Xây dựng xã hội chủ nghĩa trên nền tảng chủ nghĩa Mac - Lenin và tư tưởng Hồ Chính Minh

nghĩa trên nền tảng chủ nghĩa Mác - Lênin và t tởng Hồ Chí Minh"
1

Ngày nay, khi sự nghiệp đổi mới càng mở rộng và phát triển theo chiều sâu,
những biến đổi trên thế gới càng lớn, những vấn đề mới đặt ra ngày càng nhiều,
đòi hổi phải làm sáng tỏ, để tìm ra lời giải đáp thì việc nghiên cứu lý luận gắn với
tổng kết thực tiễn càng trở nên quan trọng và cấp bách, khi thế lực thù địch ra sức
tấn công nền tàng t tởng của Đảng, nhằm đẩy chúng ta đi chệch hớng thì đấu tranh
bảo vệ, phát triển và vận dụng sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin, t tởng Hồ Chí
Minh càng là vấn đề quan trọng, trở thành nhiệm vụ hàng đầu trong công tác
chính trị, t tởng và lý luận của toàn Đảng, toàn dân vầ toàn quân ta.
Nội dung
Sự nghiệp đổi mới mà nhân dân ta đang tiến hành hiện nay, dới sự lãnh đạo
của Đảng về thực chất là cuộc cải biến có tính cách mạng mọi mặt đời sống xã
hội. Song đây là một sự nghiệp khó khăn, phức tạp, gian khổ, đầy chông gai, thử
thách và hết sức mới mẻ với Đảng ta. Một sự nghiệp lớn lao khó khăn, phức tạp
nh vậy cần có hệ t tởng tiến tiến dẫn đờng. Hệ t tởng đó là chủ nghĩa Mác - Lênin,
t tởng Hồ Chí Minh.
Đúng vậy, Đảng Cộng sản Việt Nam là sản phẩm của sự kết hợp chủ nghĩa
Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nớc Việt Nam. Do đó
Đảng phải lấy chủ nghĩa Mác - Lênin, hệ t tởng của Đảng cộng sản làm nền tảng
t tởng, kim chỉ nam cho hành động của Đảng. Đây là vấn đề có tính nguyên tắc, là
một trong những vấn đề trọng yếu thuộc về bản chất giai cấp công nhân của Đảng.
Đồng thời còn là tiêu chuẩn cơ bản để phân biệt Đảng cộng sản với Đảng phái
khác.
Chủ nghĩa Mác - Lênin là hệ thống lý luận cách mạng hình thành trên cơ sở
vật chất là giai cấp công nhân và phong trào công nhân, là kết tinh trí tuệ của loài
ngời, là kết quả có tính quy luật của sự phát triển những t tởng tiên tiếnc của nhân
loại, bắt nguồn từ triết học cổ điển Đức, kinh tế chính trị học Anh và chủ nghĩa xã
hội không tởng Pháp. Đó là lý luận cách mạng chung nhất và khoa học về những
1

ĐCSVN Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX, Nxb CTQG Hà Nội, 2001. Tr.83.
quy luật chung nhất của tự nhiên, xã hội và t duy; là lý luận cách mạng và khoa
học về xây dựng chủ nghĩa xã hội và chủ nghĩa cộng sạn. Chủ nghĩa Mác - Lênin
trang bị cho giai cấp công nhân và nhân dân lao động thế giới quan và phơng pháp
luận khoa học để nhận thức và cải tạo thế giới. Nó là vũ khí t tởng sắc bén để giai
cấp công nhân thông qua chính Đảng lao động sự nghiệp cách mạng giải phóng
dân tộc, giải phóng giai cấp, giải phóng nhân loại.
Mác - Ăngghen, Lênin đã từng đánh giá cao vai trò của lý luận cách mạng.
Theo Mác, vũ khí phê phán không thể thay thế sự phê phán bằng vũ khí, lực lợng
vật chất chỉ có thể bị đánh đổ bằng lực lợng vật chất, nhng khi một khi lý luận đã
xâm nhập trong quần chúng nhân dân, thì nó sẽ biến thành một lực lợng vật chất,
Lênin cho rằng: "Không có lý luận cách mạng thì cũng không có phong trầo cách
mạng"
1
... Chỉ Đảng nào đợc một lý luận tiên phong hớng dẫn thì mới có khả năng
làm tròn vai trò chiến sĩ tiên phong"
2
Lênin nêu cao vai trò lý luận đối với Đảng
tiên phong của giai cấp công nhân chứng minh có cơ sở những luận điểm cơ bản
của chủ nghĩa Mác - Lênin cho rằng: Nắm đợc lý luận cách mạng thì giai cấp vô
sản và đội tiên phong của nó có đợc vũ khí t tởng mạnh mẽ nhất, còn bản than lý
luận thì không thông qua họ sẽ trở thành sức mạnh vật chất to lớn. Ngời chỉ rõ:
Nhiệm vụ hàng đầu và quan trọng nhất của Đảng cộng sản là gắn phong troà công
nhân với lý luận của chủ nghĩa xã hội khoa học. Không làm nh vậy, thì phong trào
công nhân không thể giành đợc thắng lợi và nhất định sẽ rơi vào ảnh hởng của hệ
t tởng t sản. Với vai trò lý luận nh vậy, Lênin cho rằng: Công tác lý luận của chính
Đảng của giai cấp vô sản đi tiên phong, phải "đi trớc phong trào tự phát, chỉ đờng
cho nó... biết giải quyết đợc các ngời khác tất cả các vấn đề lý luận chính trị, sách
lợc và các vấn đề tổ chức mà "những yếu tố vật chất" của phong trào lúc phải tự
mọt cách tự phát"

3
. Lênin còn nhất mạnh nếu không phát triển đợc lý luận "thì sẽ
không tiến lên một bớc nào cả trong công tác tuyên truyền cổ động"
4
Lênin đã chỉ
ra cho các Đảng công nhân phải tiếp tục phát triển lý luận đó về mọi mặt, phải biết
1
Lênin, Toàn tâp, Nxb Tiến bộ Matxcơva, 1918. Tập 6, Tr.30
2
Lênin toàn, Tập Nxb Tiến bọ Matxcơva, 1978, Tập 6, Tr.32.
3
Sđd, Tập 5, Tr. 445 -446.
4

vận dụng những nguyên lý chung vào điều kiện cụ thể của nớc mình, định ra cơng
lĩnh, sách lợc cách mạng đúng đắn, phần rõ ranh giới về mặt lý luận t tởng giữ
Đảng và chủ nghĩa cơ hội.
Đối với cách mạng Việt Nam: Cách mạng Việt Nam đi theo con đờng cách
mạng vô sản, cuộc cách mạng đó thông qua vai trò lãnh đạo của Đảng cộng sản
Việt Nam và để làm tròn vai trò của mình, Đảng với t cách là lãnh tụ chính trị, bộ
tham mu chiến đấu của giai cấp công nhân và của toàn dân tộc trớc hết. Đảng phải
đại diện cho trí tuệ của giai cấp và dân tộc, Đảng phải có một học thuyết cách
mạng, khoa học làm nòng cốt. Trong Đảng mọi ngời đều phải hiểu và làm theo
chủ nghĩa ấy. Một học thuyết cách mạng và khoa học sẽ trở thành "cốt", thành linh
hồn, thành chất kết dính làm cho Đảng thống nhất về ý chí và hành động. Học
thuyết đó là chủ nghĩa Mác - Lênin.
Chủ tịch Hồ Chí Minh đã sớm nắm bắt sâu sắc bản chất cách mạng và khoa
học, tinh thần biện chứng và nhân đạo của học thuyếta chủ nghĩa Mác - Lênin.
Trải qua mời hai năm (1911 - 1923) đi tìm đờng cứu nớc. Hồ Chí Minh đã khảo
sát nghiên cứu thực tiễn vô cùng phong phú, sinh động ở các nớc t bản, các nớc

thuộc địa châu á, châu Phi... Tìm hiểu làm quen với những t tởng tiến bộ và ngời
đã đến với chủ nghĩa Mác - Lênin.
Mặc dù sống giữâ muôn vàn các học thuyết những trào lu t tởng nhng Hồ
Chí Minh cho rằng: "Bây giờ học thuyết nhiều, chủ nghĩa nhiều, nhng chủ nghĩa
chân chính nhất, chắc chắn nhất, cách mạng nhất là chủ nghĩa Mác - Lênin"
1
.
Trong các tác phẩm "Đờng cách mệnh" Hồ Chí Minh đã mở đầu bằng một câu
theo ý của Lênin: "Không có lý luận cách mệnh, thì không có cách mệnh vận
động... Chỉ có theo lý luận cách mệnh tiên phong, Đảng cách mệnh mới làm nổi
cách mệnh tiên phong". "Đảng muốn vững thì phải có chủ nghĩa làm "cốt"... Đảng
mà không có chủ nghĩa cũng nh ngời không có trí khôn, tàu khôn làm bàn chỉ
nam"
2
... Ngời nhấn mạnh: "Chủ nghĩa Mác - Lênin đối với chung tá, những ngời
1
Hồ Chí Minh, Toàn tập, Nxb CTQG, Hà Nội 1995, Tập 2, Tr.268.
2
Sđd, Tập 2, Tr: 268.
cách mạng và nhân dân Việt Nam, không những là cái "cẩm nang" thần kỳ, không
những là cái kim chỉ nam, mà còn là mặt trời soi sáng con đờng chúng ta đi tới
thắng lợi cuối cùng, đi tới chủ nghĩa xã hội và chủ nghãi cộng sản"
1
.
Chính nhờ nắm vững chủ nghĩa Mác - Lênin mà Đảng ta đã hiểu rõ quy luật
phát triển của đời sống xã hội, có cơ sở khoa học để định ra đờng lói chính trị
đúng đắn ngay khi Đảng ra đời (năm 1930) làm mục tiêu phấn đấu cho giai cấp
công nhân và nhân dân lao động đi đến thắng lợi cuối cùng. Thực tiễn chỉ rõ nếu
Đảng nào xa rời những nguyên lý của chủ nghĩa Mác - Lênin, không nắm vững
hoặc vận dụng chủ nghĩa Mác - Lênin một cách máy móc, giáo điều thì chủ nghĩa

xã hội ở nơi đó sẽ bị khủng hoảng thậm chí thất bại. Sự sụp đổ của ch xã hội ở
Liên Xô và Đông âu là một minh chứng.
Tóm lại, chủ nghĩa Mác - Lênin là một khoa học, hơn nữa là một khoa học
biện chứng hiện đại, khoa học về những quy luật phát triển của tự nhiên và xã hội,
về cách mạng của quần chúng bị áp bức và bóc lột, về thắng lợi của chủ nghĩa xã
hội và chủ nghĩa cộng sản. Giá trị bền vững của chủ nghĩa Mác - Lênin. Chính là
sự chuẩn xác về khoa học, ở tính toàn diện, tính hệ thống, biện chứng của nó nhằm
mục đích giải phóng ngời lao động, giải phóng xã hội khỏi mọi ách áp bức, bóc
lột, mọi sự tha hoá, thực hiện một xã hội công bằng nhân đạo.
Với linh hồn sống là phép biện chứng duy vật, với hòn đá đảng kinh tế là
học thuyết giá trị thặng d, với những phát vĩ đại về chủ nghĩa duy vật lịch sử mà
nội dung cơ bản là lý thuyết hình thái kinh tế - xã hội, vai trò lịch sử của giai cấp
công nhân... Chủ nghĩa Mác - Lênin cho đến nay vẫn là đỉnh cao trí tuệ loài ngời,
là khoa học chính xác và hoàn vị, cha có gì thay thế đợc.
Về t tởng Hồ Chí Minh, cùng với chủ nghĩa Mác - Lênin, tại Đại hội lần thứ
VIII, Đảng ta khẳng định t tởng Hồ Chí Minh là một bộ phận cấu thành nền tảng t
tởng của Đảng, t tởng Hồ Chí Minh là kết quả của sự trung thành, vận động và
phát triển sáng tạo chủ nghĩa Mác - Lênin vào điều kiện cụ thể ở Việt Nam. Kết
1
Sđd, Tập 2, Tr: 268
hợp nhuần nhuyễn với tinh hoa trí tuệ, truyền thống tốt đẹp, bản sắc văn hoá của
dân tộc Việt Nam.
Hồ Chí Minh là lãnh tụ của phong trào cộng sản và công nhân quốc tế là
dân nhân văn hoá thế giới, Ngời là anh hung giải phóng dân tộc,Ngời sáng lập và
tổ chức rèn luyện Đảng ta uy tín của Ngời ảnh hởng sâu rộng đối với Đảng ra và
đối với cách mạng Việt Nam. Hơn nữa, còn là tiêu biểu sáng ngời cho sự kết hợp
giai cấp và dân tộc, dân tộc và quốc tế, độc lập dân tộc với chủ nghĩa xã hội.
Bằng thiên tài trí tuệ của mình, với lòng yêu nớc nông nhàn và thơng dân
sâu sắc, với những kinh nghiệm phong phú đợc tích luỹ từ quá trình hoạt động
trong phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, Hồ Chí Minh đã sớm nắm bắt đ-

ợc tinh thần biện chứng cách mạng, khoa học và nhân đạo chứa đựng trong chủ
nghĩa Mác - Lênin, cũng nh sức mạnh to lớn, khả năng thực hiện hoá chủ nghĩa
Mác - Lênin trong sự nghiệp giải phóng dân tộc khỏi ách áp bức, bóc lột thực dân,
phong kiến, xây dựng xã hội mới tơi đẹp. Ngời đã vận dụng sáng tạo học thuyết
Mác - Lênin giải quyết thành công những vấn đề của cách mạng Việt Nam. Qua
đó phát triển học thuyết Mác - Lênin trên nhiều vấn đề quan trọng, đặc biệt là lý
luận về cách mạng giải phóng dân tộc và tiến lên chủ nghĩa xã hội ở một nớc
thuộc địa và phụ thuộc.
Tổng kết di sản của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Đại hội VII của Đảng đã đánh
giá đúng tầm vóc cống hiến về t tởng của Ngời cho sự nghiệp đấu tranh vì độc lập,
tự do của Tổ quốc, vì hạnh phúc của nhân dân,. "Việc Đại hội VII khẳng định chủ
nghĩa Mác - Lênin, t tởng Hồ Chí Minh là nền tảng t tởng của Đảng kim chỉ nam
cho hành động là một bớc phát triển hết sức quan trọng trong nhận thức và t duy lý
luận của Đảng ta"
1
.
Nguồn gốc hình thành t tởng Hồ Chí Minh, Đại hội IX của Đảng ta đã nêu
rõ ba nguồn gốc cơbản. Đó là: chủ nghĩa Mác - Lênin, chủ nghĩa yêu nớc và
truyền thống tốt đẹp của dân tộc; tinh hoa văn hoá nhân loại.
1
Nghị quyết Bộ Chính trị về một số định hớng tới trong công tác t tởng hiện nay. Lu hành nội bộ,Hà Nội 1995,
Tr.