giáo án ngữ văn 9 tiết 153 154

Trường THCS Phú Mỹ
9

Giáo Án Ngữ Văn

Tuần: 31
Ngày dạy:

Tiết: 153-154

Ngày soạn:

VĂN BẢN
BỐ CỦA XI - MÔNG
(Trích)

G-đơ Mô-pa-xăng
I. Mức độ cần đạt:
1. Kiến thức
- Thấy được nghệ thuật miêu tả diễn biến tâm trạng của các nhân vật trong văn bản,
rút ra bài học về lòng yêu thương con người.
- Nỗi khổ của một đúa trẻ không có bố và những ước mơ, những khao khát của em.
2. Kĩ năng
- Đọc - hiểu một văn bản dịch thoại thể loại tự sự.
- Phân tích diễn biến tâm lí nhân vật.
- Nhân vật được những chi tiết miêu tả tâm trạng nhân vật trong một văn bản tự sự.
3. Về thái độ:
- HS ý thức được về lòng yêu thương bạn bè trong hoàn cảnh đặc biệt.
- KN: Hợp tác, giao tiếp.
- KT: Động não, trình bày 1 phút.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh:

GV: Phấn màu, chân dung.
HS: Vẽ tranh cảnh bờ sông dựa trong văn bản.
III. Phương pháp:
Nêu vấn đề, diễn giảng, thảo luận.
IV. Tiến trình các hoạt động dạy và học:
1. Kiểm tra bài cũ:
? Diện mạo của Rô-Bin- Xơn?
? Cuộc sống sau bức chân dung như thế nào?
? Ý nghĩa văn bản và nghệ thuật?
2. Bài mới:
Hoạt động 1: Giới thiệu bài.
Hoạt động của giáo viên và học sinh
Hoạt động 2: Hướng dẫn học sinh tìm
hiểu chung vb.
? Dựa vào chú tích tóm tắt vài nét về
tác giả,tác phẩm?
→ Hs tự trình bày.

Nội dung bài học
I. Tìm hiểu chung:
1. Tác giả: Guy đơ Mô-Pa-Xăng (18501893) là nhà văn hiện thực nổi tiếng của nước
Pháp. Những truyện ngắn của ông có nội dung
cô đọng sâu sắc, hình thức giản dị trong sáng
đã làm nên thành công của ông ở thể loại này.
? TP được phân tích từ đâu?
2. Tác phẩm: Văn bản được trích nằm ở
phần đầu của truyện ngắn cùng tên.
Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh tìm II. Đọc - hiểu văn bản
hiểu chi tiết văn bản .
- HDHS đọc diễn cảm .

Hãy tóm tắt nội dung truyện?
Vì không có bố cậu bé Xi mông con
Giáo viên: Huỳnh Thị Bích Thùy

Trang 1


Trường THCS Phú Mỹ
9

chị Blăng - sốt định chết. Nhưng Bác
Hơ Phi Líp đã giải thoát cho cậu bằng
cách nhận làm bố của Xi mông.
? Có những nhân vật nào tham dự
vào câu chuyện này? Nhân vật chính là
ai?
→Phi- líp, Blăng- Sốt, Xi - mông ,
Xi- Mông là nhân vật chính.
? Văn bản chia là mấy phần?
Bốn phần:
- Phần 1:" Từ đầu ... khóc hoài"
→ Nổi tuyệt Vọng của Xi- Mông.
- Phần 2: " Bỗng một bàn tay...
một ông bố"
→ Phi- Líp gặp Xi- Mông và nói sẽ
cho em một ông bố.
- Phần 3: "Hai bác cháu... rất
nhanh"
→ Phi- Líp đưa Xi- Mông về nhà trả
cho chị Blăng - sốt.

- Phần 4: Còn lại.
→Xi - mông đến trường và nói với
chúng bạn tên bố em là Phi- Líp.
? Xi- mông rơi vào hoàn cảnh như
thế nào?
→ Hoàn cảnh đáng thương tội
nghiệp.
? Vì sao Xi - mông bi đau đớn ?
→ Lần đầu tiên đến trường bị bạn
học chế diễu và bắt nạt vì em không có
bố.
? Xi - mông một em bé độ bao nhiêu
tuổi và được miêu tả hư thế nào?
→ Xi- mông một cậu bé độ 7,8 tuổi ,
hơi xanh xao, rất sạch sẽ, vẻ nhút nhát
gần như vụn dại.
? Dáng dấp ấy phần nào thể hiện
điều gì ở em?
→ Hoàn cảnh đau đớn của em.
? Nỗi đau đớn bộc lộ qua ý nghĩ và
hành động của em như thế nào?
→ Em bỏ nhà ra bờ sông định nhảy
xuống sông cho chết đuối vì không có
bố.
? Khi em ở ngoài sông trước mắt em
cảnh vật thiên nhiên như thế nào đã làm
cho em ra sao?
Giáo viên: Huỳnh Thị Bích Thùy

Giáo Án Ngữ Văn

1. Hoàn cảnh tội nghiệp của Xi-mông và
diễn biến tâm trạng của nhân vật.

- Xi- mông một cậu bé độ 7,8 tuổi , hơi xanh
xao, rất sạch sẽ, vẻ nhút nhát, là đứa trẻ không
có bố và thường bị chúng bạn trêu chọc.
- Hoàn cảnh đau đớn tội nghiệp.
- Em bỏ nhà ra bờ sông định nhảy xuống
sông cho chết đuối vì không có bố.

Trang 2


Trường THCS Phú Mỹ
9

→ Cảnh bờ sông trời ấm áp dễ chịu,
ánh nắng êm đềm trên mặt cỏ, có chú
nhái con màu xanh lục làm em nghĩ tới
một thứ đồ chơi... khiến em nghĩ đến
nhà nghĩ đến mẹ.
? Khi em gặp bác Phi - líp hứa sẽ
cho em một ông bố. Đối với Xi - mông
bố là người như thế nào? Trình bày 1
phút.
→ Bố không chỉ là điểm tựa mà còn
là danh dự, nên cậu bé khát khao vô
cùng.
? Nổi đau đớn của Xi - mông được

bộc lộ qua tâm trạng em ra sao?
HS thảo luận
→ Cậu bé Xi - mông luôn luôn đẫm
nước mắt, nước mắt bao giờ cũng thể
hiện của sự đau khổ vì không có bố mà
Xi - mông đã "Muốn nhảy xuống sông
cho chết đuối". Sự tuyệt vọng đến đỉnh
điểm. Em ra bờ sông nằm khóc, em chỉ
lãng quên chốc lát khi đuổi bắt chú nhái
(Tâm lí trẻ thơ). Khi trả lời với bác Phi
- líp mặt em đẫm lệ giọng nghẹn ngào
khi về tới nhà em nhảy lên ôm lấy cổ
mẹ lại và khóc.
? Có bố đối với Xi - mông ntn?
→ Là một khát khao cháy bỏng em
đã hỏi bác Phi - líp thật đột ngột và
cũng thật khẩn thiết.
"Bác có muốn làm bố cháu không?"
? Thái độ của Xi - mông sau khi có
bố như thế nào?
→ Xi - mông đến trường với thái độ
tự tin đã quát vào mặt chúng bạn như
ném một hòn đá "Bố tao ấy à, bố tao
tên là Phi - líp".
? Em hiểu Xi-mông đã trưởng thành
ntn từ hành động đó?
→ Bố đã cho em sức mạnh, cho sự
tự tin và lòng can đảm.
? Em có nhận xét gì về những khao
khát và những mơ ước của em?

→ Những khao khát, những mơ ước
rất đáng thương, đáng trân trọng của
em.
? Chị Blăng-sốt là người phụ nữ ntn?
Giáo viên: Huỳnh Thị Bích Thùy

Giáo Án Ngữ Văn

- Cảnh vật bờ sông ấm áp, dễ chịu, có chú
nhái con màu xanh lục… em nghĩ đến một thứ
đồ chơi, em nghĩ đến nhà, nghĩ đến mẹ.

- Đối với Xi - mông bố không chỉ là điểm
tựa mà còn là danh dự. Bởi vậy cậu khát khao
có bố vô cùng.

- Có bố đối với em là một khát khao cháy
bỏng em đã hỏi bác Phi - líp thật đột ngột và
cũng thật khẩn thiết "Bác có muốn làm bố cháu
không?"

- Bố đã cho em sức mạnh, cho sự tự tin và
lòng can đảm.
- Những khao khát, những mơ ước rất đáng
thương, đáng trân trọng của em.

Trang 3


Trường THCS Phú Mỹ

9

Hoàn cảnh?
→ Hoàn cảnh cần được cảm thông
và những phẩm chất tốt đẹp của chị
Blăng-sốt.
- Giảng thêm: Chị Blăng-sốt là cô
gái một thời lầm lỡ khiến cho Xi mông trở thành đứa con không có bố.
Nhưng thực ra chị là người phụ nữ đức
hạnh chẳng qua bị lừa dối, chị từng là
một trong những cô gái đẹp nhất vùng.
? Bản chất của chị được nhà văn chú
ý thể hiện qua hình ảnh gì? Điều đó nói
lên điều gì ở chị?
→ Hình ảnh ngôi nhà của chị "Một
ngôi nhà nhỏ quét vôi trắng, hết sức
sạch sẽ" điều đó nói lên rằng chị tuy
nghèo nhưng sống đứng đắn, nghiêm
túc.
? Bản chất của chị còn bộc lộ qua
thái độ đối với khách? Tìm chi tiết
chứng minh điều đó?
→ Khi đến nhà chị bác Phi - líp với
ý nghĩ "rất có thể lầm lỡ lần nữa",
nhưng bác đã lầm "Cô gái cao lớn...
không thể bởn cợt"
? Bản chất tốt còn bộc lộ qua nỗi
lòng của chị là gì?
→ Khi nghe con nói: "Chúng nó
đánh con tại con không có bố" chị đau

đớn đến tận xương tủy... lặng ngắt quần
quại... dựa vào tường hai tay ôm ngực.
? Qua đó cho thấy tâm trạng của
người phụ nữ ntn?
→ Tâm trạng của người thiếu phụ
đức hạnh trót lỡ lầm và bị lừa dối.
? Bác Phi - líp là bác thợ rèn ntn?
→ Lòng nhân hậu và tình yêu
thương con người của bác Phi - líp.
? Trước hết trong văn bản đã giới
thiệu cho chúng ta Bác Phi - líp có hình
dáng ntn?
→ Một người thợ cao lớn, râu tóc
đen quăn, vẻ mặt nhân hậu, là một
người thợ rèn tạo ấn tượng mạnh mẽ
vững chãi.
? Khi gặp Xi - mông?
→ Người đàn ông nhân hậu và giản
Giáo viên: Huỳnh Thị Bích Thùy

Giáo Án Ngữ Văn

2. Hoàn cảnh cần được cảm thông và
những phẩm chất tốt đẹp của chị Blăng-sốt:

- Chị nghèo nhưng sống đứng đắn nghiêm
túc.

- Nỗi lòng của chị hỗ thẹn trước câu nói ngây
thơ của con "Đôi má thiếu phụ đỏ bừng và tê

tái đến tận xương tủy".

- Tâm trạng của người thiếu phụ đức hạnh
trót lỡ lầm và bị lừa dối.
3. Lòng nhân hậu và tình yêu thương con
người của bác Phi - líp.

- Một người thợ cao lớn, râu tóc đen quăn, vẻ
mặt nhân hậu

- An ủi giúp đỡ Xi-mông và đưa em về nhà
Trang 4


Trường THCS Phú Mỹ
9

dị yêu trẻ chú ý đến vẻ đau khổ đáng
thương của Xi - mông, an ủi, giúp đỡ
em, đưa em về nhà với mẹ.
? Khi bác Phi-líp gặp chị Blăng-sốt
thì đã có những ý nghĩa ntn?
→ Nghe đồn chị là một cô gái đẹp
nhất vùng "Tuổi xuân đã lầm lỡ rất có
thể lỡ lầm lần nữa". Nhưng khi gặp chị
Blăng-sốt bác biết mình phải dừng lại ở
chỗ nào và không thể bỡn cợt được.
? Khi đối đáp với Xi - mông bác có
thái độ gì?
→ Thương Xi - mông và cảm mến

chị Blăng-sốt bác vui lòng nhận làm bố
Xi - mông để cứu nguy cuộc đời cho Xi
- mông.
? Truyện đã thành công trong nghệ
thuật nào?
→ Miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật
thông qua ngôn ngữ, hành động.

Giáo Án Ngữ Văn

với mẹ.

- Khi gặp chị Blăng-sốt bác biết mình phải
dừng lại ở chỗ nào và không thể bỡn cợt được
nữa.

- Thương Xi - mông và cảm mến chị Blăngsốt bác vui lòng nhận làm bố của Xi - mông.

- Tác giả đã thành công trong nghệ thuật
miêu tả diễn biến tâm lí nhân vật thông qua
ngôn ngữ hành động.

? Tình tiết truyện có gì đáng chú ý?
→ Bất ngờ, hợp lí
? Truyện ca ngợi điều gì?
→ HS trình bày.

- Tình tiết truyện bất ngờ, hợp lí.
* Ý nghĩa văn bản:
Truyện ca ngợi tình yêu thương lòng nhân

hậu của con người.
Hoạt động 3: Hướng dẫn học sinh hệ III. Tổng kết:
thống kiến thức đã học
? Qua diễn biến tâm trạng của 3 nhân
vật trong đoạn trích nhằm nhắc nhở
Ghi nhớ SGK/144
chúng ta điều gì? Tác giả muốn nhắn
nhủ điều gì qua thái độ hành động của
lũ bạn Xi – mông?
HS đọc toàn bộ ghi nhớ
3. Củng cố:
? Qua văn bản các nhân vật hiện lên ntn qua tính cách tâm trạng.
→ Xi – mông hồn nhiên quyết liệt từ buồn đến vui
→ Chị Blăng-sốt đoan trang yếu đuối ngượng ngùng đến đau khổ quằn quại
→ Bác Phi-líp vừa phức tạp, vừa bất ngờ khỏe mạnh chân thành sâu sắc.
Hoạt động 5: Hướng dẫn tự học
- Kể tóm tắt câu chuyện, phân tích diễn biến tâm trạng và phát biểu cảm nghĩ về một
nhân vật văn học.
- HTL ghi nhơ, ý nghĩa văn bản.
Chuẩn bị bài mới: “Ôn tập truyện”
- Học: ? Qua văn bản các nhân vật hiện lên ntn qua tính cách tâm trạng.
- Soạn: “Ôn tập truyện”
- Soạn câu 1,2,3,4,5,6 SGK trang 145.
Giáo viên: Huỳnh Thị Bích Thùy

Trang 5