Tuần 8
Tiết 29 + 30
Ngày soạn: Ngày dạy:
Văn bản Chiếc lá cuối cùng
Ô Hen ri
I Mục đích
- Qua văn bản giúp học sinh hiểu rõ đợc sức mạnh của tình yêu thơng con ngời, tình yêu th-
ơng những ngời nghèo khổ, sức mạnh của tình yêu cuộc sống, giá trị đích thực của nghệ
thuật.-
- Khám phá những nét nghệ thuật độc đáo : Xây dựng những chi tiết bất ngờ,khéo léo đảo
tình huống hai lần.
- Tích hợp với tập làm văn tự sự: sự thống nhất chủ đề trong văn bản.
- rèn kĩ năng đọc, kẻ văn bản nớc ngoài, phân tích các nhân vật và tình huống truyện.
- Giáo dục tình cảm thơng yêu bạn bè.
II Chuẩn bị
- Thầy trò: hớng dẫn học sinh đọc truyện
- Trò: Học sinh đọc truyện theo sự hớng danc của thầy
III Tiến trình lên lớp
1, ổ n định lớp(1)
2, Kiểm tra bài cũ
? Em học tập đợc gì về nghệ thuật kể chuyện của tác giả qua đoạn trích Đánh nhau với cối
xay gió. Em cảm nhận thấy Đôn-ki-hô-tê là ngời nh thế nào ?
- Yêu câu : + Nghệ thuật xây dựng nhân vật đối lập nhau, làm nổi bật tính cách của hai nhân
vật.
+Đôn-ki-hô-tê là ngời sống thiếu thực tế, làm theo sách nhng hão huyền .
? Em rút ra bài học gì qua hình tợng Đôn-ki-hô-tê?
- Không nên quá say mệ sách kiếm hiệp- Đọc sách ,làm theo sách nhng phải thực tế
nếu không dù mục đích có tốt đẹp thì vẫn trở nên hão huyền, hoang tởng,sẽ dẫn đến
thất bại.
3, b ài mới
Giới thiệu : Chúng ta đợc học một số tác phẩm tự sự. Ta vô cùng xúc động trớc tình mẹk con,
tình cha con, tình bà cháu , đó là tình cảm thiêng lêng cao quí. Hôm nay ta tìm hiểu một tác
phẩm tự sự thể hiện tình bạn bè , tình thơng yêu con ngời nghèo khổ Chiếc lá cuối cùng Ô
Hen-ri
Bằng sự tìm hiểu ở nhà phàn chú thích
? Emhiểu gì về nhà văn Ô Hen-ri?
? Đọc phần chữ nhỏ in trong Sgk
? Em thấy đoạn trích nằm ở phần nào của tác phẩm?
I Vài nét về tác giả, tác phẩm
(5)
1, t ác giả: Ô Hen-ri (1862-
1910)
Nhà văn Mĩ chuyên viết truyện
ngắn.
2 , t ác phẩm : Chiếc là cuối
GV: Yêu cầu dọc : nhẹ nhàng, xúc động , chú ý phân biệt
lời kể và lời của nhân vậtđể trong ngoặc kép
- Giọng Xiu ngọt ngào êm ái khi nói với Giôn- xi
Kể về bác Bơ Mennghẹn ngào ,rng rng
Hớng dẫn tìm hiểu chú thích 1,2,3,4, 8
? Đọc Khi hai ngời làm tảng đá/87?
Đoạn truyện kể về ai? Họ đang làm gì?
? ? Đọc Sáng hôm sau .Hà lan
Đoạn kể về sự việc gì , Sự việc ấy xảy ra trong thời gian
nào?
- - Kể về Giôn-xi ốm- Xiu chăm sóc Giôn- xi vào ngày
hôm sau. Và chiếc lá.
? Đọc Trời vừa hửng sáng chu đáo hơn Đoạn văn kể
về ai , với sự việc gì?
- Giôn xi với chiếc lá- Xiu chăm sóc giôn xi vào ngày
hôm sau nữa .
? Đọc hôm sau hết truyện ? Đoạn văn bạn đọc nói đến
sự việc gì?
- Xiu chăm sóc giôn xi và kể về cái chết của bác bơ Men
? Đoạn trích có những nhân vật chính nào?
GV: Các nhân vật , sự việc đều xoay quanh 3 nhân vật
chính đan xen theo dòng thời gian klhó phân chia bố cục.
Ta sẽ phân tích theo nhân vật.
? Theo dõi đoạn trích em thấy sức khoẻ của Giôn xi
ở tình trạng nh thế nào ?
Giôn xi bị viêm phổi nặng
GV: Đó là căn bệnh nguy hiểm- Cô lại sống xa nhà cuộc
sống nghèo túng.
? khiến cô có tâm trạng gì?
- chán nả tuyệt vọng
*GV: Bệnh tật đánh ngục cô về thể xác, sự tuyệt vọng đã
đánh ngã ngục cô về tinh thần.Mọtt con ngời bị bệnh
hiểm nghèo, tâm trạng chán nản, không muốn sống thì
thuốc men và các biện pháp y học cũng đành bó tay.
? trong tình trạng tuyệt vọng đó Giôn xi nghĩ gì?-
- Chiếc lá cuối cùng trên dây leo lìa cành thì cô cũng lìa
đời .
? Nh vậy niềm tin về sự sống của Giôn xi gửi gắm vào
đâu?
cùng
- Tóm tắt tác phẩm
- Đoạn trích nằm ở phần cuối
của tác phẩm
II Đọc, giải nghĩa từ khó(15 )
III Tìm hiểu chi tiết văn bản
1, b iến tâm trạng của g iôn xi
Hoàn cảnh: Giôn xi ốm nặng
- Giôn xi chán nản, tuyệt vọng ,
buông xuôi
- Gửi vào chiếc lá thờng xuân già cỗi .
Thời tiết lúc này đợc miêu tả nh thế nào ?
- Ma vùi dập.
- những cơn gió phũ phàn kéo đà suốt cả một đêm
? Qua cách miêt tả , em cảm nhận đợc gì về thời tuiết lúc
này?
- thời tiết vô cùng khắc nghiệt .
? trong hoàn cảnh thời tiết em đoán xem chiếc lá sẽ nh
thế nào?
- - Chiếc lá sẽ rụng
*GV: Chắc chiếc lá sẽ rụng bởi nó không thể trụ ở đó đợc
qua khỏi trận ma to nh thế, trớc cái khắc nghiệt của mùa
đông .
? Vì sao giôn xi lại có suy nghĩ nh vậy? Em có đồng ý vơí
suy nghĩ ấy không? Vì sao?
- Vì lúc ốm đau bệnh tật con ngời dễ chán buông xuôi.
Em không đồng ý với suy nghĩ của giôn xi. Vì nghĩ nh
vậy bệnh sẽ nặng hơn Dù trong hoàn cảnh nào ta vẫn
phải vơn lên. có niềm tin sẽ là liều thuốc chiến thắng bệnh
tật .
- Giôn xi nghèo nhng còn bạn bè đồng nghiệp
GV: Sau một đêm ma gió phũ phàng. Một ngày nữa trôi
qua. Một đêm ma gió nữa- trời hửng sáng Giôn xi ra lệnh
kéo mành lên
? em hình dung xem tam trạng của Giôn xi lúc ấy nh thế
nào ?
Tâm trạng lo âu, thấp thỏm hồi hộp.
? Nếu chiếc lá rụng thì điều gì sẽ sảy ra?
- Cô sẽ buông xuôi đợi cái chết, chút sức lực nhỏ nhoi
trong cô sẽ tắt lịm, cô chấp nhận cái chết đến với mình
không băn khoăn lu luyến.
? nhng điều bất ngờ gì đã xảy ra khi kéo mành lên?
- chiếc lá thờng xuân còn đó.
? Lúc đó Giôn xi làm gì ? nói gì? Đọc diễmn cảm câu nói
đó?
- Giôn xi nằm nhìn chiếc lá hồi lâu- giôn xi nói Em thật
là một con bé h nấu n ớng
? Em hiểu Giôn xi nói gì?
- Cô thắc mắc không hiểu vì sao chiếc lá cuối cùng vẫn
còn bám trên cây- Thấy mình tệ chết là một tội lỗi-
Đòi ăn uống , gơng soi.
?Lời nói của Giôn xi thể hiện tâm trạng gì của cô?
- Tâm trạng ân hận, thấy mình muốn chết là không phải ,
là tội lỗi. Cô muốn ngắm lại mình, cô đã quan tâm đến
bản thân, cô đã muốn ăn duy trì sự sống.
GV: Nhìn chiếc lá vẫn còn Giôn xi đã có sự thây đổi. Cô
nhìn chiếc lá hồi lâu.
? Em tởng tợng xem khi ấy cô suy nghĩ gì?
- Chiếc lá thật là dũng cảm , nên nó cha rụng. Sao mình
không bằng chiếc lá.Mình pahỉ cố lên.
GV: Đúng, chính sự dẻo dai của chiếc lá đã làm cho Giôn
xi từ bỏ ý định muốn chết, cô đã quay lại với cuộc sống,
đón nhận cuộc sống.
?Hãy trình bày ngắn gọn diễn biến tâm trạng của Giôn xi?
- ốm nặng chán nản tuyệt vọng- muốn chết
- Chiếc lá vẫn còn- ân hận- tin yêu cuộc sống.
? kết quả cuối cùng ra sao?
- Giôn xi đã dần dần bình phục chiến thắng bệnh tật.
? Nguyên nhân nào dẫn đến sự hồi sinh của Giôn xi?
- Vì sức sống kì diệu của chiếc lá.
- Vì chính sự cố gắng của Giôn xi, niềm tinyêu cuộc sống
của cô.
* củng cố: Chính sức sống dẻo dai của chiếc lá đã khơi
dậy niềm tin nơi cô, giúp cô có nghị lực vợt lên trên bệnh
tật, chiến thắng bệnh tật. Nhà văn đã miêu tả rất tinh tế
diễn biến tâm lí nhân vật. Giôn xi khỏi bệnh còn do thuốc,
do sự chăm sóc tậntình của ngời bãniu. Tình cảm của Xiu
thể hiện nh thế nào , giờ sau ta học tiếp.
Tiết 2
1, ổN định lớp(1)
2, kiểm tra bài cũ
? Hãy nêu cảm nhận của em về nhân vật Giôn xi?
- Yêu cầu:
+Giôn xi là một cô hoạ sĩ nghèo, bệnh tật nên đã sinh ra
chán nản tuyệt vọng- Vì sự kiên cờng của chiếc lá trớc
thời tiết khắc nghiệt cô dã so sánh mình với chiếc lá và tự
hối hận- Chiếc lá cuối cùng trrên cây dây leo là nguồn
sinh lực tiếp cho cô sức mạnh hồi sinhcô thêm tin yêu
cuộc sống và chiếc lágiúp cô chiến thắng bệnh tật.
3, Bài mới
Với giôn xi bên cạnh sự kì diệu của chiếc lá còn cả một
biển trời yêu thơngcủa những ngời bạn. Đó là tình cảm
của Xiu đối với Gion xi
? Theo dõi vào đoạn đàu khi hai ngời.. tảng đá.
Khi cùng cụ Bơ men lên gácthấy Giôn xi đang ngủ
? Xiu đã làm gì?
- Giôn xi thắc mắc- ân hận,
tinyêu cuộc sống.
2, t ình cảm của Xiu đối với
Giôn xi
- K o tấm mành mành xuống che kín của sổ và ra hiệu cụ
bơ men sang buồng bên.
- ? Vì sao Xiu phải làm nh vậy?
- không muốn làm mất giấc ngủ của Giôn xi .
- sợ giôn xi cứ nhìn ra của sổ nhìn thấy cây thờng xuân
rụng hết lá , cô suy nghĩ chết.
? Sang buồng bên Xiu có thái độ nh thế nào ?
- Sợ sệt ngó ra ngoài của sổ , chẳng nói năng gì.
? Em hiểu Xiu có tâm trạng nh thế nào ?
- Xiu vô cùng lo lắng cho tính mạng của Giôn xi.
*GV: Tính mạng của Giôn xi gửi vào chiếc lầm thời tiết
thật là khắc nghiệt. Theo quy luật của tự nhiên, nó sẽ
rụng hết lá.Giôn xi sẽ chết . trớc bệnh tật của bạn Xiu vừa
phải làm việc vừa phải chăm sóc bánuốt đêm- Cô chỉ chớp
mắt đợc một tiếng đồng hồ- Giôn xi ra lệnh kéo màn lên.
? Xiu có thái độ nh thế nào ?
- Làm theo một cách chán nản.
? Em hiểu lúc này tâm trạng của Xiu ra sao?
- Xiu lo sợ kéo mành lên Giôn xi sẽ nhìn thấy cẩyụng hết
lá- nên cô kéo mành một cách miễn cỡng.
GV: nhng khi kéo mành lên thì chuyện gì đã xảy ra?
Đọc diễn cảm đoạn văn đó nhng , Ô kìa hai m ơi bộ
? Từ Nhng có tác dụng gì ở đoạn văn này?
- Có tác dụng liên kết với đoạn văn trớc, chỉ ý của đoạn
văn này đói ;lập với ý của đoạn văn trớc.
? Từ Ô kìa trong đoạn văn là từ loại gì?thể hiện thái độ
gì?
- Thán từ thể hiện thái độ ngạc nhiên, vui mừng vẫn
còn chiếc lá.
? Chiếc lá đợc miêu tả qua những từ ngữ hình ảnh nào ?
- Cuống lá màu xanh sẫm- rìa lá hình răng cađã nhuốm
màu vàng úa, chiếc lá dũng cảm bám vào cành cách mặt
đất chừng hai mơi bộ.
? Em có nhận xét gì về cách miêu tả chiếc lá?
- Miêu tả rất tỉ mỉ, kết hợp biểu cảm, tự sự.
? Cách miêu tả ấy đã làm nổi bật điều gì?
- Thể hiện Xiu rất đỗi ngạc nhiên, vui mừng và quan sát
rất kĩ chiếc lácòn trên cây dây leo.
*GV: Đang vô cùng ngạc nhiên vui mừngvì trên cây vẫn
còn một chiếc láthì giôn xi lại nói - Đó là chiếc lá cuối
cùng- Em cứ tởng nhất định đêm qua đã rụng và cô đã
chết.
? Nghe Giôn xi nhắc lại suy nghĩ của mĩnhiu nói gì?Hãy