Giải pháp đạt hiệu quả trong quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở trường THCS xuân lộc

MỤC LỤC
Tên đề mục
1. Mở đầu
- Lí do chọn đề tài
- Mục đích nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu
- Phương pháp nghiên cứu
2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
2.2. Thực trạng của công tác dạy và học ở trường THCS Xuân
Lộc trước khi áp dụng sáng kiến kinh nghiệm
2.3. Các giải pháp để giải quyết vấn đề
2.4. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo
dục, với bản thân, đồng nghiệp và nhà trường
3. Kết luận, kiến nghị
- Kết luận
- Kiến nghị
Tài liệu tham khảo
Phụ lục

Trang
1
1
1
1
1
2
2
2
4
10

13
13
13

1. Mở đầu
- Lí do chọn đề tài
Nghị quyết Trung ương II khóa VIII đã đặt ra cho ngành giáo dục và đào
tạo là phải đổi mới sự nghiệp giáo dục và đào tạo để đáp ứng nhiệm vụ cách
mạng trong giai đoạn mới: ngành giáo dục và đào tạo phải nâng cao chất lượng
và hiệu quả giáo dục đào tạo phục vụ sự nghiệp công nghiệp hóa – hiện đại hóa
đất nước nhằm mục tiêu xã hội công bằng, dân chủ, văn minh và giàu mạnh.


Xuất phát từ tình hình thực tế tại tường THCS Xuân Lộc trong những năm
qua, chất lượng dạy và học còn chưa đáp ứng được nhu cầu đổi mới: tỉ lệ học
sinh yếu còn cao, chất lượng mũi nhọn còn hạn chế, phong trào dạy và học chưa
có hiệu quả. Vì vậy việc lựa chọn hướng đi để có những giải pháp phù hợp là
suy nghĩ và là trăn trở của tôi để làm sao có thể nâng cao được chất lượng giáo
dục toàn diện.
Qua thời gian làm Phó Hiệu trưởng phụ trách chuyên môn, áp dụng một
số giải pháp thấy hiệu quả trong công tác quản lý chuyên môn. Vì vậy tôi mạnh
dạn viết sáng kiến: "Giải pháp đạt hiệu quả trong quản lý chuyên môn nhằm
nâng cao chất lượng giáo dục ở trường THCS Xuân Lộc” để cùng trao đổi và
chia sẻ với đồng nghiệp, phục vụ cho công tác quản lí chuyên môn trường
THCS.
- Mục đích nghiên cứu:
Sáng kiến kinh nghiệm này với mục đích tìm ra những giải pháp trong đổi
mới công tác quản lý chuyên môn nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở trường
THCS Xuân Lộc.
- Đối tượng nghiên cứu:

Nghiên cứu về các giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học, đối
tượng chính là giáo viên và học sinh trường THCS Xuân Lộc trong những năm
gần đây.
- Phương pháp nghiên cứu:
Phương pháp nghiên cứu chủ yếu là nghiên cứu các văn bản, nghị quyết,
chỉ thị về công tác quản lý giáo dục của các cấp. Ngoài ra còn dùng phương
pháp phân tích, tổng hợp, điều tra, quan sát và tổng hợp kinh nghiệm trong công
tác quản lý trường học trong những năm gần đây.

2. Nội dung sáng kiến kinh nghiệm
2.1. Cơ sở lí luận của sáng kiến kinh nghiệm
Ai cũng biết giáo dục là lĩnh vực rộng lớn, gian nan, đòi hỏi người cán bộ
quản lý không chỉ có kiến thức sâu rộng, nắm được khoa học, mà còn phải có cả
nghệ thuật trong điều hành hoạt động thì mới mang lại hiệu quả cao. Trong sự
nghiệp Cách mạng, Đảng ta đặc biệt coi trọng vị trí giáo dục con người, con
người vừa là mục tiêu vừa là động lực của sự phát triển. Thực hiện nhiệm vụ
giáo dục không ai khác ngoài vai trò của của người thầy, người thầy quyết định
2


sự thành bại của sự nghiệp giáo dục đào tạo. Không có thầy giỏi thì khó có trò
giỏi. Chính vì thế để nâng cao chất lượng giáo dục thì phải xây dựng đội ngũ
giáo viên đủ về số lượng, có phẩm chất chính trị và đạo đức nghề nghiệp, vững
vàng về chuyên môn, tinh thông về nghiệp vụ và chuẩn hóa về trình độ đào tạo.
Nhà trường còn phải tạo ra được môi trường giáo dục thuận lợi để cho họ phát
huy cao nhất năng lực của mình để mỗi thầy giáo, cô giáo không ngừng tự bồi
dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ, thường xuyên cập nhật những kiến thức mới,
nâng cao tầm hiểu biết để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ.
2.2. Thực trạng của công tác quản lý dạy và học ở trường Trung học cơ sở
Xuân Lộc trước khi áp dụng sáng kiến:

- Thuận lợi:
Nhà trường trong những năm qua luôn nhận được sự quan tâm của các
cấp lãnh đạo và chính quyền địa phương, PGD&ĐT cũng như cấp trên. Hiện nay
nhà trường có chi bộ với 21 đảng viên. Đơn vị là chi bộ mạnh của Đảng bộ xã
Xuân Lộc. Ban chi ủy, các đồng chí đảng viên luôn đoàn kết nhất trí cao trong
việc chỉ đạo thực hiện nhiệm vụ năm học.
Nhìn chung các đồng chí quản lý đều có phẩm chất chính trị, đạo đức,
năng lực đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ. Cán bộ quản lý tâm huyết, trách nhiệm và
say mê với nhiệm vụ được giao.
Đội ngũ cán bộ giáo viên có đạo đức nghề nghiệp, vững vàng về chuyên
môn, có nghiệp vụ vững vàng, ổn định về số lượng, chuẩn hóa về đào tạo. Tập
thể sư phạm nhà trường đoàn kết, chấp hành tốt quy chế của ngành, nội quy nề
nếp kỷ luật nhà trường. Chất lượng dạy và học ngày càng tiến bộ.
- Khó khăn:
Cán bộ quản lý chưa có bề dày kinh nghiệm trong công tác, giải quyết công
việc còn e dè, nể nang, đề ra kế hoạch chuyên môn cho các tổ nhóm, cá nhân
thực hiện nhưng lại không kiểm tra kết quả cụ thể sâu sát để đưa ra giải pháp
phù hợp. Thực tế nhiều khi còn buông lỏng công tác quản lý, có triển khai chỉ
thị cấp trên nhưng chưa có biện pháp chỉ đạo, giám sát chặt chẽ để đưa lại kết
quả như đã đề ra.
Sinh hoạt tổ chuyên môn còn nặng công tác sự vụ hành chính, chưa đổi
mới sinh hoạt chuyên môn, sinh hoạt định kỳ còn mang tính chiếu lệ. Giáo viên
chưa quan tâm đến chất lượng bài soạn, góp ý giờ dạy còn chung chung, việc
phát huy trí tuệ tập thể còn hạn chế.
Chất lượng đội ngũ cán bộ, giáo viên: năng lực chuyên môn và chất lượng
các giờ lên lớp không đồng đều, phương pháp dạy học chậm được cải tiến theo
xu hướng hiện đại. Một bộ phận giáo viên chậm đổi mới phương pháp, chưa
mạnh dạn áp dụng Công nghệ thông tin vào việc giảng dạy. Một số giáo viên
chưa tâm huyết với nghề, ít học hỏi, tự học để trau dồi chuyên môn nghiệp vụ.
Việc thay đổi phương pháp dạy học theo hướng tích cực còn chuyển biến chậm;

3


việc tự làm đồ dùng dạy học chưa thường xuyên; việc áp dụng công nghệ tin học
và các phần mềm trong dạy học còn ít; việc tổ chức ôn luyện cho học sinh khá
giỏi và giúp đỡ học sinh yếu kém chưa thường xuyên.
Cơ sở vật chất chưa đáp ứng được nhu cầu của cán bộ, giáo viên. Thiếu các
phòng thực hành, phòng học bộ môn, thiếu sân chơi, bãi tập. Chưa có đủ đồ
dùng, trang thiết bị phục vụ cho công tác dạy và học. Giáo viên chưa sử dụng
đồ dùng dạy học một cách thường xuyên.
Kinh phí hoạt động của trường còn hạn hẹp nên gặp không ít khó khăn
trong việc tổ chức các hoạt động nghiệp vụ thường xuyên, tham quan học tập,
cho giáo viên đi học nâng cao trình độ, tăng cường cơ sở vật chất và thiết bị dạy
học...
Học sinh tuy đã ổn định về số lượng và trình độ nhận thức song chưa thật
sự ham học, nhiều phụ huynh còn phó mặc việc dạy dỗ con cái cho nhà trường.
Đa số phụ huynh đi làm ăn xa, lo phát triển kinh tế trước mắt mà quên việc dạy
dỗ con cái. Một bộ phận học sinh hiện nay không thích học chỉ thích đòi hỏi và
hưởng thụ, lười suy nghĩ, không năng động trong các hoạt động học tập, không
tích cực hợp tác với các giáo viên trong việc xây dựng bài giảng. Môi trường
giáo dục thiếu lành mạnh do có nhiều quán sá, tụ điểm ăn chơi với nhiều trò
chơi lôi cuốn giới trẻ.
Tất cả những khó khăn đó đã ảnh hưởng đến việc dạy và học của nhà
trường.
Kết quả chất lượng khảo sát HS trước khi áp dụng sáng kiến
(Thời điểm cuối năm học)
Năm học

Tổng
số HS

2011-2012

185

2012-2013

184

Hạnh kiểm
Tốt

Khá

TB

160

20

165

15

Học lực
Yếu

Giỏi

Khá

TB

Yếu

5

0

10

50

116

9

4

0

11

55

110

8

Qua số liệu thực tế của những năm trước ta nhận thấy: kết quả học sinh

khá giỏi chưa cao, kết quả yếu kém còn nhiều. Chưa ngang tầm với sự đầu tư
của nhà trường. Chưa phát huy hết thế mạnh của địa phương, trí tuệ của thầy và
trò.
- Nguyên nhân những kết quả trên:
Công tác chỉ đạo của Lãnh đạo nhà trường chưa tốt, phân công phân
nhiệm chưa rõ ràng, kế hoạch đề ra chưa thực hiện triệt để. Kiểm tra sơ sài, nhắc
nhở nể nả, kỷ luật chưa nghiêm minh.

4


Các tổ trưởng, tổ phó chưa làm tốt công tác phối hợp điều hành. Tổ
chuyên môn là nơi giúp nhà trường hoàn thành nhiệm vụ nhưng chưa thực hiện
triệt để kế hoạch nhà trường. Sinh hoạt chưa thực sự đi vào chiều sâu, còn qua
loa chiếu lệ.
Cán bộ giáo viên chưa phát huy hết năng lực của mình. Ý thức trách
nhiệm, kiến thức, năng lực sư phạm của một số giáo viên còn yếu, chưa đáp ứng
được yêu cầu. Thiếu đầu tư vào chuyên môn, ít học hỏi, thiếu sự hợp tác, cách
dạy cách đánh giá chưa phù hợp, chưa có sự kết nối giữa các phương pháp giảng
dạy và kiểm tra để phát huy ưu điểm của từng phương pháp trong quá trình
giảng dạy. Phương pháp tiếp cận của giáo viên đối với người học còn hạn chế,
còn quá cứng nhắc dẫn đến sự buồn chán trong việc dạy và học.
Về phía đội ngũ giáo viên chưa nhận thức đầy đủ về phương pháp “Lấy
học sinh làm trung tâm”.
Việc quan tâm chăm sóc con em của một bộ phận Phụ huynh học sinh chưa
đáp ứng với nhu cầu giáo dục ngày càng cao hiện nay. Phụ huynh học sinh chưa
nắm rõ quan điểm giáo dục hiện nay, thái độ hợp tác giáo dục trẻ chưa rõ ràng,
chưa thống nhất với nhà trường. Giáo dục trẻ ở gia đình mang tính áp đặt, ít để
trẻ thể hiện quan điểm của mình, sử dụng mệnh lệnh, roi vọt và thiếu làm gương
tốt cho trẻ noi theo. Nhu cầu về kinh tế, mưu sinh được quan tâm nhiều hơn nhu

cầu học tập “Lo cái ăn trước rồi đến cái học”. Bên cạnh tệ nạn xã hội, những
thói quen xấu vẫn tồn tại khá phổ biến và những bất cập khác.
Điều kiện về cơ sở vật chất còn nhiều khó khăn và các cơ sở dạy học
chắp vá, thiết kế không đúng với một ngôi trường đạt chuẩn Quốc gia.
Vì vậy tôi đã mạnh dạn đưa ra một một số giải pháp phù hợp với điều
kiện, hoàn cảnh của đơn vị theo hướng đi của riêng mình nhằm giúp đơn vị thoát
khỏi sự yếu kém về chất lượng chuyên môn.
2.3. Các giải pháp để giải quyết vấn đề
Quản lý chỉ đạo chuyên môn ở trường chính là quản lý việc dạy của thầy,
việc học của trò. Cán bộ quản lý phải xác định được vai trò trách nhiệm, lương
tâm nghề nghiệp của mình đối với sự nghiệp giáo dục. Chất lượng thấp là do
nhiều nguyên nhân, người thầy liên quan trực tiếp, người chịu trách nhiệm lại là
các nhà quản lý. Trong quá trình phát triển của nhà trường, cùng với sự điều
chỉnh, thay đổi cách đánh giá học sinh, thay đổi nội dung chương trình, sách
giáo khoa, nhà trường cũng phải thay đổi cách quản lý, cách dạy và học cho phù
hợp với từng thời điểm nhưng phải bảo đảm tính kế thừa và phát triển để xây
dựng nhà trường. Người thầy có vị trí vai trò rất lớn nên để lo cho sự phát triển
về giáo dục thì khâu quan trọng bậc nhất là lo cho chất lượng đội ngũ giáo viên.
Giải pháp 1: Bồi dưỡng đội ngũ giáo viên và học sinh
Bồi dưỡng để nâng cao năng lực chính trị cũng như năng lực sư phạm
nhằm góp phần nâng cao chất lượng giảng dạy. Bồi dưỡng để xây dựng nhận
5


thức, tạo sự đồng thuận trong giáo viên và học sinh. Giáo viên có nhận thức
được trách nhiệm đối với chất lượng giáo dục thì mới toàn tâm, toàn ý đầu tư
cho công tác giảng dạy. Học sinh có nhận thức được học để có kiến thức, nghề
nghiệp và cuộc sống tốt hơn cho bản thân, gia đình và xã hội mới cố gắng học
tập tốt. Nhà trường đã tổ chức bồi dưỡng giáo viên, học sinh theo các văn bản
hướng dẫn của nhà nước và của nghành. Tạo ra sự nhận thức qua sinh hoạt Hội

đồng sư phạm, qua thực hiện các cuộc vận động và phong trào thi đua, sinh hoạt
các đoàn thể, chi bộ, giáo viên chủ nhiệm để xây dựng ý thức trách nhiệm, tinh
thần tận tụy.
Nhà trường chú trọng xây dựng nề nếp, kỷ cương trong nhà trường. Kinh
nghiệm thực tiễn cho thấy, trường muốn đạt được chất lượng cao phải có nền
nếp, có kỷ cương. Vì vậy, Lãnh đạo nhà trường cũng như các đồng chí quản lý
tổ chuyên môn luôn chú ý đến việc xây dựng nền nếp, kỷ cương trong nhà
trường không chỉ đối với học sinh mà cả giáo viên. Đối với giáo viên, phải
nghiêm túc thực hiện kỷ luật lao động, đảm bảo ngày giờ công. Đối với học
sinh, với phương châm lấy ngăn ngừa và giáo dục là chính, đầu mỗi năm học, tổ
chức cho học sinh học nội quy, kí cam kết thực hiện nội quy của trường, lớp.
Nâng cao trách nhiệm và vai trò của giáo viên chủ nhiệm lớp, kịp thời nhắc nhở,
uốn nắn học sinh. Nghiêm khắc xử lý các học sinh vi phạm, tùy theo mức độ,
giúp học sinh sửa chữa, đồng thời còn có tác dụng ngăn ngừa, giáo dục các học
sinh khác.
Khi đề ra chủ trương nhà trường đã chú ý đến yếu tố con người, lợi ích tập
thể gắn với lợi ích cá nhân nên đã động viên tất cả mọi người cống hiến tự giác,
hết mình vì tập thể. Song song với các quy định về chuyên môn, nhà trường kết
hợp với Công đoàn quan tâm đến đời sống gia đình cán bộ giáo viên, nắm bắt
tâm tư nguyện vong của đoàn viên công đoàn. Công đoàn đã thường xuyên làm
tốt công tác giúp đỡ các giáo viên khó khăn, tạo điều kiện để mọi người yên tâm
tư tưởng, tự giác cống hiến, hết mình vì tập thể, vì lợi ích của nhà trường. Đây là
biện pháp “an dân” nên mọi người đều đồng tâm hiệp lực làm việc và cống hiến.
Nội dung bồi dưỡng mà nhà trường chú trọng gồm:
- Bồi dưỡng về chính trị tư tưởng, chủ trương chính sách của Đảng, pháp
luật của nhà nước, các quy định của nghành, của địa phương. Nhà trường
thường xuyên cập nhật thời sự của ngành, của địa phương để mọi người nắm bắt
điều chỉnh hành vi của bản thân.
- Tổ chức phong trào thi đua theo yêu cầu của ngành cũng như của nội bộ
nhà trường.

- Tổ chức chuyên đề theo khối, tổ nhóm, nhà trường.
- Tạo điều kiện cho cán bộ giáo viên tham gia học tập để nâng cao trình độ
chuyên môn nghiệp vụ như: Học lớp Trung cấp Chính trị, Bồi dưỡng quản lý,
Học đại học Từ xa, Tại chức, học lấy chứng chỉ Tin học, Ngoại ngữ …

6


- Tổ chức học các chuyên đề của ngành nghiêm túc và đầy đủ. Mỗi giáo
viên bộ môn phải có kế hoạch nghiên cứu thật kỹ nội dung chương trình, phân
phối chương trình để biết phần nào nặng, phần nào quá tải đối với học sinh. Nhà
trường yêu cầu giáo viên bộ môn phải tìm được phương pháp giảng dạy phù
hợp. Một giáo viên lên lớp rất cần phong cách lên lớp đĩnh đạc, tự tin, làm chủ
bài giảng. Giáo viên cần đến yếu tố phi ngôn ngữ để đạt được yếu tố thành công
trong công tác giảng dạy.
Giáo viên trong giờ học phải dành nhiều thời gian quan tâm đặc biệt đến
học sinh yếu kém: kiểm tra sách vở, sách giáo khoa, vở bài tập. Khi giảng bài
cần đưa ra nhiều dạng câu hỏi gợi mở từ thấp đến cao, khuyến khích học sinh ở
các trình độ khác nhau. Bài soạn phải mạng tính khoa học, sắp xếp các hoạt
động của giáo viên và học sinh hợp lý, hiệu quả, câu hỏi gợi mở phù hợp với
nhiều đối tượng, kích thích học sinh yêu thích bộ môn.
Thầy chủ đạo, trò chủ động trong việc dạy và học là vô cùng quan trọng
trọng việc nâng cao chất lượng dạy và học. Đối với học sinh nhà trường có giải
pháp để các em đáp ứng những yêu cầu sau:
- Học sinh phải có kỷ luật tốt, lễ phép.
- Học sinh phải có đầy đủ sách giáo khoa, vở bài tập, đồ dùng học tập ...
- Chuẩn bị công việc bên ngoài lớp, đưa ra những suy nghĩ nhận xét của
mình khi quan sát để ra lớp thảo luận, trao đổi cùng các bạn.
- Tự đặt câu hỏi sau khi đã đọc trước bài.
- Khuyến khích các em tham các hoạt động phong trào mang tính giáo dục

cộng đồng và tham gia các hoạt động ngoại khoá ; vừa giúp thầy trò thư giãn và
tạo sự gần gũi, đoàn kết.
Giải pháp 2: Nêu cao vai trò chỉ đạo của chi bộ, sử dụng hợp lý đội ngũ giáo
viên.
Chi bộ hiện có 21 đảng viên, giữ vai trò nòng cốt trong các hoạt động nhà
trường. Trong sinh hoạt hàng tháng, ngoài công tác Đảng, chi bộ luôn quan tâm
đến việc thực hiện công tác chuyên môn, tìm ra giải pháp phát huy thế mạnh,
tiềm năng, khắc phục khó khăn. Chi bộ thực sự là hạt nhân trong hoạt động
phong trào.
Phân công hợp lý trên cơ sở năng lực của từng cá nhân để họ thấy được và
an tâm với khối lớp mình phụ trách. Điều đó rất quan trọng vì nhờ đó mà phát
huy được khả năng và tạo được niềm hứng khởi cho cán bộ giáo viên. Cán bộ
giáo viên sẽ làm hết khả năng nên đạt được năng suất và chất lượng trong công
việc. Để làm tốt điều này tôi đã tranh thủ ý kiến của chi ủy, chi bộ nhà trường,
tham mưu với cấp ủy, Hiệu trưởng tổ chức họp Lãnh đạo mở rộng để lấy ý kiến
tập thể. Nhà trường đã xem xét hoàn cảnh, điều kiện cụ thể của mỗi đồng chí để
sắp xếp bố trí hợp lý công việc chính cũng như kiêm nhiệm. Nhờ đi sâu, đi sát
7


và xem xét ý kiến từ nhiều luồng khác nhau nên việc phân công nhiệm vụ cho
cán bộ giáo viên của nhà trường tương đối hợp lý. Sự phân công hợp lý đó phù
hợp với sức khỏe, năng lực, trình độ của từng giáo viên, cán bộ giáo viên. Yêu
cầu của nhà trường là làm cho giáo viên có tham vọng khai mở tiềm thức con
người chứ không bằng lòng với những gì mình đã làm hoặc đã có. Lãnh đạo nhà
trường đã tìm ra cơ chế quản lý để phát huy mọi khả năng của từng cá nhân, các
bộ phận. Sự tương tác đó sẽ tạo ra sức mạnh tổng hợp để phát triển nhà trường
theo chiều hướng đi lên.
Giải pháp 3: Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn, chỉ đạo đổi mới
phương pháp dạy và học và kiểm tra đánh giá.

Nâng cao chất lượng sinh hoạt tổ chuyên môn là vô cùng quan trọng vì tổ
là một nhà trường thu nhỏ với tính chất chuyên sâu rất cao. Tổ chuyên môn
mạnh sẽ quyết định to lớn chất lượng dạy và học. Trường đã nâng cao chất
lượng tổ chuyên môn bằng các hình thức sau:
Triển khai các chuyên đề: Tổ chuyên môn là nơi triển khai chuyên đề phù
hợp và hiệu quả bởi vì ở đó có sự đồng điệu về chuyên môn nghiệp vụ, sự am
hiểu tương đối giống nhau. Tổ đã triển khai các chuyên đề như Chuyên đề Đổi
mới phương pháp dạy học, Ứng dụng công nghệ thông tin, đổi mới kiểm tra
đánh giá, công tác chủ nhiệm, sử dụng đồ dùng dạy học, giáo dục kỹ năng
sống... Soạn giảng những bài khó, cần trao đổi lại. Bổ sung lại trong PPCT
những vấn đề trọng tâm phù hợp với điều kiện của nhà trường. Trường đã cử
những giáo viên có năng lực về công nghệ thông tin dạy thao giảng để nhà
trường rút kinh nghiệm, nên đã có nhiều giáo viên áp dụng tốt phương pháp dạy
có ứng dụng CNTT. Các chuyên đề giao cho từng giáo viên đảm nhận có thu
hoạch, có kiểm tra kết quả. Qua các chuyên đề do tổ thực hiện trình độ của giáo
viên nâng lên rõ rệt.
Rèn luyện kỹ năng sư phạm của giáo viên là rất cần thiết. Kỹ năng sư phạm
ảnh hưởng đến chất lượng giờ dạy. Ở các buổi sinh hoạt tổ đã trao đổi về kỹ
năng sư phạm, góp ý giúp đỡ lẫn nhau sửa chữa những tồn tại, những nhược
điểm trong phong cách lên lớp, ngôn ngữ diễn đạt, cách trình bày bảng. Nhà
trường đã chọn những giáo viên tự tin trong phong cách, chữ viết đẹp, ngôn từ
chuẩn để thao giảng dự giờ, rút kinh nghiệm cho tổ chuyên môn.
Trong kỹ năng sư phạm đã lưu ý lời nói chính xác, hàm lượng vừa phải, rõ
ràng truyền cảm và ngữ điệu. Việc ứng dụng CNTT là yếu tổ quan trọng nhưng
không thể thay thế trình bày bảng. Trình bày bảng phải cẩn thận, đẹp, đúng
chính tả, đúng ngữ pháp và rõ ràng.
Nhà trường đã chỉ đạo các tổ chuyên môn và giáo viên tập trung cho việc
soạn giảng như sau: Xác định đúng mục tiêu bài soạn. Giao cho tổ chuyên môn,
nhóm chuyên môn nghiên cứu, vạch kế hoạch các mục tiêu của môn học, kỳ
học, chương, bài cho phù hợp với học sinh. Trong mục tiêu của bài soạn cần

chú ý mục tiêu về kiến thức, kỹ năng, thái độ, chú trọng giáo dục kỹ năng sống.
8


Qua đó chúng tôi đã thống nhất cách trình bày bài soạn về nội dung và hình
thức.
Nhà trường và tổ chuyên môn thường xuyên kiểm tra việc soạn bài, và
chuẩn bị bài lên lớp của học sinh. Việc kiểm tra đột xuất, kiểm tra định kỳ tiến
hành một cách nề nếp thường xuyên.
Đổi mới kiểm tra đánh giá sẽ thúc đẩy đổi mới phương pháp dạy học, góp
phần đổi mới chương trình, xây dựng thái độ học tập cho học sinh. Nhà trường
coi trọng việc phân tích kết quả kiểm tra, qua đó giúp giáo viên điều chỉnh hoạt
động giảng dạy, giúp học sinh biết tự đánh giá kết quả học tập để phát huy điểm
mạnh, khắc phục điểm yếu trong học tập; các cấp quản lý điều chỉnh, bổ sung
công tác chỉ đạo dạy học, kiểm tra đánh giá một cách kịp thời.
Bồi dưỡng giáo viên về kĩ năng ra đề, soạn đáp án và chấm bài thi, kiểm tra
bằng hình thức tự luận, trắc nghiệm, bám sát chuẩn kiến thức, kĩ năng của
chương trình với 3 cấp độ: Nhận biết, Thông hiểu, Vận dụng sáng tạo. Kiểm tra
đánh giá không chỉ cho điểm mà phải có nhận xét, lời phê. Đối tượng là học sinh
nên giáo viên đã hướng đến học sinh một cách “nhân văn” để học sinh tâm phục,
khẩu phục. Thầy cô là “thần tượng” của học sinh để các em nổ lực trong học tập
và tu dưỡng. Nhà trường còn luôn định hướng cho học sinh ước mơ để các em
vươn tới dù học tốt hay học yếu.
Tổ chức coi thi, chấm thi nghiêm túc các kỳ thi trong năm nhằm tạo ra thói
quen trung thực trong thi cử. Hãy bắt đầu bằng việc tổ chức coi thi, chấm thi
nghiêm túc để đánh giá thực lực quá trình học tập của học sinh.
Giải pháp 4: Tăng cường dự giờ thăm lớp, giúp đỡ giáo viên của tổ để nâng
cao chất lượng dạy và học.
Việc dự giờ thăm lớp của các giáo viên nếu không thực hiện tốt sẽ mất đi
một cơ hội tốt để giáo viên phát triển được chuyên môn cho mình. Vì vậy, chúng

tôi đã chỉ đạo các tổ chuyên môn, các nhóm tích cực, chủ động trong công tác
dự giờ thăm lớp đối với mỗi giáo viên. Hàng tuần, chúng tôi đều có lịch cụ thể
cho mỗi tổ chuyên môn sinh hoạt. Trong các buổi sinh hoạt chuyên môn, các tổ
trưởng tổ chức điều hành việc trao đổi bài giữa các thành viên, ngoài ra nhiệm
vụ mà chúng tôi đặt lên hàng đầu đó là tổ chức dự giờ đối với mỗi giáo viên
trong các tổ khối. Tổ chuyên môn đã tăng cường dự giờ thăm lớp theo kế hoạch
tuần, kế hoạch tháng. Việc dự giờ thăm lớp thường xuyên giúp người quản lý
nắm bắt năng lực chuyên môn, kỹ năng sư phạm của giáo viên và chất lượng học
tập của học sinh để từ đó có biện pháp chỉ đạo kịp thời, nhằm nâng cao chất
lượng dạy và học. Thường xuyên dự giờ, góp ý cho giáo viên đã thực hiện tốt
việc đổi mới. Nhà trường đã tổ chức các tiết thao giảng dự giờ, bởi vì sẽ giúp
cho giáo viên chủ động hơn trong bài giảng của mình. Khi có người dự giáo viên
sẽ chuẩn bị bài giảng chu đáo hơn, ý thức học tập sôi nổi hơn. Dự giờ sẽ giúp
cho giáo viên học tập được kinh nghiệm của đồng nghiệp, khắc phục được thiếu
sót của bản thân. Tổ chuyên môn chú trọng nâng cao chất lượng bài soạn thông
9


qua dự giờ, kiểm tra bài soạn. Bài soạn của giáo viên đóng vai trò vô cùng quan
trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng dạy và học, quyết định sự thành công
của mỗi giờ lên lớp. Nhà trường đã chỉ đạo tổ chuyên môn tổ chức dự giờ, thao
giảng đúng theo quy định. Các tiết dự giờ được góp ý chân tình nên có hiệu quả
cao.
Giải pháp 5: Tăng cường xây dựng và sử dụng cơ sở vật chất, thiết bị dạy
học.
Các cơ sở đào tạo nói chung và nhà trường nói riêng, chất lượng đào tạo
cũng như chất lượng đầu ra quyết định sự tồn tại và phát triển bền vững của mỗi
nhà trường. Có nhiều yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng đào tạo, trong
đó không thể không kể đến yếu tố cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy học. Ngoài
các yếu tố như nội dung chương trình, giáo trình đào tạo, đội ngũ cán bộ giảng

dạy, công tác quản lý, công tác kiểm tra, đánh giá yếu tố cơ sở vật chất có vai trò
hết sức quan trọng. Một nhà trường có đầy đủ các yếu tố nêu trên nhưng cơ sở
vật chất nghèo nàn, lạc hậu, không theo kịp sự phát triển của xã hội thì không
thể có chất lượng đào tạo. Do đó, việc tăng cường cơ sở vật chất, trang thiết bị
tiên tiến hiện đại sẽ góp phần nâng cao hiệu suất lao động, đồng thời nâng cao
chất lượng đào tạo, đảm bảo chất lượng đội ngũ lao động đáp ứng tốt với yêu
cầu phát triển kinh tế xã hội trong xu thế hội nhập hiện nay. Nhà trường đã luôn
tạo điều kiện để đầu tư cơ sở vật chất bởi vì phòng học, bàn ghế, ánh sáng ảnh
hưởng tới việc nâng cao chất lượng giảng dạy nói chung và từng bài học nói
riêng. Trong thời gian qua chúng tôi đã tham mưu với lãnh đạo địa phương và
cấp trên sửa sang phòng học sạch đẹp hơn, bổ sung các phòng chức năng, sân
chơi, bãi tập, thiết bị học tập. Nhà trường luôn khuyến khích và có biện pháp cụ
thể để các giáo viên tăng cường sử dụng các phương tiện thiết bị vào dạy học
một cách có hiệu quả. Tất cả những vấn đề trên đều đã có hỗ trợ tốt cho việc
nâng cao chất lượng dạy và học.

Giải pháp 6: Tổ chức tốt phong trào thi đua dạy tốt - học tốt
Thi đua là cùng nhau đưa hết tài năng, sức lực nhằm thúc đẩy lẫn nhau đạt
thành tích tốt nhất trong công tác, học tập. Bác Hồ nói: “Thi đua khen thưởng là
động lực phát triển và là biện pháp quan trọng để xây dựng con người mới”.
Trong những năm qua trường THCS Xuân Lộc đã làm rất tốt công tác thi đua
khen thưởng. Nhà trường đổi mới nội dung khen thưởng cả nội dung và hình
thức, thường xuyên tổ chức phong trào thi đua để hướng cho mọi người trong
tập thể phấn đấu đạt mục tiêu đề ra. tổ chức nhiều đợt thi đua giữa các lớp với
những nội dung trọng tâm, có sơ kết, đánh giá mỗi tuần trong tiết sinh hoạt dưới
cờ, khen thưởng các lớp thực hiện tốt ở mỗi đợt và cuối năm, nhờ đó các lớp đều
cố gắng phấn đấu thực hiện tốt nề nếp và học tập. Tổ chức các hoạt động văn
nghệ, thể dục thể thao, tham quan, du lịch, hội thi, nhằm tạo không khí vui tươi
10

cho giáo viên và học sinh. Tham mưu và cùng với Phụ huynh phát huy vai trò
của Hội Khuyến học, luôn quan tâm, tìm hiểu kịp thời giúp đỡ, trợ cấp để học
sinh có điều kiện tiếp tục học tốt.
Lãnh đạo nhà trường đã đánh giá đúng sự cố gắng, tích cực của cán bộ giáo
viên và học sinh, động viên, khích lệ đúng lúc, đúng nơi nên có những tác dụng
tích cực, làm cho người được khen có tâm trạng phấn khởi hơn và kết quả công
việc tốt hơn.
Khen thưởng cho giáo viên và học sinh theo từng kỳ, theo từng đợt phát
động
Khen thưởng giáo viên dạy giỏi cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh, Sáng kiến
kinh nghiệm các cấp. Khen thưởng cho giáo viên có học sinh giỏi, cho học sinh
giỏi các cấp.
Nhà trường đã huy động được mọi lực lượng tham gia công tác khen
thưởng như Hội khuyến học xã, Hội cha mẹ học sinh...Việc khen thưởng, ngoài
danh dự nhà trường còn gắn liền với vật chất, tuy phần thưởng không nhiều
nhưng có tác dụng thiết thực. Thi đua khen thưởng đã giúp cho phong trào dạy
và học ngày càng có chất lượng và hiệu quả.
2.4 Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm đối với hoạt động giáo dục, bản
thân, đồng nghiệp và nhà trường
Với những giải pháp đã nêu ở trên, áp dụng cho năm học 2013-2014, 20142015 bản thân tôi nhận thấy chất lượng giáo dục đã có sự chuyển biến rõ rệt. Đội
ngũ giáo viên đã được bồi dưỡng đầy đủ về nhận thức, chuyên môn nghiệp vụ,
tay nghề giáo viên được nâng lên. Phong trào dạy - học được giáo viên, học sinh
hưởng ứng và hoạt động có hiệu quả. Bản thân làm công tác quản lý chuyên
môn đã tạo ra cho giáo viên một phong cách làm việc có nề nếp và chuyên
nghiệp, đạt hiệu quả.
Chất lượng đại trà năm sau thường tăng hơn năm trước, tỉ lệ học sinh yếu
giảm rõ rệt, học sinh khá giỏi tăng lên. Chất lượng mũi nhọn cũng có những
chuyển biết đáng khích lệ: đã có học sinh giỏi Quốc gia, học sinh giỏi cấp tỉnh
các môn Văn hóa, Casio. Học sinh lớp 9 thi đỗ vào lớp 10 THPT đạt tỉ lệ cao

(trên 95%), có năm đạt 100%, đặc biệt nhà trường đã có học sinh thi đậu vào lớp
10 chuyên Đại học Khoa học tự nhiên và Chuyên Amsterdam.
Kết quả chất lượng khảo sát HS sau khi áp dụng sáng kiến
(Thời điểm cuối năm học)
Năm học

Tổng
số HS

2013-2014

169

Hạnh kiểm
Tốt
151

Khá

TB

15

3

Học lực
Yếu

Giỏi

Khá

TB

0

11

55

98

Yếu
5

11


2014-2015

178

162

14

2

0

15

65

94

4

Qua khảo sát kết quả hàng năm chúng ta nhận thấy chất lượng tăng lên rõ
rệt, năm sau cao hơn năm trước. Có được thành công trên đó là nhờ sự áp dụng
tổng hòa các giải pháp đã nêu ở trên và nhiều giải pháp khác chưa có điều kiện
để tổng kết trong Sáng kiến kinh nghiệm này.
Bài học kinh nghiệm.
Trong quá trình thực hiện và áp dụng sáng kiến kinh nghiệm, tôi đã rút ra
được những bài học qúy giá để bổ sung cho kinh nghiệm thực hiện nhiệm vụ
như sau:
Khi thực hiện đề tài phải thực hiện nghiêm túc, xuyên suốt có chiều sâu.
Sáng kiến kinh nghiệm mang một ý nghĩa rất quan trọng và là việc làm hết sức
cần thiết, bởi lẽ chúng ta cần phải nâng trí thức con người Việt Nam lên ngang
tầm thời đại.
Giáo dục nhận thức về chính trị tư tưởng cho đội ngũ luôn đặt lên hàng
đầu và không thể thiếu được trong một tổ chức. Luôn tìm tòi đổi mới các hình
thức tổ chức trong qúa trình tổ chức hoạt động sư phạm nhằm tăng hưng phấn
cho đội ngũ, tránh sự nhàm chán. Luôn đổi mới phương pháp, đổi mới tư duy
sáng tạo trong công việc để tăng sự thu hút từ phía học sinh.
Giáo viên vận dụng hài hòa các phương pháp thì kết quả học tập của học
sinh sẽ nâng cao. Giáo viên tự làm đồ dùng dạy học, sưu tầm tài liệu phục vụ bộ
môn. Tự động viên khuyến khích, đặt ra yêu cầu mới và sáng tạo không ngừng.
Theo sát học sinh để động viên và phối hợp thật chặt chẽ với giáo viên chủ
nhiệm để khen thưởng các cá nhân, tập thể một cách kịp thời. Phối hợp nhịp

nhàng với các đoàn thể trong nhà trường, giáo viên chủ nhiệm lớp, ban đại diện
cha mẹ học sinh. Luôn lắng nghe ý kiến về những khó khăn của học sinh để có
biện pháp giúp đỡ, giáo dục các em.
Thực hiện đúng chỉ đạo của Lãnh đạo nhà trường, bám sát chủ đề kế hoạch
thực hiện. Chủ động trong công việc, nắm bắt sự kiện một cách nhanh nhất để
đưa vào xây dựng kế hoạch đúng thời điểm. Từng bước hoàn thiện phong cách
lãnh đạo và học tập các kỹ năng quản lý, chú trọng vào công tác bồi dưỡng và
khen thưởng đội ngũ.

12


3. Kết luận, kiến nghị
Chất lượng giáo dục toàn diện luôn là vấn đề nóng hiện nay trong giáo
dục, mọi ngành, mọi người trong xã hội đều quan tâm. Tuy nâng cao chất lượng
giáo dục toàn diện là một nhiệm vụ khó khăn nhưng chúng ta tin tưởng rằng:
nếu có quyết tâm chúng ta sẽ thực hiện thắng lợi, sẽ đưa chất lượng nhà trường
duy trì và nâng cao hơn hơn nữa.
Xuất phát từ những nguyên nhân trên tôi mạnh dạn đề xuất một số giải
pháp nhằm phát huy những kết quả tích cực đạt được, khắc phục những tồn tại
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục cho học sinh qua các tiết học.
Người giáo viên cần phối hợp với các lực lượng trong nhà trường và gia đình
học sinh để cùng có biện pháp phù hợp cho học sinh.
Nhà trường làm cho người thầy, người học thấy được ngôi trường mình
đang học chính là ngôi nhà thứ hai của mình, thấy được sự ấm áp trong quan hệ
thầy trò, không có sự áp đặt, là nơi để người học phát huy được khả năng sáng

13

tạo, tư duy của mình. Người học tìm được sự hứng khởi để tìm tòi cái mới, tìm
được sự đồng thuận và khuyến khích nơi người thầy và tập thể nhà trường.
Gia đình học sinh: Cần phối hợp với các lực lượng giáo dục trong nhà
trường để có biện pháp giáo dục cho học sinh, không làm thay các em những
việc vừa sức với lứa tuổi.
Trên đây là một số giải pháp nhằm nâng cao chất lượng dạy và học trường
THCS Xuân Lộc. Rất mong được sự đóng góp ý kiến của các bạn đồng nghiệp,
của cấp trên để giải pháp này ngày càng hoàn thiện và có hiệu quả hơn.

XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG ĐƠN VỊ

Thanh Hóa, ngày 15 tháng 4 năm 2016
Tôi xin cam đoan đây là SKKN của
mình viết, không sao chép nội dung của
người khác.

Nguyễn Bá Châu

14