Tuần 13. Tỏ lòng (Thuật hoài)

Ngữ văn 10 Ngữ văn 10

Nhó
m

1

Thuyết trình ngữ văn


Tỏ lòng

Cảnh ngày hè

Trò chơi


Tác giả

Tỏ lòng

: Phạm Ngũ Lão

•Phạm Ngũ Lão (1255–
1320) là tướng nhà Trần,
quê ở huyện Đường Hào
(nay là tỉnh Hưng Yên)
•Phạm Ngũ Lão lập được
nhiều chiến công trong
hai cuộc chiến chống
quân Nguyên

•Không chỉ có tài về quân
sự, mà ông còn để lại
nhiều bài thơ về chí trai,
lòng yêu nước.


Giới thiệu tác phẩm

Bản chữ hán của Thuật Hoài


Tư thế hiên ngang, khí thế
hào hùng, bất khuất
trước kẻ địch

Nội dung

1
2

Ca ngợi sức
mạnh của
quân đội,
thể hiện
niềm tự
hào dân tộc

Hoàng sóc giang sơn kháp kỉ thu
Tam quân tì hổ khí thôn ngưu
Nam nhi vị liễu công danh trái 3

Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu
4

Tự nhận bản thân
chưa có tài mưu
lược lớn

Thể hiện ý
chí làm
trai, sống
có ích cho
dân cho
nước.


Nghệ thuật
•
•
•
•

Hình tượng kì vĩ, tráng lệ,
mang tầm vóc KHÔNG GIAN

Thể thơ thất ngôn tứ tuyệt Đường luật
Niêm Hoàng
luật chặt
sóc chẽ
giang sơn kháp kỉ thu
mang tầm vóc

Tam súc
quân tì hổ khí thôn ngưu
Ý tứ hàm
THỜI
GIAN
Nam
nhihùng,
vị liễu công
trái
Âm điệu
hào
hùngdanh
tráng

Hình ảnh
tu từ
thậm
xưng,
sáng tạo

Tu thính nhân gian thuyết Vũ hầu

Âm hưởng như một
nốt trầm lắng lại


Tác giả

: Nguyễn Trãi
Cảnh ngày hè

•Nguyễn Trãi (1380
-1442), hiệu là Ức Trai,
quê gốc Hải Dương
•Thi đỗ Thái học sinh
năm 1400
•Sau khi nhà Minh đặt
ách cai trị nước ta,
Nguyễn Trãi tham gia
vào cuộc khởi nghĩa Lam
Sơn
•Nguyễn Trãi là một nhà
văn hoá lớn


Một số tác phẩm khác

Bình ngô Ức trai thi
đại cáo tập

Dư địa
chí

Lam Sơn
Thực lục


Giới thiệu tác phẩm

Bản chữ Nôm của Cảnh ngày hè

Nội dung

Ngoạn cảnh nhàn nhã,
thảnh thơi

1

2

Tán xanh
xum xuê,
toả rộng->
sức sống
vươn cao

Rồi hóng mát thuở ngày trường,
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.
4

Đậm hương –> tâm
hồn nồng hậu,
thanh cao

3

Sắc đỏ->
rực rỡ

của tố
chất
khoẻ
mạnh


Cho người đọc thấy cái rộn
ràng, náo nhiệt của cuộc sống
thanh bình nơi làng chài lưới

Nội dung

1
2

Tiếng đàn
đàn vấn
vương nét
quí tộc,
lầu cao
đơn độc

Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.
Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
Dân giàu đủ khắp đòi phương

3

4

Nguyễn Trãi trực tiếp bộc lộ nỗi
lòng mình


Nghệ thuật chung
1
Rồi hóng mát thuở ngày trường,
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương. 4
5
Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương. 6
Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
8
Dân giàu đủ khắp đòi phương

Câu độc lập chỉ
có 6 câu
3

Cặp câu đối
với nhau


Nghệ thuật (4 câu đầu)

1/2/3
4/3

3/4
3/4

Gợi tả sắc xanh thẫm
của tán hoè

Rồi hóng mát thuở ngày trường,
Hòe lục đùn đùn tán rợp giương.
Thạch lựu hiên còn phun thức đỏ,
Hồng liên trì đã tiễn mùi hương.

Gợi sự nổi bật, bắt mắt
của màu đỏ hoa lựu

Nhịp điệu
đa dạng

sức
lan
tỏa
=>Sử dụng các động từ, tính Gợi
từ, từtảláy
giàu
sức
gợicủa
hình
tượng và cảm giác.
hoa sen

Nghệ thuật (4 câu sau)

2/2/3
2/2/3
3/4
3/3

Đảo ngữ

Lao xao chợ cá làng ngư phủ,
Dắng dỏi cầm ve lầu tịch dương.
Dẽ có Ngu cầm đàn một tiếng,
Dân giàu đủ khắp đòi phương

Từ láy làm nổi bật âm
sắc rộn ràng của mùa
hè

Nhịp điệu
đa dạng


V Ă N H Ọ 14
C chữ
T R cái
U N G Đ Ạ I
1380 Gợi ý 1
Yêu nước
Gợi ý 2
Bình ngô

Gợiđại
ý 3cáo
Hàm TửGợi ý 4
XIXGợi ý cuối cùng


Gợi ý 1
• Năm sinh của Nguyễn Trãi

1 3 8 0

Đúng
Sai
Thử lại

Đúng
Sai

Thử lại


Gợi ý 2
• Chủ nghĩa nào thơ trung đại thể
hiện qua bài thơ Tỏ lòng

Y

Ê U N Ư Ớ C

Đúng

Sai
Thử lại

Đúng
Sai

Thử lại


Gợi ý 3

• Bản tuyên ngôn độc lập thứ 2
của dân tộc

B Ì

N H N G Ô
Đ Ạ

I

C Á

O

Đúng
Sai
Thử lại

Đúng

Sai

Thử lại


Gợi ý 4
• Năm 1285, Phạm Ngũ Lão đã
tiến đánh Chương Dương và …

H

À M T

Ử

Đúng
Sai
Thử lại

Đúng
Sai

Thử lại


Gợi ý cuối cùng
• Thực dân Pháp tiến đánh Việt
Nam vào thế kỉ…

Đúng

Sai

X I X

Đúng
Sai


Ngữ văn 10 Ngữ văn 10

Cảm ơn quý thầy cô và các bạn
đã theo dõi & lắng nghe