Kinh tế ngầm là một thị trường

Kinh tế ngầm là một thị trường
Kinh tế ngầm là một thị trường nơi mà tất cả các hoạt
động thương mại được tiến hành mà không liên quan
đến thuế, luật hoặc các quy định thương mại.

2 Ảnh hưởng của kinh tế ngầm
2.1 Ảnh hưởng tiêu cực

Khái niệm Kinh tế ngầm ở đây là để đối sánh với nền
kinh tế trong thống kê.

• Kinh tế ngầm có nhiều ảnh hưởng không tốt đến
nền kinh tế như: không tính thuế (ảnh hưởng đến
nguồn thu của Chính phủ), không được tính vào
Tổng GDP (ảnh hưởng đến số liệu thống kê), ngoài
ra đây là nơi diễn ra các hoạt động bất hợp pháp
ảnh hưởng đến kinh tế, văn hóa, xã hội ốc gia.

Kinh tế ngầm gồm: những hoạt động kinh tế bất hợp
pháp và cả hợp pháp (ví dụ: kinh tế gia đình, buôn hàng
vỉa hè) như buôn bán hàng cấm (ma tuý), buôn lậu, cờ
bạc, mại dâm; những hoạt động hợp pháp nhưng không
báo cáo với cơ quan thuế, như những hoạt động, hành
vi thông đồng, móc ngoặc giữa người quản lý với người
thừa hành để bớt xén tiền của, tài sản của nhà nước, lập
quỹ đen, chia nhau, các hành vi hối lộ cá nhân hoặc tập
thể. uật ngữ này cũng thường được gọi là underdog,
nền kinh tế bóng, nền kinh tế song song hoặc kinh
doanh ma, ợ đen.

• Kinh tế ngầm sẽ không cung cấp thông tin đầy đủ

và chính xác để hoạch định các chính sách vĩ mô
hợp lý; hiệu lực của các chính sách, hiệu lực quản
lý nhà nước, hiệu lực luật pháp cũng hết sức hạn
chế, thậm chí bị chệch hướng, vô hiệu hóa.

Trong xã hội hiện đại, trong nền kinh tế bao gồm một
mảng rộng lớn các hoạt động kinh tế. Nó thường là
phần nhỏ nhất trong các quốc gia mà kinh tế tự do là
lớn nhất, và trở thành tiến bộ hơn trong những lĩnh
vực tham nhũng, quy định, hoặc giải pháp hạn chế độc
quyền hợp pháp hoạt động kinh tế.

1

• Kinh tế ngầm sẽ làm cho doanh nghiệp và sản
phẩm giảm năng lực cạnh tranh cả ở tầm quốc
gia, khó có thể hội nhập được với các hoạt động
thương mại quốc tế để tận dụng hết được các cơ
hội có được nhờ hội nhập, và rất dễ bị ra khỏi dòng
vận động của kinh tế quốc tế, trở thành “ngoại vi”
của nó. Một nền kinh tế như vậy có nguy cơ đẩy
một quốc gia càng tụt hậu xa hơn về kinh tế so với
các nước khác, kể cả các nước trong khu vực.

Kinh tế ngầm là gì

• Tạo ra môi trường kinh doanh không bình đẳng,
không đáng tin cậy, bất lợi cho người kinh doanh
trung thực, bất lợi cho khu vực chính quy.

Kinh tế ngầm (Underground Economy) là một bộ phận
không được tính đến của nền kinh tế, bao gồm cả hoạt
động hợp pháp và bất hợp pháp.

• Tạo nên những yếu tố bất ổn, không lường hết rủi
ro khi quyết định đầu tư.

Những hoạt động hợp pháp nhưng được coi là nằm
trong Bộ phận Kinh tế ngầm chính là những giao dịch
bằng tiền mặt và không có hoá đơn. Những giao dịch
này được thực hiện không có sự kiểm soát của nhà
nước và nhằm trốn thuế hoặc tránh bị các cơ quan kiểm
tra phát hiện. Ngoài ra cũng có những hoạt động kinh
doanh được Chính phủ cho phép miễn thuế. Kinh tế
ngầm không đồng nghĩa với ị trường đen (Chợ đen,
là việc tiêu thụ những hàng hóa trộm cắp).

• Không khuyến khích và thúc đẩy tính sáng tạo,
không khuyến khích đầu tư dài hạn, đầu tư quy
mô lớn, đầu tư phát triển nguồn nhân lực…
• Hạn chế cơ hội và quy mô kinh doanh do mối quan
hệ góp vốn chủ yếu dựa trên quan hệ gia đình, họ
hàng, thân quen, không thể phát triển đến quy mô
lớn để tận dụng được lợi thế quy mô.

Những hoạt động mua bán bất hợp pháp thì rõ ràng
nằm trong Bộ phận Kinh tế ngầm; Ví dụ như buôn bán
thuốc phiện, ma túy, mại dâm, hoạt động cờ bạc…

• Tạo ra dư địa lớn cho công chức nhà nước sách

nhiễu, đòi hối lộ và lạm dụng quyền lực phục vụ
ý đồ, lợi ích cá nhân.

Các hoạt động Kinh tế ngầm diễn ra mạnh ở các nước
đang phát triển - nơi mà hệ thống thanh toán qua ngân
hàng chưa được áp dụng một cách phổ biến.

• Người làm việc ở Khu vực kinh tế ngầm không
được bảo hiểm y tế hoặc các hình thức an sinh xã
hội khác.

Hoạt động Kinh tế ngầm là vấn đề được Cơ quan uế,
Cảnh sát, anh tra rất quan tâm.
1


2

5 GIÁ CẢ

2.2

Ảnh hưởng tích cực

• Có đến hàng triệu người trên thế giới sống nhờ vào
những công việc lặt vặt mà các nhà Kinh tế học
vẫn thường xếp vào dạng Kinh tế ngầm, hay còn
gọi là phi chính thức. Tại nhiều nước đang phát
triển, khu vực ngầm này đang phát triển mạnh.
• Tại Chợ Giời ở Hà Nội hay ở chỗ nào đó, chỉ cần

bày ra vài sản phẩm hoặc dịch vụ sửa chữa nào đó
là có thể kiếm sống qua ngày. Hình ảnh này rất
phổ biến ở nhiều địa phương của Việt Nam. Nếu
tính theo tiêu chuẩn chung, những người buôn
bán lặt vặt này có thu nhập rất bèo. Nhưng nếu
không có nó, Họ sẽ chẳng có cái gì cả.
• Khu vực Kinh tế ngầm sẽ thu nhận nhiều người và
giúp họ có nguồn thu nhập.
• Kinh tế ngầm cho phép một ốc gia tồn tại trong
giai đoạn kinh tế suy thoái.

3

Diện mạo Kinh tế ngầm
• Những hộ kinh doanh nhỏ, thu nhập thấp không
phải đăng ký kinh doanh theo quy định của pháp
luật.
• Các hộ kinh doanh cá thể không đăng ký kinh
doanh. Ở Việt Nam, số này chiếm khá lớn, có ước
tính đến hơn một nửa số hộ kinh doanh cá thể
hiện nay không đăng ký kinh doanh theo quy định
của pháp luật. Taxi “dù", xe khách “dù", xe "ôm” là
trường hợp điển hình của loại này.
• Có đăng ký kinh doanh, nhưng hoạt động kinh
doanh không đúng theo quy định của pháp luật.
Loại này cũng có nhiều dạng như:
1. Kinh doanh các ngành, nghề ngoài
ngành, nghề đăng ký kinh doanh;
2. Không ghi chép và báo cáo tất cả các
hoạt động kinh doanh, giấu doanh thu,

lợi tức;
3. Có thuê lao động nhưng không hợp
đồng lao động, không đăng ký lao động;
4. Kinh doanh các ngành, nghề phải có
giấy phép mà không xin phép;
5. V.v…
• Kinh doanh các ngành, nghề tư nhân không được
quyền kinh doanh.

4 Nguyên nhân hình thành Kinh tế
ngầm
• Trình độ phát triển thấp của nền kinh tế, tính tự
cung tự cấp và di sản của kế hoạch hóa, tập trung,
quan liêu;
• Tâm lý xã hội nhìn chung vẫn chưa thiện cảm với
người giàu. Vì vậy thói quen che giấu sự giàu có,
che giấu thu nhập còn khá phổ biến;
• Sự giàu lên một cách nhanh chóng đều bị đánh
giá chính thức hay không chính thức là phi pháp,
hoặc là do chiếm đoạt của công, hoặc do buôn lậu,
trốn thuế;
• Ở Việt Nam, vấn đề là tại sao doanh nghiệp vẫn
có xu hướng phi chính thức, ngay cả những doanh
nghiệp đăng ký kinh doanh, đăng ký mã số thuế
và mã số hải quan. Nói cách khác, cả các doanh
nghiệp "chính thức" cũng cố giấu một phần không
nhỏ doanh thu và lợi nhuận. Các điều tra nghiên
cứu gần đây của Ngân hàng ế giới cho thấy luật
lệ quá nhiều, quá phức tạp, không rõ ràng, được
lý giải không thống nhất và nhất quán của các cơ

quan nhà nước đã là nguyên nhân trước hết của
tình trạng ngầm khá phổ biến và ở quy mô lớn
trong hoạt động kinh doanh;
• Sự ngầm còn do thuế. uế suất các loại ở Việt
Nam không cao hơn nhiều so với nhiều nước khác,
nhưng mức thuế thực tế phải nộp thì thường rất
cao, và người nộp thuế không dự tính được số thuế
thực tế phải nộp. Trên thực tế, cơ quan thuế quyết
định các khoản chi, mức chi hợp lý, hợp lệ và cả
giá tính thuế để khấu trừ mức thu nhập chịu thuế.
Trong không ít các trường hợp cơ quan thuế ấn
định mức thuế các loại phải nộp ngay từ đầu kỳ
và cuối kỳ chỉ làm các thủ tục giấy tờ "hợp thức
hóa" số thuế đã nộp mà thôi.

5 Giá cả
Hàng hóa được mua bất hợp pháp mất một trong hai
mức độ tính chất của giá cả:
• Người mua có thể mua với giá rẻ hơn so với giá
của thị trường hợp pháp.
Các nhà cung cấp không phải trả chi phí cho việc sản
xuất hoặc chi phí cho các loại thuế. Điều này thường
là trường hợp của các thị trường ngầm, với hàng hóa là
những thứ bị mất cắp. Bọn tội phạm ăn cắp hàng hóa
và chúng bán dưới thị trường hợp pháp nhưng không
có bảo hành, bảo lãnh, đảm bảo chất lượng…
• Người mua có thể phải mua với giá đắt hơn giá thị
trường hợp pháp.

3
Các sản phẩm là khó khăn để thu mua được hoặc khó
khăn để sản xuất ra, gây nguy hiểm cho xử lý hay
không hợp pháp để dễ dàng có sẵn, nếu ở tất cả các
mặt.

pháp tích cực thích taxi, dẫn chứng rằng họ có
nhiều khả dụng, thuận tiện, và các sản phẩm công
bằng.[1]
• Một số nhóm người nằm ngoài hoạt động hợp
pháp, chẳng hạn như những người nhập cư bất
hợp pháp, có thể được loại trừ một cách hiệu quả
từ các nền kinh tế và pháp lý như vậy, hầu hết
các hoạt động hàng ngày như thực hiện mua hàng
và việc làm của họ đều thực hiện trong nền kinh
tế ngầm. Nó giúp cho họ duy trì cuộc sống, thị
trường ngầm giúp cung cấp cho họ những mặt
hàng cần thiết.

Nếu hàng hóa là bất hợp pháp, chẳng hạn như một số
chất ma túy, giá cả của nó có thể được báo là tăng qua
các chi phí sản xuất, vận chuyển.
Chợ đen có thể hình thành gần biên giới, lân cận của
vùng với phạm vi quyền hạn của chính phủ ít được thể
hiện hoặc không có biên giới để kiểm soát nếu có sự
chênh lệch về thuế suất, hoặc có hàng hóa là hợp pháp
trên bên này của biên giới nhưng không hợp pháp ở
phần bên kia của biên giới. Sản phẩm hàng hóa thường
được buôn lậu như thế này bao gồm rượu và thuốc lá.

7
6

Tiêu dùng

Ở các nước phát triển, một số ví dụ về các hoạt động
kinh tế ngầm bao gồm:

Ngay cả khi thị trường ngầm cung cấp các hàng hóa với
giá thấp hơn giá thị trường hợp pháp thì hầu hết người
tiêu dùng vẫn thích mua trên thị trường hợp pháp khi
7.1
có thể, bởi vì:
• Người tiêu dùng thích tính hợp pháp của các nhà
cung cấp, họ có thể dễ dàng hơn để liên lạc và có
thể được nhà cung cấp chịu trách nhiệm cho các
lỗi của sản phẩm, hàng hóa mà người tiêu dùng đã
mua.
• Trong một số giới hạn thẩm quyền của mình,
khách hàng có thể bị tính tiền với một vi phạm tố
tụng hình sự nếu họ bị biết khi có tham gia vào nền
kinh tế ngầm, thậm chí là một người tiêu dùng.
• Người tiêu dùng có thể cảm thấy nguy cơ bị tổn
hại trong khi thực hiện giao dịch trên thị trường
ngầm.

Thương mại hàng hóa và dịch vụ

Nhà cung cấp dịch vụ giao thông vận
tải

Chỗ đậu của xe taxi, xe buýt, và các nhà cung cấp
dịch vụ giao thông vận tải được quy định rất chặt chẽ
hoặc độc quyền bởi chính phủ, trên thị trường chợ đen
thường phát triển để cung cấp dịch vụ vận chuyển
nhưng phục vụ dịch vụ kém hơn với giá cả rẻ hơn cho
cộng đồng. Ở Hoa Kỳ,một số thành phố hạn chế nhập
vào thị trường chỗ đậu xe với một hệ thống medallion;
đó là, những xe taxi phải nhận được một giấy phép đặc
biệt và hiển thị nó trên một chiếc xe trong hệ thống
medallion. Điều này đã dẫn đến một thị trường hoạt
động bất hợp pháp cho xe taxi ra đời.

• Người tiêu dùng có thể có một ý thức không thích
hàng chợ đen.

7.2

• Trong một số thẩm quyền (chẳng hạn như ở Anh
và xứ Wales), vật sở hữu của người tiêu dùng bị
đánh cắp, hàng hóa của họ sẽ được thực hiện nếu
chúng để lại dấu vết, ngay cả khi họ không biết
rằng họ đã bị đánh cắp. Mặc dù bản thân họ cam
kết không có vi phạm, họ vẫn còn bên trái không
có hàng hóa và không có tiền lãi. Điều này có nguy
cơ làm cho một số không thích để mua hàng hóa
mà họ nghĩ rằng có thể là từ các thị trường ngầm,
ngay cả khi trong thực tế, nó là chính đáng (ví dụ,
sản phẩm được bán tại một xe bán hàng rong).

Từ cuối thế kỷ 19 và đầu thế kỷ 20, nhiều nước đã bắt
đầu có hành động cấm việc tàng trữ giữ để bán và sử
dụng một số loại thuốc ma túy để giải trí, chẳng hạn
như Hoa Kỳ có chiến tranh chống ma túy.Tuy nhiên
nhiều người dân tiếp tục sử dụng ma túy bất hợp pháp,
và chợ đen tồn tại để cung cấp chúng. Mặc dù có nhiều
nỗ lực thi hành luật pháp để ngăn ngừa chúng, nhưng
nhu cầu vẫn còn cao, cung cấp được nhiều lợi nhuận
cho tổ chức tội phạm để cung cấp ma túy.Liên Hợp
ốc đã thông báo rằng thị trường bán lẻ, giá trị của
ma túy bất hợp pháp thu được là $ 321,6 tỷ USD.

Ma túy bất hợp pháp

Việc thi hành pháp luật của cán bộ chuyên trách chỉ
Tuy nhiên, thị trường ngầm có một số mặt tích cực của nắm bắt một tỷ lệ nhỏ của ma túy bất hợp pháp, nhu
mình, đặc biệt là khi chính phủ quy định cản trở những cầu về các loại thuốc ma túy cao và rất ổn định, giá cả
gì khác xin được một dịch vụ hợp pháp. Ví dụ:
trên thị trường đen sẽ tăng lên một cách đơn giản để
phản ứng lại sự giảm xuống trong việc cung cấp do có
• Không có giấy phép xe taxi. Ở Baltimore, đã được lệnh cấm; khuyến khích các nhà phân phối mới nhảy
thông báo rằng nhiều người tiêu dùng bất hợp vào thị trường. Nhiều loại thuốc legalisation hoạt động


4

7 THƯƠNG MẠI HÀNG HÓA VÀ DỊCH VỤ

thu hút song song giữa ma túy bất hợp pháp thương
mại và các cấm của rượu ở Hoa Kỳ trong năm 1920.

săn bắn các động vật có thể được lưu giữ tại nhà, nhưng
phải được đăng ký với địa phương, lực lượng cảnh sát
và giữ trong tủ có khóa, khó tìm kiếm. Một số người
mua trên chợ đen nếu họ không đáp ứng các điều kiện
để đăng ký, ví dụ như nếu họ đã bị một bản ghi về tiền
sử tội phạm vi phạm pháp luật của mình, tuy nhiên số
lượng rất nhỏ.

Trong Vương quốc Anh, nó không phải là bất hợp pháp
khi dùng ma túy, nhưng nó là bất hợp pháp để họ có nó.
Điều này có thể dẫn đến hậu quả là những người buôn
lậu có thể nuốt các chứng cứ chứng minh họ buôn lậu
ma túy; nếu có một lần trong cơ thể chúng được cam
kết không phải là tội phạm.
Trong một số thẩm quyền giải quyết, trong lần thu gom
có thể giữ lại hợp pháp vũ khí cổ xưa. Đôi khi họ bị
tước vũ khí (trong khả năng bị cháy); nhưng đôi khi
7.3 Mại dâm
chúng là không nên không có hiệu quả của hiện đại,
đạt tiêu chuẩn mà họ được phép được giữ nguyên vẹn.
Mại dâm là hình thức bất hợp pháp và pháp luật quy í dụ, một blunderbuss hay cannon là khó có khả năng
định xử phạt rất cao trong hầu hết các quốc gia trên sẽ được sử dụng cho một lái xe của shooting.
toàn thế giới. Những điển hình thành một nơi học tập
của các nền kinh tế ngầm, bởi vì nhu cầu quá cao của
khách hàng, trả tiền tương đối cao, nhưng sử dụng 7.5 Rượu và thuốc lá
nhiều lao động tay nghề thấp vào làm việc, trong đó
sẽ thu hút được một liên tục cung cấp cho công nhân. Nó đã thông báo rằng việc buôn lậu thuốc lá của một
Trong khi mại dâm tồn tại trong hầu hết các quốc gia, trong những xe tải chở hàng của chênh lệch từ thuế
nghiên cứu cho thấy nó có xu hướng phát triển mạnh thấp đến thuế cao giữa các bang của Hoa Kỳ có thể

hơn trong các quốc gia nghèo và trong các lĩnh vực với dẫn đến một lợi nhuận lên đến $ 2 triệu.[3] Các tiểu
số lượng lớn nam giới tham gia, ví dụ như xung quanh bang thuế thấp nói chung là các tiểu bang có các doanh
căn cứ quân sự.[2]
nghiệp sản xuất thuốc lá, và đã đi theo những lời
Gái mại dâm trong các thị trường nói chung, kinh tế
ngầm nói riêng đều hoạt động bí mật, đôi khi đàm phán
giá cả và các hoạt động thông qua ám hiệu và từ lóng. Ở
các quốc gia như:Hà Lan, nơi mà mại dâm là được coi
là hợp pháp nhưng lại có các quy định khác, gái mại
dâm còn tồn tại bất hợp pháp có các dịch vụ được cung
cấp rẻ hơn mà không liên quan cho các yêu cầu pháp lý
hoặc các thủ tục như: kiểm tra sức khỏe, các tiêu chuẩn
về chỗ ở,… Trong các quốc gia khác như:Nicaragua, nơi
mại dâm được pháp luật quy định, khách sạn có thể yêu
cầu cả hai bên để xác minh mình, để ngăn ngừa việc
tăng trưởng của mại dâm trẻ em.

chỉ trích rất lớn cho việc miễn cưỡng tăng thuế. Bắc
Carolina cuối cùng đã đồng ý để nâng cao các loại thuế
từ 5 cent đến 35 cent cho mỗi gói là 20 điếu thuốc lá,
mặc dù này vẫn còn xa bên dưới mức trung bình quốc
gia.[4] NhưngBắc Carolina cho đến nay đã từ chối làm
theo và phù hợp với tăng thuế từ bảy cent cho mỗi gói
(thấp nhất tại Hoa Kỳ).[5] Một số cán bộ thi hành pháp
luật đã bày tỏ mối quan tâm rằng lợi nhuận từ buôn
lậu thuốc lá có thể được chỉ dẫn đến tổ chức khủng bố.
Điều này đã dẫn đến các cuộc gọi cho các Đại hội Hoa
Kỳ để can thiệp bằng cách thiết lập bắt buộc tối thiểu
thuốc lá thuế cho tất cả các tiểu bang.

7.4

Tại Vương quốc Anh đã được thông báo rằng “27% của
thuốc lá và 68% số thuốc lá cuộn của họ là mua trên chợ
đen”.[6]

Vũ khí

Các quy định của nhiều quốc gia cấm hoặc hạn chế các
cá nhân có quyền sở hữu các loại vũ khí. Những hạn
chế có thể đi từ nhỏ như dao đến súng, hoặc chung tất
cả hoặc phân loại (ví dụ: caliber, [[vũ khí tự động,…), để
nổ. ị trường chợ đen cung cấp các nhu cầu về vũ khí
được cho rằng không thể có được hợp pháp, hoặc chỉ
có thể được hợp pháp sau khi nhận được giấy phép của
chính phủ liên bang và lệ phí. Điều này có thể có được
bằng cách từ những tay buôn lậu từ các quốc gia mà họ
đã mua hợp pháp hoặc bị đánh cắp, hoặc trộm cắp từ
tay của nhà sản xuất trong nước ra chính nó, bằng cách
sử dụng những người trong tổ chức đó. Trong trường
hợp các nền kinh tế ngầm không thể buôn lậu súng, họ
cũng có thể đáp ứng yêu cầu bởi người làm súng riêng
của họ. Những ai có thể mua theo cách này bao gồm
tội phạm, những người muốn sử dụng chúng để tự bảo
vệ, và thu gom.

Những nhà cung cấp mặt hàng ở trên đường phố ở các
quốc gia, nơi hiếm có thi hành luật bản quyền, đặc biệt
là ở khu vực Châu Á, thường bán với giá thấp với các
bản sao của phim, âm nhạc đĩa CD,các phần mềm máy

vi tính chẳng hạn như video game, đôi khi, ngay cả
trước khi các tiêu đề chính thức phát hành. Bất cứ ai có
một vài trăm đô la có thể làm được các bản sao được
kỹ thuật số giống với một bản gốc mà không bị kém về
chất lượng; đổi mới trong phong cách tiêu dùng DVD,
đĩa CD và phổ biến rộng rãi những thứ có sẵn của phần
mềm crack trên Internet đối với hầu hết các hình thức
sao chép bảo vệ làm cho công nghệ này rẻ và dễ làm.

Ở Anh và xứ Wales một số loại vũ khí được thiết kế để

Điều này đã minh chứng là rất khó để giữ bản quyền và

7.6 Phương tiện truyền thông có bản
quyền


7.8

Nhiên liệu

thông qua các tòa án để chống lại vi phạm thông qua
các quy định của pháp luật, bởi vì các hoạt động được
phân phối và phổ biến rộng rãi; không có ông chủ lớn.
Vấn đề phức tạp là nó phổ biến rộng rãi nên khó thực
hiện pháp luật về bản quyền, giữa cả hai là chính phủ
các nước và công chúng lại có một tồn tại lớn trong cách
nghĩ. Để ăn cắp một chiếc xe được xem như là một tội
phạm tại hầu hết trong mắt của người dân, nhưng để có
được bản sao trái phép của âm nhạc hay một trò chơi

thì không phải là tội phạm.[7]

7.7

Tiền tệ

5
dụng đô la Mỹ, chủ yếu cho các lý do này, một quá
trình được gọi là đô la hóa. Xem cũng là ví dụ về các
Ghanaian cedi từ năm 1970 và 1980.
Các đồng peso Cuba chuyển đổi và đồng đô la quốc tế
của Hoa Kỳ cả hai đã có lãi suất thị trường đáng kể khác
với giá trị ghi trên mặt.
Nếu ngoại tệ là khó khăn để có hoặc bất hợp pháp cho
công dân địa phương để thu được, họ sẽ phải trả tiền
bảo hiểm để thu được nó. uế thường là ít quan trọng
nhưng, nếu nó là đủ cao, vẫn có thể khuyến khích trên
thị trường đen chỉ đơn giản để cho trốn thuế, ngay cả
khi kinh doanh các loại tiền tệ thường là hợp pháp.

Tiền riêng của chính nó được thực hiện thương mại trên
thị trường đen. Điều này có thể xảy ra bởi một hoặc một 7.8 Nhiên liệu
vài lý do:
Trong khu vực EU nó không phải là bất hợp pháp cho
một
cá nhân hoặc doanh nghiệp để mua nhiên liệu tại
• Chính phủ đặt ra những mốc tỷ giá các loại ngoại
một
trong
những nước Châu Âu cho họ sử dụng riêng,

tệ tại một số địa phương và tự ý cấp các loại tiền
nhưng
là
với
các loại hàng hoá mà thuế sẽ được trả cuối
tệ khác mà không phản ánh đúng giá thị trường
cùng
với
khách
hàng tại giá trị nơi thực hiện mua hàng.
của nó.
• Chính phủ làm cho khó khăn hoặc bất hợp pháp
cho công dân của mình để sở hữu nhiều hay bất
kỳ loại tiền tệ nước ngoài.
• uế của chính phủ về trao đổi các loại tiền tệ
trong nước với các loại ngoại tệ, hoặc một hoặc
trong cả hai hướng (Ví dụ: người nước ngoài phải
đóng thuế để mua tiền tệ địa phương, hoặc là cư
dân địa phương phải đóng thuế để mua ngoại tệ)

Giữa các nước Ireland và Bắc Ai-len có thường xuyên
có xuất hiện thị trường đen vềxăng và diesel[8] [9] .
Hướng buôn lậu có thể thay đổi tùy thuộc vào các thay
đổi của các loại thuế và các tỷ giá giữa Euro và Pound
Sterling; quả thật đôi khi diesel sẽ được buôn lậu tại
một trong những hướng khác và xăng dầu.

Trong một số quốc gia nhiên liệu diesel cho nông
nghiệp trong nước sử dụng phương tiện là đánh thuế
ở một tỷ lệ thấp hơn nhiều, bạn có thể dùng cho các

phương tiện khác. Điều này được gọi là diesel đỏ, bởi
• Tiền tệ là một loại tiền.
vì màu đỏ máu sẽ được thêm như vậy nó có thể được
• Các loại tiền tệ đã được thu thập bất hợp pháp và phát hiện, nếu được sử dụng trong các xe. Tuy nhiên,
cần phải được rửa tiền trước khi đưa vào sử dụng việc tiết kiệm là đủ hấp dẫn để tạo ra một thị trường
hợp pháp.
đen diesel đỏ. Trong năm 2007 nó đã được ước tính là
£ 350 triệu đã mất đi trong thu nhập theo cách này.[10]
Chính phủ có thể chính thức thiết lập các tỷ lệ trao đổi
tiền tệ của nó với các loại ngoại tệ khác; điển hình là đô
la Mỹ. Trong khi đó, nó thường được trao đổi tại một 8 Hình thức
tỷ giá thấp là giả tạo; đó là, dưới đây sẽ là những gì có
trên thị trường có giá trị nếu nó là một tiền tệ thả nổi. Nếu một nền kinh tế tốt là bất hợp pháp nhưng không
Các bài đã đưa trong quyền sở hữu của các ngoại tệ. Ví nhìn thấy nhiều người trong xã hội, đặc biệt là nguy hại,
dụ như công nhân bị trục xuất khỏi nước, sẽ bán ngoại chẳng hạn như rượu dưới cấm ở Hoa Kỳ, các chợ đen
tệ để mua tiền tệ địa phương tại mức tỷ giá ngoại tệ cao thành công. Chợ đen có thể thu được lợi nhuận trong đa
hơn mà họ có thể nhận được chính thức.
dạng các hoạt động hợp pháp hay bất hợp pháp, cũng
Hơn nữa hiếm khi, một chính phủ có thể đặt mốc các
loại tiền tệ quá cao. Điều này có khuynh hướng làm
cho một loại tiền tệ nước ngoài trở thành tiền tệ cho
đất nước sở tại, từ nó được dễ dàng hơn cho tất cả mọi
người có thể làm việc trong các khu buôn bán, trao đổi
ngoại tệ hơn là một trong những địa phương. Khách
du lịch và thỉnh thoảng du khách có khuynh hướng chỉ
duy nhất để đối phó một trong các tiền tệ cứng thay vì
tiền tệ địa phương. Toàn bộ đất nước sau đó chủ yếu là
kinh doanh trên thị trường đen. Một số quốc gia, như
làEcuador, bỏ tiền tệ địa phương của họ và bây giờ sử

vượt ra khỏi phạm vi nguồn gốc của lợi nhuận. Một
số, ví dụ như trong tranh luận marijuana-thương mại,
tranh luận để loại bỏ thị trường dưới bằng cách làm bất
hợp pháp các sản phẩm hợp pháp. Điều này sẽ, trong
những lần xem:
• Giảm bất hợp pháp cashflow, như vậy, làm cho
hiệu suất của các khác, có khả năng gây hại nhiều
hơn, khó hơn các hoạt động tài chính
• Cho phép chất lượng an toàn và kiểm soát về


6

10 VIỆT NAM
thương mại hàng hoá, do đó làm giảm tác hại đến
người tiêu dùng.
• Cho phép hàng hoá được đánh thuế, cung cấp một
nguồn thu nhập.
• Miễn phí lên tòa án thời gian và không gian ở tù
và tiết kiệm tiền bạc của người đóng thuế.

9

Ví dụ hiện đại

có một mạng lưới rộng lớn tình anh em và sorortities
(và những người khác) mà chạy những gì có thể được
coi là hiện đại ngày speakeasies trong căn nhà của họ,
trong đó độ tuổi là không thích hợp. Vì các chất trong
câu hỏi, rượu, là luật pháp cho những người trên 21, nó

có thể được xem xét chi tiết của một thị trường xám
hơn thị trường đen.
9.2.2 Hút thuốc

Điều này có hiệu lực được xem tương tự như ngày hôm
nay, khi tòa án có lệnh cấm hút thuốc lá ở quán bar
9.1 Cuộc chiến tranh
và nhà hàng. Trong những tòa án, hút thuốc dễ dàng
nảy sinh trong đó cho phép hút thuốc mặc dù pháp luật
ị trường chợ đen ở hầu hết các nước đều tồn tại trong
cấm. Trong một cảm giác không phải là chủ sở hữu một
thời gian chiến tranh. Tiểu bang có tham gia vào các
thị trường ngầm là từ khi không nhất thiết phải bán
cuộc chiến tranh với tổng số lớn hoặc quy mô lớn, mở
thuốc lá, nhưng anh ta lợi nhuận của việc bán các hàng
rộng chiến tranh nhất thiết phải hạn chế lạm dụng về
hoá của mình trên mặt bằng (thường là rượu).
việc sử dụng các nguồn lực cần thiết cho nỗ lực chiến
tranh nhưng quan trọng với đất nước mình, chẳng hạn Hiện tượng này là rất đang thịnh hành ở nhiều tòa án
như thức ăn, xăng, cao su, kim loại,…, thông thường ở tiểu bang Hoa Kỳ với cấm hút thuốc lá, bao gồm cả
là thông qua sự phân chia lương thực. Trong hầu hết California[12][13] , Philadelphia[14] , Utah[15] , Seale[16] ,
trường hợp, trên thị trường đen phát triển để cung cấp Ohio[17] , và Washington, D.C.[18] .
hàng hóa tại khẩu phần giá tăng quá chừng. Các khẩu
phần và kiểm soát giá cả thi hành tại nhiều quốc gia
trong thời gian Chiến tranh ế giới ứ II khuyến
khích các hoạt động phổ biến rộng rãi trên thị trường
đen.[11]

9.2
9.2.1

Cấm ở Hoa Kỳ
Rượu

Một ví dụ cổ điển của việc tạo ra một thị trường màu
đen là cấm của rượu trong quá trình những năm 1920
ở Hoa Kỳ. Nhiều tổ chức tội phạm cung cấp mất lợi thế
của cơ hội trục lợi kết quả trong việc thị trường đen
bị cấm sản xuất và bán hàng nước giải khát cồn. Hầu
hết mọi người không nghĩ rằng uống rượu là đặc biệt
nguy hại của nó cũng không có người mua và người
bán cần được đối xử như thường tội phạm. Vì vậy, bất
hợp pháp speakeasies đầy khởi sắc, và các tổ chức như:
Mafia đã tăng trưởng rất mạnh hơn thông qua các hoạt
động phân phối trên thị trường đen về rượu. Điều này
kéo dài cho đến khi có xóa cấm.
Mặc dù cấm trong năm 1933 thì kết thúc, cả nước có
ngày hôm nay vẫn còn một số tương đồng với tránh
khéo của tuổi được uống là trên 21 tại Hoa Kỳ, đó là
cao so với các nước công nghiệp và ba năm ở phía trên
của đa số tuổi trong gần như tất cả các tiểu bang. Giống
như cấm, pháp luật này là rộng rãi (nhưng hơn bao phủ)
cũng không tuân theo. Mặc dù xã hội, nguồn cung cấp
chiếm thế hơn cho người uống dưới tuổi vị thành niên,
một số quầy bar và các cửa hàng sang phục vụ và bán
cho những người đang có dưới tuổi vị thành niên, và
một số thậm chí có thể thực hiện các đề với cảnh sát
địa phương. Nhiều trường cao đẳng thị trấn đặc biệt là

Graffiti, 2008

10 Việt Nam
Với nền kinh tế ngầm chiếm khoảng 15,6% GDP, Việt
Nam được xếp hạng với các nước tiến bộ nhất trong khu
vực châu Á như Trung ốc và Singapore (13,1% GDP),
Nhật Bản (11,3% GDP). Trong khi đó, khu vực kinh tế


7
ngầm ở khu vực châu Á có quy mô khoảng 26% GDP.
Những số liệu ước tính này được các chuyên gia của
ngân hàng thế giới đưa ra trong một tài liệu đang soạn
thảo về lĩnh vực thuế ở Việt Nam.[19] Nhưng chuyên
gia kinh tế cao cấp Lê Đăng Doanh đã hoài nghi số liệu
của Ngân hàng thế giới (WB) và cho rằng nền kinh tế
ngầm chiếm vào khoảng 30 - 50% GDP, tỷ lệ này phải
cao gấp đôi so với con số mà WB đưa ra.[20]

[14] "'Smoke-easys’ ignore the tobacco ban”, Philadelphia
Inquirer, 27 tháng 3 năm 2007

11

[18] “Smoke-easies offer cover from puff police; Aficionados
just want a place to light up, relax,” e Washington
Times, 20 tháng 11 năm 2003

Xem thêm

• Chợ xám

[17] “smoke-easies, altoid tins, blue moon, janis joplin and
vivid imaginations” Yellow Is e Color Blog

[20] Tỷ lệ kinh tế ngầm của Việt Nam trên 30% GDP?

• Buôn lậu

13 Liên kết

Chú thích

[1] Feature: A Baltimore Way of Life | 4/21/2004 |
Citypaper.com
[2] Journal of Political Economy, “A eory of Prostitution”
16 tháng 2 năm 2001
[3] Cigaree
Smuggling
(washingtonpost.com)

[16] “Smokers find refuge in secret nicotine dens”,
Sealepi.com, 31 tháng 5 năm 2006

[19] Kinh tế ngầm chiếm 15,6% GDP Việt Nam

• Chợ đen

12

[15] “Everyone Head for the Smoke-Easy,” Utah Statesman,

12 tháng 12 năm 2006

Linked

to

Terrorism

[4] North Carolina’s Cigaree Tax Increase Is A Small
Step In e Right Direction But Kids and Taxpayers
Will Miss Benefits of Greater Increase (Campaign for
Tobacco-Free Kids)
[5] e Tax Foundation&emdash; State Sales, Gasoline,
Cigaree, and Alcohol Tax Rates by State, 2000-2008
[6] Scotish Grocers’ Federation (ngày 25 tháng 2 năm
2009). “"Illegal Cigarees Partnership Must Address All
Aspects of Black Market"”. Truy cập ngày 23 tháng 3
năm 2009.
[7] Charles W. Moore. “Is music piracy stealing?”. Truy cập
ngày 15 tháng 3 năm 2009.
[8] Tom Peterkin, Ireland Correspondent (31 tháng 1 năm
2006). “IRA fuel smuggling 'drove oil giants to abandon
Ulster'”. e Daily Telegraph (London). Truy cập 26
tháng 3 năm 2009.
[9] “Fuel smuggling down say customs”. Belfast: BBC. 3
tháng 5 năm 2017. Truy cập 26 tháng 3 năm 2009.
[10] “Red diesel abuse costs UK millions”. What Car?
(Haymarket Group). 7 tháng 11 năm 2007. Truy cập 26
tháng 3 năm 2009.
[11] e Home Front . London: Imperial War Museum. áng

7 năm 1945. ISBN 1-904-897-11-8.
[12] “California’s Ban to Clear Smoke Inside Most Bars,” e
New York Times, 31 tháng 12 năm 1997
[13] “e Land of Smoke-Easies, $500 Barfs,” e San
Francisco Chronicle, 15 tháng 5 năm 1998

• Shadoweconomy.eu Các ấn phẩm và nghiên cứu
về nền kinh tế ngầm và các mưu mẹo tránh thuế.
• Công văn tháng 3 năm 2000 nghị viện Pháp báo
cáo về việc trở ngại về việc kiểm soát và ngăn
ngừa tội phạm tài chính và hoạt động rửa tiền ở
Châu Âu của người Pháp MPs Vincent Peillon và
Arnaud Montebourg, phần thứ ba “Luxembourg’s
political dependency toward the financial sector:
the Clearstream affair” (trang 83–111 trên PDF
version)
• e Underground Economy from National Center
for Policy Analysis (1998)
• Going Underground: America’s Shadow Economy
by Jim McTague (2005)
• e Underground Economy: Global Evidence of Its
Size and Impact (1997)
• Các Hiệu ứng của một thị trường đen sử dụng
cung và cầu
• ông tin về các sản phẩm thị trường đen
• Chiến tranh lạnh thị trường đen bí mật


8

14 NGUỒN, NGƯỜI ĐÓNG GÓP, VÀ GIẤY PHÉP CHO VĂN BẢN VÀ HÌNH ẢNH

14
14.1

Nguồn, người đóng góp, và giấy phép cho văn bản và hình ảnh
Văn bản

• Kinh tế ngầm Nguồn: Người đóng góp: Robbot,
JAnDbot, MSBOT, Bình Giang, VolkovBot, SieBot, Qbot, Alexbot, Y Kpia Mlo, Vizu, Luckas-bot, Mặt trời đỏ, Rubinbot,
Xqbot, Doanmanhtung.sc, Volga, Ashitagaarusa, Dinhtuydzao, TuHan-Bot, ZéroBot, FoxBot, Cheers!-bot, MerlIwBot, AvocatoBot,
AlphamaBot, Undoer undoer, Addbot, itxongkhoiAWB, Tuanminh01, TuanminhBot, Én bạc AWB và 3 người vô danh

14.2

Hình ảnh

• Tập_tin:Tango_style_Wikipedia_Icon.svg Nguồn: />Icon.svg Giấy phép: CC BY-SA 3.0 Người đóng góp: />Nghệ sĩ đầu tiên: mischamajskij
• Tập_tin:Харьк.наб.л.8_Спекулянт_VizuIMG_3671.JPG Nguồn: />D0%B0%D1%80%D1%8C%D0%BA.%D0%BD%D0%B0%D0%B1.%D0%BB.8_%D0%A1%D0%BF%D0%B5%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%
8F%D0%BD%D1%82_VizuIMG_3671.JPG Giấy phép: CC BY-SA 3.0 Người đóng góp: Tác phẩm do chính người tải lên tạo ra Nghệ sĩ đầu
tiên: V. Vizu

14.3

Giấy phép nội dung

• Creative Commons Aribution-Share Alike 3.0