Giáo án Ngữ văn lớp 9 - Cả năm

Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Tuần 1
Bài 1- Tiết 1
Phong cách Hồ Chí Minh.
(Lê Anh Trà)
I.Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Thấy đợc Vẻ đẹp trong phong cách Hồ Chí Minh là sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống và
hiện đại, dân tộc và nhân loại, thanh cao và giản dị.
- Từ lòng kính yêu, tự hào về Bác, học sinh có ý thức tu dỡng, học tập, rèn luyện theo gơng Bác.
-Nắm đợc các phơng châm hội thoại về lợng và chất để vận dụng trong giao tiếp.
-Biết sử dụng 1 số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
II.Thiết kế bài dạy:
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ: kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà của học sinh
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động
của trò
Ghi bảng
HĐ 1: Giới thiệu bài
Nếu chỉ hiểu HCM trên phơng
diện là 1 nhà yêu nớc, 1 nhà cách mạng
vị đại thì cha đầy đủ, cha thấy hết đợc
những phẩm chất cao đẹp của ngời.
Nhắc đến HCM chúng ta còn phải nhắc
đến 1 nhà văn hoá lớn của dân tộc, 1
danh nhân văn hoá thế giới. Vẻ đẹp văn
hoá chính là nét đẹp nổi bất trong
phong cách HCM.
Học sinh lắng

nghe
HĐ 2: H ớng dẫn tìm hiểu chung.
1.Thể loại: Văn bản nhật dụng.
? Qua quá trình hoạ trong những năm
lớp 6, 7, 8, hãy nêu lại định nghĩa về
văn bản nhật dụng?
2. Chủ đề
? Theo em, chủ đề của tác phẩm này là
gì?
I. Tìm hiểu chung:
1.Thể loại: Văn bản nhật dụng.
2. Chủ đề: Sự hội nhập với thế
giới và giữ gìn bản sắc văn hoá
dân tộc.
HĐ 3: H ớng dẫn đọc, tìm hiểu chú
thích và bố cục.
Cách đọc: Đọc thật chậm rãi, nhấn
mạnh vào những từ nói về sự
giản dị của B.
- Giọng đọc cảm phục, kính trọng
Hai học sinh
thay nhau đọc.
Học sinh khác
II. Đọc, tìm hiểu chú thích và bố
cục
1. Đọc
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
1
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Các chú thích quan trọng:

- Gọi đọc hoặc giải thích các chú
thích trong SGK.
Bố cục.
Bố cục của bài đợc chia làm
mấy phần? Nêu nội
dung chính của từng
phần?
- Hai phần:
+ 1. Sự tiếp thu văn hoá nhân loại
của HCM.
+ 2. Nét đẹp trong lối sống giản dị
mà thanh cao của Ngời.
nhận xét.
Đọc chú thích.
2.Tìm hiểu chú thích(SGK)
3. Bố cục.
- Hai phần:
+ 1. Sự tiếp thu văn hoá
nhân loại của HCM.
+ 2. Nét đẹp trong lối sống
giản dị mà thanh cao của Ngời.
HĐ 4: H ớng dẫn tìm hiểu văn bản.
Sự tiếp thu tinh hoa văn hoá nhân
loại của HCM
? Tại sao HCM có điều kiện tiếp xúc
với nhiều nền văn hoá trên thế giới?
Gv chuẩn xác và ghi bảng.
Trong cuộc đời hoạt động cách
mạng đầy gian khổ, HCM
đã có dịp đi rất nhiều nớc,

tiếp xúc nhiều
? Hãy kể tên các nớc mà Bác đã từng
đặt chân đến?
? Vậy, theo em, vốn hiểu biết của Ng-
ời về các nền văn hoá ra sao?
Đó là một vốn hiểu biết vô cùng
sâu rộng và uyên thâm.
? Những biểu hiện nào chứng tỏ điều
đó?
- Am hiểu sâu về các dân tộc và nhân
dân thế giới.
? BH đã làm những gì để có đợc vốn
văn hoá sâu rộng ấy?
Gv bổ sung nếu cần.
? Tất cả những điều trên có ảnh hởng
ntn đối với việc hình thành nhân cách
ở Ngời?
Học sinh trả lời
Học sinh tự kể.
Học sinh trả lời
Học sinh trả lời
Học sinh trả lời
III. Tìm hiểu văn bản:
1. Sự tiếp thu tinh hoa văn
hoá nhân loại của HCM:
- Bác có điều kiện đi nhiều, tiếp
xúc với nhiều nền văn hoá.
=> Có vốn tri thức văn hoá sâu
rộng:
+ Ngời nắm vững phơng tiện giao

tiếp là ngôn ngữ (nói và viết thạo
nhiều thứ tiếng)
+ Học hỏi qua công việc và lao
động đến mức sâu sắc.
- Tiếp thu 1 cách có chọn lọc tinh
hoa văn hoá của nớc ngoài:
+ Không chịu ảnh hởng 1 cách thụ
động.
+ Tiếp thu mọi cái đẹp, cái hay,
phê phán những hạn chế, tiêu cực.
+Tiếp thu những ảnh hởng quốc tế
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
2
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Học sinh thảo
luận
dựa trên nền tảng văn hoá dân tộc.
=> Hình thành 1 nhân cách, một
lối sống rất VN, rất phơng Đông
nhng cũng đồng thời rất mới, rất
hiện đại.
=> Vừa hội nhập đợc với thế giới,
lại vừa giữ gìn đợc bản sắc văn hoá
dân tộc)
Nét đẹp trong lối sống giản dị mà
thanh cao của Bác
? Cuộc sống của vị lãnh tụ vĩ đại đợc
tái hiện ntn?
? Biểu hiện nào chứng tỏ Bác là ngời
giản dị?

- Nơi ở và làm việc.
- Trang phục.
- Ăn uống hàng ngày.
? Hãy liên hệ với bài đứcc tính giản
dị của Bác Hồ (Ngữ văn 7 t2 ) để
hiểu thêm về lối sống của Ngời ?
? Em hãy kể 1câu chuyện nói về đức
tính giản dị của B?
Còn thời gian Gv kể thêm để học sinh
hiểu rõ.
? Có ngời cho rằng cuộc sống của
HCM là 1 cuộc sống khắc khổ. ý kiến
của bản thân em ntn?
? Những biện pháp nghệ thuật gì đã
đợc sử dùng trong văn bản trên?
- Kết hợp giữa kể và bình luận.
- Chọn lọc những chi tiết tiêu biểu.
- Đan xen thơ, dùng từ Hán Việt.
- Sử dụng nghệ thuật đối lập: vĩ nhân
mà hết sức giản dị, gần gũi; am hiểu
mọi nền văn hoá nhân loại mà hết sức
dân tộc, hết sức VN.
Học sinh trả
lời.
Học sinh trả
lời.
Học sinh tự lý
giải.
Nét đẹp trong lối sống giản dị
mà thanh cao của Bác.

- Nơi ở, nơi làm việc đơn sơ.
- Trang phục hết sức giản dị, t
trang ít ỏi.
- Ăn uống đạm bạc.
Cách sống có văn hoá của
Ngời đã trở thành 1 quan
điểm thẩm mĩ: cái đẹp là
sự giản dị, tự nhiên.
Cách sống của Bác gợi ta
nhớ đến cách sống của các
vị hiền triết trong lịch sử
nh Nguyễn Trãi, Nguyễn
Bỉnh Khiêm
HĐ 5: Tổng kết.
ý nghĩa văn bản ( sgk)
IV. ý nghĩa văn bản (sgk)
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
3
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Bài tập về nhà:
Hãy chỉ ra phơng pháp lập luận
trong văn bản trên?
Hãy liên hệ sự tiếp thu văn hoá
nhân loại của Bác với tình hình
hội nhập của nớc ta hiện nay?
Tiết 2.
Các phơng châm hội thoại.
I.Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh;
- Nắm đợc nội dung phơng châm về lợng và phơng châm về chất.

- Biết vận dụng những phơng châm này trong giao tiếp.
II.thiết kế bài dạy :
1. ổ n định tổ chức :
2.Kiểm tra bài cũ : kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà của học sinh.
3.Bài mới
Hoạt động của thầy.
Hoạt động
của trò
Ghi bảng
HĐ 1: Giới thiệu bài
HĐ 2: Hớng dẫn tìm hiểu mục 1
B ớc 1 : Gọi học sinh đọc đoạn đối thoại.
? Hãy giải nghĩa từ bơi?
Là di chuyển trong nớc hoặc trên
mặt nớc bằng cử động của cơ thể.
? Câu trả lời của Ba có đáp ứng điều An
muốn biết không? Vì sao?
Câu trả lời của Ba không mang
nội dung mà An cần biết. Điều
mà An cần biết là một địa điểm
cụ thể nào đó nh tên bể bơi, sông,
hồ, biểnCâu trả lời đó quá ít
thông tin mà câu hỏi cần giải
đáp.
? Nếu là em, em sẽ trả lời câu hỏi của An
ra sao?
Học sinh tự trả lời.
? Có thể rút ra bài học gì về giao tiếp?
I. Phơng châm về lợng.
Đoạn hội thoại :

Câu trả lời của Ba lợng thông
tin quá ít mà câu hỏi cần giải
đáp.
BH: Không nên nói ít hơn
những gì mà giao tiếp đòi hỏi.

B ớc 2 : Gv gọi học sinh kể lại truyện
Lợn cới, áo mới.
? Vì sao chuyện này lại gây cời?
- Vì các nhân vật đều nói nhiều hơn
những gì cần nói.
2. Truyện Lợn c ới, áo mới.
Các nhân vật đều nói nhiều
hơn những gì cần nói.(lợng
thông tin thừa nhiều, không
cần thiết)
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
4
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
? Hãy đóng vai hai nhân vật trong truyện ,
hỏi và trả lời lại cho dủ thông tin cần biết.
? Nếu trong giao tiếp chúng ta nói nhiều
hơn những gì cần nói thì sao?
- Thông tin dài dòng không cần thiết.
- Ngời nghe khó nắm bắt thông tin
chính
? Nh vậy, cần tuân thủ những gì khi giao
tiếp?
BH : Trong giao tiếp không nên
nói nhiều hơn những gì cần

nói.
B ớc 3 : hệ thống hoá kiến thức.
Gv gọi 1 học sinh đọc ghi nhớ sgk.
3. Ghi nhớ ( SGK)
HĐ 3: Hớng dẫn tìm hiểu mục 2
B ớc1 : Gv kể lại truyện Quả bí khổng lồ
? Truyện này phê phán điều gì?
- Phê phán tính nói khoác.
? Theo em nói khoác sẽ có tác hại ntn?
Hãy lấy 1 vd minh hoạ.
Học sinh tự lấy vd.
? Nh vậy, trong giao tiếp có điều gì cần
tránh?
II. Phơng châm về chất.
* Truyện Quả bí khổng lồ
- ý nghĩa : Phê phán tính nói khoác.
BH : Trong giao tiếp không nên nói
những gì mình không tin là đúng sự
thật.
B ớc 2:
? Nếu không biết chắc 1 tuần nữa lớp sẽ
tổ chức đi tham quan, em có nói cho các
bạn biết điều đó không?
? Nếu không biết chắc vì sao bạn mình
nghỉ học, em có trả lời với thầy cô là bạn
ấy bị ốm không?
B ớc 3:
? Sự khác nhau giữa nói khoác (nói điều
mình không tin là đúng sự thật) và nói
những điều mình cha có bằng chứng xác

thực là gì?
? Nếu có ý định nói những điều mình cha
có bằng chứng xác thực thì cần làm thêm
điều gì?
- Báo cho ngời nghe biết rằng tính xác
thực của thông tin cha đợc kiểm chứng:
Thêm từ hình nh, nghĩ là..
*L u ý : Phân biệt giữa nói khoác (nói
điều mình không tin là đúng sự thật)
và nói những điều mình cha có bằng
chứng xác thực.
-Phải báo cho ngời nghe biết rằng tính
xác thực của thông tin cha đợc kiểm
chứng:
Thêm từ hình nh, nghĩ là..
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
5
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Bớc 4: Hệ thống hoá kt : Gọi 1 học sinh
đọc phần ghi nhớ sgk.
Ghi nhớ ( SGK)
HĐ 4: Luyện tập .
Yêu cầu 3 học sinh lên lần lợt chữa các bài tập trong sgk. Các học sinh còn lại làm trực
tiếp vào vở ghi.
Bài tập 1: Vận dụng các phơng châm về lợng để pt lỗi trong các câu sau:
Trâu là 1 loại gia súc nuôi ở nhà.=> Thừa cụm từ nuôi ở nhà vì từ gia súc đã hàm
chứa ý nghĩa là thú nuôi trong nhà.
én là 1 loại chim có 2 cánh. => Tất cả các loài chim đều có 2 cánh, vì thế có 2 cánh
là 1 cụm từ thừa.
Bài tập 2: Chọn tờ thích hợp điền vào chỗ trống:

a) Nói có căn cứ chắc chắn là nói có sách, mách có chứng.
b) Nói sai sự thật 1 cách cố ý nhằm che giấu 1 điều gì đó là nói dối.
c) Nói 1 cách hú hoạ, không có căn cứ là nói mò.
d) Nói nhảm nhí, vu vơ là nói nhăng nói cuội.
e) Nói khoác lác, làm ra vẻ tài giỏi hoặc nói những chuyện bông đùa khoác lác cho
vui gọi là nói trạng
Các từ ngữ trên đều tuân thủ hoặcvi phạm phơng châm hội thoại về chất.
Bài tập 3: Đọc đoạn hội thoại và cho biết phơng châm hội thọai nào không đợc tuân
thủ.
Với câu hỏi Rồi có nuôi đợc không ngời nói đã không tuân thủ phơng châm về
lợng ( hỏi 1 điều rất thừa).
Bài tập 4: Học sinh tự làm.
Bài tập 5: Giải nghĩa các thành ngữ:
a) Ăn đơm nói đặt: vu khống, đặt điều, bịa chuyện cho ngời khác.
b) Ăn ốc nói mò: nói không có căn cứ.
c) Ăn không nói có: vu khống, bịa đặt.
d) Cãi chày cãi cối: cố tranh cãi mà không có lí lẽ gì cả.
e) Khua môi múa mép: nói năng ba hoa khoác lác, phô trơng.
f) Nói dơi nói chuột: nói lăng nhăng, linh tinh, không xác thực.
g) Hứa hơu hứa vợn: hứa chỉ để ở trong lòng rồi không thực hiện lời hứa.
Tất cả những thàng ngữ trên đều chỉ những cách nói, nội dung nói không tuân
thủ những phơng châm về chất.Đó là những điều tối kị trong giao tiếp.
Tiết 3
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
6
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Sử dụng một số biện pháp
nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
I. Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:

- Hiểu đợc việc sử dụng 1 số biện pháp nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
- Biết cách sử dụng nghệ thuật vào văn bản thuyết minh.
II.Thiết kế bài dạy:
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ : kiểm tra phần chuẩn bị bài ở nhà của học sinh.
3. Bài mới :
Hoạt động của thầy
Hoạt động
của trò
Ghi bảng
HĐ 1: Giới thiệu bài
Lắng nghe
HĐ 2: Hớng dẫn tìm hiểu mục 1
Ôn tập văn bản thuyết minh.(Có thể đa
vào phần kiểm tra bài cũ)
? Văn bản thuyết minh là gì?
? Đăc điểm chủ yếu của văn bản thuyết
minh là gì?
? Có các phơng pháp thuyết minh nào?
Trả lời
Trả lời
Trả lời
I. Tìm hiểu việc sử dụng 1 số biện
pháp nghệ thuật trong văn bản
thuyết minh.
1. Ôn tập văn bản thuyết minh.
-ĐN: Văn bản thuyết minh là kiểu văn
bản thông dụngtg mọi lĩnh vực đời
sống, nhằm cung cấp tri thức về đặc
điểm, tính chất, nguyên nhân ,của các

hiện tợng và sự vật trong tự nhiên, xã
hội , bằng phơng thức trình bày, giới
htiệu , giải thích.
- Đặc điểm chủ yếu của văn bản thuyết
minh:
+ Tri thức trong văn bản thuyết minh
đòi hỏi khách quan, xác thực, hữu ích
cho con ngời.
+ Văn bản thuyết minh cần trình bày
chính xác, rõ ràng, chặt chẽ và hấp dẫn.

- Các phơng pháp thuyết minh: nêu
định nghĩa, giải thích, liệt kê, nêu vd,
dùng số liệu, so sánh, phân tích, phân
loại
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
7
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
HĐ 3: Hớng dẫn tìm hiểu mục 2.
Gọi học sinh thay nhau đọc văn bản
Hạ Long- Đá và Nớc.
? Bài văn thuyết minh đặc điểm gì của
đối tợng?
- Thuyết minh về vẻ đẹp vô tận do Đá
và Nớc tạo nên ở Hạ Long.
? Văn bản ấy có cung cấp về tri thức
đối tợng không?
? Đặc điểm ấy có dễ dàng thuyết minh
bằng đo đếm, liệt kê không?
- Không, vì nếu chỉ đo , đếm, liệt kê thì

bài thuyết minh sẽ trở nên khô khan,
đòng thời tri thức về đối tợng sẽ trở nên
khó tiếp thu. Cái đẹp của Hạ Long sẽ
không đợc diễn tả hết.
? Vấn đề sự kì lạ của Hạ Long là vô tận
đợc tác giả thuyết minh bằng cách nào?
Nếu chỉ sử dụng phơng pháp liệt kê: Hạ
Long có nhiều nớc, nhiều đảo, nhiều
hang động đẹp lạ lùng thì đã nêu đợc sự
kì lạ của Hạ Long cha?
- Tác giả đã sử dụng rất nhiều biện
pháp nghệ thuật nh liên tởng, tởng t-
ợng, nhân hoá, so sánh , để miêu tả
vẻ đẹp của Hạ long.
- Nếu nh nhà văn chỉ sử dụng phơng
pháp liệt kê thì sự kì là ấy chỉ là một sự
bình thờng mà thôi.
? Tác giả hiểu sự kì lạ này là gì?
? Gạch chân dới câu văn nêu khái quát
sự kì lạ của Hạ Long.
- Chính N ớc làm cho Đá sống dậy, làm
cho Đá vốn bất động và vô tri bỗng trở
nên linh hoạt, có thể động đến vô tận,
có tri giác và có tâm hồn.
? Tác giả đã sử dụng biện pháp tởng t-
ợng, liên tởng ntn để giới thiệu sự kì lạ
của Hạ Long?
Gv dẫn dắt cho học sinh chú ý các đặc
điểm sau:
Học sinh đọc

Trả lời
Trả lời
Trả lời
Trả lời
Trả lời
2.Viết văn bản thuyết minh có sử
dụng 1 số biện pháp nghệ thuật:
Đọc văn bản Hạ Long- Đá và Nớc
- Nội dung: thuyết minh về vẻ đẹp vô
tận do đá và nớc tạo nên ở Hạ Long.
- Phơng pháp thuyết minh: Liệt kê, liên
tởng, tởng tợng
- Biện pháp nghệ thuật: nhân hoá, so
sánh
,
- Câu văn khái quát nội dung:
-Chính N ớc làm cho Đá sống dậy, làm
cho Đá vốn bất động và vô tri bỗng trở
nên linh hoạt, có thể động đến vô tận,
có tri giác và có tâm hồn.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
8
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
a) Nớc tạo nên sự di chuyển và
khả năng di chuyển theo mọi
cách tạo nên sự thú vị của cảnh
vật.
b) Tuỳ theo góc độ và sự di
chuyển tốc độ của du khách,
tuỳ theo cả hớng ánh sáng rọi

vào các đảo đá , mà thiên nhiên
tạo ra thế giới sống động biến
hoá đến lạ lùng
Gv dẫn dắt cho học sinh chú ý, sau
mỗi đổi thay góc độ quan sát , tốc độ di
chuyển, ánh sáng phản chiếu là sự
miêu tả những biển đổi của hình ảnh
đảo đá , biến chúng từ những vật vô tri
vô giác thành những vật có hồn.
Trả lời
Lắng nghe
HĐ 4: Tiểu kết và ghi nhớ.
? Tác giả đã trình bày đợc sự kì lạ của
Hạ Long cha?
Trình bày đợc nh thế nhờ biện pháp gì?
Đọc ghi nhớ * Ghi nhớ ( SGK)
HĐ 4: Luyện tập
Bài tập 1: Đọc văn bản Ngọc Hoàng xử tội ruồi xanh.
a) Văn bản có tính chất thuyết minh. Tính chất ấy thể hiện ở chỗ giới thiệu loài ruồi rất có
hệ thống: tính chất chung về họ, giống, loài,về các tập tính sinh sống, sinh đẻ cách ph-
ơng pháp thuyết minh bài đã sử dụng:
- Định nghĩa: thuộc họ côn trùng 2 cánh, mắt lới
- Phân loại: các loại ruồi.
- Số liệu: số lợng vi khuẩn, số lợng sinh sản của 1 cặp ruồi.
- Liệt kê: mắt lới, chân tiết ra chất dính
b) Các biện pháp nghệ thuật đợc sử dụng:
- Nhân hoá.
- Xây dựng tình tiết.
c) Tác dụng của các biện pháp nghệ thuật: gây hứng thú cho bạn đọc nhỏ tuổi, vừa là truyện
vui, vừa cung cấp thêm tri thức cho các em.

Bài tập 2:
- Đoạn văn nói về tập tính của chm cú dới dạng 1 sự ngộ nhận (định kiến thời thơ ấu), sau lớn lên
đi học thì mới nhận ra sự lầm lẫn cũ. Biện pháp nghệ thuật ở đây chính là lấy sự ngộ nhận hồi
nhỏ làm đầu mối câu chuyện.
BTVN: Làm những bài còn lại và bài tập trong sbt.
Soạn bài sau.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
9
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Tuần 1
Tiêt 4.
Luyện tập một số biện pháp
nghệ thuật trong văn bản thuyết minh.
I. Mục tiêu cần đạt:
- Giúp học sinh biết vạn dụng một số biện pháp nghệ thuật vào văn bản thuyết minh .
II.Thiết kế bài dạy
1. ổn định tổ chức :
2. Kiểm tra bài cũ : kiểm tra phần chuẩn bị ở nhà của học sinh.
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động
của trò
Kết quả cần đạt
HĐ 1: Giới thiệu bài
Lắng nghe
HĐ 2: Hớng dẫn chia nhóm.
- Cả lớp chia làm 2 nhóm.
- Mỗi nhóm chọn 1 đề.
+ Tổ 1+2: nhóm 1 => Thuyết
minh cái quạt.

+ Tổ 2+3: nhóm 2 => Thuyết
minh cái nón.
Chia nhóm và
phân công
thuyết minh
Lớp trởng chia nhóm và phân công đề.
+ Tổ 1+2: nhóm 1 => Thuyết minh
cái quạt.
+ Tổ 2+3: nhóm 2 => Thuyết minh
cái nón.
- Mỗi nhóm cử ra 1 học sinh làm trởng
nhóm để điều hành công việc, đồng thời
cử 1 học sinh trong nhóm lên trình bày
trớc lớp.
HĐ 3: Hớng dẫn cách lập dàn ý.
Gv nhấn mạnh yêu cầu: lập dàn ý chi
tiết cho văn bản thuyết minh và sử
dụng biện pháp nghệ thuật làm cho bài
viết thêm sinh động.
- VD: Thuyết minh cái quạt: có thể
dùng biện pháp nghệ thuật so sánh,
nhân hoá khi nói về hình dáng và hoạt
động của nó.
- VD: Thuyết minh cái nón có thể dùng
biện pháp nhân hoá, so sánh, điệp
ngữ,.. làm cho bài viết thêm sinh động
Thảo luận
cách lập dàn ý
Các nhóm tập trung thảo luận cách lập
dàn ý.

Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
10
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
HĐ 4: Hớng dẫn trình bày trớc lớp.
- Tác phong: dứt khoát, nhanh nhẹn.
- Cách diễn đạt: trôi chảy, lu loát, tránh
lặp từ
- Ngắn gọn, đầy dủ, tránh dài dòng.
Các nhóm
trình bày.
Học sinh còn
lại lắng nghe
và cho ý kiến
vào giấy nháp
Các nhóm lần lợt lên trình bày.
HĐ 4. Tổng kết.
- Gọi các nhóm lên nhận xét lẫn nhau.
- Nxét tổng quát phần trình bày của
các nhóm và nêu u nhợc cũng nh những
lỗi cần tránh.
Nêu nhận xét
trớc lớp
- Các nhóm nhận xét lẫn nhau và ghi
nhanh những điều cần thiết vào vở.
HĐ 5: Dặn dò.
- Bài tập về nhà.
- Soạn bài sau.
Ghi bài tập về
nhà
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La

11
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Bài 2.
Tiết 6 + 7
Đấu tranh cho một thế giới hoà bình.
(G.G. Mác-két)
I.Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Hiểu đợc nội dung vấn đề đặt ra trong văn bản : Nguy cơ chiến tranh hạt nhân đang đe doạ sự
sống trên trái đất; nhiệm vụ cấp bách của toàn thể nhân loại là ngăn chặn ngay nguy cơ đó, đấu
tranh cho 1 thế giới hoà bình.
-Thấy đợc nghệ thuật nghị luận của tác giả: chứng thực, cụ thể, xác thực cách so sánh rõ ràng,
giàu sức thuyết phục, lập luận chặt chẽ.
II.Thiết kế bài dạy:
1.ổn định tổ chức
2.Kiểm tra bài cũ:
Hãy nêu những biểu hiện của sự kết hợp hài hoà giữa truyền thống văn hoá dân tộc và tinh
hoa văn hoá nhân loại, giữa giản dị và thanh cao trong phong cách HCM?
Tại sao khi tiếp xúc với văn hoá phơng Tây Bác không bị lệ thuộc?
3.Bài mới
Hoạt động của thầy
Hoạt động
của trò
Ghi bảng
HĐ 1: Giới thiệu bài :
Tuy chúng ta đang đợc sống trong
hoà bình nhng trên thế giới hịên nay
các cuộc chiến, xung đột vẫn luôn xảy
ra và có chiều hớng gia tăng. Đặc biệt
là cuộc chay đua vũ khí hạt nhân tốn

kém của các nớc không chỉ gây tốn
kém cho ngân sách của bản thân mỗi n-
ớc mà nó còn là hiểm hoạ chung đối
với toàn nhân loại.
Lắng nghe
HĐ 2: Hớng dẫn tìm hiểu chung.
1.Tác giả.
? Em hãy trình bày hiểu biết của mình
về tác giả G.G. Mác-két?
2.Đoạn trích.
? Đoạn trích trên đợc trích trong tác
Trả lời
I.Tìm hiểu chung.
1. Tác giả :
- G.G. Mác-két(1928)- nhà văn Cô-lôm-
bi-a.
- Là ngời chuyên viết tiểu thuyết và
truyện ngắn theo lối hiện thực huyền ảo.
2.Đoạn trích:
- Đợc trích trong tham luận của G.G.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
12
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
phẩm nào? Hoàn cảnh sáng tác?
Trả lời
Mác-két đọc trong cuộc họp mặt của 6
nguyên thủ quốc gia để bàn về việc chống
chiến tranh hạt nhân, bảo vệ hoà bình thế
giới.
HĐ 3: Hớng dẫn đọc, tìm hiểu chú

thích và bố cục.
1.Đọc
Cách đọc:
- Chậm rãi, biết nhấn mạnh vào những
chi tiết nói về thảm hoạ của chiến
tranh.
- Đọc chính xác, chú ý làm rõ từng luận
cứ của tác giả.
2.Tìm hiểu chú thích.
Các chú thích quan trọng: Tên viết
tắt của các tổ chức quốc tế và một số
điển tích.
3.Bố cục.
? Đoạn trích trên thuộc thể loại văn
nào?
? Bố cục của bài đợc chia ra sao?
- Là bố cục của 1 bài văn nghị luận,
chia theo các luận điểm và luận cứ.
Hai học sinh
thay nhau đọc.
Chú ý nhận
xét và rút kinh
nghiệm.
II. Đọc, tìm hiểu chú thích, bố cục.
1.Đọc
2.Tìm hiểu chú thích.
3. Bố cục. ( Theo bố cục của bài văn
nghị luận )
HĐ 4: Hớng dẫn tìm hiểu văn bản.
? Em hãy nêu luận điểm chính của bài?

Học sinh tự nêu.
Gv chuẩn xác: Chiến tranh hạt nhân
là 1 hiểm hoạ khủng khiếp đang đe doạ
toàn thể loài ngời và mọi sự sống trên
trái đất , vì vậy cần đấu tranh để loại bỏ
nguy cơ ấy cho 1 thế giới hoà bình là
nhiệm vụ cấp bách của toàn thể nhân
loại
? Luận điểm đó đợc triển khai bằng các
luận cứ nào?
a) Nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
b) Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn
Học sinh tự
nêu.
III. Tìm hiểu văn bản.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
13
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
bị cho chiến tranh hạt nhân đã
làm mất đi khả năng để con ng-
ời sống tốt đẹp hơn.
c) Chiến tranh hạt nhân chẳng
những đi ngợc lại lí trí của con
ngời mà còn phản lại sự tiến
hoá của tự nhiên.
d) Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn
chiến tranh hạt nhân, cho 1 thế
giới hoà bình.
Học sinh tự
nêu.

*Phân tích cụ thể các luận cứ:
a) Nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
? Để thấy đợc tính chất hiện thực và sự
khủng khiếp của nguy cơ này, tác giả
đã làm gì?
Gv chuẩn xác và ghi bảng.
? Hãy liệt kê những tính toán lí thuyết
mà tác giả nêu trong bài?
? Những tính toán lí thuyết đợc đa ra đã
mang lại tác dụng gì?
- Đa ra những tính toán lí thuyết: kho
vũ khí ấy có thể tiêu diệt tất cả các
hành tinh xoay quanh mặt trờihệ mặt
trời để thể hiện sức tàn phá ghê gớm
của kho vũ khí hạt nhân.
? Hãy nhận xét cách vào đề và tác dụng
của nó đối với việc làm sáng tỏ luận
điểm?
=> Cách vào đề trực tiếp bằng những
dẫn chứng xác thực đã thu hút ngời đọc
và gây ấn tợng mạnh mẽ về tính chất hệ
trọng của vấn đề đang đợc nói tới.
Học sinh
trả lời.
Học sinh tự
liệt kê.
Học sinh trả
lời
Nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
- Xác định cụ thể thời gian.

- Đa ra số liệu cụ thể về đầu đạn hạt nhân
với 1 phép tính đơn giản: Nói nôm na
trên trái đất
=> Tính chất hiện thực và sự khủng khiếp
của nguy cơ chiến tranh hạt nhân.
- Đa ra những tính toán lí thuyết Sức
tàn phá ghê gớm của kho vũ khí hạt nhân.
Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị
cho chiến tranh hạt nhân đã
làm mất đi khả năng để con ng-
ời sống tốt đẹp hơn.
? Để luận cứ có sức thuyết phục, tác giả
đã đa ra những dẫn chứng gì?Nội dung
cụ thể của các dẫn chứng đó?
b) Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị
cho chiến tranh hạt nhân đã làm
mất đi khả năng để con ngời sống
tốt đẹp hơn.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
14
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
- Tác giả đa ra những dẫn chứng về các
lĩnh vực xã hội, y tế, tiếp tế thực phẩm,
giáo dục.
? Biện pháp nghệ thuật nào đã đợc sử
dụng ? Tác dụng của biện pháp nghệ
thuật ấy?
- Tác giả sử dụng biện pháp nghệ thuật
so sánh để tăng thêm tính thuyết phục
cho vấn đề cần nói tới.

? Em có nxét gì về những con số trên?
Đó là những con số biết nói, nó khiến
ngời đọc ngạc nhiên, bất ngờ, trớc
những sự thật hiển nhiên mà vô cùng
phi lí.
=> Cuộc chạy đua vũ trang chuẩn bị
cho chiến tranh hạt nhân đã và đang c-
ớp đi của nhân loại nhiều điều kiện để
cải thiện cuộc sống của con ngời , nhất
là ở các nớc nghèo. Nghệ thuật lập
luận của tác giả thật đơn giản mà có
sức thuyết phục cao, không thể bác bỏ
đợc.
Học sinh tự
tìm dẫn
chứng.
Trả lời
Trả lời
- Xã hội :Cứu trợ trẻ em nghèo: 100 tỉ $,
gần bằng chi phí cho 100 máy bay ném
bom chiến lợc và gần 7000 tên lửa vợt đại
châu.
-Y tế: Gía của 10 tàu sân bay mang vũ
khí hạt nhân đủ thực hiện 1 chơng trình
phòng bệnh trong 14 năm, bảo vệ hơn 1 tỉ
ngời khỏi sốt rét, cứu hơn 14 triệu trẻ em
cho riêng CP.
- Tiếp tế thực phẩm:149 tên lửa MX đủ
cung cấp dinh dỡng cho 575triệu ngời
thiếu ca lo, ..

- GD: 2 chiếc tàu ngầm mang vũ khí hạt
nhân đủ tiền xoá mù chữ cho toàn thế
giới.
=> Nghệ thuật lập luận của tác giả thật
đơn giản mà có sức thuyết phục cao,
không thể bác bỏ đợc tác hại của cuộc
chạy đua vũ trang đang từng ngày, từng
giờ diễn ra trên thế giới.
c) Chiến tranh hạt nhân chẳng
những đi ngợc lại lí trí của con
ngời mà còn phản lại sự tiến
hoá của tự nhiên.
? Tại sao chạy đua vũ trang lại đi ngợc
c) Chiến tranh hạt nhân chẳng những
đi ngợc lại lí trí của con ngời mà còn
phản lại sự tiến hoá của tự nhiên.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
15
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
lại lí trí tự nhiên? Tác hại của nó là gì?
- Thời gian hình thành và phát triển củ
trái đất và sự sống trên trái đật là 1
khoảng thời gian vô cùng dài và có
nhiều biến động phức tạp. Để có đợc 1
xã hội văn minh nh ngày hôm nay,
chúng ta đã phải trải qua 1 quá trình
hàng trăm triệu năm với sự đấu tranh
không ngừng để sinh tồn và phát triển.
Quá trình ấy hoàn toàn có thể bị chôn
vùi, bị tiêu huỷ bởi chiến tranh hạt

nhân chỉ trong vòng chốc lát. Nh vậy,
cả 1 quãng thời gian đã qua là vô ích.
Thế giới mà chúng ta dày công xây
dựng và đấu tranh để bảo vệ lại trở về
với thời kì nguyên sơ của nó. Điều này
hoàn toàn trái với quy luật của tự nhiên.
Trả lời
- Sự sống có đợc trên trái đất ngày nay
phải trải qua 1 quá trình tiến hoá vô cùng
lâu dài và phức tạp.
- Chiến tranh hạt nhân sẽ đẩy lùi sự tiến
hoá về vị trí ban đầu.
=> Phản tự nhiên, phản khoa học.
d) Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn
chiến tranh hạt nhân, cho 1 thế
giới hoà bình.
? Điều mà tác giả hớng ngời đọc tới sau
khi đã trình bày các hiểm hoạ của chiến
tranh hạt nhân là gì?
- Là thái độ đấu tranh tích cực chống
chiến tranh hạt nhân cho 1 thế giới hoà
bình.
? Theo em, thái độ đó có ngăn đợc
hiểm hoạ hạt nhân không?
? Lời đề nghị của tác giả trong phần
cuối bài là gì? Tại sao tác giả lại đề
nghị nh vậy?
? Suy nghĩ của em về vai trò của mỗi
công dân trên trái đất đối với thảm hoạ
chiến tranh hạt nhân?

Trả lời
Học sinh
thảo luận
trả lời.
Học sinh
trả lời
d) Nhiệm vụ đấu tranh ngăn chặn
chiến tranh hạt nhân, cho 1 thế giới
hoà bình.
- Con ngời cần tích cực đấu tranh để ngăn
chặn hiểm hoạ hạt nhân, đấu tranh để bảo
vệ 1 thế giới hoà bình.
- Nhân loại cần gìn giữ kí ức của mình,
lịch sử lên án những thế lực hiếu chiến,
đẩy nhân loại vào thảm hoạ chiến tranh
hạt nhân.
HĐ 5: Tổng kết.
*ý nghĩa văn bản.(sgk)
Học sinh đọc ghi nhớ.
BTVN:
1.Hãy xác định luận cứ kết bài?
2.Hãy tổng kết những điểm chính về
nội dung và nghệ thuật bài văn.( nghệ
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
16
Gi¸o ¸n Ng÷ V¨n líp 9 - Gi¸o viªn: §µm Hång V©n
thuËt nghÞ luËn)
3.Bµi tËp sgk vµ sbt.
Tæ V¨n Sö - Trêng THCS Hua La
17

Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Tuần 2
Tiết 8
Các phơng châm hội thoại (tiếp theo)
I.Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
- Nắm đợc phơng châm quan hệ , phơng châm cách thức, phơng châm, lịch sự.
- Biết vận dụng những phơng châm này trong giao tiếp.
II.Thiết kế bài dạy:
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
a) Hãy trình bày phơng châm về lợng và phơng châm về chất. Mỗi loại cho 1 VD?
b) Chữa bài tập 4 (SGK) và bài tập 6 (SBT)
3.Bài mới:
HĐ 1: Giới thiệu bài
Lắng nghe
HĐ 2: Hớng dẫn tìm hiểu mục 1
Gọi học sinh đọc
? Hãy giải nghĩa thành ngữ ông nói gà,
bà nói vịt.
- Mỗi ngời 1 phách, không thống nhất,
không ăn nhập với nhau.
? Hãy lấy 1 VD minh hoạ cho thành ngữ
ấy.
*VD:
- Hai bạn nói chuyện với nhau nhng mỗi
ngời nói về 1 chủ đề.
- Bố mẹ nói mỗi ngời một kiểu nên con
không biết theo bên nào.
? Điều gì sẽ xảy ra nếu xuất hiện những

tình huống hội thoại nh vậy?
- Nói lạc chủ đề, gây hiểu lầm..
- Gây sự khó hiểu đối với ngời khác.
- Con ngời sẽ không giao tiếp đợc với
nhau, xã hội trở nên rối loạn
? Có thể rút ra bài học gì trong giao tiếp?
- Khi giao tiếp cần nói đúng chủ đề mà
hội thoại đang đề cập, tránh nói lạc đề.
Học sinh đọc
Học sinh trả
lời
Lấy vd
Học sinh trả
lời
Học sinh trả
lời
I.Phơng châm quan hệ.
1.Xét thành ngữ ông nói gà, bà nói vịt.
ý nghĩa : Mỗi ngời 1 phách, không
thống nhất, không ăn nhập với nhau.
Hậu quả: con ngời sẽ không giao tiếp
đợc với nhau, xã hội rối loạn.
2.Bài học ( Ghi nhớ sgk )
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
18
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
HĐ 3: Hớng dẫn tìm hiểu mục 2
Gọi học sinh đọc hai thành ngữ sgk.
? Giải nghĩa thành ngữ: dây cà ra dây
muống, lúng búng nh ngậm hột thị.

- dây cà ra dây muống: chí cách nói dài
dòng, rờm rà.
- lúng búng nh ngậm hột thị: chỉ cách
nói ấp úng, không thành lời, không rành
mạch.
? Những cách nói trên sẽ ảnh hởng đến
giao tiếp ra sao?
- Làm cho ngời nghe khó tiếp nhậnhoặc
tiếp nhận không đúng nội dung truyền
đạt.
Giao tiếp không đạt kết quả mong
muốn.
? Có thể rút ra bài học gì trong giao tiếp?
- Khi giao tiếp cần nói ngắn gọn, rành
mạch.
? Có thể hiểu câu Tôi đồng ý với những
nhận định về truyện ngắn của ông ấy
theo mấy cách?
- Theo 2 cách, tuỳ theo việc xác đinh cụm
từ của ông ấy bổ sung cho nhận định
hay truyện ngắn.
+ Nếu của ông ấy bổ sung cho nhận
định thì câu trên có thể hiểu là: Tôi đồng
ý với những nhận định
của ông ấy về truyện ngắn
+ Nếu của ông ấy bổ sung cho truyện
ngắn hì câu trên có thể hiểu là: Tôi đồng
ý với những nhận định của một (những )
ngời nào đó về truyện ngắn của ông ấy.
? Để ngời nghe không hiểu lầm cần phải

nói nh thế nào?
- Tôi đồng ý với những nhận định
của ông ấy về truyện ngắn
- Tôi đồng ý với những nhận định
về truyện ngắn mà ông ấy sáng tác.
- Tôi đồng ý với những nhận định
của các bạn về truyện ngắn của ông ấy.
Học sinh đọc
và giải nghĩa
Học sinh trả
lời
Học sinh trả
lời
Học sinh suy
nghĩ trả lời.
II.Phơng châm cách thức.
1.Xét 2 thành ngữ: dây cà ra dây
muống, lúng búng nh ngậm hột thị.
ý nghĩa:
- dây cà ra dây muống: chí cách nói
dài dòng, rờm rà.
- lúng búng nh ngậm hột thị: chỉ cách
nói ấp úng, không thành lời, không
rành mạch.
Hậu quả:
- Làm cho ngời nghe khó tiếp nhậnhoặc
tiếp nhận không đúng nội dung truyền
đạt.
Giao tiếp không đạt kết quả
mong muốn.

*Các cách hiểu câu:
Tôi đồng ý với những nhận định về
truyện ngắn của ông ấy.
+ Nếu của ông ấy bổ sung cho nhận
định thì câu trên có thể hiểu là: Tôi
đồng ý với những nhận định
của ông ấy về truyện ngắn
+ Nếu của ông ấy bổ sung cho
truyện ngắn hì câu trên có thể hiểu là:
Tôi đồng ý với những nhận định của
một (những) ngời nào đó về truyện
ngắn của ông ấy.
2.Bài học ( Ghi nhớ sgk )
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
19
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
HĐ 4: Hớng dẫn tìm hiểu mục 3
Gọi học sinh đọc Truyện ngời ăn xin.
? Vì sao ngời ăn xin và cậu bé đều cảm
thấy nh mình đã nhận đợc ở ngời kia 1 cái
gì đó?
Tuy cả hai ngời đều không có của cải,
tiền bạc nhng cả hai đều cảm nhận đợc
tình cảm của ngời kia dành cho mình.
Đặc biệt, đối với 1 ngời lâm vào tình cảnh
nh của ông lão ăn mày thì thái độ của cậu
bế đã gây cho ông 1 sự xúc động
lớn.vì
? Có thể rút ra bài học gì trong giao tiếp?
Học sinh đọc

Học sinh suy
nghĩ trả lời.
Học sinh suy
nghĩ trả lời.
III.Phơng châm lịch sự.
1.Đọc truyện ngắn:
- Hoàn cảnh của ông lão ăn mày: cùng
khốn, bần cùng.
- Thái độ của cậu bé: lịch sự, kính
trọng.
Ông lão ăn mày cảm động.
2.Bài học ( Ghi nhớ sgk )
HĐ 5: Luyện tập.
Gọi học sinh chữa bài tập 1, 2, 3.
Bài tập 1:
Những câu tục ngữ ca dao đó khẳng định vai trò của ngôn ngữ trong đời sống và khuyên ta nên
dùng những lời lẽ lịch sự, nhã nhặn.
( Kim vàng ai nỡ uốn câu: Kim vàng: 1 vật rất quý vá có giá trị, lỡi câu: một vật rất tầm thờng và
không có giá trị. => Không ai dùng 1 vật quý để làm 1 vật không tơng xứng với giá trị của nó.)
Bài tập 2:
Phép tu từ từ vựng có liên quan trực tiếp với phơng chân lịch sự là nói giảm và nói tránh.
- Học sinh tự lấy VD minh hoạ.
Bài tập 3: Chọn từ ngữ thích hợp để điền vào chỗ trống:
nói mát
nói hớt
nói móc
nói leo
nói ra đầu ra đũa
Các từ ngữ liên quan đến phơng chân lịch sự là a,b, c, d, e.
BTVN: còn lại trong sgk và toàn bộ SBT.

Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
20
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Tuần 2
Tiết 9
Sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.
I. Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh học sinh hiểu đợc trong văn thuyết minh phải kết hợp với yếu tố miêu tả thì mới
hay.
II.Thiết kế bài dạy:
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
a) Hãy nhắc lại định nghĩa về văn miêu tả?
b) Khi nào chúng ta cần sử dụng yếu tố miêu tả ?
3. Bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động
của trò
Ghi bảng
HĐ 1: Giới thiệu bài
Lắng nghe
HĐ 2: Hớng dẫn tìm hiểu mục 1
Gọi học sinh đọc văn bản SGK.
? Nhan đề văn bản nói lên điều gì?
- Nhan đề văn bản đề cập đến vai trò và
mối quan hệ của cây chuối trong đời
sống của con ngời VN.
? Bài văn này có thể chia làm mấy đoạn?
Nội dung chính của từng đoạn là gì?
- Chia 3 đoạn:

+ Đoạn1: Sự có mặt của chuối trên đất
nớc VN.
+ Đoạn 2: Chuối cung cấp những món
ăn truyền thống rất giản dị và cũng rất
VN.
+ Đoạn 3: Gới thiệu những loại chuối
và các công dụng.
? Hãy tìm những câu văn miêu tả về
chuối?
? Tác dụng của những yếu tố miêu tả trên
Học sinh đọc
Học sinh suy
nghĩ trả lời.
Học sinh suy
nghĩ trả lời.
Học sinh tự
tìm.
Học sinh trả
I.Tìm hiểu yếu tố miêu tả trong
văn bản thuyết minh.
1.Đọc văn bản cây chuối trong đời
sống VN.
2.Trả lời câu hỏi.
- Nhan đề:
- Nội dung chính của từng đoạn:
+ Đoạn1: Sự có mặt của chuối trên
đất nớc VN.
+ Đoạn 2: Chuối cung cấp những
món ăn truyền thông rất giản dị và
cũng rất VN.

+ Đoạn 3: Giới thiệu những loại
chuối và các công dụng.
- Yếu tố miêu tả đợc sử dụng:
+ Miêu tả hình dáng và điều kiện
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
21
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
là gì?
- Làm cho bài viết thêm sinh động, hấp
dẫn, bài văn không bị khô khan
? Theo em, đây có phải là 1 bài văn
thuyết minh hoàn chỉnh không? Nếu là
em, em sẽ thêm những chi tiết nào để bài
thêm hoàn chỉnh?
- Đây chỉ là đoạn trích nên không thêm
đầy đủ và toàn diện về mọi mặt.
Gv nhận xét và chuẩn xác.
? Tác giả có nên tả chi tiết 1 cây chuối cụ
thể không? Vì sao?
- Không. Vì đây là văn bản thuyết minh
về cây chuối nói chung chứ không phải
văn bản miêu tả.
? Em rút ra bài học gì khi thực hành văn
bản thuyết minh?
* Ghi nhớ SGK
lời.
Học sinh trả
lời
Học sinh tự
thêm những

chi tiết miêu
tả thêm theo ý
kiến của riêng
mình.
Học sinh trả
lời
sống của chuối.
+ Miêu tả quả chuối.
- Tác dụng của yếu tố miêu tả: Làm
cho bài viết thêm sinh động, hấp dẫn,
bài văn không bị khô khan
* Ghi nhớ SGK
HĐ 3: Hớng dẫn luyện tập:
Bài tập 1: Bổ sung các yếu tố miêu tả vào các chi tiết thuyết minh sau:
- Thân cây chuối có hình dáng nh những trụ cột láng bóng, bên ngoài khoác 1 lớp áo màu xanh
giản dị.
-Lá chuối tơi có màu xanh non mỡ màngtrông nh những bàn tay vẫy hay giống những chiếc mái
che ma cho đàn gà con.
- Lá chuối khi khô bị co lại, nhăn nhúm nhng rất dai, có màu nâu dùng để gói bánh gai rất ngon
-Nõn chuối có màu xanh mởn, tràn đầy nhựa sống.
- Bắp chuối ..
- Quả chuối.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
22
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Tuần 2
Tiết 10
Luyện tập sử dụng yếu tố miêu tả
trong văn thuyết minh
I.Mục tiêu cần đạt:

Giúp học sinh rènluyện kĩ năng sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.
II.Thiết kế bài dạy:
1. ổn định tổ chức
2. Kiểm tra bài cũ:
a) Yếu tố miêu tả có vai trò gì trong văn thuyết minh?
b) Chữa bài tập về nhà 2,3.
3.Bài mới:
Hoạt động của thầy
Hoạt động
của trò
Kết quả cần đạt
HĐ 1: Giới thiệu bài
Lắng nghe
HĐ 2: Hớng dẫn chia nhóm.
- Cả lớp chia làm 2 nhóm.
- Mỗi nhóm chọn 1 đề.
+ Tổ 1+2: nhóm 1 => Vận dụng
yếu tố miêu tả vào việc giới thiệu con
trâu ở làng quê VN, con trâu trong việc
làm đồng.
+ Tổ 2+3: nhóm 2 => Vận dụng
yếu tố miêu tả vào việc giới thiệu con
trâu trong 1 số lễ hội, con trâu với tuổi
thơ ở nông thôn.
Học sinh chia
nhóm theo h-
ớng dẫn của
GV.
Lớp trởng chia nhóm và phân công đề.
+ Tổ 1+2: nhóm 1 => Vận dụng

yếu tố miêu tả vào việc giới thiệu con
trâu ở làng quê VN, con trâu trong việc
làm đồng.
+ Tổ 2+3: nhóm 2 => Vận dụng
yếu tố miêu tả vào việc giới thiệu con
trâu trong 1 số lễ hội, con trâu với tuổi
thơ ở nông thôn.
- Mỗi nhóm cử ra 1 học sinh làm trởng
nhóm để điều hành công việc, đồng
thời cử 1 học sinh trong nhóm lên trình
bày trớc lớp.
HĐ 3: Hớng dẫn cách lập dàn ý.
Gv nhấn mạnh yêu cầu về sử dụng yếu
tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.
- VD: Miêu tả con trâu trên đồng
ruộng: có thể dùng biện pháp nghệ
thuật so sánh, nhân hoá khi nói về hình
dáng và hoạt động của nó.
- VD: Con trâu trong mùa lễ hội: có thể
dùng biện pháp nhân hoá, so sánh,điệp
ngữ,..làm cho bài viết thêm sinh động
Lắng nghe
Các nhóm tập trung thảo luận cách lập
dàn ý.
HĐ 4: Hớng dẫn trình bày trớc lớp.
- Tác phong: dứt khoát, nhanh nhẹn.
- Cách diễn đạt: trôi chảy, lu loát, tránh
Lắng nghe
Các nhóm lần lợt lên trình bày.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La

23
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
lặp từ
- Ngắn gọn, đày dủ, tránh dài dòng.
HĐ 4. Tổng kết.
- Gọi các nhóm lên nhận xét lẫn nhau.
- Nxét tổng quát phần trình bày của
các nhóm và nêu u nhợc cũng nh những
lỗi cần tránh.
Nhận xét phần
trình bày của
các nhóm.
- Các nhóm nhận xét lẫn nhau và ghi
nhanh những điều cần thiết vào vở.
HĐ 5: Dặn dò.
- Bài tập về nhà.
- Soạn bài sau.
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
24
Giáo án Ngữ Văn lớp 9 - Giáo viên: Đàm Hồng Vân
Tiết 11 + 12
Tuyên bố thế giới về sự sống còn,
quyền đợc bảo vệ và phát triển của trẻ em.
I.Mục tiêu cần đạt:
Giúp học sinh:
-Thấy đợc phần nào thực trạng cuộc sống của trẻ em trên thế giới hiện nay, tầm quan trọng của
vấn đề chăm sóc và bảo vệ trẻ em.
- Hiểu đợc sự quan tâm sâu sắc của cộng đồng quốc tế đối với vấn đề chăm sóc, bảo vệ trẻ em.
II.Thiết kế bài dạy:
1. ổn định tổ chức

2. Kiểm tra bài cũ:
Điều gì đợc đề cập đến trong bài Đấu tranh cho 1 thế giới hoà bình?
Để làm sáng tỏ cho luận điểm , tác giả đã đa ra những luận cứ nào? Đâu là luận cứ quan trọng
nhất?
3. Bài mới:
Hoạt động Ghi bảng
HĐ 1: Giới thiệu bài : Ngày hôm nay trẻ
em chúng ta đợc quan tâm chaqm
soc, đợc hởng quyền của mình, đ-
ợc phát triển toàn diện. Thế nhng
trên thế giới vẫn có rất những trẻ
em phải chịu thiệt thòi, bị tớc đoạt
mọi quyền lợi của mình. Để bảo
vệ trẻ em, hội nghị cấp cao thế
giới về quyền trẻ em họp tại trụ sở
Liên hợp quốc Niu- Ooc ngày 30-
9-1990 để đề ra những việc cụ thể
cần làm nhằm mang lại quyền lợi
cho trẻ em.
HĐ 2: Hớng dẫn tìm hiểu chung
1.Tác giả
2.Tác phẩm (hoàn cảnh sáng tác)
I. Hớng dẫn tìm hiểu chung.
1.Tác giả
2. Tác phẩm
Tổ Văn Sử - Trờng THCS Hua La
25