Đảng bộ thành phố vĩnh yên (vĩnh phúc) lãnh đạo phát triển kinh tế từ năm 2005 đến năm 2015 (Tóm tắt, trích đoạn)

ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
------------

LÊ THỊ MINH THU

ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ VĨNH YÊN (VĨNH PHÚC) LÃNH ĐẠO PHÁT
TRIỂN KINH TẾ TỪ NĂM 2005 ĐẾN NĂM 2015

LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ

Hà Nội - 2016


ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRƢỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC XÃ HỘI VÀ NHÂN VĂN
------------

LÊ THỊ MINH THU

ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ VĨNH YÊN (VĨNH PHÚC) LÃNH ĐẠO PHÁT
TRIỂN KINH TẾ TỪ NĂM 2005 ĐẾN NĂM 2015

Chuyên ngành: Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam
Mã số: 60 22 03 15

LUẬN VĂN THẠC SĨ LỊCH SỬ

Người hướng dẫn khoa học:TS Phạm Thị Lương Diệu

Hà Nội - 2016

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi, được thực hiện
dưới sự hướng dẫn của TS. Phạm Thị Lương Diệu– Khoa Lịch sử- Trường
ĐHKHXH&NV – Đại học Quốc gia Hà Nội.
Các số liệu, tư liệu sử dụng trong luận văn đảm bảo có nguồn gốc, xuất xứ rõ
ràng.
Hà Nội, ngày 12 tháng 12 năm 2016
Học viên

Lê Thị Minh Thu

1


LỜI CẢM ƠN

Luận văn được hoàn thành với sự giúp đỡ, chỉ bảo tận tình của TS. Phạm
Thị Lương Diệu, cùng các thầy cô trong Khoa Lịch sử - Trường Đại học Khoa
học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội. Em xin trân trọng cảm ơn
cô cùng các thầy cô giáo trong khoa Lịch sử đã dạy em trong những năm qua.
Em cũng xin trân trọng cảm ơn các bác, các cô, các chú, các anh chị bên
Văn phòng Thành ủy, Văn phòng UBND Thành phố Vĩnh Yên - Vĩnh Phúc đã
tạo điều kiện để em tìm hiểu thực tế địa phương, cung cấp tài liệu giúp em hoàn
thành Luận văn.
Trong quá trình thực hiện Luận văn, do trình độ còn hạn chế, khả năng
thu thập, phân tích tài liệu chưa sâu sắc nên Luận văn chắc chắn không tránh
khỏi những thiếu sót. Em kính mong nhận được sự đóng góp của các thầy cô
giáo cùng các bạn học viên.

Em xin trân trọng cảm ơn!

2


MỤC LỤC
MỞ ĐẦU ....................................................................................................................7
1. Lý do chọn đề tài ...................................................................................................7
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ....................................................................................9
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu .........................................................................15
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu ......................................................................15
5. Cơ sở lý luận, nguồn tƣ liệu và phƣơng pháp nghiên cứu ..............................16
6. Đóng góp của đề tài .............................................................................................17
7. Bố cục của Luận văn ...........................................................................................17
Chương 1. CHỦ TRƢƠNG VÀ SỰ CHỈ ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ
VĨNH YÊN (VĨNH PHÚC) VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ TỪ NĂM 2005 ĐẾN
NĂM 2010 ................................................................................................................18
1.1. Những yếu tố tác động và chủ trương phát triển kinh tế của Đảng bộ Thành phố
Vĩnh Yên ...................................................................................................................18
1.1.1. Những yếu tố tác động, chi phối đến sự lãnh đạo phát triển kinh tế của Đảng
bộ Thành phố Vĩnh Yên .............................................................................................18
1.1.2. Chủ trương của Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên (2005-2010) .........................30
1.2. Sự chỉ đạo thực hiện (2005-2010) ......................................................................38
1.2.1. Về lĩnh vực công nghiệp ..................................................................................38
1.2.2. Về lĩnh vực thương mại – dịch vụ ...................................................................41
1.2.3. Về lĩnh vực nông nghiệp - lâm nghiệp, thủy sản .............................................46
Tiểu kết Chương 1 .....................................................................................................47
Chương 2. ĐẢNG BỘ THÀNH PHỐ VĨNH YÊN (VĨNH PHÚC) LÃNH ĐẠO
ĐẨY MẠNH PHÁT TRIỂN KINH TẾ TỪ NĂM 2010 ĐẾN NĂM 2015 .........49
2.1. Yêu cầu mới và chủ trương của Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên ........................49

2.1.1. Bối cảnh và yêu cầu mới đặt ra ......................................................................49
2.1.2. Chủ trương mới của Đảng bộ Thành phố .......................................................50
2.2. Sự chỉ đạo thực hiện (2010-2015) ......................................................................54
2.2.1. Về lĩnh vực công nghiệp - xây dựng ................................................................54

3


2.2.2. Về lĩnh vực thương mại - dịch vụ ....................................................................59
2.2.3. Về lĩnh vực nông – lâm - thủy sản ...................................................................69
Tiểu kết Chương 2 .....................................................................................................72
Chương 3. NHẬN XÉT VÀ KINH NGHIỆM ......................................................74
3.1. Nhận xét chung ..................................................................................................74
3.1.1. Về ưu điểm .......................................................................................................74
3.1.2. Về hạn chế .......................................................................................................82
3.2. Một số kinh nghiệm ...........................................................................................88
Tiểu kết Chương 3 .....................................................................................................92
KẾT LUẬN ..............................................................................................................93
TÀI LIỆU THAM KHẢO ......................................................................................95
PHỤ LỤC ...............................................................................................................106

4


BẢNG CHỮ CÁI VIẾT TẮT

BCH

: Ban Chấp hành

BTV

: Ban thường vụ

CNH – HĐH

: Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa

HĐND

: Hội đồng nhân dân

HTX

: Hợp tác xã

NXB

: Nhà xuất bản

UBND

: Ủy ban nhân dân

XHCN

: Xã hội chủ nghĩa

5

DANH MỤC BẢNG BIỂU

Stt

Tên gọi

Trang

Bảng 2.1

Giá trị gia tăng công nghiệp- xây dựng giai đoạn 2011-2015

56

Bảng 2.2.

Giá trị sản xuất công nghiệp, xây dựng theo giá so sánh
1994 (đơn vị: triệu đồng)

59

Bảng 2.3

Giá trị sản xuất thương mại- dịch vụ giai đoạn 2011-2015

63

Bảng 2.4.

Tổng giá trị thương mại, dịch vụ giai đoạn 2011-2015

65

6


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Trải qua 30 năm thực hiện đường lối đổi mới, kể từ Ðại hội VI (năm 1986),
và hơn 20 năm thực hiện Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên
chủ nghĩa xã hội (năm 1991) đến nay, Việt Nam đã thu được những thành quả hết
sức quan trọng và có ý nghĩa lịch sử to lớn. Nhờ có đường lối đổi mới, với mô hình
kinh tế tổng quát là xây dựng nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa,
nước ta đã thoát khỏi khủng hoảng kinh tế - xã hội, hoàn thành chặng đường đầu
tiên của thời kỳ quá độ lên CNXH và bước vào thời kỳ đẩy mạnh CNH - HĐH. Việt
Nam đã phá được thế bao vây, cấm vận của các thế lực thù địch, tăng cường mở
rộng quan hệ đối ngoại, chủ động hội nhập quốc tế, giữ vững ổn định chính trị, củng
cố quốc phòng, an ninh. Kinh tế tăng tưởng, đời sống của nhân dân được cải thiện,
vị thế của đất nước được nâng cao trên trường quốc tế.
Nằm ở cửa ngõ phía Tây Bắc của Thủ đô Hà Nội, Vĩnh Phúc nói chung và
thành phố Vĩnh Yên là một địa bàn chiến lược quan trọng ở vùng đồng bằng sông
Hồng. Từ khi thành lập đến nay, Đảng bộ thành phố Vĩnh Yên đã lãnh đạo quần
chúng nhân dân lập được nhiều chiến công trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ quê
hương, đất nước. Những thành tựu mà thành phố đạt được ngày nay là kết quả của
sự lãnh đạo toàn diện của Đảng bộ thành phố, đặc biệt trong xây dựng và phát triển
kinh tế.
Hiểu rõ vai trò, vị trí của việc phát triển kinh tế cũng như quan điểm của
Trung ương Đảng, của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc nói chung, Đảng bộ và nhân dân
thành phố Vĩnh Yên nói riêng trong nhiều năm qua đã phát huy nội lực và thuận lợi,

khắc phục mọi khó khăn, thách thức, từng bước thực hiện có hiệu quả chủ trương
phát triển kinh tế. Thực hiện đường lối đổi mới của Đảng, Đảng bộ thành phố Vĩnh
Yên đã nhận thức sâu sắc về tầm quan trọng của kinh tế đối với sự phát triển của
thành phố. Do vậy, Đảng bộ đã phát huy truyền thống năng động, sáng tạo, dám
nghĩ, dám làm, đồng thời đẩy mạnh khai thác tiềm năng của thành phố. Kinh tế tăng
trưởng nhanh, cơ cấu kinh tế có nhiều chuyển biến tích cực, góp phần to lớn vào sự

7


phát triển của tỉnh trong nền kinh tế thị trường định hướng XHCN; bộ mặt thành
phố Vĩnh Yên có nhiều thay đổi; đời sống của nhân dân không ngừng nâng cao; an
ninh, chính trị, trật tự an toàn xã hội ổn định. Vai trò lãnh đạo của Đảng bộ được
củng cố, tăng cường, đáp ứng nhu cầu phát triển cả bề rộng lẫn chiều sâu. Đạt được
kết quả trên là do Đảng bộ thành phố Vĩnh Yên luôn luôn quan tâm chỉ đạo xây
dựng, phát triển kinh tế, sự quan tâm lãnh đạo phát triển kinh tế của Tỉnh ủy Vĩnh
Phúc phù hợp với định hướng của Trung ương, Tỉnh Vĩnh Phúc và phù hợp điều
kiện cụ thể của thành phố Vĩnh Yên. Chủ trương phát triển kinh tế luôn được Đảng
bộ Thành Phố chú ý tổng kết, hoàn thiện, đổi mới trong thực tiễn các giai đoạn phát
triển kinh tế của thành phố. Việc đánh giá đầy đủ, khách quan, khoa học quá trình
lãnh đạo phát triển kinh tế của Đảng bộ thành phố Vĩnh Yên và việc khẳng định tính
đúng đắn của chủ trương phát triển kinh tế của Đảng, là một vấn đề có ý nghĩa
chiến lược để xây dựng và phát triển nền kinh tế thành phố Vĩnh Yên. Mặt khác,
thành tựu, khuyết điểm, thuận lợi và khó khăn, kinh nghiệm trong sự lãnh đạo của
Đảng bộ thành phố trong phát triển kinh tế góp phần hoàn chỉnh về lý luận, phát
triển về thực tiễn để tiếp tục hoàn thiện hơn nữa việc cụ thể hoá đường lối của Đảng
đối với địa phương.
Mặc dù, Đảng bộ thành phố đã lãnh đạo, chỉ đạo và đạt được nhiều thành tựu
trong phát triển kinh tế, song đến nay vẫn chưa có đề tài khoa học nào nghiên cứu
chuyên biệt, sâu sắc về vai trò lãnh đạo của Đảng bộ thành phố trong phát triển kinh

tế. Do vậy, việc nghiên cứu và tìm hiểu về sự lãnh đạo của Đảng bộ thành phố Vĩnh
Yên trong quá trình xây dựng và phát triển kinh tế không chỉ có ý nghĩa lý luận và
thực tiễn quan trọng mà còn là chủ đề khoa học lớn. Việc nghiên cứu phải được tiến
hành có hệ thống và toàn diện, nhìn nhận một cách khách quan và khoa học, trên cơ
sở đó có thể rút ra những bài học kinh nghiệm và đồng thời cũng là cơ sở quan
trọng góp phần thực hiện thành công sự nghiệp CNH - HĐH trên địa bàn thành phố
Vĩnh Yên, cùng với Tỉnh Vĩnh Phúc xây dựng Tổ quốc XHCN.
Với tất cả lý do trên, cùng với sự gợi ý của giáo viên hướng dẫn, tác giả chọn
đề tài “Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) lãnh đạo phát triển kinh tế từ

8


năm 2005 đến năm 2015” làm đề tài luận văn Thạc sỹ, chuyên ngành Lịch sử Đảng
Cộng sản Việt Nam.
2. Lịch sử nghiên cứu vấn đề
Kinh tế là mảng đề tài có ý nghĩa lý luận và thực tiễn phong phú nên đã thu hút
được nhiều sự quan tâm của nhiều nhà nghiên cứu. Trong phạm vi khảo cứu để
phục vụ luận văn này, có thể chia các công trình nghiên cứu về kinh tế thành 2
nhóm như sau:
Một là, những công trình nghiên cứu, bài viết về kinh tế; về sự lãnh đạo của
Đảng, vai trò quản lý của nhà nước về kinh tế trên phạm vi cả nước: Ở mục này,
chúng tôi chủ yếu liệt kê tên các công trình, ít tập trung vào mô tả nội dung của các
công trình đó vì lý do có số lượng lớn...
Hai là những công trình, bài viết liên quan đến vấn đề kinh tế của tỉnh Vĩnh
Phúc và Thành phố Vĩnh Yên: Ở đây chúng tôi dành nhiều thời gian hơn để khảo
cứu, tìm hiểu về nội dung các công trình liên quan trực tiếp đến địa phương.
Cụ thể như sau:
Nhóm 1, những công trình nghiên cứu, bài viết về kinh tế; về sự lãnh đạo
của Đảng, vai trò quản lý của nhà nước về kinh tế trên phạm vi cả nước

- Nhiều công trình nghiên cứu về chuyển dịch cơ cấu kinh tế: “Chuyển dịch
cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa nền kinh tế quốc dân” của Đỗ Đình
Giao, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội, 1994. “Chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành và
phát triển mũi nhọn” của Đỗ Hoài Nam, Nxb Khoa học xã hội, Hà Nội, 1996;
“Chuyển dịch cơ cấu kinh tế công – nông nghiệp ở đồng bằng Sông Hồng, thực
trạng và triển vọng” của Đặng Văn Thắng, Phạm Ngọc Dũng, Nxb Chính trị Quốc
gia, Hà Nội, 2003.
- Nhiều công trình nghiên cứu về kinh tế - xã hội:“Một số vấn đề kinh tế – xã
hội trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam” của Vũ Hồng Tiến, Nxb
Đại học sư phạm Hà Nội, Hà Nội, 2005; “Kinh tế – xã hội Việt Nam hướng tới chất
lượng tăng trưởng”, Nxb Thống kê, Hà Nội, 2004; “Đổi mới – Vài nét lớn của

9


chính sách kinh tế Việt Nam” (2010) của Nguyễn Xuân Oánh, Nxb Thành phố Hồ
Chí Minh.
- Nhiều công trình nghiên cứu sâu về lĩnh vực kinh tế nông nghiệp: Nguyễn
Văn Khánh (2001), Biến đổi cơ cấu ruộng đất và nông nghiệp ở vùng Châu thổ
sông Hồng trong thời kỳ đổi mới, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội; Lê Quang Phi
(2004), Đẩy mạnh CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn trong thời kỳ đổi mới, Nxb
Chính trị Quốc gia, Hà Nội; Hồng Vinh (1998), CNH-HĐH nông nghiệp, nông
thôn: một số vấn đề lý luận và thực tiễn, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội; Nguyễn
Xuân Thảo (2004), Góp phần phát triển bền vững nông nghiệp, nông thôn Việt
Nam, Nxb Chính trị Quốc gia, Hà Nội; Đặng Kim Sơn (2001), CNH từ nông
nghiệp: lý luận, thực tiễn và triển vọng ở Việt Nam, Nxb Nông nghiệp, Hà Nội; Tập
thể tác giả: Nguyễn Văn Nam, Nguyễn Viết Thông, Đặng Quốc Tuyến, Nguyễn Ngô
Hải (2002), CNH – HĐH, nông nghiệp, nông thôn Việt Nam, Nxb Chính trị Quốc gia
Hà Nội; Lê Mạnh Hùng (1998), thực trạng CNH – HĐH nông thôn Việt Nam, Nxb
Thống kê Hà Nội; Đặng Kim Oanh (2011), Đảng Cộng sản Việt Nam lãnh đạo

chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông nghiệp (1996-2006), Luận án TS Lịch sử Đảng,
Trường ĐHKHXH&NV...
Có thể nói các công trình đã đề cập tập trung, trực tiếp đến các vấn đề kinh tế
– xã hội trên cả nước với nhiều cách tiếp cận khác nhau như vấn đề chuyển dịch cơ
chế quản lý, chuyển dịch cơ cấu, các vấn đề xã hội nhằm thúc đẩy nhanh sự phát
triển kinh tế, khẳng định trong thực tế chủ trương của Đảng trong đổi mới là đúng
đắn...
Nhóm 2, Những công trình, bài viết liên quan đến vấn đề kinh tế của tỉnh
Vĩnh Phúc và Thành phố Vĩnh Yên:
Viết về đề tài này ở tỉnh Vĩnh Phúc có rất nhiều công trình, tiêu biểu như:
Luận văn “Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc lãnh đạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế từ năm
1997 đến năm 2003” của Đặng Kim Oanh (2005), Trung tâm Đào tạo, Bồi dưỡng
giảng viên lý luận chính trị, Đại học Quốc gia Hà Nội: Luận văn đã nêu lên được cơ
sở hình thành chủ chương chuyển dịch cơ cấu kinh tế của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc.

10


Hệ thống hoá các chủ trương, chỉ đạo, giải pháp của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc trong
lãnh đạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế ở địa phương từ năm 1997 dến năm 2003.
Khẳng định những thành tựu và nêu ra một số hạn chế của quá trình chuyển dịch cơ
cấu kinh tế góp phần đẩy mạnh CNH, HĐH ở tỉnh Vĩnh Phúc từ năm 1997 đến năm
2003. Rút ra một số kinh nghiệm của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc trong lãnh đạo, chỉ
đạo chuyển dịch cơ cấu kinh tế thời gian 1997-2003.
Luận văn “Sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc đối với kinh tế nông
nghiệp từ năm 1997 đến năm 2010” Khuất Thị Thu Vân, Trường Đại Học KHXH
và Nhân Văn, Hà Nội. Luận văn đã hệ thống hóa các chủ trương, giải pháp của
Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc trong việc lãnh đạo phát triển kinh tế nông nghiệp ở địa
phương từ năm 1997 đến năm 2010. Khẳng định những thành tựu cũng như nêu ra
những hạn chế trong quá trình lãnh đạo phát triển kinh tế nông nghiệp của Đảng bộ

tỉnh Vĩnh Phúc từ năm 1997 đến năm 2010. Trên cơ sở những kết quả nghiên cứu,
rút ra một số bài học kinh nghiệm để củng cố thêm cơ sở khoa học cho việc hoạch
định chính sách phát triển kinh tế nông nghiệp của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc trong
những năm tiếp theo.
Nguyễn Văn Đoàn (2012), Giải quyết các vấn đề xã hội trong quá trình tăng
trưởng kinh tế ở Vĩnh Phúc, Luận văn Thạc sỹ kinh tế, Trung tâm Đào tạo, Bồi
dưỡng GVLL Chính trị: Nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn, cũng như kinh
nghiệm của các địa phương khác về việc giải quyết các vấn đề xã hội nảy sinh trong
quá trình tăng trưởng kinh tế. Phân tích, đánh giá thực trạng giải quyết các vấn đề
xã hội trong quá trình tăng trưởng kinh tế ở Vĩnh Phúc từ 1997 đến nay. Trên cơ sở
lý luận, thực tiễn và bài học kinh nghiệm của một số địa phương khác đề xuất một
số giải pháp cơ bản nhằm giải quyết tốt hơn các vấn đề xã hội nhằm đảm bảo tăng
trưởng kinh tế bền vững ở Vĩnh Phúc trong những năm tiếp theo.
Hoàng Thị Yến (2011), Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc lãnh đạo kết hợp kinh tế với
quốc phòng (1997 - 2010), Luận văn Thạc sỹ Lịch sử, Trung tâm Đào tạo, Bồi
dưỡng Giáo viên lí luận Chính trị. Luận văn đã khái quát vị trí của tỉnh Vĩnh Phúc
trong chiến lược kinh tế và quốc phòng của cả nước. Trình bày có hệ thống và phân

11


tích các chủ trương và sự chỉ đạo của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc đối với việc thực
hiện kết hợp kinh tế với quốc phòng. Nêu lên nhận xét đánh giá về thành tựu, hạn
chế, nguyên nhân hạn chế của quá trình Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc lãnh đạo kết hợp
phát triển kinh tế với bảo đảm quốc phòng; đúc rút một số kinh nghiệm chủ yếu.
Vũ Thị Hồng Thắm (2012), Làng nghề trong phát triển kinh tế xã hội nông
thôn ở tỉnh Vĩnh Phúc, Luận văn Thạc sỹ Kinh tế, Trung tâm Đào tạo, Bồi dưỡng
GVLL Chính trị: Hệ thống hóa cơ sở lý luận và thực tiễn về làng nghề. Phân tích,
đánh giá thực trạng phát triển làng nghề trong phát triển kinh tế xã hội ở Vĩnh Phúc
từ năm 2000 đến nay. Đề xuất phương hướng và giải pháp cơ bản nhằm thúc đẩy sự

phát triển làng nghề ở tỉnh Vĩnh Phúc trong thời gian tới.
Vũ Thị Mỵ (2015), Chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành ở tỉnh Vĩnh Phúc trong
giai đoạn hiện nay, Luận văn Thạc sỹ Kinh tế, Đại học Kinh tế; Trần Minh Ngọc
(2011), Phát triển các khu công nghiệp ở tỉnh Vĩnh Phúc, Luận văn Thạc sỹ Kinh
tế, Trung tâm đào tạo, bồi dưỡng giảng viên lý luận chính trị...
Đây là những nghiên cứu quan trọng trong việc tổ chức, phân vùng kinh tế
lãnh thổ ở Vĩnh Phúc cũng như cơ chế chính sách để thúc đẩy phát triển kinh tế, xã
hội ở vùng đất giàu tiềm năng này.
Riêng về Thành phố Vĩnh Yên, cho đến nay có rất ít các công trình nghiên
cứu về sự lãnh đạo của Đảng bộ thành phố Vĩnh Yên về các vấn đề kinh tế - xã hội.
Đáng chú ý nhất là luận văn Thạc sĩ Lịch sử của tác giả Lê Thu Hà (2011),
Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Hà Nội: “Đảng bộ thành phố Vĩnh
Yên (tỉnh Vĩnh Phúc) với thành phần kinh tế tư nhân (2001-2010)”. Luận văn đề
cập đến Thực trạng phát triển kinh tế tư nhân ở thị xã Vĩnh Yên tới trước năm 2001.
Làm rõ đường lối phát triển kinh tế tư nhân của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc, Đảng bộ
Vĩnh Yên giai đoạn 2001 – 2010 và kết quả đạt được và những hạn chế trong quá
trình phát triển kinh tế tư nhân ở Vĩnh Yên giai đoạn 2001 - 2010. Từ thực tế phát
triển kinh tế tư nhân ở Vĩnh Yên (tỉnh Vĩnh Phúc) trong những năm 2001 - 2010,
luận văn rút ra một số giải pháp nhằm thúc đẩy kinh tế tư nhân phát triển xứng tầm
với vị trí của nó.

12


“Xây dựng và phát triển Vĩnh Yên thành đô thị loại I”, đây là bài trên báo
điện tử Xây dựng của Bộ Xây dựng. Bài báo đã khẳng định ngay từ ngày tái lập tỉnh
đến năm 2015, Đảng bộ và chính quyền thành phố Vĩnh Yên đã tập trung đầu tư cơ
sở hạ tầng, đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội đạt được nhiều kết quả quan trọng
quyết tâm xây dựng Vĩnh Yên trở thành đô thị hiện đại, văn minh.
Bài “Thành tựu phát triển kinh tế - xã hội của thành phố Vĩnh Yên trong 5

năm qua” ( 2010-2015), của báo điện tử Hiệp hội các đô thị Việt Nam. Bài báo đã
tổng kết những kết quả đạt được về xây dựng phát triển kinh tế xã hội thành phố
Vĩnh Yên giai đoạn 2010-2015, nguyên nhân đạt được những kết quả đó và những
hướng đi, mục tiêu trong tương lai...
- Những thành công cơ bản của các nhóm nghiên cứu trên
Về nội dung:
Các công trình này chủ yếu đề cập đến quan điểm, chủ trương, đường lối
lãnh đạo phát triển các ngành kinh tế của Đảng, đồng thời cũng cung cấp cho đề tài
tư liệu và nhìn nhận mang tính khái quát về xây dựng, phát triển kinh tế. Đã luận
giải về vấn đề chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa nền kinh tế
quốc dân và quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hóa trong
nền kinh tế quốc dân ở nước ta nói chung với những thành tựu và những bài học
kinh nghiệm. Đi sâu vào nội dung chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành chi tiết hơn.
Cùng với chuyển dịch cơ cấu kinh tế ngành thì phải phát triển những ngành kinh tế
mũi nhọn phù hợp với tiềm năng và lợi thế sẵn có của từng vùng...
Đề cập đến quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế công – nông nghiệp phù hợp
với một vùng trong điểm kinh tế là đồng bằng sông Hồng, nêu lên những thực trạng
kinh tế hiện tại và triển vọng phát triển trong tương lai.
Một số công trình nghiên cứu về tỉnh Vĩnh Phúc đã trình bày, đánh giá về
thực trạng kinh tế Vĩnh Phúc, đồng thời đưa ra một số biện pháp nhằm đẩy mạnh
phát triển các ngành, các lĩnh vực trong nền kinh tế của Vĩnh Phúc.
Về phương pháp:

13


Hầu hết các công trình kể trên đều tiếp cận vấn đề dựa trên các phương pháp
cơ bản như: logic, lịch sử, thống kê, phân tích, so sánh, phỏng vấn, điều tra... đây
cũng là những gợi ý về cách thức tiếp cận vấn đề cho đề tài này.
Về tư liệu:

Nghiên cứu về sự lãnh đạo của Đảng nói chung và của Đảng bộ tỉnh Vĩnh
Phúc nói riêng về phát triển kinh tế ở một số ngành, lĩnh vực kinh tế đã có nhều bài
nghiên cứu đề cập ở nhiều khía cạnh khác nhau. Những bài nghiên cứu đó là nguồn
tài liệu quý giá cho bài luận văn tốt nghiệp.
Đối với thành phố Vĩnh Yên, cho đến nay mới chỉ có công trình nghiên cứu
về lịch sử Đảng bộ thành phố Vĩnh Yên từ năm 1928 đến năm 2014 là mang tính
chất khát quát và hệ thống. Một công trình khác là công trình nghiên cứu bảo vệ
luận văn Thạc sĩ Lịch sử của tác giả Lê Thu Hà với đề tài: “Đảng bộ thành phố
Vĩnh Yên (tỉnh Vĩnh Phúc) với thành phần kinh tế tư nhân (2001-2010)”. Còn lại
chưa có một công trình nghiên cứu nào đề cập đến sự lãnh đạo của Đảng bộ thành
phố Vĩnh Yên về các vấn đề kinh tế - xã hội. Một số bài viết trên các tạp chí nghiên
cứu, các trang báo mạng chủ yếu mang tính chất giới thiệu, quảng bá hoặc những
bài viết ngắn về thành phố. Hơn hết, chưa có công trình nào nghiên cứu đầy đủ và
hệ thống về quá trình Đảng bộ thành phố Vĩnh Yên lãnh đạo phát triển kinh tế từ
năm 2005 đến năm 2015. Vấn đề chủ yếu phản ánh trong các báo cáo tình hình Đại
hội Đảng bộ thành phố, các chuyên đề, kế hoạch là những tư liệu chưa được phổ
biến rộng rãi.
Vì vậy, nghiên cứu về Đảng Bộ thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) lãnh đạo
phát triển kinh tế từ năm 2005 đến 2015 là công trình nghiên cứu đầu tiên dưới góc
nhìn của chuyên ngành Lịch sử Đảng trên phạm vi địa bàn này. Những vấn đề luận
văn tiếp tục nghiên cứu, làm rõ:
- Trình bày các yếu tố có tác động chi phối, ảnh hưởng đến sự lãnh đạo của
Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) đến việc phát triển kinh tế của địa
phương trước năm 2005.

14


- Hệ thống hóa những chủ trương mà Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên đã thực
hiện để phát triển kinh tế từ năm 2005 đến năm 2015; đồng thời phục dựng lại bức

tranh về phát triển kinh tế của địa phương qua 2 giai đoạn: 2005-2010; 2010-2015.
- Đánh giá ưu, nhược điểm, nêu nguyên nhân và rút những kinh nghiệm từ
quá trình Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên lãnh đạo phát triển kinh tế từ năm 2005 đến
năm 2015.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
3.1. Mục đích nghiên cứu
Luận văn tập trung làm rõ chủ trương và sự chỉ đạo của Đảng bộ Thành phố
Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) trong phát triển kinh tế từ năm 2005 đến năm 2015; nhận xét
sự lãnh đạo của Đảng bộ Thành phố và rút ra những kinh nghiệm có ý nghĩa tham
khảo trong những năm tiếp theo.
3.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để đạt được mục đích nêu trên, luận văn có nhiệm vụ:
- Chỉ rõ cơ sở hình thành chủ trương, chính sách của Đảng bộ Thành phố
Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) về phát triển kinh tế từ năm 2005 đến năm 2015;
- Phân tích, luận giải làm rõ chủ trương, chính sách và sự chỉ đạo thực hiện
của Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) trong phát triển kinh tế trên địa bàn
Thành phố.
- Đánh giá những ưu điểm, hạn chế và nguyên nhân, rút ra kinh nghiệm từ
quá trình lãnh đạo của Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) về phát triển kinh
tế từ năm 2005 đến năm 2015.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu
4.1 Đối tƣợng nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu Luận văn là các chủ trương, chính sách và sự chỉ đạo
của Đảng bộ thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) đối với việc phát kinh tế từ năm
2005 đến năm 2015.
4.2. Phạm vi nghiên cứu

15

- Về nội dung: Nghiên cứu các chủ trương, chính sách, biện pháp tổ chức
thực hiện, công tác tổng kết, kiểm tra, đánh giá... của Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên
trong phát triển kinh tế, cụ thể trên các ngành kinh tế: công nghiệp, nông nghiệp,
dịch vụ.
- Về thời gian: từ năm 2005 đến năm 2015 trên địa bàn thành phố Vĩnh Yên.
Từ tháng 12/2004, thị xã Vĩnh Yên được công nhận là đô thị loại III và là thành phố
trực thuộc tỉnh. Qua 10 năm xây dựng và trưởng thành, thành phố Vĩnh Yên đã phát
triển toàn diện trên tất cả các lĩnh vực và đến tháng 12 năm 2014 được Thủ tướng
Chính phủ quyết định Công nhận là đô thị loại II trực thuộc tỉnh.
- Về không gian: Luận văn nghiên cứu quá trình lãnh đạo của Đảng bộ Thành
phố Vĩnh Yên về phát triển kinh tế trên địa bàn thành phố Vĩnh Yên.
5. Cơ sở lý luận, nguồn tƣ liệu và phƣơng pháp nghiên cứu
5.1. Cơ sở lý luận
Luận văn dựa trên cơ sở lý luận của Chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí
Minh, đường lối, chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam về phát triển kinh tế.
5.2. Nguồn tƣ liệu
Luận văn dựa vào các nguồn tài liệu cơ bản sau để nghiên cứu:
- Các văn kiện của Đảng Cộng sản Việt Nam có liên quan đến kinh tế, phát
triển kinh tế;
- Các văn kiện, chỉ thị, nghị quyết của Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh
Phúc) trong phát triển kinh tế;
- Các tài liệu của Sở Kinh tế tỉnh Vĩnh Phúc, Phòng Kinh tế Thành phố Vĩnh
Yên, Cục Thống kê của tỉnh Vĩnh Phúc về vấn đề này từ năm 2005 đến năm 2015;
- Ngoài ra, luận văn cũng tham khảo những công trình, bài viết có liên quan
đến đề tài nghiên cứu.
5.3. Phƣơng pháp nghiên cứu
Luận văn sử dụng hai phương pháp nghiên cứu chính là phương pháp lịch sử
và phương pháp logic, ngoài ra luận văn còn kết hợp dùng các phương pháp khác

16

như phân tích, tổng hợp, thống kê, so sánh... Các phương pháp đó được vận dụng
phù hợp với yêu cầu của từng nội dung trong luận văn.
6. Đóng góp của đề tài
Luận văn có những đóng góp chính sau:
- Làm rõ các yếu tố có tác động, ảnh hưởng đến sự lãnh đạo của Đảng bộ
Thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) đến việc phát triển kinh tế của địa phương trước
năm 2005;
- Hệ thống hóa những chủ trương, biện pháp mà Đảng bộ Thành phố Vĩnh
Yên đã thực hiện để phát triển kinh tế từ năm 2005 đến năm 2015; đồng thời phục
dựng lại bức tranh về phát triển kinh tế của địa phương qua 2 giai đoạn: 2005-2010;
2010-2015.
- Đánh giá ưu, nhược điểm, nêu nguyên nhân và rút những kinh nghiệm từ
quá trình Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên lãnh đạo phát triển kinh tế từ năm 2005 đến
năm 2015.
- Luận văn có thể dùng làm tài liệu tham khảo cho việc nghiên cứu, giảng
dạy những vấn đề liên quan đến phát triển kinh tế của Đảng bộ và chính quyền
Thành phố Vĩnh Yên tại các trường Đảng, các trung tâm chính trị ở địa phương.
7. Bố cục của Luận văn
Ngoài phần Mở đầu, Kết luận, Phụ lục và Danh mục tài liệu tham khảo, Luận
văn gồm ba chương:
Chƣơng 1. Chủ trƣơng và sự chỉ đạo của Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh
Phúc) về phát triển kinh tế từ năm 2005 đến năm 2010
Chƣơng 2. Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên (Vĩnh Phúc) lãnh đạo đẩy mạnh phát
triển kinh tế từ năm 2010 đến năm 2015
Chƣơng 3. Nhận xét và kinh nghiệm

17

Chương 1
CHỦ TRƢƠNG VÀ SỰ CHỈ ĐẠO CỦA ĐẢNG BỘ
THÀNH PHỐ VĨNH YÊN (VĨNH PHÚC) VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ
TỪ NĂM 2005 ĐẾN NĂM 2010
1.1. Những yếu tố tác động và chủ trƣơng phát triển kinh tế của Đảng bộ
Thành phố Vĩnh Yên
1.1.1. Những yếu tố tác động, chi phối đến sự lãnh đạo phát triển kinh tế của
Đảng bộ Thành phố Vĩnh Yên
1.1.1.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế- xã hội của Thành phố Vĩnh Yên
* Về điều kiện tự nhiên
Tính đến thời điểm 31/12/2015, địa giới hành chính của thành phố Vĩnh Yên
được chia ra thành 07 phường (Tích Sơn, Liên Bảo, Hội Hợp, Đống Đa, Ngô
Quyền, Đồng Tâm, và Khai Quang) và 02 xã (Định Trung và Thanh Trù). Tổng
diện tích tự nhiên của Thành phố là 50,81 km2, chiếm 4,1% diện tích tự nhiên của
tỉnh Vĩnh Phúc.
Trung tâm Thành phố Vĩnh Yên, cách Thủ đô Hà Nội hơn 50 km về hướng
Tây Bắc theo quốc lộ 2, cách Thành phố Việt Trì (Phú Thọ) khoảng 25 km về
hướng Đông, cách cảng hàng không quốc tế Nội Bài 20 km, cách Tuyên Quang 50
km về phía Nam, và cách khu du lịch Tam Đảo 25 km về phía Đông Nam.
Lợi thế của Thành phố là nằm trong chùm các đô thị đang phát triển, là nơi
tập trung các đầu mối giao thông: quốc lộ số 2 (nối với các tỉnh Phú Thọ, Tuyên
Quang, Hà Giang) và tuyến đường sắt Hà Nội - Lào Cai; là cầu nối giữa vùng Trung
du và miền núi phía Bắc với thủ đô Hà Nội; liền kề cảng hàng không quốc tế Nội
Bài, qua đường quốc lộ số 5 thông với cảng biển Hải Phòng và trục hành lang kinh
tế đường 18 thông với cảng nước sâu Cái Lân (Quảng Ninh). Những năm gần đây,
sự hình thành và phát triển các tuyến hành lang kinh tế quốc tế và quốc gia liên
quan đến Vĩnh Phúc đã đưa Thành phố xích gần hơn với các trung tâm kinh tế, công
nghiệp và những Thành phố lớn của đất nước như: hành lang kinh tế Côn Minh Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, Việt Trì - Hà Giang - Trung Quốc.
18

Đặc điểm vị trí địa lý thuận lợi tạo điều kiện cho thành phố Vĩnh Yên phát
triển công nghiệp, thương mại, giao lưu hàng hoá và tiếp cận nhanh các thành tựu
khoa học kỹ thuật, văn hoá thông tin trong công cuộc công nghiệp hoá, hiện đại hoá
đất nước.
Thành phố Vĩnh Yên thuộc vùng trung du, có độ cao từ 9-50m so với mặt
nước biển. Khu vực có địa hình thấp nhất là hồ Đầm Vạc. Địa hình có hướng dốc từ
Đông Bắc xuống Tây Nam và được chia thành 2 vùng, Vĩnh Yên là vùng chuyển
tiếp giữa đồng bằng và miền núi, nằm trong vùng nhiệt đới gió mùa, khí hậu được
chia làm 4 mùa: xuân, hạ, thu, đông. Mùa xuân và thu là hai mùa chuyển tiếp, khí
hậu ôn hoà, mùa hạ nóng và mùa .
Nhìn chung, thời tiết của Thành phố với các đặc điểm khí hậu nóng, ẩm,
lượng bức xạ cao, thuận lợi cho sản xuất nông, lâm nghiệp và sinh hoạt của nhân
dân. Tuy nhiên, lượng mưa tập trung theo mùa, sương muối, kết hợp với điều hiện
địa hình thấp trũng gây ngập úng cục bộ vào mùa mưa ở vùng trũng và khô hạn vào
mùa khô ở vùng cao.
Đặc điểm địa hình này cho phép thành phố Vĩnh Yên có thể xây dựng cơ cấu
kinh tế đa dạng bao gồm sản xuất nông nghiệp kết hợp với sản xuất công nghiệp,
xây dựng và du lịch sinh thái.
Đất Vĩnh Yên là vùng phù sa cổ được nâng lên, có tầng dầy đất pha cát, lẫn
một ít cuội và sỏi, thích hợp để trồng cây ăn quả. Nhìn chung, đất Thành phố Vĩnh
Yên tương đối thuận lợi cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng đô thị.
Tổng diện tích tự nhiên của Thành phố năm 2009 là 5.081,27 ha được phân
loại theo mục đích sử dụng: Đất nông nghiệp 46,36%, đất phi nông nghiệp 53,23%.
Nguồn nước mặt chủ yếu được khai thác, sử dụng từ các sông, đầm, ao, hồ
có trên địa bàn và nước mưa. Trữ lượng nước mặt của Thành phố khá dồi dào, chất
lượng nước nhìn chung còn tốt, đang được khai thác cho sinh hoạt của nhân dân.
Tuy nhiên, trong những năm gần đây, ở một số khu vực, nhất là khu đô thị, khu dân
cư nông thôn đã bị nhiễm bẩn do chịu ảnh hưởng của chất thải công nghiệp, chất

thải sinh hoạt, sử dụng thuốc trừ sâu, phân hoá học.
Nguồn nước ngầm có trữ lượng không lớn, chất lượng không cao, có thể
19


khai thác lớn hơn khá nhiều mức công suất hiện nay (16.000 m3/ngày đêm), tuy
nhiên để cung cấp cho sinh hoạt cần có trình độ công nghệ tiên tiến và mức kinh phí
lớn do vậy không được khuyến khích khai thác quá lớn so mức hiện tại.
Khoáng sản trên địa bàn Thành phố Vĩnh Yên ít về chủng loại, nhỏ về trữ
lượng, nghèo về hàm lượng, không có khả năng khai thác kinh tế.
* Về điều kiện văn hóa, kinh tế- xã hội
Thành phố Vĩnh Yên nằm trong vùng đất cổ xưa, có truyền thống lịch sử,
văn hoá lâu đời. Thời các vua Hùng, Vĩnh Yên thuộc bộ Văn Lang. Đến đời nhà
Trần thuộc châu Tam Đới, lộ Đông Đô. Vào cuối thời kỳ hậu Lê, đầu đời Nguyễn,
Vĩnh Yên thuộc phủ Đoan Hùng trấn Sơn Tây. Từ đó qua nhiều lần tách nhập, mở
rộng đến ngày 01/01/1997, Thành phố Vĩnh Yên được xác định trở lại là Thành phố
tỉnh lỵ của tỉnh Vĩnh Phúc. Hiện nay, dân số thường trú hơn 100 ngàn người, chủ
yếu là dân tộc Kinh. Lịch sử ngàn năm dựng nước và giữ nước đã hun đúc nên ý chí
quật cường, tinh thần đấu tranh anh dũng chống giặc ngoại xâm của người dân Vĩnh
Yên. Trong các cuộc chiến tranh giữ nước đã xuất hiện nhiều tấm gương anh hùng.
Trong hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ, nhân dân Thành phố đã đóng
góp nhiều của cải và xương máu cho sự nghiệp cách mạng vẻ vang của dân tộc và
trong công cuộc xây dựng đất nước, xây dựng quê hương giàu đẹp, nhân dân Vĩnh
Yên luôn phát huy truyền thống cần cù, sáng tạo.
Mặc dù trải qua nhiều thời kỳ chiến tranh tàn phá, cho đến nay, vùng đất
Vĩnh Yên vẫn còn nhiều công trình văn hoá có giá trị lớn như: chùa Tích, chùa Cói,
đình Đông Đạo, chùa Hà Tiên, chùa Phú…với những đường nét tinh xảo kiến trúc
cổ xưa mang đậm dấu ấn các thời kỳ lịch sử. Hoà quyện với các giá trị văn hoá hiện
vật là các lễ hội truyền thống và các loại hình văn hoá dân gian đặc trưng như lễ hội
đình Cả, tứ thú Nhân Lương, lễ hội móc khuỷ ở Khai Quang, lễ hội giết trâu ở

Thanh Trù...
Hiện nay người dân đi lễ đến các đền, chùa ngày càng gia tăng. Vào các ngày
rằm, mồng một ở một số chùa bị quá tải; hiện tượng cúng lễ, đốt vàng mã gây mất
mỹ quan và thiếu đi nét đẹp ý nghĩa truyền thống, vì vậy cần có một số quy định để
đảm bảo trật tự và văn minh.
20


Những giá trị văn hóa quý báu nói trên được nhân dân thành phố Vĩnh Yên
xây dựng, bảo tồn, phát huy từ bao đời nay, đóng góp vào việc nuôi dưỡng giáo dục
tinh thần tự tôn, tự hào dân tộc từ thế hệ này qua thế hệ khác, tạo nên văn hóa
truyền thống đặc sắc của vùng đất, con người làng quê Vĩnh Phúc.
Cũng như nhiều thành phố khác, thực tế cho thấy, dân cư thực sống trên địa
bàn thành phố Vĩnh Yên không chỉ có số nhân khẩu thường trú mà còn bao gồm
một bộ phận khá lớn lực lượng lao động từ các vùng khác đến sinh sống và làm
việc. Họ đã góp phần tạo ra giá trị gia tăng cho Thành phố, nên khi tính số lượng
dân cư thực sống trên địa bàn, cần thiết phải tính tới cả số người không có hộ khẩu
thường trú.
Theo số liệu thống kê của tỉnh Vĩnh Phúc, dân số trung bình năm 2009 là
94.883 người, đến năm 2015 khoảng 102.644 ngàn người. Năm 2009, mật độ dân số
thành phố Vĩnh Yên là 1867 người/km2, gấp gần 2,3 lần so với mật độ dân số của
toàn tỉnh (814 người/km2). Đến 2015, mật độ dân số của thành phố là 2.000/ km2.
Theo Báo cáo của Dự án Điều tra cơ bản kinh tế – xã hội – môi trường, xây
dựng cơ sở dữ liệu phục vụ quy hoạch phát triển bền vững vùng Kinh Tế Trọng
Điểm Bắc Bộ năm 2009, ngành nghề của các thành viên hộ gia đình làm dịch vụ
buôn bán là lớn nhất.
Theo số thống kê tỉnh Vĩnh Phúc, dân số trong độ tuổi lao động của thành
phố Vĩnh yên năm 2015 là 39 nghìn người, chiếm 37,25% tổng dân số. Trong đó,
lao động khu vực nông- lâm- ngư nghiệp là chiếm 17,2%, khu vực công nghiệp xây dựng chiếm 40,1%, khu vực dịch vụ chiếm 42,7%. Trên thực tế, số lượng lao
động làm nông nghiệp giảm mạnh, do quá trình đô thị hóa đang diễn ra rất nhanh.

Hiện nay, Thành phố còn 2 xã nông nghiệp, song đã có kế hoạch chuyển đất nông
nghiệp sang đất xây dựng. Nhiều người nông dân hiện chưa chuyển đổi được ngành
nghề mới một cách ổn định nhưng họ cũng không còn là những người làm nông
nghiệp theo đúng nghĩa, vì thế, số liệu về lao động nông nghiệp nêu trên chỉ là số
tương đối và mang tính thời điểm.
Chất lượng nguồn nhân lực của Thành phố từng bước được nâng lên, do đòi
hỏi của quá trình phát triển. Trong tổng số lao động từ 15 tuổi trở lên đang hoạt
21


động kinh tế, lao động có trình độ chuyên môn trở lên chiếm 21,2%, Sơ cấp và
trung cấp nghề chiếm 10,4%. Đây là một lợi thế to lớn của Thành phố trong quá
trình phát triển. Tuy vậy, số lao động chưa được đào tạo chuyên môn kỹ thuật đến
năm 2015 còn 40%.
Trên địa bàn thành phố tập trung các cơ sở đào tạo nguồn nhân lực của cả
vùng. Hiện nay trên địa bàn thành phố có 03 trường Cao đẳng, Đại học trong đó có
1 trường cao đẳng nghề dạy nghề. Trong các giai đoạn phát triển sắp tới, chất lượng
lao động của Vĩnh Yên chắc chắn sẽ tiếp tục được nâng lên, sẽ đáp ứng tốt hơn yêu
cầu của công cuộc xây dựng và phát triển Vĩnh Yên trong thời kỳ quy hoạch.
Cơ cấu lao động chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng lao động khu vực
phi nông nghiệp, từ 67,6% năm 2005 lên 82,8% năm 2009, năm 2015 lên 95%.
Về cơ cấu lao động: Lao động nông nghiệp có xu hướng giảm, lao động
trong các ngành phi nông nghiệp có xu hướng tăng lên. Điều đó chứng tỏ thành phố
chuyển dịch mạnh về cơ cấu các ngành kinh tế. Lao động trong các ngành công
nghiệp - tiểu thủ công nghiệp, chế biến và nhất là đối với ngành thương mại dịch vụ
tăng lên đáng kể.
Tóm lại, với vị trí địa lý thuận lợi, tài nguyên thiên nhiên và nhân văn tương
đối phong phú, nguồn nhân lực dồi dào, hệ thống cơ sở vật chất, cơ sở hạ tầng đã và
đang hoàn thiện… Thành phố Vĩnh Yên có những điều kiện thuận lợi để phát triển
một nền kinh tế hiện đại. Nhiệm vụ của Đảng bộ thành phố là làm thế nào để lãnh

đạo phát triển nền kinh tế địa phương cho tương xứng với tiềm năng hiện có, góp
phần vào sự phát triển của tỉnh Vĩnh Phúc và sự phát triển chung của đất nước.
Đánh giá chung về nguồn lực phát triển
Thuận lợi
Về vị trí: thành phố Vĩnh Yên có vị trí cửa ngõ phía Bắc của Thủ đô, liền kề
các khu đô thị, khu công nghiệp lớn, nằm trên đường giao thông kết nối các tỉnh
phía Bắc với Hà Nội; là đầu mối giao thương với các tỉnh trong vùng, là điều kiện
để phát triển các loại hình dịch vụ. Có điều kiện thuận lợi để thu hút đầu tư trong
và ngoài nước để phát triển nền kinh tế đa dạng: Công nghiệp - xây dựng, dịch vụ du lịch, nông nghiệp - lâm nghiệp.
22


Về cơ sở hạ tầng giao thông hiện có: thành phố Vĩnh Yên dễ dàng kết nối với
bên ngoài nhờ hệ thống đường giao thông đường bộ, đường sông, đường sắt đã hình
thành tương đối đồng bộ: có đường cao tốc Bắc Thăng Long - Nội Bài, đường sắt
Hà Nội - Lào Cai; đường thuỷ sông Hồng, gần với sân bay quốc tế Nội Bài..
Điều kiện tự nhiên: đất đai, khí hậu thích hợp với nhiều loại cây trồng, vật nuôi tạo
điều kiện cho thành phố Vĩnh yên có thể phát triển sản xuất nông nghiệp đa dạng,
rau cao cấp và thực phẩm tươi sống đáp ứng nhu cầu của nhân dân trong thành phố
và cung cấp cho thị trường bên ngoài.
Thành phố Vĩnh Yên có các khu du lịch sinh thái ở Đàm Vạc, gần Tam Đảo,
các điểm thăm quan thu hút rất nhiều du khách mỗi năm như Đền Hai Bà Trưng,
Đồi 79 mùa xuân, Tây Thiên, tam Đảo… Thêm nữa, cùng với vị trí địa lý có thể tạo
ra các liên kết với các điểm du lịch phát triển trong vùng như Phú Thọ, Sơn Tây,
Đại Lải, Sóc Sơn, Đông Anh, Bắc Ninh, đây là điều kiện thuận lợi để phát triển
ngành dịch vụ.
Thành phố Vĩnh Yên có khu công nghiệp Khai Quang, có khu đô thị và
nguồn nhân lực khá dồi dào, người dân khá năng động, nhạy bén trong chuyển đổi
sản xuất và làm kinh tế.
Khó khăn, hạn chế

Kết cấu hạ tầng bên trong của thành phố Vĩnh Yên phát triển chậm, thiếu
đồng bộ; chất lượng hệ thống cấp điện, nước chưa theo kịp yêu cầu phát triển; giao
thông chưa đấu nối được các huyết mạch. Các dịch vụ hậu cần sản xuất: Vận tải, tài
chính và hạ tầng xã hội yếu kém, gây cản trở sản xuất kinh doanh trên địa bàn
Thành phố.
Quá trình công nghiệp hóa và đô thị hóa làm cho người lao động vốn phần
lớn chuyển đổi từ nông nghiệp, chưa qua đào tạo gây khó khăn trong chuyển đổi
nghề; nhiều thách thức về xã hội và việc làm nảy sinh với người nông dân bị mất
đất sản xuất. Vì vậy, rất cần có chiến lược để địa phương có thể phát triển.
1.1.1.2. Chủ trương của Đảng Cộng sản Việt Nam, của Đảng bộ tỉnh Vĩnh Phúc
về phát triển kinh tế

23