa ra khái niệm: “Nhân lực là nguồn lực của mỗi con ngƣời mà nguồn
lực này gồm có thể lực và trí lực”. Với khái niệm này, con ngƣời đƣợc xem xét với
tƣ cách là một nguồn lực của tổ chức.
Nhƣ vậy, nhân lực đƣợc hiểu là toàn bộ con ngƣời với khả năng về thể lực và
trí lực có thể tham gia vào quá trình lao động, đáp ứng đƣợc nhu cầu của công việc.
1.2.1.2. Khái niệm nhân lực thanh tratrong tổ chức công
a) Tổ chức công
Theo tác giảTrần Thị Thu và Vũ Hoàng Ngân (2011, trang 2): “Tổ chức là sự
sắp xếp có hệ thống những ngƣời đƣợc nhóm lại và hoạt động với nhau để đạt đƣợc
mục tiêu cụ thể”. Tổ chức công đƣợc hiểu khá rộng và liên quan đến các tổ chức
sau: Cơ quan hành chính nhà nƣớc ở Trung ƣơng, Cơ quan hành chính nhà nƣớc ở
địa phƣơng, các đơn vị sự nghiệp của nhà nƣớc cung cấp dịch vụ công: Bệnh viện
và các cơ sở y tế công, các cơ sở giáo dục và đào tạo công; các doanh nghiệp nhà
nƣớc cung cấp các dịch vụ công.
Nhân lực trong tổ chức công là toàn bộ những ngƣời với khả năng về thể lực
9
và trí lực làm việc trong các tổ chức công đƣợc nêu trên; cán bộ, công chức, viên
chức là một bộ phận chủ yếu của nhân lực trong các tổ chức công.
b) Thanh tra trong tổ chức công:
Thanh tra (Tiếng Anh là Inspector) xuất phát từ nguồn gốc La tinh
(Inspectare) có nghĩa là “nhìn vào bên trong”, chỉ sự kiểm tra, xem xét từ bên ngoài
đối với hoạt động của một đối tƣợng nhất định.
Theo từ điển pháp luật Anh – Việt, “Thanh tra là kiểm soát, kiểm kê với đối
tƣợng đƣợc thanh tra”. Theo từ điển Luật học tiếng Đức, “Thanh tra là sự tác động của
chủ thể đến đối tƣợng đã và đang thực hiện thẩm quyền đƣợc giao nhằm đạt đƣợc mục
đích nhất định – sự tác động có tính trực thuộc”. Theo từ điển Tiếng Việt, “Thanh tra là
kiểm soát, xem xét tại chỗ việc làm của địa phƣơng, cơ quan, xí nghiệp”.
Các cơ quan, tổ chức và doanh nghiệp đều có nhân lực làm công tác thanh
tra, tuy nhiên trong khuôn khổ luận văn của mình, học viên chỉ nghiên cứu nhân lực
thanh tra trong tổ chức công nhà nƣớc.
+ Đặc điểm của thanh tra trong tổ chức công:
- Thanh tra gắn liền với quản lý nhà nƣớc
- Thanh tra mang tính quyền lực nhà nƣớc
- Thanh tra có tính độc lập, tƣơng đối.
c) Nhân lực thanh tra trong tổ chức công
Nhân lực thanh tra trong tổ chức công là toàn bộ những con ngƣời với khả
năng về thể lực và trí lực làm việc trong các cơ quan thanh tra nhà nƣớc (Cơ quan
thanh tra nhà nƣớc bao gồm:Thanh tra Chính phủ;Thanh tra bộ, cơ quan ngang
bộ;Thanh tra tỉnh, thành phố trực thuộc trung ƣơng;Thanh tra sở;Thanh tra huyện,
quận, thị xã, thành phố thuộc tỉnh) vàcơ quan thanh tra chuyên ngành. Các thanh tra
viên, công chức đƣợc giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành là những
thành phần của nhân lực thanh tra.
Thanh tra viên là công chức, sĩ quan Quân đội nhân dân, sĩ quan Công an
nhân dân đƣợc bổ nhiệm vào ngạch thanh tra để thực hiện nhiệm vụ thanh tra.Thanh
tra viên có các ngạch nhƣ sau:Thanh tra viên;Thanh tra viên chính;Thanh tra viên
10
cao cấp.
Ngƣời đƣợc giao thực hiện nhiệm vụ thanh tra chuyên ngành phải là công chức
của cơ quan đƣợc giao thực hiện chức năng thanh tra chuyên ngành, có chuyên môn,
nghiệp vụ phù hợp với chuyên ngành, am hiểu pháp luật, có nghiệp vụ thanh tra.
1.2.1.3. Vai trò của nhân lực thanh tra:
+ Chức năng của nhân lực thanh tra: Thực hiện quyết định thanh tra và các
nhiệm vụ khác của cơ quan thanh tra nhà nƣớc; khi tiến hành thanh tra phải tuân thủ
pháp luật, chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật và Thủ trƣởng cơ quan quản lý trực tiếp
về nhiệm vụ đƣợc giao.
+ Nhiệm vụ của nhân lực thanh tra:
- Xây dựng kế hoạch, tổ chức thực hiện các vụ việc thanh tra, giải quyết
khiếu nại, tố cáo, chống tham nhũng đƣợc giao;
- Tiến hành thu thập chứng cứ, hồ sơ có liên quan đến vụ việc thanh tra, giải
quyết khiếu nại, tố cáo, chống tham nhũng đƣợc giao;
- Xây dựng báo cáo kết quả thanh tra, kết luận thanh tra, làm rõ từng nội
dung đã thanh tra; xác định rõ tính chất, mức độ vi phạm, nguyên nhân, trách
nhiệm; kiến nghị biện pháp giải quyết để chấn chỉnh hoạt động quản lý đối với các
ngành, lĩnh vực hoặc các địa phƣơng;
- Tham gia tổng kết, đánh giá các cuộc thanh tra có quy mô lớn, phức tạp,
cuộc thanh tra diện rộng đƣợc giao;
- Tham gia xây dựng các quy trình nghiệp vụ thanh tra, giải quyết khiếu nại,
tố cáo, chống tham nhũng; bồi dƣỡng chuyên môn nghiệp vụ
- Vai trò của nhân lực thanh tra: Nhân lực thanh tra là những con ngƣời tham gia
vào hoạt động thanh tra thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ của mình góp phần quan
trọng trong việc phát hiện, xử lý và ngăn ngừa những hành vi vi phạm pháp luật.
Để công tác thanh tra phát huy đƣợc vai trò của mình cần phải tăng cƣờng
công tác nâng cao chất lƣợng nhân lực thanh tra cả về số lƣợng và chất lƣợng, đặc
biệt là chất lƣợng, đó là một yêu cầu cần thiết.Lựa chọn, bố trí ngƣời làm công tác
11
thanh tra cần đáp ứng đƣợc các yêu cầu về phẩm chất, năng lực, kinh nghiệm, đó là
yêu cầu tiên quyết để nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra.
1.2.2. Phân loại và yêu cầu đặc thù của nhân lực thanh tra
Nhân lực thanh tra bao gồm thanh tra viên (03 ngạch thanh tra viên: Thanh tra
viên, thanh tra viên chính, thanh tra viên cao cấp), công chức làm công tác thanh tra.
1.2.2.1. Thanh tra viên
+ Chức trách:
Thanh tra viên là công chức chuyên môn nghiệp vụ của cơ quan thanh tra
nhà nƣớc, thực hiện quyết định thanh tra và các nhiệm vụ khác của cơ quan thanh
tra nhà nƣớc. Thanh tra viên đƣợc giao chủ trì thanh tra các vụ việc có quy mô và
tính chất phức tạp trung bình; khi tiến hành thanh tra phải tuân thủ pháp luật, chịu
trách nhiệm trƣớc pháp luật và Thủ trƣởng cơ quan quản lý trực tiếp về nhiệm vụ
đƣợc giao.
+Yêu cầu về năng lực của thanh tra viên:
- Am hiểu chủ trƣơng, đƣờng lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà
nƣớc để vận dụng vào hoạt động thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng,
chống tham nhũng;
- Nắm đƣợc nguyên tắc, chế độ, chính sách, quy định của Nhà nƣớc về quản
lý kinh tế, văn hóa, xã hội;
- Am hiểu tình hình kinh tế - xã hội;
- Nắm đƣợc quy trình nghiệp vụ thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo; có
khả năng thực hiện nhiệm vụ đƣợc giao;
- Có khả năng phân tích, tổng hợp, đánh giá tình hình hoạt động quản lý ở
cấp cơ sở.
+ Yêu cầu trình độ, thâm niên công tác:
- Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên phù hợp với chuyên môn thuộc ngành,
lĩnh vực đang công tác;
- Có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dƣỡng nghiệp vụ ngạch thanh tra viên;
- Có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dƣỡng nghiệp vụ quản lý nhà nƣớc ngạch
12
chuyên viên;
- Có văn bằng hoặc chứng chỉ ngoại ngữ trình độ B trở lên thuộc 01 trong 05
thứ tiếng: Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc, Đức. Đối với công chức công tác tại các
địa phƣơng ở vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo có sử dụng
tiếng dân tộc thiểu số phục vụ trực tiếp cho công tác thì đƣợc thay thế chứng chỉ
ngoại ngữ bằng chứng chỉ tiếng dân tộc thiểu số do cơ quan có thẩm quyền cấp
hoặc Thủ trƣởng cơ quan thanh tra nơi công chức đó công tác xác nhận;
- Sử dụng thành thạo tin học văn phòng hoặc có chứng chỉ tin học văn phòng;
- Có thời gian ít nhất 02 năm làm công tác thanh tra (không kể thời gian tập
sự, thử việc.
Trƣờng hợp là cán bộ, công chức, viên chức, sỹ quan Quân đội nhân dân, sỹ
quan Công an nhân dân công tác ở cơ quan, tổ chức, đơn vị khác chuyển sang cơ
quan thanh tra nhà nƣớc thì phải có thời gian ít nhất 05 năm giữ ngạch công chức,
viên chức, cấp hàm tƣơng đƣơng ngạch thanh tra viên.
1.2.2.2. Thanh tra viên chính
+ Chức trách:
Thanh tra viên chính là công chức chuyên môn nghiệp vụ của cơ quan thanh
tra nhà nƣớc, thực hiện quyết định thanh tra và các nhiệm vụ khác của cơ quan
thanh tra nhà nƣớc. Thanh tra viên chính đƣợc giao chủ trì hoặc tham gia thanh tra
các vụ việc có quy mô rộng, tình tiết phức tạp, liên quan đến nhiều lĩnh vực; khi
tiến hành thanh tra phải tuân thủ pháp luật, chịu trách nhiệm trƣớc pháp luật và Thủ
trƣởng cơ quan quản lý trực tiếp về nhiệm vụ đƣợc giao.
+ Yêu cầu về năng lực:
- Nắm vững chủ trƣơng, đƣờng lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà
nƣớc, thực tiễn hoạt động quản lý nhà nƣớc và quản lý kinh tế, văn hóa, xã hội, đề
xuất và tổ chức thực hiện có hiệu quả các cuộc thanh tra đƣợc giao;
- Nắm vững nguyên tắc, chế độ, chính sách, quy định của Nhà nƣớc trong
quản lý kinh tế, văn hóa, xã hội;
- Am hiểu sâu tình hình kinh tế - xã hội;
13
- Có kiến thức chuyên môn, nghiệp vụ chuyên ngành theo lĩnh vực đƣợc
phân công; có khả năng đảm nhận trách nhiệm là trƣởng đoàn, phó trƣởng đoàn
thanh tra; tổ chức điều hành hƣớng dẫn thanh tra viên, cộng tác viên thanh tra thực
hiện nhiệm vụ thanh tra đƣợc giao;
- Có năng lực phân tích, đánh giá những vấn đề thuộc phạm vi quản lý của
ngành, lĩnh vực, địa phƣơng.
+ Yêu cầu trình độ, thâm niên công tác:
- Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên phù hợp với chuyên môn thuộc ngành,
lĩnh vực đang công tác;
- Có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dƣỡng nghiệp vụ ngạch thanh tra viên chính;
- Có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dƣỡng nghiệp vụ quản lý nhà nƣớc ngạch
chuyên viên chính;
- Có văn bằng hoặc chứng chỉ ngoại ngữ trình độ B trở lên thuộc 01 trong 05
thứ tiếng: Anh, Pháp, Nga, Trung Quốc, Đức. Đối với công chức công tác tại các
địa phƣơng ở vùng miền núi, vùng sâu, vùng xa, vùng biên giới, hải đảo có sử dụng
tiếng dân tộc thiểu số phục vụ trực tiếp cho công tác thì đƣợc thay thế chứng chỉ
ngoại ngữ bằng chứng chỉ tiếng dân tộc thiểu số do cơ quan có thẩm quyền cấp
hoặc thủ trƣởng cơ quan thanh tra nơi công chức đó công tác xác nhận;
- Sử dụng thành thạo tin học văn phòng hoặc có chứng chỉ tin học văn phòng;
- Có thời gian công tác ở ngạch thanh tra viên và tƣơng đƣơng tối thiểu là 09
năm, trừ trƣờng hợp là cán bộ, công chức, viên chức, sỹ quan Quân đội nhân dân, sỹ
quan Công an nhân dân công tác ở cơ quan, tổ chức, đơn vị khác và đang giữ ngạch
công chức, viên chức, cấp hàm tƣơng đƣơng ngạch thanh tra viên chính chuyển
sang cơ quan thanh tra nhà nƣớc.
1.2.2.3. Thanh tra viên cao cấp
+ Chức trách:Thanh tra viên cao cấp là công chức chuyên môn nghiệp vụ của
cơ quan Thanh tra Chính phủ, Thanh tra bộ, cơ quan ngang bộ, Thanh tra tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ƣơng, thực hiện quyết định thanh tra và các nhiệm vụ
khác của cơ quan thanh tra nhà nƣớc. Thanh tra viên cao cấp đƣợc giao trực tiếp chủ trì
14
thanh tra các vụ việc có quy mô lớn, tình tiết rất phức tạp, liên quan đến nhiều ngành,
lĩnh vực; khi tiến hành thanh tra phải tuân thủ pháp luật, chịu trách nhiệm trƣớc pháp
luật và Thủ trƣởng cơ quan quản lý trực tiếp về nhiệm vụ đƣợc giao.
+ Yêu cầu về năng lực:
- Nắm vững chủ trƣơng, đƣờng lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà
nƣớc, các mục tiêu chiến lƣợc phát triển kinh tế, văn hóa, xã hội trong từng thời kỳ,
từng ngành, từng lĩnh vực;
- Am hiểu sâu tình hình kinh tế - xã hội trong nƣớc và trên thế giới; nắm
vững các nguyên tắc, chế độ, chính sách, quy định của Nhà nƣớc trong quản lý nhà
nƣớc, quản lý kinh tế, văn hóa, xã hội;
- Có kiến thức sâu, rộng về chuyên môn nhiều ngành, lĩnh vực; có khả năng
đảm nhận trách nhiệm trƣởng đoàn, phó trƣởng đoàn thanh tra các vụ việc có quy
mô lớn, tình tiết rất phức tạp, liên quan đến nhiều ngành, lĩnh vực; có khả năng tổ
chức, điều hành thanh tra viên chính thực hiện nhiệm vụ thanh tra đƣợc giao;
- Chủ trì việc tổng kết, nghiên cứu lý luận về công tác thanh tra; tham gia xây
dựng các văn bản pháp luật về thanh tra, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng,
chống tham nhũng;
- Tham gia xây dựng chƣơng trình, biên soạn tài liệu chuyên môn nghiệp vụ
để đào tạo, bồi dƣỡng cho thanh tra viên, thanh tra viên chính, cán bộ quản lý của
các tổ chức thanh tra;
- Có năng lực phân tích, khái quát, tổng hợp những vấn đề thuộc phạm vi
quản lý của nhiều ngành, nhiều lĩnh vực.
+ Yêu cầu trình độ, thâm niên công tác:
- Có bằng tốt nghiệp đại học trở lên phù hợp với chuyên môn thuộc ngành,
lĩnh vực đang công tác;
- Có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dƣỡng nghiệp vụ ngạch thanh tra viên cao cấp;
- Có văn bằng hoặc chứng chỉ bồi dƣỡng nghiệp vụ quản lý nhà nƣớc ngạch
chuyên viên cao cấp;
- Có trình độ cao cấp lý luận chính trị;
15
