SKKN Một số biện pháp quản lí nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở trường Tiểu học Suối Thông

Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

“Một số biện pháp quản lí nhằm nâng cao chất lượng giáo dục
ở trường Tiểu học Suối Thông”
A. PHẦN MỞ ĐẦU
I. TÓM TẮT ĐỀ TÀI.
Trong điều kiện phát triển rất nhanh chóng của khoa học công nghệ, của kinh tế
thị trường và hội nhập quốc tế, mỗi người đều phải có năng lực học tập thường xuyên,
học tập suốt đời để thích ứng với sự thay đổi liên tục; đồng thời XH phải tạo cơ hội
cho mọi người được học suốt đời. Điều này đòi hỏi phải đổi mới tất cả các thành tố
của chương trình GD theo yêu cầu phát triển phẩm chất và năng lực.
Trong những năm gần đây, chúng ta đang tiến hành đổi mới giáo dục phổ
thông, trong đó có giáo dục Tiểu học, đồng thời tham gia hội nhập kinh tế thế giới,
hòa mình vào xu thế toàn cầu hóa, do đó vấn đề nâng cao trình độ lí luận và nghiệp
vụ sư phạm của giáo viên (GV) càng trở nên cấp bách. Để chất lượng giáo dục thật sự
đạt như mong muốn thì đòi hỏi những người làm công tác giáo dục phải nỗ lực không
ngừng. Với một nhà quản lý, việc đầu tiên để nâng cao chất lượng giáo dục là xây
dựng đội ngũ. Đội ngũ GV luôn được xem là lực lượng thực hiện sự nghiệp phát triển
giáo dục và đào tạo, là nhân tố quan trọng nhất quyết định việc nâng cao chất lượng
giáo dục trong nhà trường, chính vì thế mà công tác bồi dưỡng chuyên môn cho đội
ngũ GV có tầm quan trọng chiến lược, bởi lẽ lao động sư phạm là lao động sáng tạo
đòi hỏi GV phải có kiến thức sâu và toàn diện, luôn bổ sung cái mới nhằm hoàn thiện
nghệ thuật sư phạm. Tính đa dạng phong phú của hoạt động giảng dạy đòi hỏi người
quản lí nhà trường phải thường xuyên chú ý đến việc bồi dưỡng nâng cao trình độ lí
luận và nghiệp vụ cho GV. Một nhà trường mà các GV được thường xuyên bồi dưỡng
về chuyên môn nghiệp vụ cũng như đổi mới phương pháp trong giảng dạy thì chất
lượng giáo dục chắc chắn được nâng cao và theo kịp xu hướng giáo dục của thời đại.

Đứng trước yêu cầu đổi mới hiện nay, tôi xác định rằng: Muốn đội ngũ giáo
viên đạt chất lượng tay nghề cao thì không thể tách rời vai trò hoạt động của tổ
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

1


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

chuyên môn gắn với việc nâng cao chất lượng đổi mới phương pháp dạy học cho đội
ngũ GV sẽ là mắt xích chủ yếu và quan trọng nhất trong hệ thống công tác quản lí.
Công tác này được cải tiến và đẩy mạnh sẽ có tác dụng quyết định tạo nên sự chuyển
biến cao về chất lượng dạy học và giáo dục của nhà trường.
Đó chính là lí do khiến tôi chọn đề tài: “Một số biện pháp quản lí nhằm nâng
cao chất lượng giáo dục ở trường TH Suối Thông”
II. GIỚI THIỆU
1. Tìm hiểu hiện trạng
Chất lượng giáo dục, chất lượng dạy học là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình giáo
dục cũng như quá trình dạy và học của nhà trường. Việc nâng cao chất lượng giáo dục
là nhiệm vụ quan trọng nhất cũng là nhiệm vụ cơ bản đầu tiên của nhà trường. Chính
vì vậy đòi hỏi phải có sự nỗ lực rất lớn của các cấp quản lý, đội ngũ giáo viên và toàn
thể học sinh.
Hiện nay, chương trình và nội dung dạy học đang được đổi mới và có nhiều
tiến bộ đáng kể. Tuy nhiên tiếng nói từ thực tiễn nhà trường cho rằng, vẫn có xu

hướng trình bày kiến thức với liều lượng nhiều mà nhẹ về hướng dẫn phương pháp và
tổ chức cho HS làm việc. Điều này dẫn đến tình trạng: GV lo “chạy” cho hết bài, kịp
thời gian tiết dạy mà ít có điều kiện tổ chức các hình thức dạy học khác nhau để thu
hút và gây hứng thú cho học học sinh.
Mặc dù đội ngũ rất nhiệt tình, yêu nghề mến trẻ gắn bó với nghề nghiệp có tâm
huyết với công tác giáo dục nhưng còn một số GV lớn tuổi chưa nhạy bén với việc
đổi mới phương pháp dạy học, hơn thế họ không mấy hào hứng trong việc học tập
nâng cao trình độ, bên cạnh đó cũng còn một vài GV tiếp cận phương pháp mới còn
nhiều hạn chế, khi dạy còn nặng về truyền thụ kiến thức hơn là rèn luyện kỹ năng,
chưa chú ý đến việc phát huy tính sáng tạo của HS. Chính vì vậy tay nghề cũng như
trình độ của đội ngũ chưa đồng đều. Số GV trẻ kinh nghiệm chưa nhiều, tay nghề còn
non nên rất cần được sự quan tâm bồi dưỡng về chuyên môn nghiệp vụ.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

2


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

2. Giải pháp thay thế.
Để nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường tôi đã tập trung cải tiến việc
chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên môn trong nhà trường đồng thời bồi dưỡng nâng cao năng
lực giảng dạy cho đội ngũ giáo viên mà trọng tâm là đổi mới phương pháp dạy học và

đổi mới công tác đánh giá HS, coi đây là khâu đột phá là yếu tố quyết định của quá
trình dạy-học.
3. Mục đích nghiên cứu
Nâng cao nhận thức cho đội ngũ giáo viên trong nhà trường về đổi mới hình
thức và phương pháp dạy học theo mô hình trường Tiểu học mới, chương trình Công
nghệ giáo dục (CGD) nhằm thu hút sự chú ý của đông đảo học sinh.
Nâng cao chất lượng hoạt động tổ khối chuyên môn, đổi mới công tác kiểm tra
đánh giá kết quả học tập của HS trong nhà trường theo thông tư 30/2014/TT- BGDĐT
và Thông tư 22/2016 của BGD&ĐT.
Đề ra các biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng giáo dục ở trường tiểu
học Suối Thông.
4. Giả thuyết nghiên cứu.
Nếu tìm ra được những biện pháp quản lý phù hợp với yêu cầu đổi mới hiện
nay thì chất lượng giáo dục của nhà trường sẽ đạt kết quả cao.
5. Đối tượng nghiên cứu.
Giáo viên - học sinh trường tiểu học Suối Thông.
Từ năm học 2014 – 2015 đến năm học 2016 - 2017.
Đọc và phân tích tổng hợp, hệ thống hóa, khái quát các nguồn tư liệu có liên
quan để xây dựng cơ sở lý luận cho vấn đề nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà
trường.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

3


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

B. PHẦN NỘI DUNG
I. CƠ SỞ LÝ LUẬN
Đất nước càng phát triển, dân càng giàu, nước càng mạnh, xã hội ngày càng
văn minh thì mọi thành viên trong xã hội và các tổ chức của họ càng ý thức sâu sắc về
tương lai của dân tộc và của chính mình. Do đó càng phải quan tâm đến sự nghiệp
giáo dục thế hệ trẻ bằng việc phát huy tối đa tiềm năng sẵn có của đất nước. Muốn
vậy phải nhanh chóng tìm ra các giải pháp tối ưu để nâng cao chất lượng giáo dục ở
tất cả các trường học nói chung.
Nghị quyết 29 cũng yêu cầu: “Đổi mới căn bản công tác quản lí giáo dục, đào tạo,
bảo đảm dân chủ, thống nhất, tăng quyền tự chủ và trách nhiệm xã hội của các cơ sở giáo
dục, đào tạo; coi trọng quản lí chất lượng”.

Theo đường lối đúng đắn của Đảng Cộng sản Việt Nam, Bộ giáo dục và đào tạo
đã triển khai đổi mới chương trình giáo dục các bậc học, các cấp học, trong đó có cấp
tiểu học để tiến kịp xu thế phát triển của các nước trong khu vực và trên thế giới.
Trong những năm gần đây cùng với việc điều chỉnh nội dung chương trình sách giáo
khoa, thực hiện giảng dạy theo chuẩn KTKN, theo mô hình trường TH mới VNEN,
chương trình CGD, chúng ta thấy:
Trường học mới không phải mới về cơ sở vật chất mà tập trung vào đổi mới sư
phạm: đổi mới phương pháp dạy đổi mới phương pháp học, đổi mới phương pháp
đánh giá học sinh, đổi mới tổ chức lớp học, đổi mới sự tham gia của cha mẹ, cộng
đồng vào giáo dục tại các trường tiểu học. Những đổi mới này nhằm giúp nâng cao
chất lượng giáo dục cho HS có hoàn cảnh khó khăn, cũng như tất cả HS tiểu học.
Cùng với thực hiện đổi mới trên là đổi mới quản lí, đổi mới sinh hoạt chuyên môn.
Phương pháp dạy học hướng vào người học, lấy người học làm trung tâm;
nghĩa là dạy học phải xuất phát từ người học, vì người học, nhằm giúp họ có đủ kiến

thức đáp ứng được các đòi hỏi của xã hội trên cơ sở phát huy tối đa tính tích cực và
sáng tạo của người học. Vì vậy, đổi mới phương pháp dạy học là lựa chọn và kết hợp
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

4


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

các phương pháp dạy học cổ truyền với phương pháp dạy học hiện đại, phù hợp với
từng đối tượng, nhằm phát huy tối đa tính tích cực, chủ động và sáng tạo của học
sinh.
Hình thức tổ chức và phương tiện dạy học cũng cần đổi mới cho phù hợp với
phương pháp và nội dung dạy học theo chương trình TH mới (dạy theo lớp, theo
nhóm và cho từng cá nhân học sinh…) ƯDCNTT trong giảng dạy.
Đổi mới cách đánh giá kết quả học tập ở các môn học và HĐGD dựa trên yêu
cầu sau:
- Đánh giá vì sự tiến bộ của học sinh; coi trọng việc động viên, khuyến khích
tính tích cực và vượt khó trong học tập, rèn luyện của học sinh; giúp học sinh phát
huy tất cả khả năng; đảm bảo kịp thời, công bằng, khách quan.
- Đánh giá toàn diện học sinh thông qua đánh giá mức độ đạt chuẩn kiến thức,
kĩ năng và một số biểu hiện năng lực, phẩm chất của học sinh theo mục tiêu giáo dục
Tiểu học.
- Đánh giá thường xuyên bằng nhận xét, đánh giá định kỳ bằng điểm số kết hợp

với nhận xét; kết hợp đánh giá của giáo viên, học sinh, cha mẹ học sinh, trong đó
đánh giá của giáo viên là quan trọng nhất.
- Đánh giá sự tiến bộ của học sinh, không so sánh học sinh này với học sinh
khác, không tạo áp lực cho học sinh, giáo viên và cha mẹ học sinh.
Trước yêu cầu đổi mới hiện nay, đội ngũ giáo viên cần có trình độ chuyên môn
và nghiệp vụ sư phạm vững vàng. Vì vậy, cải tiến việc chỉ đạo sinh hoạt tổ chuyên
môn, đổi mới phương pháp dạy học và cách đánh giá kết quả học tập của HS trong
nhà trường là công tác thiết thực, cấp bách. Điều này góp phần nâng cao chất lượng,
hiệu quả công tác giáo dục của nhà trường.
Ở bậc tiểu học, do đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi học sinh tiểu học nên nhìn
chung phương pháp giảng dạy còn nặng về truyền thụ kiến thức một chiều dẫn đến
việc học của học sinh còn thụ động, chưa phát huy hết tính tích cực chủ động, sáng

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

5


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

tạo của các em. Chưa phát huy hết vai trò của tổ khối chuyên môn. Bên cạnh đó tỉ lệ
giáo viên có trình độ tin học thực sự sử dụng được các phần mềm ứng dụng còn hạn
chế vì vậy việc áp dụng CNTT vào công tác soạn giáo án điện tử, sử dụng bảng
tương tác thông minh... gặp rất nhiều khó khăn, nên ảnh hưởng không nhỏ đến chất

lượng giáo dục chung.
II. CƠ SỞ THỰC TIỄN.
Qua nhiều năm làm công tác quản lý trong nhà trường bản thân tôi nhận thấy
thực tế của vấn đề này là:
*Về đội ngũ giáo viên: Độ tuổi và trình độ chuyên môn không đồng đều một số
ít GV còn nhiều bất cập trong nghiệp vụ sư phạm, thể hiện qua các kỹ năng phân tích,
lựa chọn kiến thức cơ bản và trọng tâm; các kỹ năng xác định, lựa chọn và sử dụng
PPDH; kỹ năng hướng dẫn cách thức cho HS học tập; kỹ năng kiểm tra đánh giá kết
quả học tập của HS theo hướng đổi mới ...
* Về đổi mới phương pháp dạy học theo mô hình VNEN:
Điểm nổi bật của mô hình là đổi mới về cách thức tổ chức lớp học. Theo mô
hình trường học mới, quản lý lớp học là “Hội đồng tự quản học sinh”, các “ban” trong
lớp, do học sinh tự nguyện xung phong và được các bạn tín nhiệm bầu lên. “Hội đồng
tự quản học sinh” là một biện pháp giúp học sinh phát huy quyền làm chủ quá trình
học tập, giáo dục. Học sinh có điều kiện hiểu rõ quyền và trách nhiệm trong môi
trường giáo dục, được rèn các kỹ năng lãnh đạo, kỹ năng làm việc nhóm, hợp tác
trong các hoạt động... Phụ huynh được trực tiếp tham gia giáo dục con em mình thông
qua việc thực hành các kỹ năng cho trẻ.
Tuy nhiên, bên cạnh những ưu điểm, mô hình trường học mới còn bộc lộ một
số điểm chưa hợp lý.
Nhiều học sinh khi tiếp cận mô hình trường học mới tỏ ra khá bỡ ngỡ, chưa
biết cách tự học, chưa hứng thú tham gia thảo luận nhóm, thụ động, trông chờ, ỷ lại
vào nhóm trưởng. Học sinh tiểu học còn rất nhỏ, kỹ năng sử dụng tiếng Việt của một
số em còn hạn chế nên rất khó khăn trong việc giải quyết các yêu cầu bài tập đặt ra.
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

6

Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

Bên cạnh những điều trên, tôi còn nhận thấy, trong một lớp học đông mà thời
lượng của một tiết dạy chỉ từ 30 - 40 phút thì đây là một trở ngại rất lớn cho việc dạy
học theo nhóm. Nếu giáo viên không kiểm soát tốt sự tương tác giữa các học sinh
trong nhóm thì một số có thể lãng phí thời gian vào việc thảo luận những vấn đề
không liên quan hoặc có thể xảy ra trường hợp một học sinh phụ trách nhóm theo
kiểu độc đoán sẽ hướng các bạn còn lại thảo luận những vấn đề không đúng trọng tâm
bài học. Hoặc sẽ có một số học sinh được làm nhóm trưởng nhưng chưa thành thạo
trong việc điều hành hoạt động nhóm nên nhóm học chưa hiệu quả.
Cấu trúc chương trình dạy học còn mang nặng tính “thông báo kiến thức”, tính
định hướng phương pháp dạy học còn mờ nhạt. Về phương tiện và thiết bị dạy học
hiện đại còn nhiều thiếu thốn nên buộc GV vẫn phải thiết kế và tiến hành dạy không ít
số tiết theo lối hỏi đáp là chủ yếu mà không đủ điều kiện để thực hành các phương
pháp dạp học mới, HS cũng theo đó mà ít được thực hành, nghiên cứu trên những
công cụ, phương tiện vật thật, nên hạn chế trong việc pháp huy hứng thú, óc tò mò và
tư duy khoa học. Mặt khác một số giáo viên vẫn chưa bắt kịp với phương pháp và
hình thức dạy học mới dẫn đến chất lượng và hiệu quả giáo dục trong nhà trường
chưa được phát huy tối đa. Do đó, việc đi sâu tìm ra các biện pháp để nâng cao chất
lượng giáo dục trong nhà trường là rất cần thiết.
* Về hoạt động của tổ chuyên môn: Thời gian qua công tác bồi dưỡng đội ngũ
GV ở tổ chuyên môn đã có những chuyển biến tích cực. Song trên thực tế các hoạt
động này chủ yếu là dự giờ, kiểm tra chuyên môn, bình xét thi đua còn mang nặng
tính hình thức, chiếu lệ, chưa có tính tự giác, chưa thiết thực trong việc nâng cao năng
lực chuyên môn, nghiệp vụ của GV, bên cạnh đó hoạt động tự bồi dưỡng của GV còn

rất hạn chế. GV ít dành thời gian để đọc sách báo về chuyên môn. Ít tìm hiểu các
thông tin trên Internet và các diễn đàn liên quan đến việc dạy-học. GV hầu như ít
tham gia nghiên cứu khoa học ứng dụng, phát huy sáng kiến, đúc rút kinh nghiệm
giáo dục… Cán bộ quản lí và GV còn chưa coi trọng vai trò của tổ chuyên môn, chưa
coi tổ chuyên môn là đơn vị hạt nhân của công tác phát triển năng lực dạy học của
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

7


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

mỗi GV và của cả đội ngũ. Nội dung và phương thức hoạt động bồi dưỡng chuyên
môn ở tổ chuyên môn hiện nay còn mang tính tự phát chưa được chỉ đạo một cách bài
bản và do đó, việc bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học ở tổ chuyên môn chưa được
tạo mọi điều kiện và môi trường hoạt động. Công tác bồi dưỡng để xây dựng đội ngũ
GV đầu đàn trong các tổ chuyên môn chưa được chú trọng
Đứng trước thực trạng như vậy là người quản lí tôi phải tìm cho mình một định
hướng nhất định để đưa chất lượng dạy - học của trường ngày càng có kết quả cao,
đưa nhà trường đi lên bắt kịp với xu thế phát triển giáo dục của xã hội.
III. BIỆN PHÁP THỰC HIỆN.
1. Quản lí nâng cao chất lượng đổi mới phương pháp dạy – học:
Đổi mới phương pháp dạy học (PPDH) là một yêu cầu tất yếu trong sự nghiệp
đổi mới giáo dục - đào tạo của nước ta. Đây cũng đang là vấn đề cấp bách không chỉ

được toàn ngành giáo dục quan tâm mà cũng là sự quan tâm trong đường lối lãnh đạo
công tác giáo dục của Đảng. Vấn đề đổi mới PPDH không phải là mới đối với nhà
trường. Nó đã được đề cập, phát động dưới nhiều cách thức khác nhau. Đội ngũ GV ít
nhiều cũng đã được các nhà trường sư phạm trang bị vốn liếng về các PPDH tích cực.
Hơn nữa, đổi mới giáo dục chẳng những đòi hỏi người GV phải từ bỏ hàng loạt
những thói quen tư duy và thói quen dạy học đã ăn sâu thành nếp qua nhiều năm học
mà còn phải "lao tâm khổ tứ", vất vả tìm hiểu từ những tinh thần đổi mới của ngành,
của bộ môn mình đảm nhiệm nói chung đến những bài dạy, tiết dạy cụ thể. Đây là
bước chuyển từ nhận thức tư tưởng tới hành động thực tiễn, từ đổi mới trên lý luận tới
đổi mới trên những công việc giáo dục, giảng dạy thực tiễn hàng ngày. Đây là quá
trình hoàn toàn không dễ dàng gì. Để thực hiện được điều đó tôi đã tiến hành như
sau:
1.1. Nâng cao nhận thức cho đội ngũ GV trong nhà trường về vấn đề đổi mới
PPDH:

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

8


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

a. Về mục đích:
+ Trang bị những tri thức cần thiết, làm cho mọi GV, mọi bộ phận trong trường nâng

cao nhận thức, thống nhất tư tưởng về đổi mới phương pháp dạy học.
+ Tạo ra sự kích thích đội ngũ trong lao động sáng tạo thực hiện vận dụng phương
pháp mới nhằm góp phần nâng cao chất lượng học tập của HS.
b. Về nội dung: Làm cho GV và cán bộ trong trường nhận thức rõ:
+ Tính cấp thiết của đổi mới PPDH: một mặt, làm cho tập thể sư phạm thống nhất
nhận thức: đây là yêu cầu của sự nghiệp đổi mới giáo dục, là hạt nhân của việc thực
hiện chương trình, sách giáo khoa mới, là điều kiện trực tiếp để nâng cao chất lượng
giáo dục; mặt khác, cần coi đây là thách thức đội ngũ mà đội ngũ cần phải đáp ứng,
nhưng cũng là cơ hội phát triển của mỗi GV và của nhà trường.
+ Những định hướng cơ bản của đổi mới PPDH hiện nay:
- Phát huy tính tích cực tự giác, chủ động sáng tạo của HS;
- Bồi dưỡng phương pháp tự học;
- Rèn luyện kỹ năng vận dụng kiến thức vào thực tiễn;
- Tác động đến tình cảm, đem lại niềm vui, hứng thú học tập cho HS.
+ Những đặc trưng cơ bản của phương pháp tích cực:
- Dạy học thông qua tổ chức các hoạt động của HS;
- Dạy học chú trọng rèn luyện phương pháp tự học cho HS;
- Tăng cường tổ chức các hoạt động học tập cá thể, phối hợp với hoạt động học tập
hợp tác.
- Kết hợp đánh giá của thầy với tự đánh giá của trò.
c- Về hình thức tổ chức:
- Tổ chức cho GV đi học các lớp bồi dưỡng hè do Sở, phòng tổ chức;
- Tổ chức học tập, nghiên cứu các tài liệu lý luận nghiệp vụ tại tổ, trường;
- Tăng cường nghiên cứu, trao đổi, thảo luận trong nhóm, tổ chuyên môn và vận
dụng giải quyết từng vấn đề theo yêu cầu ĐMPPDH.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

9


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

- Tổ chức các đợt học tập xen kẽ, lồng ghép vào các sinh hoạt chuyên môn, rèn
luyện tay nghề hàng tuần, hàng tháng trong tổ chuyên môn hoặc các kỳ hội giảng, thi
GV giỏi các cấp.
1.2. Tổ chức, chỉ đạo thường xuyên các hoạt động thực hành đổi mới phương
pháp dạy học trong năm học.
a- Xác định trọng tâm chỉ đạo:
Thống nhất trong nhận thức và tổ chức thực hiện những hoạt động đổi mới phù
hợp, có thể thực hiện được ngay như sau:
* Đổi mới cách xác định mục tiêu bài học: Việc xác định mục tiêu bài học đảm bảo
2 yêu cầu cơ bản:
- Định lượng được mức độ, chuẩn mực kiến thức, kỹ năng và thái độ HS phải
đạt được sau bài học để thực hiện, đồng thời lấy đó làm căn cứ đánh giá kết quả bài
học một cách khách quan, tránh tình trạng đánh giá cảm tính đối với một bài học.
- Chú trọng mục tiêu xây dựng phương pháp học tập, đặc biệt là phương pháp
tự học qua mỗi giờ học, bài học.
* Tăng cường tổ chức cho HS hoạt động với hai hình thức, hoặc làm việc độc lập theo
nhịp độ phân hoá cá nhân, hoặc làm việc theo nhóm; sử dụng triệt để các phiếu hoạt
động học tập; tăng cường giao tiếp thày - trò kết hợp mở rộng giao tiếp trò- trò;
* Nâng cao chất lượng các câu hỏi trong tiết học và đề kiểm tra, giảm số câu hỏi tái
hiện sự kiện, tăng tỷ lệ các câu hỏi yêu cầu tư duy tích cực sáng tạo, chú trọng nhận
xét sửa chữa các câu trả lời cho HS.

Những hoạt động đổi mới trên được tôi quán triệt đồng bộ đối với tất cả các
GV ở tất cả các môn. Tinh thần chỉ đạo chung là: trong mỗi tiết học bình thường, HS
được hoạt động nhiều hơn, thực hành nhiều hơn, thảo luận nhiều hơn và quan trọng
hơn là được suy nghĩ nhiều hơn trong quá trình lĩnh hội nội dung học tập.
b. Lập kế hoạch tổ chức các hoạt động thực hành đổi mới phương pháp trong từng
thời gian: tuần, tháng, học kỳ, năm học (trên cơ sở kế hoạch chuyên môn của các tổ
nhóm chuyên môn và của nhà trường).
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

10


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

c. Tổ chức thực hiện:
- Chỉ đạo tổ nhóm chuyên môn chú trọng tất cả các khâu trong quy trình hoạt
động: xác định những yêu cầu đổi mới, bàn bạc, xây dựng thiết kế tiết dạy mẫu theo
hướng đổi mới, lần lượt cử GV dạy thử nghiệm và tập thể dự giờ, trao đổi, rút kinh
nghiệm, so sánh với bài dạy trước đó để thấy mặt tiến bộ và hạn chế.
- Chỉ đạo điểm những giờ dạy HS theo phương pháp học tập, chú trọng hướng dẫn
HS tự học trên lớp và ở nhà dưới sự hướng dẫn của GV.
- Tổ chức học tập, nghiên cứu, cải tiến cách thức kiểm tra kết quả học tập của HS
theo định hướng đổi mới: sử dụng hợp lý hai hình thức kiểm tra: tự luận và trắc
nghiệm.

- Đổi mới hoạt động của Thư viện nhà trường và Thiết bị dạy học, chú trọng chỉ
đạo việc làm và sử dụng đồ dùng dạy học, phục vụ có hiệu quả cho quá trình đổi mới
phương pháp dạy học.
- Tổ chức các đợt thao giảng, hội thi GV giỏi theo tinh thần đổi mới phương pháp,
thường xuyên tổ chức cho các GV giỏi dự giờ, trao đổi.
- Tổ chức cho GV tham quan, học tập các đơn vị tổ, trường có phong trào và chất
lượng dạy học tốt ở trong và ngoài địa phương.
1.3. Kiểm tra, đánh giá các hoạt động đổi mới phương pháp dạy-học (ĐMPPDH)
Kiểm tra, đánh giá các hoạt động ĐMPPDH với nhiều hình thức khác nhau vừa
có tác dụng điều chỉnh vừa có ý nghĩa thúc đẩy đối với chính quá trình này. Ban giám
hiệu nhà trường thường xuyên phân công tham gia, theo dõi và điều chỉnh các hoạt
động đổi mới nói trên thông qua vai trò của Tổ trưởng, nhóm trưởng chuyên môn, đặc
biệt thông qua việc tăng cường hoạt động của Ban kiểm tra chuyên môn nhà trường.
Công tác kiểm tra, thanh tra chuyên môn được đổi mới theo hướng coi trọng chức
năng phát hiện để phòng ngừa, điều chỉnh, tư vấn cho GV hơn là chỉ tập trung truy
tìm sai sót. Một mặt, cần kết hợp giữa đánh giá của cá nhân với đánh giá của tổ
chuyên môn và của ban giám hiệu để xác định những vấn đề chung cần giải quyết
trong tình hình thực hiện ĐMPPDH trong tập thể tổ nhóm và mỗi GV; mặt khác, đổi
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

11


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

mới việc kiểm tra chuyên môn, thay lối kiểm tra hành chính thủ tục bằng coi trọng
kiểm tra hoạt động dạy học trên lớp của GV và HS; Bên cạnh đó đổi mới công tác
đánh giá thi đua trên cơ sở chú trọng những tiêu chí, những quy định của nhà trường
trong việc tham gia thực hiện ĐMPPDH của mỗi bộ phận, cá nhân. Cải tiến công tác
thi đua trong nhà trường trên cơ sở đánh giá đúng và có chế độ khuyến khích, động
viên kịp thời các hoạt động đổi mới PPDH có hiệu quả.
1.4. Tăng cường tạo điều kiện cho quá trình ĐMPPDH
* Đa dạng hoá, tích cực hoá hoạt động bồi dưỡng GV tại trường.
GV là người hiện thực hoá các PPDH khi tiến hành các hoạt động dạy học ở
trên lớp, đồng thời cũng là lực lượng quyết định sự thành bại của quá trình ĐMPPDH.
Bởi vậy, cần đẩy mạnh các hoạt động bồi dưỡng GV ngay tại nhà trường. Cách làm
có hiệu quả nhất là thông qua các hoạt động học tập, rèn luyện ở tổ nhóm, nhất là hoạt
động thực hành các kỹ năng sư phạm theo hướng đổi mới trong giờ lên lớp hàng ngày
là vấn đề cần được quan tâm tổ chức thường xuyên. Hiệu quả của các hoạt động thực
hành đổi mới PPDH cụ thể ấy là góp phần thiết thực vào việc bồi dưỡng, nâng cao
trình độ và nghiệp vụ sư phạm của đội ngũ GV. Đồng thời, khi trình độ người GV
được nâng cao hơn thì quá trình ĐMPPDH lại càng được tiến hành một cách chủ
động, sáng tạo và có chất lượng hơn .
* Tăng cường đầu tư xây dựng và khai thác thiết bị giáo dục.
Để tổ chức quá trình đổi mới PPDH có hiệu quả, bản thân tôi rất coi trọng vai
trò của các phương tiện dạy học như hệ thống tài liệu học tập bao gồm sách giáo
khoa, sách tham khảo cùng với các loại học liệu khác và hệ thống thiết bị dạy học vì
vậy chúng tôi luôn chú trọng tới việc xây dựng và tăng cường nguồn lực sách cho
Thư viện; Kết hợp giữa đầu tư mua sắm thiết bị với huy động khả năng sáng tạo của
đội ngũ GV trong tự làm đồ dùng dạy học; Tổ chức các hoạt động đa dạng và phong
phú nhằm phát huy vai trò tác dụng của Thiết bị dạy học và Thư viện trường học, coi
đây là một trong những trọng tâm của công tác tổ chức chỉ đạo đổi mới PPDH.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

12


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

* Nâng cao vai trò gương mẫu và năng lực chỉ đạo chuyên môn của đội ngũ cán bộ
quản lý trong nhà trường.
“Cán bộ nào phong trào ấy”, khi đội ngũ cán bộ quản lý nhà trường cùng thống
nhất trong nhận thức về ý nghĩa và sự cần thiết của quá trình ĐMPPDH trong việc
nâng cao chất lượng giáo dục, cùng đồng tâm nhất trí dồn trí và lực để thực hiện
thường xuyên, có hiệu quả các hoạt động đổi mới theo kế hoạch chỉ đạo đã được bàn
bạc, hoạch định, cùng đánh giá mọi hoạt động của mỗi tổ nhóm, mỗi bộ phận, mỗi
GV, mỗi lớp học dựa trên tiêu chí chất lượng và hiệu quả của các hoạt động đổi mới
PPDH thì nhất định quá trình đổi mới PPDH sẽ đạt được những kết quả tốt.
1.5 Quản lí việc chuẩn bị kế hoạch dạy – học.
Để làm tốt việc này, tôi phối hợp với phó hiệu trưởng và các tổ khối chuyên môn
phân công nhau theo dõi, nắm tình hình thực hiện chương trình dạy học hàng tuần,
hàng tháng. Sử dụng thời khoá biểu, thăm lớp dự giờ… để nắm tình hình có liên quan
đến việc thực hiện chương trình dạy học. Tôi kiểm tra qua thời khoá biểu, rà soát tiến
độ thực hiện chương trình dạy học tất cả các môn học và các HĐGD của các lớp sao
cho đồng đều, cân đối.. Với những biện pháp trên việc thực hiện chương trình của
trường tôi đã thực hiện đúng và nghiêm túc. Tạo điều kiện thuận lợi cho việc giảng
dạy các môn học và các HĐGD.

* Đối với kế hoạch day-học:
Đây là việc quan trọng nhất của GV trước khi lên lớp, việc chuẩn bị kế hoạch hoạt
động cho một tiết học song song với việc chuẩn bị đồ dùng dạy học, thiết bị. Đây là
hai công việc chủ yếu trước giờ lên lớp của GV. Để quản lí tốt vấn đề này chúng tôi
đã chỉ đạo đổi mới thiết kế bài học trên các định hướng sau:
- GV nghiên cứu bài học để có thể điều chỉnh, bổ sung bài HDH nhằm giúp HS
biết cách tự học (theo cá nhân, cặp đôi, nhóm, lớp) và GV biết cách tổ chức, hướng
dẫn, đánh giá HS học theo Mô hình trường học mới;
- Chuyển trọng tâm từ thiết kế các hoạt động của thầy sang hoạt động của trò.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

13


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

- Kế hoạch dạy-học phải thực sự là một bản kế hoạch lên lớp trong đó mọi hoạt động
đều được tính đếm theo một quy trình hợp lý trên cơ sở các lo go thực hiện và có sự
phối kết hợp rất chặt chẽ các nguồn lực: người dạy, người học, sách giáo khoa, thiết
bị dạy học...
- Cần dự tính các phương án và cách thức có thể tiến hành để kiểm soát chất lượng
làm việc của HS.
- Hướng dẫn GV lập kế hoạch dạy-học: GV nghiên cứu nội dung bài để phù hợp đối

tượng HS lớp mình. Thống nhất về nội dung và hình thức thể hiện các loại bài soạn
(Về thời gian, phương pháp, hình thức tổ chức) thể hiện rõ được hoạt động của thầycủa trò.
Chỉ đạo phó hiệu trưởng và khối trưởng phân công nhau theo dõi, kiểm tra nắm
tình hình thiết kế phiếu hướng dẫn học của GV.
Bản thân trực tiếp dự các buổi sinh hoạt khối chuyên môn và trao đổi bài khó, chỉ
đạo họp khối theo định kì hoặc theo nhu cầu thực tế, nội dung họp xoáy sâu vào
chuyên môn, đón đầu tìm cách giải quyết, cách thực hiện nội dung chương trình sắp
giảng dạy cũng như công tác chủ nhiệm lớp.
Kiểm tra kế hoạch bài dạy và phiếu điều chỉnh bổ sung nội dung bài trong tài liệu
HDH qua 4 đợt: Giữa kì I, cuối kì I, giữa kì II, cuối năm.
Sau mỗi đợt kiểm tra có khen chê rõ ràng, công khai, công bằng trên tinh thần góp
ý xây dựng. Để đảm bảo cơ sở vật chất, kĩ thuật phục vụ cho việc dạy và học, các
khối trưởng chuyên môn căn cứ vào chương trình giảng dạy cần có đề xuất kịp thời
với nhà trường để mua sắm những đồ dùng phục vụ dạy-học còn thiếu và đề ra những
qui định về sử dụng, bảo quản.
Để nhanh chóng hòa nhập với việc ứng dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy,
với điều kiện phòng ốc nhà trường còn nhiều khó khăn, tôi yêu cầu các GV trong khối
soạn giáo án pawerpoint có ứng dụng CNTT hiện đại để phục vụ công tác giảng dạy
của mình, mỗi GV có ít nhất 2 bài soạn/ tháng ứng dụng CNTT hiện đại. Sau đó, yêu

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

14


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

cầu các lớp trong khối luân phiên nhau dạy trên bảng tương tác thông minh để HS
được học tập dưới một hình thức khác, đồng thời nâng cao tay nghề cho GV.
Qua thời gian theo dõi và kiểm tra thì GV trường tôi đã thực hiện rất nghiêm túc
việc lập kế hoạch dạy-học và điều chỉnh bổ sung tài liệu hướng dẫn học trong từng
bài học phù hợp với đặc điểm tình hình của lớp, chất lượng bài điều chỉnh cụ thể rõ
ràng từng việc qua từng logo giúp HS dễ dàng thực hiện các hoạt động học tập ảnh
hưởng tốt đến hiệu quả tiết dạy, đồng thời nâng cao chất lượng giảng dạy các môn
học trong nhà trường.
* Đối với một tiết dạy :
- GV phải đảm bảo mục tiêu, yêu cầu kiến thức cơ bản, chính xác.
- Phương pháp phù hợp với bài dạy.
- Sử dụng ĐDDH đúng nơi đúng lúc, khai thác triệt để nhằm đạt hiệu quả cao.
- Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo, hứng thú học tập của HS ở các đối tượng.
- Tuỳ theo từng bài, HS tự rút ra bài học, được hướng dẫn kĩ năng thực hành, được tự
liên hệ thực tế cuộc sống, được mở rộng kiến thức…
- Giáo viên dùng lời nhận xét chỉ ra cho HS biết được chỗ đúng, chưa đúng và cách
sửa chữa.
- Để làm được việc này ngay từ đầu năm học trường tôi tổ chức sinh hoạt chuyên môn
phổ biến cụ thể những yêu cầu chung về giảng dạy và những yêu cầu đặc trưng riêng
của từng bộ môn.
* Ví dụ như môn TNXH: Áp dụng phương pháp bàn tay nặn bột vào trong giảng dạy,
cần chú trọng cho HS thực hành, quan sát vật thật, tham quan dã ngoại, … để từ đó
rút ra kết luận về các hiện tượng tự nhiên….
- Đối với giờ lên lớp vai trò của BGH không kém phần quan trọng dù là chỉ đạo gián
tiếp, bởi ban giám hiệu là người luôn được dự giờ với tất cả các thành phần, BGH
cùng với các khối trưởng chuyên môn có những đóng góp ý kiến cụ thể cho những
tiết dạy giỏi … Qua đó chỉ đạo kịp thời cho GV trong trường.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

15


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

- Qua thực tế của trường, tôi thấy: Nhờ sự chỉ đạo trực tiếp của BGH và khối trưởng
chuyên môn mà các tiết tham gia thi GV giỏi các cấp được đánh giá cao.Qua tiết dạy
GV đã thể hiện rõ việc đổi mới phương pháp dạy học, sử dụng giáo cụ trực quan để
khai thác bài một cách hợp lý và có hiệu quả, giúp HS chủ động tiếp thu kiến thức,
thực hành bài tập có kết quả cao.
1.6. Tổ chức sinh hoạt chuyên môn về điều chỉnh tài liệu Hướng dẫn học.
Sau khi được tập huấn cấp Tỉnh trong thời gian hè về nội dung nâng cao năng
lực cho CBQL trong đó có việc nhận biết cách điều chỉnh tài liệu qua nghiên cứu bài
học và thực hành điều chỉnh tài liệu HDH, ban giám hiệu nhà trường đã họp và thống
nhất tổ chức sinh hoạt chuyên đề cấp trường về nội dung điều chỉnh tài liệu Hướng
dẫn học thông qua các bước như sau:
Bước 1: Xây dựng kế hoạch và chuẩn bị:
- Giáo viên thuộc các tổ chuyên môn cần nghiên cứu kỹ tài liệu HDH để liệt kê
danh sách dự kiến những nội dung sẽ điều chỉnh, báo cáo danh sách này cho Tổ
trưởng chuyên môn. Cơ sở để GV điều chỉnh tài liệu căn cứ vào: đặc điểm và trình độ
của HS; điều kiện CSVC của lớp của trường; kinh nghiệm năng lực sư phạm của GV;

nhu cầu của cộng đồng,…
- Tổ trưởng chuyên môn có thể phân công GV dạy thử một bài đã điều chỉnh
nội dung để xem xét sự phù hợp của phương án điều chỉnh tài liệu.
Bước 2: Thảo luận thống nhất nội dung và phương án điều chỉnh tài liệu.
- Đối với SHCM cấp tổ: các GV cùng trao đổi, thống nhất nội dung sẽ điều
chỉnh, đề xuất phương án điều chỉnh tài liệu HDH với các GV khác trong tổ chuyên
môn.
- Đối với SHCM cấp trường: Tổ trưởng chuyên môn báo cáo những nội dung
cơ bản trong tài liệu HDH đã thống nhất điều chỉnh ở tổ. Các tổ chuyên môn cùng
nhau trao đổi về phương hướng điều chỉnh tài liệu sao cho phù hợp với HS trong
trường.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

16


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

Sau đó tổ chức dự giờ để thông qua việc quan sát hoạt động học của HS, cùng
trao đổi về tính hợp lí hoặc những băn khoăn cần trao đổi thêm khi điều chỉnh tài liệu
trong thực tế.
Bước 3: Áp dụng
Các GV áp dụng phương án điều chỉnh tài liệu đã thống nhất vào hoạt động dạy

học ở lớp mình.
Sau khi được tập huấn theo quy trình trên các GV trong trường đã biết cách
điều chỉnh tài liệu HDH một cách cụ thể, rõ ràng từng việc trong từng hoạt động qua
từng logo phù hợp với đối tượng HS, giúp ban tự quản dễ dàng điều hành lớp học, HS
nhìn vào logo và thực hiện được các việc một cách dễ dàng, từ đó hiệu quả tiết học
được nâng lên, góp phần nâng cao chất lượng GD trong nhà trường.
2. Nâng cao chất lượng tổ khối chuyên môn:
Hoạt động chuyên môn đôi khi thường chú trọng vào các công việc họp hành
mang tính chất hành chính, sự vụ, có lúc mang tính hình thức gây lãng phí thời gian,
chưa tập trung vào những vấn đề khó đặt ra trên thực tiễn giảng dạy của giáo viên,
của tổ chuyên môn. Khi dự giờ, chủ yếu tập trung vào theo dõi các hoạt động của GV.
Sau dự giờ việc nhận xét đánh giá cũng chú trọng đến tiến trình của GV. Chính vì vậy
hoạt động chuyên môn chưa hấp dẫn, gây nặng nề, chưa khuyến khích GV chủ động
tự nguyện tham gia, chưa mang lại hiệu quả cho GV và HS.
Đổi mới hoạt động của tổ chuyên môn nhằm giải quyết những bất cập trên, các
hoạt động chuyên môn được thực hiện trên tinh thần dân chủ, công khai, hợp tác, tự
nguyện, chủ động, hỗ trợ, giúp đỡ, lắng nghe, học tập, chia sẻ, tôn trọng lẫn nhau.
Mỗi hoạt động của chuyên môn chuẩn bị thực hiện đều được xem xét trên cơ sở hoạt
động đó có giá trị gì với học sinh, có giá trị gì với nhà trường. Tổ chuyên môn thực
hiện hoạt động xuất phát từ yêu cầu thực tiễn khó khăn, bất cập về giảng dạy, từ nhu
cầu của GV, HS, PH, nhà trường. Tổ chức đành giá các hoạt động mới theo tinh thần
khuyến khích động viên, khách quan, lí giải công việc khoa học. Tổ chuyên môn cần
trở thành địa chỉ để sinh hoạt bồi dưỡng thường xuyên về chuyên môn cho GV
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

17

Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

2.1. Vai trò của tổ khối chuyên môn:
Tổ chuyên môn là nơi trực tiếp triển khai các mặt hoạt động của nhà trường,
trong đó trọng tâm là hoạt động giáo dục dạy và học; đồng thời là nơi tập hợp đoàn
kết, tìm hiểu nắm vững tâm tư, tình cảm của các thành viên trong tổ, kịp thời động
viên, giúp đỡ nhau hoàn thành tốt nhiệm vụ của GV trong trường. Vì vậy việc tổ chức
nâng cao năng lực dạy học của GV tại tổ chuyên môn là hết sức thuận lợi và cần thiết.
Đây cũng là quá trình làm cho đội ngũ GV biết đoàn kết và sáng tạo trong việc thực
hiện tốt nhất mục tiêu của nhà trường; giúp họ thấy được sự phát triển của cá nhân
gắn bó mật thiết với sự phát triển chung của tố khối chuyên môn, của nhà trường.
Các tổ khối chuyên môn tùy theo đặc điểm GV của tổ, cần thực hiện các biện pháp:
- Nắm vững thực trạng trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và nhu cầu bồi dưỡng nâng
cao năng lực dạy hoc của GV trong tổ; Căn cứ vào kế hoạch chung của trường, tổ
khối lập kế hoạch tổ chức bồi dưỡng nâng cao năng lực dạy học của GV. Trong kế
hoạch cần xác định rõ biện pháp, lộ trình thực hiện công tác bồi dưỡng của từng GV
và của cả tổ khối.
- Tham mưu cho hiệu trưởng xây dựng đội ngũ GV cốt cán về chuyên môn, nghiệp vụ
của tổ khối.
- Bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ cho GV thông qua hoạt động tổ chức bồi dưỡng
HS năng khiếu, giúp đỡ HS chưa hoàn thành nội dung môn học, việc tổ chức các hoạt
động ngoại khóa, tham quan học tập của GV, thông qua công tác kiểm tra đánh giá
hoạt động giảng dạy, hoạt động dự giờ, thăm lớp, thao giảng, rút kinh nghiệm.
- Tổ chức sinh hoạt chuyên môn định kỳ nghiêm túc, khuyến khích quá trình tự học,
tự bồi dưỡng. Tổ chức các hoạt động hỗ trợ phát triển chuyên môn cho GV như: phân
công kèm cặp hỗ trợ GV trong đổi mới dạy học, trong ứng dụng CNTT.

Khối trưởng luôn là người đầu tàu, lên kế hoạch và phân công công việc cho
từng thành viên trong khối. BGH kiểm tra từng đợt theo lịch chung của nhà trường.
Mỗi tháng tổ khối sinh hoạt chuyên môn từ 2 đến 3 lần, cần nắm bắt những
vướng mắc trong chuyên môn để có biện pháp khắc phục kịp thời.
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

18


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

2.2. Công tác xây dựng đội ngũ tổ trưởng chuyên môn:
- Trong nhà trường, GV thường sinh hoạt chuyên môn theo khối lớp. Nhà trường chia
ra 2 tổ khối: Khối 1+2 và khối 3+4+5, mỗi khối là một tổ chuyên môn, người đứng
đầu các tổ chuyên môn đó là khối trưởng, do Hiệu trưởng ra quyết định và giao nhiệm
vụ. Tổ chuyên môn là nơi triển khai các hoạt động dạy học trong nhà trường, có quan
hệ hợp tác phối hợp với các bộ phận và đoàn thể khác trong nhà trường. Tổ trưởng
chuyên môn chính là cầu nối giữa Ban giám hiệu và GV nên cần có sự hiểu biết nhất
định về quan hệ quản lý trong nhà trường. Chính vì thế mà ngay từ đầu năm học, sau
khi đã cân nhắc kĩ càng, tôi cùng bàn bạc để chọn ra được những khối trưởng thật sự
đáp ứng được các yêu cầu công tác.
Tiêu chí mà tôi đặt ra khi lựa chọn khối trưởng như sau:
* Về nhận thức:
- Có tâm với nghề, nhiệt tình trong công tác.

- Biết quan tâm đến đồng nghiệp.
- Chấp hành đúng các quy định của Ngành.
- Có lòng yêu nghề mến trẻ, có trách nhiệm cao với công việc.
* Về chuyên môn:
- Có nhiều kinh nghiệm trong công tác giảng dạy.
- Có kiến thức, chuyên môn vững vàng.
- Có trình độ sư phạm nhất định.
* Về các quan hệ trong nhà trường:
- Phải là người thật sự có uy tín.
- Biết điều hành các hoạt động của tổ khối một cách khoa học, hiệu quả.
Nếu trong quá trình lựa chọn khối trưởng, có người không hội đủ các tiêu chí trên
mà họ có thể nằm trong 2 trường hợp sau:
+ Có kinh nghiệm, có uy tín nhưng trình độ chuyên môn còn hạn chế.
+ Có trình độ chuyên môn nhưng kinh nghiệm chưa nhiều.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

19


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

Trong trường hợp như thế, tôi sẽ chọn người có kinh nghiệm, có uy tín đồng thời
có kế hoạch bồi dưỡng thêm về trình độ chuyên môn cho người đó (như động viên tự

học, tự rèn ở các lớp nâng cao tay nghề, hỗ trợ một phần kinh phí học tập …). Bởi vì,
khối trưởng phải thật sự là người có uy tín, có kinh nghiệm thì mới có thể điều hành
các hoạt động của tổ khối. Đây cũng chỉ là giải pháp tạm thời, ưu tiên số một vẫn là
các đối tượng hội đủ các tiêu chí trên. Bên cạnh đó, tôi cũng cần có kế hoạch bồi
dưỡng các nhân tố mới có trình độ nhưng chưa có kinh nghiệm, tay nghề chưa “đủ độ
chín” để có thể kế thừa và hỗ trợ cùng với chúng tôi trong công tác điều hành hoạt
động dạy và học trong nhà trường sau này.
2.3. Công tác bồi dưỡng khối trưởng và các tổ chuyên môn:
Để thực hiện công tác này, tôi đã tiến hành các công việc như sau:
- Yêu cầu các tổ chuyên môn thống nhất lựa chọn tổ chức chuyên đề theo nhu cầu của
tổ khối. Chính vì để cho khối chủ động chọn chuyên đề thực hiện nên hiệu quả
chuyên đề mang lại cao hơn. Chúng tôi cùng với GV trong khối có thể giải quyết
được các thắc mắc còn vướng phải. Đồng thời các GV cũng học tập được nhiều kinh
nghiệm lẫn nhau, tạo được sự đoàn kết gắn bó trong khối.
- Sắp xếp thời gian cùng dự sinh hoạt chuyên môn với các khối. Khơi gợi giúp GV
bày tỏ ý kiến của mình. Từ đó, định hướng giúp GV thực hiện tốt nhiệm vụ của mình.
- Giúp các khối trưởng nhận thức đúng đắn về vai trò của mình trong việc chỉ đạo
chuyên môn ở nhà trường như:
+ Nghiêm túc chấp hành sự phân công của Hiệu trưởng về quản lý, chỉ đạo các
hoạt động chuyên môn trong khối …
+ Tham mưu với Ban giám hiệu phân công chuyên môn cho phù hợp với yêu
cầu của nhà trường, năng lực của GV. Chẳng hạn như đối với GV lớn tuổi, có kinh
nghiệm giảng dạy, có tính kiên nhẫn và hết lòng yêu thương HS, có thể phân công GV
đó giảng dạy ở lớp có nhiều HS yếu hoặc lớp có HS khuyết tật học hòa nhập.
+ Tổ chức các hoạt động thường xuyên nhằm nâng cao chất lượng học tập của HS
Bên cạnh đó, GV cũng chú trọng nâng cao chất lượng HS năng khiếu trong lớp.
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

20


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

+ Thường xuyên bồi dưỡng nghiệp vụ chuyên môn qua việc cùng với Ban giám
hiệu dự giờ thăm lớp, kiểm tra hồ sơ chuyên môn, phân tích sư phạm giờ day. Cụ thể
trong đợt thi “Tiết dạy tốt” chào mừng ngày nhà giáo Việt Nam, chúng tôi trưng dụng
các khối trưởng làm giám khảo. Các hồ sơ cá nhân luôn được khối trưởng kiểm tra
trước một bước trước khi nộp lên bộ phân chuyên môn.
+ Giúp Ban giám hiệu nắm tình hình học tập cụ thể của HS trong khối.
- Việc họp khối không chỉ để bàn bạc về chuyên môn mà tôi còn khuyến khích
GV cùng nhau làm đồ dùng dạy học phục vụ giảng dạy. Chính vì thế mà trong mỗi tổ
khối đều có các đồ dùng dạy học tự làm được đầu tư nhiều, có tính thẩm mĩ cao và có
thể sử dụng được trong rất nhiều môn học, tạo được sự hứng thú cho HS như: trò chơi
“Ô cửa bí mật”, bảng đa năng, lược đồ các trận đánh ở phân môn lịch sử … Có được
điều này là nhờ vào sự hợp sức của tập thể GV trong khối cùng nhau thảo luận và
sáng tạo ra các đồ dùng dạy học sao cho thật hiệu quả.
- Sắp xếp để GV được tham dự đầy đủ, đúng đối tượng các buổi chuyên đề do
Phòng giáo dục tổ chức. Sau đó, trong buổi họp khối chúng tôi yêu cầu rút kinh
nghiệm chuyên đề: những điều học tập được cũng như mặt còn tồn tại. Từ đó, yêu cầu
các GV vận dụng những điều hay vào thực tế giảng dạy tại lớp đồng thời có kiểm tra
việc áp dụng sau chuyên đề.
- Có kế hoạch thường xuyên dự giờ GV trẻ chưa có kinh nghiệm hoặc GV lâu
năm nhưng chưa nắm bắt được phương pháp và hình thức dạy học mới, GV chuyển
khối để có thể kịp thời giúp đỡ, định hướng giúp GV thực hiện nhiệm vụ của mình

một cách tốt nhất.
- Khuyến khích GV mạnh dạn giảng dạy khoán chương trình, soạn bài theo
trình độ thực tế tại lớp nhưng vẫn đảm bảo mục tiêu chương trình của Bộ GD – ĐT đề
ra trong từng giai đoạn. Do đó GV không bị gò bó trong giảng dạy như những năm
học trước nữa, họ chủ động hơn trong việc thực hiện nhiệm vụ của mình.
- Bên cạnh đó, thỉnh thoảng tôi cũng có một số buổi trò chuyện với các chủ tịch
Hội đồng tự quản trong nhà trường, lắng nghe ý kiến bày tỏ của các em về việc học
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

21


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

tập của lớp, về việc giảng dạy và công tác chủ nhiệm của GV. Từ đó, có những chỉ
đạo kịp thời nhằm đưa chất lượng giảng dạy và học tập của nhà trường ngày một đi
lên.
2.4. Mạnh dạn giao quyền chủ động cho khối trưởng.
Song song với công tác xây dựng và bồi dưỡng tổ khối trưởng, tôi giúp cho các khối
trưởng xác định và thực hiện nhiệm vụ cũng như quyền hạn của mình trong quá trình
điều hành các hoạt động của khối, cụ thể là:
- Lập kế hoạch hoạt động chuyên môn của khối trong năm học ngay từ đầu năm.
- Chủ động trong việc tổ chức họp khối theo nhu cầu thực tế cần thiết, không bắt buộc
phải họp định kì 1 lần/ tuần như các năm học trước. Tuy nhiên cần lên lịch họp cụ thể

tuần nào có họp để Ban giám hiệu sắp xếp dự họp.
- Khối trưởng là người chủ trì buổi họp, có quyền quyết định nội dung sinh hoạt tổ
khối trên cơ sở kế hoạch đã đề ra. Nội dung họp cần xoáy sâu vào chuyên môn, không
nêu sự vụ (thông tin sự vụ cần chuyển đến tất cả GV trong tổ khối được thực hiện
thông qua sổ thông báo khối). Khối trưởng cần nêu trước cho GV biết nội dung buổi
họp sắp tới để GV nghiên cứu trước.
- Sau khi các thành viên trong khối bàn bạc thảo luận các vấn đề mắc phải, khối
trưởng là người có quyền quyết định sau cùng. Nếu gặp vấn đề khó khăn mà tổ khối
không tự giải quyết được thì có thể xin ý kiến chỉ đạo của Ban giám hiệu.
- Chủ động lựa chọn và tổ chức thực hiện chuyên đề theo nhu cầu của khối. Các bước
tổ chức thực hiện chuyên đề là:
Chọn
Chuyên đề

Tổng kết
chuyên đề

Đơn vị

Nghiên cứu
tài liệu

Triển khai
kiểm tra

Soạn
kế hoạch

Triển khai
đến tổ khối

Dạy
minh họa

Phân công
thực hiện

Tiểu học Suối Thông

22


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

- Cùng với Ban giám hiệu dự giờ thăm lớp các GV trong khối để có nhận xét
chính xác về tay nghề của GV. Từ đó, có biện pháp bồi dưỡng nâng cao tay nghề GV
một cách hiệu quả nhất.
Để nâng cao chất lượng chuyên môn đồng đều giữa các khối, nhà trường đã
triển khai tổ chức các chuyên đề cấp trường ở các môn từ khối 1 đến khối 5. Sắp xếp
thời gian hợp lý để tất cả GV cùng tham dự, sau đó tổ chức thảo luận rút kinh nghiệm
để đi đến thống nhất về hướng lựa chọn phương pháp giảng dạy, lựa chọn hình thức
dạy học phù hợp với đối tượng HS.
Thực hiện tốt được công tác này là một trong những biện pháp hữu hiệu để củng
cố và nâng cao khả năng chuyên môn cho GV nhất là trong giai đoạn hiện nay. Trong
thời gian qua nhà trường đã áp dụng việc tổ chức thường xuyên các chuyên đề phần
nào đã tháo gỡ cho GV những khó khăn, những vướng mắc khi tiếp cận với phương

pháp mới, đến nay GV không còn lúng túng trong khi tổ chức các tiết dạy trên lớp,
mà họ dần dần cảm thấy nhẹ nhàng hơn, phù hợp với các đối tượng HS, phù hợp với
sự phát triển của xã hội. Thực tế qua các đợt thi GV giỏi các cấp đạt kết quả cao đó là
nhờ sự nỗ lực của GV, cùng với sự chỉ đạo kịp thời của BGH nhà trường.
3. Đổi mới kiểm tra đánh giá học sinh theo thông tư 30/2014/ TT-BGDĐT và
TT22/2016/TT-BGDĐT.
Trong XH hiện nay, giáo dục vẫn còn nặng về ứng thí và tâm lí coi trọng điểm
số, bằng cấp vẫn còn khá phổ biến thì đổi mới công tác kiểm tra, đánh giá thi cử có
tác động trực tiếp, mạnh mẽ đến việc dạy và học; có thể làm thay đổi cả nhận thức,
thói quen của thầy, trò, gia đình và XH. Việc chuyển từ thực trạng chú trọng đo lường
bằng điểm số kết quả tiếp thu kiến thức sang đánh giá toàn diện phẩm chất và năng
lực HS sẽ có tác động đến tất cả các yếu tố khác của chương trình GD. Nhận thức rõ
vấn đề này tôi đã thực hiện đổi mới công tác chỉ đạo việc kiểm tra đánh giá HS như
sau:
- Chỉ đạo và tổ chức sinh hoạt chuyên môn để GV hiểu đúng và đầy đủ ý nghĩa
của việc đổi mới đánh giá HS; trải nghiệm chia sẻ và giúp đỡ GV hiểu và thực hiện
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

23


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

theo bộ công cụ thang đánh giá năng lực, phẩm chất; bảng tham chiếu chuẩn đánh giá

học sinh; cách ra đề kiểm tra, tổng hợp đánh giá cuối HKI, cuối năm học, khen
thưởng HS (tổ chức bình bầu, danh hiệu…); cập nhật, trao đổi thông tin cách đánh giá
để vận dụng vào thực tế dạy học; cách liên lạc hợp với PHHS và cộng đồng để hỗ trợ
HS học tập, tham gia đánh giá GD học sinh…
- Chỉ đạo hướng dẫn, hỗ trợ GV về đánh giá HS:
+ GV được quyền chủ động vận dụng một cách linh hoạt trong đánh giá thường
xuyên bằng nhận xét (có thể bằng “lời nói” hoặc là “viết” vào vở hoặc phiếu học tập,
bài kiểm tra của học sinh);
+ Ra đề kiểm tra, tổng hợp đánh giá cuối học kì 1, cuối năm học;
+ Khen thưởng học sinh;
+ Cập nhật, trao đổi thông tin cách đánh giá để vận dụng vào thực tế dạy học;
+ Cách liên lạc, phối hợp với CMHS và cộng đồng để hỗ trợ HS học tập, tham
gia đánh giá giáo dục HS;
+ Quan tâm đánh giá tất cả HS; không gây áp lực cho HS và CMHS.
- Thực hiện nghiêm túc các biện pháp nhằm giảm nhẹ công việc, thủ tục hành
chính, hồ sơ, sổ sách, không gây áp lực cho GV để họ dành nhiều thời gian hướng
dẫn, giúp đỡ, động viên HS.
- Chỉ đạo và khuyến khích, động viên GV tích cực đổi mới phương pháp dạy
học, tăng cường tổ chức hoạt động cho HS trong giờ học và ngoài giờ lên lớp để HS
có nhiều cơ hội hình thành và phát triển năng lực, phẩm chất, để GV thực hiện tốt hơn
việc đánh giá HS theo hướng tiếp cận năng lực.
4. Các biện pháp quản lí chất lượng GD trong nhà trường:
Chất lượng giáo dục phụ thuộc vào 4 yếu tố, đó là: Đội ngũ, cơ sở vật chất,
đầu vào và công tác quản lý; trong đó công tác quản lý giữ vai trò quan trọng vì trong
điều kiện đội ngũ, cơ sở vật chất, đầu vào như nhau, nơi đâu quản lý tốt thì nơi đó có
chất lượng tốt hơn. Vì vậy, đổi mới quản lý phải bắt đầu từ nhà trường.

Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

24


Đề tài khoa học sư pham ứng dụng

-

Năm học 2016 -2017

Như chúng ta đã biết, quản lý nhà trường là quản lý theo mục tiêu chất lượng,
tức là phải làm cho chương trình, nội dung, phương pháp và hình thức tổ chức giáo
dục phù hợp với các đối tượng học sinh cụ thể, các điều kiện học tập cụ thể. Điều này,
một mặt đòi hỏi hiệu trưởng phải có kế hoạch tổ chức thực hiện chương trình, mặt
khác chỉ đạo tổ chức thực hiện tất cả các hoạt động giáo dục trong nhà trường, điều
kiện cơ sở vật chất, ứng dụng CNTT, công tác đào tạo, bồi dưỡng... tức là triển khai
đồng bộ các giải pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng giáo dục.
Để đổi mới công tác quản lý nhà trường trong giai đoạn hiện nay tôi xác định
cần thực hiện một số vấn đề như sau:
- Trước hết tôi xác định sứ mệnh, mục tiêu của trường mình phù hợp với yêu
cầu của ngành và phù hợp với điều kiện kinh tế XH của địa phương, vai trò của công
tác đảm bảo chất lượng là rất quan trọng. Đó là hoạt động của chính bản thân nhà
trường, hướng tới việc đảm bảo chất lượng vì vậy việc công khai chất lượng GD hàng
năm của nhà trường được thực hiện đầy đủ kịp thời, đảm bảo dân chủ công khai,
được CMHS thừa nhận.
- Bên cạnh đó tôi thường xuyên hướng dẫn, huy động được cha mẹ HS và các
đoàn thể tham gia vào các hoạt động GD của nhà trường, qua đó họ cũng tham gia
đánh giá, góp ý các hoạt động giáo dục và nhận xét góp ý đánh giá HS.
- Ngoài ra quản lý theo chuẩn cũng mang lại hiệu quả cao trong việc nâng cao
chất lượng GD bởi vì “Chuẩn” là hệ thống các yêu cầu cơ bản đối với cá nhân, đơn vị

về một số nội dung nào đó nhằm đáp ứng hay thực hiện một nhiệm vụ nào đó. Hiện
nay trong nhà trường chúng ta quản lý theo các chuẩn: Trường đạt chuẩn quốc gia;
chuẩn nghề nghiệp giáo viên; chuẩn hiệu trưởng, chuẩn phó hiệu trưởng; chuẩn kiến
thức kĩ năng cơ bản của chương trình; chuẩn đánh giá, xếp loại học sinh; tiêu chí
đánh giá trường học thân thiện, học sinh tích cực... Các chuẩn hiện hành có tác dụng
định hướng trong phấn đấu rèn luyện của bản thân Hiệu trưởng, phó Hiệu trưởng và
giáo viên, trong công tác xây dựng đội ngũ, trong điều hành các hoạt động của nhà
trường. Vì vậy trong công tác quản lý, dựa vào các yêu cầu của chuẩn và điều kiện
Đơn vị

Tiểu học Suối Thông

25