Quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan khu đô thị VIGLACERA tây mỗ quận nam từ liêm, thành phố hà nội (tt0

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI

NGUYỄN QUANG BẢO

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN, KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ
QUẬN NAM TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH


Hà Nội – 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI

NGUYỄN QUANG BẢO
KHOÁ: 2015 - 2017

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN, KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ
QUẬN NAM TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên ngành: Quản lý đô thị và công trình

Mã số: 60.58.01.06

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1.PGS.TS. NGUYỄN TUẤN ANH
2.TS. NGUYỄN TUẤN ANH


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ XÂY DỰNG

Hà Nội – 2017
TRƯỜNG ĐẠI HỌC KIẾN TRÚC HÀ NỘI

NGUYỄN QUANG BẢO
KHOÁ: 2015 - 2017

QUẢN LÝ KHÔNG GIAN, KIẾN TRÚC CẢNH QUAN
KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ
QUẬN NAM TỪ LIÊM, THÀNH PHỐ HÀ NỘI
Chuyên ngành: Quản lý đô thị và công trình
Mã số: 60.58.01.06

LUẬN VĂN THẠC SĨ QUẢN LÝ ĐÔ THỊ VÀ CÔNG TRÌNH

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC:
1.PGS.TS. NGUYỄN TUẤN ANH
2.TS. NGUYỄN TUẤN ANH

XÁC NHẬN
CỦA CHỦ TỊCH HỘI ĐỒNG CHẤM LUẬN VĂN


Hà Nội – 2017


LỜI CẢM ƠN
Tác giả xin chân thành cảm ơn Bộ Giáo dục và Đào tạo, Bộ Xây dựng, Ban
Giám hiệu Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội, Khoa Sau đại học - Trường Đại học
Kiến trúc Hà Nội đă tạo điều kiện cho tôi trong suốt quá trình học tập, thực hiện
luận văn.
Đặc biệt tôi xin gửi lời cám ơn sâu sắc đến thầy giáo PGS.TS. Nguyễn Tuấn
Anh và thầy TS. Nguyễn Tuấn Anh đã nhiệt tình hướng dẫn, truyền thụ những kinh
nghiệm, những phương pháp nghiên cứu quý báu trong suốt thời gian tôi nghiên cứu
và thực hiện luận văn này và xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến các thầy, cô
Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội đã tận tình giảng dạy và hướng dẫn tôi trong suốt
quá trình học tập tại trường .
Cuối cùng tôi xin trân trọng cám ơn các đồng nghiệp, bạn bè và gia đình đã
giúp đỡ, tạo điều kiện và động viên tôi trong suốt quá trình học tập cũng như trong
thời gian nghiên cứu luận văn.
Xin trân trọng cảm ơn!

Hà Nội, tháng 4/2017
Tác giả luận văn

Nguyễn Quang Bảo

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan Luận văn Thạc sĩ này là công trình nghiên cứu khoa học độc
lập của tôi. Các sổ liệu khoa học, kết quà nghiên cứu của Luận văn là trung thực và
có nguồn gổc rõ ràng.

Tác giả luận văn

Nguyễn Quang Bảo


MỤC LỤC
LỜI CẢM ƠN ...........................................................................................................
LỜI CAM ĐOAN......................................................................................................
MỤC LỤC ................................................................................................................
DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT ........................................................................
DANH MỤC BẢNG .................................................................................................
DANH MỤC HÌNH MINH HỌA ..............................................................................

MỞ ĐẦU ...................................................................................................... 1
Lý do chọn đề tài ..................................................................................................... 1
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu ........................................................................... 3
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ............................................................................ 4
Nội dung nghiên cứu ............................................................................................... 4
Phương pháp nghiên cứu ......................................................................................... 4
Các khái niệm, thuật ngữ ......................................................................................... 5
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài.................................................................. 5
Cấu trúc luận văn..................................................................................................... 6

NỘI DUNG .................................................................................................. 7
CHƯƠNG I. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH

QUAN KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ ............................................... 7
1.1. Thực trạng kiến trúc cảnh quan khu đô thị Viglacera Tây Mỗ ................... 7
1.1.1. Khái quát về quản lý kiến trúc cảnh quan các khu ĐTM tại Hà Nội ............... 7
1.1.2. Giới thiệu chung khu đô thị Viglacera Tây Mỗ ............................................ 19
1.1.3. Đặc điểm thiết kế quy hoạch chi tiết khu đô thị Viglacera Tây Mỗ .............. 21
1.1.4. Thực trạng về cảnh quan khu đô thị Viglacera Tây Mỗ ................................ 27
1.2. Thực trạng quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị Viglacera Tây Mỗ .... 39
1.2.1. Thực trạng bộ máy quản lý kiến trúc cảnh quan ........................................... 39
1.2.2. Thực trạng về công tác quản lý kiến trúc cảnh quan ..................................... 41
1.2.3. Những vấn đề tồn tại cần giải quyết trong quản lý kiến trúc cảnh quan ........ 43


CHƯƠNG II. CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ KHÔNG GIAN, KIẾN
TRÚC CẢNH QUAN KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ ...................... 47
2.1. Cơ sở pháp lý ................................................................................................ 47
2.1.1. Các văn bản pháp lý liên quan đến công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh
quan khu đô thị ...................................................................................................... 47
2.1.2. Định hướng của Chính phủ về quy hoạch thành phố Hà Nội đến năm 2030,
tầm nhìn đến năm 2050. ........................................................................................ 49
2.1.3. Các Quy định mới của Chính phủ về công tác quản lý khu đô thị ................ 51
2.2. Cơ sở lý thuyết .............................................................................................. 55
2.2.1. Cơ sở lý luận thiết kế đô thị. ........................................................................ 55
2.2.2. Lý thuyết về kiến trúc cảnh quan ................................................................. 56
2.2.3. Lý thuyết về quản lý kiến trúc cảnh quan ..................................................... 61
2.3. Cộng đồng tham gia trong quá trỉnh quản lý kiến trúc cảnh quan ............ 66
2.3.1. Mức độ cộng đồng tham gia trong công tác quản lý đô thị ........................... 66
2.3.2. Vai trò của cộng đồng trong quản lý kiến trúc cảnh quan ............................. 66
2.4. Những yếu tố ảnh hưởng đến công tác quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị
.............................................................................................................................. 67
2.4.1. Cơ chế chính sách ........................................................................................ 67

2.4.2. Văn hóa, lịch sử ........................................................................................... 68
2.4.3. Quy hoạch - kiến trúc................................................................................... 69
2.4.4. Cộng đồng dân cư ........................................................................................ 69
2.4.5. Trình độ quản lý của chủ đầu tư ................................................................... 69
2.4.6. Hình thức quản lý ........................................................................................ 70
2.4.7. Yếu tố khoa học - kỹ thuật ........................................................................... 71
2.5. Kinh nghiệm trong nước và nước ngoài về quản lý kiến trúc cảnh quan khu
ĐTM ..................................................................................................................... 71
2.5.1. Kinh nghiệm nước ngoài .............................................................................. 71
2.5.2. Kinh nghiệm trong nước .............................................................................. 76
CHƯƠNG III. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KHÔNG GIAN KIẾN TRÚC CẢNH


QUAN KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ ............................................. 78
3.1. Quan điểm và mục tiêu ................................................................................. 78
3.1.1. Quan điểm ................................................................................................... 78
3.1.2. Mục tiêu ...................................................................................................... 79
3.2. Nguyên tắc..................................................................................................... 80
3.3. Giải pháp quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan ................................... 81
3.3.1. Quản lý không gian kiến trúc cảnh quan ...................................................... 81
3.3.2. Cải thiện bộ máy .......................................................................................... 98
3.3.3. Cơ chế, chính sách ..................................................................................... 101
3.3.4. Sự tham gia của cộng đồng ........................................................................ 104

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .......................................................... 105
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO ...............................................


DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Chữ viết tắt

Tên đầy đủ

BQL

Ban Ọuàn lý

CĐT

Chu đầu tư

ĐT

Đô thị

ĐTM

Đô thị mới

KĐT

Khu đô thị

HTKT

Hạ tầng kỹ thuật

HTXH

Hạ tầng xã hội

ƯBND

ủy ban Nhân dân

QLĐT

Quản lý đô thị

KT-XH

Kinh tế - xã hội

T.T PVKH

Trung tâm phục vụ khách hàng

QLVH

Quản lý vận hành

DANH MỤC BẢNG
Số hiệu bảng

Tên bảng

Bảng 1.1

Cơ cấu sử dụng đất KĐT Linh Đàm

Bảng 1.2

Chỉ tiêu quy hoạch của KĐT An Hưng

Bảng 1.3

Cơ cấu sử dụng đất KĐT Việt Hưng

Bảng 1.4

Cơ cấu sử dụng đất của KĐT Viglacera Tây Mỗ

Bảng 3.1

Bảng phân loại một số loại cây bóng mát và yêu cầu kỹ thuật


DANH MỤC HÌNH MINH HỌA
Số hiệu hình

Tên hình

Hình 1.1

Phối cảnh tổng thể khu đô thị mới Linh Đàm

Hình 1.2

Công viên Linh Đàm

Hình 1.3

Phối cảnh tổng thể khu ở KĐT An Hưng

Hình 1.4

Cảnh quan KĐT An Hưng

Hình 1.5

Kiến trúc cảnh quan KĐT Việt Hưng

Hình 1.6

Khu nhà biệt thự KĐT Việt Hưng

Hình 1.7

Phối cảnh tổng thể khu đô thị Viglacera Tây Mỗ

Hình 1.8

Vị trí KĐT Viglacera Tây Mỗ

Hình 1.9

Quy hoạch cảnh quan KĐT Viglacera Tây Mỗ

Hình 1.10

Phối cảnh tổ hợp dịch vụ - thương mại – văn phòng – chung cư
KĐT Viglacera Tây Mỗ ( theo quy hoạch)

Hình 1.11

Khu nhà ở biệt thự KĐT Viglarera Tây Mỗ( theo quy hoạch)

Hình 1.12

Khu nhà ở biệt thự KĐT Viglarera Tây Mỗ( theo quy hoạch)

Hình 1.13

Hiện trạng kiến trúc cảnh quan khu nhà ở chung cư

Hình 1.14

Một nhà biệt thự đã cải tạo cổng, tường, sơn lại toàn bộ để kinh
doanh

Hình 1.15

Một nhà biệt thự treo biển hiệu quảng cáo gây mất mỹ quan

Hình 1.16

Biển hiệu quảng cáo lộn xộn tại khu nhà liền kề

Hình 1.17

Chủ sở hữu tự ý cơi nới theo ý đồ riêng (1)

Hình 1.18

Chủ sở hữu tự ý cơi nới theo ý đồ riêng (2)

Hình 1.19

Chủ sở hữu tự ý cải tạo toàn bộ thiết kế

Hình 1.20

Khu đất bố trí công trình công cộng nay là bãi để xe

Hình 1.21

Vỉa hè bị người dân lấn chiếm

Hình 1.22

Quán cóc trên vỉa hè khu đô thị

Hình 1.23

Hình ảnh về việc chủ sở hữu tự ý thay đổi màu sắc (1)

Hình 1.24

Hình ảnh về việc chủ sở hữu tự ý thay đổi màu sắc (2)

Hình 1.25

Hình ảnh về việc chủ sở hữu tự ý thay đổi màu sắc (3)

Hình 1.26

Hình ảnh về việc chủ sở hữu tự ý thay đổi màu sắc (4)


Số hiệu hình

Tên hình

Hình 1.27

Hiện trạng cây xanh khu nhà chung cư

Hình 1.28

Đất bố trí công trình nhà trẻ, mẫu giáo

Hình 1.29

Hiện trạng cảnh quan ven bờ hồ

Hình 1.31

Mô hình Xí nghiệp quản lý vận hành khu đô thị Viglacera Tây Mỗ

Hình 2.1

Các giai đoạn qui hoạch và thiết kế cảnh quan

Hình 2.2

Các yếu tố trong việc hình thành và phát triển kiến trúc cảnh quan
đô thị

Hình 2.3

Kiến trúc cảnh quan đô thi tại Singapore

Hình 2.4

Kiến trúc cảnh quan đô thi tại Trung Quốc

Hình 2.5

Kiến trúc cảnh quan KĐT Phú Mỹ Hưng

Hình 3.1

Minh họa giải pháp cây chắn gió cho nhà trẻ, mẫu giáo

Hình 3.2

Minh họa giải pháp bố trí nơi thư giãn

Hình 3.3

Không gian đa năng được sử dụng cho tập luyện thể thao

Hình 3.4

Trạm đỗ xe thông minh

Hình 3.5

Mặt cắt đường ven bờ kè hồ

Hình 3.6

Minh họa đường dạo ven hồ

Hình 3.7

Minh họa cảnh quan khu vực bờ kè hồ

Hình 3.8

Một số loại cây thích hợp trồng dọc trục giao thông

Hình 3.9

Minh họa về cách bố cục, sử dụng các loại cây khác nhau

Hình 3.10

Thùng rác phân loại

Hình 3.11

Minh họa về quy định chung cho biển quảng cáo

Hình 3.12

Mô hình tổ chức quản lý tại Khu đô thị Viglacera Tây Mỗ

Hình 3.13

Mô hình quản lý thực hiện công tác đầu tư xây dựng và vận hành
khu đô thị


1

MỞ ĐẦU
Lý do chọn đề tài
Trong xu hướng phát triển tốc độ cao về kinh tế - xã hội của Thủ đô Hà Nội
nói riêng và cả nước nói chung, tốc độ đô thị hóa tăng là điều không thể tránh khỏi.
Nhu cầu về đất ở cùng với sự mở rộng địa giới hành chính đang đặt ra những thách
thức và cơ hội để hình những khu ở chất lượng cao mang lại sức sống mới cho đô
thị. Các khu đô thị mới hình thành và phát triển đã giải quyết được nhiều chỗ ở cho
cư dân thành phố Hà Nội, đồng thời với việc xây dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật và
hạ tầng xã hội của đô thị đồng bộ, hoàn chỉnh hơn. Những nhu cầu về một cuộc
sống văn minh hiện đại trong các khu đô thị mới được hình thành thông qua các giải
pháp quy hoạch, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, của các đơn vị ở khu đô
thị mới.
Các khu đô thị mới ở các vị trí rất khác nhau trong đô thị và với các quy mô
cũng rất khác nhau. Nhiều khu đô thị có vị trí đan xen liền kề với các khu dân cư,

làng xóm lâu đời trong cơ cấu đô thị. Vấn đề hình thành một khu ở mới với kiến
trúc hiện đại, quy mô lớn cần phải có những giải pháp quy hoạch không gian tốt, tạo
ra được sự chuyển hoá giữa khu đô thị mới và những khu ở kiểu làng xóm lâu đời
để có thể chung sống với nhau trong suốt quá trình phát triển. Sự đấu nối của hệ
thống hạ tầng kỹ thuật như : giao thông, hệ thống cấp thoát nước, cấp điện chiếu
sáng... là những vấn đề cần được quan tâm trong quá trình nghiên cứu. Các không
gian trống, không gian công cộng, cây xanh vườn hoa trong các khu đô thị mới vẫn
còn rất hạn chế và nếu có thì việc thiết kế để khai thác và sử dụng chưa đem lại
những hiệu quả cho các khu đô thị. Nhiều khi các nhà quy hoạch tận dụng những
mảnh đất không xử lý được về kiến trúc để bố trí các vườn hoa, cây xanh trong khu
ở, những diện tích này chính vì thế được bố trí phân tán, manh mún, thiếu tính liên
kết, không thể trở thành những khu vực có giá trị về cảnh quan kiến trúc và phục vụ
tốt cho cư dân đô thị trong các hoạt động nghỉ ngơi, giải trí, đặc biệt cho người già
và trẻ em.


2

Khu đô thị Viglacera Tây Mỗ nằm trong quận Nam Từ Liêm (trước đây thuộc
huyện Từ Liêm cũ), được Tổng công ty Thủy tinh và gốm xây dựng – Viglacera đầu
tư xây dựng, được qui hoạch và thiết kế có kiến trúc hiện đại, các công trình hạ tầng
xã hội, hạ tầng kỹ thuật đang trong quá trình hoàn thiện khớp nối đồng bộ và đã
được đưa vào sử dụng (năm 2011). Tuy nhiên cũng giống như các khu ĐTM khác
trên địa bàn quận Nam Từ Liêm và thành phố Hà Nội, do làn sóng đô thị hoá quá
nhanh, Nhà nước chưa kịp có những giải pháp đồng bộ về công tác quản lý trong
đầu tư xây dựng khu đô thị, đặc biệt là trong công tác quản lý kiến trúc cảnh quan
khu đô thị dẫn tới tình trạng xây dựng, quản lý khu đô thị còn nhiều lộn xộn, kiến
trúc cảnh quan buồn tẻ... chưa đạt chất lượng đô thị hiện đại và trật tự đô thị chưa
được xác lập.
Việc thiếu kiểm soát của chính quyền địa phương, cộng đồng sinh sống trong

khu đô thị, người dân thiếu tự giác trong việc chấp hành các quy định trong xây
dựng, quy định về thiết kế kiến trúc cảnh quan của Nhà nước và của riêng khu đô
thị đã làm cảnh quan kiến trúc của khu đô thị ngày càng xuống cấp, xấu đi; đồng
thời cùng với sự thay đổi diện mạo kiến trúc đô thị là sự phát triển các loại hình
dịch vụ thuộc thành phần kinh tế tư nhân, không chính quy đã gây ra nhiều vấn đề
gay cấn về quản lý, vệ sinh môi trường, kiến trúc cảnh quan đô thị.
Trình độ quản lý đầu tư xây dựng khu đô thị và quản lý kiến trúc cảnh quan
khu đô thị của chủ đầu tư còn chưa đáp ứng được những yêu cầu thực tế đòi hỏi;
ngoài ra do tính chất đầu tư đặc biệt, rất phức tạp, thời gian đầu tư sinh lời kéo dài,
nguồn vốn đầu tư đòi hỏi rất lớn, thị trường bất động sản không ổn định đã dẫn đến
việc chủ đầu tư có sự điều chỉnh về tiến độ xây dựng, chức năng sử dụng của một số
khu trong dự án; dự án còn chưa xây dựng các khu chức năng phục vụ, công trình
kiến trúc công cộng, nhưng do sức ép về thương mại đế có thêm lợi nhuận, chủ đầu
tư đã triển khai kinh doanh, bán nhà cho dân cư đến sống và sinh hoạt. Những việc
làm này đã tạo ra nhiều hệ lụy, bất hợp lý trong xây dựng, khiến mục đích sử dụng
của các công trình theo đồ án đã thiết kế không đảm bảo và ảnh hưởng trực tiếp đến
đời sống của người dân; phá vỡ cảnh quan kiến trúc của khu đô thị, khu nhà ở và


3

kéo theo tiến độ của các công trình xây dựng bị gián đoạn.
Nguyên nhân dẫn tới những tồn tại nêu trên là do việc quản lý đầu tư xây dựng
và quản lý kiến trúc cảnh quan của chủ đầu tư còn chưa được thực hiện nghiêm
ngay từ khâu nghiên cứu lập thiết kế qui hoạch chi tiết, xây dựng phương án kỹ
thuật, thiết kế kỹ thuật thi công, tổ chức thi công xây lắp cho đến khi bàn giao đưa
vào vận hành sử dụng dự án. Ngoài ra trong quá trình thực hiện công tác quản lý,
vận hành khi dự án đã được đưa vào khai thác sử dụng đã phát sinh nhiều tồn tại,
những vi phạm về công tác quản lý cảnh quan kiến trúc đô thị nhưng chưa được sử
lý nghiêm, quyết liệt ... Do đó để nâng cao công tác quản lý cho phù hợp với thời

điểm hiện tại vì lợi ích chung của toàn xã hội và những người dân đang sinh sống ở
đây đang là một thách thức lớn đối với chủ đầu tư và Ban quản lý Khu đô thị
Viglacera Tây Mỗ.
Việc nghiên cứu đề tài: “Quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan Khu đô thị
Viglacera Tây Mỗ” nhằm góp phần hoàn thiện kiến trúc cảnh quan của dự án, tuân
thủ yêu cầu quy hoạch đã được phê duyệt, tạo bộ mặt kiến trúc khang trang, hiện
đại và sinh động, đồng thời giúp chủ đầu tư hoàn thiện trong công tác quản lý Khu
đô thị Viglacera Tây Mỗ.
Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
- Mục đích nghiên cứu:
+Đề xuất các giải pháp quàn lý không gian, kiến trúc cảnh quan, cơ chế và bộ
máy giám sát, thực hiện quy chế quản lý kiến trúc cảnh quan cho khu đô thị
Viglacera Tây Mỗ
+Đề xuất các giải pháp quản lý không gian, kiến trúc cảnh quan khu đô thị
Viglacera Tây Mỗ có sự tham gia của cộng đồng, góp phần cải thiện về đời sống
của cộng đồng dân cư và khai thác tối đa giá trị và hiệu quả không gian kiến trúc
cảnh quan trong khu ĐTM.
- Nhiệm vụ nghiên cứu:
+Khảo sát, đánh giá thực trạng xây dựng và quản lý không gian, kiến trúc cảnh


4

quan khu đô thị Viglacera Tây Mỗ.
+Tổng kết, phân tích những mặt đã làm được, chưa làm được; xác định những
mâu thuẫn, tồn tại cần giải quyết trong công tác quản lý kiến trúc cảnh quan.
+ Thu thập, đánh giá các nghiên cứu trước đây về tồ chức, quy hoạch và quản
lý kiến trúc cảnh quan.
+Tìm hiểu các cơ sở khoa học và kinh nghiệm quản lý không gian kiến trúc
cảnh quan các khu đô thị trong nước và ngoài nước.

+Đề xuất các giải pháp kiến trúc cảnh quan thích hợp với điều kiện hiện tại và
tương lai.
+Hướng dẫn xây dựng quy chế quản lý kiến trúc cảnh quan và cơ chế, bộ máy
quản lý khai thác sử dụng.
Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu: Hệ thống không gian kiến trúc cảnh quan và công tác
quản lý kiến trúc cảnh quan trong phạm vi khu đô thị Viglacera Tây Mỗ.
-Phạm vi nghiên cứu:Khu đô thị Viglacera Tây Mỗ, quận Nam Từ Liêm theo
quy hoạch chi tiết đã được phê duyệt tại Quyết định số 7349/QĐ-UBND ngày
18/9/2009 của Ủy ban nhân dân huyện Từ Liêm (trước đây).
Nội dung nghiên cứu
-Nghiên cứu thực trạng quản lý không gian kiến trúc cảnh quan các khu ĐTM
tại Hà Nội và cụ thể trong khu đô thị Viglacera Tây Mỗ
- Nghiên cứu cơ sở khoa học và thực tiễn của đề tài.
- Đề xuất giải pháp quản lý không gian kiến trúc cảnh quan khu đô thị
Viglacera Tây Mỗ
Phương pháp nghiên cứu
- Phương pháp tiếp cận: Tiếp cận logíc, phân tích và tổng hợp so sánh đối
chiếu định tính, định lượng và tiếp cận hệ thống.
- Phương pháp thu nhập thông tin: Tập hợp nghiên cứu tài liệu, nghiên cứu phi
thực nghiệm, điều tra khảo sát tại địa phương, phỏng vấn xử lý định lượng.


5

- Phương pháp phân tích suy luận: Bằng các kiến thức đã học, thực tế công tác
và lý luận logíc để nghiên cứu vấn đề.
Các khái niệm, thuật ngữ
- Cảnh quan đô thị
Là không gian cụ thể trong đô thị, có nhiều hướng quan sát, không gian đô thị

bao gồm các yếu tố như: không gian trước tổ hợp các công trình kiến trúc, quảng
trường, đường phố, vỉa hè, lối đi bộ, công viên, thảm thực vật, vườn cây, vườn hoa;
đồi, núi, gò đất, đảo, triền đất, dải đất ven bờ biển, mặt hồ, mặt sông, kênh, rạch tự
nhiên hoặc nhân tạo trong đô thị và không gian công cộng thuộc đô thị. [21]
- Kiến trúc cảnh quan
Là ngành khoa học và nghệ thuật tổng hợp nghiên cứu gải quyết và thiết lập
mối quan hệ hài hòa giữa cảnh quan thiên nhiên, cảnh quan nhân tạo, không gian
kiến trúc và hoạt động của con người, sống, làm việc, giao tiếp…
Là không gian vật thể đô thị, bao gồm các loại nhà, công trình kỹ thuật, công
trình nghẹ thuật, quảng cáo, không gian công cộng của một khu vực hay cả vùng.
[21]
- Quản lý kiến trúc cảnh quan: Là công cụ hành chính, kinh tế để đảm bảo
KTCQ hướng tới mục tiêu nhất định được xác định.
- Không gian công cộng: là không gian trống với mục đích phục vụ sinh hoạt
mang tính chất cộng đồng, không gian mở sử dụng cho tất cả mọi người bao gồm
không gian xanh công cộng (công viên, vườn hoa), mặt nước (sông, hồ), không gian
bên ngoài các công trình kiến trúc công công cộng và các không gian mở trong đô
thị. [21]

- Cây xanh đô thị :
Được phân loại gồm:
• Cây xanh công cộng (công viên, vườn hoa, vườn dạo…)
• Cây xanh đường phố
• Cây xanh chuyên dụng


6

- Không gian đô thị: Là toàn bộ không gian thuộc đô thị bao gồm: vật thể kiến
trúc đô thị và khoảng không còn lại sau khi xây dụng ở trước, sau, trên, dưới, bên

cạnh của công trình kiến trúc đô thị.
- Kiến trúc đô thị: Là không gian vật thể của cả đô thị bao gồm: các loại nhà;
công trình kỹ thuật, nghệ thuật, cảnh quan đô thị; quảng cáo; các KGCC và những
công trình sẽ xây dựng theo quy hoạch mà sự tồn tại, hình ảnh, kiểu dáng của chúng
chi phối hoặc ảnh hưởng trực tiếp đến bộ mặt đô thị. [21]
Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
+Ý nghĩa khoa học:Đưa ra các giải pháp xây dựng hoàn chỉnh và quản lý
không gian kiến trúc cảnh quan khu đô thị Viglacera Tây Mỗ
+Ý nghĩa thực tiễn : Tạo lập môi trường sống văn minh hiện đại cho các khu
ĐTM , khai thác tối đa giá trị và hiệu quả vai trò nhà ở đô thị.
Cấu trúc luận văn
Ngoài phần MỞ ĐẦU và phần KẾT LUẬN, luận văn có phần NỘI DUNG
bao gồm 3 chương :
CHƯƠNG I: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ KHÔNG GIAN, KIẾN TRÚC
CẢNH QUAN KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ
CHƯƠNG II: CƠ SỞ KHOA HỌC VỀ QUẢN LÝ KHÔNG GIAN, KIẾN
TRÚC CẢNH QUAN KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ
CHƯƠNG III: ĐỂ XUẤT GIẢI PHÁP QUẢN LÝ KHÔNG GIAN, KIẾN
TRÚC CẢNH QUAN KHU ĐÔ THỊ VIGLACERA TÂY MỖ


THÔNG BÁO
Để xem được phần chính văn của tài liệu này, vui
lòng liên hệ với Trung Tâm Thông tin Thư viện
– Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội.
Địa chỉ: T.13 – Nhà H – Trường Đại học Kiến trúc Hà Nội
Đ/c: Km 10 – Nguyễn Trãi – Thanh Xuân Hà Nội.
Email:

TRUNG TÂM THÔNG TIN THƯ VIỆN

105

thành lập Ban quản trị toàn khu đô thị để phối hợp, tham gia vào công tác quản lý:
+ Tham gia vào công tác quản lý chung trong toàn khu đô thị, trong đó có khu
chung cư, khu biệt thự nhà vườn, không gian kiến trúc cảnh quan toàn khu đô thị,
hệ thống đường, hè đường giao thông, hệ thống kỹ thuật công trình, các công trình
công cộng khác. Tham gia quản lý chất lượng vật liệu, chất lượng thi công khi cải
tạo các công trình công cộng.
+ Tuyên truyền về việc xây dựng không gian xanh, các vấn đề có liên quan để
mọi người biết và tham gia.
+ Tham gia vào quyết định các công việc :đưa ra, bổ sung quy chế cho khu đô
thị. Tham gia phương thức quản lý : Tự quản, nhà nước cùng cộng đồng quản lý sử
dụng.
Sự tham gia của cộng đồng trong quản lý kiến trúc cảnh quan góp phần tăng
cường hiệu quả, điều chỉnh hợp lý quá trình quản lý cảnh quan khu đô thị mới vì lợi
ích của cộng đồng, chủ đầu tư và của nhà nước; sự tham gia này cần phải tuân thủ
các qui định của nhà nước và các văn bản hiện hành của chính quyền địa phương.

KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ
Trong những năm qua, cùng với những chuyển biến mạnh mẽ của đất nước
trong công cuộc đổi mới và hội nhập Quốc tế, các đô thị lớn cúa Việt Nam đang
được đô thị hóa với tốc độ nhanh chóng. Các khu đô thị mới hình thành và phát
triển đã giải quyết được nhiều chỗ ở cho cư dân thành phố, đồng thời với việc xây


106

dựng hệ thống hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội của đô thị đồng bộ, hoàn chỉnh

hơn. Những nhu cầu về một cuộc sống văn minh hiện đại trong các khu đô thị mới
được hình thành thông qua các giải pháp quy hoạch, tổ chức không gian kiến trúc
cảnh quan của các khu đô thị mới đã được đáp ứng. Việc hình thành các khu ở mới
với kiến trúc hiện đại,có chất lượng cuộc sống cao, quy mô lớn có những giải pháp
quy hoạch không gian tốt, đã làm đổi thay cơ bản bộ mặt đô thị trên cả nước.
Tuy nhiên do làn sóng đô thị hoá quá nhanh, chúng ta chưa kịp thời có những
giải pháp đồng bộ về công tác quản lý trong đầu tư xây dựng khu đô thị, và trong
công tác quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị dẫn tới tình trạng xây dựng, quản lý
khu đô thị còn nhiều lúng túng, kiến trúc cảnh quan chưa được chú trọng nghiên
cứu áp dụng…vì vậy chất lượng đô thị hiện đại và trật tự đô thị chưa được xác lập.
Việc thiếu kiểm soát của chủ đầu tư, chính quyền địa phương, cộng đồng sinh sống
trong khu đô thị và người dân thiếu tự giác trong việc chấp hành các quy định trong
xây dựng, quy định về thiết kế kiến trúc cảnh quan của khu đô thị đã làm cảnh quan
kiến trúc của khu đô thị ngày càng xuống cấp, xấu đi. Trình độ quản lý đầu tư xây
dựng khu đô thị và quản lý kiến trúc cảnh quan khu đô thị của chủ đầu tư còn chưa
đáp ứng được những yêu cầu thực tế đòi hỏi. Ngoài ra do có sự điều chỉnh về qui
hoạch, chức năng sử dụng của một số khu trong dự án, cùng với việc đầu tư không
đồng bộ, tiến độ xây dựng chậm… đã tạo ra nhiều hệ lụy, bất hợp lý trong xây
dựng, khiến mục đích sử dụng của các công trình theo đồ án đã thiết kế không đảm
bảo, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của người dân; phá vỡ cảnh quan kiến trúc
của khu đô thị dẫn đến hiệu quả quản lý kiến trúc cảnh quan sau khi đưa khu đô thị
vào sử dụng gập nhiều khó khăn.
Do đó để nâng cao công tác quản lý khu đô thị cho phù hợp với thời điểm hiện
tại vì lợi ích chung của toàn xã hội và của chính những người dân đang sinh sống ở
khu đô thị, Đề tài: “Quản lý kiến trúc cảnh quan Khu đô thị Viglacera Tây Mỗ”
thực hiện nghiên cứu nhằm góp phần hoàn thiện kiến trúc cảnh quan của dự án, tạo
bộ mặt kiến trúc khang trang, hiện đại và sinh động, đồng thời giúp chủ đầu tư hoàn
thiện trong công tác quản lý Khu đô thị Viglacera Tây Mỗ, tạo lập môi trường sống

107

văn minh hiện đại cho khu ĐTM, khai thác tối đa giá trị và hiệu quả của khu đô thị.
Qua những nội dung đã nghiên cứu và được trình bầy trong đề tài, có thể tóm
lược một số kết luận sau:
1. Đất nước đổi mới và phát triển là cơ hội để hình thành những khu đô thị có
chất lượng cao. Các khu đô thị mới đã giải quyết được nhiều chỗ ở cho cư dân
thành phố, đáp ứng những nhu cầu về một cuộc sống văn minh hiện đại được hình
thành. Các giải pháp quy hoạch, tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan, của các
khu đô thị mới đã làm đổi thay cơ bản bộ mặt đô thị trên cả nước. Khu đô thị
Viglacera Tây Mỗ nằm trong quận Nam Từ Liêm (trước đây thuộc huyện Từ Liêm
– Hà Nội cũ), được Tổng công ty Thủy tinh và gốm xây dựng – Viglacera đầu tư
xây dựng, được qui hoạch và thiết kế có kiến trúc hiện đại, các công trình hạ tầng xã
hội, hạ tầng kỹ thuật đang trong quá trình hoàn thiện khớp nối đồng bộ, đã được đưa
vào sử dụng từ năm 2011 là một trong những khu đô thị hiện đại của thủ đô Hà Nội.
2. Việc thực hiện đầu tư xây dựng và quản lý kiến trúc cảnh quan đối với Khu
đô thị Viglacera Tây Mỗ của chủ đầu tư và các cơ quan liên quan còn thiếu kinh
nghiệm và chưa được thực hiện ngay từ khâu nghiên cứu lập thiết kế qui hoạch chi
tiết, xây dựng phương án kỹ thuật, thiết kế kỹ thuật thi công, tổ chức thi công xây
lắp cho đến khi bàn giao đưa vào vận hành, sử dụng dự án dẫn tới tình trạng quản lý
khu đô thị chưa đạt, trật tự đô thị chưa được xác lập. Bộ máy quản lý vận hành khu
đô thị chưa tổ chức chặt chẽ, đầy đủ, đảm bảo năng lực để quản lý vận hành có hiệu
quả.
3. Trong quá trình thực hiện công tác quản lý, vận hành khi dự án đã được đưa
vào khai thác sử dụng CĐT chưa hoàn thiện bộ máy quản lý, vận hành trong toàn
khu đô thị Viglacera Tây Mỗ. Hệ thống pháp lý về quản lý kiến trúc cảnh quan đã
có nhưng chưa được áp dụng, thực hiện nghiêm, quyết liệt; việc áp dụng các quy
định chế tài xử phạt trong các vụ việc vi phạm chưa thực hiện triệt để, các chế tài có
nhưng không được áp dụng, dẫn đến hiệu quả quản lý thấp, tình trạng kiến trúc cảnh
quan lộn xộn luôn tiếp diễn. Việc chấp hành các qui định về đầu tư xây dựng, cải

tạo, công tác gìn giữ, bảo vệ, quản lý không gian cảnh quan kiến trúc khu đô thị của


108

người dân trong khu đô thị còn nhiều yếu kém và thiếu ý thức.
4. Bộ máy quản lý Khu đô thị Viglacera Tây Mỗ chưa xây dựng quy chế quản
lý của toàn khu đô thị, công tác duy tu bảo dường bảo trì các hạng mục hạ tầng và
hạ tầng kỹ thuật, môi trường, chưa có quy trình quản lý phù hợp nên dẫn đến hiện
tượng các công trình công cộng, hạ tầng kỹ thuật, cây xanh.v.v nhanh xuống cấp.
5. Yếu tố cộng đồng tham gia quản lý khu đô thị chưa được tổ chức, triển khai;
chưa có các biện pháp tuyên truyền tới cộng đồng dân cư trong khu đô thị nên chưa
phát huy một cách hiệu quả và khai thác triệt để vai trò của cư dân sống trong khu
đô thị trong công tác quản lý không gian kiến trúc cảnh quan đô thị.
Nội dung luận văn đã đi sâu nghiên cứu, phân tích thực trạng sự phát triển của
một số đô thị mới tại Việt nam nói chung và các đô thị mới của Hà Nội nói riêng,
đồng thời tập trung nghiên cứu phân tích và làm rõ hiện trạng của Khu đô thị
Viglacera Tây Mỗ - Nam Từ Liêm - Hà Nội. Trên cơ sở phân tích hiện trạng Khu
đô thị Viglacera Tây Mỗvà những nghiên cứu về lý thuyết cũng như các văn bản qui
phạm pháp luật của Nhà nước đã ban hành về công tác quản lý không gian kiến trúc
cảnh quan khu đô thị, từ đó đã mạnh dạn đề xuất một số khuyến nghị và giải pháp
nhằm góp phần hoàn thiện kiến trúc cảnh quan của dự án, tạo bộ mặt kiến trúc
khang trang, hiện đại và sinh động, đồng thời giúp chủ đầu tư hoàn thiện trong công
tác quản lý Khu đô thị, cụ thể như sau:
1. Chủ đầu tư tổ chức triển khai đầu tư hoàn thiện các hạng mục theo qui
hoạch đã được phê duyệt nhằm ngăn chặn và giảm tải việc sai phạm, vi phạm của
người dân về cảnh quan, kiến trúc của khu đô thị. Nghiên cứu khắc phục một số các
khiếm khuyết mà qui hoạch xây dựng trước đây chưa thiết kế đầy đủ như bãi để xe
ô tô, khu dịch vụ phục vụ nhu cầu đời sống của dân cư trong khu, sử lý khắc phục vị
trí xây dựng khu nhà trẻ, mẫu giáo cho phù hợp với hoạt động ngoài trời của trẻ nhỏ

như giải pháp mà trong luận văn đã đề xuất.
2. Khẩn trương nghiên cứu các biện pháp nhằm áp dụng các chế tài mà các
chủ sở hữu nhà đã cam đoan khi mua nhà (có trong các hợp đồng mua nhà và theo
các qui định của Nhà nước đã ban hành về quản lý khu đô thị) để khôi phục lại bộ


109

mặt của khu đô thị theo đúng thiết kế, qui hoạch đã được duyệt và xây dựng như
ban đầu.
3. Nâng cao năng lực và quyền hạn của bộ máy quản lý vận hành khu đô thị,
áp dụng những cơ chế, chính sách nhằm giúp bộ máy quản lý vận hành khu đô thị
đảm bảo đủ sức mạnh, quyền hạn để áp dụng các chế tài đã có khi sử lý các vụ việc
vi phạm; triển khai tổ chức nghiên cứu xây dựng các quy chế, qui định cụ thể để
thực hiện quản lý và kiểm soát kiến trúc cảnh quan trong toàn khu đô thị.
4. Tổ chức phối hợp giữa Xí nghiệp quản lý vận hành khu đô thị, chủ đầu tư,
người dân, cùng chính quyền địa phương để quản lý kiến trúc cảnh quan khu ĐTM.
Tổ chức cho cộng đồng dân cư có điều kiện tham gia quản lý, giám sát, kiểm tra
kiến trúc cảnh quan trong khu nhằm đảm bảo lợi ích chung cho khu đô thị.
Hy vọng kết quả nghiên cứu mang tính tổng hợp và các giải pháp đề xuất
trong luận văn có thể đóng góp một phần nhỏ vào việc quản lý vận hành dự án Khu
đô thị Viglacera - Tây Mỗ của chủ đầu tư và giúp cho các nhà quản lý, thiết kế có
thể tham khảo khi thiết kế qui hoạch đô thị.