QUY TRÌNH CHĂM SÓC
CATHETER TĨNH MẠCH TRUNG TÂM
BCV: ĐD Lâm Thanh Tuyền
MỤC TIÊU
Nắm
được mục đích, chỉ định và vị trí đặt
catheter.
Các
biến chứng và cách phòng ngừa
nhiễm trùng do catheter.
Lập
kế hoạch chăm sóc người bệnh.
Thực
hiện kỹ thuật thay băng catheter.
MỤC ĐÍCH
●
●
●
●
Dùng làm mạch máu để chạy thận nhân tạo.
Đường mạch máu tạm thời khi chưa có đường
máu vĩnh viễn (AVF, AVG).
Chức năng trong thời gian ngắn.
Khi đặt hay thay băng catheter tĩnh mạch
trung tâm áp dụng tốt qui tắc thực hành
lâm sàng nhằm kiểm soát các biến chứng
kết quả điều trị cao nhất.
CHỈ ĐỊNH
Suy thận cấp
Ngộ độc cấp
Thay huyết tương
Bệnh thận mạn giai đoạn cuối
BN bị hư tắc AVF, chống chỉ định mổ fistula, graft
Thẩm phân phúc mạc (Catheter Tenckhoff, viêm
phúc mạc)
Ghép thận (chờ ghép, thải ghép)
CÁC VỊ TRÍ ĐẶT CATHETER
ĐƯỜNG MÁU VĨNH VIỄN
AVF
AVG
BIẾN CHỨNG
●
●
Biến chứng tức thời sau đặt
Chảy máu
Loạn nhịp tim, thuyên tắc khí
Tổn thương TM dưới đòn, cảnh trong
Catheter nằm sai vị trí
Tràn máu màng ngoài tim
Biến chứng lâu dài
Catheter mất chức năng
Huyết khối, hẹp tĩnh mạch trung tâm
Nhiễm trùng liên quan đến catheter
BIẾN CHỨNG NHIỄM TRÙNG LQ CATHETER
• Nhiễm trùng chân
catheter
• Nhiễm trùng đường
hầm
• Nhiễm trùng huyết
BIỆN PHÁP PHÒNG NGỪA NHIỄM TRÙNG
●
Chỉ sử dụng trong lọc máu
●
Đảm bảo nguyên tắc vô khuẩn
●
Thay băng khi ẩm ướt
●
Hạn chế để hở lòng catheter
●
Che chắn catheter kỹ khi tắm
QUY TRÌNH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
NHẬN ĐỊNH
● Quan
sát vị trí đặt, thời gian lưu catheter
● Người
bệnh có sốt, đau? Lúc nào?
● Vùng
da xung quanh?, dịch tiết, mủ chân catheter?
● Chức
năng hoạt động catheter
● Tình
trạng vệ sinh của người bệnh
QUY TRÌNH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
LẬP KẾ HOẠCH CHĂM SÓC
Theo dõi chảy máu chân catheter trong quá trình đặt
Theo dõi chức năng hoạt động của catheter
Nguy cơ tụt catheter khỏi vị trí đặt
Nguy cơ nhiễm trùng chân catheter
Người bệnh nguy cơ nhiễm trùng huyết
QUY TRÌNH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
THỰC HIỆN KẾ HOẠCH
NGƯỜI BỆNH ĐƯỢC HẠN CHẾ CHẢY MÁU
CHÂN CATHETER
TD
thao tác trong quá trình đặt catheter
Thực
TD
hiện Xquang kiểm tra vị trí catheter sau đặt
sinh hiệu
Băng
ép cầm máu, thay băng catheter
QUY TRÌNH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
THỰC HIỆN KẾ HOẠCH
DUY TRÌ CHỨC NĂNG CATHETER
● Thay
đổi tư thế nằm của người bệnh trong lọc máu
● Xoay
chân catheter, rút huyết khối nếu có
● Lưu
đủ số lượng heparin trong lòng ống catheter
● Thông
nòng, thay catheter mới theo y lệnh
QUY TRÌNH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
THỰC HIỆN KẾ HOẠCH
NGĂN NGỪA NGUY CƠ TỤT CATHETER
Khâu
tại chỗ, băng cố định catheter
Hướng
–Tránh
dẫn người bệnh
vận động mạnh
–Biết
cách chăm sóc và theo dõi catheter
–Biết
xử lý khi tụt catheter: đè ép tại chỗ, báo ngay nhân viên y tế
QUY TRÌNH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
THỰC HIỆN KẾ HOẠCH
HẠN CHẾ TÌNH TRẠNG NHIỄM TRÙNG CHÂN CATHETER
Đảm bảo vô khuẩn khi đặt và thay băng
Người bệnh giữ gìn vệ sinh cá nhân tốt
TD và đánh giá tình trạng chân catheter
Báo bác sĩ thay catheter đúng thời gian quy định
QUY TRÌNH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
THỰC HIỆN KẾ HOẠCH
NGĂN NGỪA TÌNH TRẠNG NHIỄM TRÙNG HUYẾT
Đảm bảo vô khuẩn khi thao tác
TD và đánh giá tình trạng chân catheter
Tình trạng sốt của NB liên quan đến catheter
Catheter lưu đúng thời gian
Rút catheter theo y lệnh
XN cấy máu, mủ, kháng sinh đồ
Thực hiện kháng sinh
QUY TRÌNH CHĂM SÓC NGƯỜI BỆNH
LƯỢNG GIÁ
Sinh hiệu ổn định sau đặt
Chân catheter không chảy máu
Catheter cố định tốt, lưu thông đủ lưu lượng máu
NB có kiến thức về cách chăm sóc catheter
Vệ sinh cá nhân tốt
Catheter lưu đúng thời gian, rút sớm khi cần thiết
KỸ THUẬT THAY BĂNG CATHETER
CHUẨN BỊ
Người bệnh
● Báo
và giải thích
● Quan
sát vị trí catheter, tư thế của BN
Dụng cụ
● Dụng
cụ vô trùng
- Ống tiêm, nút đậy đầu catheter, bộ AVF
- Găng tay, Nacl 0,9%
- Heparin, povidone iodine 10%, dd cồn 70 0.
● Dụng
cụ sạch: Bồn hạt đậu, găng tay, băng keo
KỸ THUẬT THAY BĂNG CATHETER
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
BẮT ĐẦU LỌC MÁU
KẾT THÚC LỌC MÁU
KỸ THUẬT THAY BĂNG CATHETER
Bắt đầu lọc máu
KỸ THUẬT THAY BĂNG CATHETER
KỸ THUẬT THAY BĂNG CATHETER
KỸ THUẬT THAY BĂNG CATHETER
Kết thúc lọc máu
Sau
khi trả máu xong
Lưu heparin trong lòng ống
Đóng
Sát
nút 2 đầu nhánh catheter
trùng catheter bằng povidone
Băng
Dán
kín bằng gạc vô trùng
băng keo cố định
KỸ THUẬT THAY BĂNG CATHETER
Ghi hồ sơ
Ngày
Tình
giờ thay băng catheter
trạng chân catheter
Chức
năng catheter trước và sau lọc máu
Các
xử lý catheter nếu có
Tên
người thực hiện
XIN CHÂN THÀNH CẢM ƠN QUÝ ĐỒNG NGHIỆP
HOẠT ĐỘNG PHÒNG THẬN NHÂN TẠO