THACH SANH giáo án ngữ văn lớp 6 tuần

Tuần: 6 - Tiết 22
Ngày soạn: 1/10/2016
Ngày dạy: 10/10/2016

Thạch Sanh
- Truyện cổ tích - Tiết 1-

I. MỤC TIÊU CẦN ĐẠT. Giúp học sinh có được và phát huy
1. Kiến thức:
- Hiểu được nội dung, ý nghĩa của truyện Thạch Sanh (Niềm tin thiện thắng ác,
chính nghĩa thắng gian tà của tác giả dân gian và nghệ thuật tự sự dân gian).
- Hiểu và ghi nhớ một số đặc điểm tiêu biểu của truyện cổ tích viết về kiểu nhân
vật người dũng sĩ.
- Cảm nhận được vẻ đẹp của một số yếu tố kì ảo trong truyện, đặc biệt là hình
ảnh nhân vật Thạch Sanh.
2. Kỹ năng:
- Bước đầu biết cách cách đọc-hiểu văn bản Truyện cổ tích theo đặc trưng thể
loại.
- Bước đầu biết cách trình bày những cảm nhận, suy nghĩ của mình về các nhân
vật và các chi tiết đặc sắc trong truyện.
- Tường thuật, trình bày diễn biến sự việc
- Có khả năng phân tích ý nghĩa của các chi tiết tưởng tượng trong truyện.
- Vận dụng để viết bài văn cảm nhận, trình bày sự việc
- Chứng minh tính cổ tích của văn bản.
- Có kỹ năng kể lại những tình tiết truyện bằng chính ngôn ngữ của mình.
3. Thái độ:
- Tự nhận thức giá trị của lòng nhân ái, sự công bằng trong cuộc sống.
- Suy nghĩ sáng tạo và trình bày suy nghĩ về ý nghĩa và cách ứng xử thể hiện
tinh thần nhân ái, sự công bằng.

- Giao tiếp: trình bày suy nghĩ / ý tưởng, cảm nhận của bản thân về ý nghĩa của
các tình tiết trong tác phẩm.
- Có lòng yêu chuộng hòa bình, cảnh giác với những thủ đoạn gian trá trong
cuộc sống để tránh đặt lòng tốt nhẫm chỗ….
4. Năng lực:
- Năng lực sử dụng CNTT và truyền thông.
- Năng lực giải quyết vấn đề.
- Năng lực tự học.
- Năng lực hợp tác.
- Năng lực tự quản bản thân.
- Năng lực sáng tạo.
II. CHUẨN BỊ.
1. Giáo viên:
- Phương pháp: thuyết trình, phát vấn, đàm thoại - dạy học theo nhóm, cặp...
- Kĩ thuật: động não, đóng vai
- Tài liệu, phương tiện: máy chiếu, giáo án, SGK, phiếu bài tập,....
2. Học sinh: Đọc trước bài, soạn bài theo hệ thống câu hỏi trong SGK.
III. TỔ CHỨC CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY - HỌC.
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ HS
1. Hoạt động: Khởi động:

YÊU CẦU CẦN ĐẠT

- GV sử dụng PP thuyết trình, gợi mở.
- Rèn năng lực sử dụng CNTT và truyền thông.
+ Kiểm tra sĩ số học sinh.
+ Kiểm tra việc chuẩn bị bài của học sinh (hoặc
câu hỏi kiểm tra bài cũ - liên kết tới bài mới).
+ Thạch Sanh là một trong những truyện cổ tích tiêu biểu HS hiểu và nắm được kiến
của kho tàng truyện cổ tích Việt Nam, được nhân dân ta rất

yêu thích. Đây là truyện cổ tích về người dũng sĩ diệt chằn

thức cũ cùng như có tâm thế


tinh, diệt đại bàng cứu người đẹp, vạch mặt kẻ vong ân bội
nghĩa, chống quân xâm lược... với những chi tiết thần kì và
cốt truyện hấp dẫn đã làm xúc động, say mê rất nhiều thế

và hứng thú học tập.

hệ người đọc, người nghe.

* GV cho xem phim hoạt hình Thạch Sanh

2. Hoạt động: Hình thành kiến thức.
- GV dùng phương pháp:
+ PP vấn đáp, phiếu học tập, thảo luận nhóm,...
+ Kĩ thuật: động não.
- Giúp học sinh có:
+ Năng lực giải quyết vấn đề
+ Năng lực hợp tác
? Hãy nhắc lại những điểm giống và khác nhau
cơ bản của truyện cổ tích và truyền thuyết?
* HS trình bày theo các nội dung cơ bản sau:
+ Giống nhau:
- Là truyện dân gian
- Có yêú tố kỳ ảo, hoang đường
- Thể hiện ước mơ, mong muốn về một điều gì đó của con
người

- Kết thúc có hậu.
+ Khác nhau:
Cổ tích
- Nhân vật, sự việc thường
xảy ra trong cuộc sống đời
thường
- Kể về một số kiểu nhân vật
nhất định như bất hạnh,
thông minh, có tài lạ....
- Thể hiện cuộc đấu tranh
không khoan nhượng giữa
Thiện với Ác, chính nghĩa

Truyền thuyết
- Nhân vật, sự việc thường
gắn với sự kiện lịch sử
trong quá khứ.
- Nhân vật thường là thần,
có tài năng khác thường.
- Giải thích một hiện
tượng, sự việc nào đó trong
tự nhiên hoặc trong cuộc
sống

I. Tìm hiểu văn bản
1. Thể loại: Truyện cổ tích


với gian tà và cuối cùng
chiến thắng thuộc về công

lý, chính nghĩa

? Em hãy kể lại câu chuyện theo tranh (GV Cho
2. Tóm tắt
HS quan sát tranh trên máy chiếu và gọi HS kể
chi tiết theo tranh)
? Truyện kể về sự việc gì?

3. Sự việc: Kề về chàng
Thạch Sanh nghéo khổ, mô
côi đã vượt qua nhiều thử
thách, lấy được công chúa và
lên làm vua

? Hãy chỉ ra nhân vật chính trong truyện?

4. Nhân vật
- Lí Thông (Cái ác, cái xấu)
- Thạch Sanh (Cái Thiện, cái
tốt)

? Theo em, bố cục của văn bản được chia làm
mấy phần?

5. Bố cục: (3 phần)
+ Phần 1: Từ đầu => mọi
phép thần thông (Giới thiệu
nhân vật và sự việc): Sự ra
đời của Thạch Sanh
+

Phần

2:

Tiếp

theo

đến...kinh kỳ => (Diễn biến
của sự việc) Các chiến công
của Thạch Sanh


+ Phần 3. Còn lại (Kết quả
của sự việc) Thạch Sanh lên
làm vua

- Giáo viên cho HS hoạt động nhóm. Điền phiếu
hoạt động theo cặp.
II. Phân tích.
Nhân vật Thạch Sanh
Chi tiết đời thường
Chi tiết kỳ lạ
- Thời gian: Ngày xưa
- Thái tử con Ngọc Hoàng
- Địa điểm: quận Cao Bình
xuống đầu thai
- Tên: Thạch Sanh
- Bà mẹ mang thai nhiều

- Gia cảnh:
năm mới sinh Thạch Sanh
+ Cha mẹ : tốt bụng, nghèo - Thiên thần dạy cho Thạch
khổ.
Sanh võ nghệ và mọi phép
+ Mô côi cả cha mẹ .
thần thông
+ Gia tài : chỉ có một túp lều
và một cái búa của người
cha để lại
=> Cuộc đời chịu nhiều bất => Nguôn gốc xuất thân
hạnh
cao quý

- Giáo viên sử dụng PP: vấn đáp, tổng hợp,
giải quyết vấn đề
- Kĩ thuật: động não.

1. Giới thiệu chung về nhân
vật Thạch Sanh
- Thời gian: ngày xưa
- Địa điểm: Quận Cao Bình.
- Tên gọi: Thạch Sanh
- Gia cảnh: bố mẹ là nông
dân nghèo, lại mất sớm, chỉ
để lại cho con một lưỡi búa
=> Nhân vật là một người
bình thường, cuộc đời bất
hạnh

? Em thấy sự ra đời và lớn lên của Thạch Sanh
có gì khác thường và bình thường?
* Sự ra đời khác thường:
+ Thái Tử đầu thai
+ Bà mẹ mang thai mấy năm
mới sinh
+ Được thiên thần dạy võ
? Kể về sự ra đời vừa khác thường vừa bình nghệ và mọi phép thần thông.


thường đó của Thạch Sanh , nhân dân muốn thể
=> Tô đậm tính chất kì lạ,
hiện quan niệm gì về người anh hùng dũng sĩ?
=> Khẳng định: Dũng sĩ không ở đâu xa, có cội đẹp đẽ về người anh hùng
nguôn từ nhân dân.
vừa phi phàm lại vừa gần gũi.
=> Tăng sức hấp dẫn nhưng

? Thạch Sanh đã trải qua bao nhiều thử thách?
vẫn gần gũi.
Có 4 thử thách:
- Bị mẹ con Lí Thông lừa đi canh miếu thế mạng
cho Lí Thông
- Bị Lí Thông lừa xuống hang đại bàng cứu công
chúa
- Bị hồn Chằn tinh, Đại bàng báo thù, Thạch Sanh
bị bắt hạ ngục
- Bị 18 hoàng tử nước chư hầu đem quân sang
đánh.

? Những thử thách của Thạch Sanh có liên quan
đến nhân vật nào? (Lí Thông)

2. Diễn biến của sự việc
a. Lí Thông kết nghĩa anh

? Lí Thông là ai? Gia cảnh của hắn được giới em với Thạch Sanh
thiệu như thế nào?
* Lí Thông:
- Lai lich:
+ Người trong vùng
+ Chuyên bán rượu
+ Khá giả
+ Sống cùng mẹ già
=> Hoàn toàn khác biệt
Thạch Sanh
- Lý do kết nghĩa: Thấy
Thạch Sanh khỏe mạnh


- Mục đích
+ Lợi dụng Thạch Sanh làm
giàu không công cho hắn
+ Chuẩn bị âm mưu cho
Thạch Sanh thế mạng thay
hắn
? Khi được Lí Thông ngỏ ý muốn kết nghĩa,
Thạch Sanh có thái độ như thế nào? Điều ấy
giúp em hiểu gì về tính cách của Thạch Sanh?

- Tính cách: Gian giảo, xảo
quyệt, độc ác
* Thạch Sanh:
- Tin lời, nhận làm anh em.
- Dọn về ở cùng, làm đủ mọi
việc...

3. Hoạt động: Hướng dẫn luyện tập.
- Giáo viên dùng phương pháp: Tổng hợp, giải
quyết vấn đề
Kĩ thuật: động não

? Em hãy vẽ tranh minh họa (phác thảo) cho
một chi tiết, sự việc mà em thích trong truyện
Thạch Sanh?
? Kể lại theo tranh vừa vẽ?
- Giáo viên nhận xét.
4. Hoạt động: VËn dông kiÕn thøc.
- Học sinh vận dụng năng lực sử dụng công nghệ
thông tin và truyền thông
- HS về nhà trả lời câu hỏi:
? Kể lại các chiến công của Thạch Sanh. Đọc kỹ
nội dung câu chuyện, chuẩn bị cho tiết học sau.
5. Ho¹t ®éng t×m tßi më réng.

=> Là người thật thà, cả tin,
tốt bụng.
III/ Luyện tập:
HS hoàn thành bài tập theo
yêu cầu.

Giúp học sinh có được:
- Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền
thông
- Năng lực giải quyết vấn đề
- Năng lực tự học
- Năng lực hợp tác
- Năng lực tự quản bản thân
- Năng lực sáng tạo
Câu 1. Ngày nay còn nhiều Lí Thông và Thạch
Sanh nữa không? Đối mặt với Lí Thông mà
chúng ta không có các phương tiện thần kì,
chúng ta phải làm gì?
Câu 2. Chuyển nội dung câu chuyện thành kịch
bản và diễn xuất.

Ngày........tháng.......năm 201....
TỔ TRƯỞNG CHUYÊN MÔN
(Ký, ghi rõ họ tên)

NHẬN XÉT CỦA TỔ TRƯỞNG CM
...................................................................
...................................................................
...................................................................
...................................................................
...................................................................