SKKN Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả Nghe viết

Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết

MỤC LỤC
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM- ĐỀ TÀI: BIỆN PHÁP GIÚP HỌC SINH
LỚP 5 HỌC TẬP CÓ HIỆU QUẢ CHÍNH TẢ: NGHE VIẾT
MỤC LỤC……………………………………………………………………...1
I. TÊN ĐỀ TÀI:...................................................................................................
2
II. PHẦN MỞ ĐẦU.............................................................................................2
1. Lí do chọn đề tài................................................................................................2
2. Mục đích nghiên cứu.........................................................................................3
3. Đối tượng nghiên cứu........................................................................................3
4. Đối tượng khảo sát, thực
nghiệm.......................................................................3
5. Phương pháp nghiên cứu...................................................................................3
6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu.......................................................................3
III. PHẦN NỘI DUNG....................................................................................... 4
1. Cơ sở lý luận..................................................................................................... 4
2. Cơ sở thực tiễn.................................................................................................. 4
3. Thực trạng vấn đề nghiên cứu...........................................................................4
3.1. Thuận lợi........................................................................................................
4
3.2. Khó khăn....................................................................................................... 4
4. Các biện pháp thực hiện...................................................................................5
4.1. Thống kê lỗi............................................................................................5
4.2. Nguyên nhân mắc lỗi...............................................................................6
4.3. Các biện pháp khắc phục........................................................................6
4.3.1. Biện pháp thứ nhất......................................................................................6
4.3.2. Biện pháp thứ hai........................................................................................6
4.3.3. Biện pháp thứ ba.........................................................................................6
4.3.4. Biện pháp thứ tư....................................................................................... 7

4.3.5. Biện pháp thứ năm.....................................................................................8
5. Các kết quả đạt được......................................................................................10
IV. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHI ..................................................10
1
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết

I. TÊN ĐỀ TÀI:
Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả chính tả: Nghe viết

II. PHẦN MỞ ĐẦU
1.Lí do chọn đề tài:
1.1. Cơ sở lí luận.
Như chúng ta đã biết, hiện nay đất nước chúng ta đang ngày một phát
triển và đi lên. Và để xây dựng thành công một đất nước đi theo con đường
XHCN, đòi hỏi chúng ta phải trang bị cho nước nhà một nguồn nhân lực dồi
dào cả về số lượng và chất lượng. Nhận biết được tầm quan trọng của vấn đề
trên, Đảng và nhà nước ta đã và đang chỉ đạo thực hiện “Giáo dục là quốc sách
hàng đầu” cho sự phát triển của đất nước. Và giáo dục phải hướng đến phát
triển toàn diện cho học sinh đó là “Dạy chữ, dạy người” . Trong đó rèn luyện
chính tả cho học sinh Tiểu học là một trong những vấn đề đang được mọi
người quan tâm nhiều.
Phân môn chính tả là một phân môn có tầm quan trọng trong việc dạy học
Tiếng Việt cho học sinh Tiểu học. Phân môn chính tả còn là phân môn có tính
chất công cụ, nó có vị trí quan trọng trong giai đoạn học tập đầu tiên của trẻ. Nó
cũng có ý nghĩa quan trọng đối với việc học môn Tiếng Việt và các môn học
khác. Chính tả là hệ thống chữ viết được xem là chuẩn mực của một ngôn ngữ.
Vì vậy, muốn viết đúng chính tả, ta phải tuân theo những quy định, quy tắc đã

được xác lập. Trong thực tế, học sinh mắc lỗi chính tả rất nhiều. Khi chấm bài
Tập làm văn, tôi không thể hiểu các em muốn diễn đạt điều gì vì bài viết mắc
quá nhiều lỗi chính tả. Điều này ảnh hưởng tới kết quả học tập của các em ở
môn Tiếng Việt cũng như các môn học khác, hạn chế khả năng giao tiếp, làm các
em mất tự tin, trở nên rụt rè, nhút nhát. Chính vì lẽ đó, tôi đã cố gắng thống kê,
phân loại lỗi, tìm hiểu nguyên nhân và đưa ra “một số biện pháp giúp học sinh
học tập có hiệu quả phân môn chính tả”, giúp các em mạnh dạn, tự tin hơn khi
giao tiếp, nhằm mục tiêu đào tạo những chủ nhân tương lai năng động, sáng tạo
phù hợp với xu thế phát triển hiện nay.
1.2. Cơ sở thực tiễn.
Hướng Phùng là một trong những xã khó khăn của vùng Bắc Hướng Hóa,
đa số học sinh là con em đồng bào Vân Kiều, điều kiện kinh tế và đi lại còn gặp
nhiều khó khăn. Bên cạnh đó, phụ huynh chưa có đủ điều kiện và chưa có sự
quan tâm đến việc học của con em nên học sinh chưa tiếp thu hết các kiến thức
cũng như ý thức học tập của mình.
Trẻ em ở lứa tuổi Tiểu học nhận thức hiện thực khách quan mang đậm
màu sắc cảm tính. Các giác quan như tai, mắt được sử dụng nhiều trong nhận
2
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
thức sự vật, cho nên trực quan cụ thể là những yếu tố đặc biệt quan trọng góp
phần tạo nên nhận thức và tư duy của học sinh Tiểu học. Khi dạy chính tả cho
học sinh Tiểu học cần vận dụng triệt để đặc điểm, nhận thức của trẻ em ở lứa
tuổi này.
Ví dụ: Nghe và quan sát cách phát âm đúng để phát âm đúng. Quan sát
cách viết để viết đúng, dần dần học sinh sẽ tích lũy được những kinh nghiệm,
làm giàu thêm tri thức chính tả cho bản thân. Kết quả là các em nhận thức được
những vốn kinh nghiệm một cách có ý thức, tạo nên kỹ năng cho các em. Từ đó

giúp các em dễ dàng trong việc tiếp thu các tri thức của các môn học.
2. Mục đích nghiên cứu
Giải quyết những khó khăn trong việc dạy chính tả, rèn cho học sinh ý
thức, thói quen và hoàn thiện kỹ năng nghe, viết đúng chính tả, nhằm nâng cao
chất lượng môn Tiếng Việt.
Nâng cao nghiệp vụ chuyên môn, tích lũy thêm kinh nghiệm, giúp bản
thân và giáo viên trong tổ dạy tốt phân môn Chính tả.
Làm cho tất cả các giáo viên Tiểu học thấy rõ tầm quan trọng của phân
môn chính tả, kiên trì rèn luyện cho các em nghe viết đúng chính tả ngay từ các
lớp dưới.
Chính điều đó đã giúp tôi đi đến làm SKKN “ Biện pháp giúp học sinh
lớp 5 học tập có hiệu quả chính tả: Nghe viết”.
3. Đối tượng nghiên cứu.
Một số biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tốt phân môn Chính tả.
4. Đối tượng khảo sát, thực nghiệm.
Học sinh lớp 5D trường Tiểu học Hướng Phùng – Hướng Hóa – Quảng
Trị.
5. Phương pháp nghiên cứu:
Sử dụng phương pháp quan sát, điều tra, trao đổi, giao tiếp, rèn chữ viết,
phương pháp thu thập thông tin, phương pháp thống kê.
Sử dụng tài liệu SKG và SGV Tiếng Việt lớp 5 và một số tài liệu khác.
6. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu:
6.1. Phạm vi:
Nghiên cứu những biện pháp giúp học sinh lớp 5D học tập có hiệu quả
chính tả nghe viết thông qua môn Tiếng Việt nhằm phát triển tốt cho học sinh.
6.2 Kế hoạch:
Tháng 10/2016: Đăng kí đề tài lập đề cương, điều tra cách học tập của học
sinh lớp 5D.
Tháng 11-12/2016: Thu thập và xử lí các lỗi chính tả.
3

Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Tháng 1-2/2017: Thống kê phân tích lỗi chính tả
Tháng 3/2017: Viết bài và chỉnh sửa hoàn thiện đề tài.

III. PHẦN NỘI DUNG
1. Cơ sở lí luận
Chính tả là phân môn nhằm rèn cho học sinh kỹ năng viết, nghe, đọc và
làm các bài tập chính tả, rèn luyện các kỹ năng sử dụng ngôn ngữ. Kỹ năng
chính tả thực sự cần thiết không chỉ đối với học sinh tiểu học mà còn với tất cả
mọi người. Khi đọc một văn bản viết đúng chính tả, người đọc có cơ sở để hiểu
đúng nội dung văn bản đó. Trái lại một văn bản mắc nhiều sai sót về chính tả,
người đọc khó nắm bắt nội dung và có thể hiểu sai hoặc không hiểu đầy đủ văn
bản. Viết chính tả đúng còn giúp học sinh học tốt các phân môn khác, là cơ sở
cho việc học bộ môn Tiếng Việt ở tiểu học. Chính tả còn bồi dưỡng cho học sinh
một số đức tính và thái độ cần thiết trong công việc như: cẩn thận, chính xác,
lòng tự trọng và tinh thần trách nhiệm.
2. Cơ sở thực tiễn
Học sinh chưa có ý thức viết đúng chính tả. Cụ thể những tiếng, từ có sẵn
trong SGK hoặc giáo viên đã ghi trên bảng và những từ thường xuyên sử dụng
nhưng vẫn viết sai.
Học sinh đọc còn yếu, nhiều tiếng phải dừng lại đánh vần. Vì vậy các em
không nhớ chữ ghi âm, tiếng và từ, dẫn đến việc hiểu nội dung còn hạn chế.
Học sinh không nhớ các quy tắc chính tả đã học nên viết tùy tiện, nghĩ sao
viết vậy. Học sinh không nắm nghĩa của từ, vốn từ ngữ tích lũy còn hạn chế nên
hay viết lẫn lộn các âm đầu, âm cuối, vần và thanh.
Hiện nay, với sự phát triển nhanh về kinh tế, văn hóa và xã hội nên việc
nghe, nói, đọc, viết của học sinh càng được quan tâm và chú trọng

3. Thực trạng vấn đề nghiên cứu
3.1. Thuận lợi:
Hằng ngày, giáo viên được gần gũi và tiếp xúc trực tiếp với học sinh nên
tìm hiểu và nắm bắt được những khó khăn và sai sót của các em khi viết chính tả
rất thuận lợi.
Việc tham dự các buổi hội thảo chuyên đề, hội giảng của trường, của
Phòng giáo dục đã góp phần cho giáo viên được học hỏi, phấn đấu tìm tòi nâng
cao kiến thức, kĩ năng thực hành sư phạm. Từ đó vận dụng sáng tạo và linh hoạt
trong phương pháp giảng dạy để nâng cao chất lượng học tập của HS.
3.2. Khó khăn:
Tiếng Việt là môn học khó, nhất là phân môn chính tả, đòi hỏi người giáo
viên phải có kiến thức sâu rộng, phong phú.
4
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Đa số học sinh nói và phát âm chưa chính xác một số âm, vần, dấu thanh
do ở nhiều vùng miền khác nhau nên đã ảnh hưởng nhiều khi viết chính tả.
Một số học sinh đọc không trôi chảy nên thường viết sai chính tả nhiều.
Do không nắm vững quy tắc viết chính tả nên học sinh còn bối rối, phân
vân khi viết và viết chậm.
Do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi, các em nhanh nhớ nhưng cũng mau
quên, mức độ tập trung thực hiện các yêu cầu bài học chưa cao.
Cụ thể, kết quả kiểm tra một số vấn đề về phân môn chính tả của học sinh
vào đầu năm học 2016- 2017, tôi thu được kết quả như sau:
Tổng số HS

Kết quả phân môn chính tả: nghe viết của HS lớp 5D
Hoàn thành tốt

8 em

Hoàn thành

Chưa hoàn thành

SL

TL

SL

TL

SL

TL

0

0%

3

37,5%

5

62,5%

4. Các biện pháp thực hiện
4.1. Thống kê lỗi:
Qua kết quả thống kê các loại lỗi, tôi thấy học sinh thường mắc phải các
loại lỗi như:
Về dấu thanh điệu:
Tiếng việt có 6 thanh ( ngang, huyền, sắc, hỏi, ngã, nặng) thì nhiều học
sinh không phân biệt được 2 thanh hỏi, ngã. Tuy chỉ có 2 thanh nhưng số lượng
tiếng mang 2 thanh này không ít và rất phổ biến.
Ví dụ: sữa xe đạp, hướng dẩn, dổ dành, lẩn lộn, ...
Về âm đầu:
Học sinh viết lẫn lộn một số chữ cái ghi âm dầu như: l/n (đi nàm, no
nắng...), g/gh (gê sợ, gi nhớ...), c/k (céo co...), ch/tr (cây che, chiến chanh...),
ng/ngh (ngỉ ngơi, nge nhạc...), s/x (xa mạc, sung phong...)
Trong các lỗi này, lỗi về s/x, ch/tr đối với lớp tôi là phổ biến hơn cả.
Về âm cuối:
Học sinh thường viết lẫn lộn chữ ghi âm cuối trong các vần như: an/ang
( cây bàn, bàng bạc...), ât/âc (chấc phát, nổi bậc...), ên/ênh (nhẹ tên, bên vực...),
at/ac (mặn chác, khát nước...), ăt/ăc (khuôn mặt, giặc quần áo...),...
Về viết hoa danh từ riêng:

5
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Học sinh thường hay mắc lỗi này khi viết tên riêng chỉ tên người, tên địa
lý, tên riêng nước ngoài, nhất là học sinh yếu, nếu không được giáo viên nhắc
nhở khi đang viết chính tả thì khó có thể viết đúng được.

4.2. Nguyên nhân mắc lỗi:
Đa số là do học sinh đọc và phát âm chưa chính xác vì do phương ngữ
phát âm của mỗi vùng miền khác nhau, do học sinh chưa hiểu được nghĩa của từ
và chưa nắm được những quy tắc viết chính tả.
4.3. Các biện pháp khắc phục:
4.3.1. Biện pháp thứ nhất: Luyện phát âm
Muốn học sinh viết đúng chính tả, giáo viên phải chú ý luyện phát âm cho
đúng, rõ để học sinh dễ phân biệt các thanh, các âm đầu, âm chính, âm cuối vì
chữ quốc ngữ là chữ ghi âm, âm thế nào, chữ ghi thế ấy.
Việc rèn phát âm không chỉ được thực hiện trong tiết Tập đọc mà được
thực hiện thường xuyên, liên tục, lâu dài trong các tiết học khác.
Với những học sinh đọc yếu thì thường viết chính tả sai nhiều. Trong giờ
Tập đọc, tôi rèn cho các em luyện phát âm hoặc cho đánh vần những từ, tiếng
các em đọc sai. Sau đó, giáo viên giao việc ở nhà cho học sinh là tập đọc một
đoạn nào đó và viết đoạn đó vào vở. Hôm sau, học sinh đem lên lớp cho giáo
viên hoặc tổ trưởng kiểm tra vào 10 phút truy bài đầu giờ.
Với những học sinh có vấn đề về phát âm như nói ngọng, nói lắp..., giáo
viên lưu ý học sinh chú ý nghe cô phát âm để viết cho đúng. Vì vậy, giáo viên
phải cố gắng phát âm rõ ràng, tốc độ vừa phải mới có thể giúp học sinh yếu viết
đúng chính tả.
4.3.2. Biện pháp thứ hai: Phân tích, so sánh
Song song với việc phát âm, giáo viên cần áp dụng biện pháp phân tích
cấu tạo của tiếng, so sánh với những tiếng dễ lẫn lộn, nhấn mạnh những điểm
khác nhau để học sinh lưu ý và ghi nhớ khi thực hiện viết chính tả.
Ví dụ: Khi viết tiếng “khát” học sinh dễ lẫn lộn với tiếng “khác”, giáo
viên yêu cầu học sinh phân tích cấu tạo hai tiếng này:
- Khát: Kh + at + thanh sắc
- Khác: Kh + ac + thanh sắc
So sánh để thấy sự khác nhau: Tiếng “khát” có vần “at”, tiếng “khác” có
vần “ac”. Học sinh ghi nhớ điều này, khi viết, các em sẽ không viết sai.

4.3.3. Biện pháp thứ ba: Giải nghĩa từ
6
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Biện pháp thứ ba để khắc phục lỗi chính tả cho học sinh là giải nghĩa từ.
Muốn viết đúng chính tả thì học sinh phải hiểu nghĩa của từ chính xác.Việc giải
nghĩa từ thường được thực hiện trong tiết Luyện từ và câu, Tập đọc, ... nhưng nó
cũng là việc làm rất cần thiết trong tiết chính tả, khi mà học sinh không thể phân
biệt từ khó dựa vào phát âm hay phân tích cấu tạo tiếng.
Có nhiều cách để giải nghĩa từ cho học sinh. Giáo viên có thể cho học
sinh đặt câu vì nếu học sinh đặt câu đúng tức là học sinh đã hiểu nghĩa từ.
Ví dụ: Phân biệt chiêng và chiên
- Giáo viên có thể cho học sinh quan sát tranh ảnh cái chiêng hoặc miêu tả
đặc điểm: chiêng là nhạc cụ bằng đồng, hình tròn, đánh bằng dùi, âm thanh vang
dội.
- Giáo viên có thể cho học sinh đặt câu với từ chiên (VD: Mẹ đang chiên
cá), hoặc giải thích bằng định nghĩa: chiên là làm chín thức ăn bằng cách cho
thức ăn vào dầu, mỡ sôi.
Đặc biệt, với những từ nhiều tiếng, từ nhiều nghĩa, giáo viên phải đặt từ
đó trong văn cảnh cụ thể để gợi lại nghĩa của từ hoặc giúp học sinh giải nghĩa từ.
4.3.4 Biện pháp thứ tư: Ghi nhớ mẹo luật chính tả
Mẹo luật chính tả là các hiện tượng chính tả mang tính quy luật chi phối
nhiều từ, giúp giáo viên khắc phục lỗi chính tả cho học sinh một cách hữu hiệu.
Có rất nhiều mẹo luật chính tả, nhưng đối với học sinh lớp 5, giáo viên cần giúp
học sinh ghi nhớ một số mẹo luật chính tả đơn giản như:
Viết âm đầu gh khi sau nó là i, ia, iê, ê, e (Ví dụ: ghi, ghế,...), viết g trong
các trường hợp còn lại (Ví dụ: gà, gọn,...).
Viết âm đầu ngh khi sau nó là i, ia, iê, ê, e (Ví dụ: nghĩ, nghề,...), viết ng

trong các trường hợp còn lại (Ví dụ: người, ngành, ngắm,...).
Viết âm đầu k khi sau nó là i, ia, iê, ê, e (Ví dụ: kiến kẻ,...). Viết q khi sau
nó là âm đệm u (Ví dụ: quả, quyết, quẻ, quê,...), viết c trong những trường hợp
còn lại (Ví dụ: cá, con, câm, cười,...).
Viết i đối với các âm bắt đầu bằng h, k, l, m, t (Ví dụ: kĩ luật, hi sinh, tỉ
mỉ,...).
Luật hài thanh: ngang/sắc/hỏi - huyền/ngã/nặng:
Để khắc phục trường hợp lẫn lộn giữa dấu hỏi và dấu ngã, trong các từ láy
Tiếng Việt, nếu một trong hai tiếng mang thanh huyền hoặc thanh nặng thì tiếng
còn lại mang thanh ngã, nếu một trong hai tiếng mang thanh không(thanh
ngang) hoặc thanh sắc thì tiếng còn lại mang thanh hỏi. Để ghi nhớ điều này, học
sinh chỉ cần thuộc câu thơ lục bát sau:
“ Chị Huyền mang nặng ngã đau
Anh không sắc thuốc hỏi đâu mà lành”.
7
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Viết sai do không phân biệt s/x, có thể sử dụng:
+ Mẹo âm đệm trong các từ có âm đệm thì viết x, trừ từ suyễn, suy, súy,
soát (lục soát, soát vé).
+ Mẹo từ láy trong các từ láy âm đầu, cà hai tiếng cùng x hoặc cùng s
(VD: xa xôi, sạch sẽ,..). Còn từ láy vần lại thường là x (VD: lao xao, loăn
xoăn,...)
Đối với những học sinh yếu không ghi nhớ hết được một số mẹo luật
chính tả, giáo viên sẽ áp dụng biện pháp 1, 2, 3, 5.
Ngoài ra, việc chuẩn bị bài ở nhà của các em cũng không kém phần quan
trọng, giúp giáo viên và học sinh tiết kiệm và đỡ mất thời gian trên lớp.
Ví dụ: Sau khi các em chuẩn bị bài ở nhà, lên lớp giáo viên chỉ cần nghe

học sinh báo cáo những từ nào khó viết, dễ lẫn lộn và hay viết sai. Các em chỉ
cần nêu, giáo viên tổng hợp và giúp các em giải quyết. Các em sẽ nhớ lâu hơn
và ít viết sai.
Yếu tố quan trọng nữa là: Sau khi viết bài, nếu học sinh viết sai chữ nào,
giáo viên cần cho các em viết lại từ có chữ đó và phân tích nhiều lần để các em
nhớ.
4.3.5. Biện pháp thứ năm: Làm các bài tập chính tả
Giáo viên có thể đưa ra các dang bài tập chính tả khác nhau để giúp học
sinh tập vận dụng các kiến thức đã học, làm quen với việc sử dụng từ trong văn
cảnh cụ thể. Sau mỗi bài tập, giáo viên giúp học sinh rút ra các quy tắc chính tả
để các em dễ nhớ:
Bài tập trắc nghiệm:
+ Khoanh tròn vào những chữ cái đặt trước những chữ viết đúng
chính tả:
A. Cái bàng
B. Cái bàn
C. Khuôn mặc
D. Khuôn mặt
E. Nghỉ ngợi
G. Nghĩ ngợi
+ Điền vào ô trống chữ Đ trước những chữ viết đúng chính tả, chữ S
trước những chữ viết sai chính tả:
Giặc quần áo
Giặt quần áo
Gầy guộc
Gầy guột
Kiêu căn
Kiêu căng
+ Nối các tiếng ở cột A với các tiếng ở cột B để tạo thành từ viết đúng
chính tả:

A
B
Vắng
tắt
Vắn
mặt
Tủi
trẻ
Tuổi
thân
8
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Bài tập lựa chọn:
+ Chọn từ thích hợp trong ngoặc điền vào chỗ trống trong câu sau:
- Cháu bé đang uống ..... (sửa, sữa)
- Đôi ..... này đế rất .... (giày, dày)
- Bạn em đi chăn ..... bắt được nhiều ..... chấu (châu, trâu)
Bài tập phát hiện:
+ Tìm từ sai chính tả trong câu sau và sửa lại cho đúng:
- Ông ngồi đây chờ xe být để đến bệnh viện.
- Đàn siếu đang sãi cánh trên cao.
- Muồi hương đưa theo chiều gió ngào ngạc.
- Sung quanh hòn đá thần người ta cheo những cành hoa đang bằng
che.
Bài tập điền khuyết:
+ Điền vào chỗ trống:
- s/x: ...ung phong, cây ...ào, ...ản phẩm, ngày ...ưa.

- l/n: ...ông dân, ...àm việc, ..ền nhà, thung ...ũng.
- an/ang: đ`... hoàng, đ`... ông, s.. loáng, b`... ghế.
- ưi/ươi: khung c..., s... ấm, g.. thư, t... cây.
Bài tập tìm từ:
+ Tìm từ ngữ chứa tiếng bắt đầu bằng ch hoặc tr có nghĩa như sau:
- Loại cây có quả kết thành nải, thành buồng.
- Làm cho người khỏi bệnh.
- Cùng nghĩa với nhìn.
+ Tìm từ chỉ hoạt động:
- Chứa tiếng bắt đầu bằng r.
- Chứa tiếng bắt đầu bằng d.
- Chứa tiếng bắt đầu bằng gi.
- Chứa tiếng có vần ươt.
- Chứa tiếng có vần ươc.
+ Tìm từ ngữ có thanh hỏi hoặc thanh ngã có nghĩa như sau:
- Trái nghĩa với đóng.
- Cùng nghĩa với vỡ.
- Bộ phận ỡ trên mặt dùng để thở và ngửi.
Bài tập phân biệt:
+ Đặt câu để phân biệt từng cặp từ như: căn – căng, vắn – vắng, xâu –
sâu.
+ Bài tập giải câu đố:
- Điền vào chỗ trống iên hoặc iêng rồi giải câu đố:
9
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Trên trời có giếng nước trong
Con k... chẳng lọt, con ong chẳng vào.

( Là quả gì?)
- Điền dấu hỏi hay dấu ngã rồi giải câu đố:
Tên nghe nặng trịch
Lòng dạ thẳng băng
Vành tai thợ mộc nằm ngang
Anh đi học vẽ, sẵn sàng đi theo.
( Là cái gì?)
+ Tìm những tiếng có thể ghép với mỗi tiếng như: bật – bậc, nhất –
nhấc, xẻ - sẻ.
5. Các kết quả đạt được:
Trong quá trình giảng dạy, tôi đã áp dụng các biện pháp trên và nhận thấy
học sinh đã có những tiến bộ khá rõ rệt. Bản thân các em cũng ý thức hơn khi
viết bài nên bài viết chính tả tốt hơn.
Cụ thể, bằng cách quan sát, điều tra và tổ chức cho HS làm một số bài trắc
nghiệm về một số vấn đề trong phân môn chính tả của học sinh, tôi thu được kết
quả như sau:
Giữa học kỳ 1
Tổng số HS

Kết quả đạt được trong phân môn chính tả: nghe viết của HS lớp 5D
Hoàn thành tốt

8 em

Hoàn thành

Chưa hoàn thành

SL

TL

SL

TL

SL

TL

0

0%

4

50%

4

50%

Cuối học kỳ 1
Tổng số HS

Kết quả đạt được trong phân môn chính tả: nghe viết của HS lớp 5D
Hoàn thành tốt

8 em

Hoàn thành

Chưa hoàn thành

SL

TL

SL

TL

SL

TL

2

25%

4

50%

2

25%

Giữa học kỳ 2
Tổng số HS

Kết quả đạt được trong phân môn chính tả: nghe viết của HS lớp 5D
Hoàn thành tốt

8 em

Hoàn thành

Chưa hoàn thành

SL

TL

SL

TL

SL

TL

2

25%

6

75%

0

0%

IV. PHẦN KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHI
1. Kết luận
10
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Trong quá trình giảng dạy tôi rút ra được một số kinh nghiệm góp phần
nâng cao hiệu quả học phân môn chính tả của học sinh như sau:
Để dạy tốt, trước hết người giáo viên phải là một tấm gương phản hồi tốt
nhất để các em phấn đấu.
Phải hiểu học sinh, nắm bắt được đặc điểm tâm lý và nhu cầu sở thích của
từng em.
Nghiên cứu thêm các tài liệu khác, tìm đọc các bài diễn đàn về dạy phân
môn chính tả và tham khảo thêm các ý kiến của các đồng nghiệp
Tiếp nhận thông tin phản hồi từ sự đánh giá nhận xét của học sinh về
phương pháp dạy học của mình. Từ đó kiên trì biết phát huy mặt tốt, khắc phục
mặt yếu không chủ quan tự mãn.
Luôn ân cần chỉ bảo, động viên khích lệ học sinh làm cho các em tự tin,
hứng thú, tạo ra động lực thúc đẩy sự tiến bộ của các em.
Bên cạnh sự cố gắng của bản thân, tôi còn nhận được sự ủng hộ của các
bậc phụ huynh. Và đặc biệt là tiến bộ hàng ngày của học sinh. Sự tiến bộ và
chăm ngoan của các em đã tiếp thêm động lực cho tôi, thêm phấn chấn và tự tin.
2. Kiến nghi
Việc dạy môn Tiếng Việt ở Tiểu học nói chung và phân môn chính tả ở
Tiểu học nói riêng, cần tập trung vào các “trọng điểm chính tả”, tránh sự dàn

trãi, tản mạn thì sẽ khắc phục được các lỗi chính tả do ảnh hưởng của cách phát
âm theo phương ngữ, chất lượng, hiệu quả dạy học phân môn chính tả sẽ được
nâng cao.
Đối với nhà trường: Tạo mọi điều kiện, khuyến khích giáo viên chủ động
trong việc khai thác nội dung, sáng tạo, và xây dựng các kiểu bài tập phù hợp để
giúp học sinh học tập tốt phân môn chính tả. Thường xuyên tổ chức các chuyên
đề về phân môn chính tả để giáo viên giảng dạy, học tập rút kinh nghiệm.
Đối với giáo viên: Phải kiên trì thực hiện đổi mới phương pháp dạy học.
Cần nắm bắt rõ năng lực học tập của từng đối tượng học sinh để giảng dạy có
hiệu quả. Tự học và tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ nghiệp vụ của bản thân
góp phần nâng cao chất lượng giáo dục của nhà trường.
Đối với phụ huynh: Nhắc nhở các em tự học ở nhà, đọc trước các bài Tập
đọc, luyện viết các từ khó có trong bài Tập đọc hoặc trong bài Chính tả và viết
trước bài Chính tả. Rèn cho các em nói từ đúng, câu hay khi giao tiếp trong gia
đình.
Đối với học sinh: Các em học sinh phải thực hiện tốt nhiệm vụ của học
sinh, tích cực học tập và rèn luyện, chăm ngoan, vâng lời thầy cô giáo và cha mẹ

11
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết
Trên đây là toàn bộ sáng kiến kinh nghiệm của tôi, rất mong được sự nhận
xét góp ý của hội đồng chấm để bản sáng kiến kinh nghiệm của tôi được hoàn
thiện hơn.
Tôi xin chân thành cảm ơn!
XÁC NHẬN CỦA

Hướng Phùng, ngày 27 tháng 3 năm 2017

THỦ TRƯỞNG ĐƠN VI

Tôi xin cam đoan đây là SKKN
của mình viết, không sao chép
nội dung của người khác.
Người viết

Phùng Lệ Hằng

12
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết

TÀI LIỆU THAM KHẢO
1. SGK VÀ SGV Tiếng Việt lớp 5 – Nhà xuất bản Giáo dục
2. Để viết đúng chính tả – Nguyễn Kỉnh – Nhà xuất bản Giáo dục
3.Tiếng Việt thực hành – Nhà xuất bản Giáo dục

13
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng


Biện pháp giúp học sinh lớp 5 học tập có hiệu quả Chính tả: Nghe viết

14
Người thực hiện: Phùng Lệ Hằng - Trường Tiểu học Hướng Phùng