LUẬN văn THẠC sĩ QUẢN lý HOẠT ĐỘNG tự ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO dục ở các TRƯỜNG TIỂU học HUYỆN KIM bôi, TỈNH hòa BÌNH

MỤC LỤC

MỞ ĐẦU
Chương 1

CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TỰ
ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC CÁC
TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Các khái niệm cơ bản
1.2. Nội dung tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo
dục các trường tiểu học
1.3. Các yếu tố chi phối đến tổ chức hoạt động tự đánh giá
chất lượng giáo dục các trường tiểu học
Chương 2 CƠ SỞ THỰC TIỄN CỦA TỔ CHỨC HOẠT
ĐỘNG TỰ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC
CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN KIM BÔI,
TỈNH HÒA BÌNH HIỆN NAY
2.1. Khái quát một số nét cơ bản về huyện Kim Bôi và các
trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình
2.2. Thực trạng tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng
giáo dục các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa
Bình hiện nay
Chương 3
YÊU CẦU VÀ BIỆN PHÁP TỔ CHỨC HOẠT
ĐỘNG TỰ ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC
CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC HUYỆN KIM BÔI,
TỈNH HÒA BÌNH HIỆN NAY
3.1. Những yêu cầu tổ chức hoạt động tự đánh giá chất
lượng giáo dục các trường Tiểu học huyện Kim Bôi,
tỉnh Hòa Bình
3.2. Biện pháp tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo

dục các trường Tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình
3.3. Khảo nghiệm tính cần thiết và tính khả thi của các biện pháp
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC

Tran
g
3

13
13
19
27

33
33

39

58

58
62
77
83
86
90

2


3

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Hiện nay, cuộc cách mạng khoa học-công nghệ phát triển ngày càng
mạnh mẽ, kinh tế tri thức có vai trò ngày càng nổi bật trong quá trình phát
triển lực lượng sản xuất. Trong bối cảnh đó, Giáo dục và Đào tạo đã trở
thành nhân tố quyết định đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của mỗi quốc
gia, dân tộc. Nhận thức được điều đó, Đại hội toàn quốc lần thứ X của
Đảng đã khẳng định: “Giáo dục và Đào tạo cùng với khoa học và công
nghệ là quốc sách hàng đầu, là nền tảng và động lực thúc đẩy công nghiệp
hoá, hiện đại hoá đất nước” [2].
Hội nghị lần thứ 8, Ban chấp hành Trung ương khóa XI (nghị quyết số
29-NQ/TW) về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo đáp ứng yêu
cầu công nghiệp hóa, hiện đại hóa trong điều kiện kinh tế thị trường định
hướng xã hội chủ nghĩa và hội nhập quốc tế. Nghị quyết đã đánh giá tình hình
và nêu rõ nguyên nhân về những bất cập và yếu kém trong giáo dục; đồng
thời đưa ra định hướng đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo. Trong
đó, nghị quyết đặc biệt nhấn mạnh đến việc thực hiện đánh giá chất lượng
giáo dục - đào tạo ở cấp độ quốc gia, địa phương, từng cơ sở giáo dục, đào tạo
thông qua công tác kiểm định chất lượng giáo dục và đánh giá theo chương
trình của quốc tế để làm căn cứ đề xuất chính sách, giải pháp cải thiện chất
lượng giáo dục - đào tạo.
Trong công tác kiểm định chất lượng giáo dục thì tự đánh giá là khâu hết
sức quan trọng, bởi vì: “Tự đánh giá là khâu đầu tiên trong quy trình kiểm định
chất lượng giáo dục. Đó là quá trình các nhà trường tự xem xét, nghiên cứu
trên cơ sở các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban

hành để báo cáo về tình trạng chất lượng, hiệu quả hoạt động giáo dục, nghiên
cứu khoa học, nhân lực, cơ sở vật chất cũng như các vấn đề liên quan khác, từ


4

đó tiến hành điều chỉnh các nguồn lực và quá trình thực hiện nhằm đáp ứng
các tiêu chuẩn chất lượng. Tự đánh giá thể hiện tính tự chủ và tính tự chịu
trách nhiệm của nhà trường trong toàn bộ hoạt động giáo dục theo chức năng,
nhiệm vụ được giao” [1]. Theo đó, tự đánh giá chất lượng giáo dục các bậc học
nói chung và bậc tiểu học nói riêng là vấn đề hết sức cần thiết, góp phần trực
tiếp nâng cao chất lượng giáo dục - đào tạo ở cấp học này.
Huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình là một huyện miền núi nằm trên địa bàn
chuyển tiếp giữa miền núi Tây Bắc với đồng bằng Bắc Bộ, là đơn vị hành
chính có vị trí chiến lược quan trọng về quân sự, kinh tế, chính trị. Những
năm qua, được sự quan tâm của lãnh đạo, chỉ đạo của chính quyền các cấp,
chất lượng giáo dục - đào tạo ở các bậc học, nhất là bậc tiểu học ở huyện ngày
một nâng cao. Một trong những vấn đề cơ bản là Phòng Giáo dục và Đào tạo
đã triển khai khá tốt việc tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục.
Từ năm học 2008 - 2009 đến nay, các cơ sở giáo dục trong huyện đã thành lập
Hội đồng tự đánh giá và tiến hành tự đánh giá theo Bộ tiêu chuẩn đánh giá
chất lượng giáo dục trường tiểu học do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành và
bước đầu đạt được những kết quả nhất định.
Tuy nhiên, công tác tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục
ở các trường phổ thông nói chung và các trường tiểu học nói riêng vẫn còn
bộc lộ một số hạn chế nhất định như: một số cán bộ quản lý, giáo viên, nhân
viên nhận thức chưa đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác tự đánh
giá nên thiếu tinh thần trách nhiệm, thiếu nghiêm túc trong công tác tự đánh
giá; kỹ năng, nghiệp vụ về công tác tự đánh giá của một bộ phận cán bộ quản lý,
giáo viên, nhân viên còn nhiều hạn chế; công tác tập huấn, bồi dưỡng chưa được

thường xuyên về tự đánh giá chưa đi vào chiều sâu, thiếu tính chuyên nghiệp;
việc tổ chức triển khai công tác tự đánh giá chưa được nghiên cứu thấu đáo,
chưa khoa học; việc tổ chức lực lượng và công tác phối hợp giữa các thành viên


5

trong Hội đồng tự đánh giá chưa thật chặt chẽ; một số điều kiện đảm bảo cho
công tác này chưa được coi trọng, chưa được đầu tư một cách thích
đáng...Thực trạng trên dẫn đến một số Hội đồng tự đánh giá ở một số đơn vị
trường gần như không hoạt động, hoặc hoạt động mang tính hình thức, không
thực chất, kém hiệu quả.
Vấn đề nêu trên đặt ra yêu cầu cấp thiết là phải tổ chức hoạt động tự
đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học một cách đồng bộ, khoa học
và hiệu quả để tạo được những chuyển biến mạnh mẽ, góp phần nâng cao chất
lượng, hiệu quả của công tác tự đánh giá, góp phần nâng cao chất lượng giáo
dục - đào tạo của huyện Kim Bôi nói chung và các trường tiểu học nói riêng.
Vì vậy, tôi đã lựa chọn đề tài “Tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng
giáo dục các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình” làm đề tài
nghiên cứu.
2. Tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài
* Nghiên cứu ngoài nước
Ở nhiều quốc gia trên thế giới, hoạt động đánh giá chất lượng giáo dục
luôn đồng hành với công tác dạy và học ở các cơ sở giáo dục. Đánh giá chất
lượng nhằm mục đích giám sát quá trình dạy và học từ đó đưa ra những quyết
sách về quản lý, dự đoán các kết quả đào tạo và không ngừng cải tiến nâng
cao chất lượng giáo dục. Đánh giá chất lượng giáo dục có nhiều nội dung
khác nhau trong đó có đánh giá các yếu tố điều kiện đảm bảo chất lượng giáo
dục và đánh giá chất lượng sản phẩm giáo dục. Nhiều nghiên cứu đã chỉ ra
rằng, chất lượng sản phẩm giáo dục chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, đặc biệt

là yếu tố chất lượng nhà trường như: chất lượng hoạt động quản lý, chất lượng
đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất, các trang thiết bị trường học và tổ chức các
hoạt động giáo dục của nhà trường. Tại các nước như Hoa Kỳ, Canada, Trung
Quốc, Nhật Bản, Hàn Quốc...Hiệp hội Kiểm định chất lượng giáo dục đã thực


6

hiện công tác kiểm định chất lượng giáo dục để xác định và công nhận chất
lượng dạy và học của các cơ sở giáo dục. Các Hiệp hội này xây dựng các bộ
tiêu chuẩn để xác nhận mức độ đạt được của các cơ sở giáo dục so với các
chuẩn quy định.
Kiểm định chất lượng là một trong những hoạt động đảm bảo chất
lượng bên ngoài các trường. Kiểm định chất lượng giáo dục đã có một lịch sử
phát triển lâu dài ở Hoa Kỳ và Bắc Mỹ, trước tiên là áp dụng cho các cơ sở
giáo dục Đại học, sau này mở rộng cho tất cả các cơ sở giáo dục trong hệ
thống giáo dục. Tuy nhiên, trước đây ít được các nước biết đến. Trong quá
trình dịch chuyển từ nền giáo dục theo định hướng của nhà nước sang nền
giáo dục theo định hướng của thị trường, người ta đã nhận ra vai trò đặc biệt
quan trọng của kiểm định chất lượng và dần dần hoạt động này trở thành một
công cụ hữu hiệu của nhiều nước trên thế giới nhằm duy trì các chuẩn mực
chất lượng giáo dục và không ngừng nâng cao chất lượng dạy và học.
Kiểm định, đánh giá chất lượng trong giáo dục và đào tạo cũng có vai
trò quan trọng như bất cứ một hoạt động kinh tế, xã hội nào vì thế ở nhiều
quốc gia trên thế giới, Nhà nước rất quan tâm đến vấn đề kiểm định và đánh
giá chất lượng giáo dục ở cả hai phương diện nghiên cứu lý thuyết và triển
khai thực tế.
* Nghiên cứu trong nước
Ở Việt Nam, về phương diện nghiên cứu lý thuyết đã có một số tác giả
đề cập đến kiểm định chất lượng giáo dục trong các công trình nghiên cứu của

mình như Nguyễn Công Khanh với “Về tiêu chuẩn kiểm định khóa đào tạo
giáo viên tiểu học” tác giả đã giới thiệu nội dung các tiêu chuẩn và các tiêu
chí kiểm định chất lượng khóa đào tạo giáo viên tiểu học gồm 07 tiêu chuẩn:
tiêu chuẩn 1 - mục tiêu, tổ chức quản lý; tiêu chuẩn 2 - chương trình và các
hoạt động đào tạo; tiêu chuẩn 3 - đội ngũ giảng viên tham gia đào tạo; tiêu
chuẩn 4 - người học và công tác hỗ trợ trường học; tiêu chuẩn 5 thư viện,


7

trang thiết bị dạy học và cơ sở vật chất hỗ trợ khóa đào tạo; tiêu chuẩn 6 công tác tài chính phục vụ khóa đào tạo; tiêu chuẩn 7 - công tác đánh giá sinh
viên tốt nghiệp khóa đào tạo và tư vấn vị trí việc làm.
Tháng 6 năm 2010, Nhà xuất bản Đại học sư phạm Hà Nội đã xuất bản
cuốn Khoa học tổ chức và quản lý trong giáo dục của tác giả Trần Kiểm. Tác
phẩm là kết quả của một quá trình nghiên cứu khoa học công phu, là kết quả lao
động đầy tâm huyết của tác giả. Tập sách gồm 3 phần , trong đó phần một đã đề
cập đến vấn đề Khoa học tổ chức và tổ chức giáo dục. Phần này được chia thành
3 tiểu phần với 8 chương. Ở Tiểu phần 1 có nhan đề là Một số vấn đề lí luận về
khoa học tổ chức tác giả đã tập trung giải quyết các nội dung : Khái niệm tổ
chức; Bản chất , nguyên tắc của tổ chức; Các thành tố của một tổ chức , các loại
cơ cấu tổ chức; Các yếu tố của công tác tổ chức.
Trong cuốn sách Giám sát, đánh giá trường học (8/2010) được biên
soạn theo Dự án hỗ trợ đổi mới quản lý giáo dục (SREM) do Nguyễn Thị
Thái chủ trì biên soạn các tác giả đã dành toàn bộ chương III (từ trang 150
đến trang 156) để bàn về hoạt động tự đánh giá trong trường học. Trong đó
những vấn đề được nêu ra là: Mục đích tự đánh giá, các phương pháp tự đánh
giá, các vấn đề kỹ thuật tự đánh giá. Điểm nhấn của phần viết này chính là
việc các tác giả đã nêu đúng bản chất của hoạt động tự đánh giá đó là “ tự
đánh giá nhằm chỉ ra một định hướng về trách nhiệm giải
trình và tự nâng cao hiệu quả hoạt động chứ không phải để

đối phó’’.
Theo tác giả Nguyễn Thanh Bình trong bài viết “Một số vấn đề của
kiểm định chất lượng giáo dục” đã hệ thống một số vấn đề cơ bản của kiểm
định chất lượng - một giải pháp thông qua sự đánh giá tổng thể các yếu tố ảnh
hưởng đến chất lượng giáo dục để xác định mức độ đáp ứng mục tiêu trong
từng giai đoạn của cơ sở giáo dục, từ đó dần dần hình thành “ Văn hóa chất


8

lượng” trong mỗi cơ sở giáo dục. Riêng đối với cơ sở giáo dục đang trên con
đường đổi mới, phát triển, chuyển đổi cấp độ, loại hình, việc triển khai tích
cực vào quy trình kiểm định chất lượng là một việc làm hết sức cần thiết để
chứng minh khả năng, năng lực của mình một các toàn diện.
Theo nghiên cứu của Viện Chiến lược và chương trình giáo dục thì
nước ta hiện nay còn thiếu nhiều chuẩn trong giáo dục. Cần phải xúc tiến
khẩn trương việc nghiên cứu chuẩn hóa nền giáo dục để đưa ra chuẩn cụ thể
đánh giá chất lượng của các lĩnh vực giáo dục. Tuy nhiên, việc xây dựng các
tiêu chí để đánh giá chất lượng giáo dục hiện nay ở nước ta cũng đang là một
vấn đề gây nhiều tranh luận và chưa có sự thống nhất.
Qua nghiên cứu của đánh giá tình hình giáo dục và chất lượng cơ sở,
giáo dục gồm có 14 tiêu chí như: dân cư; chính sách phát triển giáo dục cấp,
bậc học; nhận thức và thái độ của cộng đồng về giáo dục tình trạng phát triển
kinh tế xã hội của địa phương; người học; chương trình giáo dục; người dạy;
đầu tư cho giáo dục; cơ sở vật chất kỹ thuật; bộ máy quản lý trường, hoạt
động giáo dục; hoạt động khai thác và sử dụng nguồn lực; sự phát triển của
người học, sự phát triển của người dạy và lợi ích xã hội.
Tác giả Nguyễn Anh Dũng (Viện Chiến lược và Chương trình giáo dục)
thì đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông cần dựa vào các tiêu chí như chất
lượng đầu vào, quá trình giáo dục và chất lượng đầu ra của sản phẩm được

giáo dục đào tạo. Trong đó chú ý các yếu tố tác động như nội dung chương
trình và sách giáo khoa; số lượng cơ cấu và chất lượng nghề nghiệp của giáo
viên; phương pháp và thiết bị giáo dục và công tác kiểm tra đánh giá việc học
tập của học sinh.
Qua nghiên cứu về chất lượng giáo dục trung học chuyên nghiệp, Tác
giả Nguyễn Đức Trí (Viện Chiến lược và chương trình giáo dục) đã có quan
niệm rằng, chất lượng giáo dục được đánh giá bằng đầu vào, đầu ra (sản phẩm


9

của giáo dục); "giá trị gia tăng" (sự tăng trưởng trong phát triển trí tuệ và nhân
cách người học); giá trị học thuật - tri thức (đội ngũ giáo viên của trường có
chất lượng, có uy tín thì trường được xem là có chất lượng)...
Theo các tác giả Nguyễn An Ninh; Phạm Xuân Thanh ở Cục Khảo thí và
Quản lý chất lượng giáo dục - Bộ Giáo dục và Đào tạo thì Việt Nam hiện nay
đang nỗ lực để nâng cao chất lượng giáo dục. Công tác đảm bảo và kiểm định
chất lượng giáo dục được xem như một trong những nhiệm vụ trọng tâm
nhằm phục vụ cho mục đích này. Công tác đảm bảo chất lượng giáo dục nói
chung và kiểm định chất lượng của Việt Nam nói riêng đang được hình thành
và phát triển ổn định, phù hợp với xu thế phát triển chung của thế giới.
Tác giả Dương Nguyên Quốc trong bài viết “Vai trò của kiểm định
chất lượng đối với giáo dục trung học phổ thông” - Tạp chí khoa học ĐHSP
TPHCM số 48 năm 2013 với nội dung: Chất lượng giáo dục trung học phổ
thông ngày càng được xã hội quan tâm. Hiện nay nó trở thành yếu tố sống còn
đối với các cơ sở giáo dục. Bài viết này góp phần làm rõ vai trò của kiểm định
chất lượng đối với giáo dục trung học phổ thông, nêu lên một số yếu tố ảnh
hưởng tiêu cực đến hoạt động kiểm định chất lượng giáo dục, đồng thời đề
xuất một số giải pháp nhằm đẩy mạnh hoạt động kiểm định chất lượng trong
đó có tự đánh giá chất lượng giáo dục ở bậc học này.

Kết quả những đề tài, công trình nghiên cứu, những bài viết về công tác
kiểm định chất lượng giáo dục và công tác tự đánh giá chất lượng giáo dục
trên đây là những tư liệu có giá trị tham khảo, kế thừa trong quá trình triển
khai nghiên cứu đề tài.
Tuy nhiên vấn đề kiểm định chất lượng giáo dục trong đó có tự đánh giá
chất lượng giáo dục ở nước ta hiện nay chưa được nghiên cứu một cách hệ
thống, việc triển khai kiểm định chất lượng giáo dục chưa rộng khắp, thường
xuyên và chưa có chất lượng như mong muốn. Đặc biệt là vấn đề tự đánh giá


10

trong Kiểm định chất lượng giáo dục phổ thông thì hầu như còn bỏ ngỏ, mà đó
là những công việc rất cần thiết và cần làm trong giai đoạn hiện nay.
3. Mục đích, nhiệm vụ nghiên cứu của đề tài
* Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận và thực tiễn về tổ chức hoạt
động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh
Hòa Bình, đề xuất biện pháp tổ chức nhằm nâng cao chất lượng hoạt động tự
đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa
Bình đáp ứng yêu cầu phát triển giáo dục và đào tạo trong giai đoạn hiện nay.
* Nhiệm vụ nghiên cứu
- Luận giải làm rõ cơ sở lý luận về tổ chức hoạt động tự đánh giá chất
lượng giáo dục các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình.
- Khảo sát, đánh giá thực trạng tổ chức hoạt động tự đánh giá chất
lượng giáo dục các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình; đồng thời
chỉ ra nguyên nhân thực trạng đó.
- Đề xuất một số biện pháp tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng
giáo dục các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình hiện nay.
4. Khách thể, đối tượng và phạm vi nghiên cứu của đề tài

* Khách thể nghiên cứu
Hoạt động giáo dục của các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình.
* Đối tượng nghiên cứu
Các biện pháp tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các
trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình.
* Phạm vi nghiên cứu
Đề tài tập trung nghiên cứu về tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng
giáo dục theo Bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường tiểu học của Bộ
Giáo dục và Đào tạo ở một số trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình.


11

Thời gian khảo sát, thu thập số liệu từ 2009 đến 2014 về hoạt động tự
đánh giá chất lượng giáo dục một số trường tiểu học thuộc huyện Kim Bôi,
tỉnh Hòa Bình.
5. Giả thuyết khoa học
Hiệu quả của công tác tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu
học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình phụ thuộc vào nhiều yếu tố, trong đó tổ
chức hoạt động tự đánh giá có vai trò then chốt. Nếu người lãnh đạo, quản lý
có nhận thức đúng về vai trò của hoạt động này, có tinh thần trách nhiệm, có
các biện pháp hợp lý, khả thi và hữu hiệu, đánh giá một cách khách quan,
chính xác, phản ánh đúng chất lượng giáo dục thì chắc chắn sẽ nâng cao hiệu
quả của công tác tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục, qua đó
nâng cao được chất lượng giáo dục của các trường tiểu học ở huyện Kim Bôi,
tỉnh Hòa Bình; góp phần tích cực trong việc thực hiện thắng lợi các mục tiêu
Giáo dục và Đào tạo trong giai đoạn hiện nay.
6. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu của đề tài
* Phương pháp luận nghiên cứu
Trong quá trình nghiên cứu, tác giả dựa trên cơ sở phương pháp luận

của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối của Đảng Cộng
sản Việt Nam về Giáo dục và Đào tạo, về quản lý giáo dục. Đề tài tiếp cận
vấn đề nghiên cứu theo quan điểm hệ thống, quan điểm lịch sử lôgic và quan
điểm thực tiễn.
* Phương pháp nghiên cứu
Đề tài sử dụng tổng hợp phương pháp nghiên cứu của các khoa học liên
ngành và chuyên ngành, trong đó chú trọng một số phương pháp:
Nhóm các phương pháp nghiên cứu lý luận: Hệ thống hóa, khái quát hóa
các quan điểm, chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước, cơ quan chức
năng về đảm bảo chất lượng giáo dục; kiểm định, đánh giá, tự đánh giá chất


12

lượng giáo dục. Nghiên cứu các văn bản hướng dẫn, chỉ đạo của Bộ GD&ĐT, Sở
GD&ĐT, các tài liệu có liên quan đến quản lý hoạt động tự đánh giá chất lượng
giáo dục trường tiểu học. Sử dụng phương pháp phân tích - tổng hợp; xin ý kiến
chuyên gia; phương pháp khái quát hóa, hệ thống hóa.
Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn: Sử dụng phương pháp trưng
cầu ý kiến đối với cán bộ, giáo viên, nhân viên trong ngành Giáo dục và Đào
tạo huyện Kim Bôi, điều tra bằng phiếu hỏi, trao đổi với cán bộ, giáo viên.
Sử dụng phương pháp quan sát các hoạt động liên quan đến tự đánh giá
chất lượng giáo dục các trường tiểu học huyện Kim Bôi, tỉnh Hòa Bình.
Sử dụng phương pháp nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm thực tiễn công
tác tự đánh giá các trường tiểu học trong và ngoài huyện...
7. Ý nghĩa của đề tài
Đề tài góp phần làm sáng tỏ cơ sở lý luận và thực tiễn vấn đề tổ chức
hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục, đề ra những biện pháp tổ chức
hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục của các trường tiểu học huyện Kim
Bôi, tỉnh Hòa Bình hiện nay

Cung cấp cơ sở khoa học cho cán bộ quản lý các trường tiểu học về
việc tổ chức, chỉ đạo, thực hiện hoạt động tự đánh giá, góp phần nâng cao
nhận thức hành động của cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên trong các nhà
trường về hoạt động tự đánh giá, có được những công cụ hữu ích để làm tốt
hoạt động tự đánh giá, nâng cao chất lượng giáo dục, từng bước xây dựng văn
hóa chất lượng trong các nhà trường.
8. Kết cấu của đề tài
Đề tài gồm 3 chương, (8 tiết), kết luận, danh mục tài liệu tham khảo và
phụ lục.


13

Chương 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ TỔ CHỨC HOẠT ĐỘNG TỰ ĐÁNH GIÁ
CHẤT LƯỢNG GIÁO DỤC CÁC TRƯỜNG TIỂU HỌC
1.1. Các khái niệm cơ bản
1.1.1. Chất lượng giáo dục
Chất lượng giáo dục được hiểu theo nhiều cách khác nhau, tùy thuộc
vào từng thời điểm, tùy thuộc vào những người quan tâm như người học,
giáo viên, người sử dụng lao động, các cơ quan quản lý...Trong một số
trường hợp, chất lượng giáo dục còn phụ thuộc vào tình trạng phát triển
kinh tế - xã hội của mỗi quốc gia.
Dưới góc độ quản lý chất lượng, thì chất lượng giáo dục thể hiện trước
hết ở việc học sinh nắm được các kiến thức kỹ năng, phương pháp chuẩn mực
thái độ sau một quá trình học; đáp ứng được các yêu cầu khi lên lớp, chuyển
cấp, vào học nghề hay đi vào cuộc sống lao động... Còn với góc độ giáo dục
học, thì chất lượng giáo dục được giới hạn trong phạm vi đánh giá sự phát triển
của cá nhân sau quá trình học tập và sự phát triển xã hội khi họ tham gia vào
các lĩnh vực hoạt động kinh tế sản xuất, chính trị - xã hội, văn hóa - thể thao.

Nhìn từ mục tiêu giáo dục thì chất lượng giáo dục được quy về chất
lượng hoạt động của người học. Chất lượng đó phải đáp ứng được các yêu cầu
về mục tiêu của cá nhân và yêu cầu xã hội đặt ra cho giáo dục...Theo tác giả
Nguyễn Văn Đản (Trường đại học Sư phạm Hà Nội): chất lượng giáo dục là
những lợi ích, giá trị mà kết quả học tập đem lại cho cá nhân và xã hội, trước
mắt và lâu dài.
Tiến sĩ Tô Bá Trượng (Viện chiến lược và Chương trình giáo dục) thì
cho rằng, chất lượng giáo dục là chất lượng con người được đào tạo từ các
hoạt động giáo dục. Chất lượng ở đây phải được hiểu theo hai mặt của một


14

vấn đề: Cái phẩm chất của con người gắn liền với người đó, còn giá trị của
con người thì phải gắn liền với đòi hỏi của xã hội. Theo quan niệm hiện đại,
chất lượng giáo dục phải bảo đảm hai thuộc tính cơ bản: tính toàn diện và tính
phát triển.
Như vậy, dưới góc độ nghiên cứu khác nhau sẽ có những quan niệm khác
nhau về chất lượng giáo dục. Trên cơ sở nghiên cứu, tiếp thu có chọn lọc những
quan niệm khác nhau về chất lượng giáo dục, tác giả cho rằng:“Chất lượng giáo
dục là sự phù hợp với mục tiêu giáo dục và đáp ứng yêu cầu của xã hội”.
Theo quan điểm của tác giả thì ở nước ta, định nghĩa này được xem là
phù hợp trong điều kiện hiện tại, nó khuyến khích và tạo cơ hội cho các
trường phấn đấu thực hiện mục tiêu giáo dục theo từng giai đoạn trong phạm
vi chức năng, nhiệm vụ của mình, mà luật giáo dục đã đề ra. Chẳng hạn mục
tiêu giáo dục phổ thông của chúng ta là “Giúp học sinh phổ thông phát
triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mĩ và các kỹ năng cơ bản
nhằm phát triển hình thành nhân cách con người Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây
dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị cho học sinh tiếp tục học lên
hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo vệ tổ quốc” [4].

1.1.2. Tự đánh giá chất lượng giáo dục
Tự đánh giá chất lượng giáo dục là một khâu, một nhiệm vụ trong quá
trình kiểm định chất lượng. Theo đó, để có cơ sở tìm hiểu về nội dung này thì
cần phải làm rõ một số vấn đề về kiểm định chất lượng.
Kiểm định chất lượng giáo dục trường học là hoạt động đánh giá mức
độ đáp ứng các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục do Bộ Giáo dục và
Đào tạo quy định. Nói cách khác, đó là quá trình đánh giá bên ngoài dựa vào
kết quả tự đánh giá của các cơ sở giáo dục nói chung để công nhận mức độ
đáp ứng mục đích, mục tiêu giáo dục của trường đó. Thực chất kiểm định chất
lượng là chứng nhận cơ sở giáo dục đã đạt được những tiêu chuẩn cơ bản về


15

nguồn lực và các chỉ số chất lượng, là sự đảm bảo với công chúng rằng nhà
trường đạt được những chuẩn mực chất lượng cơ bản tạo ra thương hiệu về
chất lượng cho nhà trường (có ba cấp độ: Cấp độ 1, cấp độ 2, cấp độ 3). Kết
quả kiểm định sẽ được thông báo công khai cho người học như một bằng
chứng đảm bảo cho chất lượng giáo dục của nhà trường. Kiểm định chất
lượng không chỉ là đảm bảo cho nhà trường có trách nhiệm đối với chất lượng
giáo dục mà còn mang lại động lực để cải tiến và nâng cao chất lượng giáo
dục - đào tạo.
Quy trình kiểm định chất lượng giáo dục gồm 03 bước: Tự đánh giá,
đánh giá ngoài, công nhận và công bố kết quả kiểm định. Trong đó, tự đánh
giá chất lượng giáo dục là khâu đầu tiên (còn gọi là đánh giá trong), là hoạt
động đánh giá nội bộ do tập thể nhà trường thực hiện theo một quy trình và
nội dung có tính chuẩn mực. Tự đánh giá là trách nhiệm đối với mỗi nhà
trường trong quá trình hình thành và phát triển, được thực hiện trong quá trình
tổ chức kiểm định các cơ sở giáo dục theo chủ trương, chính sách kế hoạch
của các cấp có thẩm quyền.

Từ những kết quả nghiên cứu các tài liệu, các văn bản pháp quy về
công tác kiểm định chất lượng giáo dục cơ sở giáo dục phổ thông nói chung,
các trường tiểu học nói riêng, có thể hiểu: Tự đánh giá chất lượng giáo dục là
quá trình cơ sở giáo dục căn cứ vào bộ tiêu chuẩn chất lượng giáo dục của
Bộ Giáo dục và Đào tạo để tiến hành tự xem xét, kiểm tra, đánh giá để xác
định thực trạng chất lượng, hiệu quả giáo dục, nhân lực, cơ sở vật chất, từ đó
có kế hoạch cải tiến nhằm đáp ứng mục tiêu giáo dục đã đề ra.
Tự đánh giá có ý nghĩa quan trọng, vì nếu trường nào làm tốt chứng tỏ
trường đó có ý thức và khả năng thực hiện tính tự chủ, tự chịu trách nhiệm
trong việc thực hiện chức năng nhiệm vụ mà cấp trên và xã hội giao cho. Tự
đánh giá đòi hỏi tính khách quan, trung thực và công khai tất cả những nhận


16

định, kết luận đều phải dựa trên các thông tin, minh chứng cụ thể, rõ ràng,
đảm bảo độ tin cậy. Báo cáo tự đánh giá phải bao quát đầy đủ các tiêu chí
trong tiêu chuẩn đánh giá chất lượng nhà trường. Mục đích của hoạt động tự
đánh giá chất lượng giáo dục là:
Thứ nhất, điều chỉnh định mức chất lượng và chất lượng phục vụ.
Việc tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục của các cơ sở
giáo dục là để xác định mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng
giáo dục. Kết quả của hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục sẽ cho biết
năng lực thực sự của các nhà trường trong việc thực hiện các nhiệm vụ giáo
dục. Căn cứ vào kết quả của hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục, các
nhà trường sẽ điều chỉnh các hoạt động giáo dục theo hướng ngày càng nâng
cao mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục.
Thứ hai, thực hiện trách nhiệm giải trình.
Các nhà trường phải thực hiện trách nhiệm giải trình trước cơ quan quản
lý cấp trên và cộng đồng, xã hội về trách nhiệm của nhà trường. Hoạt động tự

đánh giá chất lượng giáo dục đối với các cơ sở giáo dục nhằm xác định mức độ
đáp ứng mục tiêu giáo dục trong từng giai đoạn của cơ sở giáo dục phổ thông,
nâng cao chất lượng giáo dục; thông báo công khai với các cơ quan quản lý nhà
nước và xã hội về thực trạng chất lượng giáo dục, để cơ quan chức năng đánh
giá và công nhận cơ sở giáo dục phổ thông đạt tiêu chuẩn chất lượng giáo dục.
Trong xu thế và nhu cầu phát triển hiện nay của xã hội, hoạt động tự đánh giá
chất lượng giáo dục đối với các cơ sở giáo dục là rất cần thiết vì đây là bước để
tiến tới hội nhập giáo dục với khu vực và thế giới.
Thứ ba, kích thích nâng cao chất lượng giáo dục.
Kết quả tự đánh giá là căn cứ quan trọng để thực hiện các hoạt động sửa
đổi tiếp theo hoặc cải thiện tình hình. Quy trình đánh giá - cho ý kiến phản hồi hành động chính là cơ chế của một quá trình “học tập mang tính tổ chức” và


17

cũng là cơ chế khuyến khích quá trình tự học và nâng cao năng lực ở các nhà
trường. Học tập những bài học kinh nghiệm từ đánh giá, đặc biệt từ các hoạt
động không thành công có một vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hay thiết
kế lại các hoạt động giáo dục.
Kết quả tự đánh giá xác định rõ các điểm mạnh, điểm yếu, thời cơ, thách
thức của nhà trường; từ đó đề xuất các chiến lược, kế hoạch, biện pháp nhằm
từng bước nâng cao chất lượng giáo dục, kiến nghị với các cơ quan có thẩm
quyền chỉ đạo và cung cấp các biện pháp hỗ trợ cho nhà trường không ngừng mở
rộng quy mô, trường lớp, cơ sở vật chất...nâng cao chất lượng hiệu quả hoạt
động của cơ sở đào tạo.
1.1.3. Tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng
giáo dục các trường tiểu học
Tổ chức là thuộc tính của sự vật, hay nói cách khác, sự vật luôn tồn tại
dưới dạng tổ chức nhất định. Nhân loại học khẳng định, từ khi xuất hiện loài
người thì tổ chức xã hội loài người cũng đồng thời xuất hiện. Tổ chức ấy

không ngừng hoàn thiện và phát triển cùng với sự phát triển của nhân loại.
Theo nghĩa hẹp đó, tổ chức là một tập thể của con người tập hợp nhau lại để
thực hiện một nhiệm vụ chung hoặc nhằm đạt tới một mục tiêu xác định của
tập thể đó. Như vậy, tổ chức là tập thể, có mục tiêu, nhiệm vụ chung.
Tổ chức hoạt động là sự tác động có định hướng, có kế hoạch, có mục
đích và có hệ thống của chủ thể tổ chức lên đối tượng tổ chức thông qua việc
xây dựng kế hoạch, tổ chức chỉ đạo thực hiện và kiểm tra các hoạt động đó
nhằm đạt được mục tiêu đã đề ra.
Từ những khái niệm về tổ chức, tổ chức hoạt động, khái niệm chất
lượng giáo dục và khái niệm tự đánh giá chất lượng giáo dục, có thể đưa ra
quan niệm về tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục như sau:
Tổ chức hoạt động tự đánh chất lượng giáo dục tiểu học là sự tác


18

động có định hướng, có mục đích và có hệ thống của người lãnh đạo quản lý
(Ban giám hiệu nhà trường, hội đồng tự đánh giá, tổ trưởng, nhóm trưởng...)
đến các lực lượng tham gia tự đánh giá (cán bộ, giáo viên, nhân viên...)
thông qua việc lập kế hoạch, triển khai, điều khiển, thực thi và kiểm tra nhằm
thực hiện có hiệu quả hoạt động tự đánh giá trên cơ sở các tiêu chuẩn đánh
giá chất lượng giáo dục do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành, góp phần
nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học.
Tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học
là một khâu rất quan trọng trong quá trình quản lý chất lượng giáo dục, thông
qua hoạt động này giúp Ban giám hiệu nhà trường rà soát, xem xét, đánh giá
thực trạng chất lượng của trường mình từ đó điều chỉnh mục tiêu, kế hoạch
phát triển giáo dục toàn diện cho năm học kế tiếp.
Mục đích của tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các
trường tiểu học là nhằm chỉ đạo, điều khiển, hướng dẫn các thành viên trong

Hội đồng tự đánh giá thực hiện quy trình để đạt được mục tiêu theo những tiêu
chí, tiêu chuẩn đã xác định trên cơ sở các tiêu chuẩn do Bộ Giáo dục và Đào
tạo quy định, nhà trường tập trung thực hiện mô tả, làm rõ thực trạng; phân
tích, giải thích, so sánh và đưa ra những nhận định; chỉ ra những điểm mạnh,
những tồn tại và những biện pháp khắc phục; lên kế hoạch hành động để cải
tiến, nâng cao chất lượng giáo dục.
Chủ thể tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường
tiểu học là lãnh đạo, chuyên viên phụ trách công tác khảo thí và kiểm định
chất lượng giáo dục Phòng Giáo dục và Đào tạo, Ban giám hiệu nhà trường,
chủ tịch Hội đồng tự đánh giá, tổ trưởng các tổ chuyên môn.
Đối tượng của tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các
trường tiểu học là việc xác định, tổ chức thực hiện quy trình tự đánh giá của
các nhà trường và hoạt động của các thành viên trong Hội đồng tự đánh giá và


19

các lực lượng tham gia vào hoạt động tự đánh giá.
Phương thức tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các
trường tiểu học là tổng hợp các cách thức, biện pháp tác động đến toàn bộ
hoạt động giáo dục của nhà trường, nhằm thực hiện tốt chất lượng giáo dục
theo mục tiêu giáo dục đã đề ra.
Tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học
đòi hỏi sự nghiêm túc, chặt chẽ, tự giác, khách quan của Hội đồng tự đánh giá
và các lực lượng tham gia hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục trong
nhà trường để xem xét quá trình tổ chức các hoạt động giáo dục và kết quả
của công tác giáo dục trong thời gian qua. Tổ chức hoạt động tự đánh giá là
cơ hội tốt cho cán bộ, giáo viên, nhân viên các trường tiểu học đánh giá đúng
chất lượng giáo dục của nhà trường để qua đó rút ra được những điểm mạnh,
điểm yếu, những vấn đề bất cập cần khắc phục, từ đó đưa ra các mục tiêu

quản lý phù hợp hơn.
Tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học
là một quá trình liên tục được thực hiện theo kế hoạch, được dành nhiều công
sức, thời gian, có sự tham gia của các đơn vị và cá nhân trong các trường tiểu
học. Tự đánh giá đòi hỏi tính khách quan, trung thực và công khai. Các giải
thích, nhận định, kết luận đưa ra trong quá trình tự đánh giá chất lượng giáo
dục các trường tiểu học phải dựa trên các thông tin, minh chứng cụ thể, rõ
ràng, đảm bảo độ tin cậy. Báo cáo tự đánh giá phải bao quát đầy đủ các tiêu chí
trong tiêu chuẩn đánh giá chất lượng các trường tiểu học.
1.2. Nội dung tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục
các trường tiểu học
Tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học
là trách nhiệm của các cấp quản lý, được thực hiện theo quy trình do Bộ giáo
dục và đào tạo quy định, nhằm mục đích kiểm soát chất lượng giáo dục, trên


20

cơ sở đó để nâng cao chất lượng giáo dục tiểu học. Nội dung tổ chức hoạt
động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học bao gồm:
1.2.1. Xây dựng kế hoạch tổ chức hoạt động tự đánh giá
Để thực hiện được hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các
trường tiểu học thì xây dựng kế hoạch là hành động đầu tiên của người quản
lý, là việc làm cho tổ chức phát triển theo kế hoạch, đây là căn cứ mang tính
pháp lý quy định hành động của cả tổ chức.
Kế hoạch tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học do Hội
đồng tự đánh giá xây dựng và được Chủ tịch hội đồng phê duyệt, nhằm sử
dụng có hiệu quả thời gian và các nguồn lực của nhà trường để đảm bảo đạt
được mục đích đề ra. Kế hoạch tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu
học gồm: Mục đích, phạm vi, nội dung tự đánh giá; phân công nhiệm vụ cho

từng thành viên trong hội đồng tự đánh giá; tập huấn nghiệp vụ tự đánh giá cho
Hội đồng tự đánh giá và cán bộ giáo viên, nhân viên; dự kiến các nguồn lực và
thời điểm cần huy động; dự kiến các minh chứng cần thu thập cho từng tiêu
chí; xác định thời gian thực hiện cho từng hoạt động (bao gồm thời gian cần
thiết để triển khai tự đánh giá và lịch trình thực hiện các hoạt động).
Mục đích đảm bảo cho hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các
trường tiểu học là nhằm không ngừng cải tiến, nâng cao chất lượng giáo dục
được thực hiện thống nhất trong toàn trường, có hiệu quả cao, góp phần đáp
ứng các tiêu chuẩn chất lượng giáo dục do Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành và
để đăng ký kiểm định chất lượng giáo dục.
Phạm vi tổ chức hoạt động tự đánh giá bao quát toàn bộ hoạt động giáo dục
của nhà trường, trình độ, trang thiết bị, cơ sở vật chất phục vụ hoạt động giáo
dục theo từng tiêu chí trong tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục do Bộ Giáo
dục và Đào tạo ban hành.
Nội dung hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục tiểu học được dựa


21

theo bộ tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo dục trường tiểu học ban hành
kèm theo Thông tư số 67/2011/TT-BDGĐT ngày 30 tháng 12 năm 2011 của
Bộ Giáo dục và Đào tạo về việc ban hành quy định về tiêu chuẩn đánh giá
chất lượng trường Tiểu học và các tài liệu hướng dẫn khác gồm có 5 tiêu
chuẩn, 28 tiêu chí và 84 chỉ số.
Kế hoạch tổ chức hoạt động tự đánh giá cần được xây dựng cụ thể, chi
tiết và phù hợp với điều kiện của mỗi trường tiểu học trong các địa phương.
Cần xác định rõ công việc, thời gian hoàn thành, tránh chung chung và hình
thức, định kỳ kiểm tra đánh giá việc thực hiện kế hoạch để điều chỉnh, bổ sung.
1.2.2. Tổ chức, phối hợp, sử dụng hợp lý các thành viên trong Hội
đồng tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học

Hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học cần có
nhiều lực lượng tham gia nên cần phải thành lập Hội đồng tự đánh giá.
Hội đồng tự đánh giá của trường tiểu học do Hiệu trưởng nhà trường ra
quyết định thành lập. Hội đồng tự đánh giá có ít nhất 5 thành viên và có
nhiệm vụ: Xây dựng kế hoạch tự đánh giá; thu thập, xử lý và phân tích các
minh chứng; viết báo cáo tự đánh giá; bổ sung, hoàn thiện báo cáo tự đánh
giá khi cơ quan quản lý trực tiếp cơ sở giáo dục yêu cầu; công bố báo cáo tự
đánh giá; lưu trữ cơ sở dữ liệu về tự đánh giá của cơ sở giáo dục.
Các thành viên trong Hội đồng tự đánh giá được phân công phụ trách
các nhóm công tác, mỗi nhóm có từ 2 đến 5 người (huy động cán bộ, giáo
viên, nhân viên của nhà trường tham gia) được phân công thực hiện đánh giá
một số tiêu chí trong một hoặc một số tiêu chuẩn. Vì vậy, việc phối hợp, sử
dụng các lực lượng tham gia hoạt động tự đánh giá là rất quan trọng, người
quản lý tổ chức, sử dụng lực lượng tham gia vào hoạt động tự đánh giá cần
phải coi trọng quản lý việc thực hiện nhiệm vụ và quyền hạn của mỗi cá
nhân, mỗi nhóm công tác, phối hợp tổ chức thực hiện.


22

Hội đồng tự đánh giá các trường tiểu học có chức năng triển khai tự
đánh giá, có trách nhiệm tham mưu cho Hiệu trưởng nhà trường các biện pháp
nâng cao chất lượng hoạt động, phổ biến chủ trương về việc triển khai tự đánh
giá; giới thiệu quy trình, trao đổi học tập kinh nghiệm giữa các trường tiểu
học trong huyện về tổ chức hoạt động tự đánh giá, yêu cầu cán bộ, giáo viên,
nhân viên trong nhà trường phối hợp thực hiện.
Để việc tổ chức hoạt động tự đánh giá các trường tiểu học đạt chất
lượng, Ban giám hiệu nhà trường lựa chọn các thành viên trong Hội đồng tự
đánh giá phải là người có phẩm chất, năng lực, có kinh nghiệm trong công tác
giáo dục. Đặc biệt khi phân công phụ trách các nhóm chuyên trách, giao

nhiệm vụ đánh giá các tiểu chuẩn, tiêu trí, cần phải bố trí đúng mảng việc mà
họ đang làm, điều đó sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc thu thập các thông tin
minh chứng.
Vai trò của nhóm thư ký Hội đồng tự đánh giá là hết sức quan trọng,
nhóm thư ký có từ 2 đến 3 người do Chủ tịch Hội đồng tự đánh giá quyết định
thành lập; nhóm trưởng là một thành viên trong Hội đồng tự đánh giá, thường là
thư ký Hội đồng trường hoặc giáo viên có uy tín của nhà trường, nhóm thư ký
có nhiệm vụ giúp đỡ, tham mưu trực tiếp Hội đồng tự đánh giá trong việc tổ
chức hoạt động tự đánh giá và tổng hợp báo cáo tự đánh giá của các nhóm
chuyên trách, nhóm thư ký cũng có vai trò quan trọng trong việc thu thập và
chuẩn bị các tài liệu cho các giai đoạn tự đánh giá: Thu thập thông tin minh
chứng, thẩm định báo cáo tiêu chí, hoàn thiện báo cáo tự đánh giá, thẩm định
báo cáo tự đánh giá. Chọn người vào nhóm thư ký không chỉ là người có tinh
thần trách nhiệm, nhiệt tình mà còn phải có năng lực tổ chức, năng lực soạn
thảo văn bản.
Cần phải có sự phối hợp giữa các nhóm chuyên trách trong quá trình tự
đánh giá thông qua các cuộc họp chuyên môn, họp Hội đồng sư phạm và các


23

buổi thảo luận chung giữa các nhóm chuyên trách do Hội đồng tự đánh giá
chủ trì, đánh giá về các báo cáo tiêu chí, tiêu chuẩn.
Hội đồng tự đánh giá các trường cần mời các chuyên gia về kiểm định
chất lượng giáo dục để lấy ý kiến tư vấn, kịp thời rút kinh nghiệm và điều
chỉnh hoạt động để hoàn thành với chất lượng cao nhất và đạt được mục đích
của hoạt động.
1.2.3. Tổ chức thực hiện tự đánh giá theo các tiêu chuẩn đánh giá
chất lượng giáo dục trường tiểu học
Tổ chức thực hiện tự đánh giá theo các tiêu chuẩn đánh giá chất lượng

giáo dục các trường tiểu học là một nội dung quan trọng, quyết định đến chất
lượng tổ chức hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục các trường tiểu học.
Do đó, trong quá trình tổ chức thực hiện tự đánh giá chất lượng giáo dục các
trường tiểu học cần bám sát các tiêu chuẩn và quy trình đánh giá chất lượng
giáo dục (theo Thông tư số 67/2011/TT-BDGĐT ngày 30 tháng 12 năm 2011
của Bộ GD&ĐT về việc ban hành quy định về tiêu chuẩn đánh giá chất lượng
trường tiểu học; Công văn Số 46 /KTKĐCLGD-KĐPT ngày 15 tháng 01 năm
2013 của cục khảo thí và kiểm định chất lượng giáo dục, Bộ GD&ĐT về việc
xác định yêu cầu, gợi ý tìm minh chứng theo tiêu chuẩn đánh giá chất lượng giáo
dục trường tiểu học và trường trung học) trong đó tập trung đánh giá các nội
dung sau:
Tổ chức và quản lý nhà trường: Trường tiểu học là cơ sở giáo dục phổ
thông của hệ thống giáo dục quốc dân, cơ cấu tổ chức của nhà trường phải
tuân thủ đúng quy định theo Điều lệ trường tiểu học. Hệ thống văn bằng về tổ
chức và quản lý phải được ban hành đầy đủ, rõ ràng, phù hợp với chức năng,
nhiệm vụ được giao. Trong tiêu chuẩn này tập trung đánh giá các nội dung:
Cơ cấu tổ chức bộ máy trong trường tiểu học (Ban giám hiệu nhà trường, tổ
chức Đảng Cộng sản Việt Nam, Công đoàn, Đoàn Thanh niên Cộng sản Hồ


24

Chí Minh, Đội Thiếu niên tiền phong Hồ Chí Minh, Sao Nhi đồng Hồ Chí
Minh và các tổ chức xã hội khác, các tổ chuyên môn và tổ văn phòng). Số lớp
học, số học sinh, số điểm trường. Cơ cấu tổ chức và việc thực hiện nhiệm vụ
của các tổ chuyên môn, tổ văn phòng. Việc chấp hành chủ trương, chính sách
của Đảng, pháp luật của Nhà nước, sự lãnh đạo, chỉ đạo của cấp ủy Đảng,
chính quyền địa phương và cơ quan quản lý giáo dục các cấp; đảm bảo Quy
chế thực hiện dân chủ trong hoạt động của nhà trường. Việc quản lý hành
chính, thực hiện các phong trào thi đua theo quy định. Việc quản lý các hoạt

động giáo dục, quản lý cán bộ, giáo viên, nhân viên, học sinh và quản lý tài
chính, đất đai, cơ sở vật chất theo quy định. Công tác đảm bảo an ninh trật tự,
an toàn cho học sinh và cho cán bộ, giáo viên, nhân viên; phòng chống bạo
lực học đường, phòng chống dịch bệnh, phòng tránh các hiểm họa thiên tai,
các tệ nạn xã hội trong trường.
Cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên và học sinh: Nhiệm vụ của trường
tiểu học là tổ chức giảng dạy, học tập và hoạt động giáo dục đạt chất lượng
theo mục tiêu, chương trình giáo dục phổ thông cấp Tiểu học do Bộ trưởng
Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân
viên phải đủ về số lượng, có phẩm chất đạo đức tốt, có trình độ đạt chuẩn theo
quy định, có năng lực, trình độ chuyên môn tốt là yếu tố quyết định để đảm
bảo chất lượng giáo dục trong nhà trường. Tiêu chuẩn về cán bộ quản lý, giáo
viên, nhân viên đánh giá các nội dung: Năng lực của Hiệu trưởng, Phó hiệu
trưởng trong quá trình triển khai các hoạt động giáo dục; số lượng, trình độ
đào tạo của giáo viên; kết quả đánh giá, xếp loại giáo viên và việc đảm bảo các
quyền của giáo viên; số lượng, chất lượng và việc đảm bảo các chế độ, chính
sách đối với đội ngũ nhân viên của nhà trường; học sinh của nhà trường đáp
ứng yêu cầu theo quy định của Điều lệ trường tiểu học và của pháp luật.


25

Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học: Việc tăng cường cơ sở vật
chất, trang thiết bị là nhiệm vụ không thể thiếu được trong công tác tổ chức
hoạt động tự đánh giá chất lượng giáo dục ở các nhà trường hiện nay, cơ sở
vật chất, trang thiết bị của nhà trường tốt có tác động rất lớn trong việc đổi
mới nâng và cao chất lượng giáo dục. Trong tiêu chuẩn về cơ sở vật chất và
trang thiết bị dạy học tập trung đánh giá các nội dung: Khuôn viên, cổng
trường, biển trường, tường hoặc hàng rào bảo vệ, sân chơi, bãi tập theo quy
định của Điều lệ trường tiểu học; Phòng học, bảng, bàn ghế cho giáo viên,

học sinh; khối phòng, trang thiết bị văn phòng phục vụ công tác quản lý, dạy
và học theo quy định của Điều lệ trường tiểu học; công trình vệ sinh, nhà để
xe, hệ thống nước sạch, hệ thống thoát nước, thu gom rác đáp ứng yêu cầu
của hoạt động giáo dục; Thư viện đáp ứng nhu cầu nghiên cứu, học tập của
cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh; thiết bị dạy học, đồ dùng dạy học và
hiệu quả sử dụng thiết bị, đồ dùng dạy học.
Quan hệ giữa nhà trường, gia đình và xã hội: Tiêu chuẩn này đánh giá
việc tổ chức và hiệu quả hoạt động của Ban đại diện cha mẹ học sinh; công
tác tham mưu với cấp ủy Đảng, chính quyền và phối hợp với các tổ chức đoàn
thể ở địa phương để huy động nguồn lực xây dựng nhà trường và môi trường
giáo dục; công tác phối hợp với các tổ chức đoàn thể của địa phương, huy
động sự tham gia của cộng đồng để giáo dục truyền thống lịch sử, văn hóa
dân tộc cho học sinh và thực hiện mục tiêu, kế hoạch giáo dục.
Hoạt động giáo dục và kết quả giáo dục: Để đánh giá được tiêu chuẩn này
cần căn cứ vào các nội dung: Việc thực hiện chương trình giáo dục, kế hoạch dạy
học của Bộ Giáo dục và Đào tạo, các quy định về chuyên môn của cơ quan quản
lý giáo dục địa phương; Các hoạt động ngoài giờ lên lớp của nhà trường; Tham
gia thực hiện mục tiêu phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi của địa phương;
chú trọng việc triển khai đổi mới phương pháp dạy học, phương pháp kiểm tra
đánh giá, đặc biệt là việc đánh giá kết quả học tập của học sinh; công tác tổ chức