Ngữ văn lớp 8 tuần 20

i
================================================================
Tuần 20
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết 77 - Bài 19 - Văn bản : Quê Hơng
( Tế Hanh )
A Mục đích cần đạt
- Cảm nhận đợc vẻ đẹp tơi sáng , sức sống của một làng quê miền biển đợc miêu tả trong bài
thơ và tình cảm quê hơng đằm thắm của tác giả .
- Thấy đợc nét dặc sắc nghệ thuật bài thơ mới tiêu biểu này .
- Rèn kĩ năng phân tích thơ trữ tình kết hợp miêu tả tự sự
- Giáo dục tinh thần yêu quê hơng đất nớc
II Chuẩn bị
1, Thầy : Nghiên cứu , soạn bài
2, Trò : Học bài và chuẩn bị bài theo sự hớng dẫn của thầy
III Tiến trình lên lớp
1, ổ n định lớp (1)
2, Kiểm tra bài cũ ( 15)
Đề bài : Trình bày những cảm nhận của em về đoạn thơ :
Nào đâu những đêm vàng bên bờ suối
Ta say mồi uống ánh trăng tan ?
Đâu những ngày ma chuyển bốn phơng ngàn
Ta lặng ngắm giang sơn ta đổi mới ?
Đâu những bình minh cây xanh nắng gội ,
Tiếng chim ca giấc ngủ tng bừng ?
Đâu những chiều lênh láng máu sau rừng
Ta đợi chết mảnh mặt trời gay ngắt ,
Để ta chiếm lấy riêng phần bí mật ?
- Than ôi! Thời oanh liệt nay còn đâu ?
( Nhớ rừng Thế Lữ )

3, Bài mới :
* Bằng sự chuẩn bị ở nhà , hãy trình bày những hiểu biết
của em về nhà thơ Tế Hanh?
GV: Tế Hanh có nhiều thời gian sống xa quê , quê ông là
một làng chài ven biển có con sông Trà Bồng uốn quanh
ôm trọn lấy làng rồi đổ ra biển
Bài thơ đợc viết khi nhà thơ sống xa quê học và làm việc
ở Huế
*Yêu cầu đọc : Giọng tha thiết , nhớ nhung .
? Đọc từ đầu .thớ vỏ ? Nêuu nội dung ?
I Giới thiệu tác giả , tác phẩm
1, Tác giả : Tế Hanh
2, Bài thơ : Có trong tập
Nghẹn ngào1939
II : Đọc, tìm hiểu từ khó , bố cục
*Đọc
* Giải thích từ khó
*Bố cục : 2 phần
================================================================
i
================================================================
? Đọc khổ cuố ? Nêu nội dung ?
- Nỗi nhớ quê
? Bài thơ có bố cục nh thế nào ?
Chim bay dọc biển đem tin cá Đây là câu thơ của cha
nhà thơ : Câu thơ làm tựa đề cho bài thơ bộc lộ quê nhà
thơ là vùng quê biển
? Đọc hai câu thơ đầu ? hai câu thơ đầu giới thiệu gì về
quê hơng tôI ?
- nghề chài lới

- Nớc bao vây cách nửa ngày sông
? Em hiểu gì về làng quê đợc giới thiệu ở đây
? Nhận xét cách giới thiệu làng quê ở hai câu thơ đầu ?
? Cách giới thiệu ấy giúp em hiểu gì về vùng quê này ?
* Cách giới thiệu độc đáo
?Đọc : Khi trời góp gió
? Cánh đoàn thuyền ra khơi đánh cá trong hoàn cánh nào
?
- Trời trong gió nhẹ , sớm mai hồng .
? Đây là điều kiện thời tiết nh thế nào ?
- Điều kiện thời tiết thuận lợi cho thuyền ra khơi
? Phơng tiện và con ngời ra khơiđợc miêu tả qua những
từ ngữ , hìn ảnh nào?
- Dân trai tráng
- Thuyền nhẹ hăng nh con tuấn mã
- Phăng mái chèo mạnh mẽ vợt trờng giang .
- cánh buồm giơng to nh mảnh hồn làng
Rớn thân trắng bao la thâu góp gió .
? Em có nhận xét gì về hình ảnh ngời dân trài ?
- Ngời dân chài trẻ trung , khỏ mạnh .
? Nhận xét về hình ảnh con thuyền và mái chéo , cánh
buồm ?
- Một loạt phép so sánh , nhân hoá , đảo ngữ .
? Những phép tu từ này góp phần diễn tả cảnh ra khơi
nh thế nào?
? Tại sao nói : cánh buồm nh mảnh hồn làng
? Đọc Ngày hôm sau .thớ vở ? Nêu nội dung?
? Cảnh trên bến đợc miêu tả có trạng thái và không khí
nh thế nào?
- Không khí ồn ào

- trạng thái : Tấp nập
? Em cảm nhận đợc gì cảnh trên bến đỗ ?
- Cảnh thật đông vui nhộn nhịp
III : Đọc , hiểu văn bản
1, Hình ảnh quê h ơng
(20)
-Giới thiệu một làng quê chài ven
biển
a, Cảnh đoàn thuyền ra khơi đánh
cá
-Cảnh ra khơi khoẻ đẹp , báo hiệu
chuyến ra khơi thắng lợi .
b, Cảnh thuyền đánh cá về bến đỗ
về bến đỗ
================================================================
i
================================================================
? Câu thơ Nhờ ơn trời .đầy ghe tại sao lại để trong
ngoặc kép ?
- Nhà thơ ghi lại lời ngời dân chài
? Em hiểu họ nói gì?
- Họ cảm tạ trời đất đã cho trời yên , biển lặng để họ
đánh bắt đợc nhiều cá tôm , để cuộc sống no đủ .
? hình ảnh ngơi dân chài hiện lên qua hình ảnh nào?
- Dân chài lới làn da đen .xa xăm
? Do đâu họ có làn da này ? Làn da ấy thể hiện ngời dân
chài là ngời nh thế nào?
? Thân hình nồng thở vị xa xăm gợi lên điều gì về ngời
dân chài ?
- Gợi nét đẹp truyền thống

* GV: Ngời dân chài hiện lên khoẻ đẹp nh trong huyền
thoại
? Chiếc thuyền đợc miêu tả qua câu thơ nào ?
? nhà thơ sở dụng phép tu từ gì trong cau thơ đó ? Việc
sử dụng phép tu từ ấy diễn tả điều gì ?
- Phép nhân hoá diễn tả con thuyền nh có hồn , con
thuyền đồng nhất với con ngời và trở thành thành viên
của làng chài .
? Qua việc miêu tả cảnh ra khơi và cảnh bến đỗ em cảm
thấy quê hơng nhà thơ là vùng quê nh thế nào ?
? Nhà thơ miêu tả bức tranh que hơng trong hoàn cảnh
nào ?
? Từ đó em cảm nhận đợc gì về tình cảm của nhà thơ đối
với quê hơng?
? Tình cảm đối với quê còn đợc bộc lộ trực tiếp qua nỗi
nhớ quê? Ta chuyển sanh phần
? Đọc khổ thơ cuối ?
? Nỗi nhớ quê đợc thể hiện qua những từ ngữ hình ảnh
nào?
- Lòng tôi luôn tởng nhớ
- Nhớ : Màu nớc xanh cá bạc cánh buồm vôi
Mùi mặn nồng
? Nhận xét những hình ảnh hiện về trong nỗi nhớ của
nhà thơ ?
? Em cảm nhận đợc gì về tình cảm của nhà thơ đối với
quê hơng ?
? Bài thơ giúp em hiểu gì về thơ mới
? bài thơ nêu bật nội dung gì?
- Vùng quê lao động lam lũ , no
ấm

- Thể hiện tình yêu quê hơng tha
thiết mặn nồng
2. Nỗi nhớ quê
- Nỗi nhớ cồn cào da diết
IV Tổng kết
================================================================
i
================================================================
? Đọc ghi nhớ SGK?
? Đây là bài thơ tự sự hay trữ tình ?Biểu cảm hay miêu
tả? Vì sao?
- Bài thơ có phờng thức biểu đạt chính là biểu cảm kết
hợp với miêu tả, tự sự - Đây là tác phẩm trữ tình có kết
hợp yếu tố mieu tả và yếu tố tự sự . Vì ..
* Hớng dẫn về nhà : Học thuộc lòng bài thơ , tập phân
tích từng khổ thơ
Chuẩn bị bài Khi con tu hú
* Rút kinh nghiệm
V Luyện tập
Tuần 20
Ngày soạn:
Ngày dạy:
Tiết 78 Văn bản : Khi con tu hú
( Tố Hữu)
I Mục tiêu cần đạt
- Học sinh cảm nhận đợc lòng yêu sự sống, niềm khao khát tự do cháy bỏng của ngời chiến sĩ
cách mạng tuổi trẻ đang bị giam cầm trong tù ngục đợc thể hiện bằng những hình ảnh gợi
cảm và thể thơ lục bát giản dị , thiết tha .
- Rèn kĩ năng phân tích cảm nhận thơ trữ tình .
- Giáo dục lòng yêu thiên nhiên , yêu cuộc sóng , yêu tự do.

II Chuẩn bị :
1, Thầy : Nghiên cứu soạn bài
2, Trò : Học bài và chuẩn bị theo sự hớng dẫn
III Tiến trình lên lớp
1, ổ n định lớp (1)
2, Kiểm tra bài cũ (4)
? Đọc thuộc lòng bài thơ Quê hơng Tế Hanh và trình bày ngắn gọn cảm nhận của em về
bài thơ ?
3, b ài mới
================================================================
i
================================================================
- Giới thiệu bài : Văn học việt nam đầu thế kỉ XX, bên cạnh những bài thơ tiêu biểu thuộc
trào lu thơ mới , ta còn đợc học một số bài thơ thuộc trào lu thơ ca cách mạng đợc sáng tác
trong tù của Tố Hữu , Hồ Chí Minh . Hôm nay ta tìm hiểu bài : Khi con tu hú của Tố Hữu
? Bằng sự chuẩn bị ở nhà , em hãy trình bày những
hiểu biết của em về nhà thơ Tố Hữu ?
* GV: Tố Hữu tham gia cách mạng từ thủa còn là
học sinh (17-18 tuổi) Sáng tác đều . Ông đã từng là
uỷ viên ban chấp hành TƯ đảng. Thơ ông gắn với
từng chặng đờng cách mạng của dân tộc .
- Bài thơ có trong tập : Từ ấy , tập thơ đầu tay 2,
của Tố Hữu gồm 3 phần : Máu lửa , xiềng xích ,
giải phóng . Bài thơ có trong phần xiềng xích
* Đang say mê hoạt động chống Pháp 4/1939 Tố
Hữu bị bắt giam ở nhà lao Thừa Thiên Huế
3/1942 ông vợt ngục trở về với cách mạng
? Bài thơ ra đời trong hoàn cảnh nào?
* Hớng dẫn tìm hiểu chú thích SGK
? Em hiểu tu hú là gì?

* GV: giải nghĩa thêm Lúa chiêm loại lúa cấy
vào tháng giêng gặt vào tháng 10
Bỗy - đàn, rây chuyển , ngả( màu)
Yêu cầu đọc khổ 1giọng vui tơi, phấn khởi
Khổ 2: bực bội , nhấn giọng vào những thán từ , chú
ý nhịp thơ 6/2, 3/3
? Đọc cả bài ?
?Đọc khổ 1 ? Nêu nội dung khổ 1
? Đọc khổ 2 ? Nêu nội dung khổ 2
? Theo em bài thơ có bố cục nh thế nào?
- 8 câu đầu bức tranh mùa hè
-4 câu cuối- tâm trạng ngời tù.
? Đọc 6 câu đầu ? Đoạn thơ miêu tả cảnh gi?
? Bức tranh thiên nhiên bắt đầu bớc vào hè đợc
miêu tả có những gì ?
- Tiếng chim tu hú gọi bầy
- Lúa chiêm đơng chín ,trái cây ngọt dần
- Tiếng ve ngân
- Bắp rât vàng hạt , nắng đào
- Trời xanh rộng cao
- Con diều sáo lộn nhào
? Bức tranh có những màu sắc gì? Nhận xét về màu
I Vài nét về tác giả , tác phẩm
1, Tác giả : Tố Hữu ( 1920-2002)
2,Bài thơ: Ki con tu hú 7/1939
khi bị giam cầm trongnhà lao Thừa
Phủ ở Huế
II Đọc , tìm hiểu từ khó , bố cục .
* tìm hiểu từ khó
* Đọc

* Bố cục : 2 phần
III Tìm hiểu chi tiết văn bản
1,Bức tranh mùa hè
================================================================