Quản lý phát triển chương trình giáo dục nhà trường phổ thông theo tiếp cận năng lực (Luận án tiến sĩ)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN THỊ KIM CHI

QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH
GIÁO DỤC NHÀ TRƢỜNG PHỔ THÔNG
THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

NGHỆ AN, 2017


BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƢỜNG ĐẠI HỌC VINH

NGUYỄN THỊ KIM CHI

QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH
GIÁO DỤC NHÀ TRƢỜNG PHỔ THÔNG
THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC
Chuyên ngành: Quản lí giáo dục
Mã số: 62.14.01.14

LUẬN ÁN TIẾN SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học
1. PGS.TS. NGUYỄN THỊ HƢỜNG
2. PGS.TS. THÁI VĂN THÀNH

NGHỆ AN, 2017


i

LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi. Các số liệu và kết
quả nêu trong luận án này chƣa đƣợc ai công bố trong bất kỳ công trình nào.
Tác giả luận án

Nguyễn Thị Kim Chi


ii

MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................................. i
DANH MỤC CÁC BẢNG.............................................................................................. viii
DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ .......................................................................................... ix
MỞ ĐẦU .............................................................................................................................. 1
Chƣơng 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH
GIÁO DỤC NHÀ TRƢỜNG PHỔ THÔNGTHEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC ........... 9
1.1. TỔNG QUAN NGHIÊN CỨU VẤN ĐỀ ............................................................9
1.1.1. Những nghiên cứu về phát triển CTGD nhà trƣờng theo tiếp cận năng lực .....9
1.1.2. Những nghiên cứu về quản lý phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo
tiếp cận NL ...............................................................................................................13
1.1.3. Đánh giá chung ..............................................................................................16
1.2. MỘT SỐ KHÁI NIỆM CƠ BẢN ............................................................................ 17
1.2.1. Năng lực, tiếp cận năng lực ................................................................................... 17
1.2.2. Chƣơng trình giáo dục, chƣơng trình giáo dục nhà trƣờng phổ thông theo tiếp

cận năng lực ....................................................................................................................... 24
1.2.3. Phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo tiếp cận NL ................................ 29
1.2.4. Quản lý, quản lý phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo tiếp cận NL... 30
1.3. VẤN ĐỀ PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC NHÀ TRƢỜNG PHỔ
THÔNG THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC...................................................................... 33
1.3.1. Ý nghĩa của phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo tiếp cận NL ............. 33
1.3.2. Nội dung phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo tiếp cận phát triển
NLHS .................................................................................................................................. 37
1.3.3. Quy trình phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo tiếp cận NL .................. 40
1.4. VẤN ĐỀ QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC NHÀ
TRƢỜNG PHỔ THÔNG THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC .....................................41
1.4.1. Mục tiêu, nguyên tắc quản lý phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo
tiếp cận NL ...............................................................................................................41
1.4.2. Nội dung quản lý phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo tiếp cận NL ...46


iii

1.4.3. Chủ thể quản lý phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo tiếp cận NL ......53
1.4.4. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông
theo tiếp cận NL ........................................................................................................57
Kết luận chƣơng 1 ............................................................................................................. 61
Chƣơng 2. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH GIÁO
DỤC NHÀ TRƢỜNG PHỔ THÔNG THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC .................... 62
2.1. TỔ CHỨC KHẢO SÁT THỰC TRẠNG ..........................................................62
2.1.1. Mục đích khảo sát ...........................................................................................62
2.1.2. Đối tƣợng, địa bàn khảo sát ...........................................................................62
2.1.3. Nội dung khảo sát............................................................................................62
2.1.4. Thời gian khảo sát ...........................................................................................63
2.1.5. Phƣơng pháp, công cụ khảo sát .......................................................................63

2.1.6. Đánh giá kết quả khảo sát ...............................................................................64
2.2. KHÁI QUÁT VỀ ĐỊA BÀN KHẢO SÁT.........................................................65
2.2.1. Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của các tỉnh Bắc Trung Bộ .....................65
2.2.2. Tình hình chung về GD của các tỉnh Bắc Trung Bộ .......................................66
2.3. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC NHÀ
TRƢỜNG PHỔ THÔNG THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC .....................................70
2.3.1. Thực trạng nhận thức của các cấp quản lý, GV về phát triển CTGD nhà
trƣờng PT theo tiếp cận NL .......................................................................................70
2.3.2. Thực trạng việc thực hiện nội dung phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp
cận NL .......................................................................................................................72
2.3.3. Thực trạng thực hiện quy trình phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận
NL của GV ................................................................................................................80
2.4. THỰC TRẠNG QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC
NHÀ TRƢỜNG PHỔ THÔNG THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC ............................82
2.4.1. Thực trạng việc lập kế hoạch phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận
NL..............................................................................................................................82
2.4.2. Thực trạng tổ chức phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL ............85
2.4.3. Thực trạng chỉ đạo phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL...............87


iv

2.4.4. Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc thực hiện phát triển CTGD nhà trƣờng PT
theo tiếp cận NL ........................................................................................................89
2.4.5. Thực trạng việc đảm bảo các điều kiện cho việc phát triển CTGD nhà trƣờng
PT theo tiếp cận NL ..................................................................................................92
2.5. THỰC TRẠNG CÁC YẾU TỐ ẢNH HƢỞNG ĐẾN QUẢN LÝ PHÁT
TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC NHÀ TRƢỜNG PHỔ THÔNG THEO
TIẾP CẬN NĂNG LỰC ...........................................................................................98
2.6. ĐÁNH GIÁ CHUNG VỀ THỰC TRẠNG......................................................100

2.6.1. Những điểm mạnh ..........................................................................................100
2.6.2. Những điểm yếu .............................................................................................101
Kết luận chƣơng 2 ........................................................................................................... 103
Chƣơng 3. GIẢI PHÁP QUẢN LÝ PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC
NHÀ TRƢỜNG PHỔ THÔNG THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC ........................... 105
3.1. CÁC NGUYÊN TẮC ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP ...............................................105
3.1.1. Đảm bảo tính mục tiêu ................................................................................105
3.1.2. Đảm bảo tính hệ thống ................................................................................105
3.1.3. Đảm bảo tính thực tiễn, tính khả thi ...........................................................105
3.1.4. Đảm bảo tính hiệu quả .................................................................................106
3.2. CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN CHƢƠNG TRÌNH GIÁO DỤC NHÀ
TRƢỜNG PHỔ THÔNG THEO TIẾP CẬN NĂNG LỰC ...................................106
3.2.1.Tổ chức nâng cao nhận thức cho CBQL, GV, các bên liên quan về tầm quan
trọng và sự cần thiết phải phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL ........106
3.2.2 Lập kế hoạch phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL ở cấp độ
nhà trƣờng và tổ chuyên môn ................................................................................111
3.2.3. Xây dựng quy trình quản lý phát triển CTGD nhà trƣờng PT phù hợp với đặc
điểm cụ thể của mỗi nhà trƣờng ..............................................................................119
3.2.4. Tổ chức bồi dƣỡng nâng cao NL phát triển CTGD nhà trƣờng và NL QL
phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL cho đội ngũ GV, CBQL nhà
trƣờng ......................................................................................................................130
3.2.5. Xây dựng bộ tiêu chí đánh giá CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL ...........135


v

3.2.6. Thiết lập các điều kiện đảm bảo phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận
NL............................................................................................................................140
3.3. KHẢO SÁT TÍNH CẤP THIẾT VÀ TÍNH KHẢ THI CỦA CÁC GIẢI PHÁP ĐÃ
ĐỀ XUẤT ................................................................................................................143

3.3.1. Mục đích khảo sát ........................................................................................143
3.3.2. Nội dung và phƣơng pháp khảo sát ............................................................144
3.3.3. Đối tƣợng khảo sát .......................................................................................144
3.3.4. Kết quả khảo sát về sự cần thiết và tính khả thi của các giải pháp đã đề
xuất ..........................................................................................................................145
3.4. THỬ NGHIỆM GIẢI PHÁP ..........................................................................148
3.4.1. Tổ chức thử nghiệm.......................................................................................148
3.4.2. Phân tích kết quả thử nghiệm ......................................................................151
Kết luận chƣơng 3 ........................................................................................................... 157
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ............................................................................... 158
TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................................. 161
PHỤ LỤC


vi

DANH MỤC CÁC CHỮ VIẾT TẮT
Các chữ viết tắt

TT

Các chữ viết đầy đủ

1

BD

Bồi dƣỡng

2

CBQL

Cán bộ quản lý

3

CNTT

Công nghệ thông tin

4

CQG

Chuẩn quốc gia

5

CSVC

Cơ sở vật chất

6

CT

Chƣơng trình

7

CTGD

Chƣơng trình giáo dục

8

Đ

Điểm

9

ĐC

Đối chứng

10

GD

Giáo dục

11

GD – ĐT

Giáo dục và đào tạo

11

GDPT

Giáo dục phổ thông

12

GV

Giáo viên

13

HS

Học sinh

14

HTDH

Hình thức dạy học

15

KT – XH

Kinh tế - xã hội

16

KH – CN

Khoa học và công nghệ

17

KTDH

Kỹ thuật dạy học

18

KTĐG

Kiểm tra đánh giá

19

KN

Kỹ năng

20

NL

Năng lực

21

NLHS

Năng lực học sinh

22

PT

Phổ thông


vii

Các chữ viết tắt

TT

Các chữ viết đầy đủ

23

PPDH

Phƣơng pháp dạy học

24

QL

Quản lý

25

SGK

Sách giáo khoa

26

TBDH

Thiết bị dạy học

27

THPT

Trung học phổ thông

28

TN

Thử nghiệm

29

SL

Số lƣợng

30

VH

Văn hóa


viii

DANH MỤC CÁC BẢNG
Trang
Bảng 2.1. Quy mô mạng lƣới GD của các tỉnh Bắc Trung Bộ .................................66
Bảng 2.2. Nhận thức của CBQL, GV về tầm quan trọng và sự cần thiết của phát
triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL ...........................................................70
Bảng 2.3. Thực trạng việc xác định mục tiêu bài dạy và các NL cần hình thành, phát
triển cho HS qua bài ..................................................................................................72
Bảng 2.4. Thực trạng việc thực hiện điều chỉnh nội dung bài dạy và xây dựng kế
hoạch bài dạy theo tiếp cận NL của GV ...................................................................73
Bảng 2.5. Mức độ sử dụng các PPDH, HTDH, kỹ thuật dạy học, hình thức dạy học
theo tiếp cận NL của GV ...........................................................................................75
Bảng 2.6. Thực trạng đánh giá kết quả học tập của HS theo tiếp cận NL ................79
Bảng 2.7. Thực trạng qui trình phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL ..80
Bảng 2.8. Thực trạng xây dựng kế hoạch phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp
cận NL .......................................................................................................................83
Bảng 2.9. Thực trạng tổ chức phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL ........85
Bảng 2.10. Thực trạng chỉ đạo phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL ......87
Bảng 2.11. Thực trạng kiểm tra, đánh giá việc thực hiện phát triển CTGD nhà
trƣờng PT theo tiếp cận NL.......................................................................................89

Bảng 2.12. Thực trạng quản lí các điều kiện cơ sở vật chất, thiết bị dạy học, CNTT ...93
Bảng 2.13. Thực trạng các yếu tố ảnh hƣởng đến QL phát triển CTGD nhà trƣờng
PT theo tiếp cận NL ..................................................................................................98
Bảng 3.1. Các tiêu chí đánh giá bài học theo tiếp cận NL ......................................129
Bảng 3.2. Tổng hợp các đối tƣợng khảo sát ............................................................144
Bảng 3.3. Đánh giá sự cần thiết của các giải pháp đề xuất .....................................145
Bảng 3.4. Đánh giá tính khả thi của các giải pháp đề xuất .....................................147
Bảng 3.5. Kết quả khảo sát trình độ ban đầu về kiến thức của nhóm TN và ĐC ...151
Bảng 3.6. Khảo sát trình độ ban đầu về KN QL phát triển CT của nhóm TN và ĐC .152
Bảng 3.7. Bảng tần suất kết quả kiểm tra sau TN về kiến thức ..............................153
Bảng 3.8. Phân bố tần xuất f i và tần xuất tích luỹ f i  về kiến thức của nhóm TN và
ĐC ...........................................................................................................................153
Bảng 3.9. Kết quả về trình độ KN QL phát triển chƣơng trình của CBQL trƣờng
THPT ................................................................................................................................. 155


ix

DANH MỤC CÁC BIỂU ĐỒ
Biểu đồ 3.1. Biểu đồ phân bố tần suất f i ........................................................................... 154
Biểu đồ 3.2. Biểu đồ tần suất tích lũy f i  ......................................................................... 154


1

MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
1.1. Mục tiêu giáo dục phổ thông của Việt Nam là giúp học sinh phát triển toàn
diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỹ năng cơ bản, phát triển năng
lực cá nhân, tính năng động và sáng tạo, hình thành nhân cách con ngƣời Việt Nam

xã hội chủ nghĩa, xây dựng tƣ cách và trách nhiệm công dân [65]. Để thực hiện có
hiệu quả mục tiêu trên, giáo dục phổ thông cần phải đổi mới căn bản, toàn diện các
yếu tố, trong đó cốt lõi là CTGD, bởi lẽ CTGD phổ thông cụ thể hóa mục tiêu giáo
dục phổ thông. Mục tiêu đổi mới đƣợc Nghị quyết 88/2014/QH13 của Quốc hội quy
định: “Đổi mới chƣơng trình, sách giáo khoa giáo dục phổ thông nhằm tạo chuyển
biến căn bản, toàn diện về chất lƣợng và hiệu quả giáo dục phổ thông; kết hợp dạy
chữ, dạy ngƣời và định hƣớng nghề nghiệp; góp phần chuyển nền giáo dục nặng về
truyền thụ kiến thức sang nền giáo dục phát triển toàn diện cả về phẩm chất và năng
lực, hài hòa đức, trí, thể, mỹ và phát huy tốt nhất tiềm năng của mỗi học sinh” [64].
Để có hệ thống GD có chất lƣợng theo mục tiêu định hƣớng phát triển phẩm chất,
năng lực ngƣời học, CTGD nhà trƣờng phổ thông phải đƣợc xây dựng phù hợp với
đặc điểm của học sinh, điều kiện cụ thể của nhà trƣờng (giáo viên, cơ sở vật chất,
yêu cầu của địa phƣơng…). CTGD nhà trƣờng là một bộ phận trong cấu trúc CTGD
tổng thể, thể hiện xu thế tất yếu trong phân cấp, tự chủ, tự chịu trách nhiệm trong
QL chƣơng trình GD phổ thông. Việt Nam mới hội nhập với xu thế này và đây là
vấn đề tƣơng đối mới mẻ trong nghiên cứu lý luận và thực tiễn đổi mới QL phát
triển chƣơng trình GD phổ thông ở nƣớc ta.
1.2. Phát triển chƣơng trình nói chung và CTGD nhà trƣờng PT nói riêng đã
đƣợc thực hiện ở nhiều nƣớc phát triển vào những năm 60 và là xu thế của nhiều
nƣớc trên thế giới. Các quốc gia trên thế giới cũng đã xây dựng mô hình phát triển
CTGD nhà trƣờng phù hợp với điều kiện thực tế của đất nƣớc mình. Nhằm đáp ứng
yêu cầu hội nhập quốc tế, trƣớc sự phát triển nhanh chóng của khoa học công nghệ,
đặc biệt là cách mạng công nghệ 4.0 và thực hiện Nghị quyết 29 BCHTW Đẳng
khóa XI về đổi mới căn bản và toàn diện giáo dục, trong những năm gần đây, việc


2

phát triển và QL CTGD nhà trƣờng phổ thông của nƣớc ta đã có nhiều chuyển biến
theo hƣớng mở, trao thêm quyền tự chủ cho các địa phƣơng và giáo viên…

1.3. Để góp phần nâng cao chất lƣợng dạy học, hoạt động GD của các trƣờng
phổ thông; khắc phục hạn chế của chƣơng trình, sách giáo khoa hiện hành; đồng
thời chuẩn bị cho đội ngũ cán bộ QL, giáo viên thực hiện CTGD phổ thông mới,
ngày 25/6/2013 Bộ GD- ĐT ban hành văn bản số 791/HD-BGDĐT về việc hƣớng
dẫn thí điểm phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông, bắt đầu từ năm học 2013-2014
[13]. Sau một năm thí điểm, ngày 29/8/2014, Bộ GD- ĐT tổ chức hội thảo đánh giá
một năm triển khai thí điểm phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông, triển khai thí
điểm CTGD nhà trƣờng gắn với sản xuất, kinh doanh tại địa phƣơng. Trên cơ sở kết
quả của quá trình thí điểm, kể từ năm học 2014-2015, Bộ GD- ĐT đã đƣa việc chỉ đạo
phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông qua việc tăng cƣờng giao quyền chủ động cho
các cơ sở GD phổ thông, xây dựng và thực hiện kế hoạch GD định hƣớng phát triển
NLHS và triển khai thí điểm CTGD nhà trƣờng gắn với sản xuất, kinh doanh và dịch
vụ tại địa phƣơng vào hƣớng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học.
Thực hiện chỉ đạo của Bộ GD- ĐT, trong những năm qua, các trƣờng PT
trong cả nƣớc, cụ thể là ở cấp THPT đã xây dựng và thực hiện kế hoạch phát triển
CTGD nhà trƣờng theo tiếp cận năng lực và đã thu đƣợc những kết quả tích cực.
Bên cạnh những kết quả đạt đƣợc, việc phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông tại
địa phƣơng vẫn còn những hạn chế, khó khăn nhất định. Vấn đề này do nhiều
nguyên nhân nhƣ nhận thức của CBQL các cấp và của đội ngũ GV chƣa đúng mức;
năng lực của đội ngũ giáo viên và các điều kiện cơ sở vật chất, môi trƣờng GD ở một
số nhà trƣờng còn hạn chế; Thói quen của việc thụ động thực hiện một chƣơng trình
và một bộ SGK đã quá lâu ngày tạo nên sức ỳ của cả các cấp QL và đội ngũ giáo
viên trong nhà trƣờng..., trong đó có nguyên nhân từ công tác QL.
Để nâng cao chất lƣợng GDPT đáp ứng với yêu cầu đổi mới căn bản, toàn
diện giáo dục, (đặc biệt là khi các trƣờng phổ thông đang chuẩn bị thực hiện chƣơng
trình và SGK mới) cần phải nghiên cứu, tìm kiếm những giải pháp QL hữu hiệu,
nhất là QL phát triển CTGD nhà trƣờng theo tiếp cận NL.


3

Vì những lý do trên, chúng tôi chọn đề tài nghiên cứu là: “Quản lý phát triển
chương trình giáo dục nhà trường phổ thông theo tiếp cận năng lực”.
2. Mục đích nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu lý luận và thực tiễn, luận án đề xuất các giải pháp QL
phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL, góp phần nâng cao chất lƣợng
giáo dục PT, đáp ứng yêu cầu đổi mới căn bản, toàn diện GD - ĐT.
3. Khách thể và đối tƣợng nghiên cứu
3.1. Khách thể nghiên cứu
Hoạt động phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL.
3.2. Đối tượng nghiên cứu
Quản lý phát triển CTGD nhà trƣờng phổ thông theo tiếp cận NL
4. Giả thuyết khoa học
Nếu đề xuất và thực hiện các giải pháp dựa trên lý thuyết về phát triển
chƣơng trình và đặc trƣng kinh tế, xã hội, văn hóa, giáo dục của địa phƣơng, điều
kiện cụ thể của nhà trƣờng thì có thể nâng cao hiệu quả QL phát triển CTGD nhà
trƣờng PT theo tiếp cận NL, góp phần nâng cao chất lƣợng GD PT, đáp ứng yêu cầu
đổi mới căn bản, toàn diện GD - ĐT.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
5.1. Nghiên cứu cơ sở lý luận của QL phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo
tiếp cận NL.
5.2. Khảo sát, đánh giá thực trạng QL phát triển CTGD nhà trƣờng PT theo
tiếp cận NL.
5.3. Đề xuất và thử nghiệm một số giải pháp QL phát triển CTGD nhà trƣờng
PT theo tiếp cận NL.
6. Phạm vi nghiên cứu
- Khảo sát thực trạng QL phát triển CTGD nhà trƣờng PT khu vực Bắc
Trung Bộ theo tiếp cận năng lực ở một số trƣờng THPT các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh,
của khu vực Bắc Trung Bộ từ năm 2013 đến nay.

4

- Khảo sát sự cần thiết, tính khả thi của các giải pháp đề xuất ở một số trƣờng
THPT các tỉnh Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình của khu vực Bắc Trung Bộ.
- Thử nghiệm giải pháp đã đề xuất tại một số trƣờng THPT tỉnh Nghệ An.
7. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu
7.1. Phương pháp luận
7.1.1. Tiếp cận hệ thống - cấu trúc
Tiếp cận hệ thống - cấu trúc yêu cầu khi nghiên cứu phải xem xét đối tƣợng
các đối tƣợng một cách toàn diện, nhiều mặt, trong mối quan hệ với các đối tƣợng
khác, trong trạng thái vận động và phát triển, trong những điều kiện cụ thể để tìm ra
bản chất của sự vật, hiện tƣợng.
Theo cách tiếp cận này, luận án xem hoạt động QL phát triển CTGD nhà
trƣờng PT theo tiếp cận NLHS là nhân tố quan trọng của quá trình quản lí hoạt động
dạy học và GD trong nhà trƣờng, bao gồm nhiều nội dung, cách thức khác nhau; có
mối quan hệ với CTGD của các cấp học, với QL các hoạt động khác của các cơ sở
GD PT; đặt trong hệ thống QL nhà nƣớc thống nhất về GD và đào tạo, giữa các cấp
QL giáo dục. Mặt khác, phát triển chƣơng trình và QL phát triển CTGD nhà trƣờng
PT theo tiếp cận NL có mối quan hệ mật thiết với các thành tố khác của quá trình dạy
học và QL hoạt động dạy học, chịu sự chi phối của các yếu tố khách quan, chủ quan,
và các điều kiện cụ thể của nhà trƣờng. Vì vậy, cần phải tiếp cận hệ thống - cấu trúc
khi triển khai, nghiên cứu đề tài luận án.
7.1.2. Tiếp cận lịch sử
Tiếp cận lịch sử trong nghiên cứu khoa học giáo dục đòi hỏi xem xét đối
tƣợng trong sự xuất hiện, phát triển với những điều kiện, hoàn cảnh cụ thể. Phát
triển chƣơng trình và QL phát triển CTGD nhà trƣờng là vấn đề có tính lịch sử, gắn
với lịch sử phát triển của giáo dục, của nhà trƣờng. Vì vậy khi nghiên cứu QL phát
triển CTGD nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL cần phải tính dến cách tiếp cận này.
Theo đó, việc nghiên cứu phát triển CTGD nhà trƣờng PT và QL phát triển CTGD

nhà trƣờng PT theo tiếp cận NL đƣợc xem xét trong mối quan hệ nhân quả cả trong
quá khứ và tƣơng lai; đƣợc dựa theo lịch sử phát triển CTGD nói chung và CTGD


Luận án đầy đủ ở file: Luận án full