dự đoán và đánh giá những tác động về mặt kinh tế xã hội và sức khoẻ con người

TRƯỜNG ĐẠI HỌC ĐÀ LẠT
KHOA MÔI TRƯỜNG

BÁO CÁO

DỰ ĐOÁN VÀ ĐÁNH GIÁ NHỮNG
TÁC ĐỘNG VỀ MẶT KINH TẾ XÃ HỘI
VÀ SỨC KHOẺ CON NGƯỜI


MỤC LỤC
A.Dự đoán, đánh giá tác động đến môi trường kinh tế
xã hội
1. Giới thiệu
2. Đánh giá về mặt xã hội
3. Khung đánh giá tác động kinh tế xã hội
B. Dự báo đánh giá tác động của các hoạt động dự án
đến sức khỏe con người
1. Các nhiệm vụ của công tác đánh giá…
2. Phương pháp


A. DỰ ĐOÁN, ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI
TRƯỜNG KINH TẾ - XÃ HỘI
1. Giới thiệu
• Các chương trình, chính sách, dự án tư nhân cũng như
chính phủ đều có thể gây ra những biến đổi về nhiều
mặt đối với môi trường kinh tế xã hội. Có những biến
đổi mang tính tích cực, có lợi nhưng cũng có những
biến đổi mang tính tiêu cực, bất lợi.
• Nhiệm vụ của công tác nghiên cứu các tác động về môi

trường là phải nhận diện và định lượng một cách có hệ
thống những biến đổi này cũng như hiểu được tầm
quan trọng của chúng.


A. DỰ ĐOÁN, ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI
TRƯỜNG KINH TẾ - XÃ HỘI
2. Đánh giá về mặt xã hội
• Là đánh giá những tác động ngược chiều của các dự
án phát triển
• Qúa trình đánh giá này sẽ xem xét những tác hại cũng
như lợi ích mà con người được hưởng hoặc gánh chịu
để từ đó xác định các chi phí xã hội cũng như mức độ
lợi ích của mỗi dự án một cách khách quan.
• Việc đánh giá là cần thiết để đảm bảo đạt được mục
tiêu của dự án.


A. DỰ ĐOÁN, ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI
TRƯỜNG KINH TẾ - XÃ HỘI
3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
• Mức độ chi tiết và nỗ lực nghiên cứu, phân tích tùy
thuộc vào đặc điểm của từng dự án cụ thể
• Sự khác biệt có lẽ là: các dự án ở thành thị cần sự
nghiên cứu sâu và rộng>< các dự án ở nông thôn
không cần sự nghiên cứu sâu rộng nhưng lại có tác
động lớn hơn.
Sơ đồ 8.1 Minh họa khung dự đoán, đánh giá tác động
về mặt kinh tế xã hội

B1: Phác họa khu vực nghiên cứu và phân loại các hoạt động hiện tại

B2: Nhận diện các tác động kinh tế xã hội

B3: Mô tả điều kiện kinh tế xã hội khu vực nghiên cứu

B4: Mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn,tiêu chí, hướng dẫn liên quan

B5: dự đoán những tác động trong và ngoài dự án

B6: Đánh giá tầm quan trọng của các tác động kinh tế xã hội

 B7: Sự kết hợp các giải pháp giảm thiểu tác động và chuẩn bị bản
thảo báo cáo tác động môi trường…


A. DỰ ĐOÁN, ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI
TRƯỜNG KINH TẾ - XÃ HỘI
3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
• Bước 1: phác họa khu vực nghiên cứu và phân loại các
hoạt động hiện tại
- Mô tả khu vực nghiên cứu để phân tích các tác động
xã hội và cộng đồng đòi hỏi một kiến thức đầy đủ về
đặc điểm của các đề xuất hoặc hoạt động liên quan.
- Khu vực chịu tác động cơ bản liên quan đến việc dự
đoán và đánh giá tác động đối với môi trường kinh tế
xã hội được gọi là " Region Of Influence " (ROI).
- ROI đại diện cho các khu vực địa lý, hoặc một vùng,
trong đó thay đổicủa dự án gây ảnh hưởng đối với môi

trường kinh tế xã hội của những nơi đó.


A. DỰ ĐOÁN, ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI
TRƯỜNG KINH TẾ - XÃ HỘI
3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
• Bước 2: Nhận diện các tác động kinh tế xã hội
- Nhận diện các tác động kinh tế xã hội được xác định
thông qua việc sử dụng các ma trận tương tác, mạng
lưới, bản danh sách đơn giản, hoặc bản danh sách mô
tả.
• Bước 3: Mô tả điều kiện kinh tế xã hội khu vực nghiên
cứu
- Sau khi xác định các khu vực ảnh hưởng và tác động
tiềm tàng có thể xảy ra do các hoạt động của dự án
ảnh hưởng đến điều kiện kinh tế - xã hội hiện tại và các
thông số của khu vực ảnh hưởng (ROI) phải được xem
xét trên nhiều cơ sở


A. DỰ ĐOÁN, ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG ĐẾN MÔI
TRƯỜNG KINH TẾ - XÃ HỘI
3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
• Bước 4: Mức độ đáp ứng các tiêu chuẩn,tiêu chí,
hướng dẫn liên quan
Đánh giá tác động kinh tế - xã hội liên quan đến việc
so sánh tương đối của các hiệu ứng với tiêu chuẩn /
tiêu chí được công bố bởi các tổ chức hướng dẫn công
cộng hoặc tiêu chuẩn cho các hoạt động xã hội khác
nhau.

3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
• Bước 5: dự đoán những tác động trong và ngoài dự án
- Các thay đổi tự nhiên
- Nhân khẩu học
- Dân số
- Các nhóm dân số đặc biệt
- Khả năng tiếp cận các dịch vụ trong khu vực
- Phân tích kinh tế xã hội tổng thể
- Nhận diện các nhóm khách hàng
- Mong muốn khách hàng
- Nhu cầu khách hàng
- Khả năng tiếp nhận
- Vấn đề về giới tính
- Các tác động ngược chiều tiềm tàng
- Mục tiêu


3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
• Bước 6: Đánh giá tầm quan trọng của các tác động kinh tế xã hội
- Các tiêu chí sàng lọc ứng dụng
- Tác động tổng thể
Bảng:Tiêu chuẩn để đánh giá tầm quan trọng tác động
1. Bản chất của tác động
Định nghĩa

tiêu chuẩn, đo lường

A Khả năng xảy

ra

Khả năng tác động nhất định sẽ xảy ra như là kết quả của một chương
trình,chính sách, hoặc dự án
Đối với nhiều tác động kinh tế xã hội, đánh giá chất lượng sẽ là thích
hợp (trung bình , thấp…).

B Người bị ảnh
hưởng

Làm thế nào phổ biến tác động thông qua dân số?
Tiêu chí này nên được sử dụng để đánh giá cả tỷ lệ phần trămdân số bị
ảnh hưởng và mức độ mà nó sẽ ảnh hưởng khác nhau nhóm nhân khẩu
học.

C Khu vực đại lý Mức độ tác động có kinh nghiệm trên một khu vực rộng rãi.
phỏ biến rộng
rãi
D Thời gian
Tác động sẽ kéo dài bao lâu, giả sử không có trực tiếp!
Có thể được giải quyết bằng xác định các tác động ngắn hạn, dài hạn và
vĩnh viễn.


3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
- Tác động tổng thể
Bảng:Tiêu chuẩn để đánh giá tầm quan trọng tác động
2. Mức độ nghiêm trọng
Định nghĩa

tiêu chuẩn, đo lường

A Địa
phương
nhạy cảm
B Tầm quan
trọng

Đến mức độ nào người dân địa phương nhận thức
được tác động là đáng kể? Đã được một nguồn quan
tâm trước trong cộng đồng?
Làm thế nào để đánh giá sự nghiêm trọng của tác
động? Liệu có gây ra một sự thay đổi lớn hơn điều
kiện cơ bản ? Sẽ gây ra một sự thay đổi nhanh chóng
(thay đổi lớn trong một khoảng thời gian ngắn)?
Những thay đổi này sẽ vượt quá khả năng của địa
phương để giải quyết hoặc kết hợp sự thay đổi? Liệu
có tạo ra một sự thay đổi là không thể chấp nhận?
Liệu có vượt quá giá trị ngưỡng được công nhận?


3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
- Tác động tổng thể
Bảng:Tiêu chuẩn để đánh giá tầm quan trọng tác động
3. Khả năng giảm nhẹ
Định nghĩa

tiêu chuẩn, đo lường

A Sự đảo

ngược

Sẽ mất bao lâu để giảm thiểu tác động của phương tiện
gây ra cho tự nhiên hoặc con người? có thể được đảo
ngược trong ngắn hạn hay dài hạn?

B Chi phí
kinh tế

Chi phí sẽ mất bao nhiêu để giảm thiểu tác động này?
Tài chính sẽ cần bao lâu để giải quyết các tác động này.

C Khả năng
có thể

Các năng lực có thể để giải quyết các tác động là gì? Có
một hệ thống pháp l ý, quy định hay cơ cấu dịch vụ.
Công suất dư thừa hay công suất quá tải? Có đối phó
với tác động hoặc không đòi hỏi cấp độ khác hay khu
vực tư nhân?


3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
• Tiện nghi giải trí: Sẽ có một tình trạng quá tải hoặc căng
thẳng về công viên địa phương và các cơ hội giải trí khác
trong khu vực nghiên cứu?
• Giao thông công cộng: Sẽ có một sự thay đổi về đặc điểm
dân số, hay chỉ là một tốc độ tăng trưởng chung trong dân
số, có thể gây ra một nhu cầu cải tiến trong hệ thống vận
chuyển công cộng, các tuyến đường, hoặc kích cỡ hạm đội

xe?
• Các tiện ích:Sẽ tăng dân số hoặc yêu cầu nơi tăng trưởng
thương mại và công nghiệp không thể đáp ứng nguồn cung
cấp nước, sử dụng năng lượng. hệ thống xử lý nước thải,
cơ sở xử lý nước thải, chất thải rắn và xe bán tải và xử lý?
• Y tế công cộng và sự an toànY tế công cộng và tác động
an toàn về sức khỏe và an toàn công cộng phải được dựa
trên các đặc điểm của hành động, dự án được đánh giá.


3. Khung đánh giá tác động kinh tế - xã hội
• Bước 7: Sự kết hợp các giải pháp giảm thiểu tác động
và chuẩn bị bản thảo báo cáo tác động môi trường…
- Kỹ thuật để tránh những tác động có thể bao gồm việc
cung cấp thông tin cho cộng đồng; thiết kế lại tính năng
đặc biệt của dự án hoặc hành động để tránh tái định
cư, tiếng ồn xây dựng kiểm soát bức tường hoặc hàng
rào an ninh và bổ sung khu vực bãi đậu xe
- Đánh giá Môi trường (EA) hoặc Dự thảo Báo cáo tác
động môi trường (DEIS) nên tóm tắt tác động xã hội và
cộng đồng liên quan đến việc so sánh các đề xuất lựa
chọn thay thế. Nếu một lượng lớn dữ liệu và phân tích
các tài liệu đã được tạo ra, chúng nên được chứa trong
một báo cáo kỹ thuật riêng biệt hỗ trợ các tài liệu về
môi trường.


B. DỰ BÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA CÁC HOẠT
ĐỘNG DỰ ÁN ĐẾN SỨC KHOẺ CON NGƯỜI
1. Các nhiệm vụ của công tác đánh giá tác động

đến sức khỏe con người
1.1. Định nghĩa loại dự án và địa điểm
1.2. Xác định mối nguy hại cho sức khỏe
1.3. Kiểm tra sức khỏe ban đầu (IHE)
1.4. Yêu cầu đánh giá tác động sức khỏe (HIA)
1.5. Điều khoản tham chiếu (TOR) định nghĩa HIA
1.6. Đánh giá tác động đến sức khỏe
1.7. Quản lý rủi ro về sức khỏe
1.8. Giám sát lợi ích và đánh giá


B. DỰ BÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA CÁC HOẠT
ĐỘNG DỰ ÁN ĐẾN SỨC KHOẺ CON NGƯỜI
•
•
•
•
•
•

2. Phương pháp
Phạm vi
Nhận diện các tác động sức khỏe tiềm tàng
Dự báo các tác động đến sức khỏe
Đánh giá các tác động
Nhận dạng, đánh giá các giải pháp giảm thiểu tác động
Chuẩn bị báo cáo/tuyên bố về các tác động môi trường

Hình 8.4. Sơ đồ chung dự đoán ảnh hưởng sức khỏe
và đánh giá phương pháp luận.

Phạm vi
Mô tả:
-Dự án
-Môi trường
Thông tin
thể chế

Xác định
Dự đoán

Đánh giá
Lựa chọn
thay thế
Giảm thiểu
Giám sát

Báo cáo


B. DỰ BÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA CÁC HOẠT
ĐỘNG DỰ ÁN ĐẾN SỨC KHOẺ CON NGƯỜI
2. Phương pháp
2.1. Phạm vi
• Tác động sức khỏe được bao gồm trong một nghiên cứu EIA
nếu câu trả lời cho những câu hỏi sau đây là khẳng định:
1. Tính chất của dự án (hoạt động) có liên quan đến việc xử lý
lượng khí thải vào môi trường của vật liệu như bản chất vật
lý, hoá học của chúng, phóng xạ hay sinh học có thể có hại

cho sức khỏe con người không?
2. Vị trí của dự án, cùng với bản chất của nó, có khả năng làm
phát sinh điều kiện sẽ làm thay đổi sự xuất hiện của thiên tai
trong khu vực nghiên cứu?
3. Việc thực hiện các hành động được đề xuất cuối cùng có thể
sẽ làm giảm hoặc tăng số lượng gây hại cho sức khỏe - tác
động - yếu tố gây ra ?


B. DỰ BÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA CÁC HOẠT
ĐỘNG DỰ ÁN ĐẾN SỨC KHOẺ CON NGƯỜI
2. Phương pháp
2.1. Phạm vi
Xem xét và phân tích tổ chức thông tin thích hợp
• Thông tin thể chế liên quan đến dự án nên được xem xét và
phân tích trước khi chuyên sâu vào EIA.
• Mức độ thể chế thiết lập có thể được sử dụng 1. để xác định
tài liệu tham khảo mà không cần phải đi qua một quá trình
đánh giá và / hoặc 2. giải thích tác động sức khỏe bằng cách
so sánh mức độ thể chế thiết lập chống lại mức độ tiếp xúc
với dự đoán.
• Trong cả hai trường hợp, điều quan trọng là phân tích các
thông tin về thể chế để xác định ảnh hưởng sức khỏe và
điều kiện cụ thể mà các cấp đã được thành lập và để xác
định xem họ có nên được áp dụng cho các điều kiện của dự
án.


B. DỰ BÁO ĐÁNH GIÁ TÁC ĐỘNG CỦA CÁC HOẠT
ĐỘNG DỰ ÁN ĐẾN SỨC KHOẺ CON NGƯỜI

2. Phương pháp
2.1. Phạm vi
Mô tả dự án và Môi trường bị tác động
• Thực hiện mô tả dự án và môi trường cũng cần thiết
cho đánh giá tác động khác, do đó, các nỗ lực thu thập
có thể được giảm thiểu bằng cách phối hợp các nhu
cầu thông tin của tất cả các tác động tiềm năng để
được giải quyết


2. Phương pháp
2.1. Phạm vi
Mô tả dự án và Môi trường bị tác động
• Đơn vị tổ chức cho dự án và môi trường có thể được
mô tả như sau:
(a) Dự án
• Xác định các thành phần chính hoặc các hoạt động của dự án
và lựa chọn thay thế của nó. Không lặp lại các thành phần
hoặc các hoạt động chung với hai hoặc nhiều lựa chọn thay
thế.
• Đối với mỗi thành phần hoặc hoạt động, xác định các giai
đoạn (ví dụ: xây dựng, hoạt động và đóng cửa).
• Đối với mỗi giai đoạn của mỗi thành phần chính hoặc hoạt
động, xác định các thành phần phụ hoặc các hoạt động phụ.


2. Phương pháp
2.1. Phạm vi
Mô tả dự án và Môi trường bị tác động
• Đơn vị tổ chức cho dự án và môi trường có thể được

mô tả như sau:
(b) Môi trường
• Xác định các thành phần phụ hoặc hoạt động phụ có thể
tác động đến một hoặc nhiều môi trường, nếu điều này
không áp dụng, tiến hành các bước xác định sau
• Xác định mỗi môi trường bị ảnh hưởng bởi mỗi thành
phần chính hoặc hoạt động của dự án và lựa chọn thay
thế của nó.


2. Phương pháp
2.1. Phạm vi
(b) Môi trường
• Mỗi môi trường bị ảnh hưởng bởi các thành phần hoặc
các hoạt động của dự án cần được mô tả trong các
điều khoản của ba thành phần:
(1) Môi trường vật lý-hóa học, bao gồm cả thông tin liên
quan đến khí tượng và các thiết lập địa chất và thủy
văn của khu vực bị tác động;
(2) Môi trường sinh học, bao gồm cả thông tin về chuỗi
thức ăn thích hợp, sinh vật gây bệnh và truyền bệnh;
và
(3) Môi trường của con người, bao gồm cả thông tin về
dân số, bệnh tật, sử dụng đất, hệ thống chăm sóc sức
khỏe và ô nhiễm.


2. Phương pháp
2.1. Phạm vi
• Bất kỳ dự án nào phát triển cũng cung cấp một môi

trường sống hoặc hỗ trợ sự gia tăng của các véc tơ, có
thể gây gia tăng tỷ lệ của bệnh.
• An toàn xuất phát từ ý thức của con người trong môi
trường của mình và của chính mình. Đó là chiến thắng
cá nhân và hợp tác nhóm. Nó chỉ có thể được thực
hiện bằng cách thông báo, cảnh báo, mọi người tôn
trọng bản thân, và quan tâm đến hạnh phúc của người
khác.