Xuân
Quyønh
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- XQ ( 1942-1988), tên khai sinh là Nguyễn
Thị Xuân Quỳnh
- QH: La Khê, TP Hà Đông,T
Hà Tây (nay thuộc Hà Nội)
- Gđ: Công chức, mẹ mất sớm,
XQ ở với bà nội
- Bản thân:
+ Cuộc đời đa đoan, nhiều lo âu,
vất vả
Bên bà nội – chỗ dựa thời thơ ấu
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
+ Từng là diễn viên múa Đoàn Văn công nd TW, biên tập viên báo
văn nghệ, biên tập viên NXB Tác phẩm mới, Ủy viên Ban chấp hành
Hội Nhà văn VN khóa III
+ Mất cùng chồng và con trai vì tai
nạn giao thông tại Hải Dương (Chiều
29-8-1988)
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Sự nghiệp sáng tác:
+ Vị trí: Là một trong số những nt tiêu biểu nhất của thế hệ các
nt trẻ thời kì chống Mĩ
+ Phong cách NT:
. Là tiếng lòng của một tâm hồn phụ nữ nhiều trắc ẩn, vừa hồn
nhiên tươi tắn vừa chân thành đằm thắm và luôn da diết trong kv
về hp bình dị, đời thường
. Luôn lo âu về sự phai tàn, đổ vỡ cùng những dự cảm về bất trắc
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
1. Tác giả
- Sự nghiệp sáng tác:
+ TP chính: (SGK)
Năm 2001, XQ đc tặng Giải thưởng Nhà nước về VHNT
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm
a. Hoàn cảnh sáng tác
Bt đc viết năm 1967 trong chuyến
đi thực tế ở vùng biển Diêm Điền
(TB) khi nt vừa trải qua những đổ vỡ
trong tình yêu
b. Xuất xứ, vị trí
- In trong tập “ Hoa dọc chiến hào” (1968)
- Là bt đặc sắc viết về tình yêu, rất tiêu biểu cho p/c thơ XQ
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
2. Tác phẩm
c. Bố cục
- K1 + K2: Bản chất, kv muôn đời và hành trình của sóng
- K3 + k4: Khát khao nhận thức và cội nguồn của t/y đôi lứa
- K5 + k6: Nỗi nhớ thương, niềm lo nghĩ và t/y thủy chung
- K7 + k8: Niềm tin mãnh liệt vào t/y
- K9
: Khát vọng tình yêu
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
- Âm điệu của bt là âm điệu của những con sóng ngoài biển khơi lúc ào ạt, dữ dội lúc nhẹ
nhàng, khoan thai
- Âm điệu ấy đc tạo nên bởi:
+ Thể thơ ngũ ngôn: các câu, các khổ không có dấu câu phân cách
mà liền nhau, dàn trải đến hết bt
Diễn tả đc những con sóng triền miên, vô hồi vô hạn trên đại dương
+ Nhịp thơ: Linh hoạt, mô phỏng đc cái đa dạng của nhịp sóng
Dữ dội / và dịu êm
Ồn ào / và lặng lẽ
Em nghĩ về / anh / em
Nhịp
2/3
Sông khônghiểu / nổi mình
Sóng tìm ra / tận bể
Nhịp 3 / 1 / 1
Nhịp
3/2
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
- Âm điệu ấy đc tạo nên bởi:
+ Cách tổ chức câu thơ:
Các cặp câu đối xứng xh liên tiếp, câu sau thừa tiếp câu trc tựa như
những đợt sóng xô bờ, sóng tiếp sóng dào dạt.
Dữ dội và dịu êm
Con sóng dưới lòng sâu
Ồn ào và lặng lẽ
Con sóng trên mặt nước
Dẫu xuôi về phương bắc
Dẫu ngược về phương nam
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
- Âm điệu bt còn là âm điệu của những con sóng lòng với
nhiều cung bậc cảm xúc khác nhau cuả ng phụ nữ đang yêu
- Bt có 2 htg “sóng” và “em” lúc phân tách soi chiếu vào
nhau lúc lại hòa nhập làm một
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
2. Hai khổ đầu
a. Khổ 1
* Hai câu đầu
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
- Nhịp ngắt 2/3 phân tách câu thơ làm 2 vế
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
2. Hai khổ đầu
a. Khổ 1
Ồn
Dữ ào
dội
Lặng
Dịu
êmlẽ
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
2. Hai khổ đầu
a. Khổ 1
* Hai câu đầu
Dữ dội và dịu êm
Ồn ào và lặng lẽ
- Nhịp ngắt 2/3 phân tách câu thơ làm 2 vế
- 4 tính từ tương phản: Dữ dội >< Dịu êm
Ồn ào >< Lặng lẽ
Nhấn mạnh những trạng thái đối cực của sóng biển
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
2. Hai khổ đầu
a. Khổ 1
* Hai câu đầu
- Liên từ “và” cho thấy những trạng thái đối lập ấy vẫn song song
tồn tại, không mâu thuẫn mà đan xen vận động và có sự chuyển hóa.
- Vị trí xếp đặt các trạng thái: Dữ dội, ồn ào / dịu êm, lặng lẽ
Nhấn mạnh vào trạng thái cuối cùng, thường hằng của sóng
- Tâm hồn ng phụ nữ đang yêu: Lúc giận dữ, hờn ghen khi dịu
hiền, sâu lắng
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
2. Hai khổ đầu
a. Khổ 1
* Hai câu sau:
Sông không hiểu nổi mình
Sóng tìm ra tận bể
Sông
Bể
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
2. Hai khổ đầu
a. Khổ 1
* Hai câu sau:
- H/a “sông”: + Thế giới nhỏ hẹp, chật chội
+ Thiếu sự thấu hiểu, cảm thông, chia sẻ, không hiểu
đc khát vọng của sóng
- H/a “bể”: + Thế giới lớn lao, mênh mang, vô tận, vô cùng
+ Là chân trời mơ ước, là kv lớn lao
+ Là thế giới bao dung, thấu hiểu đc khát vọng của
sóng
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
2. Hai khổ đầu
a. Khổ 1
* Hai câu sau:
- Hành trình của sóng: Từ “sông” ra “bể”
Hành trình từ giã thế giới nhỏ hẹp, không hiểu mình để tìm
đến một thế giới lớn lao, khoáng đạt hiểu mình hơn
- Chặng đg từ “sông” ra “bể”: Rất xa
Sự quyết liệt, kì công của một con sóng đầy bản lĩnh, đầy
cá tính
Xuân Quỳnh
I. Tìm hiểu chung
II. Đọc – hiểu văn bản
1. Cảm nhận chung
2. Hai khổ đầu
a. Khổ 1
* Hai câu sau:
Tóm lại: Khổ thơ đã thể hiện đc bản chất, tính khí, hành
-trình
Khátkìvọng
tâm
hồnliệt
củacùng
ng phụ
nữ:vọng lớn lao cao cả của
công,
quyết
khát
“sóng”
“em”.
Khôngvà
chấp
nhận t/y vị kỉ, tầm thường, hẹp hòi, không xứng
đáng mà luôn khao khát vươn tới một t/y lớn lao, cao thượng, thực
sự xứng đáng. Đó là sự lựa chọn rất táo bạo, tự tin, chủ động của
ng phụ nữ trong t/y.