Chuyên đề : Hệ thức lợng trong tam giác vuông
Tuần : 12
Tiết : 05 + 06
Ngày soạn : 15 tháng 11 năm 2005
Tên bài : Giải Tam giác vuông + Kiểm tra chuyên đề 4
I. Mục tiêu :
- Củng cố lại cho học sinh các hệ thức lơng trong tam giác vuông , tỉ số lợng giác của góc nhọn
trong tam giác vuông và vận dụng vào giải tam giác vuông .
- Rèn kỹ năng tra bảng lợng giác và sử dụng máy tính bỏ túi tìm tỉ số lợng giác của một góc nhọn .
Vận dụng thành thạo hệ thức lợng trong tam giác vuông để tính cạnh và góc của tam giác vuông .
- Kiểm tra , đánh giá sự tiếp thu kiến thức của học sinh trong chuyên đề 4 cách vận dụng công
thức vào giải toán .
II. Chuẩn bị của thày và trò :
Thày :
- Soạn bài , ra đề , đáp án , biểu điểm .
- Giải bài tập trong SBT lựa chọn bài tập để chữa .
1. Trò :
- Học thuộc các hệ thức lợng trong tam giác vuông và vận dụng vào giải tam giác vuông .
- Ôn tập kỹ các kiếm thức đã học trong chuyên đề để làm bài kiểm tra .
III. Tiến trình dạy học :
1. Tổ chức : ổn định tổ chức kiểm tra sĩ số .
2. Kiểm tra bài cũ :
- Viết các hệ thức liên hệ giữa cạnh và góc trong tam giác vuông .
- Giải tam giác vuông ABC biết AB = 4cm , AC = 3 cm .
3. Bài mới :
* Hoạt động 1 : Giải bài tập 56 ( SBT - 97 )
- GV ra bài tập gọi HS đọc đề bài sau
đó ghi GT và KL của bài toán .
- Bài toán cho gì ? yêu cầu gì ?
a) Nếu kẻ AH BC ta có các tam
giác vuông nào ? có thể viết hệ thức
nào để tính HC từ đó đi tính BC .
- Hãy viết hệ thức liên hệ giữa HC và
AC theo góc HAC .
- Nhận xét gì về tam giác ABC từ đó
nêu cách tính BC . GV cho HS làm bài .
b ) Kẻ CE AD ta có các tam giác
vuông nào ? áp dụng hệ thức ta có tính
đợc CE bằng cách nào ?
- Hãy tính CE theo tam giác vuông
ACE từ đó tính góc ADC theo tam giác
vuông CDE .
- GV Cho HS làm sau đó lên bảng trình
bày lời giải :
c ) Gợi ý : Kẻ BK AD Xét
GT : ÂB = AC = 8 cm
CD = 6cm ;
ã
ã
0 0
BAC 34 ;CAD 42= =
KL : a) Tính BC
b) Tính góc ADC
c) BK
Giả i :
a) Kẻ AH BC
Xét AKC (
à
0
C 90=
)
AH là phân giác của  ( vì ABC cân )
ã
0
KAC 17 ; AC = 8 cm= HC = AC . sin
ã
HAC
HC = 8 . sin17
0
2,339 ( cm )
BC = 2 . HC 4,678 ( cm )
b) Kẻ CE AD ( E AD) . Xét ACE (
à
0
E 90=
) ta có :
CE = AC .
ã
sinEAC
= 8 . sin 42
0
8.0,6691 5,353 ( cm )
Xét vuông ECD ta có :
ã
EC 5,353
sinECD = 0,8921
CD 6
= =
ã
0 '
ADC 63 9
c) Kẻ BK AD = K . Xét vuông ABK có :
à
ã
ã
ã
0
K 90 ; BAK BAC CAD= = +
= 34
0
+ 42
0
= 76
0
Ta có : BK = AB . sin 76
0
= 8 . sin 76
0
8. 0,9702
vuông BAK rồi tính BK theo hệ thức
BK 7,762 ( cm )
* Hoạt động 2 : Giải bài tập 62 ( SBT - 98 )
- GV ra bài tập gọi HS đọc đề bài , vẽ
hình và ghi GT , KL của bài toán .
- Bài toán cho gì ? yêu cầu gì ?
- Để tính góc B , C ta cần biết các yếu
tố nào ?
- Theo bài ra ta đã có thể tính đợc theo
tam giác vuông nào ?
- Gợi ý : tính AH sau đó áp dụng vào
tam giác vuông AHC tính góc C từ đó
tính góc B .
GT : ABC ( Â = 90
0
)
AH BC ;
HB = 25 cm ; HC = 64 cm
KL : Tính góc B , C
Giải :
Xét ABC ( Â = 90
0
) . Theo hệ thức lợng ta có :
AH
2
= HB . HC = 25 . 64 = ( 5.8)
2
AH = 40 ( cm )
Xét vuông HAC có :
tg C =
AH 40
0,625
HC 64
= =
à
C
32
0
Do
à à à
0 0 0 0
B C 90 B 90 32 58+ = = =
.
Hoạt động 3 : Kiểm tra chuyên đề 4 ( 25)
- GV ra đề bài học sinh chép đề và làm bài :
+ Đ ề bài :
Câu 1 : ( 2 đ )
Cho
à
à
0
A B 90+ =
. Điền vào chỗ ... cho thích hợp :
a) tg A = ..... B b) Cos A = .........B c) Sin B = .......A d) Cotg A =...........B
Câu 2 ( 2 đ ) . Cho tam giác vuông MNP (
à
0
M 90=
) . Hãy điền tỉ số của các góc nhọn cho đúng vào ...
a) tg N = .... b) sin P = ..... c) cotg P = ...... d) Cos N = ....
Câu 3 : ( 6 đ ) Cho tam giác vuông ABC đờng cao AH . biết HB = 9 cm ; HC = 16 cm .
a) Tính AH , AB , AC .
b) Tính các góc B và C .
+ Đáp án và biểu điểm :
Câu 1 ( 2 đ ) Mỗi ý điền đúng cho 0,5 đ .
a) tg A = cotg B b) Cos A = sin B c) Sin B = cos A d) cotg A = tgB .
Câu 2 ( 2 đ ) Mỗi ý điền đúng cho 0,5 đ .
a)
MN MP MN
b) sinP = c) cotg P = d) cosN=
NP MN NP
MP
a) tgN =
MN
Câu 3 ( 6 đ )
Phần ( a) - Tính đợc AH thao HB , HC nhờ hệ thức AH
2
= HB . HC đợc (1 đ) . AH = 12 ( cm )
- Tính đợc AC theo AC
2
= BC . HC ( 1 đ ) AC = 20 ( cm )
- Tính AB theo AB
2
= BC . HB ( 1 đ ) AB = 15 (cm ) .
- Tính BC = HB + HC = 25 ( cm ) ( 0,5 đ )
- Vẽ hình đẹp , đúng ( 0,5 đ )
Phần (b) : Tính đợc góc B hoặc C theo tỉ số lợng giác đợc ( 2 đ ) sin B =
AC 20
0,8
BC 25
= =
ta có góc B = 53
0
à
0
C 37=
( 1 đ )
4. Củng cố - Hớng dẫn :
a) Củng cố :
- Ôn lại các hệ thức liên hệ trong tam giác vuông . Làm lại các bài toán về giải tam giác vuông .
b) Hớng dẫn :
- Học thuộc các công thức tính , giải các bài tập trong SBT ( 97 , 98 )
H
B
C
A