Hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực ở cấp xã Từ thực tiễn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đăk Lăk (tt)

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

BỘ NỘI VỤ

HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH QUỐC GIA
LƢƠNG XUÂN HÙNG

HỆ THỐNG VĂN BẢN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHỨNG
THỰC Ở CẤP XÃ - TỪ THỰC TIỂN THÀNH PHỐ BUÔN MA
THUỘT, TỈNH ĐẮK LẮK

Chuyên ngành: Quản lý công
Mã số: 60 34 04 03

TÓM TẮT LUẬN VĂN THẠC SĨ
QUẢN LÝ CÔNG

ĐĂKLĂK – NĂM 2017

1


Công trình được hoàn thành tại: HỌC VIỆN HÀNH CHÍNH
QUỐC GIA

Người hướng dẫn khoa học: PGS.TS. NGUYỄN VĂN HẬU

Phản biện 1: TS. Chu Xuân Khánh
Phản biện 2: TS. Nguyễn Thành Dũng
Luận văn được bảo vệ tại Hội đồng chấm luận văn, Học viện
Hành chính Quốc gia.

Địa điểm: Phòng ………., Nhà A - Hội trường bảo vệ luận
văn thạc sĩ,

Học viện Hành chính

Số:… - Đường…………… - Quận……………… TP………………
Thời gian: vào hồi …… giờ …… tháng …… năm 201...
...................
Có thể tìm hiểu luận văn tại Thư viện Học viện Hành chính Quốc gia
hoặc trên trang Web Khoa Sau đại học, Học viện
Hành chính quốc gia

2


MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Thực tế cuộc sống cho thấy, ngày nay công dân, tổ chức cần
rất nhiều loại giấy tờ phục vụ cho các giao dịch của mình, không chỉ
một bản của mỗi loại mà thường cùng lúc cần rất nhiều bản mỗi loại
giấy tờ: học sinh cần làm nhiều bộ hồ sơ để cùng lúc đăng ký thi vào
nhiều trường, cử nhân cùng lúc cần làm nhiều bộ hồ sơ để xin việc ở
nhiều công sở hay doanh nghiệp, các doanh nghiệp cùng lúc cần
nhiều bộ hồ sơ để tham gia vào nhiều quan hệ thị trường…. Mặt
khác, với mỗi đối tượng nhận hồ sơ, giấy tờ thì yêu cầu về số lượng,
chủng loại các giấy tờ là không giống nhau. Do vậy, có thể thấy nhu
cầu chứng thực sẽ ngày càng gia tăng. Chứng thực là một nhu cầu tất
yếu của cuộc sống; xuất phát từ nhu cầu giao dịch của công dân, của
tổ chức và của chính Nhà nước. Nhu cầu này ngày càng tăng lên do
sự mở rộng và phát triển các quan hệ pháp luật. Nhằm đáp ứng nhu

cầu tất yếu của cuộc sống và từng bước hoàn thiện nhà nước về
chứng thực, nhà nước đã chú trọng ban hành nhiều văn bản để điều
chỉnh vấn đề này. Hệ thống các văn bản quản lý nhà nước đã thực
hiện tốt việc thông tin, truyền đạt các quyết định quản lý, phương tiện
kiểm tra, theo dõi hoạt động của bộ máy lãnh đạo và quản lý, công cụ
xây dựng hệ thống pháp luật, hướng dẫn thực hiện. Sau hơn hai mươi
năm tiến hành sự nghiệp đổi mới, dưới sự lãnh đạo của Đảng, công
tác xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý nhà nước nói
chung và hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực nói riêng
đã có những tiến bộ quan trọng. Quy trình ban hành các văn bản quy

3


phạm pháp luật được đổi mới. Nhiều bộ luật, luật, pháp lệnh được
ban hành đã tạo khuôn khổ pháp lý ngày càng hoàn chỉnh hơn để Nhà
nước quản lý bằng pháp luật trên các lĩnh vực. Nguyên tắc pháp
quyền xã hội chủ nghĩa từng bước được đề cao và phát huy trên thực
tế. Công tác phổ biến và giáo dục pháp luật được tăng cường đáng
kể. Những tiến bộ đó đã góp phần thể chế hoá đường lối của Đảng,
nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý điều hành của Nhà nước, đẩy
mạnh phát triển kinh tế, giữ vững ổn định chính trị - xã hội của đất
nước.
Bên cạnh những thành tựu trên, hệ thống văn bản quản lý nhà
nước về chứng thực hiện nay còn nhiều bất cập. Hệ thống văn bản
quản lý nhà nước về chứng thực nước ta vẫn chưa đầy đủ và đồng
bộ, thiếu thống nhất, nhiều nội dung chưa hợp lý. tính khả thi
thấp, chậm đi vào cuộc sống. Hoàn thiện hệ thống pháp luật trong
lĩnh vực dân sự nói chung và chứng thực nói riêng là quan điểm
định hướng của Đảng tại Nghị quyết số 48-NQ/TW Bộ Chính trị

ngày 24/5/2005 về Chiến lược xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp
luật từ nay đến năm 2010, định hướng đến năm 2020.
Vấn đề đặt ra là cần phải nghiên cứu, rà soát, hoàn thiện hệ
thống văn bản quản lý nhà nước trong lĩnh vực chứng thực từ thực
tiễn thực tiễn từ cấp cơ sở tại các địa phương. Qua đây, giúp đánh giá
khách quan và đầy đủ về thực trạng, từ đó đưa ra các giải pháp nhằm
hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực. Đây
cũng chính là lý do tác giả chọn đề tài “Hệ thống văn bản quản lý
nhà nước về chứng thực ở cấp xã – Từ thực tiển thành phố Buôn Ma

4


Thuột, tỉnh Đắk Lắk” làm đề tài luận văn thạc sĩ chuyên ngành Quản
lý công.
2. Tình hình nghiên cứu đề tài
Công trình đầu tiên đề cập về hoạt động công chứng, chứng
thực có thể kể tới là “những điều cần biết về công chứng nhà
nước”, Nhà xuất bản chính trị quốc gia, Hà Nội năm 1992 của tác giả
Nguyễn Văn Yểu và Dương Đình Thành; “Giới thiệu vài nét về xây
dựng và hoàn thiện công chứng nhà nước ở thành phố Hà Nội”, đăng
trên tạp chí Thông tin khoa học pháp lý, Bộ tư pháp, năm 1995. Hai
công trình này có vai trò như cuốn cẩm nang giới thiệu về hoạt động
công chứng nhà nước nói chung với nhiệm vụ trọng tâm của các
phòng công chứng nhà nước thuộc UBND cấp tỉnh.
Đề cập sâu hơn về hoạt động công chứng, chứng thực ở khía
cạnh khác, có công trình “Những vấn đề lý luận và thực tiễn trong
việc xác định phạm vi, nội dung hành vi công chứng, chứng thực
và giá trị pháp lý của văn bản công chứng, chứng thực ở nước ta
hiện nay” của tác giả Đặng Văn Khanh, luận án tiến sỹ Luật học.

Tác giả đã có những luận giải sâu sắc về bản chất và sự khác nhau
của hai hoạt động công chứng và chứng thực xuất phát từ thẩm quyền
thực hiện các hoạt động này; tương ứng là phạm vi của mỗi hoạt
động và giá trị pháp lý của văn bản công chứng; chứng thực, qua đó
đề xuất các giải pháp hoàn thiện về quy định pháp luật.
Về vấn đề quản lý nhà nước đối với hoạt động công chứng,
chứng thực, công trình đầu tiên có thể kể đến là luận văn thạc sỹ Luật
học: “Quản lý nhà nước về công chứng, chứng thực; công chứng

5


nhà nước, những vấn đề lý luận và thực tiễn ở nước ta” của tác giả
Trần Ngọc Nga, (Hà Nội năm 1996). Có thể nói đây là một trong
những công trình khoa học đầu tiên nghiên cứu một cách có hệ thống
về vấn đề quản lý nhà nước đối với hoạt động công chứng và chứng
thực dưới góc độ luật học. Trong luận văn của mình, bên cạnh việc
luận giải sự khác nhau mang tính bản chất giữa hai hoạt động công
chứng và chứng thực dưới góc độ luật học. Trong luận văn của mình,
bên cạnh việc luận giải sự khác nhau mang tính bản chất giữa hai
hoạt động công chứng và chứng thực theo thẩm quyền thực hiện và
tính chất pháp lý của mỗi sự kiện, tác giả đã đề cập tới những nội
dung cơ bản về quản lý nhà nước dưới góc độ lý luận quản lý nhà
nước trong một lĩnh vực cụ thể.
Vài năm trở lại đây, nhu cầu cuộc sống và yêu cầu của công
tác quản lý nhà nước, vấn đề công chứng, chứng thực đã thu hút được
khá nhiều sự quan tâm của giới nghiên cứu. Có thể kể đến một số các
công trình sau:
Luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công “Xây dựng nội dung
cơ bản quản lý nhà nước đối với hoạt động công chứng, chứng

thực từ thực tiễn tỉnh Bình Phước” của tác giả Nguyễn Minh Hợi
(TP. Hồ Chí Minh năm 2006). Trong luận văn tác giả đã đề cập
những vấn đề lý luận về công chứng, chứng thực như: khái niệm,
nguồn gốc ra đời hoạt động công chứng, chứng thực; cách đáp ứng
của nhiều nhà nước về nhu cầu công chứng, chứng thực của người
dân. Sự cần thiết khách quan phải quản lý nhà nước đối với những
hoạt động này; từ thực tiễn tổ chức và hoạt động của hệ thống cung

6


ứng dịch vụ công chứng, chứng thực trên địa bàn tỉnh Bình Phước,
tác giả đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm xây dựng những mô
hình cung ứng dịch vụ này trên bình diện toàn quốc.
Đề cập tới hoạt động chứng thực và quản lý nhà nước về
chứng thực theo hướng tách biệt với hoạt động công chứng, có thể kể
tới một số công trình sau: Khóa luận tốt nghiệp đại học hành chính
(năm 2008) của tác giả Nguyễn Đình Việt - Học viện hành chính
quốc gia với đề tài “Dịch vụ chứng thực theo Nghị định số
79/2007/NĐ-CP tại huyện Quỳ Hợp, Nghệ An - Thực trạng và giải
pháp”. Khóa luận đã tiếp cận chứng thực dưới góc độ là một dịch vụ
hành chính công mà nhà nước có nghĩa vụ cung ứng cho công dân, tổ
chức; phản ánh thực tiễn thực hiện chứng thực trên địa bàn huyện
Quỳ Hợp thông qua bảng số liệu tổng hợp tình hình chứng thực, đặc
biệt là sự khảo sát thông qua điều tra xã hội học đối với cán bộ, công
chức người thực hiện dịch vụ chứng thực; trên cơ sở những tồn tại,
hạn chế, khóa luận cũng đề xuất những nhóm giải pháp mang tính
chất vĩ mô áp dụng trên phạm vi toàn quốc, cũng như những tác động
đối với thực tiễn ở huyện Quỳ Hợp. Lấy phạm vi không gian là
huyện Quỳ Hợp, luận văn đã dành khoảng một nửa nội dung để đề

cập tới hoạt động chứng thực ở cấp xã theo Nghị định số
79/2007/NĐ-CP. Như vậy có thể nói đây là một công trình nghiên
cứu khá sớm về hoạt động chứng thực ở cấp xã.
Luận văn thạc sỹ quản lý hành chính công với đề tài “Quản
lý nhà nước về công chứng, chứng thực trên địa bàn cấp quận”
của tác giả Phan Hùng Nam (Học viện Hành Chính, Hà Nội năm

7


2008). Tiếp cận vấn đề theo góc độ của hoạt động quản lý nhà nước,
luận văn lấy thực tiễn từ hoạt động công chứng, chứng thực ở cấp
quận trên địa bàn thành phố Hà Nội làm không gian khảo sát. Tôi
nhận thấy, bên cạnh việc đề cập những nội dung mang tính lý luận về
công chứng, chứng thực, tác giả Phan Hùng Nam đã rất thành công
trong việc đề cập những vấn đề lý luận về quản lý nhà nước về công
chứng, chứng thực với tư cách là một hoạt động quản lý nhà nước
trên lĩnh vực hành chính tư pháp. Luận văn của tác giả Ngô Sỹ Trung
với nội dung “Quản lý nhà nước về chứng thực hiện nay - Qua
nghiên cứu thực tiễn trên địa bàn thành phố Hà Nội”. Luận văn đi
sâu vào việc phân tích hoạt động chứng thực và nôi dung quản lý nhà
nước về chứng thực theo tinh thần của Nghị định số 79/2007/NĐ-CP;
nêu lên thực trạng và thách thức trong quản lý nhà nước đối với hoạt
động chứng thực của chính quyền và ngành tư pháp thành phố Hà
Nội, từ đó đề xuất những giải pháp, kiến nghị nhằm hoàn thiện hệ
thống pháp luật về chứng thực, cũng như những giải pháp về tổ chức,
điều hành của cơ quan, ủy ban nhân dân và cơ quan tư pháp các cấp
địa phương. Có thể thấy những công trình trên đã tiếp cận ở những
góc độ khác nhau xung quanh vấn đề chứng thực và quản lý nhà
nước về chứng thực, để làm phong phú thêm về lý luận cũng như

thực tiễn thực hiện chứng thực ở nước ta trong thời gian vừa qua.
Tuy nhiên, chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào
nghiên cứu Hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực ở cấp
xã – Từ thực tiển thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk.
3. Mục đích và nhiệm vụ của luận văn

8


Mục đích: Trên cơ sở làm rõ một số vấn đề lý luận và thực
trạng hệ thống văn bản quản lý nhà nước trong lĩnh vực chứng thực ở
cấp xã từ thực tiễn thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk, từ đó
đưa ra các giải pháp hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý nhà nước
trong lĩnh vực chứng thực nói chung và ở cấp xã thành phố Buôn Ma
Thuột, tỉnh Đắk Lắk nói riêng.
Nhiệm vụ: Để thực hiện mục đích trên, đề tài có nhiệm vụ:
- Hệ thống hóa những vấn đề lý luận về chứng thực, hệ thống
văn bản quản lý nhà nước và hệ thống văn bản quản lý nhà nước về
chứng thực ở cấp xã.
- Khảo sát và đánh giá tình hình thực hiện và đội ngũ công
chức cấp xã làm công tác chứng thực; thực trạng hệ thống văn bản
quản lý nhà nước về chứng thực ở cấp xã thành phố Buôn Ma Thuột,
tỉnh Đắk Lắk.
- Trên cơ sở kết quả khảo sát tìm hiểu nguyên nhân và đề
xuất một số giải pháp cơ bản nhằm hoàn thiện hệ thống văn bản quản
lý nhà nước về chứng thực ở cấp xã.
4. Đối tƣợng và phạm vi nghiên cứu của luận văn
Đối tương nghiên cứu: Luận văn nghiên cứu hệ thống văn
bản quản lý nhà nước về chứng thực qua thực tiễn thực hiện ở cấp xã.
Phạm vi nghiên cứu: Hệ thống văn bản quản lý nhà nước về

chứng thực qua thực tiễn thực hiện tại UBND các xã trên địa bàn
thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk.
5. Phƣơng pháp luận và phƣơng pháp nghiên cứu của
luận văn

9


Phương pháp luận: Luận văn được thực hiện dựa trên cơ sở
vận dụng phương pháp luận duy vật biện chứng và duy vật lịch sử
của chủ nghĩa Mác - Lê nin, các tư tưởng, quan điểm của Đảng và
pháp luật của nhà nước và định hướng cải cách tư pháp đến năm
2020.
Phương pháp nghiên cứu của luận văn: Phương pháp phân tích,
tổng hợp, so sánh, thống kê. Mỗi phương pháp nghiên cứu được vận
dụng linh hoạt, đóng vai trò riêng giúp tác giả có cái nhìn khách
quan, nhiều chiều, đầy đủ hơn về vấn đề nghiên cứu.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận văn
Ý nghĩa lý luận: Đây là công trình nghiên cứu một cách có
hệ thống hoá và làm rõ một số vấn đề lý luận về hệ thống văn bản
quy phạm pháp luật trong lĩnh vực chứng thực, khi được hoàn thiện
luận văn sẽ đóng vai trò thiết thực vào việc hoàn thiện hệ thống quản
lý nhà nước về chứng thực.
Thực tiễn của luận văn: Các giải pháp đưa ra có thể được áp
dụng để hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh
vực chứng thực qua việc phân tích, đánh giá từ đó khuyến nghị một
số giải pháp để hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về
lĩnh vực này.
7. Kết cấu của luận văn
Ngoài phần mở đầu và kết luận, danh mục tài liệu tham khảo,

phụ lục, luận văn được kết cấu thành 3 chương bao gồm:
- Chương 1: Cơ sở lý luận về hệ thống văn bản quản lý nhà
nước về chứng thực ở cấp xã

10


- Chương 2: Thực trạng hệ thống văn bản quản lý nhà nước
về chứng thực ở cấp xã trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột.
- Chương 3: Một số giải pháp năng cao chất lượng của văn bản
quản lý nhà nước về chứng thực ở cấp xã.
PHẦN NỘI DUNG
Chƣơng 1
CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ HỆ THỐNG VĂN BẢN QUẢN LÝ
NHÀ NƢỚC VỀ CHỨNG THỰC Ở CẤP XÃ
1.1. Một số vấn đề chung lý quản lý nhà nƣớc về chứng thực
1.1.1. Khái niệm chứng thực
1.1.2. Khái niệm quản lý nhà nước về chứng thực
Quản lý nhà nước về chứng thực là tổng thể các biện pháp
tác động có tổ chức và điều chỉnh bằng quyền lực nhà nước tới hoạt
động chứng thực, điều chỉnh hành vi của các chủ thể tham gia chứng
thực tuân theo những quy định pháp luật nhằm nâng cao chất lượng
chứng thực, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao về an toàn pháp lý trong
giao dịch dân sự, kinh tế, thương mại..., phục vụ đắc lực cho công
cuộc phát triển kinh tế, cải cách hành chính, cải cách tư pháp và hội
nhập quốc tế, được thực hiện bởi các cơ quan hành chính nhà nước
và đảm bảo thực hiện bởi quyền lực nhà nước.
1.1.3. Nội dung quản lý nhà nước về chứng thực
Quản lý nhà nước về chứng thực được quy định tại chương II
Nghị định số 75/2000/NĐ-CP ngày 08/12/2000 của Chính phủ về

công chứng, chứng thực, chương III Nghị định 79/2007/NĐ-CP ngày
18/05/2007 của Chính phủ về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản

11


sao từ bản chính, chứng thực chữ ký và chương IV Nghị định số
23/2015/NĐ-CP ngày 16 tháng 02 năm 2015 của Chính phủ về cấp
bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ
ký và chứng thực hợp đồng, giao dịch. Theo đó công tác quản lý nhà
nước về chứng thực bao gồm những nội dung sau:
1.1.4. Chủ thể quản lý nhà nước về chứng thực
1.2. Khái niệm và các kiểu hệ thống văn bản quản lý nhà nƣớc về
chứng thực
1.2.1. Khái niệm văn bản quản lý nhà nước về chứng thực
Văn bản là phương tiện ghi lại và truyền đạt thông tin bằng
một ngôn ngữ (hay ký hiệu) nhất định.
Văn bản quản lý nhà nước có 3 chức năng cơ bản, đó là:
Chức năng thông tin, chức năng quản lý và chức năng pháp lý[48].
Văn bản quản lý nhà nước về chứng thực là văn bản ghi lại và
truyền đạt quyết định quản lý và thông tin quản lý, do các cơ quan
quản lý nhà nước ban hành theo thẩm quyền, trình tự, thủ tục, hình
thức nhất định nhằm điều chỉnh các quan hệ quản lý nhà nước giữa
các cơ quan nhà nước với nhau hoặc giữa các cơ quan nhà nước với
tổ chức và công dân trong lĩnh vực chứng thực.
Từ quan niệm trên, có thể thấy văn bản quản lý nhà nước về
chứng thực có những đặc điểm cơ bản sau:
- Văn bản quản lý nhà nước về chứng thực được hình thành
trong hoạt động quản lý nhà nước về chứng thực, do các cơ quan nhà
nước là chủ thể quản lý nhà nước về chứng thực ban hành để thực thi

thẩm quyền theo luật định.

12


- Là phương tiện ghi lại và truyền đạt quyết định quản lý nhà
nước và thông tin quản lý liên quan đến chứng thực.
- Nhằm điều chỉnh các mối quan hệ quản lý nhà nước giữa các
cơ quan nhà nước với nhau hoặc giữa các cơ quan nhà nước với các
tổ chức và công dân trong lĩnh vực chứng thực.
- Thẩm quyền, thủ tục ban hành và thể thức do luật định và quy
chế hoạt động của cơ quan.
- Được đảm bảo thi hành bằng các biện pháp khác nhau, kể cả
cưỡng chế nhà nước.
1.2.2. Khái niệm hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng
thực
1.2.2.1. Khái niệm hệ thống
Hệ thống là một tập hợp các phần tử khác nhau, giữa chúng có
mối liên hệ và tác động qua lại theo một nguyên tắc nhất định tạo thành
một chỉnh thể có khả năng thực hiện được những chức năng cụ thể nhất
định.
- Khái niệm hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng
thực
Hệ thống văn bản quản lý nhà nước là tập hợp các văn bản
quản lý nhà nước có liên hệ mất thiết với nhau về mọi phương diên,
được sắp xếp theo trật tự khách quan, lô gích và khoa học.
Hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực là tập hợp
các văn bản quản lý nhà nước trong lĩnh vực chứng thực có liên hệ
mật thiết với nhau, được sắp xếp theo trật tự pháp lý khách quan, lô
gích và khoa học.

13


1.2.3. Các kiểu hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực
1.2.3.1. Một số kiểu hệ thống văn bản
1.2.3.2. Hệ thống văn bản theo hiệu lực pháp lý và lĩnh vực quản lý
chuyên môn
1.3. Khái quát quá trình hình thành và hoàn thiện hệ thống văn
bản quản lý nhà nƣớc về chứng thực
1.3.1. Hoạt động công chứng, chứng thực từ khi thực dân Pháp đô
hộ Đông Dương đến năm 1975
1.3.2. Hoạt động công chứng, chứng thực giai đoạn 1975-1986
1.3.3. Giai đoạn từ năm 1986 đến năm trước 2000
1.3.4. Giai đoạn từ năm 2007 đến năm 2014
1.3.5. Giai đoạn từ tháng 4/2015 đến nay
1.4. Đánh giá hệ thống văn bản quản lý nhà nƣớc về chứng thực
1.4.1. Tiếp cận nghiên cứu, đánh giá văn bản từ góc độ hệ thống
1.4.2. Mục đích nghiên cứu, đánh giá hệ thống văn bản quản lý
nhà nước
1.4.3. Nguyên tắc chung của việc đánh giá hệ thống văn bản
1.4.4. Tiêu chuẩn đánh giá hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng
thực
1.4.4.1. Các tiêu chuẩn đánh giá văn bản
1.4.4.2. Các tiêu chuẩn đánh giá hệ thống văn bản
Kết luận chương 1
Ở chương 1 luận văn đã đưa ra cơ sở lý thuyết chung về văn
bản, làm rõ các văn bản liên quan đến chứng thực.Văn bản chứng
thực hổ trợ tích cực cho nhà nước trong lĩnh vực quản lý kinh tế, xã

14


hội bằng pháp luật. Chứng thực gắn liền với quá trình quản lý nhà
nước đối với các doanh nghiệp và các đơn vị sản xuất, kinh doanh.
Quản lý nhà nước về chứng thực là biện pháp tích cực hổ trợ cho
công dân và các tổ chức chính trị xã hội trong việc bảo vệ quyền lợi
ích của mình trước pháp luật.

15


Chƣơng 2
THỰC TRẠNG HỆ THỐNG VĂN BẢN QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC
VỀ CHỨNG THỰC Ở CẤP XÃ TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ
BUÔN MA THUỘT, TỈNH ĐẮK LẮK
2.1. Tổng quan về thành phố Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk
2.1.1. Địa lý
2.1.2. Điều kiện tự nhiên
2.1.3. Kinh tế - xã hội
2.1.4. Đơn vị hành chính, dân số
2.2. Quản lý chứng thực trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột
2.3. Thực trạng hệ thống văn bản quản lý nhà nƣớc về chứng
thực ở cấp xã trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột
2.3.1. Hệ thống văn bản quản lý nhà nước hiện hành về chứng
thực ở cấp xã trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột
2.3.2. Nhận xét chung về hệ thống văn bản quản lý nhà nước về
chứng thực ở cấp xã trên địa bàn thành phố Buôn Ma Thuột
2.3.2.1. Ưu điểm
Thứ nhất, về thẩm quyền chứng thực bản sao từ bản chính

Thứ hai, về thẩm quyền chứng thực chữ ký trong giấy tờ, văn
bản
Thứ ba, về thẩm quyền chứng thực hợp đồng, giao dịch theo
quy định của Nghị định số 75/2000/NĐ-CP .
2.3.2.2. Hạn chế và nguyên nhân
* Văn bản về hoạt động chứng thực còn tản mạn, chắp vá,
chưa đầy đủ

16


đặt ra là cần phải được đổi mới và nâng cao chất lượng nhằm
quản lý [58].
* Văn bản về hoạt động chứng thực chưa thống nhất, đồng bộ
* Văn bản về hoạt động chứng thực chưa rõ ràng
* Một số văn bản chưa hợp lý
- Về chứng thực bản sao:
- Về chứng thực chữ ký:
- Về chứng thực hợp đồng, giao dịch:


Nguyên nhân của những hạn chế
Kết luận chương 2
Trong nhiều năm qua, Uỷ ban nhân dân thành phố và Uỷ ban

nhân dân các xã, phường đã xác định rõ vị trí và vai trò quan trọng
của công tác chứng thực. Đội ngũ cán bộ làm công tác tư pháp từ
thành phố đến cơ sở được quan tâm củng cố cả về số lượng và chất
lượng [60]. Các yêu cầu hợp pháp của công dân được giải quyết kịp
thời, nhanh chóng, đúng pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho công

dân. Thông qua việc giải quyết các thủ tục hành chính trong lĩnh vực
chứng thực là cơ sở để người dân có thể đánh giá về hiệu quả công
tác cải cách thủ tục hành chính của thành phố. Đặc biệt, đối với công
tác quản lý nhà nước trong các lĩnh vực kinh tế - xã hội; quốc phòng
- an ninh trên địa bàn thành phố, công tác chứng thực đã đem lại
nhiều hiệu quả thiết thực [59]. Công tác quản lý và thực hiện chứng
thực cần được nhận thức và tổ chức thực hiện trong bối cảnh cải cách
hành chính, cải cách tư pháp, mà cụ thể là việc thực hiện chứng thực
ở cấp xã phải gắn với quy trình của cơ chế một cửa; Xây dựng một

17


quy trình tiếp nhận và giải quyết hồ sơ chứng thực một cách hợp lý,
khoa học giảm bớt đầu mối và mang tính ổn định. Quy trình tiếp
nhận hồ sơ được xây dựng thích hợp cho từng loại việc chứng thực
tùy theo mức độ đơn giản và khác nhau. Từ đó giới hạn thời gian giải
quyết một cách khoa học. Tránh tình trạng kéo dài đối với việc giải
quyết những hồ sơ đơn giản, rõ ràng. Do đó, công tác quản lý chứng
thực của nhà nước cần thể hiện vai trò phục vụ nhân dân, thông qua
những nguyên tắc, phương hướng hoạt động sau:
- Đảm bảo sự tiếp cận dễ dàng của công dân đến cơ quan
hành chính nhà nước: Rõ ràng về quyền hạn của công dân trong việc
được thực hiện chứng thực và trách nhiệm của các cơ quan nhà nước
trong việc thực hiện chứng thực; công khai các chỉ dẫn cho người
dân khi đến yêu cầu chứng thực; niêm yết rõ ràng, công khai thủ tục
hành chính và thời hạn giải quyết từng loại việc chứng thực; công
chức có trách nhiệm chứng thực phải có thái độ hòa nhã, lịch sự, chu
đáo.
- Đảm bảo đơn giản hóa, quy chuẩn hóa, công khai, minh

bạch quy trình thực hiện chứng thực, góp phần đáp ứng nhanh chóng,
kịp thời nhu cầu của tổ chức và công dân;
- Đề cao trách nhiệm của công chức chứng thực, cơ quan nhà
nước trước nhân dân: nâng cao trách nhiệm công việc và đạo đức
công vụ của công chức thực hiện chứng thực, khẳng định vai trò và
trách nhiệm của chính quyền cấp xã trong việc tổ chức thực hiện
chứng thực cho người dân.

18


- Đảm bảo thực hiện chứng thực công bằng với người dân:
Tức là, mọi người dân có quyền tiếp cận ngang nhau đến việc thực
hiện chứng thực và chất lượng chứng thực được thực hiện là như
nhau đối với mọi người dân; nghiêm cấm các quy định riêng gây cản
trở yêu cầu chứng thực chính đáng của người dân; thực hiện những
ưu đãi về mức phí chứng thực đối với những diện theo quy định.
- Đảm bảo nguyên tắc phân cấp cho chính quyền địa phương:
Đề cao vai trò tổ chức và thực hiện của cấp xã trong thực hiện chứng
thực.
- Đảm bảo sự đồng bộ, thống nhất trong hệ thống thể chế,
văn bản quy phạm pháp luật; gắn việc thực hiện Chương trình tổng
thể cải cách hành chính và chiến lược phát triển kinh tế xã hội của đất
nước, địa phương [62].
- Đảm bảo nguyên tắc pháp chế, công khai, minh bạch trong
quản lý của nhà nước; phát huy dân chủ cơ sở, tăng cường vài trò của
người dân trong giám sát, đánh giá chất lượng, hiệu quả của hoạt
động chứng thực

19

Chƣơng 3
MỘT SỐ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HỆ THỐNG VĂN BẢN
QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ CHỨNG THỰC Ở CẤP XÃ
3.1. Cơ sở chính trị, pháp lý và xã hội cần đƣợc quán triệt trong
việc hoàn thiện công tác quản lý Nhà nƣớc về chứng thực
3.1.1. Sự đòi hỏi của sự nghiệp đổi mới, xây dựng Nhà nước dân
chủ, pháp quyền
3.1.2. Đòi hỏi của thực tiễn cần nhanh chóng khắc phục những
tồn tại, yếu kém trong quản lý nhà nước về chứng thực
3.1.3. Quan điểm về cải cách tư pháp theo Nghị quyết số
48/NQ-TW của Đảng
3.1.3.1 Mục tiêu mà các Nghị quyết của Đảng đặt ra
3.1.3.2. Quan điểm
3.1.4. Những tư tưởng, quan điểm và chương trình cải cách hành
chính của Nhà nước
3.1.4.1. Sự cần thiết phải đặt việc hoàn thiện hoạt động quản lý
chứng thực trong khuôn khổ cải cách hành chính Nhà nước
(CCHCNN)
3.1.4.2. Những nội dung căn bản của chương trình CCHCNN cần
được quán triệt trong hoàn thiện tổ chức và hoạt động chứng thực
* Văn bản về cải cách hành chính nhà nước


Nội dung cơ bản của các văn bản trên
* Những điều cần quán triệt trong hoàn thiện hoạt động

chứng thực

20


3.2. Một số giải pháp hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý nhà nƣớc
về chứng thực ở cấp xã
3.2.1. Hoàn thiện hệ thống thể chế về chứng thực
3.2.2. Nâng cao nhận thức và chất lượng đội ngũ làm công tác
xây dựng ban hành văn bản về chứng thực
3.2.3. Đẩy mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động kiểm tra, giám
sát văn bản trong lĩnh vực chứng thực
3.2.4. Tạo động lực cho cán bộ công chức tư pháp thông qua thực
hiện chế độ, chính sách đãi ngộ phù hợp
3.2.4.1. Cải cách chế độ đãi ngộ đối với công chức tư pháp nhằm tạo
động lực, nâng cao tinh thần, trách nhiệm thực thi công vụ, gắn với
hiệu quả công việc
3.2.4.2. Tiếp tục thực hiện chính sách thu hút nguồn nhân lực trẻ, được
đào tạo căn bản, tư duy hiện đại bổ sung vào nguồn nhân lực lĩnh vực tư
pháp
3.2.5. Đảm bảo cơ sở vật chất của cấp xã trong tổ chức và thực
hiện chứng thực
3.2.6. Tăng cường sự trợ giúp đối với cấp xã trong tổ chức và thực
hiện chứng thực
Kết luận chương 3
Để nâng cao hiệu quả hoạt động của công tác chứng thực
việc hoàn thiện công tác quản lý nhà nước về chứng thực là một đòi
hỏi tất yếu của quá trình phát triển. Việc đổi mới hoàn thiện pháp luật
và công tác quản lý nhà nước về chứng thực cần phải được thực hiện
trong bối cảnh tổn thể của cải cách hành chính Nhà nước, cải cách tư

21

pháp và xây dựng nền dân chủ pháp quyền ở Việt Nam. Việc nhận
thức đầy đủ và đúng đắn về mục đích, ý nghĩa công tác chứng thực
đó nhằm phục vụ tốt cho nhu cầu của nhân dân là rất cần thiết. Trên
thực tế hệ thống văn bản pháp luật về chứng thực cũng còn những
điểm hạn chế như giá trị pháp lý của các văn bản pháp luật không
cao. Cần thiết phải nâng cao hiệu lực các quy định về chứng thực,
nhằm điều chỉnh toàn diện hoạt động chứng thực. Hệ thống các văn
bản quy phạm pháp luật về chứng thực chủ yếu là: Nghị định; Thông
tư hướng dẫn, việc tiến hành pháp
điển nâng lên thành Luật chứng thực là cần thiết.

22


KẾT LUẬN

Chứng thực là một nhu cầu tất yếu của cuộc sống; xuất phát
từ nhu cầu giao dịch của công dân, của tổ chức và của chính Nhà
nước. Nhu cầu này ngày càng tăng lên do sự mở rộng và phát triển
các quan hệ pháp luật. Nhằm đáp ứng nhu cầu tất yếu của cuộc sống
và từng bước hoàn thiện nhà nước về chứng thực, nhà nước đã chú
trọng ban hành nhiều văn bản để điều chỉnh vấn đề này.
Hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực có vai trò hết
sức quan trọng nhằm tạo cơ sở pháp lý cho hoạt động chứng thực và
quản lý chứng thực, là cơ sở để bảo vệ quyền nhân thân của công
dân.
Trong hệ thống văn bản quản lý nhà nước nói chung và hệ
thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực nói riêng ngày càng

nhiều văn bản sự vụ và nhiều văn bản không phù hợp và giữa chúng
không có mối liên hệ chặt chẽ với nhau vì vậy gí trị của hệ thống văn
bản đó càng thấp, việc sử dụng hệ thống văn bản càng ít hiệu quả.
Vấn đề đặt ra cho nhiệm vụ tổ chức sử dụng một hệ thống
văn bản quản lý nhà nước về chứng thực không chỉ ở chỗ phải quan
tâm xây dựng tốt các văn bản cụ thể. Muốn làm cho các văn bản có ý
nghĩa thì ngay từ khi xây dựng từng văn bản cụ thể cần phải quan
tâm đến tính hệ thống của chúng.
Qua thực tiễn thực hiện tại cấp xã thành phố Buôn Ma Thuột,
tỉnh Đắk Lắk có thể thấy hệ thống các văn bản quản lý nhà nước về
chứng thực đã thực hiện tốt việc thông tin, truyền đạt các quyết định

23


quản lý, phương tiện kiểm tra, theo dõi hoạt động của bộ máy lãnh
đạo và quản lý, công cụ xây dựng hệ thống pháp luật, hướng dẫn thực
hiện. Hầu hết, các văn bản cơ bản đã được thực hiện theo đúng thẩm
quyền, trình tự, thủ tục, đảm bảo tính hợp hiến, hợp pháp. Sau hơn
hai mươi năm tiến hành sự nghiệp đổi mới, dưới sự lãnh đạo của
Đảng, công tác xây dựng và hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý nhà
nước nói chung và hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực
nói riêng đã có những tiến bộ quan trọng.
Tuy nhiên, thực trạng hệ thống văn bản quản lý nhà nước về
chứng thực nước ta vẫn chưa đầy đủ và đồng bộ, thiếu thống nhất,
nhiều nội dung chưa hợp lý. tính khả thi thấp.
Do đó, để hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý nhà nước về
chứng thực và đảm bảo cho việc triển kha và thực hiện tốt hoạt động
chứng thực ở cấp xã, tác giả đề xuất một số giải pháp cơ bản như
sau:

Một là hoàn thiện hệ thống thể chế về chứng thực
Hai là nâng cao nhận thức và chất lượng đội ngũ làm công
tác xây dựng ban hành văn bản về chứng thực
Ba là đẩy mạnh và nâng cao chất lượng hoạt động kiểm tra,
giám sát văn bản trong lĩnh vực chứng thực
Bốn là tạo động lực cho cán bộ công chức tư pháp thông qua
thực hiện chế độ, chính sách đãi ngộ phù hợp
Năm là đảm bảo cơ sở vật chất của cấp xã trong tổ chức
và thực hiện chứng thực

24


Với đề xuất giải pháp trên và một số phát hiện của nghiên
cứu hy vọng sẽ được xem xét và được tham khảo trong quá trình
hoàn thiện hệ thống văn bản quản lý nhà nước về chứng thực ở cấp
xã.

25