Hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ Hiệu trưởng trường Trung học phổ thông khu vực Tây Nguyên.

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

TÔN THỊ NGỌC HẠNH

HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN
ĐỘI NGŨ HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG KHU VỰC TÂY NGUYÊN

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

TÔN THỊ NGỌC HẠNH

HOÀN THIỆN CHÍNH SÁCH PHÁT TRIỂN
ĐỘI NGŨ HIỆU TRƯỞNG TRƯỜNG TRUNG HỌC
PHỔ THÔNG KHU VỰC TÂY NGUYÊN
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 62.14.01.14

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học:
1. GS.TS Nguyễn Thị Mỹ Lộc
2. PGS.TS Nguyễn Thị Thanh Huyền

THÁI NGUYÊN - 2017


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Kết quả
nghiên cứu trong luận án là trung thực và chưa được công bố trong bất kỳ
công trình nào.
Tác giả luận án

Tôn Thị Ngọc Hạnh


ii

LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng kính trọng và gửi lời cảm ơn sâu sắc tới GS.TS.
Nguyễn Thị Mỹ Lộc và PGS.TS. Nguyễn Thị Thanh Huyền, những người
Thầy, người hướng dẫn khoa học đã thường xuyên chỉ bảo, tận tình giúp đỡ
tôi trong suốt quá trình nghiên cứu và thực hiện luận án.
Xin trân trọng cảm ơn Ban Giám hiệu, Khoa Tâm lý - Giáo dục, Phòng
Đào tạo, các Thầy, cô giáo Trường Đại học Sư phạm Thái Nguyên đã giảng
dạy, giúp đỡ tôi trong quá trình học tập và nghiên cứu.
Xin chân thành cảm ơn các đồng chí Lãnh đạo UBND tỉnh Đăk Nông,
Lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo, Phòng giáo dục, các trường THPT tỉnh
Đăk Nông, Đăk Lăk, Gia Lai, Kon Tum, Lâm Đồng đã tạo điều kiện giúp đỡ
trong quá trình nghiên cứu khảo sát, cung cấp số liệu giúp tác giả thực hiện đề
tài luận án.
Tôi xin tri ân sự động viên khích lệ và ủng hộ của gia đình, người thân,

bạn bè và đồng nghiệp, yếu tố đã giúp tôi yên tâm và có thêm động lực để
hoàn thành luận án.
Mặc dù đã rất cố gắng, tuy nhiên luận án sẽ không tránh khỏi những
thiếu sót, kính mong nhận được sự chỉ dẫn, góp ý, giúp đỡ của quý Thầy, Cô
để luận án được hoàn thiện hơn.
Tác giả xin trân trọng cảm ơn.
Thái Nguyên, tháng 7 năm 2017
Tác giả luận án

Tôn Thị Ngọc Hạnh


iii

MỤC LỤC
Nơi công tác:.................................................................................................150
Tuổi: Dưới 30 tuổi £; Từ 31-50 tuổi £; Trên 50 tuổi £...............................151
Giới tính: Nam: £; Nữ: £...............................................................................151
Dân tộc: .................. .....................................................................................151
Trình độ đào tạo cao nhất:.............................................................................151
Thâm niên giữ chức vụ hiện tại.....................................................................151
Ý kiến của Ông/Bà về tuyển dụng Hiệu trưởng?..........................................151
Ý kiến của Ông/Bà về bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của Hiệu trưởng? 152
Ý kiến của Ông/Bà về đánh giá xếp loại Hiệu trưởng?.................................152
Ý kiến của Ông/Bà về đãi ngộ Hiệu trưởng?................................................153
Ông/ Bà hãy cho biết những bất cập hiện nay trong việc thực hiện các chính
sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng trường trung học phổ thông ở khu vực Tây
Nguyên?.........................................................................................................153
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách tuyển dụng và
bổ nhiệm hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với

đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đào tạo và bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đánh giá, xếp
loại hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc
thù của khu vực Tây Nguyên?.......................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách chế độ, đãi
ngộ đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp
với đặc thù của khu vực Tây Nguyên?..........................................................155
Theo Ông/ Bà, để hoàn thiện các chính sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng ở
trường trung học phổ thông ở khu vực Tây Nguyên có hiệu quả tốt cần có giải


iv

pháp gì?.........................................................................................................155
Nơi công tác:.................................................................................................156
Tuổi: Dưới 30 tuổi £; Từ 31-50 tuổi £; Trên 50 tuổi £................................156
Giới tính: Nam: £; Nữ: £...............................................................................156
Dân tộc: .................. .....................................................................................156
Trình độ đào tạo cao nhất:.............................................................................156
Trình độ đào tạo về lãnh đạo, quản lý cao nhất:............................................156
Thâm niên công tác trong ngành giáo dục:...................................................157
Thâm niên công tác trong lĩnh vực lãnh đạo, quản lý:..................................157
Thâm niên giữ chức vụ hiện tại.....................................................................157
Ý kiến của Ông/Bà về tuyển dụng Hiệu trưởng?..........................................157
Ông/ Bà được tuyển dụng Hiệu trưởng như thế nào? (ghi cụ thể)................158
Ý kiến của Ông/Bà về bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của Hiệu trưởng? 159
Trong 1 năm trở lại đây Ông/ Bà đã được tham gia các khóa bồi dưỡng nghiệp

vụ và kĩ năng quản lý không?........................................................................159
Trong 1 năm trở lại đây Ông/ Bà đã được tham gia bồi dưỡng với những
chuyên đề nào? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)...............................................159
Ý kiến của Ông/Bà về đánh giá xếp loại Hiệu trưởng?.................................160
Ý kiến của Ông/Bà về đãi ngộ Hiệu trưởng?................................................160
Với cương vị là Hiệu trưởng, Ông/ Bà được hưởng các chế độ đãi ngộ nào
dưới đây? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)........................................................161
Trong công tác ở trường và phát triển nghề nghiệp, Ông/ Bà có được đáp ứng
đầy đủ các điều kiện nào dưới đây? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)................161
Khi tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn, Ông/ Bà được hưởng những chế
độ nào dưới đây?...........................................................................................162
Chính sách về tuyển dụng và bổ nhiệm đối với Hiệu trưởng như trên có phù
hợp đối với Ông/ Bà không?.........................................................................162
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................162
Các chính sách về đào tạo, bồi dưỡng đối với Hiệu trưởng hiện nay đã đáp


v

ứng nhu cầu và nguyện vọng của Ông/ Bà chưa?.........................................162
£ Đã đáp ứng £ Chưa đáp ứng......................................................................162
Chính sách về đánh giá xếp loại đối với hiệu trưởng hiện nay có phù hợp với
Ông/ Bà không?.............................................................................................162
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................162
Chính sách về chế độ đãi ngộ đối với hiệu trưởng hiện nay có phù hợp với
Ông/ Bà không?.............................................................................................163
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách tuyển dụng
hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc thù
của khu vực Tây Nguyên?.............................................................................163

Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đào tạo và bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đánh giá, xếp
loại hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc
thù của khu vực Tây Nguyên?.......................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách chế độ, đãi
ngộ đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp
với đặc thù của khu vực Tây Nguyên?..........................................................164
Theo Ông/ Bà, để hoàn thiện các chính sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng ở
trường trung học phổ thông ở khu vực Tây Nguyên có hiệu quả tốt cần có giải
pháp gì?.........................................................................................................164
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN CHUYÊN GIA...........................................167


iv

CÁC TỪ VIẾT TẮT SỬ DỤNG TRONG LUẬN ÁN
BCHTW
BGD&ĐT
CB
CNH-HĐH
CNV
CNXH
CP
CSVC
ĐCSVN
ĐNHT
GD
GD&ĐT

GD&ĐT
GV
HT
KH & CN
KHKT
KT
NNL
NXB
PT
QH
QLGD
QLNN
THPT
TTg
UBND
UBTVQH

Ban Chấp hành Trung ương
Bộ Giáo dục và Đào tạo
Cán bộ
Công nghiệp hóa - Hiện đại hóa
Công nhân viên
Chủ nghĩa xã hội
Chính phủ
Cơ sở vật chất
Đảng Cộng sản Việt Nam
Đội ngũ hiệu trưởng
Giáo dục
Giáo dục và đào tạo
Giáo dục và Đào tạo

Giáo viên
Hiệu trưởng
Khoa học và Công nghệ
Khoa học kỹ thuật
Kinh tế
Nguồn nhân lực
Nhà xuất bản
Phát triển
Quốc hội
Quản lý giáo dục
Quản lý nhà nước
Trung học phổ thông
Thủ tướng
Ủy ban nhân dân
Ủy ban Thường vụ Quốc hội
DANH MỤC CÁC BẢNG

Nơi công tác:.................................................................................................150
Tuổi: Dưới 30 tuổi £; Từ 31-50 tuổi £; Trên 50 tuổi £...............................151
Giới tính: Nam: £; Nữ: £...............................................................................151
Dân tộc: .................. .....................................................................................151
Trình độ đào tạo cao nhất:.............................................................................151
Thâm niên giữ chức vụ hiện tại.....................................................................151


v

Ý kiến của Ông/Bà về tuyển dụng Hiệu trưởng?..........................................151
Ý kiến của Ông/Bà về bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của Hiệu trưởng? 152
Ý kiến của Ông/Bà về đánh giá xếp loại Hiệu trưởng?.................................152

Ý kiến của Ông/Bà về đãi ngộ Hiệu trưởng?................................................153
Ông/ Bà hãy cho biết những bất cập hiện nay trong việc thực hiện các chính
sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng trường trung học phổ thông ở khu vực Tây
Nguyên?.........................................................................................................153
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách tuyển dụng và
bổ nhiệm hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đào tạo và bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đánh giá, xếp
loại hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc
thù của khu vực Tây Nguyên?.......................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách chế độ, đãi
ngộ đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp
với đặc thù của khu vực Tây Nguyên?..........................................................155
Theo Ông/ Bà, để hoàn thiện các chính sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng ở
trường trung học phổ thông ở khu vực Tây Nguyên có hiệu quả tốt cần có giải
pháp gì?.........................................................................................................155
Nơi công tác:.................................................................................................156
Tuổi: Dưới 30 tuổi £; Từ 31-50 tuổi £; Trên 50 tuổi £................................156
Giới tính: Nam: £; Nữ: £...............................................................................156
Dân tộc: .................. .....................................................................................156
Trình độ đào tạo cao nhất:.............................................................................156
Trình độ đào tạo về lãnh đạo, quản lý cao nhất:............................................156
Thâm niên công tác trong ngành giáo dục:...................................................157


vi

Thâm niên công tác trong lĩnh vực lãnh đạo, quản lý:..................................157
Thâm niên giữ chức vụ hiện tại.....................................................................157
Ý kiến của Ông/Bà về tuyển dụng Hiệu trưởng?..........................................157
Ông/ Bà được tuyển dụng Hiệu trưởng như thế nào? (ghi cụ thể)................158
Ý kiến của Ông/Bà về bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của Hiệu trưởng? 159
Trong 1 năm trở lại đây Ông/ Bà đã được tham gia các khóa bồi dưỡng nghiệp
vụ và kĩ năng quản lý không?........................................................................159
Trong 1 năm trở lại đây Ông/ Bà đã được tham gia bồi dưỡng với những
chuyên đề nào? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)...............................................159
Ý kiến của Ông/Bà về đánh giá xếp loại Hiệu trưởng?.................................160
Ý kiến của Ông/Bà về đãi ngộ Hiệu trưởng?................................................160
Với cương vị là Hiệu trưởng, Ông/ Bà được hưởng các chế độ đãi ngộ nào
dưới đây? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)........................................................161
Trong công tác ở trường và phát triển nghề nghiệp, Ông/ Bà có được đáp ứng
đầy đủ các điều kiện nào dưới đây? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)................161
Khi tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn, Ông/ Bà được hưởng những chế
độ nào dưới đây?...........................................................................................162
Chính sách về tuyển dụng và bổ nhiệm đối với Hiệu trưởng như trên có phù
hợp đối với Ông/ Bà không?.........................................................................162
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................162
Các chính sách về đào tạo, bồi dưỡng đối với Hiệu trưởng hiện nay đã đáp
ứng nhu cầu và nguyện vọng của Ông/ Bà chưa?.........................................162
£ Đã đáp ứng £ Chưa đáp ứng......................................................................162
Chính sách về đánh giá xếp loại đối với hiệu trưởng hiện nay có phù hợp với
Ông/ Bà không?.............................................................................................162
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................162
Chính sách về chế độ đãi ngộ đối với hiệu trưởng hiện nay có phù hợp với
Ông/ Bà không?.............................................................................................163
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................163

vii

Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách tuyển dụng
hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc thù
của khu vực Tây Nguyên?.............................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đào tạo và bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đánh giá, xếp
loại hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc
thù của khu vực Tây Nguyên?.......................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách chế độ, đãi
ngộ đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp
với đặc thù của khu vực Tây Nguyên?..........................................................164
Theo Ông/ Bà, để hoàn thiện các chính sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng ở
trường trung học phổ thông ở khu vực Tây Nguyên có hiệu quả tốt cần có giải
pháp gì?.........................................................................................................164
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN CHUYÊN GIA...........................................167
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN CHUYÊN GIA...........................................167
Xin trân trọng cảm ơn!..................................................................................168


vi

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
(1) Lựa chọn một số nội dung của chính sách về tuyển dụng và bổ
nhiệm HT trường THPT để áp dụng các giải pháp nêu trong luận án
làm giải pháp lý tưởng, giả định các điều kiện cần và đủ để đạt được
mục tiêu đề ra................................................................................................

(2) Thử nghiệm trên thực tế một nội dung nêu trong một chính sách cụ
thể tại một Sở Giáo dục- Đào tạo của một tỉnh thuộc khu vực Tây
Nguyên. Sau thử nghiệm tiến hành sơ kết, đánh giá, rút kinh nghiệm
và điều chỉnh nội dung được nêu trong chính sách cho phù hợp với
thực tiễn.........................................................................................................
Nơi công tác:.................................................................................................150
Tuổi: Dưới 30 tuổi £; Từ 31-50 tuổi £; Trên 50 tuổi £...............................151
Giới tính: Nam: £; Nữ: £...............................................................................151
Dân tộc: .................. .....................................................................................151
Trình độ đào tạo cao nhất:.............................................................................151
Thâm niên giữ chức vụ hiện tại.....................................................................151
Ý kiến của Ông/Bà về tuyển dụng Hiệu trưởng?..........................................151
Ý kiến của Ông/Bà về bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của Hiệu trưởng? 152
Ý kiến của Ông/Bà về đánh giá xếp loại Hiệu trưởng?.................................152
Ý kiến của Ông/Bà về đãi ngộ Hiệu trưởng?................................................153
Ông/ Bà hãy cho biết những bất cập hiện nay trong việc thực hiện các chính
sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng trường trung học phổ thông ở khu vực Tây
Nguyên?.........................................................................................................153
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách tuyển dụng và
bổ nhiệm hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đào tạo và bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với


vii

đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đánh giá, xếp
loại hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc

thù của khu vực Tây Nguyên?.......................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách chế độ, đãi
ngộ đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp
với đặc thù của khu vực Tây Nguyên?..........................................................155
Theo Ông/ Bà, để hoàn thiện các chính sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng ở
trường trung học phổ thông ở khu vực Tây Nguyên có hiệu quả tốt cần có giải
pháp gì?.........................................................................................................155
Nơi công tác:.................................................................................................156
Tuổi: Dưới 30 tuổi £; Từ 31-50 tuổi £; Trên 50 tuổi £................................156
Giới tính: Nam: £; Nữ: £...............................................................................156
Dân tộc: .................. .....................................................................................156
Trình độ đào tạo cao nhất:.............................................................................156
Trình độ đào tạo về lãnh đạo, quản lý cao nhất:............................................156
Thâm niên công tác trong ngành giáo dục:...................................................157
Thâm niên công tác trong lĩnh vực lãnh đạo, quản lý:..................................157
Thâm niên giữ chức vụ hiện tại.....................................................................157
Ý kiến của Ông/Bà về tuyển dụng Hiệu trưởng?..........................................157
Ông/ Bà được tuyển dụng Hiệu trưởng như thế nào? (ghi cụ thể)................158
Ý kiến của Ông/Bà về bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của Hiệu trưởng? 159
Trong 1 năm trở lại đây Ông/ Bà đã được tham gia các khóa bồi dưỡng nghiệp
vụ và kĩ năng quản lý không?........................................................................159
Trong 1 năm trở lại đây Ông/ Bà đã được tham gia bồi dưỡng với những
chuyên đề nào? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)...............................................159
Ý kiến của Ông/Bà về đánh giá xếp loại Hiệu trưởng?.................................160
Ý kiến của Ông/Bà về đãi ngộ Hiệu trưởng?................................................160
Với cương vị là Hiệu trưởng, Ông/ Bà được hưởng các chế độ đãi ngộ nào


viii

dưới đây? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)........................................................161
Trong công tác ở trường và phát triển nghề nghiệp, Ông/ Bà có được đáp ứng
đầy đủ các điều kiện nào dưới đây? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)................161
Khi tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn, Ông/ Bà được hưởng những chế
độ nào dưới đây?...........................................................................................162
Chính sách về tuyển dụng và bổ nhiệm đối với Hiệu trưởng như trên có phù
hợp đối với Ông/ Bà không?.........................................................................162
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................162
Các chính sách về đào tạo, bồi dưỡng đối với Hiệu trưởng hiện nay đã đáp
ứng nhu cầu và nguyện vọng của Ông/ Bà chưa?.........................................162
£ Đã đáp ứng £ Chưa đáp ứng......................................................................162
Chính sách về đánh giá xếp loại đối với hiệu trưởng hiện nay có phù hợp với
Ông/ Bà không?.............................................................................................162
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................162
Chính sách về chế độ đãi ngộ đối với hiệu trưởng hiện nay có phù hợp với
Ông/ Bà không?.............................................................................................163
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách tuyển dụng
hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc thù
của khu vực Tây Nguyên?.............................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đào tạo và bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đánh giá, xếp
loại hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc
thù của khu vực Tây Nguyên?.......................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách chế độ, đãi
ngộ đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp

ix

với đặc thù của khu vực Tây Nguyên?..........................................................164
Theo Ông/ Bà, để hoàn thiện các chính sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng ở
trường trung học phổ thông ở khu vực Tây Nguyên có hiệu quả tốt cần có giải
pháp gì?.........................................................................................................164
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN CHUYÊN GIA...........................................167
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN CHUYÊN GIA...........................................167
Xin trân trọng cảm ơn!..................................................................................168
Xin trân trọng cảm ơn!..................................................................................168


x

DANH MỤC CÁC HÌNH
(1) Lựa chọn một số nội dung của chính sách về tuyển dụng và bổ
nhiệm HT trường THPT để áp dụng các giải pháp nêu trong luận án
làm giải pháp lý tưởng, giả định các điều kiện cần và đủ để đạt được
mục tiêu đề ra................................................................................................
(1) Lựa chọn một số nội dung của chính sách về tuyển dụng và bổ
nhiệm HT trường THPT để áp dụng các giải pháp nêu trong luận án
làm giải pháp lý tưởng, giả định các điều kiện cần và đủ để đạt được
mục tiêu đề ra................................................................................................
(2) Thử nghiệm trên thực tế một nội dung nêu trong một chính sách cụ
thể tại một Sở Giáo dục- Đào tạo của một tỉnh thuộc khu vực Tây
Nguyên. Sau thử nghiệm tiến hành sơ kết, đánh giá, rút kinh nghiệm
và điều chỉnh nội dung được nêu trong chính sách cho phù hợp với
thực tiễn.........................................................................................................
(2) Thử nghiệm trên thực tế một nội dung nêu trong một chính sách cụ
thể tại một Sở Giáo dục- Đào tạo của một tỉnh thuộc khu vực Tây

Nguyên. Sau thử nghiệm tiến hành sơ kết, đánh giá, rút kinh nghiệm
và điều chỉnh nội dung được nêu trong chính sách cho phù hợp với
thực tiễn.........................................................................................................
Nơi công tác:.................................................................................................150
Tuổi: Dưới 30 tuổi £; Từ 31-50 tuổi £; Trên 50 tuổi £...............................151
Giới tính: Nam: £; Nữ: £...............................................................................151
Dân tộc: .................. .....................................................................................151
Trình độ đào tạo cao nhất:.............................................................................151
Thâm niên giữ chức vụ hiện tại.....................................................................151
Ý kiến của Ông/Bà về tuyển dụng Hiệu trưởng?..........................................151
Ý kiến của Ông/Bà về bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của Hiệu trưởng? 152
Ý kiến của Ông/Bà về đánh giá xếp loại Hiệu trưởng?.................................152


xi

Ý kiến của Ông/Bà về đãi ngộ Hiệu trưởng?................................................153
Ông/ Bà hãy cho biết những bất cập hiện nay trong việc thực hiện các chính
sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng trường trung học phổ thông ở khu vực Tây
Nguyên?.........................................................................................................153
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách tuyển dụng và
bổ nhiệm hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đào tạo và bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đánh giá, xếp
loại hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc
thù của khu vực Tây Nguyên?.......................................................................154
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách chế độ, đãi

ngộ đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp
với đặc thù của khu vực Tây Nguyên?..........................................................155
Theo Ông/ Bà, để hoàn thiện các chính sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng ở
trường trung học phổ thông ở khu vực Tây Nguyên có hiệu quả tốt cần có giải
pháp gì?.........................................................................................................155
Nơi công tác:.................................................................................................156
Tuổi: Dưới 30 tuổi £; Từ 31-50 tuổi £; Trên 50 tuổi £................................156
Giới tính: Nam: £; Nữ: £...............................................................................156
Dân tộc: .................. .....................................................................................156
Trình độ đào tạo cao nhất:.............................................................................156
Trình độ đào tạo về lãnh đạo, quản lý cao nhất:............................................156
Thâm niên công tác trong ngành giáo dục:...................................................157
Thâm niên công tác trong lĩnh vực lãnh đạo, quản lý:..................................157
Thâm niên giữ chức vụ hiện tại.....................................................................157
Ý kiến của Ông/Bà về tuyển dụng Hiệu trưởng?..........................................157


xii

Ông/ Bà được tuyển dụng Hiệu trưởng như thế nào? (ghi cụ thể)................158
Ý kiến của Ông/Bà về bồi dưỡng phát triển nghề nghiệp của Hiệu trưởng? 159
Trong 1 năm trở lại đây Ông/ Bà đã được tham gia các khóa bồi dưỡng nghiệp
vụ và kĩ năng quản lý không?........................................................................159
Trong 1 năm trở lại đây Ông/ Bà đã được tham gia bồi dưỡng với những
chuyên đề nào? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)...............................................159
Ý kiến của Ông/Bà về đánh giá xếp loại Hiệu trưởng?.................................160
Ý kiến của Ông/Bà về đãi ngộ Hiệu trưởng?................................................160
Với cương vị là Hiệu trưởng, Ông/ Bà được hưởng các chế độ đãi ngộ nào
dưới đây? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)........................................................161
Trong công tác ở trường và phát triển nghề nghiệp, Ông/ Bà có được đáp ứng

đầy đủ các điều kiện nào dưới đây? (Đánh dấu X vào ô phù hợp)................161
Khi tham gia các lớp bồi dưỡng chuyên môn, Ông/ Bà được hưởng những chế
độ nào dưới đây?...........................................................................................162
Chính sách về tuyển dụng và bổ nhiệm đối với Hiệu trưởng như trên có phù
hợp đối với Ông/ Bà không?.........................................................................162
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................162
Các chính sách về đào tạo, bồi dưỡng đối với Hiệu trưởng hiện nay đã đáp
ứng nhu cầu và nguyện vọng của Ông/ Bà chưa?.........................................162
£ Đã đáp ứng £ Chưa đáp ứng......................................................................162
Chính sách về đánh giá xếp loại đối với hiệu trưởng hiện nay có phù hợp với
Ông/ Bà không?.............................................................................................162
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................162
Chính sách về chế độ đãi ngộ đối với hiệu trưởng hiện nay có phù hợp với
Ông/ Bà không?.............................................................................................163
£ Phù hợp £ Chưa phù hợp...........................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách tuyển dụng
hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc thù


xiii

của khu vực Tây Nguyên?.............................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đào tạo và bồi
dưỡng hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với
đặc thù của khu vực Tây Nguyên?................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách đánh giá, xếp
loại hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp với đặc
thù của khu vực Tây Nguyên?.......................................................................163
Theo Ông/ Bà, cần chỉnh sửa, bổ sung và hoàn thiện chính sách chế độ, đãi
ngộ đối với hiệu trưởng trường trung học phổ thông như thế nào để phù hợp

với đặc thù của khu vực Tây Nguyên?..........................................................164
Theo Ông/ Bà, để hoàn thiện các chính sách phát triển đội ngũ hiệu trưởng ở
trường trung học phổ thông ở khu vực Tây Nguyên có hiệu quả tốt cần có giải
pháp gì?.........................................................................................................164
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN CHUYÊN GIA...........................................167
PHIẾU TRƯNG CẦU Ý KIẾN CHUYÊN GIA...........................................167
Xin trân trọng cảm ơn!..................................................................................168
Xin trân trọng cảm ơn!..................................................................................168


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Tây Nguyên là vùng miền núi cao, phía Tây Nam Trung bộ nước ta.
Tây Nguyên có vị trí chiến lược quan trọng, có nhiều tiềm năng và lợi thế về
quân sự, kinh tế và văn hóa, xã hội. Từ sau năm 1975, dân số Tây Nguyên
tăng nhanh; trong đó tăng cơ học rất đáng kể, nhiều vùng dân cư mới được
hình thành và phát triển, các dân tộc đoàn kết sống xen kẽ; sự giao thoa văn
hóa giữa các dân tộc, vùng miền đã làm cho không gian văn hóa Tây Nguyên
ngày nay đa dạng, phong phú. Tuy nhiên, Tây Nguyên đang đứng trước nhiều
thách thức; rừng ngày càng cạn kiệt; tài nguyên đất, nước, khoáng sản khai
thác thiếu tầm chiến lược; kinh tế phát triển thiếu bền vững; dân số, dân cư
còn nhiều biến động; an ninh trật tự xã hội tiềm ẩn nhiều yếu tố bất ổn khó
lường, tỷ lệ hộ nghèo cao (phần đông là đồng bào dân tộc thiểu số). Nguyên
nhân chính là do trình độ dân trí của vùng còn thấp so với cả nước.
Hiện nay, mạng lưới cơ sở giáo dục được mở rộng khắp các vùng dân
cư, Tây Nguyên đã hoàn thành mục tiêu phổ cập giáo dục từ mầm non đến
trung học cơ sở. Hệ thống cơ sở giáo dục trung học phổ thông phân bổ hợp lý ở
các huyện, thị xã, thành phố, đáp ứng mục tiêu “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân

lực, bồi dưỡng nhân tài”. Tuy vậy, giáo dục trung học phổ thông Tây Nguyên
cũng như cả nước, “... đã bộc lộ những yếu kém, bất cập, trong đó có những
vấn đề gây bức xúc xã hội kéo dài. Nhiều chính sách cơ chế, giải pháp về giáo
dục có hiệu quả trong giai đoạn vừa qua, nay đã không còn phù hợp, cần được
điều chỉnh”; một trong những nguyên nhân dẫn đến các yếu kém, bất cập trên
là do: “Quản lý giáo dục và đào tạo còn nhiều yếu kém. Đội ngũ nhà giáo và
cán bộ quản lý giáo dục bất cập về chất lượng, số lượng và cơ cấu; một bộ
phận chưa theo kịp yêu cầu đổi mới và phát triển giáo dục...” [72].
Yêu cầu của thời kỳ đổi mới về nhu cầu đào tạo nguồn nhân lực cho
phát triển bền vững khu vực Tây Nguyên, là cơ hội cho sự nghiệp giáo dục và


2

đào tạo Tây Nguyên cùng cả nước “Đổi mới căn bản, toàn diện nền giáo dục
theo hướng chuẩn hóa, hiện đại hóa, xã hội hóa, dân chủ hóa và hội nhập
quốc tế; phát triển nhanh nguồn nhân lực, nhất là nguồn nhân lực chất lượng
cao, tập trung vào việc đổi mới căn bản và toàn diện nền giáo dục quốc dân”
[72]. Để thực hiện mục tiêu này, cần thiết phải thực hiện “giải pháp then chốt
là đổi mới và nâng cao năng lực quản lý nhà nước trong Giáo dục và Đào
tạo”; “Phát triển đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý, đáp ứng yêu cầu đổi
mới giáo dục và đào tạo”[72]. Do vậy, muốn phát triển giáo dục và đào tạo,
điều quan trọng cần phải làm là chăm lo xây dựng và phát triển đội ngũ HT
giáo dục nói chung và và phát triển đội ngũ HT trường THPT khu vực Tây
Nguyên nói riêng.
Trong chiến lược phát triển vùng Tây Nguyên, Đảng và Nhà nước đã
xác định: “Giáo dục, đào tạo là một trong những khâu đột phá, là nhân tố
quyết định cho sự phát triển của Tây Nguyên, nhằm bảo đảm ổn định an ninh
trật tự và phát triển kinh tế xã hội.”, từ đó đã yêu cầu Bộ GD&ĐT, UBND
các tỉnh Tây Nguyên: “Xây dựng kế hoạch phát triển giáo dục - đào tạo, dạy

nghề; xây dựng cơ chế chính sách đặc thù, xác định những dự án trọng điểm
để ưu tiên đầu tư xây dựng. Mặt khác, cần chủ động sáng tạo, tích cực phối
hợp với các Bộ, ngành để cùng thực hiện mục tiêu ưu tiên phát triển giáo dục
- đào tạo” [1].
Hiện nay, phần lớn ĐNHT trường THPT của khu vực Tây Nguyên còn
bất cập, chưa đáp ứng tốt các yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Một mặt,
vì công tác quản lý đội ngũ này còn thiếu một chiến lược quán triệt quan điểm
phát triển nguồn nhân lực trong thời kỳ mới. Mặt khác, các hệ thống chính
sách đối với HT chưa thực sự đồng bộ, chưa thể hiện được tính đặc thù của
khu vực; sự chỉ đạo thực hiện còn thiếu hệ thống, chưa hiệu quả; những khó
khăn của thực tiễn tạo ra khoảng cách khá xa giữa chính sách và triển khai
chính sách. Điều này cho thấy, việc xây dựng chính sách đối với đội ngũ HT
các trường THPT ở Tây Nguyên còn thiếu luận cứ khoa học.


3

Chúng ta đã biết rằng, vai trò của nhà trường trung học phổ thông có
phát huy được hay không, đòi hỏi không những phải có được đội ngũ giáo
viên giỏi mà đội ngũ HT phải đảm bảo chất lượng về đức và tài, có đủ năng
lực lãnh đạo, quản lý nhà trường, am hiểu pháp luật về quản lý nhà nước,....
Nghĩa là, công tác quản lý nhà trường phổ thông phát triển đúng hướng hay
không, phụ thuộc vào chất lượng đội ngũ HT có đảm bảo hay không. Chất
lượng đội ngũ HT chịu sự chi phối trực tiếp của hệ thống chính sách đối với
nó. Chính vì vậy, việc tổng kết thực tiễn, tổ chức nghiên cứu khoa học để
hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ HT đang là một yêu cầu tất yếu của
cuộc sống.
Với mong muốn công bằng trong giáo dục, trẻ em Tây Nguyên được
hưởng chất lượng giáo dục tương đương với vùng đồng bằng, đòi hỏi đội ngũ
HT các trường THPT của Tây Nguyên phải vươn lên ngang tầm các nhà

QLGD vùng đồng bằng. Điều này chỉ có được, khi người HT khu vực Tây
Nguyên cần phải có đủ những phẩm chất, năng lực phù hợp với đặc điểm giáo
dục của khu vực. Vì vậy, hệ thống chính sách phát triển đội ngũ HT nhà
trường THPT vùng Tây Nguyên, ngoài những chính sách chung của cả
nước, cần có sự điều chỉnh, bổ sung mục tiêu, nội dung và điều kiện chính
sách cho phù hợp.
Yêu cầu trên phù hợp với quan điểm của Đảng và Nhà nước tại Nghị
quyết Hội nghị lần thứ 8 BCHTW Đảng khóa XI: “Phát triển hài hòa, hỗ trợ
giữa giáo dục công lập và ngoài công lập, giữa các vùng, miền. Ưu tiên đầu
tư phát triển giáo dục và đào tạo đối với các vùng đặc biệt khó khăn, vùng
dân tộc thiểu số...”.
Hiện tại, có rất nhiều công trình nghiên cứu khoa học về giáo dục và
quản lý giáo dục, nhưng chưa có công trình nghiên cứu riêng một cách hệ
thống về chính sách và hoàn thiện chính sách phát triển ĐNHT nhà trường
THPT khu vực Tây Nguyên.


4

Xuất phát từ lý do trên, tác giả chọn đề tài: “Hoàn thiện chính sách
phát triển đội ngũ hiệu trưởng trường Trung học phổ thông khu vực Tây
Nguyên” để nghiên cứu trong khuôn khổ luận án tiến sĩ chuyên ngành quản lý
giáo dục.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực trạng về chính sách và hoàn thiện
chính sách phát triển đội ngũ HT trường THPT khu vực Tây Nguyên, luận án đề
xuất một số giải pháp hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ HT trường THPT,
nhằm nâng cao chất lượng đội ngũ Hiệu trưởng các trường THPT khu vực Tây
Nguyên, góp phần nâng cao chất lượng giáo dục và đào tạo khu vực Tây
Nguyên, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục.

3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu
Khách thể nghiên cứu: Chính sách phát triển đội ngũ Hiệu trưởng
trường THPT
Đối tượng nghiên cứu: Hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ hiệu
trưởng trường THPT công lập khu vực Tây Nguyên.
4. Giả thuyết khoa học
Đội ngũ HT các trường THPT công lập khu vực Tây Nguyên chưa đáp
ứng tốt các yêu cầu đổi mới giáo dục phổ thông. Nguyên nhân một phần do
chính sách phát triển ĐNHT chưa phù hợp đặc thù riêng của khu vực, thực
tiễn triển khai chính sách gặp nhiều khó khăn. Nếu đề xuất được các giải pháp
hoàn thiện chính sách phát triển ĐNHT trường THPT làm tăng cường yếu tố
dân chủ trong công tác cán bộ, đánh giá được mức độ phù hợp của các chính
sách, bổ sung các tiêu chuẩn đặc thù người hiệu trưởng trường THPT vùng
Tây Nguyên, xây dựng chương trình bồi dưỡng giáo viên giỏi tạo nguồn hiệu
trưởng trường THPT thì sẽ nâng cao được năng lực ĐNHT trường THPT
vùng Tây Nguyên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục hiện nay.


5

5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu lý luận về chính sách và hoàn thiện chính sách phát
triển ĐNHT trường THPT.
5.2. Khảo sát, phân tích, đánh giá thực trạng chính sách và hoàn thiện
chính sách phát triển ĐNHT trường THPT khu vực Tây Nguyên.
5.3. Đề xuất và thử nghiệm một số giải pháp hoàn thiện chính sách
phát triển đội ngũ HT trường THPT khu vực Tây Nguyên.
6. Phạm vi và giới hạn nghiên cứu
- Về thời gian nghiên cứu: từ năm 2012 đến 2015.
- Về địa bàn nghiên cứu: Các trường THPT công lập tỉnh: Lâm Đồng,

Đắk Lắk, Đắk Nông, Gia lai, Kon Tum.
- Đối tượng khảo sát: 202 CBQL các cấp (Bộ/ Sở/ Phòng) và HT các
trường THPT.
7. Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận
Quan điểm phương pháp luận trong nghiên cứu luận án được thể hiện
qua các cách tiếp cận sau:
7.1.1. Tiếp cận theo quan điểm của Đảng, Nhà nước
Vận dụng quan điểm lý luận của chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng của
Chủ tịch Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm, chính sách của Đảng và Nhà
nước về giáo dục và đào tạo, về đổi mới căn bản toàn diện giáo dục và đào
tạo, đáp ứng yêu cầu CNH-HĐH đất nước.
7.1.2. Tiếp cận hệ thống
Theo quan điểm này đòi hỏi khi nghiên cứu lý luận và thực trạng của
vấn đề hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ Hiệu trưởng các trường THPT
khu vực Tây Nguyên cần xem xét như một hệ thống gồm nhiều thành tố, việc
hoàn thiện và thực thi chính sách phát triển đội ngũ Hiệu trưởng trường THPT
cần xem xét một cách toàn diện , trong trạng thái vận động và phát triển, trong
những điều kiện cụ thể về đặc điểm kinh tế chính trị, văn hóa, xã hội khu vực
Tây Nguyên.


6

7.1.3. Tiếp cận lịch sử - logic
Nghiên cứu hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ Hiệu trưởng
trường THPT khu vực Tây Nguyên dựa trên sự kế thừa thành quả và những
hạn chế của các nghiên cứu về chính sách giáo dục và hoàn thiện chính sách
phát triển đội ngũ cán bộ quản lý trong lịch sử để xây dựng các giải pháp hoàn
thiện chính sách phát triển đội ngũ Hiệu trưởng trường THPT khu vực Tây

Nguyên theo tuần tự logic chặt chẽ.
7.1.4. Tiếp cận thực tiễn
Nghiên cứu giải pháp hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ Hiệu
trường trường THPT khu vực Tây Nguyên phải bám sát với đặc điểm lao
động của Hiệu trưởng, yêu cầu về nhân cách người Hiệu trưởng trong giai
đoạn đổi mới giáo dục hiện nay và gắn với các chính sách xã hội, chính sách
dân tộc vùng miền, gắn với thực tiễn phát triển văn hóa, kinh tế, chính trị, xã
hội ở khu vực Tây Nguyên.
7.2. Phương pháp nghiên cứu
7.2.1. Nhóm phương pháp nghiên cứu lý thuyết
Phân tích, tổng hợp, hệ thống hoá, khái quát hoá các nguồn tài liệu,
văn bản trong và ngoài nước để tìm hiểu các khái niệm, các thuật ngữ, các vấn
đề lý luận có liên quan đến đề tài, trên cơ sở đó tổng hợp kiến thức để tạo ra
hệ thống, thấy được mối quan hệ biện chứng giữa các vấn đề lý luận, từ đó
hiểu đầy đủ, toàn diện, sâu sắc lý thuyết.
7.2.2. Nhóm phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Phương pháp điều tra bằng phiếu hỏi (anket) để khảo sát thực trạng
chính sách và hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ HT các trường THPT
khu vực Tây Nguyên.
- Phương pháp lấy ý kiến chuyên gia về bộ công cụ, về nội dung các
giải pháp hoàn thiện chính sách phát triển đội ngũ HT các trường THPT khu
vực Tây Nguyên.