giáo án ngữ văn thự chọn tuần 36

Tuần 20
Tiết 20

Tập làm văn
Phơng pháp thuyết minh

A. Mục tiêu bài học : Giúp H/S:
1. Kiến thức: Củng cố và nâng cao những kiến thức chung về phơng pháp
thuyết minh.
2. Kĩ năng: Học sinh nắm vững những phơng pháp thuyết minh và điều
kiện vận dụng chúng vào trong việc viết đoạn văn, lập dàn ý và hình thành
văn bản thuyết minh.
3. Thái độ: Giáo dục tinh thần tự giác học tập đối với mỗi học sinh.
B.Chuẩn bị.
-Thầy:
- Giáo án.
- Bảng phụ.
- H/S : Đọc , soạn bài và chuẩn bị bài trớc ở nhà.
C: Phơng pháp: Vấn đáp, thuyết trình, gợi mở, phân tích, tổng hợp
D:Tiến trình dạy - học.
1.Tổ chức:
8A: ../../..: Sĩ số: . / Vắng:..
8B: ../../..: Sĩ số: /Vắng:..
2.Kiểm tra bài cũ :? ? Hãy nêu khái niệm văn bản thuyết minh và các đặc
điểm chính của văn thuyết minh.
3. Bà i mới :
Hoạt động thầy - trò
Nội dung cần đạt

2.Phơng pháp thuyết minh:
-Phơng pháp thuyết minh là vấn đề then

chốt của bài văn thuyết minh để biết lựa
chọn thông tin nào, lựa chọn số liệu nào
để thuyết minh về vật,hiện tợng.
-Ngời viết cần quan sát và tìm hiểu kĩ sự
vật,hiện tợng cần đợc thuyế minh, nhất là
phải nắm đợc bản chất,đặc trng của
chúng để tránh sa vào trình bày những
biểu hiện không tiêu biểu.
-Để bài văn thuyết minh có tính thuyết
phục,dễ hiểu,sáng rõ,ngời ta có thể sử
dụng các phơng pháp thuyết minh nh:
định nghĩa,giải thích,dùng số liệu,so
sánh
a.Phơng pháp định nghĩa,giải thích:
-Vị trí: Phần lớn ở đầu bài,đầu đoạn văn,
nó thờng giữ vai trò giới thiệu.
-Quy sự vật đợc định nghĩa vào loại của
nó, và chỉ ra đặc điểm,công dụng riêng,
khi định nghĩa ta thờng sử dụng đến hệ
từ là.
VD: Sách là một đồ dùng học tập thiết yếu
của học sinh.
b.Phơng pháp liệt kê:
Liệt kê bằng cách chỉ ra các đặc


điểm,tính chất của sự vật, hiện tợng theo
một trình tự hợp lí nào đó.
Vai trò:Giúp ngời đọc hiểu sâu sắc, toàn
diện,ấn tợng về nội dung đợc thuyết minh.

c.Phơng pháp nêu ví dụ:
Là nêu ví dụ cụ thể để ngời đọc tin vào
những nội dung đợc thuyết minh.
d.Phơng pháp dùng số liệu:
Là phơng pháp dùng số liệu chính xác để
khẳng định độ tin cậy của các tri thức đợc cung cấp.Phơng pháp nêu số liệu giúp
ngời đọc tin tởng vào vấn đề thuyết
minh,khẳng định ngời viết không suy
diễn.
e.Phơng pháp so sánh:
So sánh hai đối tợng cùng loại hoặc khác loại
nhằm làm nổi bật các đặc điểm, tính
chất của đối tợng cần thuyết minh.
g.Phơng pháp phân loại,phân tích:
-Nghĩa là ta chia đối tợng thuyết minh ra
từng
mặt,từng
khía
cạnh,từng
bộ
phận,từng vấn đề dể thuyết minh.
-Tác dụng: Giúp ngời đọc hiểu đợc từng
mặt của đối tợng một cách có hệ thống,có
cơ sở để hiểu đối tợng một cách đầy đủ,
toàn diện.
4. Củng cố:
- Thế nào là văn bản thuyết minh?
- Trình bày những đặc điểm chung của kiểu văn bản TM so với văn bản miêu
tả?
+ Văn bản thuyết minh: cung cấp cho ngời đọc lợng tri thức về các hiện tợng

và sự thật trong tự nhiên, xã hội một cách khách quan, giúp ngời đọc hiểu biết
đặc trng, tính chất của sự vật, hiện tợng và biết cách dùng chúng có lợi cho
con ngời.
+ Văn bản miêu tả: Tái hiện lại sự vật, sự việc, quang cảnh, giúp ngời đọc cả
nận đợc vẻ đẹp của cảnh vật đang tả và hiểu đợc những tình cảm, cảm xúc
của ngời viết gởi gắm vào đối tợng đợc miêu tả
5. Hớng dẫn:
- Học bài.
- Chuẩn bị tiết sau: Phơng pháp thuyết minh.
Ngày .... tháng ... năm 2010
Kí duyệt

Nguyễn Thị Thu Thuỷ