LUẬN văn THẠC sĩ CHẤT LƯỢNG KIỂM TRA tổ CHỨC ĐẢNG cấp dưới KHI có dấu HIỆU VI PHẠM của ủy BAN KIỂM TRA TỈNH ủy bạc LIÊU HIỆN NAY

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP được xác định là nhiệm vụ
trọng tâm trong công tác kiểm tra của Đảng, có ý nghĩa quan trọng đối với công
tác xây dựng Đảng. Chủ tịch Hồ Chí Minh đã khẳng định: “Chính sách đúng là
nguồn gốc của sự thắng lợi. Khi đã có chính sách đúng, thì sự thành công hoặc
thất bại của các chính sách đó là do nơi cách tổ chức công việc, nơi lựa chọn cán
bộ và do nơi kiểm tra. Nếu ba điều ấy sơ sài, thì chính sách đúng mấy cũng vô ích.
Có thể nói rằng: chín phần mười khuyết điểm trong công việc của chúng ta là vì
thiếu sự kiểm tra”. Nghị quyết Đại hội XI của Đảng đã khẳng định: “Nhiều khuyết
điểm, sai lầm của Đảng viên và tổ chức đảng chậm được phát hiện, tình trạng
thiếu trách nhiệm, cơ hội, suy thoái đạo đức, lối sống vẫn diễn ra khá phổ biến
trong một bộ phận cán bộ, Đảng viên”. Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) cũng
khẳng định đây là vấn đề trọng tâm, xuyên suốt, là một trong ba vấn đề cấp bách
nhất trong công tác xây dựng Đảng. Những vi phạm đó có được ngăn chặn và đẩy
lùi hay không phụ thuộc vào công tác kiểm tra, đặc biệt là kiểm tra khi có DHVP.
Nếu DHVP của tổ chức đảng được UBKT phát hiện và ngăn chặn kịp thời sẽ góp
phần bảo vệ cán bộ, Đảng viên và tổ chức đảng, giữ gìn sự trong sạch của Đảng
góp phần nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng, củng cố niềm tin
của nhân dân.
Công tác kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP là vấn đề mới
được tổ chức thực hiện từ Đại hội VIII (6-1996), nhưng trong những năm qua,
UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu đã quán triệt, bám sát quy định của Điều lệ Đảng, sự
hướng dẫn của UBKT Trung ương, nên đã thu được kết quả bước đầu đáng
khích lệ; góp phần giáo dục, ngăn chặn kịp thời các DHVP Điều lệ Đảng, chủ
trương, nghị quyết của Đảng và pháp luật của Nhà nước ở một bộ phận Đảng
viên và tổ chức đảng trên địa bàn. Những kết quả trên có tác động rất lớn đến
3


việc nâng cao chất lượng Đảng viên, tổ chức đảng giữ vững nguyên tắc tổ

chức sinh hoạt Đảng và nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của Đảng
bộ tỉnh Bạc Liêu.
Bên cạnh những chuyển biến và kết quả đạt được, công tác kiểm tra của
UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu vẫn bộc lộ những khuyết điểm, yếu kém. UBKT,
cán bộ kiểm tra lúng túng, bị động cả về nhận thức và tổ chức thực hiện, nhất
là chưa chủ động khảo sát nắm thông tin, nhận diện DHVP. Việc xác định đối
tượng, nội dung kiểm tra còn thiếu cụ thể, chưa kịp thời, kỹ năng nghiệp vụ
còn hạn chế, nên số lượng, chất lượng và hiệu quả kiểm tra chưa cao. Hiệu
quả kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP trong việc chấp hành
Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, Nghị quyết, Chỉ thị của Đảng, các nguyên
tắc tổ chức của Đảng; kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và
thi hành kỷ luật trong Đảng còn thấp chưa tương xứng với yêu cầu nhiệm vụ
trọng tâm mà Điều lệ Đảng quy định. Do đó đã làm hạn chế chất lượng kiểm
tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP, nhất là chưa đẩy lùi được tình trạng
quan liêu, tham nhũng, suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống ở
một bộ phận cán bộ, Đảng viên.
Trước sự phát triển tình hình nhiệm vụ cách mạng của Tỉnh và Đảng bộ
tỉnh Bạc Liêu, sự chống phá của các thế lực thù địch và mặt trái của cơ chế thị
trường đặt ra yêu cầu phải nâng cao hơn nữa công tác kiểm tra tổ chức đảng
khi có DHVP của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu.
Tình hình đó đặt ra phải đi sâu nghiên cứu làm sáng tỏ vấn đề về lý
luận, thực tiễn để cung cấp luận cứ khoa học, xác định yêu cầu và đề xuất
những giải pháp nâng cao chất lượng kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có
DHVP của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu.
Từ những lý do trên, việc nghiên cứu đề tài "Chất lượng kiểm tra tổ
chức đảng cấp dưới khi có DHVP của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu hiện
nay" có ý nghĩa cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn.
4

2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
Trong những năm qua, công tác kiểm tra, giám sát nói chung, kiểm tra
tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP nói riêng đã được các cấp ủy, UBKT các
cấp, nhiều nhà nghiên cứu lý luận và hoạt động thực tiễn quan tâm nghiên cứu
nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả công tác kiểm tra, giám sát, của Đảng nói
chung và công tác kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP là vấn đề
quan trọng thu hút sự quan tâm nghiên cứu của nhiều cấp lãnh đạo, các nhà
khoa học. Đến nay, đã có nhiều công trình, chuyên đề, bài báo nghiên cứu về
công tác kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP được công bố, tiêu
biểu như:
* Sách chuyên khảo và đề tài khoa học
GS, TS Nguyễn Thị Doan, (chủ nhiệm) đề tài khoa học cấp Nhà nước
giai đoạn 2000 - 2005: “Đổi mới công tác kỷ luật trong Đảng nhằm nâng cao
sức chiến đấu của Đảng trong giai đoạn cách mạng mới” được nghiệm thu
năm 2005 và in thành sách. Đã luận giải rõ vai trò công tác kỷ luật trong
Đảng, những tác động và yêu cầu mới trong tiến hành kỷ luật trong Đảng hiện
nay, đề xuất những giải pháp nhằm đổi mới công tác kỷ luật trong Đảng, góp
phần nâng cao sức chiến đấu của Đảng đáp ứng yêu cầu xây dựng và chỉnh
đốn Đảng trong giai đoạn mới.
Lê Hồng Liêm (2009) “Một số giải pháp tháo gỡ khó khăn, trở ngại
của UBKT các cấp trong thực hiện nhiệm vụ kiểm tra khi có dấu hiện vi
phạm”, Đề tài khoa học nghiệm thu năm 2009, đã tập trung chỉ rõ những
khó khăn, trở ngại của UBKT các cấp khi thực hiện nhiệm vụ kiểm tra khi
có dấu hiện vi phạm và đề xuất những giải pháp góp phần tháo gỡ những
khó khăn, trở ngại, tăng cường công tác kiểm tra khi có dấu hiệu vi phạm
của UBKT các cấp.
Đề án “Phát hiện, xác định, quyết định kiểm tra tổ chức đảng và đảng
viên khi có dấu hiện vi phạm” do UBKT Trung ương xây dựng và triển khai
5

thực hiện năm 2013 do Tô Quang Thu làm chủ nhiệm đã luận giải về vai trò
của việc phát hiện, xác định, quyết định chính xác việc kiểm tra tổ chức đảng
và đảng viên khi có dấu hiện vi phạm; đánh giá thực trạng quy trình này và đề
xuất các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng phát hiện, xác định, quyết định
kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có dấu hiện vi phạm trong giai đoạn
hiện nay
Sách chuyên khảo“Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng với phòng,
chống tham nhũng ở nước ta hiện nay”, TS. Lê Hồng Liêm (chủ biên), Nxb
Chính trị Quốc gia, Hà Nội 2011.
Sách chuyên khảo “Đổi mới phương thức kiểm tra, giám sát của Đảng
giai đoạn hiện nay”, do tác giả Cao Văn Thống (chủ biên), Nxb Chính trị
Quốc gia, Hà Nội. 2012.
Sách nghiệp vụ “Cẩm nang về kỹ năng kiểm tra khi có DHVP đối với
tổ chức đảng cấp dưới và Đảng viên”, do tác giả Cao Văn Thống (chủ biên),
Nxb Chính trị Quốc gia - Sự thật, Hà Nội. 2012.
Các công trình khoa học trên đã nghiên cứu, làm rõ những dấu hiệu,
nguyên nhân tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm, quy trình phát
hiện, quyết định và xử lý tổ chức đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm, những
chú ý và kinh nghiệm trong tiến hành phát hiện, quyết định và xử lý tổ chức
đảng, đảng viên có dấu hiệu vi phạm
* Luận án tiến sĩ, luận văn thạc sĩ:
Nguyễn Thế Tư (2004) “Nâng cao chất lượng kiểm tra Đảng khi có
DHVP của Ủy ban Kiểm tra huyện ủy ở các tỉnh Duyên hải miền Trung hiện
nay”, Luận án tiến sĩ, bảo vệ tại Học viện Chính trị - Hành chính Quốc gia Hồ
Chí Minh. Trên cơ sở luận giải những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn
chất lượng kiểm tra Đảng khi có dấu hiện vi phạm của Ủy ban kiểm tra huyện
ủy ở các tỉnh Duyên hải miền Trung, tác giả luận án đề xuất những giải pháp

6

nâng cao chất lượng kiểm tra Đảng khi có DHVP của Ủy ban Kiểm tra huyện
ủy ở các tỉnh Duyên hải miền Trung hiện nay.
Huỳnh Quốc Cường (2005) “Công tác kiểm tra Đảng viên khi có
DHVP của Ủy ban Kiểm tra quận, huyện, Thành phố Hồ Chí Minh giai đoạn
hiện nay”, Luận văn thạc sĩ xây dựng Đảng, Học viện Chính trị - Hành chính
quốc gia Hồ Chí Minh. Trên cơ sở chỉ rõ những DHVP của đảng viên, phân
tích vai trò công tác kiểm tra đảng viên khi có DHVP của UBKT quận, huyện
ở Thành phố Hồ Chí Minh, tác giả đề xuất hệ giải pháp nâng cao chất lượng
công tác kiểm tra đảng viên khi có DHVP của UBKT quận, huyện thuộc
Đảng bộ Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay
Bùi Thế Đăng (2006) “Nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra tổ chức
đảng và đảng viên khi có dấu hiệu vi phạm của UBKT đảng ủy các trung, lữ
đoàn đủ quân ở Quân khu 1 giai đoạn hiện nay”, luận văn thạc sĩ khoa học
chính trị, Học viện Chính trị quân sự. Tác giả đã làm rõ về tổ chức, hoạt động
của UBKT đảng ủy các trung, lữ đoàn đủ quân ở Quân khu 1; phân tích hiện
tượng, dấu hiệu vi phạm của tổ chức đảng và đảng viên, những thuận lợi và
khó khăn trong phát hiện, xử lý tổ chức đảng và đảng viên có DHVP ở Quân
khu 1; đề xuất các giải pháp cơ bản nâng cao hiệu quả công tác kiểm tra tổ
chức đảng và đảng viên khi có DHVP của UBKT đảng ủy các trung, lữ đoàn
đủ quân ở Quân khu 1.
Trần Quang Đản (2010) “Chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của
UBKT huyện, thị, thành ủy ở Đảng bộ tỉnh Thanh Hóa hiện nay”, Luận văn thạc sĩ
xây dựng Đảng, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh. Tác giả
đã làm rõ thêm các khái niệm, cơ sở lý luận của công tác kiểm tra, giám sát và
chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của huyện, thị, thành ủy ở Đảng bộ tỉnh
Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay. Đi sâu khảo sát, nghiên cứu đánh giá thực
trạng chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của huyện, thị, thành ủy ở Đảng bộ
tỉnh Thanh Hóa, rút kinh nghiệm và đề xuất phương hướng, giải pháp nâng cao

7


chất lượng công tác kiểm tra, giám sát của huyện, thị, thành ủy ở Đảng bộ tỉnh
Thanh Hóa trong giai đoạn hiện nay
* Một số bài viết đăng trên các tạp chí:
Phạm Thị Hải Chuyền:“Nhìn lại một năm thực hiện công tác kiểm tra,
giám sát”, Tạp chí Kiểm tra số 1 năm 2010.
Tô Quang Thu: “Kiểm tra, giám sát góp phần xây dựng Đảng ta là đạo
đức, là văn minh” Tạp chí Kiểm tra số 3 năm 2010.
Nguyễn Văn Chi: “Công tác kiểm tra, giám sát thực hiện Nghị quyết Đại
hội X của Đảng-những dấu ấn sâu sắc”, Tạp chí Kiểm tra số 10 năm 2010.
Trần Trọng Dực:“Công tác kiểm tra, giám sát động lực nâng cao năng
lực lãnh đạo của Đảng”, Tạp chí Kiểm tra số 10 năm 2010.
Nguyễn Ngọc Đán: “Chủ động nắm tình hình, phát hiện DHVP trong
công tác kiểm tra”, Tạp chí Kiểm tra số 4 năm 2010.
Nguyễn Văn Chi: “Công tác kiểm tra, giám sát góp phần thực hiện thắng
lợi Nghị quyết Đại hội X của Đảng”, Tạp chí Kiểm tra số 1 năm 2011.
TS. Đặng Đình Phú, Học viện Xây dựng Đảng, Học viện Chính trị Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh: “Một số vấn đề về công tác kiểm tra,
giám sát và kỷ luật của Đảng hiện nay”, Tạp chí Kiểm tra số 1 năm 2015
Mai Thế Dương, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Thường
trực Ủy ban Kiểm tra Trung ương Xây dựng Đảng về kiểm tra, giám sát và thi
hành kỷ luật của Đảng: “Xây dựng Đảng về kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ
luật của Đảng”, Tạp chí Kiểm tra số 3 năm 2015.
Nhìn chung, các công trình khoa học nêu trên, các tác giả đã phân tích
làm rõ tính cấp thiết, vị trí, vai trò và các giải pháp thiết thực của công tác
kiểm tra, giám sát nói chung kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP nói
riêng, đưa ra quan niệm, DHVP và phân tích làm rõ tính chủ động trong công
tác kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP, xác định những căn cứ để
nắm thông tin, nhận diện DHVP. Từ thực tiễn hoạt động của UBKT các cấp,

8


một số tác giả rút ra những kinh nghiệm, giải pháp, kiến nghị trong công tác
kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP. Đây là những ý tưởng, kênh
kiến thức có liên quan trực tiếp đến nội dung của luận văn đề cập, tác giả luận
văn xin kế thừa kết quả nghiên cứu của các tác giả trong quá trình thực hiện
luận văn. Tuy nhiên, chưa có tác giả và công trình khoa học nào nghiên cứu
riêng về công tác kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP của Uỷ ban
Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu. Do đó, đề tài của luận văn nghiên cứu không
trùng lặp với các công trình đã nghiệm thu, công bố.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận và thực tiễn, đề xuất
những giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới
khi có DHVP của UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Luận giải những vấn đề cơ bản về lý luận công tác kiểm tra tổ chức
đảng cấp dưới khi có DHVP của UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu
- Đánh giá thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân và rút ra một số kinh nghiệm nâng
cao chất lượng công tác kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP của
UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu hiện nay.
- Xác định yêu cầu và đề xuất những giải pháp nâng cao chất lượng công tác kiểm
tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP của UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu hiện nay.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
* Đối tượng nghiên cứu: Chất lượng kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới
khi có DHVP của UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu.
* Phạm vi nghiên cứu: Đề tài tập trung nghiên cứu công tác kiểm tra
tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu;
số liệu điều tra, khảo sát thực tế công tác kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi

có DHVP của UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu từ năm 2010 đến nay.
9


5. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận
Luận văn nghiên cứu trên cơ sở lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư
tưởng Hồ Chí Minh, quan điểm, đường lối của ĐCSVN, Nghị quyết, chỉ thị,
quy định của Đảng Cộng sản Việt Nam về công tác kiểm tra, giám sát.
* Cơ sở thực tiễn
Thực tiễn hoạt động kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP của
UBKT Tỉnh ủy Bạc Liêu những năm qua; các văn bản, tài liệu, số liệu tổng
hợp từ các cơ quan chức năng; kết quả điều tra, khảo sát thực tế và kinh
nghiệm hoạt động thực tiễn của bản thân tác giả.
* Phương pháp nghiên cứu
Dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, luận văn
sử dụng tổng hợp phương pháp nghiên cứu khoa học liên ngành và chuyên
ngành, trong đó chú trọng phương pháp: lôgíc - lịch sử; phân tích - tổng hợp;
điều tra, khảo sát và thống kê; tổng kết thực tiễn; phương pháp chuyên gia.
6. Ý nghĩa của đề tài
Kết quả nghiên cứu của đề tài góp phần cung cấp các luận cứ khoa học
cho cấp ủy Đảng và cơ quan chức năng của Tỉnh ủy Bạc Liêu trong công tác
kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP. Kết quả nghiên cứu của đề tài
còn được dùng làm tài liệu tham khảo cho các thành ủy, huyện ủy, thị ủy
trong quá trình lãnh đạo, chỉ đạo và thực hiện nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng
cấp dưới khi có DHVP hiện nay; đồng thời còn có thể được dùng làm tài liệu
tham khảo phục vụ cho việc giảng dạy và học tập ở Trường Chính trị tỉnh Bạc
Liêu và các trung tâm bồi dưỡng chính trị cấp huyện, thị, thành phố.
7. Kết cấu của đề tài
Gồm: Mở đầu, 2 chương (4 tiết), kết luận, danh mục tài liệu tham khảo

và phụ lục.

10


Chương 1
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LÝ LUẬN VÀ THỰC TIỄN CHẤT
LƯỢNG KIỂM TRA TỔ CHỨC ĐẢNG CẤP DƯỚI KHI CÓ DẤU
HIỆU VI PHẠM CỦA ỦY BAN KIỂM TRA TỈNH ỦY BẠC LIÊU
1.1. Ủy ban Kiểm tra và những vấn đề cơ bản về chất lượng kiểm
tra tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm của Ủy ban Kiểm tra
Tỉnh ủy Bạc Liêu
1.1.1. Tỉnh ủy Bạc Liêu và Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu
* Khái quát về tỉnh Bạc Liêu và Tỉnh ủy Bạc Liêu
Bạc Liêu là một tỉnh ven biển, nằm trong khu vực Đồng bằng Sông
Cửu Long, Phía Bắc tỉnh Bạc Liêu tiếp giáp với tỉnh Hậu Giang, phía Đông
giáp với tỉnh Sóc Trăng, phía Tây Bắc giáp với tỉnh Kiên Giang, Tây và Tây
Nam giáp với Cà Mau, Đông và Đông Nam giáp với Biển Đông,có diện tích
tự nhiên trên 11 ngàn km2, dân số gần 1 triệu người. Có 07 đơn vị hành chính
(05 huyện, 01 thị xã và 01 thành Phố. Gồm nhiều dân tộc anh em cùng sinh
sống, đông nhất là dân tộc Kinh 789.607 người, (chiếm 90,12%), Khmer
66.176 người (chiếm 7,55%), Hoa 20.215 người (chiếm 2,31%) dân tộc khác
173 (chiếm 0.02% dân số).
Đảng bộ Tỉnh hiện có 11 Đảng bộ trực thuộc, có 1.511 chi bộ trực
thuộc Đảng bộ xã, phường, thị trấn, Đảng bộ ngành và 21.912 Đảng viên
(trong đó Đảng viên nữ 5.705; Đảng viên là người dân tộc Khmer 649, Hoa
152, các dân tộc khác 16), chiếm 2,5% dân số toàn tỉnh.
Tỉnh ủy Bạc Liêu là cơ quan lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh Bạc Liêu giữa hai
kỳ đại hội do Đại hội Đảng bộ tỉnh Bạc Liêu bầu ra và được Ban Chấp hành
Trung ương Đảng trực tiếp chuẩn y. Hiện nay, Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh khóa

XV (nhiệm kỳ 2015-2020) có 46 đồng chí, 13 đồng chí tham gia Ban Thường vụ
Tỉnh ủy, các đồng chí Ủy viên Ban Thường vụ Tỉnh uỷ được phân công đảm
nhiệm các chức danh: Bí thư và các Phó Bí thư thường trực Tỉnh ủy phụ trách
11


Chủ tịch Hội đồng nhân dân tỉnh, Phó Bí thư phụ trách Chủ tịch Ủy ban nhân dân
tỉnh; các Trưởng Ban Tổ chức Tỉnh ủy, Trưởng Ban Kiểm tra Tỉnh ủy, Giám đốc
Sở Nông nghiệp - Phát triển Nông thôn, Giám đốc Công an, Chỉ huy Trưởng
Quân sự, Chủ tịch Uỷ ban Mặt trận Tổ quốc Việt Nam tỉnh; một số Phó Chủ tịch
Hội đồng nhân dân và Phó Chủ tịch UBND tỉnh; Bí thư Thành ủy, Huyện ủy trực
thuộc tỉnh.
* Quan niệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu
Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu là cơ quan chuyên trách do Ban Chấp
hành Đảng bộ Tỉnh Bạc Liêu bầu ra theo quy định của Điều lệ Đảng, hướng dẫn
của Bộ Chính trị, Ban Bí thư, làm việc theo chế độ tập thể, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh
ủy Bạc Liêu làm việc dưới sự chỉ đạo Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Tỉnh ủy và
của Ủy ban Kiểm tra cấp trên. Đảm bảo sự đoàn kết thống nhất và thực hiện dân
chủ trong nội bộ Đảng Bộ, giữ vững kỷ luật kỷ cương của Đảng, góp phần phòng
ngừa, ngăn chặn suy thoái về đạo đức, lối sống của cán bộ Đảng viên và thực hiện
thắng lợi nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ.
Về tổ chức: Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy được bầu ra theo nhiệm kỳ, cơ cấu
gồm các đồng chí chủ nhiệm, phó chủ nhiệm và một số đồng chí ủy viên, số
lượng Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy có 11 thành viên, trong các thành viên Ủy ban
Kiểm tra có các thành viên kiêm nhiệm gồm một thành viên là trưởng ban hoặc
phó ban tổ chức Tỉnh ủy; một thành viên là chánh thanh tra hoặc phó chánh thanh
tra Tỉnh ủy, ngoài Ủy ban Kiểm tra còn có các chuyên viên giúp việc Ủy ban
Kiểm tra thực hiện nhiệm vụ chuyên môn công tác kiểm tra.
Về biên chế tổ chức Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy: Lãnh đạo Cơ quan Ủy
ban Kiểm tra Tỉnh ủy gồm: Chủ nhiệm và các Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm

tra Tỉnh ủy.Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy là Thủ trưởng Cơ quan Uỷ
ban Kiểm tra Tỉnh ủy; các Phó Chủ nhiệm Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy là Phó
thủ trưởng Cơ quan Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy; trong đó phân công một đồng
chí Phó Chủ nhiệm thường trực là Phó thủ trưởng thường trực Cơ quan Uỷ

12


ban Kiểm tra Tỉnh ủy. Uỷ viên Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy gồm 11 đồng chí,
trong đó hai kiêm chức có 01 đồng chí là Trưởng Ban tổ chức hoặc phó Ban
là cấp ủy, 01 đồng chí là Chánh Thanh tra hoặc Phó Chánh Thanh tra là cấp
ủy. Biên chế của Cơ quan Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy do Ban Chấp Hành Đảng
bộ Tỉnh quyết định trên cơ sở đề xuất của Tỉnh ủy. Ngoài số biên chế quy
định, khi cần thiết, Cơ quan Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy được trưng tập một số
cán bộ phục vụ công tác nghiên cứu và thực hiện nhiệm vụ công tác kiểm tra,
giám sát trong Đảng.
Về Nguyên tắc hoạt động: Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy hoạt động theo
nguyên tắc tập trung dân chủ, làm việc theo chế độ tập thể, dưới sự lãnh đạo
của cấp ủy cùng cấp và sự chỉ đạo, kiểm tra của Ủy ban Kiểm tra cấp trên; các
thành viên Ủy ban Kiểm tra chịu trách nhiệm trước tập thể Ủy ban Kiểm tra
về nội dung kết quả kiểm tra, giám sát của mình và chiụ sự kiểm tra, giám sát
của Ủy ban Kiểm tra cấp trên về công tác kiểm tra, giám sát. Theo đó mọi
hoạt động của Ủy ban Kiểm tra đều phải tuân thủ theo Điều lệ Đảng, các quy
định cụ thể của Ban Bí Thư, Bộ Chính trị, Ban Chấp hành Trung ương, mọi
vấn đề trong kiểm tra, giám sát phải được bàn bạc dân chủ. Mọi chủ trương
khi bàn bạc và quyết định theo đa số, mọi thành viên đều phải phục tùng,
đồng thời phải có phân công trách nhiệm và nêu cao trách nhiệm của từng
thành viên trong triển khai tổ chức thực hiện nghị quyết của tập thể. Theo
định kỳ 3 tháng, 6 tháng , quí, 12 tháng, nhiệm kỳ, Ủy ban Kiểm tra phải báo
cáo về tình hình công tác kiểm tra, giám sát và những chủ trương nhiệm vụ

công tác kiểm tra, giám sát của Đảng bộ.
* Chức năng, nhiệm vụ của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu.
Chức năng: Cơ quan Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy là cơ quan tham mưu,
giúp Tỉnh ủy thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn về công tác kiểm tra, giám
sát và thi hành kỷ luật trong Đảng theo quy định của Điều lệ Đảng và thực
hiện các nhiệm vụ do Ban Thường vụ, Ban Chấp Hành; đồng thời là cơ quan

13


chuyên môn, nghiệp vụ về công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật
trong Đảng của Tỉnh.
Cơ quan Uỷ ban Kiểm tra Tỉnh ủy tham mưu, giúp Uỷ ban Kiểm tra
Tỉnh ủy thực hiện các nhiệm vụ sau:
Chuẩn bị các vụ việc kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng, các đề án để Uỷ
ban Kiểm tra Tỉnh ủy xem xét, quyết định theo thẩm quyền.
Tổ chức thực hiện chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của Uỷ ban Kiểm
tra Tỉnh ủy được quy định trong Điều lệ Đảng, Quy chế làm việc của Uỷ ban
Kiểm tra Tỉnh ủy và nhiệm vụ do Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Tỉnh ủy
giao; tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch công tác hằng năm do Uỷ ban
Kiểm tra Tỉnh ủy quyết định.
Phối hợp với các ban đảng Tỉnh ủy, giúp Ban Chấp hành Tỉnh ủy xây
dựng phương hướng, nhiệm vụ, chương trình, kế hoạch kiểm tra, giám sát tổ
chức đảng cấp dưới và đảng viên chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ
Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng (theo Điều 30 Điều lệ Đảng) và giúp Ban
Thường vụ, Ban Chấp hành Tỉnh ủy lập đoàn giải quyết khiếu nại, kỷ luật
đảng và xem xét, xử lý kỷ luật tổ chức đảng và đảng viên vi phạm theo thẩm
quyền; tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch.
Hướng dẫn và kiểm tra, giám sát các cấp uỷ, tổ chức đảng và đảng viên
thực hiện công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng; chỉ đạo,

hướng dẫn nghiệp vụ công tác kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật đảng và các
vấn đề liên quan khác cho Uỷ ban Kiểm tra, cơ quan Uỷ ban Kiểm tra, tổ
chức đảng cấp dưới và đảng viên; tham gia tổ chức đào tạo, bồi dưỡng cán bộ
kiểm tra.
Đề xuất ý kiến đóng góp vào sự lãnh đạo, chỉ đạo chung của Ban
Thường vụ, Ban Chấp hành Tỉnh ủy đối với công tác kiểm tra, giám sát và thi
hành kỷ luật trong Đảng; tham gia ý kiến các trường hợp do cơ quan chức
năng đề nghị khen thưởng.
14


Thẩm định các đề án của các cơ quan Đảng, Nhà nước, Mặt trận Tổ
quốc Việt Nam và các đoàn thể Chính trị- Xã hội về những nội dung liên quan
đến công tác kiểm tra, giám sát và thi hành kỷ luật trong Đảng; phối hợp với
Văn phòng Tỉnh ủy (là cơ quan chủ trì), Ban Tổ chức Tỉnh ủy và các cơ quan
liên quan giúp Ban Chấp hành Tỉnh ủy theo dõi, giám sát việc thực hiện Quy
chế làm việc của Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Tỉnh ủy.
Tuyên truyền, nghiên cứu, sơ kết, tổng kết về công tác kiểm tra, giám
sát và thi hành kỷ luật trong Đảng.Xây dựng tổ chức, đội ngũ cán bộ và thực
hiện chính sách cán bộ đối với cán bộ, công chức Cơ quan Uỷ ban Kiểm tra
Tỉnh ủy.Nghiên cứu, ứng dụng công nghệ thông tin vào công tác kiểm tra,
giám sát, kỷ luật đảng của Cơ quan.
* Đặc điểm của Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu
Một là, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy vừa là cơ quan tham mưu giúp Tỉnh
ủy chỉ đạo, lãnh đạo công tác kiểm tra giám sát, thi hành kỷ luật Đảng vừa là
cơ quan chủ trì chỉ đạo, hướng dẫn và triển khai thực hiện nhiệm vụ kiểm tra
giám sát trong Đảng bộ.
Với chức năng là cơ quan tham mưu, giúp việc, Tỉnh ủy có trách nhiệm
trực tiếp tham mưu cho Tỉnh ủy lãnh đạo, chỉ đạo, thực hiện tốt công tác kiểm
tra, giám sát thi hành kỷ luật Đảng trong Đảng bộ. Thực hiện chức năng này,

Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy phải chủ động nghiên cứu nắm chắc chỉ thị, nghị
quyết của Đảng, hướng dẫn của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và cấp ủy cấp trên
về công tác kiểm tra, giám sát xuất phát từ thực tiễn tình hình Đảng bộ, tham
mưu giúp đề xuất giúp Tỉnh ủy ban hành chủ trương phương hướng lãnh đạo,
chỉ đạo triển khai thực hiện công tác kiểm tra giám sát; xây dựng chương
trình kế hoạch công tác kiểm tra giám sát trong từng thời gian (nhiệm kỳ,
hàng tháng, quí, 6 tháng….) và đột xuất trong Đảng bộ. tham mưu đề xuất với
Tỉnh ủy về nội dung, đối tượng, phương pháp thời gian tiến hành các cuộc
kiểm tra, giám sát. Chuẩn bị báo cáo để Tỉnh ủy xem xét quyết định thi hành
15


kỷ luật, giải quyết khiếu nại kỷ luật Đảng đối với cán bộ, Đảng viên thuộc
quyền, hoặc báo cáo lên cấp trên theo quy định.
Với trách nhiệm là cơ quan chuyên môn có trách nhiệm hướng dẫn,
kiểm tra, giám sát các tổ chức đảng viên thuộc Đảng bộ thực hiện nghị quyết,
chỉ thị của cấp mình về công tác kiểm tra, giám sát và việc thi hành kỷ luật
Đảng. Giúp Tỉnh ủy chủ trì phối hợp với các cơ quan chức năng thực hiện
kiểm tra, giám sát tổ chức đảng và Đảng viên thuộc quyền theo phạm vi quy
đinh; tập trung giám sát việc thực hiện Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng,
quy chế làm việc, cán bộ chủ trì cùng cấp và cấp dưới về các nội dung thuộc
chức năng kiểm tra, giám sát.
Hai là, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy hoạt động theo nhiệm kỳ đại hội; quá trình
hoạt động vừa phải đặt dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Tỉnh ủy, vừa phải
chịu sự chỉ đạo, dướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra cơ quan cấp trên
Theo quy định của Điều lệ Đảng, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy được kiện
toàn và hoạt động theo nhiệm kỳ đại hội Đảng. Sau mỗi nhiệm kỳ đại hội
cùng với việc bầu Ban Chấp hành Đảng bộ là việc kiện toàn Ủy ban Kiểm tra,
do đó cơ cấu thành phần của Ủy ban Kiểm tra thường có sự thay đổi, biến
động sau mỗi kỳ đại hội. Đặc điểm này gây khó khăn cho việc bồi dưỡng, tích

lũy kinh nghiệm thực tiễn cho các thành viên ủy ban kiểm tra. Mặt khác, quá
trình hoạt động thực hiện chức năng, nhiệm vụ ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy vừa
phải thường xuyên chịu sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của Tỉnh ủy phải phục
tùng mọi nghị quyết, chỉ thị của Ban Thường vụ Tỉnh ủy về công tác kiểm tra,
giám sát vừa phải chịu sự chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra của Ủy ban Kiểm tra
cấp trên. Do đó, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy đồng thời phải thường xuyên bám
sát sự lãnh đạo chỉ đạo của Ban Thường vụ Tỉnh ủy vừa phải trực tiếp báo
cáo, xin chỉ đạo và tiếp thu sự chỉ đạo, hướng dẫn của Ủy ban Kiểm tra cấp
trên trong suốt quá trình hoạt động.

16


Ba là, quá trình hoạt động, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy phải giải quyết nhiều
mối quan hệ công tác, liên quan tới nhiều tổ chức, lực lượng và thường xuyên
chạm đến các vấn đề nhạy cảm của các tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên.
Xuất phát từ chức năng, nhiệm vụ theo quy định Điều lệ Đảng nên quá
trình hoạt động Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy đồng thời phải giải quyết khá nhiều
mối quan hệ phong phú, sinh động, liên quan đến nhiều tổ chức, lực lượng.
Ngoài mối quan hệ giữa lãnh đạo và phục tùng với Tỉnh ủy và mối quan hệ
chỉ đạo, hướng dẫn và phục tùng chỉ đạo hướng dẫn đối với Ủy ban Kiểm tra
cấp trên; đồng thời còn phải giải quyết nhiều mối quan hệ phối hợp công tác
giữa các cơ quan, ban, ngành chức năng trong Đảng bộ và chính quyền, và
ban ngành đoàn thể quần chúng, các tổ chức chính trị - xã hội thuộc quyền;
đồng thời chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra các cấp ủy, tổ chức đảng cấp dưới
thuộc quyền trong triển khai thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát. Mặt khác,
công tác kiểm tra, giám sát của Tỉnh ủy thường tập trung vào những tổ chức
đảng, Đảng viên vi phạm kỷ luật, hoặc có DHVP kỷ luật Đảng, Điều lệ Đảng,
pháp luật Nhà nước. Mục đích cơ bản trong kiểm tra, giám sát là phát hiện,
ngăn ngừa và xử lý nghiêm minh mọi tổ chức đảng, cán bộ, Đảng viên vi

phạm kỷ luật Đảng bất kể họ là ai, làm gì. Do đó, đặt ra yêu cầu cao trong quá
trình hoạt động ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy vừa phải nắm vững nguyên tắc, quy
chế, quy định, xử lý kiên quyết, nghiêm minh vừa phải khéo vận dụng linh
hoạt, mềm dẻo các nguyên tắc, quy chế quy định để giải quyết hài hòa từng
trường hợp cụ thể mới đem lại hiệu quả, hiệu lực cao trong kiểm tra giám sát.
* Vai trò của Ủy ban kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu
Một là, Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu giữ vai trò quan trọng trong
chủ động phòng ngừa, làm trong sạch tổ chức đảng và đội ngũ cán bộ, đảng
viên, góp phần vào việc xây dựng, chỉnh đốn đảng bộ trong sạch, vững mạnh.
Kiểm tra tổ chức đảng khi có DHVP đã được quy định trong Điều lệ Đảng từ
khoá VIII đến khóa XI. Đây là nhiệm vụ của tổ chức đảng có thẩm quyền,
17


trước hết là của Ủy ban Kiểm tra các cấp nhằm xem xét, kết luận tổ chức đảng
và đảng viên có hoặc không có vi phạm trong việc chấp hành Cương lĩnh
chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, các nguyên tắc của
Đảng, tiêu chuẩn đảng viên, tiêu chuẩn cấp ủy viên và việc thực hiện nhiệm
vụ của Đảng viên; đồng thời xem xét xử lý kỷ luật Đảng kịp thời đối với các
trường hợp vi phạm đến mức phải xử lý nghiêm minh để góp phần vào việc
xây dựng, củng cố tổ chức cơ sở đảng trong sạch vững mạnh, nâng cao chất
lượng đảng viên. Do đó, đòi hỏi các cấp ủy đảng và đảng viên cần nâng cao
nhận thức, phát huy vai trò trách nhiệm của mình trong việc thực hiện nhiệm
vụ kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có DHVP. Đây cũng là một nhiệm
vụ trọng tâm, cần thiết trong quá trình thực hiện công cuộc đổi mới của Đảng,
gắn với việc thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 (khóa XI) về “Một số vấn đề
cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”.
Nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP được Điều lệ
Đảng quy định và giao cho Uỷ ban Kiểm tra các cấp trực tiếp thực hiện. Ủy
ban Kiểm tra các cấp đã tập trung thực hiện và đạt được những kết quả nhất

định góp phần đáng kể vào công tác xây dựng Đảng, thúc đẩy hoàn thành các
nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ ở địa phương, đơn vị đề ra. Qua thực hiện
nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng khi có DHVP trong những năm qua cho thấy
có những thuận lợi và khó khăn, trở ngại: Về thuận lợi, có sự chuyển biến về
nhận thức của các cấp ủy đảng và đảng viên, Ủy ban Kiểm tra từ tỉnh đến cơ
sở xác định đây là nhiệm vụ trọng tâm nên nghiêm túc thực hiện, xem đây là
biện pháp quan trọng để ngăn ngừa những vi phạm xảy ra, ảnh hưởng đến
việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của Đảng bộ. Đối tượng được kiểm tra đa số
đều tự giác chấp hành, nhận khuyết điểm, thiếu sót và có biện pháp khắc phục
sửa chữa khuyết điểm, sai phạm để tiến bộ; đội ngũ làm công tác kiểm tra
từng bước nâng cao năng lực, bản lĩnh vững vàng, nắm vững quy trình và
phương pháp kiểm tra nên khi thực hiện mang lại hiệu quả tích cực.
18


Tuy nhiên, vẫn có những khó khăn, trở ngại nhất định: một số cấp uỷ,
nhất là cấp cơ sở nhận thức chưa đầy đủ và đúng đắn về ý nghĩa, tác dụng của
nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP nên chưa thật sự quan
tâm đúng mức trong lãnh đạo, chỉ đạo, tạo điều kiện và phối hợp thực hiện,
còn trình trạng khoán trắng cho Ủy ban Kiểm tra; năng lực, trình độ chuyên
môn nghiệp vụ, khả năng phát hiện, tổng hợp, phân tích, đánh giá... của cán
bộ làm công tác kiểm tra ở cơ sở còn hạn chế, làm ảnh hưởng đến tính chủ
động và phương pháp trong đấu tranh, thuyết phục với đối tượng kiểm tra;
mặt khác vẫn còn tình trạng ngại va chạm, nể nang, né tránh, thiếu kiên quyết;
bên cạnh đó đối tượng khi có DHVP được phát hiện trên nhiều kênh thông tin
ngày càng tăng; nội dung, tính chất vi phạm ngày càng tinh vi, phức tạp trong
khi không ít tổ chức đảng và đảng viên là cán bộ chủ chốt của địa phương,
đơn vị khi có DHVP rất ngại bị kiểm tra, cho kiểm tra là ảnh hưởng đến uy tín
của tập thể, cá nhân, mặc cảm hoặc thiếu hợp tác, thậm chí có trường hợp tìm
cách đối phó; ngoài ra, hệ thống văn bản quy định của Đảng, Nhà nước còn

chưa đầy đủ, thiếu đồng bộ, chưa tạo được một hành lang pháp lý vừa đủ
mạnh để phát hiện, làm rõ, xác định, vi phạm được kịp thời và hiệu quả.
Hai là, hoạt động của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu giúp cho tổ
chức đảng và Đảng viên nhận rõ ưu điểm để phát huy và thiếu sót, khuyết
điểm để sửa chữa khắc phục. Mặc dù được Điều lệ Đảng quy định nhưng trong
thực tiễn những năm qua không ít cấp uỷ, tổ chức đảng và đảng viên rất ngại, thậm
chí nặng nề đối với cụm từ “DHVP”, cho nên chưa nhận thức đúng đắn và thực
hiện nghiêm túc nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có DHVP, chính
vì vậy mà trình trạng vi phạm của tổ chức cơ sở đảng và đảng viên đến mức phải xử
lý kỷ luật không giảm. DHVP mới chỉ là hiện tượng, chưa phải là bản chất nên
chưa phải là sai phạm. Do đó, các tổ chức đảng mà nhất là tổ chức cơ sở đảng trong
quá trình lãnh đạo, chỉ đạo, kiểm tra, giám sát phát hiện tổ chức đảng (chi bộ) hoặc

19


đảng viên khi có DHVP thì chỉ đạo Ủy ban Kiểm tra kịp thời kiểm tra, xem xét, kết
luận. Đây là nhiệm vụ quan trọng, cần thiết và việc làm thường xuyên của tổ chức
đảng và của Ủy ban Kiểm tra.
Mục đích tiến hành kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP là
nhằm phát hiện kịp thời những DHVP, xem xét, kết luận rõ đúng, sai để giúp
cho tổ chức đảng và đảng viên được kiểm tra thấy được ưu điểm, khuyết
điểm, vi phạm và xử lý kịp thời những vi phạm để giữ nghiêm kỷ luật của
Đảng. Thực hiện tốt kiểm tra khi có DHVP nó còn có tác dụng rất lớn trong
công tác ngăn ngừa không để khuyết điểm trở thành vi phạm, vi phạm nhỏ trở
thành vi phạm lớn, vi phạm ít nghiêm trọng trở thành nghiêm trọng... đối với
tổ chức đảng và đảng viên. Kết luận kiểm tra nếu tổ chức đảng được kiểm tra
có vi phạm đến mức phải thi hành kỷ luật thì Uỷ ban Kiểm tra đề nghị cấp uỷ
cấp mình xem xét quyết định hoặc đề nghị cấp trên thi hành kỷ luật theo thẩm
quyền; nếu đảng viên vi phạm đến mức phải xử lý kỷ luật thì Ủy ban Kiểm tra

xem xét quyết định (trừ UBKT cơ sở) hoặc đề nghị cấp uỷ xem xét quyết định
kỷ luật theo thẩm quyền và có biện pháp giúp tổ chức đảng hoặc đảng viên đó
khắc phục khuyết điểm, vi phạm; góp phần bảo đảm Cương lĩnh chính trị,
Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quy định và các nguyên tắc của Đảng được
chấp hành nghiêm chỉnh.
Về nội dung kiểm tra tổ chức cơ sở đảng cấp dưới khi có DHVP, cần tập
trung kiểm tra việc chấp hành đường lối, chính sách, nghị quyết, chỉ thị, quy định
của Đảng và pháp luật của Nhà nước; việc thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ,
chấp hành quy chế làm việc, thực hiện tập thể lãnh đạo, cá nhân phụ trách; việc ra
quyết định và thực hiện các quyết định của cấp uỷ; việc tự phê bình và phê bình,
đoàn kết thống nhất nội bộ; việc giáo dục, rèn luyện, nâng cao phẩm chất, đạo đức
cách mạng của cán bộ đảng viên. Đối với đảng viên kể cả cấp uỷ viên cùng cấp chú
ý kiểm tra việc chấp hành Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng,
pháp luật của Nhà nước, đặc biệt là việc tuân thủ các văn bản pháp quy trong từng

20


ngành, từng lĩnh vực cụ thể; kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ được giao; việc chấp
hành quy chế làm việc, các nguyên tắc tổ chức, sinh hoạt đảng, trước hết là nguyên
tắc tập trung dân chủ; việc giữ gìn phẩm chất chính trị, đạo đức cách mạng, lối
sống; đoàn kết thống nhất nội bộ.
Ba là, hoạt động của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu góp phần giúp
cấp ủy, tổ chức đảng nâng cao chất lượng chấp hành nguyên tắc tổ chức đảng
và sinh hoạt Đảng. Công tác kiểm tra, giám sát đóng vai trò quan trọng trong việc
nâng cao chất lượng thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ. Việc kiểm tra phải được
tiến hành đúng nguyên tắc. Khi kết hợp chặt chẽ giữa kiểm tra đảng với kiểm tra chính
quyền, phát huy vai trò giám sát của các tổ chức chính trị - xã hội trong cơ quan, đơn
vị. Kết hợp kiểm tra thường xuyên, định kỳ và bất thường, linh hoạt sử dụng các hình
thức kiểm tra thì sẽ góp phần kịp thời phát hiện, xem xét, kết luận, xử lý những đảng

viên có sai phạm trong chấp hành nghị quyết hoặc có những lời nói, việc làm trái với
quan điểm của Đảng. Thông qua kiểm tra để uốn nắn, nâng cao nhận thức cho cán bộ,
đảng viên về thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ, nâng cao tinh thần trách nhiệm
của mỗi tổ chức đảng, cán bộ, đảng viên tự giác trong học tập và rèn luyện, đấu tranh
kiên quyết để bảo vệ và thực hiện nguyên tắc tập trung dân chủ trong Đảng. Đó cũng
chính là cách làm thiết thực, hiệu quả để giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng nói chung,
nâng cao năng lực lãnh đạo, sức chiến đấu của các chi bộ, đảng bộ cơ sở thuộc Đảng
bộ tỉnh Bạc liêu nói riêng.
1.1.2. Những vấn đề cơ bản về chất lượng kiểm tra tổ chức đảng cấp
dưới khi có dấu hiệu vi phạm của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu
* Dấu hiệu vi phạm
“Dấu hiệu” là “hiện tượng tỏ rõ điều gì” [20, tr.250]. “Dấu hiệu” mới
chỉ là những thông tin, tín hiệu báo hiệu phản ảnh sự diễn biến, tồn tại cr một
sự vật, hiện tượng nào đó. DHVP là “hiện tượng, biểu hiện qua những thông
tin, tài liệu, hiện vật cho thấy tổ chức hoặc cá nhân nào đó có sự không tuân
theo, không làm hoặc làm trái một hoặc một số những điều đã quy định” của
một cơ quan, tổ chức, đơn vị, của nhóm người hoặc cá nhân. Như vậy, DHVP
21


mới chỉ là những thông tin báo hiệu, phản ánh có thể có vi phạm hoặc không
có vi phạm. Vì thế, dấu hiệu nói chung và DHVP nói riêng mới chỉ là những
hiện tượng, thông tin biểu hiện bên ngoài của sự vật, hiện tượng, chưa phải
bản chất bên trong của sự vật.
Khi có DHVP là “chỉ tính thời điểm DHVP vừa bộc lộ, vừa mới xuất hiện
hay mới manh nha, chớm nở nhưng qua quan sát đã có thể phát hiện và nhận biết
được ở mức độ nào đó qua nhận thức chủ quan của mỗi người”. Thời diểm có
DHVP là “thời điểm khi có những thông tin, tài liệu, hiện vật thu được đối chiếu
với các quy định của tổ chức, cơ quan, đơn vị có căn cứ cho thấy tổ chức hoặc cá
nhân mới có biểu hiện không tuân theo, không làm hoặc làm trái một hoặc một số

điều quy định mà đã phát hiện và nhận biết được”.
Như vậy có thể quan niệm: tổ chức đảng và đảng viên khi có DHVP là
thời điểm tổ chức đảng và đảng viên có hiện tượng, hành vi biểu hiện không
tuân theo hoặc làm trái với đường lối, chủ trương, chính sách của Đảng, quy
định của Điều lệ Đảng, pháp luật của Nhà nước, nghị quyết của các cấp ủy
đảng, quy định của cơ quan, đơn vị, vi phạm tư cách, phẩm chất chính trị, đạo
đức cách mạng của đảng viên, nhưng chưa thể hiện rõ hậu quả và chưa được
các tổ chức có thẩm quyền xem xét, kết luận.
* Quan hệ giữa dấu hiệu vi phạm và vi phạm
Vi phạm là “không tuân theo hoặc làm trái những điều đã quy định” [20,
tr.1112]. Quan hệ giữa DHVP và vi phạm là quan hệ hiện tượng và bản chất; vi
phạm là bản chất, DHVP là hiện tượng bên ngoài để nhận biết, phản ánh về bản
chất. Bản chất và hiện tượng không những tồn tại khách quan, mà còn có mối liên
hệ hữu cơ với nhau, không tách rời. Bản chất bao giờ cũng được bộc lộ qua những
hiện tượng cụ thể, nhất định, ngược lại, hiện tượng bao giờ cũng là sự bộc lộ của
một bản chất, phản ánh bản chất cụ thể.
Hiện tượng phản ánh bản chất nên có thể có phản ánh đúng bản chất,
nhưng khi chịu tác động của các yếu tố khách quan và chủ quan, sự phản ánh

22


có thể bị xuyên tạc, không phản ánh đầy đủ, thực chất của bản chất sự vật.
Hiện tượng phản ánh bản chất không phải y nguyên như vốn có, mà thường
cải biến, sai lệch với nhiều mức độ khác nhau. Vì thế, khi xem xét DHVP để
kết luận có vi phạm hay không phải xem xét hết sức cụ thể, toàn diện và tỷ
mỉ; phải của phương pháp khoa học, đồng thời phải có năng lực xem xét thấu
đáo, chính xác.
Tổ chức đảng và đảng viên là cơ thể hoạt động sống, thường xuyên biến
đổi, phát triển trong mối quan hệ đa diện phức tạp, vì thế DHVP có thể phản ánh

những sai lệch rất khác so với bản chất sự việc. Do đó, khi xem xét, đánh giá các
DHVP của tổ chức đảng và đảng viên cần hết sức coi trọng công tác thẩm tra,
xác minh đầy đủ, kỹ càng trước khi đưa ra kết luận cí vi phạm hay không vi
phạm. Đồng thời cần phân biệt giữa vi phạm với thiếu sót, khuyết điểm và tội
phạm để có nhận thức đúng, tập trung thực hiện có hiệu quả nhiệm vụ kiểm tra
khi có DHVP, bảo đảm đúng nguyên tắc, quy trình và thủ tục.
* Quan niệm kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có dấu hiệu vi phạm
của Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu
Kiểm tra là xem xét kỹ đến chi tiết để xác định tính hợp pháp, mức độ
đúng, sai; là xem xét tình hình thực tế để đánh giá, nhận xét. Nhưng việc đánh
giá, xác định, nhận xét đúng, sai, tốt, xấu phải căn cứ vào những tiêu chí, văn
bản đang có giá trị hiện hành so với thực tế của đối tượng được kiểm tra.
Công tác kiểm tra của Đảng là hoạt động của Đảng, được tiến hành đối với tổ
chức đảng và đảng viên, nhằm nắm vững tình hình; nhận xét, đánh giá việc
chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, các nghị quyết, chỉ thị, các quy
định, quyết định của Đảng; xác định sự đúng đắn hay vi phạm của các hành vi
có liên quan đến kỷ cương, kỷ luật của Đảng.
Kiểm tra tổ chức đảng và đảng viên khi có DHVP là hoạt động của tổ
chức chuyên trách có thẩm quyền theo nguyên tắc, phương pháp, quy trình
của Điều lệ Đảng, các quy chế, quy định của cấp ủy, UBKT các cấp nhằm
23


xem xét, đánh giá, kết luận tổ chức đảng cấp dưới hoặc đảng viên được kiểm
tra có hay không vi phạm trong việc chấp hành Cương lĩnh ct, Điều lệ Đảng,
nghị quyết, chỉ thị và nguyên tắc tổ chức của Đảng hoặc tiêu chuẩn đảng viên
cũng như việc thực hiện nhiệm vụ của người đảng viên.
Khi chưa được UBKT của cấp ủy có thẩm quyền kiểm tra, xem xét, kết
luận thì các hành vi, có biểu hiện sai trái của tổ chức đảng hoặc đảng viên chỉ
được xem là “có DHVP”. Kiểm tra khi có DHVP là kiểm tra khi đã phát hiện,

xác định chính xác, có căn cứ, cơ sở khẳng định là có DHVP. Sau khi kiểm tra tổ
chức đảng và đảng viên khi có DHVP, cấp ủy, UBKT có thẩm quyền phải làm
rõ đúng, sai, kết luận tổ chức đảng và đảng viên được kiểm tra có hay không vi
phạm, nếu có vi phạm thì phải làm rõ nội dung, tính chất, mức độ, tác hại và
nguyên nhân vi phạm; vi phạm đến mức phải xử lý kỷ luật hay chưa.
Từ những cơ sở, cách tiếp cận trên đây, có thể quan niệm: Công tác
kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP của UBKT tỉnh ủy Bạc Liêu là
tổng thể các biện pháp, cách thức quán triệt, cụ thể hóa cương lĩnh, nghị
quyết, Điều lệ Đảng, quy chế, quy định, hướng dẫn của UBKT Trung ương
cùng toàn bộ các hoạt động do UBKT tỉnh ủy Bạc Liêu trực tiếp tiến hành
theo đúng thẩm quyền, nguyên tắc, phương pháp, quy trình nhằm xem xét, kết
luận chính xác, kịp thời các DHVP của tổ chức đảng cấp dưới, góp phần
ngăn ngừa, khắc phục, giữ nghiêm kỷ luật Đảng, xây dựng cấp ủy , tổ chức
đảng tromng toàn Đảng bộ Bạc Liêu trong sạch, vững mạnh.
Mục đích kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới có DHVP của UBKT tỉnh ủy
Bạc Liêu là xem xét, đánh giá, kết luận chính xác, kịp thời mức độ, tính chất,
tác hại, nguyên nhân vi phạm, góp phần ngăn ngừa, khắc phục, giữ nghiêm kỷ
luật Đảng, xây dựng cấp ủy, tổ chức đảng trong Đảng bộ Bạc Liêu TSVM
Chủ thể chỉ đạo tiến hành kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới có DHVP của
UBKT tỉnh ủy Bạc Liêu là Tỉnh ủy Bạc Liêu; chủ thể tiến hành kiểm tra tổ

24


chức đảng cấp dưới có DHVP của UBKT tỉnh ủy Bạc Liêu là UBKT tỉnh ủy
Bạc Liêu.
Đối tượng kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới có DHVP của UBKT tỉnh ủy Bạc
Liêu là mọi tổ chức đảng thuộc phạm vi quản lý của Tỉnh ủy Bạc Liêu
Nội dung kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP của Ủy ban Kiểm
tra Tỉnh ủy Bạc Liêu bao gồm nhiều vấn đề, song tập trung phát hiện, kiểm tra tổ

chức đảng trong Đảng bộ có những DHVP các nội dung chính sau:
Thứ nhất, việc chấp hành Cương lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, chủ
trương, nghị quyết, chỉ thị, quy định của Đảng, của cấp ủy cấp trên và cấp
mình, pháp luật của Nhà nước, nhất là những vấn đề có liên quan trực tiếp đến
lĩnh vực hoạt động của tổ chức đảng nơi được kiểm tra.
Thứ hai, việc chấp hành nguyên tắc tập trung dân chủ, quy chế làm việc, chế
độ công tác, thực hiện dân chủ trong Đảng, giữ gìn đoàn kết nội bộ.
Thứ ba, việc thực hành tiết kiệm, phòng chống tham nhũng, lãnh phí.
Thứ tư, việc quản lý, giáo dục, rèn luyện phẩm chất, đạo đức, lối sống
của cán bộ, Đảng viên.
Thứ năm, việc tuyển dụng, quy hoạch, luân chuyển, đào tạo, đề bạt, bố
trí, sử dụng cán bộ.
Thực hiện nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP cần trú
trọng kiểm tra việc cụ thể hóa các chủ trương, đường lối, quan điểm, nghị quyết,
chỉ thị, các nguyên tắc tổ chức của Đảng thành các quyết định, quy định, kế
hoạch, quy chế hoạt động của tổ chức đảng được kiểm tra.
* Hình thức, phương pháp kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có
DHVP của Ủy ban Kiểm tra tinht ủy Bạc Liêu:
Hình thức kiểm tra, bao gồm: kiểm tra thường xuyên, kiểm tra theo
chuyên đề, kiểm tra đột xuất, kiểm tra DHVP. Cho dù thực hiện theo hình
thức cụ thể nào cũng đều phải bảo đảm yêu cầu đúng phương hướng, phương
châm, phương pháp, quy trình, kế hoạch kiểm tra, phải có kết luận, nhận xét
25


kết quả kiểm tra một cách khách quan, không nhận xét phiến diện, thiếu căn
cứ, chứng cứ xác đáng, tránh kết luận oan sai cho cấp ủy viên được kiểm tra.
Phương pháp kiểm tra, Phương pháp cơ bản để tiến hành kiểm tra tổ
chức đảng cấp dưới khi có DHVP cũng giống như các phương pháp tiến hành
các nhiệm vụ kiểm tra của Đảng, của UBKT các cấp. Vì vậy, phải đảm bảo

các nguyên tắc, phương pháp cơ bản của công tác Đảng, công tác kiểm tra của
Đảng. Không sử dụng các phương pháp nghiệp vụ điều tra của các cơ quan
bảo vệ pháp luật và phương pháp kiểm tra, thanh tra của các cơ quan có chức
năng của Nhà nước trong công tác kiểm tra của Đảng nói chung, kiểm tra tổ
chức đảng cấp dưới khi có DHVP nói riêng.
Trong quá trình thực hiện nhiệm vụ kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi
có DHVP, chủ thể kiểm tra có thể vận dụng linh hoạt các phương pháp cơ bản
về công tác kiểm tra của Đảng cho phù hợp với điều kiện, hoàn cảnh cụ thể
của cấp mình và tình hình thực tế từng vụ việc kiểm tra, nhưng phải tuân thủ
nguyên tắc, thủ tục quy định và bảo đảm dân chủ. Khi kiểm tra phải nắm chắc
tình hình, phát hiện DHVP, phân tích, lựa chọn để quyết định nội dung, đối
tượng kiểm tra, lập và thông báo kế hoạch kiểm tra đến đối tượng kiểm tra.
Trong kế hoạch kiểm tra, cần ghi cụ thể cả những nội dung kết hợp kiểm tra
đối với một số đảng viên của tổ chức đảng đó.
Khi kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP, nếu cần có thể kiểm
tra các tổ chức đảng cấp dưới cách nhiều cấp của tổ chức đảng đó và những
đảng viên có liên quan. Có thể tổ chức lấy ý kiến bằng thư góp ý về nội dung
kiểm tra đến một số đối tượng nhất định. Ví dụ: kiểm tra một ban thường vụ
cấp ủy có thể lấy ý kiến của cấp ủy viên và cán bộ do cấp ủy cùng cấp quản
lý, của ủy viên ban thường vụ cấp ủy cấp dưới trực tiếp.
Đoàn kiểm tra làm việc với tổ chức đảng được kiểm tra để triển khai kế
hoạch, quyết định kiểm tra; yêu cầu tổ chức đảng được kiểm tra làm báo cáo
giải trình, cung cấp hồ sơ, tài liệu cần thiết. Đoàn kiểm tra tiến hành nghiên
cứu báo cáo giải trình của đối tượng kiểm tra; nghiên cứu hồ sơ, tài liệu liên
26


quan; làm việc với tổ chức, cá nhân có liên quan. Tổ chức hội nghị để tổ chức
đảng được kiểm tra trình bày về nội dung kiểm tra; đoàn kiểm tra thông báo
kết quả thẩm tra, xác minh. Hội nghị thảo luận làm rõ và kết luận về nội dung

đó bằng văn bản.
Qua kiểm tra, UBKT kết luận về nội dung kiểm tra (đúng, sai, khuyết điểm
hoặc vi phạm nếu có và nguyên nhân) của tổ chức đảng được kiểm tra; chỉ rõ
những vấn đề cần khắc phục, xem xét, giải quyết. Nếu đối tượng kiểm tra có vi
phạm đến mức phải xử lý kỷ luật thì căn cứ vào đối tượng (tổ chức và cá nhân) và
mức độ, tính chất vi phạm mà UBKT xem xét, quyết định hoặc đề nghị cấp ủy
quyết định kỷ luật theo thẩm quyền.
* Quy trình kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP của Ủy ban
Kiểm tra Tỉnh ủy Bạc Liêu
Quy trình kiểm tra là tổng hợp các thao tác, các bước, các quy định, giúp chủ
thể tiến hành kiểm tra theo một trình tự lôgíc chặt chẽ. Quy trình kiểm tra là một thể
liên hoàn, khép kín, tước bỏ một khâu nào đó thì đều ảnh hưởng đến nguyên tắc tổ
chức, đến chất lượng hiệu quả của hoạt động kiểm tra. Trên cơ sở hướng dẫn của
UBKT Trung ương và qua thực tiễn hoạt động cho thấy quy trình kiểm tra thực
hiện theo ba bước mà UBKT Trung ương đã xác định là phù hợp với kiểm tra tổ
chức đảng cấp dưới khi có DHVP.
Kiểm tra tổ chức đảng cấp dưới khi có DHVP là một nhiệm vụ kiểm tra
của tổ chức đảng có thẩm quyền, trước hết là UBKT các cấp nhằm xem xét,
kết luận tổ chức đảng có hoặc không có vi phạm trong việc chấp hành Cương
lĩnh chính trị, Điều lệ Đảng, nghị quyết, chỉ thị của Đảng, các nguyên tắc tổ
chức của Đảng và xử lý kịp thời nếu có vi phạm đến mức phải xử lý.
Các bước chuẩn bị
UBKT Chủ động nắm tình hình thông qua các kênh thông tin để nắm
tình hình cơ sở, thư tố giác của quần chúng, qua đó phát hiện DHVP của tổ
chức đảng cấp dưới.

27