Lời nói đầu
Như câu thơ của Bác Hồ đã từng nói:
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn biết ngủ biết học hành là ngoan”
Câu thơ chứa chan tình yêu thương trẻ em của Bác Hồ cứ mãi lay động cõi
lòng của mỗi người Việt Nam. Trẻ em phải được sống được dạy dỗ trong một xã
hội tràn ngập tình yêu thương với những điều tốt đẹp luôn hiện diện xung quanh.
Các em phải được dạy dỗ để có thể phân biệt tốt xấu, đúng sai vì “tương lai bắt
đầu từ ngày hôm nay” các em chính là ngày hôm nay là điều kiện quyết định
tương lai của đất nước
Bậc học mầm non là giai đoạn bắt đầu hình thành và phát triển nhân cách
con người chính vì thế đây là bậc học được Đảng và nhà nước ta quan tâm. Cô
giáo, gia đình là những người có trách nhiệm giúp trẻ phát triển một cách toàn
diện về các mặt, cả về thể chất lẫn tinh thần. Để thực hiện được tốt mục tiêu đó
thì người giáo viên phải linh hoạt chủ động lựa chọn các nội dung có sự sắp xếp
một cách nhẹ nhàng. Việc dạy trẻ Mầm Non cũng như trồng cây non, trồng cây
non tốt thì sau này cây sẽ tốt, do đặc điểm của tuổi mầm mon là vui chơi, nhưng
vui chơi ở đây cũng chính là hình thức cơ bản giúp trẻ phát triển khả năng suy
nghĩ, giao tiếp tích cực, đối với trẻ mẫu giáo lớn ngoài nhiệm vụ phát triển ngôn
ngữ giao tiếp, việc dạy trẻ nhận biết các chữ cái, luyện phát âm chính là tiền đề
giúp trẻ có tâm thế vững vàng chuẩn bị bước vào lớp 1.
Vì vậy việc giáo dục trẻ lớp mẫu giáo lớn ngay từ những ngày đầu là một
việc làm hết sức cần thiết, để giúp trẻ hứng thú trong việc đọc, tích cực luyện
phát âm, nhận biết nhanh 29 chữ cái, vận dụng sự hiểu biết và khả năng của trẻ
vào hoạt động hằng ngày, tôi suy nghĩ cố gắng tìm tòi mọi biện pháp giúp các
hoạt động nhận biết chữ cái dễ dàng hơn, chuẩn bị mội trường chữ mới lạ, đẹp
mắt nhằm kích thích trẻ tự nguyện tham gia vào hoạt động làm quen chữ cái một
cách tích cực, nhẹ nhàng thoải mái.
1
PHẦN I: PHẦN MỞ ĐẦU
1. Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
Bác Hồ vị lãnh tụ thiên tài, vị cha già kính yêu của dân tộc Việt Nam nói
rằng: “Đứa trẻ hiền lành hay độc ác không phải do bản chất vốn có của trẻ mà
chính là do sự giáo dục của người lớn” .
Thấm nhuần lời dạy của Bác, công tác giáo dục đào tạo thế hệ mầm non
những người chủ tương lai của đất nước đã, đang và sẽ là chủ trương lớn của
toàn Đảng, toàn dân. Để thực hiện tốt mục đích giáo dục mà Bác đã mong đợi
cấp học mầm non đã có những bước chuyển lớn nhằm góp phần đặt nền móng
đào tạo con người phát triển toàn diện, có đủ sức khoẻ, đủ trí tuệ, tài năng là
những chủ nhân tương lai của đất nước.
Là một giáo viên trực tiếp đứng lớp 5 tuổi tôi luôn tìm tòi áp dụng mọi hình
thức đổi mới và nâng cao phương pháp quá trình chăm sóc giáo dục trẻ. Đặc biệt
là trong lĩnh vực phát triển ngôn ngữ: Hoạt động làm quen với chữ cái, bởi vì
làm quen chữ cái có vai trò rất quan trọng, nó là một phương tiện hỗ trợ cho trẻ
lĩnh hội kiến thức sau này là hành trang cho trẻ bước vào trường tiểu học.
Việc hướng dẫn cho trẻ mẫu giáo 5 tuổi làm quen chữ cái, nhận biết nhanh
29 chữ cái là cơ hội tốt để sớm hình thành ở trẻ những năng lực hoạt động ngôn
ngữ, thái độ, phát triển trí tuệ và kỹ năng phát âm chuẩn chữ cái và đặc biệt là
phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ 5 tuổi, chuẩn bị cho trẻ hành trang “Tiếng
việt” vững chắc để trẻ bước vào lớp 1.
2. Lý do chọn đề tài
Trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ 5- 6 tuổi, hoạt động làm quen
với chữ cái là một phần, một bộ phận của việc rèn luyện khả năng nghe, phát
âm, khả năng hiểu ngôn ngữ trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ, do đó làm
quen với chữ cái có một ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Thông qua việc làm quen với chữ cái cung cấp thêm vốn từ về thế giới
xung quanh. Cho trẻ làm quen với chữ cái còn giúp trẻ hiểu được mối quan hệ
giữa ngôn ngữ nói với ngôn ngữ viết, trẻ hiểu thế nào là đọc và viết sau này ở
2
trường phổ thông, qua việc tìm kiếm các chữ cái khác nhau ở các vị trí khác
nhau của từ giúp trẻ phát triển óc quan sát, ghi nhớ có chủ định, giáo dục tình
cảm, mở rộng hiểu biết cho trẻ, chuẩn bị cho trẻ bước vào trường tiểu học.
Thấy được tầm quan trọng của hoạt động làm quen với chữ cái, là một giáo
viên 5 năm liên tục dạy trẻ 5 tuổi, bản thân tôi đã cố gắng học hỏi kinh nghiệm ở
các đồng nghiệp đi trước, thực hiện tốt việc cho trẻ làm quen với chữ cái, nghiên
cứu các biện pháp hữu hiệu nhất nhằm truyền thụ đến trẻ sao cho trẻ lĩnh hội
một cách nhẹ nhàng thoải mái hơn tránh được sự gò bó chính vì vậy tôi đã chọn
đề tài sáng kiến là “Một số biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi lớp lớn A1 trường
Mầm non xã Noong Luống nhận biết nhanh 29 chữ cái”.
3. Phạm vi và đối tượng áp dụng
Nghiên cứu về các các hình thức giúp trẻ 5- 6 tuổi lớp lớn A1 trường Mầm
non xã Noong Luống nhận biết nhanh 29 chữ cái.
33 học sinh 5- 6 tuổi lớp MGL A1 - Trường mầm non xã Noong Luống huyện Điện Biên - tỉnh Điện Biên năm học 2016 - 2017.
Đề tài này có thể áp dụng với tất cả trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi các trường
mầm non.
4. Mục tiêu nghiên cứu
Tìm hiểu thực trạng về khả năng nhận biết của trẻ qua hoạt động học làm
quen với chữ cái để từ đó tìm ra các biện pháp giúp trẻ 5-6 tuổi nhận biết một
cách nhanh nhất 29 chữ cái .
Giúp trẻ phát triển ngôn ngữ nói một cách tốt nhất
5. Phương pháp nghiên cứu
Phương pháp nghiên cứu lý luận
Phương pháp điều tra quan sát
Phương pháp đàm thoại trò chuyện
Phương pháp sử dụng đồ dùng trực quan
Phương pháp kiểm tra đánh giá
Phương pháp thực nghiệm sư phạm
Phương pháp giao nhiệm vụ, thực hành trên trẻ
3
6. Sơ lược điểm mới của vấn đề nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận, thực trạng liên quan đến đề tài một số biện pháp
giúp trẻ 5- 6 tuổi lớp MGLA1 trường Mầm non xã Noong Luống nhận biết
nhanh 29 chữ cái.
Đề xuất một số biện pháp giúp trẻ 5- 6 tuổi nhận biết nhanh và phát âm
chính xác 29 chữ cái.
Thực nghiệm sư phạm: Một số biện pháp giúp trẻ 5- 6 tuổi lớp MGLA1
nhận biết nhanh 29 chữ cái trong trường Mầm non xã Noong Luống.
PHẦN II: NỘI DUNG
1. Cơ sở khoa học, lý luận
Như chúng ta đã biết trẻ mẫu giáo 5 tuổi khi bước vào trường tiểu học là
một bước ngoặt lớn và khó khăn đối với trẻ. Bởi vì ở mẫu giáo trẻ đang quen với
vui chơi là hoạt động chủ đạo, nhưng khi trẻ vào tiểu học thì học tập lại là vai trò
chủ đạo nên việc cho trẻ làm quen với chữ cái ở trẻ mẫu giáo không phải là đưa
chương trình tiếng việt của lớp 1 vào dạy mà ở đây trẻ mẫu giáo 5 tuổi được sử
dụng các yếu tố vui chơi và các nhiệm vụ học tập sáng tạo thông qua các hoạt
động học tập. Bản thân tôi là một giáo viên được nhà trường phân công công tác
giảng dạy trẻ ở độ tuổi 5- 6 tuổi, qua những năm trực tiếp giảng dạy tôi nhận
thấy rằng trẻ nhận biết các chữ cái không phải là việc dễ làm, nó đòi hỏi người
giáo viên phải kiên trì, chịu khó biết vận dụng linh hoạt, sáng tạo trong quá trình
lên lớp để trẻ lĩnh hội đầy đủ kiến thức, kỹ năng phát âm chữ cái.
Quá trình trưởng thành của đứa trẻ ngoài thể chất thì phần quan trọng
không thể thiếu chính là ngôn ngữ. Ngôn ngữ là công cụ để trẻ học tập vui chơi
những hoạt động chủ yếu trong trường mầm non. Ngôn ngữ được sử dụng ở tất
cả các hoạt động, ở mọi nơi, mọi lúc, như vậy ngôn ngữ cần cho tất cả các hoạt
động và ngược lại mọi hoạt động tạo cơ hội cho ngôn ngữ của trẻ phát triển .
2. Thực trạng vấn đề cần giải quyết
2.1 Vài nét về địa bàn nghiên cứu:
4
Xã Noong Luống huyện Điện Biên - Tỉnh Điện Biên là xã có nhiều đồng
bào dân tộc cùng chung sống trong đó dân tộc Thái chiếm khoảng 85%, đời sống
kinh tế còn nhiều khó khăn, 100% nhân dân sinh sống bằng nghề sản xuất nông
nghiệp, lam lũ quanh năm cha mẹ không có thời gian quan tâm dạy dỗ con cái,
đã ảnh hưởng không nhỏ tới việc chăm sóc giáo dục trẻ.
2.2. Thực trạng trước khi áp dụng
a. Thuận lợi
Có sự quan tâm chỉ đạo trực tiếp, sát sao, sự đầu tư hỗ trợ kinh phí của Uỷ
ban nhân dân huyện, Phòng Giáo dục và Đào tạo huyện và Uỷ ban nhân xã
Noong Luống.
Trường có các lớp 5 tuổi được đầu tư đầy đủ cơ sở vật chất đồ dùng đồ
chơi phục vụ hoạt động học theo quy định trường chuẩn Quốc gia như: Bộ tranh
ảnh LQCC, Các bộ thẻ chữ cái, máy học kidmart, tivi, đầu quay, máy chiếu, máy
tính có nối mạng Internet.
Lớp học khang trang rộng rãi, được trang trí phù hợp với trẻ 5-6 tuổi
Giáo viên đều có trình độ chuyên môn vững vàng yêu nghề, mến trẻ.
Bản thân tôi luôn có ý thức học hỏi nâng cao trình độ chuyên môn.
Trẻ nhanh nhẹn và hào hứng tham gia các hoạt động của trường, lớp.
100% trẻ 5 tuổi được học bán trú 2 buổi/ngày.
Các lớp 5 tuổi đều là lớp đơn nên thuận lợi trong việc chăm sóc giáo dục
trẻ hằng ngày.
b. Khó khăn
Bên cạnh những thuận lợi đó còn có một số khó khăn:
Hơn 85% phụ huynh học sinh là người dân tộc, gia đình có hoàn cảnh khó
khăn nên ít có điều kiện quan tâm đến con em.
Phụ huynh chưa nhận thức đúng đắn tầm quan trọng của việc cho trẻ làm
quen chữ cái
Trẻ trên địa bàn 85% là trẻ dân tộc thái nên phát âm còn ngọng.
Mặt khác trẻ ở trường tôi phần đa là con em nông nghiệp, tuy cùng một độ
tuổi nhưng nhận thức của trẻ cũng chưa được đồng đều.
5
c. Kết quả điều tra thực trạng trẻ đầu năm học
Tốt
T
T
Nội dung
Số
trẻ
1
Tỉ
lệ
%
Số
trẻ
Tỉ
lệ
%
Trung
bình
Yếu
Số
Tỉ lệ
Số
trẻ
%
trẻ
Tỉ
lệ
%
- Trẻ nhận biết, nhớ
đúng mặt chữ cái đã
2
Khá
học
- Trẻ phát âm chữ cái
rõ ràng chính xác.
5
15
5
15
10
30,3
13
39,4
4
12
5
15
10
30,3
14
42,4
Đứng trước những thuận lợi và khó khăn trên, trước những yêu cầu chất
lượng giáo dục mà ngành giáo dục đề ra bản thân tôi đã tìm ra một số giải pháp
biện pháp sau:
3. Các giải pháp, biên pháp thực hiện
3.1. Tạo môi trường làm quen chữ cái phù hợp hấp dẫn trẻ
Như chúng ta đã biết, đặc điểm tâm sinh lí ở trẻ mầm non là “Học mà chơi,
chơi mà học”, ghi nhớ của trẻ không chủ định, trẻ chóng nhớ nhưng mau quên.
Việc tạo môi trường có tác dụng tốt đến quá trình giáo dục trẻ. Đặc biệt với trẻ
mẫu giáo thì những gì mới lạ, đẹp mắt hấp dẫn sẽ gây được sự chú ý của trẻ, đối
với trẻ 5 tuổi môi trường được xây dựng lên chủ yếu là môi trường chữ viết để
trẻ có thể nhận biết nhanh các chữ cái bước đầu tạo tiền đề chuẩn bị cho trẻ vào
lớp 1. Chính vì vậy tôi đã xây dựng môi trường chữ cái trong lớp với các hình
ảnh cây, hoa, con vật ngộ nghĩnh đáng yêu, với màu sắc đẹp có chứa chữ cái để
hấp dẫn trẻ, thu hút trẻ, giúp trẻ nhận biết, ôn luyện củng cố các chữ cái đã học.
Ví dụ: Góc học tập phía trên khoảng tường rộng tôi xây dựng môi trường
chữ cái “Bé học chữ gì” và tôi lựa chọn cắt dán những hình ảnh có từ chứa chữ
cái phù hợp với trẻ để cho trẻ chọn chữ, xếp, gài chữ theo các từ dưới các hình
ảnh.
6
Không những ở góc “Bé học chữ cái” mà xung quanh lớp tôi đều viết tiếng
và từ tương ứng, như hộp đựng hoa lá, rổ đựng hình. Dán xung quanh lớp các
cụm từ như: Bé đến lớp, tên của trẻ, tên các góc... vừa tầm nhìn với trẻ.
3.2. Cho trẻ làm quen chữ cái trong hoạt động học
Để tiết học làm quen với chữ cái đươc thành công và trẻ hiểu bài, một yêu
cầu đặt ra đối với giáo viên khi cho trẻ làm quen với chữ cái là kiến thức khi
truyền thụ đến trẻ phải hết sức ngắn gọn, dễ hiểu luôn sáng tạo đổi mới, tránh sự
rập khuôn, máy móc.
Trong khi dạy muốn trẻ ghi nhớ các chữ cái được lâu hơn cô cần phải liên
hệ thực tế hỏi trẻ chữ cái đó giống cái gì hay con gì hay đồ vật gì? Để phát huy
tính tích cực và tư duy sáng tạo của trẻ.
7
Ví dụ : Với chủ đề “nước và các hiện tượng tự nhiên”
Nhóm chữ cái s, x tôi gây hứng thú bằng cách cho trẻ xem vi deo về mưa.
Trò chuyện với trẻ về mưa, mưa chảy tạo thành gì? Cô xuất hiện hình ảnh “sông
suối” cô giới thiệu chữ cái “s” trong từ. Với chữ cái “x” cho trẻ hát bài “mây và
gió” trò chuyện, xuất hiện hình ảnh “mây xanh” cho trẻ làm quen chữ cái “x”…
3.3. Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy trẻ làm quen với chữ cái:
Ứng dụng công nghệ thông tin là một hình thức giúp trẻ được làm quen và
nhận biết, phát âm các chữ cái, trẻ được sử dụng chuột, bấm chuột, di chuột để
tham gia vào các trò chơi chữ cái trên máy tính, với những âm thanh sống động
hình ảnh tươi sáng mầu sắc hấp dẫn kích thích trẻ tham gia vào hoạt động tốt
nhất.
Ví dụ: Khi dạy trẻ tiết chữ cái l, m, n trong chủ đề thế giới thực vật - tết
mùa xuân, tôi lựa chọn nội dung và phương pháp, hình thức tổ chức sau đó kết
hợp với phần mềm tin học đã được cài đặt sẵn trong máy cùng với khai thác tài
liệu trên mạng Internet để lựa chọn hình ảnh: Hoa ly, hoa mai, hoa hồng, phông
nền, kiểu chữ cho phù hợp với chủ đề và nội dung bài dạy
3.4. Trẻ làm quen với chữ cái qua các trò chơi:
Trong hoạt động làm quen chữ cái trò chơi với chữ cái không thể thiếu để
củng cố sâu hơn kiến thức cho trẻ, nếu trò chơi không mới lạ, không hấp dẫn dễ
gây cho trẻ cảm giác nhàm chán cho trẻ vì vậy tôi đã tích cực sưu tầm lựa chọn
đưa các trò chơi hấp dẫn vào tiết học.
8
Ví dụ: Tiết làm quen với chữ e, ê, tôi cho trẻ chơi trò chơi: Ai nhanh hơn
Cách chơi: Các thành viên trong đội chơi sẽ thảo luận, bàn bạc để sắp xếp
các chỗ đứng sao cho tạo thành chữ cái theo yêu cầu.
Luật chơi: Đội gia đình đông con sẽ đứng xếp thành hình chữ e. Đội gia
đình ít con đứng xếp thành hình chữ ê. Trong thời gian một bản nhạc đội nào
đứng xếp nhanh đúng và đẹp sẽ là đội chiến thắng
Với trò chơi này không chỉ giúp trẻ có biểu tượng về chữ e,ê mà còn giúp
trẻ có sự đoàn kết, biết phân công sắp xếp, bàn bạc theo nhóm.
Trò chơi “ Côn trùng hái lá” Luật chơi: Trẻ hái đúng trong vòng 3 phút đội
nào hái được nhiều chiếc lá có chữ cái là đội thắng cuộc.
Cách chơi: Trẻ đóng vai một số côn trùng chạy đến cây dùng miệng hái
những chiếc lá có chữ cái theo yêu cầu của cô mang về đổ vào rổ của đội mình,
đội nào hái được nhiều hơn thì đội đó thắng cuộc.
Trò chơi: Vòng quay kỳ diệu, cô gắn thẻ chữ vào vòng quay như hình minh
hoạ,cho trẻ lên quay khi kim chỉ vào chữ trẻ phát âm nói cấu tạo chữ đó.
3.5 Lồng ghép tích hợp chữ cái vào các hoạt động học khác:
Việc lồng ghép các chữ cái vào trong các hoạt động khác cũng là một biện
pháp giúp trẻ củng cố kiến thức, phát huy tính tích cực, hứng thú tham gia vào
hoạt động chính vì vậy tôi thường xuyên lồng ghép tích hợp vào các hoạt động
9
khác có thể như: Khám phá khoa học, tạo hình, văn học, toán...
Tích hợp hoạt động khám phá khoa học: Một trong những hoạt động được
tích hợp nhiều nhất là hoạt động khám phá khoa học mà cho trẻ làm quen chữ
cái một cách hiệu quả phải có tranh ảnh, mô hình vật thật có chứa các chữ cái
mà cô sẽ cho trẻ làm quen.
Ví dụ: Khi dạy một tiết chữ cái i, t, c. Chủ đề “ Thế giới động vật” tôi cho
trẻ tìm hiểu chữ t qua từ “Con tôm” trẻ được quan sát con tôm và sẽ biết thêm về
đặc điểm bên ngoài của con tôm từ đó làm tăng thêm hứng thú cho trẻ.
Tích hợp trong hoạt động văn học: Để tiết học lôgic và xuyên suốt cả bài
học khi vào một tiết học làm quen chữ cái tôi thường tích hợp vào hoạt động học
văn học vì nó phù hợp với hoạt động làm quen chữ cái. Đây là bộ môn mà Bộ
giáo dục chọn làm chuyên đề mũi nhọn cùng lúc với chữ cái. Khi tích hợp một
câu chuyện hay một bài thơ có các nhân vật, sự vật, con vật có tên gọi trong đó
có chứa chữ cái mà cô sẽ cho trẻ làm quen.
Ví dụ: Câu chuyện “Sự tích hồ gươm” cô kể cho trẻ nghe câu chuyện sau
đó đưa tranh “Rùa vàng” ra cho trẻ lên rút chữ cái đã được học. Hôm nay cô sẽ
dạy các con cữ cái v và r.
Tích hợp trong hoạt động âm nhạc: Âm nhạc làm tâm hồn trẻ tươi vui rộn
ràng và hứng khởi vì vậy tôi lựa chọn những bài hát phù hợp với từng loại tiết
và phù hợp từng chủ đề.
Ví dụ: Nhóm chữ o, ô, ơ chủ đề trường mầm non tôi cho trẻ hát và vận
động bài “Vịt con học chữ ” hay “Bài hát chữ o tròn”.
Tích hợp hoạt động tạo hình: Trong mỗi tiết học của trẻ thường xen kẽ động
và tĩnh hoạt động tạo hình rất phù hợp với trạng thái tĩnh. Tôi cho trẻ cắt dán tô
màu chữ theo yêu cầu của cô để làm tranh dán vào góc tạo hình…
Tích hợp hoạt động làm quen với toán: Khi kết hợp lồng ghép môn toán
với tiết chữ cái tôi thường đưa các trò chơi vào như “Thi đội nào nhanh” trẻ thi
đua nhau lên gạch chữ cái trong bài thơ và cùng kiểm tra kết quả xem đội nào
gạch được nhiều chữ cái.
3.6. Trẻ làm quen với chữ cái ở mọi lúc mọi nơi
10
Trẻ mầm non do ghi nhớ của trẻ không chủ định, trẻ chóng nhớ nhưng mau
quên vì thế muốn nâng cao chất lượng cho trẻ nhận biết và nhớ nhanh chữ cái
không dừng lại trên tiết học mà phải thường xuyên, liên tục cho trẻ nhận biết ở
mọi lúc mọi nơi, trong các các hoạt động hằng ngày để cho trẻ có kiến thức sâu
hơn và chắc hơn như:
Giờ đón trẻ: Khi trẻ đến lớp cho trẻ tìm các ký hiệu là các chữ cái có trong
tên của mình gắn vào bảng “Bé nào đến lớp”
Giờ hoạt động ngoài trời: Cô cho trẻ xếp các hột, hạt thành các chữ đã học
rồi trẻ cùng phát âm.
Giờ hoạt động góc: Các góc chơi đều có môi trường chữ cái, cô cho trẻ tự
tìm hiểu như làm các bài tập gắn, xếp chữ. Như góc học tập trẻ xếp các chữ cái
in thường viết thường vào các chữ cái in hoa qua đó phát huy được tính tích cực
của trẻ, trẻ vừa nhận biết được các chữ cái viết thường, in thường, in hoa và
cùng phát âm.
11
Giờ ăn: Khi đến giờ ăn tôi giới thiệu các món ăn và giải thích các món ăn
như món cá gồm có hai chữ cái ghép lại đó là chữ c và a và dấu sắc. Cho trẻ
nhận bát, thìa ký hiệu bằng các chữ cái.
Giờ ngủ: Trước khi ngủ cô có thể ngâm thơ, kể chuyện cho trẻ nghe để trẻ
có thể phát triển lời nói.
Giờ hoạt động chiều: Cô cho trẻ tìm cắt chữ cái trong họa báo dán thành
sách làm bộ sưu tập.
3.7. Phối kết hợp với phụ huynh trong chăm sóc giáo dục trẻ
Phối kết hợp với phụ huynh cũng là phương pháp hiệu quả trong công tác
giáo dục trẻ, hằng ngày vào lúc đón trẻ, trả trẻ tôi thường xuyên trao đổi với phụ
huynh về tình hình của trẻ những ưu, nhược điểm về cách phát âm, nhận mặt
chữ để phụ huynh nắm được và có biện pháp dạy thêm khi trẻ ở nhà.
12
4. Kết quả đạt được
Sau khi tiến hành các biện pháp trên bản thân tôi thấy các cháu lớp tôi
ngày càng hứng thú say mê học chữ cái, khả năng nhận biết và phát âm đúng,
chuẩn các chữ cái cao. Kết quả cuối năm của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi lớp tôi phụ
trách đạt được như sau:
Tốt
T
Nội dung
T
1
- Trẻ nhận biết nhanh, nhớ
2
đúng mặt chữ cái đã học
- Trẻ phát âm chữ cái rõ
ràng chính xác.
Trung
Khá
Tỉ
bình
Yếu
Số
Tỉ lệ
Số
trẻ
%
trẻ
30
90,9
3
9,1
0
0
30
90,9
3
9,1
0
0
lệ
%
Số
Tỉ lệ
Số
trẻ
%
trẻ
Tỉ
lệ
%
5. Tính mới tính sáng tạo của giải pháp
Giúp giáo viên lựa chọn hình thức dạy trẻ phù hợp với đặc điểm lứa tuổi
nhất là trẻ ở độ tuổi lớp mẫu giáo lớn trẻ chuẩn bị vào lớp 1
Tạo được môi trường giúp giáo viên thực hiện nhiệm vụ giáo dục trẻ có
kiến thức kĩ năng làm quen với chữ cái và nhận biết các chữ cái một cách nhanh
và hiệu quả nhất.
Trẻ được hoạt động một cách tích cực đáp ứng được phương pháp dạy học
lấy trẻ làm trung tâm
Phối kết hợp được với phụ huynh trong việc giáo dục trẻ khi trẻ ở nhà
Giúp trẻ hình thành, phát triển các kĩ năng xã hội cần thiết tự tin, tự lực,
kiên trì, chịu khó, cẩn thận, chính xác.
Trẻ được thực hành trải nghiệm với các phương pháp học một cách tốt nhất
đáp ứng sự hiểu biết và tính tò mò của trẻ
Trẻ được trang bị kiến thức một cách tốt nhất chuẩn bị bước vào trường
tiểu học.
PHẦN III: PHẦN KẾT LUẬN
13
1. Khẳng định tính sáng tạo và kết quả sáng kiến mang lại
Sáng kiến đã đưa ra tính sáng tạo: Sáng tạo qua giải pháp xây dựng các
hình thức và phương pháp dạy chữ cái cho trẻ để trẻ nhận biết các chữ cái một
cách nhanh nhất nâng cao chất lượng giáo dục trẻ.
Qua việc thực hiện đề tài, bản thân tôi nhận thấy đã tích lũy được một số
kinh nghiệm trong việc giảng dạy và truyền đạt lại những kiến thức phương
pháp dạy học mà ở đó trẻ được là trung tâm qua các hình thức cho trẻ làm quen
chữ cái cho đồng nghiệp. Tôi cần học hỏi những kỹ năng, kiến thức, phương
pháp giảng dạy qua các hoạt động làm quen chữ cái nhiều hơn nữa để có trình
độ năng lực chuyên môn giỏi để hoàn thành suất xắc nhiệm vụ của mình. Và đề
tài này khẳng định được vai trò của giáo viên trong các hoạt động và hình thức
dạy học lấy trẻ làm trung tâm để nâng cao chất lượng giáo dục.
Trong giai đoạn chuyển tiếp cho trẻ 5 tuổi chuẩn bị lên lớp 1 việc làm quen
chữ cái là nhiệm vụ then chốt có ý nghĩa rất quan trọng đó là hành trang lớn nhất
mà trẻ được chuẩn bị khi còn ở trường mầm non, người giáo viên cần có sự quan
tâm đúng mức đến việc cho trẻ làm quen chữ cái trong công tác giáo dục nâng
cao chất lượng các lĩnh vực phát triển. Trẻ nhận biết đúng 29 chữ cái một cách
nhanh nhất và hiệu quả nhất.
Sau những biện pháp tôi nghiên cứu và thực hiện, chất lượng giáo dục về
lĩnh vực phát triển ngôn ngữ đặc biệt là việc nhận biết nhanh phát âm chuẩn,
chính xác 29 chữ cái tăng lên rõ rệt đó là điều làm tôi phấn khởi, giúp tôi có
thêm nghị lực trong công tác, thêm yêu nghề, mến trẻ.
2. Những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
Khi thực hiện đề tài này, với những biện pháp đã thực hiện và kết quả thu
được tôi rút ra được một số vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu.
Ngay từ đầu năm giáo viên phải nắm rõ tình hình của lớp, của từng trẻ về
sức khỏe, sở thích, hoàn cảnh gia đình, mức độ quan tâm của bố mẹ đến việc
học của trẻ ở độ tuổi 5 tuôi có như vậy hiệu quả giáo dục sẽ được nâng lên.
Giáo viên không ngừng học hỏi nâng cao kiến thức về làm quen chữ cái, cách
14
tạo môi trường chữ cái gần gũi với trẻ, chuẩn bị đầy đủ các đồ dùng trực quan
các đồ dùng gần gũi, thiết thực để phục vụ cho tiết dạy và các hoạt động của trẻ
ở mọi lúc mọi nơi.
Luôn quan tâm đến nhu cầu, hứng thú, khả năng nhận thức của trẻ.
Tuyên truyền tới các bậc phụ huynh về tầm quan trọng của việc cho trẻ làm
quen chữ cái để dạy thêm trẻ ở nhà.
3. Kiến nghị và đề xuất.
3.1. Đối với phòng giáo dục
Tổ chức bồi dưỡng thường xuyên cho các giáo viên mầm non về chuyên đề
chữ cái để giúp giáo viên nắm bắt, tiếp cận những vấn đề đổi mới.
Tiếp tục tổ chức các hội thi "Giáo viên giỏi" để giáo viên có điều kiện phát
huy năng lực, trao đổi, học hỏi, rút kinh nghiệm về các hoạt động làm quen chữ
cái có hiệu quả.
3.2. Đối với nhà trường
Tạo điều kiện cho giáo viên tham quan, học hỏi trường bạn, tổ chức những
tiết dạy chuyên để nâng cao trình độ chuyên môn.
Khuyến khích giáo viên dạy lớp 5 tuổi đăng ký thi đua viết sáng kiến để
giáo viên trong trường học hỏi lẫn nhau.
3.3. Đối với giáo viên
Tích cực tự học tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn. Thực hiện
một cách hiệu quả phương pháp dạy học lấy trẻ làm trung tâm.
Chịu khó nghiên cứu tài liệu, để tìm ra những hình thức, biện pháp tổ chức
các hoạt động chăm sóc giáo dục trẻ hiệu quả nhất.
Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh để có biện pháp chăm sóc giáo dục trẻ một
cách tốt nhất.
Trên đây là một số biện pháp, giải pháp của tôi đã thực hiện và đạt kết quả
tốt trong việc tìm ra " Một số biện pháp giúp trẻ 5- 6 tuổi lớp lớn A1 trường
Mầm non xã Noong Luống nhận biết nhanh 29 chữ cái”, bên cạnh đó đề tài vẫn
còn nhiều hạn chế. Tôi rất mong nhận được sự đánh giá góp ý của các cấp lãnh
đạo và các bạn đồng nghiệp
15
Tôi xin chân thành cảm ơn!
Điện Biên, ngày 4 tháng 4 năm 2017
Xác nhận của nhà trường
Người viết
P. Hiệu trưởng
Lò Thị Duyên
16
TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. Hướng dẫn tổ chức thực hiện chương trình giáo dục mầm non mẫu giáo lớn
(5-6 tuổi) - Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam
2. Tuyển tập thơ ca, truyện kể, câu đố cho trẻ mầm non theo chủ đề - Nhà xuất
bản giáo dục Việt Nam
3. Chương trình giáo dục mầm non - Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam
4. Trò chơi với chữ cái và phát triển ngôn ngữ. Đặng Thu Quỳnh - Nhà xuất bản
giáo dục Việt Nam
5. Tổ chức hoạt động phát triển ngôn ngữ cho trẻ mầm non theo hướng tích hợp
- Nhà xuất bản giáo dục
6. Vui học chữ viết. Trần Mạnh Hưởng - Lương Quốc Hiệp - Nhà xuất bản giáo
dục Việt Nam
7. Bé chơi mà học - những hoạt động giúp trẻ phát triển trí thông minh. Phạm Tú
Anh - Nguyễn Mai Phương - Nhà xuất bản giáo dục Việt Nam
17
MỤC LỤC
Lời nói đầu
PHẦN I. MỞ ĐẦU
1
2
1
Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
2
2
Lý do chọn đề tài
2-3
3
Phạm vi nghiên cứu và đối tượng áp dụng
3
4
Mục tiêu nghiên cứu
3
5
Phương pháp nghiên cứu
3
6
Sơ lược điểm mới của vấn đề nghiên cứu
4
PHẦN II: NỘI DUNG
Cơ sở khoa học, lý luận
Thực trạng vấn đề cần giải quyết
2.1. Vài nét về địa bàn nghiên cứu
2.2. Thực trạng trước khi áp dụng
4
4
4
4-5
5
a. Thuận lợi
b. Khó khăn
c. Kết quả khảo sát trên trẻ đầu năm
Các giải pháp, biện pháp thực hiện
5
5
5- 6
6
3.1 Tạo môi trường làm quen chữ cái
6
3.2. Cho trẻ làm quen với chữ cái trong hoạt động học
7-8
3.3. Ứng dụng công nghệ thông tin vào dạy trẻ làm quen
8
với chữ cái
3.4. Trẻ làm quen với chữ cái qua các trò chơi.
8
1
2
3
3.5. Lồng ghép tích hợp chữ cái vào các hoạt động học khác 9 - 10
3.6. Cho trẻ làm quen với chữ cái mọi lúc mọi nơi
10- 11- 12
3.7. Phối kết hợp được với phụ huynh trong quá trình chăm
12- 13
4
sóc giáo dục trẻ
Kết quả
13
5
Tính mới tính sáng tạo của giải pháp
13
1
PHẦN III: KẾT LUẬN
Khẳng định vai trò, tính sáng tạo và kết quả
14
14
2
Những vấn đề cần tiếp tục nghiên cứu
14 - 15
3
Kiến nghị và đề xuất
3.1. Đối với phòng giáo dục
15
15
18
3.2. Đối với nhà trường
3.3. Đối với giáo viên
TÀI LIỆU THAM KHẢO
15
15 - 16
17
19