SKKN Trong công tác quản lí.

một số biện pháp quản lý
một số biện pháp quản lý
nhằm xây dựng đội ngũ và tổ chức các hoạt động
chuyên môn nâng cao chất lợng dạy và học
A. Mở đầu
Lý do chọn đề tài
Chúng ta đang sống trong thập niên đầu của thế kỷ XXI thế kỷ mà tri thức và kỹ
năng của con ngời đợc coi là yếu tố quyết định sự phát triển xã hội. Ngời ta nói nền
văn minh trí tuệ là nền văn minh của thế kỷ XXI. Để có đợc nền văn minh đó thì nền
giáo dục phải đào tạo đợc sản phẩm là những con ngời thông minh, trí tuệ phát
triển, sáng tạo và giàu tính nhân văn cho xã hội. Muốn đáp ứng đợc mục tiêu đào tạo
đó thì vai trò của ngời thầy là vô cùng quan trọng.
Một trong những giải pháp đợc BGD&ĐT đa ra, đó là:
Phát triển đội ngũ nhà giáo - đổi mới phơng pháp giảng dạy; đây đợc coi là khâu đột
phá - góp phần quyết định thành công sự nghiệp đổi mới giáo dục của chúng ta hiện
nay.
Để nâng cao chất lợng dạy và học thì: Nhà giáo giữ vai trò quyết định trong việc
đảm bảo chất lợng giáo dục. Nhà giáo phải không ngừng học tập, rèn luyện, nêu g-
ơng tốt cho ngời học (điều 14- Luật Giáo dục).
Xây dựng và nâng cao chất lợng đội ngũ giáo viên, cán bộ quản lý giáo dục theo
tinh thần Chỉ thị 40- CT/TW của Ban Bí th và quyết định số 09/2005/QĐ-TTg có
phẩm chất chính trị và đạo đức lối sống, đủ về số lợng, đồng bộ về cơ cấu, chuẩn hoá
về trình độ đào tạo. Triển khai có hiệu quả và bằng các hình thức sáng tạo Chỉ thị số 06
CT/TW ngày 07/11/2006 của Bộ Chính trị về tổ chức cuộc vận động Học tập và
làm theo gơng đạo đức Hồ Chí Minh nhằm tạo chuyển biến mạnh mẽ về ý thức tu d-
ỡng phẩm chất đạo đức, nâng cao trình độ chuyên môn, tinh thần trách nhiệm trớc sứ
mệnh lịch sử mà xã hội ta giao phó là sự nghiệp giáo dục thế hệ trẻ.
-1-
một số biện pháp quản lý
Có thể nói năng lực và phẩm chất đạo đức của ngời thầy là bài học sống, sinh động
đối với học sinh, có tác dụng quan trọng trong việc hình thành và giáo dục nhân cách

học sinh. Không có thầy giỏi thì khó có thể có trò giỏi đợc, để đào tạo ra những công
dân có ích cho xã hội thì ngời thầy lại càng có vai trò quan trọng.
Trong tình hình đất nớc đang đổi mới, hội nhập nh hiện nay, khi mà cả ngành giáo
dục đang triển khai thực hiện cuộc vận động Hai không của Bộ GD-ĐT với 4 nội
dung Nói không với tiêu cực trong thi cử, bệnh thành tích, vi phạm đạo đức nhà
giáo và tình trạng học sinh ngồi nhầm lớp thì hơn bao giờ hết ngời thầy càng phải
không ngừng rèn luyện, tu dỡng, nâng cao trình độ, năng lực chuyên môn cũng nh
phẩm chất đạo đức nhà giáo.
Để nâng cao chất lợng dạy và học thì điều cần thiết là phải xây dựng đợc một đội
ngũ ngời thầy có phẩm chất chính trị vững vàng, tinh thông về chuyên
môn, nghiệp vụ và đồng thời phải tạo đợc môi trờng giáo dục thuận lợi để cho họ có
thể phát huy đến mức cao nhất năng lực của bản thân, để mỗi con ngời không ngừng
học tập, tự bồi dỡng về năng lực chuyên môn nghiệp vụ, thờng xuyên cập nhật kiến
thức mới, công nghệ thông tin, nâng tầm hiểu biết của mình đáp ứng những yêu cầu
ngày càng cao của ngành giáo dục.
Trờng THCS An Tiến trong những năm qua có nhiều biến động, gần đây cơ bản ổn
định về số biên chế giáo viên song cha đồng bộ về cơ cấu và chất lợng đào tạo.
Từ nhận thức về vai trò của đội ngũ giáo viên nh trên, trờng chúng tôi trong những
năm qua đã tập trung nhiều biện pháp quản lý có hiệu quả để xây dựng đội ngũ giáo
viên và nền nếp chuyên môn trong nhà trờng, góp phần tạo nên chất lợng giáo dục của
nhà trờng ngày càng ổn định, phát triển.
Việc chỉ đạo các hoạt động chuyên môn nhằm nâng cao chất lợng toàn diện trong
nhà trờng là một vấn đề rất rộng lớn. Nó gắn bó chặt chẽ với việc nâng cao nhận thức
của cán bộ giáo viên, của học sinh, của cha mẹ học sinh. Nó liên quan đến việc bồi d-
ỡng giáo viên, trình độ chuyên môn, nghiệp vụ của từng cá nhân thầy cô giáo.
Công việc chỉ đạo của ngời cán bộ quản lý đối với hoạt động chuyên môn của nhà
trờng gồm nhiều mặt, tuy nhiên trong khuôn khổ đề tài này tôi chủ yếu đi sâu trình bày
-2-
một số biện pháp quản lý
một số biện pháp mà chúng tôi đã thực hiện trong quản lý chỉ đạo chuyên môn của tr-

ờng THCS An Tiến trong những năm vừa qua.
B. Nội dung
I.Cơ sở lý luận và thực tiễn
1.Cơ sở lý luận
ở bất cứ một nhà trờng nào, ngời cán bộ quản lý đều phải xác định rõ vị trí trọng
tâm của mình trong việc chỉ đạo dạy và học. Đó là khâu quản lý các hoạt động chuyên
môn, nghiệp vụ theo quy định của BGD&ĐT và các cơ quan quản lý trực tiếp (cụ thể
là quản lý việc lập kế hoạch của tổ chuyên môn, soạn bài lên lớp của giáo viên, kiểm
tra - đánh giá học sinh, bồi dỡng nâng cao trình độ giáo viên, đổi mới phơng pháp
giảng dạy, nghiên cứu khoa học, )
Chất lợng giáo dục toàn diện nói chung phụ thuộc vào nhiều yếu tố, song thầy giáo
ngời trực tiếp đứng lớp phải là yếu tố số một. Chất lợng của ngời thầy quyết định
chất lợng của học trò. Cha ông ta đã từng nói không thầy đố mày làm nên.
Đất nớc ta đang bớc vào giai đoạn công nghiệp hoá, hiện đại hoá, hội nhập ngày
càng sâu rộng trên khu vực và thế giới. Nhân tố quyết định thắng lợi của công cuộc
xây dựng đất nớc và hội nhập quốc tế là con ngời, là nguồn nhân lực Viết Nam đợc
phát triển về số lợng và chất lợng trên cơ sở mặt bằng dân trí đợc nâng cao để đáp ứng
đợc yêu cầu đào tạo, phát triển nguồn nhân lực có chất
lợng, dồi dào về số lợng.
Đáp ứng đợc yêu cầu của đất nớc thì việc xây dựng đội ngũ nhà giáo là điều
không thể thiếu, hơn thế nữa có thể nói rằng chất lợng của đội ngũ nhà giáo có tính
chất quyết định đối với chất lợng đào tạo nguồn nhân lực trong thời gian tới.
Vì vậy trớc và ngay trong quá trình đào tạo, xây dựng nguồn nhân lực là việc xây
dựng đội ngũ nhà giáo vừa hồng vừa chuyên đáp ứng đợc yêu cầu nhiệm vụ.
-3-
một số biện pháp quản lý
Nghị quyết 40/2000/QH10 ngày 09/12/2000 của Quốc hội khoá X về đổi mới ch-
ơng trình giáo dục phổ thông đã khẳng định mục tiêu của việc đổi mới chơng trình
giáo dục phổ thông lần này là đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực phục vụ
công nghiệp hoá, hiện đại hoá đất nớc Để đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục phổ

thông.
Nghị quyết TW2 ra đời đã thổi luồng sinh khí mới cho sự nghiệp giáo dục, đào tạo,
đã đề ra nhiệm vụ quan trọng cho ngành giáo dục phải quan tâm tới việc đào tạo và bồi
dỡng đội ngũ giáo viên lực lợng quyết định chất lợng giáo dục đào tạo. coi trọng
nghề thầy giáo cũng có nghĩa là phải coi trọng sự nghiệp đào tạo và bồi dỡng thầy
giáo.
Chỉ thị số 40/CT-TU ngày 15/6/2004 của Ban bí th và chỉ thị 22/2003/CT-
BGD&ĐT của Bộ trởng về việc xây dựng, nâng cao chất lợng đội ngũ nhà giáo và cán
bộ quản lý giáo dục nhằm nâng cao trình độ về chính trị, chuyên môn và quản lý giáo
dục để đáp ứng yêu cầu nâng cao chất lợng giáo dục.

1.Cơ sở thực tiễn
Nhìn chung, chất lợng của đội ngũ nhà giáo, cán bộ quản lý ngày càng đợc nâng
cao, có đạo đức tốt, tận tuỵ với nghề nghiệp, có tinh thần và ý thức phấn đấu nâng cao
năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, đáp ứng yêu cầu đổi mới , phát triển của ngành.
Tuy vậy, thực trạng đội ngũ giáo viên vẫn còn tình trạng thiếu và yếu. Chất lợng
chuyên môn của một bộ phận giáo viên còn cha chuyển biến mạnh, còn yếu về phơng
pháp giảng dạy, tình trạng giáo viên vừa thừa vừa thiếu, không đồng bộ về cơ cấu bộ
môn đang diễn ra ở các bậc học.
Nguyên nhân chủ yếu của tình trạng trên là những năm gần đây, quy mô phát triển
Giáo dục THCS giảm nhanh và đi vào ổn định, trong khi đó số giáo viên đủ tuổi
về nghỉ hu hoặc nghỉ hu trớc tuổi không nhiều. Cơ chế tuyển dụng, sử dụng, đánh giá
nhà giáo cha phát huy đợc ngời giỏi.
-4-
một số biện pháp quản lý
Vẫn có giáo viên còn tâm lý sống lâu lên lão làng không chịu đổi mới hoặc
không cập nhật đợc công nghệ thông tin áp dụng trong dạy học, một bộ phận giáo viên
còn có hoàn cảnh khó khăn cha theo kịp đợc yêu cầu nhiệm vụ.
Trờng THCS An Tiến mới đợc tái thành lập, đội ngũ cán bộ, giáo viên đợc chia tách
ra từ trờng THCS Lơng Khánh Thiện nên lúc đầu tâm lý cha thực sự an tâm công tác.

Những năm đầu tái thành lập trờng còn thiếu giáo viên, gần đây cơ bản đủ về số lợng
biên chế song không đồng bộ về cơ cấu và chất lợng đào tạo.
Về trình độ đào tạo chủ yếu đạt chuẩn THCS, một số giáo viên đã ngoài 50 tuổi,
một số mới ra trờng kinh nghiệm giảng dạy còn ít, cuộc sống còn nhiều khó
khăn. Nhà trờng đang trong giai đoạn xây dựng CSVC nên gặp không ít trở ngại, địa
điểm nhà trờng ở xa dân c, độ an toàn cha cao, học sinh chủ yếu là con nông dân nên
điều kiện học tập còn nhiều khó khăn. Là một xã thuần nông nên nhận thức của một bộ
phận CMHS còn hạn chế.
Trớc thực trạng về tình hình nhà trờng, địa phơng, đội ngũ giáo viên, trớc yêu cầu
và nhiệm vụ giáo dục trong tình hình mới, từ nhận thức về vai trò của đội ngũ giáo viên
nh trên, trong những năm qua trờng chúng tôi đã tập trung thực hiện những biện pháp
quản lý có hiệu quả để xây dựng đội ngũ giáo viên và nền nếp chuyên môn trong nhà
trờng góp phần tạo nên chất lợng giáo dục của nhà trờng ổn định, ngày càng phát triển.
Sau đây tôi xin trình bày một số biện pháp mà chúng tôi đã thực hiện trong quản lý,
chỉ đạo chuyên môn của trờng THCS An Tiến trong những năm vừa qua.
I.một số biện pháp quản lý, chỉ đạo nhằm xây dựng đội ngũ và
tổ chức các hoạt động chuyên môn nâng cao chất l ợng dạy
và học
1. Nâng cao công tác t tởng, nhận thức
Ngời cán bộ quản lý thông qua các buổi sinh hoạt, hội họp và các hoạt động chỉ đạo
khác phải làm cho mọi thành viên trong nhà trờng nắm vững đờng lối, quan điểm giáo
dục, chính sách của Đảng và nhà nớc qua việc tổ chức cho giáo viên học tập các Nghị
-5-
một số biện pháp quản lý
quyết, Chỉ thị, Thông t về chiến lợc, giải pháp, mục tiêu giáo dục đào tạo đối với bậc
THCS.. Từ đó xác định và làm cho mọi thành viên trong hội đồng nhà trờng hiểu rõ
trách nhiệm, quyền hạn của mình để mọi ngời có ý thức học hỏi kinh nghiệm, tự học,
tự rèn, cùng nhau xây dựng một tập thể s phạm đoàn kết, nhất trí.
Chúng tôi tổ chức cho giáo viên học tập Nghị quyết đại hội Đảng các cấp, nâng cao
việc tuyên truyền, giáo dục truyền thống nhà trờng, địa phơng, khơi dậy niềm tự hào là

giáo viên của ngôi trờng có bề dày thành tích, để mọi ngời có ý thức giữ vững và phát
huy đợc truyền thống của nhà trờng.
Chúng tôi đã tổ chức cho giáo viên nhà trờng ký cam kết , hởng ứng cuộc vận động
hai không do Bộ trởng Bộ GD-ĐT phát động ngay từ đầu năm học 2006-2007 bằng
các việc làm cụ thể, thiết thực trong công tác chuyên môn và các hoạt động tập thể
khác trong nhà trờng.
Thông qua các hoạt động cụ thể trong công tác chuyên môn, mỗi tháng chúng tôi tổ
chức một buổi để giáo viên nghiên cứu các tập san, tài liệu và trao đổi thảo luận trực
tiếp về những vấn đề liên quan đến thực trạng đội ngũ giáo viên nhà trờng, rút kinh
nghiệm về chất lợng học tập của học sinh, việc dạy của thầy so với yêu cầu, nhiệm
vụ đợc giao để giáo viên nhận thức rõ đợc vấn đề, từ đó mà tự giác học hỏi, rèn luyện,
phấn đấu theo kịp yêu cầu đổi mới của sự nghiệp giáo dục.
2. Xây dựng- củng cố hoạt động của tổ, nhóm chuyên môn
Xác định tổ, nhóm chuyên môn là cơ sở hạt nhân của công tác chuyên môn
trong nhà trờng nơi diễn ra các hoạt động chuyên môn. Chúng tôi rất coi trọng các
hoạt động của tổ, nhóm chuyên môn và xác định việc xây dựng, củng cố hoạt động của
tổ, nhóm chuyên môn là một nội dung quan trọng của công tác quản lý, có vai trò rất
lớn trong công tác bồi dỡng, xây dựng đội ngũ giáo viên và nâng cao chất lợng dạy
học.
Hoạt động của tổ, nhóm chuyên môn có hiệu quả thì sẽ tạo ra các điều kiện tốt, tạo
ra môi trờng tốt để mỗi giáo viên tự học hỏi lẫn nhau về kiến thức chuyên môn và đối
sử s phạm, từ đó nâng cao trình độ và năng lực của mình.
-6-
một số biện pháp quản lý
Với vai trò quan trọng nh vậy, đòi hỏi tổ, nhóm chuyên môn phải đợc tổ chức hợp
lý và hoạt động có nền nếp, khoa học và hiệu quả.
*)Nhà trờng phân chia, sắp xếp tổ, nhóm chuyên môn
Căn cứ vào tình hình thực tế đội ngũ giáo viên nhà trờng, cũng nh yêu cầu nhiệm vụ
các bộ môn chúng tôi phân chia tổ theo nhóm bộ môn, liên bộ môn.
Trờng có hai tổ là tổ khoa học tự nhiên và tổ khoa học xã hội. Tổ khoa học tự nhiên

phân chia thành hai nhóm lớn là nhóm Toán- Lý- Công nghệ và nhóm Hoá- Sinh- Thể
dục. Tổ khoa học xã hội phân chia thành hai nhóm lớn là nhóm Ngữ văn- Sử- Địa
GDCD và nhóm Tiếng Anh- Nhạc- Hoạ. Mỗi tổ có tổ trởng, tổ phó và các nhóm trởng
là các giáo viên có chuyên môn vững vàng, có tinh thần trách nhiệm cao đợc giáo viên
trong tổ tín nhiệm.
Chuyên môn nhà trờng xếp lịch hoạt động cụ thể cho các tổ thể hiện trên thời khoá
biểu, cụ thể là tổ khoa học tự nhiên vào sáng thứ ba, tổ khoa học xã hội vào sáng thứ t
hàng tuần. Trong mỗi buổi có lịch sinh hoạt chuyên môn của tổ thì không bố trí giáo
viên của tổ đó có tiết dạy để mọi ngời tập trung vào sinh hoạt chuyên môn, bên cạnh
sinh hoạt của tổ thì bố trí sinh hoạt nhóm chuyên môn linh hoạt vào các ngày trong
tuần, đảm bảo cho giáo viên dạy từ hai môn đều đợc sinh hoạt nhóm trong tuần.
Chúng tôi phân công giáo viên dạy các môn, lớp theo đúng chuyên môn đợc đào
tạo, đảm bảo có giáo viên giỏi cùng nhóm kèm cặp, giúp đỡ giáo viên mới vào nghề,
thực hiện nghiêm túc các quy định trong dạy học. Tạo điều kiện để giáo viên phát huy
đợc khả năng của mình, hoàn thành tốt các nhiệm vụ đợc giao.
Ngay từ đầu năm học các tổ chuyên môn cho các nhóm xây dựng kế hoạch hoạt
động của mình. Chú trọng các đề nghị phục vụ cho công tác chuyên môn và nhà trờng
đảm bảo tối đa những đề nghị của các tổ đa ra trên cơ sở kinh phí cho phép trong năm
học.
Về trình độ đào tạo: Để đảm cho nhà trờng có tỉ lệ giáo viên đạt chuẩn hoá, đồng bộ
hoá và có một tỉ lệ khá cao trên chuẩn về trình độ đào tạo, có phẩm chất năng lực vừa
hồng vừa chuyên, chúng tôi đã tạo điều kiện tối đa về thời gian, sắp xếp lịch dạy hợp lý
để giáo viên đợc tham dự các lớp học nâng cao trình độ.
-7-
một số biện pháp quản lý
Hàng năm chúng tôi đều bố trí sắp xếp đợc từ 4 đến 6 giáo viên tham gia học các
lớp đại học, phấn đấu để nhà trờng có tỉ lệ giáo viên là trên 70% đạt trình độ trên
chuẩn.
Về năng lực chuyên môn: Để đánh giá giáo viên chúng tôi thực hiện xếp loại giờ dạy
theo công văn số 906/2006/GDTrH ngày 05/9/2006 của SGD&ĐT. Chúng tôi tổ chức

việc đánh giá, phân loại giáo viên nghiêm túc làm cơ sở cho việc sắp xếp,
sử dụng, đào tạo, bồi dỡng lại một cách khoa học, chính xác.
Chúng tôi xác định đội ngũ giáo viên phải có kỹ năng vận dụng tốt các phơng pháp
dạy học sáng tạo, kỹ năng giảng dạy thực hành, am hiểu các thao tác sử dụng các ph-
ơng tiện dạy học mới hiện đại, sử dụng và khai thác tốt các phơng tiện thông tin điện
tử, mạng Internet , xây dựng đội ngũ giáo viên ngoại ngữ phải đọc thông, viết thạo,
nghe tốt, dạy chuẩn là một yêu cầu cấp thiết.
Để làm đợc những yêu cầu trên, chúng tôi thờng xuyên tổ chức bồi dỡng cho giáo
viên dới nhiều hình thức nh bồi dỡng theo chuyên đề, bồi dỡng thờng xuyên, tự bồi d-
ỡng qua các phơng tiện thông tin, trong đó coi trọng bồi dỡng tại chỗ qua dự giờ, sinh
hoạt tổ, nhóm chuyên môn, giáo viên đợc bồi dỡng những nội dung mình còn thiếu,
còn yếu, thực hiện khẩu hiệu thầy là ta, trò là ta . Chúng tôi luôn coi trọng việc tự
học, tự bồi dỡng, khôi phục và phát huy phong cách ngời giáo viên An Tiến với phong
trào tự học tự rèn .
Triển khai kế hoạch học tập bồi dỡng chuyên môn, thể hiện qua các chuyên đề đổi
mới phơng pháp dạy học ở mỗi tuần một buổi, tăng cờng chất lợng sinh hoạt chuyên
môn nhóm, tổ, chú trọng vào việc định hớng phơng pháp dạy học trong tiết này là gì,
cách thức tổ chức các hoạt động nh thế nào, bàn cụ thể chi tiết , tránh hình thức.
Đối với giáo viên đứng lớp:
Tổ chức các chuyên đề nh đổi mới phơng pháp dạy học theo hớng phát huy tính
tích cực, chủ động, sáng tạo, tăng khả năng tự học của học sinh, chuyên đề đổi mới
cách thức kiểm tra, đánh giá học sinh, chuyên đề phối hợp sử dụng SGK vở bài tập
các môn, Chuyên đề sử dụng đồ dùng dạy học sao cho có hiệu quả, kỹ thuật soạn câu
-8-