Giao an Hinh 9 chuong IV ( 3 cot) cuc hay

Trờng THCS Mờng Phăng Giáo án: Hình học 9
Ngày soạn: / /09
Ngày giảng / /09
Chơng IV: hình trụ hình nón hình cầu
Tiết 62 : hình trụ diện tích xung quanh và thể
tích của hình trụ
I Mục tiêu :
- Kiến thức: HS nhớ và khắc sâu các khái niệm về hình trụ ( đáy, trục, mặt xung quanh, đờng
sinh độ dài đờng cao, mặt cắt . .. của hình trụ ) .
- Kĩ năng: Nắm chắc và biết sử dụng công thức tính diện tích xung quanh , diện tích toàn phần ,
thể tích của hình trụ .
- Thái độ: Rèn tính cẩn thận cho HS
II Chuẩn bị :
GV Thớc , phấn màu , một số vật có dạng hình trụ cốc thuỷ tinh đựng nớc, tranh vẽ
H73,75,74SGK , bảng phụ
HS một số vật có dạng hình trụ cốc đựng nớc, thớc, chì
III Các hoạt động dạy học :
1) ổn định (1p) Lớp 9C:Lớp 9D:.. Lớp 9G..
2) Kiểm tra: (không)
3) Bài mới
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
Hoạt động 1 : Giới thiệu chơng IV (3ph)
GV : Lớp 8 đã học các hình trong không
gian : hình lăng trụ đứng, hình chóp
đều..Lớp 9 chúng ta sẽ học về hình trụ , hình
nón , hình cầu công thức tính diện tích xung
quanh, diện tích toàn phần và thể tích của
các hình đó.
HS nghe giới thiệu
Hoạt động 2 : Hình trụ(10p)
GV giới thiệu hình trụ qua hình 73sgk :

quay hcn ABCD quanh cạnh CD cố định
.Cách tạo nên 2 đáy , mặt xung quanh, đờng
sinh , chiều cao , trục của hình trụ
GV yêu cầu hs đọc thông tin sgk /107
GV cho hs làm ?1
GV bảng phụ bài 1/110
HS nghe và quan sát
HS đọc sgk
HS trả lời chỉ rõ các
yếu tố của hình trụ
HS thực hiện điền vào
chỗ trống
_ Quay hcn quanh cạnh cố
định đợc 1 hình trụ
+ đáy là hình tròn
+ AB quét lên mặt xung
quanh
+ EF là đờng sinh và là đờng
cao
+ CD là trục của hình trụ
Hoạt động 3 : Cắt hình trụ bởi một mặt phẳng(7p)
? Khi cắt hình trụ bởi một mặt phẳng // đáy
mặt cắt là hình gì ? HS: Hình tròn
SGK
Giáo viên: Đặng Quang Trờng 122
Trờng THCS Mờng Phăng Giáo án: Hình học 9
? Khi cắt hình trụ bởi một mặt phẳng // với
trục hì mặt cắt là hình gì ?
GV thực hành cắt yêu cầu hs quan sát
H75 sgk /108

GV cho hs làm ?2
? Cốc để thẳng mặt nớc là hình gì ?
? Cốc để nghiêng mặt nớc có là hình tròn
không ?
HS hcn
HS quan sát
HS đọc ?2
HS : Hình tròn
HS không là hình tròn
Hoạt động 4 : Diện tích xung quanh của hình trụ(8p)
GV đa H77 giới thiệu diện tích xung quanh
của hình trụ .
? Cách tính diện tích xung quanh của hình
trụ ở tiểu học ?
GV quan sát H77 làm ? 3 trên bảng phụ
GV bổ xung sửa sai
? Qua ?3 hãy nêu công thức tính diện tích
xung quanh của hình trụ ?
HS quan sát
HS : chu vi đáy nhân
chiều cao.
HS thảo luận nhóm
thực hiện điền
HS nhận xét
HS trả lời
Sxq = 2.r.h
Stp = 2 .r.h + 2.r
2

( với r là bán kính đáy , h

chiều cao của hình trụ )
Hoạt động 5 : Thể tích của hình trụ(7p)
? Nêu công thức tính thể tích của hình trụ ?
? áp dụng công thức tính thể tích của hình
trụ có bán kính đáy là 5cm , chiều cao hình
trụ là 11cm ?
GV yêu cầu hs đọc ví dụ sgk /109
HS trả lời
HS : V = .r
2
h
= 3,14.5.5.11
= 863,5 (cm
2
)
HS đọc VD sgk
V = S . h = .r
2
h
( r bán kính đáy , h chiều cao
)
* Ví dụ : sgk /109
Hoạt động 6: Củng cố - luyện tập(8p)
GV đa bảng ohụ bài 3 yêu cầu hs thực hiện
Gv lu ý hs r =
2
1
d
? Để chọn kết quả đúng phải làm nh thế
nào ?

GV yêu cầu một hs thực hiện giải ?
GV đa đề bài lên bảng phụ .Yêu cầu hs thảo
luận
GV HS nhận xét bổ xung
HS đọc đề bài
HS trả lời miệng
HS đọc đề bài
HS giải bài toán
HS đọc đề bài
HS hoạt động nhóm đại
diện nhóm trình bày
Bài 3 /110 sgk
h r
H a 10cm 4cm
H b 11cm 0,5cm
H c 3cm 3,5cm
Bài 4/111sgk
Chọn E
Bài 5/111sgk
HS điền trên bảng phụ
Giáo viên: Đặng Quang Trờng 123
Trờng THCS Mờng Phăng Giáo án: Hình học 9
4) Hớng dẫn về nhà(1p)
- Nắm chắc các khái niệm về hình trụ .
- Nắm chắc các công thức tích diên tích xung quanh , diện tích toàn phần của hình trụ. Làm
các bài tập 2; 4; 6; 7; 8; 9 (111-122/sgk )
--------------------------------------------------
Ngày soạn : / /09
Ngày giảng / /09
Tiết 63 : Luyện tập

I Mục tiêu :
- Kiến thức: Thông qua bài tập HS hiểu kỹ hơn về khái niệm hình trụ .
- Kĩ năng: HS đợc luyện kỹ năng phân tích đề bài, áp dụng các công thức tính diện tích xung
quanh, diện tích toàn phần và thể tích của hình trụ cùng các c/thức suy luận của nó.
- Thái độ: Cung cấp cho hs một số kiến thức thực tế về hình trụ .
II - Chuẩn bị : GV Bảng phụ , thớc , phấn màu , máy tính bỏ túi
HS Thớc chì , máy tính bỏ túi.
III Các hoạt động dạy học :
1) ổn định :(1p) Lớp 9C:Lớp 9D:.. Lớp 9G..
2) Kiểm tra: (5p) ? Nhắc lại công thức tính S
xq
, S
TP
và V của hình trụ ?
3) Bài mới
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
Hoạt động 1 : Chữa bài tập(15p)
GV gọi đồng thời 2 hs lên bảng

GV bổ xung sửa sai chốt kiến
thức.
GV lu ý HS khi tính S
xq
, S
tp
, thể
tích đối với một số hình không
gian có dạng hình trụ cần phải
vận dụng công thức sao cho phù
hợp.

2 HS lên bảng
HS1:
chữa bài 7/111sgk
HS2 chữa bài 10
HS nhận xét
Bài tập 7/111sgk
h = 1,2 m
d = 4 cm = 0,04 cm
S = ? (S giấy cứng dùng làm hộp )
Giải
Diện tích phần giấy cứng bằng diện
tích xung quanh hình hộp có đáy là
hình vuông .
Sxq = 4.0,04.1,2 = 0,192 (m
2
)
Bài 10/112 sgk
a) C = 113 cm
h = 3 cm
Sxq = ?
Giải
Sxq = C .h
= 13.3 = 39 (cm
2
)
b) r = 5 mm
h = 8 mm
V = ?
Giải
V = .r

2
.h
= .5
2
.8 = 200
628 (mm
2
)

Hoạt động 2 : Luyện tập(23p)
? Bài toán cho biết gì ? y/ cầu gì ?
? Khi nhấn chìm hoàn toàn 1 tợng
đá nhỏ vào trong 1 lọ thuỷ tinh
đựng nớc ta thấy nớc dâng lên hãy
HS trả lời Bài 11/112 sgk
Thể tích tợng đá bằng thể tích cột nớc
hình trụ có diện tích đáy bằng 12,5
Giáo viên: Đặng Quang Trờng 124
Trờng THCS Mờng Phăng Giáo án: Hình học 9
giải thích ?
? Thể tích tợng đá tính nh thế
nào ?
? Nêu yêu cầu của bài toán ?
GV đa hình vẽ trên bảng phụ
GV nhận xét bổ xung
? Qua bài tập ta vận dụng kiến
thức nào ?
? Muốn tính thể tích phần còn lại
của tấm kim loại ta làm nh thế
nào ?

GV yêu cầu hs tính cụ thể
GV sửa sai kết luận lại cách làm.
HS tợng đá chiếm 1
phần thể tích trong lòng
nớc vì thế nớc dâng lên.
HS nêu cách tính
HS đọc đề bài
HS nêu yêu cầu
HS quan sát hình lựa
chọn đáp án
HS nêu kiến thức áp
dụng
HS đọc đề bài sgk
HS : tính V cả tấm ;
tính V 4 lỗ khoan; tính
hiệu giữa V cả tấm và
V 4 lỗ khoan
1 HS lên tính
HS cả lớp cùng làm và
nhận xét
cm
2
và chiều cao bằng
8,5 mm = 0,85cm .
Vậy V = Sđ . h
= 12,8.0,85 = 10,88 (cm
2
)
Bài 8 /111Sgk

* Quay hcn quanh AB đợc hình trụ có
r = BC = a ; h = AB = 2a
V
1
= . r
2
. h = .a
2
. 2a
= 2 a
3

* Quay hcn quanh BC đợc hình trụ có
r = AB = 2a ; h = BC = a
V
2
= . r
2
. h = . 4a
2
. a
= 4 a
3

Vậy V
2
= 2V
1
chọn C
Bài 13/113 sgk

Thể tích của tấm kim loại là
5.5.2 = 50 (cm
3
)
Thể tích của 41 lỗ khoan d = 8mm
r = 4mm = 0,4cm
V = r
2
h = 0,4
2
.2 = 1,005 ( cm
3
)
Thể tích phần còn lại của tấm kim loại
50 - 4.1,005 = 45,95 (cm
3
)
GV đa bài tập trên bảng phụ
Yêu cầu HS thực hiện cá nhân
? Điền kết quả vào các ô trống ?
HS thực hiện điền
GV kiểm tra công thức và kết quả
GV hớng dẫn HS làm dòng 3
? Biết bán kính đáy = 5 tính đợc
đại lợng nào ?
? Để tính chiều cao ta làm ntn ?
? Có h tính S
xq
bằng công thức
nào ?

GV yêu cầu HS thực hiện tính
Bài tập 12: (sgk/112)
r d h C S S
xq
V
25mm
5
7cm
15,7 19,63 109,9 137,4
3
6cm 1cm
18,8 28,26 1884 2826
5cm
10 12,7 31,4 78,52 400
1l
Dòng 3: d = 2r
C
(d)
= d; S
(d)
= r
2

V = 1lít = 1000 cm
3

V = r
2
h h = V / r
2

S
xq
= S
đ
. h
4) Hớng dẫn về nhà (1p)
Các dạng bài tập tính toán , bài tập thực tế , và các công thức áp dụng
GV khái quát toàn bài. Nắm chắc các công thức đẫ học .
Làm bài tập 14/113 sgk ; 5;6;7; /123 sbt. Đọc trớc bài 2 .
Giáo viên: Đặng Quang Trờng 125
Trờng THCS Mờng Phăng Giáo án: Hình học 9
Ngày soạn: / /09
Ngày giảng / /09
Tiết 64 : Hình nón hình nón cụt
Diện tích xung quanh và thể tích của
hình nón hình nón cụt
I Mục tiêu:
- Kiến thức: HS đợc giới thiệu và ghi nhớ các khái niệm về hình nón : đáy mặt xung quanh , đờng
sinh , đờng cao mặt cắt song song với đáy của hình nón.
- Kĩ năng: Nắm chắc và biết sử dụng cong thức tính diện tích xung quanh , diện tích toàn phần thể
tích của hình nòn.
- Thái độ: Rèn luyện phát triển t duy hình học
II Chuẩn bị : GV một số vật có dạng hình nón
HS Thớc com pa, ôn lại công thức tính độ dài cung tròn , diện tích xung quanh và thể
tích của hình chóp đều .
III Các hoạt động dạy học :
1) ổn định :(1p) Lớp 9C:Lớp 9D:.. Lớp 9G..
2) Kiểm tra: (6)
? Nhắc lại công thức độ dài cung tròn , công thức tính diện tích xung quanh và thể tích của

hình chóp đều ?
3) Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng
Hoạt động 1 : Hình nón (10p)
GV Quay tam giác A0C 1 vòng quanh
cạnh góc vuông 0A cố định đợc một hình
nón .
GV thực hiện thao tác
GV cạnh 0C quét lên đáy của hình nón
? Cạnh AC quét lên hình gì ?
GV giới thiệu AC là đờng sinh , A là
đỉnh , 0A là đờng cao .
GV GV đa hình 87 lên bảng phụ
? Chỉ rõ các yếu tố của hình nón ?
? Thực hiện ?1
GV yêu cầu hs quan sát các vật hình nón
chỉ rõ các yếu tố.
HS quan sát
HS AC quét lên mặt
xung quanh
HS quan sát
HS trả lời tại chỗ
HS thực hiện ?1
Hoạt động 2 : Diện tích xung quanh của hình nón(15p)
GV cắt hình nón bằng theo đờng sinh rồi
trải ra
? Hình triển khai mặt xung quanh của hình
nón là hình gì ?
? Công thức tính diện tích hình quạt ?
? Độ dài cung AAA tính nh thế nào ?

HS quan sát
HS : Hình quạt
HS S
q
= l.R.
2
1
HS chính là độ dài
(0;r) bằng 2r

S
xq
= . r . l
Giáo viên: Đặng Quang Trờng 126
Trờng THCS Mờng Phăng Giáo án: Hình học 9
? Vậy diện tích cung AAA bằng bao
nhiêu ?
GV giới thiệu diện tích xung quanh của
hình nón
? Tính diện tích toàn phần của hình nón
tính nh thế nào ?
? Công thức tính S
xq
hình chóp đều ?
GV từ S
xq
của hình chóp đều S
xq
của
hình nón tơng tự : đờng sinh trung đoạn

của hình chóp đều khi số cạnh đa giác đáy
gấp đôi lên mãi .
GV cho HS làm VD
? Để tính diện tích xung quanh ta tính theo
công thức nào ?
? Trong công thức đã biết đại lợng nào ,
cần tính đại lờng nào ?
? Tính độ dài đờng sinh tính ntn ?
? Từ đó hãy tính diên tích xung quanh của
hình nón ?
HS S
q
=
2
2 rl

= rl
HS nêu công thức
HS S
xq
= p.d
p : nửa chu vi đáy
d: trung đoạn
HS tìm hiểu VD
HS S
xq
= r.l
HS biết r ; h, tính l
HS nêu cách tính
HS thực hiện tính

r : bán kính
l : độ dài đờng sinh
S
tp
= S
xq
+ . r
2

= .r.l + .r
2

* Ví dụ: SGK
h = 16 cm ; r = 12cm
S
xq
= ?
Giải
Sgk/115

Hoạt động 3 Thể tích hình nón(12p)
GV giới thiệu cách tính thể tích hình nón
bằng thực nghiệm (H90/sgk)
? Yêu cầu HS đo chiều cao cột nớc; chiều
cao hình trụ ?
? Qua thí nghiệm ta rút ra kết luận gì ?
V
trụ
= ?
GV giới thiệu thể tích hình nón

GV yêu cầu HS làm bài tập :
Cho r = 5cm ; h = 10cm .Tính V = ?
HS quan sát
HS thực hiện đo
HS V
nón
=
3
1
V
trụ
=
3
1
r
2
h
HS hoạt động nhóm
nhỏ trình bày nhanh
V =
3
1
5
2
.10 =

3
250
V =
3

1
r
2
h
4) Hớng dẫn về nhà:(1p)
Nắm vững các khái niệm về hình nón.
Nắm chắc các công thức tính Sxq, Stp, V của hình nón
Làm bài tập 16 ;17; 18 ; 19 (117 SGK)
-------------------------------------------
Ngày soạn: / /09
Tiết 65 : Hình nón hình nón cụt
Giáo viên: Đặng Quang Trờng 127
Trờng THCS Mờng Phăng Giáo án: Hình học 9
Ngày giảng / /09
Diện tích xung quanh và thể tích của
hình nón hình nón cụt
I Mục tiêu:
- Kiến thức: HS nắm vững khái niệm hình nón cụt, công thức tính diện tích xung quanh và
thể tích hình nón cụt.
- Kĩ năng: Nắm chắc và biết sử dụng cong thức tính diện tích xung quanh và thể tích hình nón và
hình nón cụt.
- Thái độ: Rèn luyện phát triển t duy hình học
II Chuẩn bị : GV một số vật có dạng hình nón cụt, mô hình hình nón cụt
HS Thớc com pa, đọc trớc bài
III Các hoạt động dạy học :
1) ổn định :(1p) Lớp 9C:Lớp 9D:.. Lớp 9G..
2) Kiểm tra: (8)
? Viết công thức tính diện tích xung quanh, diện tích toàn phần, thể tích hình nón?
3) Bài mới:
Hoạt động của GV Hoạt động của HS Ghi bảng

Hoạt động 1: Hình nón cụt Diện tích xung quanh và thể tích hình nón cụt(20p)
GV dùng hình nón cắt ngang giới thiệu
hình nón cụt.
?Quan sát mô hình cho biết hình nón cụt
có mấy đáy ? là các hình nh thế nào ?
? Khái niệm hình nón cụt ?
GVđa H 92 lên bảng phụ và giới thiệu bán
kính, đờng sinh, chiều cao.
? Qua hình vẽ hãy nêu cách tính S
xq
, V của
hình nón cụt ?
GV giới thiệu công thức.
GV nhấn mạnh khái niệm và công thức
tính diện tích xung quanh và thể tích hình
nón cụt.
HS 2 đáy không bằng
nhau
HS trả lời
HS quan sát
HS nêu cách tính.
HS ghi nhớ
* Khái niệm: SGK/116
* Diện tích xq và thể tích hình
nón cụt :
S
xq
= (r
1
+ r

2
)l
V =
3
1
(r
1
2
+ r
2
2
+ r
1
r
2
) . h
Hoạt động 4: Luyện tập - Củng cố (15p)
? Công thức tính S
xq
, S
tp
, V của hình nón,
nón cụt ?
HS nhắc lại.
Giáo viên: Đặng Quang Trờng 128