SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THANH HOÁ
PHÒNG GD&ĐT THÀNH PHỐ THANH HÓA
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“MỘT SỐ KINH NGHIỆM KIỂM TRA ĐÁNH GIÁ GIỜ DẠY
TRÊN LỚP CỦA GIÁO VIÊN TRƯỜNG MẦM NON TÀO
XUYÊN”
Người thực hiện: Nguyễn Thị Yên
Chức vụ: Hiệu trưởng
Đơn vị công tác: Trường mầm non Tào Xuyên
SKKN thuộc lĩnh vực: Quản lý
THANH HOÁ NĂM 2017
1
MỤC LỤC
Nội dung
1. Mở đầu
1. Lý do chọn đề tài
2. Mục đích nghiên cứu
3. Đối tượng nghiên cứu
4. Phương pháp nghiên cứu
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lý luận
2.2. Thực trạng vấn đề trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.3. Các giải pháp đã sử dụng.
2.3.1. Làm tốt nhận thức tư tưởng cho giáo viên về công tác kiểm tra,
đánh giá.
2.3.2. Xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp của giáo
viên.
2.3.3. Thực hiện tốt nội dung và nhiệm vụ kiểm tra đánh giá giờ dạy
trên lớp của giáo viên.
2.3.4. Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra cho Ban Giám Hiệu và các thành
viên Ban kiểm tra.
2.3.5. Luôn duy trì hình thức kiểm tra đánh giá giờ trên lớp theo định
kỳ
2.3.6. Tiến hành kiểm tra đánh giá đột xuất không báo trước.
2.3.7. Kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp theo các chuyên đề.
2.3.8. Thường xuyên kiểm tra công tác quản lý hồ sơ giáo viên
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
3. Kết luận và kiến nghị.
Kết luận
Kiến nghị
Trang
3
3
4
4
4
5
5
6
8
8
8
10
11
12
12
14
15
15
16
16
17
2
1. Mở đầu
1.1. Lý do chọn đề tài.
“Giáo dục là quốc sách hàng đầu”, đó là quan điểm chỉ đạo của Đảng ta về
giáo dục và đào tạo. Xuất phát từ quan điểm chỉ đạo đó ngành giáo dục đang tích
cực từng bước đổi mới nội dung chương trình, đổi mới phương pháp dạy học, đổi
mới công tác quản lý giáo dục, công tác kiểm tra nội bộ trường học nhằm nâng cao
chất lượng giáo dục và đào tạo. Thực hiện tốt công tác kiểm tra nội bộ trường học
là thực hiện chức năng quản lý giáo dục, chức năng thiết yếu của các cơ quan quản
lý giáo dục, là công cụ sắc bén góp phần tăng cường hiệu lực và hiệu quả giáo dục.
Để đánh giá chất lượng giáo dục một cách công bằng và chính xác thì phải
có thanh tra, kiểm tra. Trong đó kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp là một công việc
được tiến hành thường xuyên liên tục trong các nhà trường, là nhiệm vụ chủ yếu
của người làm công tác quản lý giáo dục. Quản lý mà không có kiểm tra thì quản lý
sẽ kém hiệu quả và trở thành quan liêu, vì vậy phải kiểm tra để phát hiện điểm
mạnh, điểm yếu trong chuyên môn, nhằm phát huy hơn nữa những điểm mạnh, hạn
chế tối đa những tồn tại để chất lượng giáo dục ngày càng được nâng cao. Kiểm tra
đánh giá giờ dạy trên lớp còn nhằm mục đích trau dồi, phổ biến những kinh nghiệm
đồng thời là dịp bồi dưỡng cho giáo viên về kiến thức và kỹ năng sư phạm.
Trong trường mầm non, kết quả của giờ dạy trên lớp phần lớn là do giáo viên
trực tiếp giảng dạy quyết định, vì vậy đòi hỏi người quản lý làm thế nào để giờ dạy
lên lớp của giáo viên đạt hiệu quả tốt nhất, đây cũng là một vấn đề có tính cấp thiết
để đánh giá đúng năng lực chuyên môn của mỗi giáo viên đứng lớp, đồng thời đảm
bảo được tính công bằng trong việc đánh giá xếp loại giáo viên, khắc phục bệnh
quan liêu đối với người lãnh đạo, nhằm đưa nhà trường vào nền nếp, có hiệu quả
trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ. Khi kiểm tra đánh giá giáo viên qua giờ dạy
trên lớp, người quản lý sẽ nắm bắt được trình độ chuyên môn nghiệp vụ, năng lực
tri thức của giáo viên, khả năng chuyên sâu, năng lực chuyên biệt về một môn hay
một vấn đề nào đó trong chuyên môn. Qua đó còn đánh giá được phẩm chất đạo
đức, tinh thần trách nhiệm của giáo viên đối với công việc, tình yêu thương của cô
3
đối với trẻ, đã quan tâm và đối xử với mọi trẻ công bằng chưa. Mặt khác khi kiểm
tra đánh giá giờ dạy trên lớp sẽ nắm chắc được tình hình của các cháu về sức khoẻ,
tâm lý, không khí học tập, chất lượng học tập của trẻ...
Về phía người dạy được kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp sẽ giúp cho giáo
viên chủ động, tích cực hơn trong bài giảng của mình. Mỗi khi có người đến dự
giờ, giáo viên có tinh thần chuẩn bị bài kĩ hơn, đôi khi còn có sự trao đổi về bài dạy
trước khi lên lớp, đây là một việc làm hết sức có ý nghĩa đối với mỗi giáo viên,
đồng thời lớp học cũng diễn ra sôi nổi hơn, ý thức học tập của trẻ tốt hơn, đây là
điều kiện tốt nhất để giáo viên phát huy tính tích cực, sáng tạo của trẻ. Việc kiểm
tra, đánh giá giờ dạy trên lớp không chỉ giúp cho giáo viên học tập, rút kinh nghiệm
từ tiết dạy mà còn giúp họ những sáng tạo trong xử lý tình huống dạy học.
Thực tế công tác kiểm tra đánh giá giờ dạy của giáo viên ở các trường mầm
non hiện nay vẫn còn nhiều hạn chế, do các trường đa số thiếu giáo viên, không đủ
2 GV/lớp, sỉ số lớp quá đông, ảnh hưởng rất nhiều đến chất lượng giờ dạy. Mặt
khác đa số giáo viên rất ngại bị dự giờ, khi bị dự giờ nhiều giáo viên còn mất bình
tĩnh vì vậy chất lượng giờ dạy không cao.
Xuất phát từ những lý do trên nên tôi chọn đề tài “Một số kinh nghiệm
kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp của giáo viên tại trường mầm non Tào
Xuyên” để viết lên những kinh nghiệm của mình mà tôi đã áp dụng và đạt hiệu quả
cao.
1.2. Mục đích nghiên cứu.
Nghiên cứu một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng kiểm tra đánh giá
giờ dạy trên lớp của giáo viên trường mầm non Tào Xuyên giúp công tác quản lý
trường học của Ban giám hiệu đạt hiệu quả hơn.
1.3. Đối tượng nghiên cứu.
Nghiên cứu các giải pháp nâng cao chất lượng kiểm tra đánh giá giờ dạy trên
lớp của giáo viên.
Nghiên cứu đội ngũ giáo viên nhà trường về trình độ chuyên môn, năng lực
sư phạm…
4
1.4. Phương pháp nghiên cứu.
Phương pháp nghiên cứu lý thuyết: Nghiên cứu sách báo, sách tham khảo, tài
liệu có liên quan đến đề tài.
Phương pháp quan sát : Quan sát giờ dạy của giáo viên.
Phương pháp điều tra, khảo sát thực tế: Điều tra thực trạng về trình độ
chuyên môn, việc thực hiện quy chế chuyên môn, việc soạn giáo án...
Phương pháp thực nghiệm: Tổ chức sinh hoạt tổ chuyên môn nắm bắt các
mặt khó khăn của các giời dạy trên lớp để có sự điều chỉnh kịp thời phù hợp với
thực tế của nhà trường.
Phương pháp thống kê: Thống kê kết quả giảng dạy của giáo viên và kết quả
nhận thức, tiếp thu bài của trẻ.
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm.
2.1. Cơ sở lý luận của sáng kiến kinh nghiệm.
Bác Hồ đã nói:“Thanh tra là tai mắt của trên, là người bạn của dưới”. Thanh
tra, kiểm tra giáo dục là sự nghiệp của cán bộ lãnh đạo giáo dục, lãnh đạo cần phải
kiểm tra, thanh tra thường xuyên. “ Không coi trọng kiểm tra nội bộ trường học
tức là tự tước mất vũ khí cần thiết của người lãnh đạo” - Phạm Văn Đồng.
Kiểm tra là một chức năng thiết yếu của quản lý giáo dục, trong chu trình quản
lý giáo dục không thể thiếu khâu kiểm tra. Bởi vì kiểm tra, đánh giá trong nhà
trường nhằm đảm bảo tính pháp chế, tăng cường kỷ luật trong quản lý giáo dục do
đó nó mang tính chất pháp quyền, nó luôn luôn được đặt dưới đường lối chính sách
của Đảng và Nhà nước nhằm thực hiện tốt mục tiêu giáo dục, đào tạo. Kiểm tra có
tính chất Nhà nước của cơ quan quản lý cấp trên đối với cấp dưới. Do đó tổ chức
kiểm tra thực hiện nhằm phát huy nhân tố tích cực phòng ngừa, xử lý các hành vi vi
phạm góp phần thúc đẩy cơ quan hoàn thành thực hiện đúng kế hoạch đã đặt ra.
Kiểm tra, đánh giá trong trường học là công tác kiểm tra chuyên ngành vừa bộc lộ
quyền lực Nhà nước, vừa đảm bảo dân chủ, kỷ cương trong hoạt động giáo dục và
đào tạo. Vì vậy công tác kiểm tra có một vai trò rất quan trọng trong những tác
động của xã hội về chất lượng giáo dục. Hồ Chí Minh đã viết: “Có kiểm tra mới
5
huy động được tinh thần tích cực và lực lượng to tát của cá nhân, mới biết rõ năng
lực và khuyết điểm của cán bộ, mới sửa chữa và giúp đỡ kịp thời”[1].
“Kiểm tra là một trong những chức năng cơ bản của quản lý.
Đó là công việc hoạt động nghiệp vụ mà người quản lý ở bất kỳ
cấp nào cũng phải thực hiện để biết rõ những kế hoạch, mục tiêu
đề ra trên thực tế đã đạt được đến đâu và như thế nào. Từ đó đề
ra những biện pháp động viên, giúp đỡ, uốn nắn và điều chỉnh
nhằm thúc đẩy các cá nhân và tổ chức phát triển” [2]
Kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên là một trong những
nội dung nằm trong kế hoạch kiểm tra hoạt động sư phạm của
giáo viên. Kiểm tra giờ dạy trên lớp là xem xét và đánh giá kiến
thức, kĩ năng vận dụng phương pháp giảng dạy và giáo dục của
giáo viên. Qua đó, người quản lí có kế hoạch bồi dưỡng, thúc đẩy
giáo viên được kiểm tra và cho cả đội ngũ của mình. Kiểm tra, đánh
giá còn là một công cụ góp phần tăng cường hiệu lực quản lý, nếu kiểm tra, đánh
giá chính xác, chân thực sẽ có tác dụng giúp Hiệu trưởng xác định mức độ, giá trị,
các yếu tố ảnh hưởng…Từ đó tìm ra được những nguyên nhân và đề ra những giải
pháp điều chỉnh có hiệu quả. Qua kiểm tra, đánh giá nó tác động tới ý thức hành vi
và hoạt động của con người, nâng cao tinh thần trách nhiệm, động viên thúc đẩy
việc thực hiện nhiệm vụ, uốn nắn, giúp đỡ, sửa chữa những sai sót, khuyết điểm và
tuyên truyền kinh nghiệm giáo dục tiên tiến. Kiểm tra đánh giá tốt sẽ dẫn tới tự
kiểm tra, đánh giá tự giác.
2.2. Thực trạng công tác kiểm tra giờ dạy của giáo viên tại trường mầm
non Tào Xuyên.
Trường mầm non Tào xuyên được thành lập tháng 8 năm 2004 trên cơ sở chia
tách 3 trường mầm non Hằng Long, Hoằng Anh và Hoằng Lý. Những năm đầu
thành lập nhà trường có nhiều khu nhỏ, lẻ nằm rải rác nhiều nơi trên địa bàn. Cơ sở
vật chất nhiều khó khăn thiếu thốn, phòng học cấp 4 cũ nát xuống cấp một cách
nghiêm trọng. Đội ngũ CBGV, nhân viên được điều động từ một số trường mầm
6
non trong huyện Hoằng Hóa và một số tuyển mới. Trình độ giáo viên không đồng
đều, năng lực sư phạm hạn chế. Năm 2010 nhà trường được xây dựng khu trung
[1] Hồ Chí Minh, Toàn tập, NXB CTQG.
[2] Tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục của Tiến sĩ Trần Thị Tuyết Mai – Giảng
viên trường Cán bộ quản lý Giáo dục Thành phố Hồ Chí Minh.
tâm nhưng vị trí ở xa khu dân cư, cơ sở vật chất từng bước được đầu tư. Năm 2012
nhà trường tập trung về một khu và được sáp nhập về thành phố Thanh Hóa và vẫn
còn là một trong những trường khó khăn của thành phố.
Tổng số cán bộ giáo viên, nhân viên hiện nay là 21 đồng chí. Trong đó:
BGH: 3
Giáo viên: 17
Nhân viên: 1.
Trình độ chuyên môn: Đại học: 19
Trung cấp: 2
Giáo viên trong biên chế: 19
Giáo viên hợp đồng thành phố: 2.
Về cơ sở vật chất: Tổng số phòng học: 7; chưa có phòng chức năng và các
phòng hiệu bộ.
Tổng số cháu: 230 cháu. Tổng số nhóm, lớp: 7
Kết quả khảo sát thực trạng:
- Khảo sát về tâm lý của giáo viên nhận thức về việc kiểm tra đánh giá:
Tổng số giáo viên được khảo sát: 17 GV
+ Số giáo viên coi việc kiểm tra đánh giá của Ban giám hiệu là công việc
thường xuyên: 3 GV, tỷ lệ 18%.
+ Số giáo viên rất ngại và lo sợ khi Ban giám hiệu kiểm tra, dự giờ: 14
chiếm tỷ lệ 82 %.
- Khảo sát năng lực chuyên môn qua việc xếp loại dự giờ đầu năm học:
TS giờ dự
Xếp loại giờ dạy
Ghi chú
7
10
Tỉ lê %
Giỏi
1
10
Khá
4
40
TB
5
50
Không đạt YC
0
Như vậy qua thực trạng trên chúng ta thấy đa số giáo viên có tâm lý lo ngại
kiểm tra giờ dạy trên lớp, do đó khi kiểm tra sẽ không chủ động, mất bình tĩnh,
lúng túng dẫn đến kết quả giờ dạy chưa cao, tỷ lệ giờ khá giỏi còn thấp, đặc biệt giờ
giỏi ít, giờ trung bình nhiều.
Kế hoạch kiểm tra giao cho tổ chuyên môn còn chưa chủ động, phụ thuộc
vào Ban giám hiệu, có khi chậm so với kế hoạch đề ra.
Nhà trường chưa có chế độ, quyền lợi cho các kiểm tra viên và bản thân
kiểm tra viên cũng phải đứng lớp, do đó kế hoạch kiểm tra nhiều khi không thực
hiện được đúng kế hoạch, không động viên được các kiểm tra viên…
Từ thực trạng trên, tôi đã nghiên cứu tìm tòi đặt ra một số giải pháp cơ bản
để thực hiện việc kiểm tra, đánh giá giờ dạy trên lớp của giáo viên một cách có hiệu
quả nhất.
2.3. Một số giải pháp kiểm tra giờ dạy trên lớp của giáo viên.
2.3.1. Làm tốt nhận thức tư tưởng cho giáo viên về công tác kiểm tra, đánh giá:
Nắm bắt được tâm lý chung của đa số giáo viên là rất ngại kiểm tra giờ dạy
trên lớp, cho là khi bị kiểm tra những yếu kém sẽ bị Ban Giám hiệu đưa ra trước
Hội đồng giáo viên sẽ ảnh hưởng đến danh dự và uy tín, vì vậy để giải quyết khâu
tư tưởng tôi đã tiến hành bằng cách thông qua Hội nghị cán bộ công chức, viên
chức, Đại hội công đoàn, các buổi sinh hoạt chuyên môn phân tích rõ vị trí, vai trò
của công tác kiểm tra, nhất là kiểm tra đánh giá giờ dạy, giúp giáo viên hiểu rằng
kiểm tra, dự giờ là công việc thường xuyên của người quản lý. Thông qua việc dự
giờ người quản lý sẽ nắm bắt được thực trạng chất lượng chuyên môn của giáo
viên, góp ý kiến trao đổi, bổ sung các hình thức tổ chức giúp cho giờ dạy sinh động
hơn, hấp dẫn hơn cũng qua kiểm tra có kế hoạch bồi dưỡng nhằm nâng cao chất
lượng chuyên môn. Kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp của giáo viên là để thúc đẩy
nhà trường phát triển chứ không phải vì lý do cá nhân nào khác.
8
Bằng việc làm này nhà trường đã khắc phục được tâm lý của một số giáo
viên khi thấy Ban giám hiệu tới dự giờ thì mất bình tĩnh, lo lắng, khiến giờ dạy đạt
kết quả thấp hơn bình thường không có Ban giám hiệu đến dự.
2.3.2. Xây dựng kế hoạch kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp của giáo viên:
Xây dựng kế hoạch kiểm tra nội bộ một cách chi tiết, khoa học có tính khả
thi ngay từ đầu năm học như: kế hoạch kiểm tra toàn diện giáo viên theo lịch cụ thể
của từng tháng; kế hoạch kiểm tra chuyên đề; kế hoạch kiểm tra các hoạt động sư
phạm...trên cơ sở đó Ban Giám Hiệu xây dựng kế hoạch dự giờ giáo viên, công
khai trong năm học để giáo viên chủ động trong công tác kiểm tra. BGH xây dựng
quy chế đánh giá rõ ràng chi tiết dựa trên các văn bản quy phạm pháp luật của Nhà
nước và có sự vận dụng linh hoạt điều chỉnh cho phù hợp với nhà trường.
Khi tiến hành kiểm tra cần có kế hoạch cụ thể, phân công nhiệm vụ kiểm tra
cho từng thành viên trong đoàn kiểm tra. Ngoài ra cần có những cuộc kiểm tra đột
xuất để nắm được tình hình thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên. Cần xây
dựng một cách cụ thể chi tiết kế hoạch kiểm tra định kỳ có khả năng thực thi cao và
phải thực hiện đúng lịch đã qui định.
Việc kiểm tra, đánh giá giờ dạy trên lớp được Ban giám hiệu lên kế hoạch cụ
thể và được cụ thể hoá cho cả năm, từng học kỳ, từng tháng, từng tuần, từng ngày,
từng người và từng hoạt động. Kế hoạch kiểm tra thường xuyên, kiểm tra đột xuất
được thông qua trước tập thể Hội đồng nhà trường và nêu rõ mục đích, nội dung,
phương pháp kiểm tra, thời gian kiểm tra đảm bảo tính ổn định của kế hoạch. Lên
kế hoạch phải khoa học, không bị chồng chéo, nhà trường đã có quy định trung
bình một giáo viên trong tháng được Ban giám hiệu kiểm tra, dự giờ từ 1 – 2 hoạt
động. Đối với giáo viên mới vào ngành và năng lực sư phạm hạn chế sẽ kiểm tra dự
giờ thường xuyên hơn, đồng thời chỉ đạo Phó hiệu trưởng phụ trách chuyên môn
lên lịch dự giờ và dự các hoạt động cụ thể theo từng tuần, tháng thông báo tới từng
giáo viên, giúp giáo viên chủ động trong công tác chuẩn bị bài, chuẩn bị kế hoạch
giảng dạy và những đồ dùng có liên quan, sau đó Ban giám hiệu hoặc thành lập
Ban kiểm tra tiến hành đi kiểm tra, đánh giá giờ dạy trên lớp của giáo viên. Kết quả
kiểm tra, đánh giá được công khai trước giáo viên được kiểm tra, sau khi thống
9
nhất kết quả xếp loại đánh giá giáo viên ký tên vào biên bản hoặc sổ dự giờ và đó
chính là căn cứ tiêu chuẩn xếp loại chuyên môn của giáo viên theo tiêu chuẩn thi
đua hàng tháng.
Ví dụ kế hoạch kiểm tra tháng 10 năm 2016 như sau:
Tháng
Tuần
I
II
10
III
IV
Nội dung
kiểm tra
Đối tượng
kiểm tra
- Giáo viên
Kiểm tra giờ khối 5 tuổi.
dạy
- Giáo viên
Kiểm tra giờ khối 4 tuổi
dạy
Kiểm tra giờ - Giáo viên
dạy
khối 3 tuổi
Ghi chú
Kiểm tra giờ - Giáo viên
dạy
khối nhà trẻ
Nhờ cách làm này mà công tác kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp được tiến
hành một cách nhịp nhàng, chủ động, linh hoạt, không bị chồng chéo và khi có tình
huống nào xảy ra về thời gian thì dự giờ vẫn được tiến hành theo đúng kế hoạch do
nhà trường chủ động điều chỉnh kế hoạch từ trước. Tuy nhiên nếu có việc đột xuất
thì kế hoạch vẫn phải thay đổi.
Ví dụ: Kế hoạch tuần 4 tháng 10 dự giờ khối nhà trẻ nhưng tuần đó Phòng
GD&ĐT thành phố có kế hoạch tập huấn chuyên đề thì kế hoạch dự giờ khối nhà
trẻ phải điều chỉnh trước hoặc sau thời gian đó.
2.3.3. Thực hiện tốt nội dung và nhiệm vụ kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp của
giáo viên.
Khi tiến hành kiểm tra, đánh giá phải đảm bảo 4 nội dung như: Kiểm tra
trình độ tay nghề, chuyên môn nghiệp vụ của giáo viên; kiểm tra việc thực hiện quy
10
chế chuyên môn của giáo viên; kiểm tra kết quả giảng dạy của giáo viên; Kiểm tra
việc thực hiện các công tác khác. Trong 4 nội dung để đánh giá giáo viên, tôi xác
định rõ tầm quan trọng của mỗi nội dung và bốn nội dung trên có mối quan hệ hữu
cơ với nhau, trong đó nội dung về trình độ tay nghề, chuyên môn nghiệp vụ của
giáo viên và thực hiện quy chế chuyên môn của giáo viên là hai tiêu chí quan trọng
để đánh giá giáo viên.
Về nhiệm vụ kiểm tra tôi đặc biệt tuân thủ các qui định, qui chế và hướng
dẫn liên quan đến hoạt động sư phạm của giáo viên như xem xét hồ sơ, quan sát tiết
dạy, dự giờ kiểm tra chất lượng học tập của trẻ và thu thập những ý kiến về giáo
viên, yêu cầu của việc làm này đòi hỏi sự tỉ mỉ, đối chiếu rõ ràng, nhận rõ việc làm
tốt và chưa tốt của giáo viên để có đánh giá phù hợp.
Về nhiệm vụ đánh giá (tiến hành sau khi kiểm tra giáo viên) tôi căn cứ vào
kết quả kiểm tra đánh giá chất lượng hoạt động sư phạm của giáo viên bằng cách
đối chiếu với văn bản pháp quy có tính đến đối tượng giáo viên và học sinh cùng
bối cảnh cụ thể như nghiên cứu với chuẩn đánh giá, phân tích các thông tin thu
nhập được qua công tác kiểm tra (4 nội dung kiểm tra) đối chiếu với chuẩn để xếp
loại, thông báo cho giáo viên. Đối với khâu này đòi hỏi phải đánh giá khách quan,
chính xác, công bằng. Định hướng, khuyến khích tạo cơ sở cho sự tiến bộ của giáo
viên và tạo nhiệm vụ tư vấn thúc đẩy.
Sau khi kiểm tra, đánh giá nhận xét kết quả tôi thường trao đổi với giáo viên
là người được kiểm tra chủ yếu dựa vào giờ dạy trên lớp và nghiên cứu các hoạt
động khác nhau của giáo viên, giúp cho giáo viên phát hiện những thiếu sót hạn
chế, đồng thời tôi phân tích rõ, nhận xét các mặt mạnh, mặt yếu từ đó đưa ra những
lời khuyên để nâng cao chất lượng giảng dạy.
2.3.4. Bồi dưỡng nghiệp vụ kiểm tra cho Ban giám hiệu và các thành viên Ban
kiểm tra:
Ban giám hiệu nhà trường và các kiểm tra viên cần được bồi dưỡng thường
xuyên và học tập các văn bản quy định về kiểm tra nội bộ trường học nói chung và
kiểm tra đánh giá giờ dạy nói riêng, từ đó có biện pháp kiểm tra một cách khoa học
11
và nâng cao trình độ quản lý của người Hiệu trưởng, vì vậy Hiệu trưởng cần phải
xây dựng lực lượng kiểm tra, gồm những thành viên có uy tín, có năng lực nghiệp
vụ chuyên môn giỏi, phân công cụ thể và xác định quyền hạn, trách nhiệm của từng
thành viên trong ban kiểm tra.
Ví dụ: Hiệu trưởng ra quyết định thành lập Ban kiểm tra nội bộ của nhà
trường ngay từ đầu năm học gồm Hiệu trưởng làm trưởng ban, các Phó hiệu trưởng
làm phó ban, các Tổ trưởng chuyên môn làm ban viên…
Thường xuyên bồi dưỡng cho lực lượng kiểm tra bằng cách quán triệt về
nhận thức tư tưởng cho các thanh tra viên, cung cấp các văn bản pháp quy, hướng
dẫn về nghiệp vụ kiểm tra; tổ chức học tập văn bản mới của Bộ, Ngành để kịp thời
điều chỉnh nội dung, phương pháp, hình thức kiểm tra cho phù hợp quy định như
cách đánh giá xếp loại chung, kiểm tra toàn diện, kiểm tra chuyên đề…
Khi kiểm tra giờ dạy của giáo viên phải đánh giá công bằng, khách quan,
đúng thực tế, dự giờ xong phải góp ý trên tinh thần xây dựng động viên khích lệ
giáo viên cố gắng hơn, giúp giáo viên có thêm kiến thức và kinh nghiệm trong
giảng dạy. Tuyệt đối không được lợi dụng kiểm tra để “vạch lá tìm
sâu” hay “bới lông tìm vết” để thực hiện ý đồ cá nhân, như vậy sẽ
làm cho người bị kiểm tra bất mãn, nhụt chí hướng, hậu quả nội
bộ mất đoàn kết, chất lượng đi xuống.
2.3.5. Luôn duy trì hình thức kiểm tra đánh giá giờ trên lớp theo định kỳ.
Hàng tháng Ban giám hiệu dự giờ mỗi giáo viên từ 1 - 2 tiết dạy trên lớp.
Ngoài ra còn tổ chức thao giảng để chọn giáo viên giỏi cấp trường, dưới hình thức
củng cố cho giáo viên nắm chắc lý thuyết về việc chăm sóc giáo dục trẻ để áp dụng
thực hành vào tổ chức các hoạt động giáo dục trẻ, đây cũng là công việc kiểm tra
đánh giá định kỳ hàng năm. Vào tháng 11 nhà trường thường phát động thi đua lập
nhiều thành tích chào mừng ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11 và cũng là cơ sở để
đánh giá kết quả xếp loại thi đua cuối năm học.
Cụ thể, trong năm học Ban giám hiệu đã dự giờ định kỳ mỗi giáo viên 1 - 2
giờ trong tháng. Tổng số giờ dự được đánh giá: 120 giờ.
Kết quả xếp:
- Giờ giỏi: 59 = 49 %
- Khá:
61 = 51 %
12
- Trung bình: 0
Trong đợt thao giảng giáo viên giỏi cấp trường có 14/17 giáo viên đạt giáo
viên giỏi, tỷ lệ 82 %.
2.3.6. Tiến hành kiểm tra đánh giá đột xuất không báo trước.
Ngoài việc kiểm tra giờ trên lớp theo định kỳ một cách thường xuyên Ban
giám hiệu kết hợp kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp đột xuất.
Việc kiểm tra, dự giờ đánh giá đột xuất giúp Ban giám hiệu nắm bắt kịp thời,
cụ thể, khách quan, chính xác về sự chuẩn bị bài lên lớp, từ đồ dùng trực quan, giáo
án, phương pháp hình thức tổ chức, truyền thụ kiến thức mới tới trẻ, khắc phục
được tình trạng đối phó, ỷ lại của một số giáo viên có tinh thần tự giác chưa cao.
Bằng phương pháp này nhà trường đã góp phần làm tăng tinh thần tự giác,
chủ động tích cực và sáng tạo của giáo viên, góp phần nâng cao chất lượng giảng
dạy của giáo viên trong toàn trường.
Việc dự giờ đột xuất cũng được lập kế hoạch theo từng tuần,
tuy nhiên kế hoạch này không thông báo công khai mà chỉ thông
báo cho Ban kiểm tra nội bộ của nhà trường để thực hiện và chỉ
thông báo cho giáo viên ngay trước giờ dạy, đảm bảo khách quan,
công bằng. Đối với giáo viên mới, giáo viên năng lực hạn chế việc
dự giờ đột xuất có thể gây áp lực tâm lí cho giáo viên nên nhà
trường đã thực hiện từng bước như sau: tổ chức dự tiết đầu tiên để
góp ý định hướng và không đánh giá xếp loại, tiết dự thứ 2 là tiết
để đánh giá xếp loại đầu tiên có báo trước ngày giờ và lực lượng
dự giờ; tiết thứ 3 (có thể đến tiết thứ 4) để đánh giá thì không báo
trước giờ, ngày dự mà báo trước tuần dự để tăng tính tự giác của
giáo viên, sau đó sẽ dự không báo trước vào bất kì thời gian nào.
Ngoài ra tùy tình hình thực tiễn để điều chỉnh tăng, giảm số tiết dự
giờ đột xuất đối với một giáo viên hay đối với các giáo viên. Làm
như vậy để mọi giáo viên luôn có tinh thần chuẩn bị giờ dạy chu đáo, làm quen với
công việc bị dự giờ là việc bình thường, thường xuyên của Ban Giám Hiệu, không
nặng nề, không lo sợ. Trong quá trình dự giờ đột xuất cũng như dự giờ định kỳ
hàng tháng. Khi dự giờ tôi rất chú trọng đến việc ghi chép cẩn thận, quan sát diễn
13
biến của giờ dạy trong quá trình cô và trẻ hoạt động. Sau khi kết thúc giờ dạy Ban
giám hiệu có sự góp ý nhận xét kịp thời. Căn cứ vào nội dung yêu cầu của bài, các
tiêu chí đánh giá về các lĩnh vực như kiến thức - kỹ năng - phong cách sư phạm và
hình thức tổ chức của giáo viên. Sau đó cho giáo viên tự nhận xét giờ dạy của mình
và Ban giám hiệu cùng tổ trưởng chuyên môn có ý kiến góp ý bổ sung những kiến
thức thiếu trong quá trình dạy, các hình thức tổ chức khi chuyển tiếp giữa các phần
dạy để giờ dạy sinh động hơn và từ đó động viên mọi giáo viên cùng phấn đấu tích
luỹ kinh nghiệm, có ý tưởng sáng tạo và trao đổi cho nhau cùng học tập tiến bộ.
Trên cơ sở kiểm tra dự giờ đánh giá giáo viên một cách toàn diện nhiều mặt như
đối với giáo viên như: Về tinh thần đối với công việc, ý thức chuẩn bị, phẩm chất
đạo đức ... Sự tiếp thu kiến thức của học sinh có đảm bảo tính tích cực, chủ động
sáng tạo của trẻ không, kết quả giờ dạy một cách chính xác nhất.
Trong năm học Ban giám hiệu đã kiểm tra đột xuất ở tất cả 7 nhóm lớp, kết
quả dự 20 tiết.
Xếp giờ giỏi: 6 giờ = 30 %
Khá: 14 giờ = 60 %
Trung bình: 0
2.3.7. Kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp theo các chuyên đề.
Ngoài kiểm tra đánh giá các hoạt động giáo dục, tôi luôn chú trọng đến việc
kiểm tra đánh giá thực hiện các chuyên đề như chuyên đề giáo dục Lấy trẻ làm
trung tâm, chuyên dề giáo dục phát triển vận động…
Kiểm tra đánh giá hình thức tổ chức, nội dung lồng ghép tích hợp các chuyên
đề vào các môn học trong quá trình tổ chức cho trẻ hoạt động, sao cho phù hợp, có
hiệu quả và được tiến hành trong cả năm học. Bằng cách làm này tôi đã nắm bắt
được tiến độ thực hiện được yêu cầu của từng chuyên đề với mục đích đi sâu vào
từng chuyên đề, từng môn giúp giáo viên củng cố khắc sâu về các chuyên đề mới
trong năm và các chuyên đề cũ trước đây như:
Sau khi tiếp thu chuyên đề mới, tôi lên kế hoạch tổ chức cho giáo viên có
năng lực dạy giỏi và có khả năng thực hiện tốt môn dạy của chuyên đề, dạy mẫu
cho toàn trường dự giờ.
14
Ví dụ: Cô Lê Thị Hậu, tổ trưởng chuyên môn mẫu giáo dạy mẫu giờ âm
nhạc, lớp mẫu giáo 5 – 6 tuổi.
Cô Trương Thị Hương, tổ phó chuyên môn mẫu giáo dạy mẫu giờ
khám phá khoa học, lớp mẫu giáo 4 - 5 tuổi.
Cô Đỗ Thị Lệ Quyên, tổ trưởng chuyên môn nhà trẻ, dạy mẫu giờ
nhận biết, nhóm trẻ 25 – 36 tháng.
Giáo viên được dự giờ học tập và rút kinh nghiệm để áp dụng vào trong quá
trình giảng dạy của từng nhóm lớp, do đó đã thực hiện chuyên đề một cách đồng
bộ. Qua quá trình thực hiện chuyên đề nhà trường đã thu được kết quả tốt, nhiều
giáo viên đã đạt giờ dạy giỏi các môn học có lồng ghép, tích hợp các chuyên đề,
các cháu tiếp thu bài nhanh và rất hứng thú say mê như lớp mẫu giáo 5 tuổi A, 5
tuổi B, 4 tuổi B…
2.3.8. Thường xuyên kiểm tra công tác quản lý hồ sơ giáo viên.
Công tác quản lý hồ sơ của giáo viên chính là nề nếp hoạt động thường
xuyên của giáo viên về kế hoạch giảng dạy. Bao gồm: Sổ bài soạn, sổ chuyên môn
(tích lũy kinh nghiệm), sổ theo dõi sức khoẻ của trẻ, sổ theo dõi tổng hợp chất
lượng…qua đó đánh giá việc thực hiện chế độ nuôi dưỡng chăm sóc, giáo dục trẻ.
Công tác kiểm tra và ghi chép biên bản kiểm tra tôi rất quan tâm. Sau mỗi lần kiểm
tra đánh giá đều lưu phiếu kiểm tra đánh giá ghi chép đầy đủ quá trình hoạt động
của cô và trẻ, những ưu điểm, nhược điểm và xếp loại có đầy đủ chữ ký của người
dự và giáo viên. Biên bản kiểm tra lưu sổ xếp loại chuyên môn trong 5 năm liên tục
đó là căn cứ để theo dõi sự phát triển chuyên môn của từng giáo viên trong nhiều
năm và cũng là căn cứ để bình xét thi đua cuối kỳ I, kỳ II và cả năm. Cụ thể trong
năm tôi đã kiểm tra được 7 bộ hồ sơ, xếp loại tốt: 3 bộ = 43 %, khá: 4 bộ = 57 %.
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm.
Qua việc áp dụng thực hiện một số biện pháp kiểm tra đánh giá giờ dạy trên
lớp của giáo viên tại trường mầm non Tào Xuyên thực sự đã mang lại hiệu quả cao.
Đa số đội ngũ giáo viên không còn cảm giác căng thẳng, lo sợ khi bị nhà trường
hay cấp trên kiểm tra, họ đã xác định được công việc kiểm tra là việc làm thường
xuyên của quản lý. Qua việc kiểm tra dự giờ thường xuyên cho nên giáo viên vững
vàng hơn về nghiệp vụ sư phạm, họ dần dần bình tĩnh, tự nhiên khi lên lớp, rèn
15
luyện cho họ tự tin vào khả năng của mình, từ đó chất lượng giờ dạy được nâng lên
và thích tham gia vào các hoạt động tập thể, bề nổi của trường.
Như vậy, nhờ việc thực hiện các biện pháp kiểm tra, đánh giá giờ dạy trên
lớp của giáo viên mà chất lượng giáo dục toàn diện của nhà trường được nâng lên
rõ rệt, chất lượng các giờ dạy so với đầu năm xếp loại giỏi chiếm tỷ lệ cao, đặc biệt
không còn giờ xếp loại trung bình. Năm học 2016 – 2017 nhà trường được phòng
GD&ĐT chọn một giáo viên tham gia Hội thi giáo viên giỏi cấp tỉnh, qua 3 vòng
thi kết quả giáo viên của nhà trường là 1 trong 10 giáo viên đạt giáo viên giỏi cấp
tỉnh, góp phần vào thành tích chung của thành phố, đây là một vinh dự lớn đối với
một trường vùng ven thành phố trong điều kiện cơ sở vật chất còn gặp nhiều khó
khăn.
Kết quả cụ thể tổng hợp đánh giá chất lượng giờ dạy của giáo viên trong năm
học 2016 – 2017 (tính cả dự giờ theo kế hoạch, đột xuất và thi giáo viên giỏi cấp
trường) như sau:
TS giờ dự
157
Tỷ lệ %
Giỏi
79
50,3
Xếp loại giờ dạy
Khá
TB
78
0
49,7
Không đạt YC
0
Ghi chú
3. Kết luận và kiến nghị.
- Kết luận.
Kiểm tra, đánh giá giờ dạy trên lớp trong trường mầm non chiếm một vị trí
vô cùng quan trọng, là một công việc thiết yếu, thường xuyên và liên tục của người
cán bộ quản lý, vì vậy đòi hỏi người Hiệu trưởng phải giành nhiều thời gian, công
sức phải tiến hành đồng bộ, phải trung thực công bằng khách quan trong quá trình
kiểm tra, đánh giá, phải có kế hoạch cụ thể rõ ràng, chủ động linh hoạt trong quá
trình thực hiện.
Quá trình nghiên cứu và thực hiện của tôi về vấn đề kiểm tra đánh giá giờ
dạy trên lớp đã mang lại hiệu quả cao. Qua đó chúng ta cũng thấy được công việc
dự giờ, thăm lớp của Ban giám hiệu đã trở nên thường xuyên bắt buộc mà tất cả
giáo viên ai cũng hiểu, xoá đi tâm lý ngần ngại, mặc cảm, mang lại mong muốn
16
được học hỏi, được hoàn thiện mình hơn. Đặc biệt có nhiều giáo viên mong muốn
được Ban giám hiệu thường xuyên đến lớp dự giờ góp ý để khắc phục những nhược
điểm, thiếu sót và đóng góp công sức nhiều hơn cho công tác chăm sóc giáo dục
trẻ, kết quả chất lượng giờ dạy, chất lượng giáo dục trẻ đạt cao hơn so với năm học
trước. Từ đó tôi cũng rút ra bài học kinh nghiệm cho bản thân trong công tác chỉ
đạo đội ngũ giáo viên thực hiện chuyên môn, đặc biệt là vấn đề kiểm tra đánh giá
giờ dạy trên lớp đó là:
Người cán bộ quản lý trong giai đoạn hiện nay phải luôn luôn tự đổi mới và
cải tiến phương pháp quản lý phù hợp với tình hình thực tế của địa phương, của nhà
trường, tiếp cận nhanh về mục tiêu đổi mới giáo dục đào tạo để vận dụng vào quá
trình chỉ đạo, thực hiện một cách linh hoạt.
Muốn thực hiện tốt nhiệm vụ năm học, mục tiêu của giáo dục mầm non,
muốn nắm chắc năng lực chuyên môn của đội ngũ giáo viên thì trước hết phải làm
tốt công tác kiểm tra đánh giá giờ lên lớp của giáo viên cũng như việc tổ chức các
hoạt động.
Phải đánh giá giờ dạy trên lớp một cách khách quan, trung thực mới có thể
hiểu được thực chất tình trạng để tìm ra biện pháp thích hợp thực tế trong công tác
quản lý của mình.
Giải quyết tốt vấn đề tư tưởng cho chị em giáo viên, giúp chị em giáo viên
hiểu thật sâu sắc vị trí, ý nghĩa của công tác kiểm tra đánh giá.
Làm tốt kế hoạch kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp, xây dựng kế hoạch cụ
thể từng tuần, từng tháng, học kỳ và cả năm cũng như kế hoạch dự giờ từng người,
từng nhóm lớp, từng hoạt động, các chuyên đề một cách cụ thể.
Tổ chức tốt lực lượng kiểm tra đủ về số lượng và có trình độ, năng lực, nắm
vững về chuyên môn.
Đưa ra quyết định chính xác kịp thời về kết quả kiểm tra giờ dạy trên lớp,
công bằng và khách quan.
Trên đây là một số kinh nghiệm về việc kiểm tra đánh giá giờ dạy trên lớp tại
trường mầm non Tào Xuyên. Trong quá trình nghiên cứu và hoàn thành đề tài
không tránh khỏi khiếm khuyết, rất mong được sự góp ý bổ sung của Hội đồng
khoa học các cấp để đề tài của tôi được hoàn thiện hơn.
17
- Kiến nghị:
Đề nghị với cơ quan quản lý cấp trên tổ chức tập huấn thêm nghiệp vụ kiểm
tra trong nhà trường cho các thành viên Ban kiểm tra nội bộ trường học.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG
ĐƠN VỊ
Tào Xuyên, ngày 10 tháng 4 năm 2017
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết không sao chép nội dung
của người khác.
Người viết SKKN
Nguyễn Thị Yên
18
Tài liệu tham khảo:
1. Tài liệu bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục của Tiến sĩ Trần Thị Tuyết
Mai – Giảng viên trường Cán bộ quản lý Giáo dục Thành phố
Hồ Chí Minh.
2. Giúp Hiệu trưởng điều hành công việc đạt hiệu quả cao. Nhà xuất bản Lao
động – Xã hội.
3. Tài liệu hướng dẫn công tác kiểm tra nội bộ trường học.
4. Hồ Chí Minh, Toàn tập. Nhà xuất bản Chính trị Quốc gia.
19
Ề TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH GIÁ
XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP CAO
HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Yên
Chức vụ và đơn vị công tác: Hiệu trưởng, Trường mầm non Tào Xuyên
* Liệt kê tên đề tài theo thứ tự năm học, kể từ khi tác giả được tuyển dụng vào
Ngành cho đến thời điểm hiện tại
CÁC ĐỀ TÀI SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM ĐÃ ĐƯỢC HỘI ĐỒNG ĐÁNH
GIÁ XẾP LOẠI CẤP PHÒNG GD&ĐT, CẤP SỞ GD&ĐT VÀ CÁC CẤP
CAO HƠN XẾP LOẠI TỪ C TRỞ LÊN
Họ và tên tác giả: Nguyễn Thị Yên
Chức vụ và đơn vị công tác: Hiệu trưởng, Trường mầm non Tào Xuyên
20
TT
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
12
13
14
Tên đề tài SKKN
Thực hiện chuyên đề LQ Chữ
cái ở lớp 5 – 6 tuổi.
Chỉ đạo chuyên đề GD Lễ
giáo cho trẻ trong trường MN
Áp dụng thực hiện chuyên đề
GD Lễ giáo cho trẻ 5 tuổi
Kinh nghiệm dạy môn kể
chuyện cho trẻ MG
Nâng cao chất lượng thực
hiện chuyên đề GD lễ giáo
cho trẻ
Cho trẻ LQ với Truyện kể
Tổ chức bán trú cho trẻ ở địa
bàn nông thôn
Chỉ đạo làm đồ dùng đồ chơi
trong trường mầm non
Kinh nghiệm xây dựng đội
ngũ giáo viên
Kinh nghiệm huy động trẻ
đến trường
Phối hợp với các lực lượng
huy động trẻ đến trường
Giới thiệu một số cách làm đồ
dùng đồ chơi
Một số biện pháp xây dựng
đội ngũ giáo viên
Một số biện pháp xây dựng
tập thể sư phạm đoàn kết
Cấp đánh
giá xếp loại
(Phòng, Sở,
Tỉnh...)
Kết quả
đánh giá
xếp loại
(A, B,
hoặc C)
Năm học đánh
giá xếp loại
Sở GD&ĐT
C
1994 - 1995
Sở GD&ĐT
C
1996 - 1997
A
1997 - 1998
A
1998 - 1999
Phòng
GD&ĐT
A
1999 - 2000
Sở GD&ĐT
C
2000 - 2001
Sở GD&ĐT
B
2001 – 2002
Sở GD&ĐT
B
2002 -2003
Sở GD&ĐT
B
2004 - 2005
Sở GD&ĐT
C
2005 - 2006
Sở GD&ĐT
C
2009 – 2010
Sở GD&ĐT
B
2010 – 2011
A
2014 – 2015
A
2015 – 2016
Phòng
GD&ĐT
Phòng
GD&ĐT
Phòng
GD&ĐT
Phòng
GD&ĐT
21