Quản lý hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện mù cang chải, tỉnh yên bái trong bối cảnh đổi mới giáo dục

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

TRẦN THANH HUYỀN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NỮ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN MÙ CANG CHẢI,
TỈNH YÊN BÁI TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN




ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

TRẦN THANH HUYỀN

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG BỒI DƯỠNG NỮ CÁN BỘ
QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN MÙ CANG CHẢI,
TỈNH YÊN BÁI TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
Chuyên ngành Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. Nguyễn Xuân Thức

THÁI NGUYÊN - 2015
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN




LỜI CAM ĐOAN

Tôi xin cam đoan luận văn này là công trình nghiên cứu của cá nhân tôi.
Các số liệu, kết quả sử dụng trong luận văn được thống kê, khảo sát và cung
cấp bởi các cá nhân, tập thể có địa chỉ rõ ràng. Những kết luận khoa học trong
luận văn là trung thực và chưa từng được công bố trong bất kỳ công trình
nghiên cứu nào khác.
Thái Nguyên, tháng 11 năm 2015
TÁC GIẢ LUẬN VĂN

Trần Thanh Huyền

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

i




LỜI CẢM ƠN
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban giám hiệu, Phòng đào tạo Sau Đại học,
Ban chủ nhiệm, quý Thầy, Cô giáo trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái
Nguyên và quý thầy cô giáo trực tiếp giảng dạy, giúp đỡ trong suốt quá trình

học tập.
Tôi xin gửi lời cảm ơn sâu sắc tới PGS.TS. Nguyễn Xuân Thức - người
đã hướng dẫn tôi hoàn thành luận văn này.
Cuối cùng, tôi xin cảm ơn cán bộ giáo viên trường Cao đẳng Sư phạm
Yên Bái, các trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái đã tạo điều
kiện cho tôi hoàn luận văn của mình.
Mặc dù đã có sự nỗ lực, cố gắng hết sức của bản thân nhưng luận văn sẽ
không tránh khỏi những thiếu sót và hạn chế. Tác giả rất mong nhận được
những ý kiến đóng góp chân thành từ quý thầy cô và các bạn.
Thái Nguyên, tháng 11 năm 2015
Tác giả luận văn

Trần Thanh Huyền

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

ii




MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................ i
LỜI CẢM ƠN .................................................................................................... ii
MỤC LỤC ........................................................................................................iii
DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................... iv
DANH MỤC CÁC BẢNG .................................................................................. v
DANH MỤC CÁC HÌNH................................................................................... vi
MỞ ĐẦU .......................................................................................................... 1

1. Lý do chọn đề tài .............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài ....................................................................... 4
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu của đề tài .............................. 5
4. Giả thuyết khoa học của đề tài ......................................................................... 5
5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài....................................................................... 5
6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu đề tài ................................................................. 6
7. Phương pháp nghiên cứu của đề tài ................................................................. 6
Chương 1 CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NỮ CÁN BỘ QUẢN
LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC................... 9

1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề ....................................................................... 9
1.1.1. Các nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng nguồn nhân lực giáo dục ....... 9
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng nguồn nhân
lực giáo dục tiểu học ................................................................................ 12
1.2. Quản lý ........................................................................................................ 13
1.2.1. Khái niệm ....................................................................................... 13
1.2.2. Chức năng quản lý.......................................................................... 15
1.3. Bồi dưỡng .................................................................................................... 17
1.4. Đổi mới giáo dục và năng lực quản lý trường tiểu học trong bối cảnh
đổi mới giáo dục (theo chuẩn hiệu trưởng) ........................................................ 20
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

iii




1.4.1. Đổi mới giáo dục trong bối cảnh hiện nay ...................................... 20
1.4.2. Năng lực quản lý trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng trong
bối cảnh đổi mới giáo dục ........................................................................ 22

1.5. Hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học ........................... 26
1.5.1. Tầm quan trọng của việc bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường
tiểu học ......................................................................................... 26
1.5.2. Mục tiêu, chương trình, nội dung và tài liệu bồi dưỡng nữ cán
bộ quản lý trường tiểu học ............................................................ 26
1.5.3. Phương pháp và hình thức bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường
tiểu học ......................................................................................... 28
1.5.4. Địa điểm và thời gian bồi dưỡng .................................................... 30
1.5.5. Người dạy và người học bồi dưỡng ................................................ 30
1.6. Quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học trong bối cảnh
đổi mới giáo dục (theo chuẩn hiệu trưởng) ........................................................ 31
1.6.1. Lập kế hoạch hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường
tiểu học ......................................................................................... 31
1.6.2. Tổ chức hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học ... 32
1.6.3. Chỉ đạo thực hiện hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học .............................................................................. 34
1.6.4. Kiểm tra đánh giá hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học .............................................................................. 37
1.6.5. Quản lý các điều kiện phục vụ hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ
quản lý trường tiểu học ................................................................. 39
1.7. Các yếu tố ảnh hưởng đến hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học ................................................................................................... 40
1.7.1. Các yếu tố chủ quan ....................................................................... 40
1.7.2. Các yếu tố khách quan.................................................................... 40
Kết luận chương 1 .......................................................................................... 42
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

iv

Chương 2 THỰC TRẠNG HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NỮ
CÁN BỘ QUẢN LÝ TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN MÙ CANG CHẢI,
TỈNH YÊN BÁI .............................................................................................. 43

2.1. Khái quát về giáo dục tiểu học huyện Mù Cang Chải ................................ 43
2.1.1. Mạng lưới trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái ...... 44
2.1.2. Kết quả giáo dục tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái ....... 45
2.2. Tổ chức nghiên cứu thực trạng ................................................................... 46
2.2.1. Mục đích nghiên cứu ...................................................................... 46
2.2.2. Nội dung nghiên cứu ...................................................................... 46
2.2.3. Phương pháp nghiên cứu ................................................................ 47
2.2.4. Khách thể khảo sát và địa bàn nghiên cứu ...................................... 47
2.3.1. Số lượng ......................................................................................... 47
2.3.2. Cơ cấu ............................................................................................ 48
2.3.3. Chất lượng (năng lực quản lý nhà trường) ...................................... 49
2.4. Thực trạng hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học
huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái ................................................................... 53
2.4.1. Tầm quan trọng của việc bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường
tiểu học ......................................................................................... 53
2.4.2. Hình thức bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học ................. 54
2.4.3. Nội dung bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học .................. 55
2.4.4. Phương pháp bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học ............ 58
2.5. Thực trạng quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học
huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái ................................................................... 60
2.5.1. Lập kế hoạch bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học............ 61
2.5.2. Tổ chức hoạt động bồi dưỡng nữ CBQL trường tiểu học ................ 61
2.5.3. Chỉ đạo, lãnh đạo hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học .............................................................................. 62

2.5.4. Kiểm tra, đánh giá hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học .............................................................................. 63
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

v




2.5.5. Quản lý cơ sở vật chất phục vụ hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ
quản lý trường tiểu học ................................................................. 63
2.6. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ
quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái ............................ 64
2.6.1. Các yếu tố chủ quan ....................................................................... 64
2.6.2. Các yếu tố khách quan.................................................................... 66
2.7. Thành công, hạn chế và nguyên nhân của quản lý bồi dưỡng nữ cán
bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải theo chuẩn nghề nghiệp ...... 67
2.7.1. Thành công và nguyên nhân ........................................................... 67
2.7.2. Hạn chế và nguyên nhân................................................................. 69
Kết luận chương 2 .......................................................................................... 72
Chương 3 BIỆN PHÁP QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NỮ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN MÙ CANG CHẢI, TỈNH YÊN BÁI
TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC .................................................... 74

3.1. Nguyên tắc đề xuất biện pháp ..................................................................... 74
3.1.1. Đảm bảo tính đồng bộ .................................................................... 74
3.1.2. Đảm bảo tính thực tiễn ................................................................... 74
3.1.3. Đảm bảo tính kế thừa ..................................................................... 75
3.1.4. Đảm bảo tính khả thi ...................................................................... 76
3.2. Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu

học huyện Mù Cang Chải trong bối cảnh đổi mới giáo dục .............................. 77
3.2.1. Nâng cao nhận thức cho CBQL và giáo viên về tầm quan trọng
của việc bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trong bối cảnh đổi mới
giáo dục ........................................................................................ 77
3.2.2. Xây dựng kế hoạch hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học theo định hướng chuẩn nghề nghiệp (chuẩn
hiệu trưởng) .................................................................................. 80
3.2.3. Đổi mới tổ chức hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường
tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp (chuẩn hiệu trưởng) ................... 84
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

vi




3.2.4. Kiểm tra, đánh giá việc thực hiện hoạt động bồi dưỡng nữ cán
bộ quản lý trường tiểu học theo chuẩn nghề nghiệp (chuẩn hiệu
trưởng) .......................................................................................... 92
3.2.5. Chỉ đạo đầu tư cơ sở vật chất phục vụ hoạt động bồi dưỡng nữ
cán bộ quản lý trường tiểu học ...................................................... 96
3.3. Mối quan hệ giữa các biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng nữ cán
bộ quản lý trường tiểu học ................................................................................. 99
3.4. Khảo nghiệm về nhận thức mức độ cần thiết và tính khả thi của các
biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học ... 100
3.4.1. Mục đích khảo nghiệm ................................................................. 100
3.4.2. Mẫu khảo nghiệm ......................................................................... 100
3.4.3. Kết quả khảo nghiệm .................................................................... 101
Kết luận chương 3 ........................................................................................ 106
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 107

1. Kết luận ........................................................................................................ 107
2. Khuyến nghị ................................................................................................. 109
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ........................................................ 111
PHỤ LỤC ..................................................................................................... 114

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

vii




DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CBQL

: Cán bộ quản lý

CĐSP

: Cao đẳng sư phạm

GD-ĐT

: Giáo dục - Đào tạo

GV

: Giáo viên

PCGDTHĐĐT : Phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi
PTDTBT

: Phổ thông dân tộc bán trú

THCS

: Trung học cơ sở

THPT

: Trung học phổ thông

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

iv




DANH MỤC CÁC BẢNG
Bảng 2.1. Giới tính, độ tuổi đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện
Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái ......................................................... 48
Bảng 2.2. Khảo sát đội ngũ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang
Chải, tỉnh Yên Bái theo ................................................................. 50
Chuẩn đánh giá Hiệu trưởng ........................................................................... 50
Bảng 2.3. Tầm quan trọng việc bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu
học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái ........................................ 53
Bảng 2.4. Hình thức bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện

Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái tại Phòng Đào Tạo, trường CĐSP
Yên Bái ......................................................................................... 54
Bảng 2.5. Đánh giá về mức độ thực hiện các nội dung bồi dưỡng nữ cán bộ
quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái tại
Phòng Đào tạo, trường Cao đẳng Sư phạm Yên Bái ...................... 56
Bảng 2.6. Mức độ thực hiện các phương pháp bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái tại Phòng
Đào tạo trường Cao đẳng Sư phạm Yên Bái.................................. 59
Bảng 2.7. Thực trạng công tác lập kế hoạch bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái tại Phòng
Đào tạo trường Cao đẳng Sư phạm Yên Bái.................................. 61
Bảng 2.8. Thực trạng tổ chức bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học
huyện Mù Cang Chải tại Phòng Đào tạo trường CĐSP Yên Bái ... 61
Bảng 2.9. Thực trạng việc chỉ đạo, lãnh đạo hoạt động bồi dưỡng nữ cán
bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái
tại Phòng Đào tạo trường CĐSP Yên Bái ...................................... 62
Bảng 2.10. Thực trạng việc kiểm tra, đánh giả hoạt động bồi dưỡng nữ cán
bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải tại Phòng Đào
tạo trường CĐSP Yên Bái ............................................................. 63
Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

v




Bảng 2.11. Quản lý cơ sở vật chất phục vụ hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ
quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải tại Phòng Đào
tạo trường CĐSP Yên Bái ............................................................. 63
Bảng 2.12. Mức độ ảnh hưởng của yếu tố chủ quan đến hoạt động bồi dưỡng nữ

cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái....... 64
Bảng 2.13. Mức độ ảnh hưởng của yếu tố khách quan đến hoạt động bồi dưỡng nữ
cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái....... 66
Bảng 3.1. Nhận thức về tính cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động bồi
dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải.......... 101
Bảng 3.2. Nhận thức về tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động bồi
dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học Huyện Mù Cang Chải ......... 103

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

vi




DANH MỤC CÁC HÌNH
Hình 1.1: Cấu trúc năng lực quản lý của cán bộ quản lý trường tiểu học
theo chuẩn hiệu trưởng trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay... 25
Hình 3.1. Nhận thức về tính cần thiết của các biện pháp quản lý hoạt động bồi
dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải ....... 102
Hình 3.2. Nhận thức về tính khả thi của các biện pháp quản lý hoạt động bồi
dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học Huyện Mù Cang Chải ...... 104
Hình 3.3. Mối quan hệ giữa tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp
quản lý hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học
huyện Mù Cang Chải .................................................................... 105

Số hóa bởi Trung tâm Học liệu – ĐHTN

vi

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Xuất phát từ vai trò của bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường
tiểu học trong giai đoạn hiện nay.
Bước vào thời đại mới, xu thế chung của sự phát triển giáo dục thế giới
đang hướng vào việc đào tạo bồi dưỡng những con người có năng lực đóng góp
vào sự tiến bộ của xã hội, phát triển nền văn minh của nhân loại, đó là biết làm
kinh tế, biết quản lý, biết cải tạo tự nhiên để xã hội phát triển. Khi đề cập đến
công tác bồi dưỡng, quản lý bồi dưỡng cán bộ trong đó có cán bộ quản lý giáo
dục, các văn kiện của Đảng đã khẳng định:
“Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản
lý giáo dục. Sử dụng giáo viên đúng năng lực, đãi ngộ đúng công sức và tài
năng với tinh thần ưu đãi và tôn vinh nghề dạy học” [9].
“Đổi mới cơ chế quản lý, bồi dưỡng cán bộ, sắp xếp chấn chỉnh và nâng
cao năng lực của bộ máy quản lý giáo dục và đào tạo” [9].
“Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục” [9].
Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là một giải pháp
then chốt trong chiến lược phát triển giáo dục và đào tạo 2011- 2020.
Việc thực hiện chương trình bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục được các
cơ sở giáo dục có chức năng bồi dưỡng cán bộ quản lý quan tâm và đã có nhiều
cuộc hội thảo bàn về vấn đề này. Tuy nhiên, các cuộc hội thảo đó chưa đi sâu
vào phân tích tính đặc thù của mỗi địa phương khi thực hiện chương trình cũng
như quản lý hoạt động bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục.
1.2. Xuất phát từ thực trạng đội ngũ nữ cán bộ quản lý trường tiểu học và thực
trạng công tác quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học hiện nay ở

huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái còn có hạn chế, bất cập trước yêu cầu đổi
mới giáo dục và chuẩn cán bộ quản lý trường tiểu học.
1


Trong suốt quá trình hình thành và phát triển, ngành giáo dục huyện Mù
Cang Chải, tỉnh Yên Bái đã không ngừng trưởng thành và lớn mạnh, tiếp tục có
những đóng góp tích cực vào quá trình phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh. Tuy
nhiên, đội ngũ giáo viên làm công tác quản lý trường tiểu học còn thiếu về số
lượng và yếu về năng lực, hầu hết cán bộ quản lý trên địa bàn huyện Mù Cang
Chải đều từ giáo viên chuyển lên, kiến thức quản lý nhà nước chưa ngang tầm
với yêu cầu nhiệm vụ của ngành trong tình hình mới, đặc biệt với đặc trưng là
huyện vùng cao khó khăn việc thông thạo tiếng địa phương và phong tục tập
quán là vô cùng cần thiết đối với một nữ cán bộ quản lý để phục vụ cho công
việc chuyên môn, tuy nhiên một số nữ cán bộ quản lý trên địa bàn huyện Mù
Cang Chải là người vùng thấp lên công tác nên việc am hiểu phong tục tập
quán còn hạn chế, ảnh hưởng không nhỏ tới công tác quản lý của bản thân mỗi
cán bộ quản lý.
Do đó, để đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, ngành giáo
dục huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái còn nhiều việc cần phải giải quyết:
Tiếp tục đẩy mạnh cải cách, hiện đại hóa ngành giáo dục ở tất cả các trường.
Muốn thực hiện tốt thì vấn đề tiên quyết phải thực hiện đó là quản lý hoạt động
bồi dưỡng cho đội ngũ nữ cán bộ quản lý giáo dục trên địa bàn huyện Mù Cang
Chải, tỉnh Yên Bái.
1.3. Tổng quan nghiên cứu vấn đề về quản lý bồi dưỡng đội ngũ nữ cán bộ quản lý
trường tiểu học. Đến nay, đã có một số công trình nghiên cứu về bồi dưỡng và
quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý, nhưng thực tế ở huyện Mù Cang Chải, tỉnh
Yên Bái chưa có công trình nghiên cứu nào về quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản
lý trường tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục hiện nay.
Chương trình bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục theo Quyết định số

382/QĐ- BGD&ĐT ngày 20/01/2012 của Bộ Giáo dục và Đào tạo đã được
trưởng Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Mù Cang Chải triển khai thực hiện từ
năm học 2012-2013. Tuy nhiên công tác đánh giá kết quả hoạt động bồi dưỡng

2


cán bộ quản lý giáo dục đạt được như thế nào? Ưu điểm và hạn chế của hoạt
động bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục? Vấn đề nào của hoạt động bồi dưỡng
cán bộ quản lý giáo dục chưa được thực hiện? Hướng quản lý hoạt động bồi
dưỡng cán bộ quản lý giáo dục trong thời gian tới như thế nào? Các vấn đề này
cũng chưa được tập trung kiểm tra, đánh giá.
Để nâng cao hiệu quả quản lý hoạt động bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo
dục của ngành giáo dục của tỉnh Yên Bái nói chung và huyện Mù Cang Chải
nói riêng cần có sự đánh giá khách quan thực trạng quản lý hoạt động bồi
dưỡng nữ cán bộ quản lý giáo dục, từ đó xác định các giải pháp để phát huy
quản lý hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý giáo dục của ngành giáo dục
Yên Bái.
1.4. Xuất phát từ thực trạng công tác bồi dưỡng cán bộ quản lý của Phòng Đào
tạo trường Cao đẳng Sư phạm Yên Bái
Trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo của Tỉnh ủy, HĐND,
UBND, giáo dục và đào tạo đã có những chuyển biến đáng kể, góp phần vào sự
nghiệp phát triển kinh tế - xã hội của địa phương.
Tuy nhiên, giáo dục và đào tạo của Tỉnh Yên Bái vẫn còn bộc lộ một số
yếu kém : chất lượng giáo dục, đào tạo còn thấp; đội ngũ nhà giáo còn thiếu về
số lượng, yếu về chất lượng; không đồng bộ về cơ cấu; cơ sở vật chất chưa đảm
bảo; ngân sách đầu tư cho giáo dục còn mất cân đối; công tác quản lý giáo dục
còn kém hiệu quả.
Tiếp tục quán triệt, thực hiện những quan điểm, định hướng phát triển
chiến lược giáo dục và đào tạo những năm tiếp theo thì Tỉnh ủy, HĐND,

UBND tỉnh đã xác định mục tiêu:
Nâng cao chất lượng, hiệu quả giáo dục và đào tạo
Phát triển quy mô giáo dục
Thực hiện công bằng giáo dục

3


Để thực hiện các mục tiêu này các giải pháp nâng cao chất lượng giáo
dục trong thời gian tới là:
Đổi mới và phân cấp quản lý Nhà nước về giáo dục
Xây dựng đội ngũ nhà giáo và CBQLGD một cách toàn diện
Tăng cường đầu tư cho giáo dục
Đẩy mạng xã hội hóa giáo dục
Trong những năm qua, ngành giáo dục và đào tạo đã tiến hành đổi mới
giáo dục ở nhiều khâu từ việc nghiên cứu đổi mới nội dung chương trình giảng
dạy, biên soạn sách giáo khoa đến đổi mới phương pháp dạy học. Công tác
quản lý trường học cũng được quan tâm nghiên cứu. Tuy nhiên ở lĩnh vực này
cần được nghiên cứu mang tính cụ thể, sâu sắc hơn nữa vì việc tổ chức quản lý
trường học đóng vai trò hết sức quan trọng. Người cán bộ quản lý không chỉ
nắm được các văn bản quy phạm pháp quy mà còn phải có năng lực khoa học
nhạy bén, có lý luận, có kỹ năng ứng dụng triển khai công việc trong hoàn cảnh
thực tiễn thì hiệu quả công tác quản lý mới thu được kết quả tốt . Vì thế công
tác nghiên cứu lý luận đi đôi với ứng dụng thực hành về công tác quản lý giáo
dục cho đội ngũ cán bộ quản lý là hết sức cần thiết. Đây là khâu đột phá có tính
tiên quyết để đưa chất lượng giáo dục các nhà trường lên một tầm cao mới mà
nền kinh tế của địa phương và đất nước đang mong đợi.
Xuất phát từ những lý do trên, nên tôi chọn đề tài: “Quản lý hoạt động bồi
dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái
trong bối cảnh đổi mới giáo dục” làm đề tài nghiên cứu luận văn với mong

muốn góp phần nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học ở huyện Mù Cang Chải,
tỉnh Yên Bái.
2. Mục đích nghiên cứu của đề tài
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn bồi dưỡng và quản lý bồi
dưỡng nữ cán bộ quản lý, đề xuất các biện pháp quản lý nhằm nâng cao hiệu

4


quả hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang
Chải, tỉnh Yên Bái.
3. Khách thể nghiên cứu và đối tượng nghiên cứu của đề tài
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học trong bối cảnh đổi
mới giáo dục.
4. Giả thuyết khoa học của đề tài
Trong thời gian qua hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu
học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái đã đạt được những kết quả nhất định.
Tuy nhiên, đứng trước yêu cầu đổi mới giáo dục, chuẩn nghề nghiệp thì hoạt
động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học còn có những hạn chế, bất
cập do các nguyên nhân khác nhau, trong đó có nguyên nhân biện pháp quản lý
của cán bộ quản lý chưa phù hợp. Nếu đề xuất và áp dụng các biện pháp quản
lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học theo chuẩn hiệu trưởng phù hợp
hơn đáp ứng với yêu cầu đổi mới giáo dục, với hoàn cảnh cụ thể của cơ sở giáo
dục thì sẽ nâng cao được chất lượng nữ cán bộ quản lý các trường tiểu học
huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
5.1. Hệ thống hóa lý luận về quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường

tiểu học trong bối cảnh đổi mới giáo dục.
5.2. Khảo sát thực trạng hoạt động bồi dưỡng và quản lý bồi dưỡng nữ
cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái.
5.3. Đề xuất và khảo nghiệm các biện pháp quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ
quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái trong bối cảnh đổi
mới giáo dục.

5


6. Giới hạn phạm vi nghiên cứu đề tài
- Đề tài nghiên cứu một số biện pháp quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản
lý trường tiểu học của Phòng Đào tạo.
- Nữ cán bộ quản lý trường tiểu học được giới hạn là các cán bộ quản lý nữ
thuộc Ban Giám hiệu nhà trường tiểu học (Hiệu trưởng và Phó Hiệu trưởng)
- Đổi mới giáo dục hiện nay có rất nhiều nội dung nhưng đề tài đề cập đến
vấn đề: quản lý bồi dưỡng theo chuẩn hiệu trưởng
- Đề tài tập trung nghiên cứu biện pháp quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ
quản lý trường tiểu học theo hướng phát triển năng lực quản lý trường tiểu học
của chuẩn hiệu trưởng.
- Khách thể khảo sát:
+ Cán bộ Phòng Giáo dục và Đào tạo
+ Cán bộ quản lý Phòng Đào tạo Trường Cao đẳng Sư phạm Yên Bái
+ Giảng viên tham gia bồi dưỡng
+ Hiệu trưởng, Phó hiệu trưởng các trường tiểu học huyện Mù Cang Chải
- Địa bàn nghiên cứu:
+ Trường Cao đẳng sư phạm Yên Bái
+ Các trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái.
7. Phương pháp nghiên cứu của đề tài
7.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý luận

- Phương pháp phân tích lịch sử logic để tổng quan chọn lọc các quan
điểm lý thuyết, quan điểm khoa học có liên quan đến việc bồi dưỡng nghiệp vụ
quản lý cho hiệu trưởng trường tiểu học.
- Phương pháp so sánh, tổng hợp, khái quát hóa lý luận để xây dựng hệ
thống lý luận và căn cứ lý luận làm cơ sở cho việc nghiên cứu thực tiễn.
7.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp Anket: Chúng tôi xây dựng 3mẫu phiếu ; mẫu phiếu 1 về
thực trạng hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù

6


Cang Chải tỉnh Yên Bái; mẫu phiếu 2 để thu thập ý kiến về thực trạng quản lý
bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý ở huyện Mù Cang Chải tỉnh Yên Bái; mẫu phiếu 3
dành cho chuyên gia. Những mẫu phiếu này nhằm thu thập các ý kiến về nội
dung và hình thức bỗi dưỡng nghiệp vụ quản lý cho hiệu trưởng các trường tiểu
học và các vấn đề có liên quan.
- Phương pháp phỏng vấn: Chúng tôi gặp gỡ, trao đổi với hiệu trưởng,
phó hiệu trưởng các trường tiểu học trên địa bàn huyện Mù Cang Chải, tỉnh
Yên Bái; lãnh đạo, các cán bộ, giáo viên phòng Đào tạo – Trường Cao đẳng Sư
phạm Yên Bái để tìm hiểu những khó khăn của họ trong việc quản lý nhà
trường, hoạt động bồi dưỡng nữ quản lý các trường tiểu học trên địa bàn huyện
Mù Cang Chải và những nguyện vọng về việc bồi dưỡng nghiệp vụ nhằm giúp
họ quản lý nhà trường có hiệu quả hơn.
- Phương pháp quan sát: Tổ chức quan sát các hoạt động quản lý của
hiệu trưởng, phó hiệu trưởng là nữ của các trường tiểu học trên địa bàn huyện
Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái nhằm hiểu rõ đặc điểm hoạt động của họ , từ đó
có cơ sở xác định nhu cầu, nội dung bồi dưỡng.
7.3. Nhóm phương pháp xử lý số liệu
Dùng các công thức toán học như số trung bình, tính tần suất (%), công

thức tính tương quan để định lượng kết quả nghiên cứu trên cơ sở đó rút ra các
nhận xét khoa học của đề tài luận văn.
7.4. Sử dụng phương pháp hỏi ý kiến tham gia
Sử dụng phương pháp này chúng tôi lấy ý kiến của các cán bộ quản lý có
kinh nghiệm và những người am hiểu về hoạt động bồi dưỡng cán bộ quản lý
đặc biệt là nữ cán bộ quản lý nhằm xác định các nội dung và biện pháp bồi
dưỡng cho nữ cán bộ quản lý.
8. Cấu trúc đề tài
Ngoài phần mở đầu, kết luận, khuyến nghị, danh mục tài liệu tham khảo
và phụ lục, luận văn bao gồm 03 chương:

7


Chương 1: Cơ sở lí luận về quản lý bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trong
bối cảnh đổi mới giáo dục.
Chương 2: Thực trạng hoạt động bồi dưỡng và quản lý hoạt động bồi
dưỡng nữ cán bộ quản lý trường tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái.
Chương 3: Biện pháp quản lý hoạt động bồi dưỡng nữ cán bộ quản lý trường
tiểu học huyện Mù Cang Chải, tỉnh Yên Bái trong bối cảnh đổi mới giáo dục.

8


Chương 1
CƠ SỞ LÍ LUẬN VỀ QUẢN LÝ BỒI DƯỠNG NỮ CÁN BỘ QUẢN LÝ
TRƯỜNG TIỂU HỌC TRONG BỐI CẢNH ĐỔI MỚI GIÁO DỤC
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề
1.1.1. Các nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng nguồn nhân lực giáo dục
Đề cập đến công tác bồi dưỡng, quản lý bồi dưỡng cán bộ trong đó có

cán bộ quản lý giáo dục, các văn kiện của Đảng đã khẳng định:
“Đổi mới công tác đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản
lý giáo dục. Sử dụng giáo viên đúng năng lực, đãi ngộ đúng công sức và tài
năng với tinh thần ưu đãi và tôn vinh nghề dạy học” [9].
“Đổi mới cơ chế quản lý, bồi dưỡng cán bộ, sắp xếp chấn chỉnh và nâng
cao năng lực cử bộ máy quản lý giáo dục và đào tạo” [9].
“Xây dựng kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đối với cán bộ: mở rộng diện
đào tạo, bồi dưỡng cán bộ trong hệ thống chính trị và các tổ chức xã hội, các
thành phần kinh tế. Đặc biệt chú trọng phát hiện đào tạo, bồi dưỡng nhân tài,
tạo nguồn cán bộ lãnh đạo và quản lý các cấp từ trung ương đến cơ sở, cán bộ
đầu ngành… đào tạo, bồi dưỡng trước khi bổ nhiệm, đề bạt, khắc phục tình
trạng bầu cử, bổ nhiệm rồi mới đưa đi đào tạo…, lấy tiêu chuẩn cán bộ làm
căn cứ xây dựng chương trình đào tạo, bồi dưỡng thống nhất trong hệ thống
các trường…” [7]
Ban Bí thư Trung ương Đảng đã ban hành Chỉ thị số 40/CT-TW ngày
15-6-2004 về việc xây dựng, nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ
quản lý giáo dục. Nội dung chính của Chỉ thị tập trung vào những nhiệm vụ
trọng tâm:
- Củng cố, nâng cao chất lượng hệ thống các trường sư phạm, các trường
cán bộ quản lý giáo dục.
- Tiến hành rà soát, sắp xếp lại đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý giáo dục
để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đảm bảo đủ số lượng và cân đối về cơ cấu;
9


nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ, đạo đức cho đội ngũ nhà giáo, cán
bộ quản lý giáo dục.
- Đổi mới, nâng cao chất lượng công tác quản lý nhà giáo và cán bộ quản
lý giáo dục.
- Xây dựng hoàn thiện một số chính sách, chế độ đối với đội ngũ nhà

giáo và cán bộ quản lý giáo dục.
- Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với việc xây dựng và nâng cao
chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục [9].
Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục là một giải pháp then
chốt trong chiến lược phát triển Giáo dục và Đào tạo giai đoạn 2011 - 2020.
Vấn đề đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục
hết sức quan trọng và cần thiết trong quá trình dạy học. Vì vậy ở nước ngoài
các tác giả: N.L.Bondurep, N.M.Iacốplep, X.L.Kixêcốp, F.N.Goobolin, Patrice
Pelpel, Michel Develay, Pierre Besnard, Paul D.Eggen, Marguerite. Altet… đã
quan tâm đến vấn đề đào tạo, bồi dưỡng độ ngũ giáo viên và cán bộ quản lý
giáo dục.
Jacques Nimier với cuốn “Giáo viên rèn luyện tâm lý” đã chỉ rõ: Không
phải việc đào tạo tâm lý chỉ làm ở các trường sư phạm là đủ. Cả cuộc sống
nghề nghiệp của họ sau này, người giáo viên vẫn luôn tự rèn luyện mình.
N.L.Bôndưrep cho rằng: “Những yêu cầu về chuyên môn của người thầy
giáo tất nhiên không phải chỉ có những kiến thức phong phú mà còn có những
kĩ năng cần thiết để tổ chức và thực hành công tác giáo dục, vấn đề không phải
chỉ ở chỗ tiếp thu kiến thức về tâm lý học và giáo dục mà phải biết vận dụng
chúng vào thực tế”. Muốn làm công tác giáo dục tốt cần phải có kỹ năng giáo
dục và phải có thời gian. Như vậy việc bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ
quản lý giáo dục thường xuyên là cần thiết.
N.V.Kuzmina, F.N.Gonôbôlin… đã phân tích cấu trúc của năng lực sư
phạm gồm: các năng lực truyền đạt, các năng lực tổ chức, các năng lực nhận

10


thức và các năng lực sáng tạo. Chúng ta có thể coi đây là những yêu cầu cơ
bản, quan trọng thực sự cần thiết cho việc luyện tay nghề và là một bộ phận
quan trọng của lý tưởng dạy học.

Patrice Pelpel trong cuốn “Tự đào tạo để dạy học” đã gợi ý một cách tiếp
cận khoa học có tính phương pháp luận về nghề dạy học, cách xác định các mục
tiêu sư phạm, cách lựa chọn các phương pháp và kĩ năng dạy học thích hợp, cách
tự đánh giá cùng với những dự báo về xu hướng phát triển các phương pháp và
kỹ thuật dạy học ở nhà trường tương lai. Đây là những công cụ lý luận cần thiết
cho mỗi nhà giáo khi tiến hành quá trình “Tự đào tạo để dạy học”.
Ở Việt Nam hiện nay vấn đề bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản
lý giáo dục đang là yêu cầu cấp bách. Nhiều nhà khoa học, nhà giáo dục, nhiều
cán bộ giảng dạy, cán bộ quản lý giáo dục… quan tâm nghiên cứu ở nhiều góc
độ, nội dung, hình thức khác nhau nhằm nâng cao trình độ, vị trí, vai trò, nhiệm
vụ của người giáo viên và của công tác bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ
quản lý giáo dục.
Trước những năm 1970, việc nghiên cứu về xây dựng đội ngũ giáo viên,
bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục không theo những đề
tài riêng mà được tiến hành gắn với các đề tài giáo dục học và tâm lý học, về
nội dung và phương pháp dạy học các môn học.
Từ đầu những năm 1970, do nhu cầu nghiên cứu chuẩn bị cho cải cách
giáo dục, nên những vấn đề về người giáo viên, xây dựng đội ngũ giáo viên,
bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý giáo dục được coi trọng; nhưng
đó chỉ là những bài viết, những quy định, những quy chế của ngành giáo dục.
Trong thời kì đổi mới, đặc biệt từ năm 1986, Trung tâm Nghiên cứu Đào
tạo và Bồi dưỡng Giáo viên - Viện khoa học Giáo dục Việt Nam được thành
lập, với nhiệm vụ nghiên cứu những vấn đề cơ bản, cấp bách của người giáo
viên và việc xây dựng đội ngũ giáo viên; các nhà khoa học của trung tâm đã tập
trung nghiên cứu về nghề dạy học.

11


Đề tài: “Người thầy giáo theo yêu cầu của sự phát triển giáo dục” (Đề tài

cấp nhà nước) do trường ĐHSP Hà Nội 1 chủ trì, với sự tham gia của các nhà
khoa học giáo dục, với 154 bài viết (Thông báo khoa học số 3/1991 - ĐHSP Hà
Nội). Đề tài đã làm sáng tỏ một số vấn đề về nhân cách người thầy giáo, về
mục tiêu đào tạo… đã góp phần cải tiến công tác đào tạo, bồi dưỡng giáo viên
cán bộ quản lý giáo dục.
Lê Trần Lâm với đề tài (1992), “Đào tạo và bồi dưỡng giáo viên”.
Hoàng Đức Nhuận (chủ biên) (1995), “Nhà trường hiện đại thế giới, phác
thảo mô hình trường tiểu học chất lượng cao đầu thế kỷ XXI ở Việt Nam”.
Nguyễn Minh Đường (1996), “Bồi dưỡng và đào tạo lại nguồn nhân lực”.
Nguyễn Áng (2004), “Chuẩn giáo viên tiểu học, một cách nhìn về chất
lượng giáo viên tiểu học”, Tạp chí Giáo dục số 79.
Đặng Quốc Bảo (2000), “Về một số định hướng cho chiến lược bồi dưỡng,
đào tạo cán bộ quản lý trường tiểu học “, Kỉ yếu hội thảo “Những vấn đề chiến
lược phát triển giáo dục trong thời kì công nghiệp hóa, hiện đại hóa”.
Ngô Ngọc Báu (1996), “Bồi dưỡng cán bộ quản lý trường học là yêu cầu
thiết yếu của ngành Giáo dục và Đào tạo nước ta”, Tạp chí Phát triển Giáo dục.
1.1.2. Các công trình nghiên cứu về quản lý bồi dưỡng nguồn nhân lực giáo dục
tiểu học
Đã có nhiều công trình nghiên cứu về quản lý công tác bồi dưỡng cán bộ
quản lý trường tiểu học. Ở cấp độ thạc sỹ có thể kể ra các đề tài nghiên cứu:
Nguyễn Viết Bảo (2004), “Hoàn thiện một số biện pháp bồi dưỡng cán
bộ quản lý trường tiểu học, tỉnh Thái Nguyên”, Hà Nội.
Nguyễn Thanh Bình (2003), “Một số biện pháp bồi dưỡng nghiệp vụ
quản lý cho Hiệu trưởng các trường tiểu học huyện Thường Xuân, tỉnh Thanh
Hóa giai đoạn 2002 - 2010”, Hà Nội.
Lê Thị Dậu (2006), “Một số biện pháp quản lý công tác bồi dưỡng cán
bộ quản lý trường tiểu học tại trường Đại học Hải Phòng”, Hà Nội.
12