Quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh trường Phổ thông Vùng cao Việt Bắc theo định hướng phát triển năng lực (Luận văn thạc sĩ)

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐINH QUANG HUY

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRƯỜNG PHỔ THÔNG
VÙNG CAO VIỆT BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

THÁI NGUYÊN - 2017


ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN
TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM

ĐINH QUANG HUY

QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT QUẢ
HỌC TẬP CỦA HỌC SINH TRƯỜNG PHỔ THÔNG
VÙNG CAO VIỆT BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG
PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC
Chuyên ngành: Quản lý giáo dục
Mã số: 60.14.01.14

LUẬN VĂN THẠC SĨ KHOA HỌC GIÁO DỤC

Người hướng dẫn khoa học: TS. NGÔ GIANG NAM

THÁI NGUYÊN - 2017


LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của bản thân tôi, dưới sự
hướng dẫn của TS. Ngô Giang Nam. Các số liệu có nguồn gốc rõ ràng, tuân thủ
đúng nguyên tắc và kết quả trình bày trong luận văn được thu thập trong quá
trình nghiên cứu là trung thực chưa từng được ai công bố trước đây.
Thái Nguyên, tháng 11 năm 2017
Tác giả luận văn

Đinh Quang Huy

i


LỜI CẢM ƠN
Để hoàn thành luận văn này, tôi đã nhận được sự giúp đỡ của nhiều tập
thể và cá nhân.
Trước hết, tôi xin bày tỏ lòng biết ơn chân thành đến các thầy giáo, cô giáo
trong Ban Giám hiệu, Khoa Tâm lý giáo dục, Bộ phận sau đại học - phòng Đào
tạo, thư viện Trường Đại học Sư phạm - Đại học Thái Nguyên đã tận tình giúp
đỡ tôi trong học tập, nghiên cứu, nhất là trong quá trình tiến hành đề tài luận văn.
Đặc biệt, tôi xin trân trọng bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đến người hướng
dẫn khoa học: TS. Ngô Giang Nam - thầy đã tận tình hướng dẫn, giúp đỡ tôi
trong suốt quá trình nghiên cứu để tôi hoàn thành luận văn này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn Ban Giám hiệu và đồng nghiệp trường Phổ thông
Vùng Cao Việt Bắc; cảm ơn những người thân trong gia đình và bạn bè thân thiết
đã luôn động viên, khuyến kích, tạo điều kiện hỗ trợ, giúp đỡ tôi trong quá trình
thực hiện luận văn.

Dù đã cố gắng rất nhiều, song chắc chắn luận văn này không thể tránh khỏi
những thiếu sót, kính mong nhận được sự góp ý của các thầy giáo, cô giáo, các
bạn đồng nghiệp và những người quan tâm đến vấn đề được trình bày trong luận
văn.
Xin trân trọng cảm ơn!
Thái Nguyên, tháng 11 năm 2017
Tác giả luận văn

Đinh Quang Huy

ii


MỤC LỤC
LỜI CAM ĐOAN ................................................................................................. i
LỜI CẢM ƠN ...................................................................................................... ii
MỤC LỤC ..........................................................................................................iii
DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT ............................................................. iv
DANH MỤC BẢNG ........................................................................................... v
MỞ ĐẦU ............................................................................................................. 1
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................. 1
2. Mục đích nghiên cứu ....................................................................................... 2
3. Khách thể và đối tượng nghiên cứu ................................................................. 3
4. Giả thuyết khoa học ......................................................................................... 3
5. Nhiệm vụ nghiên cứu ...................................................................................... 3
6. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................. 3
7. Cấu trúc luận văn ............................................................................................. 5
Chương 1: CƠ SỞ LÝ LUẬN VỀ QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ
KẾT QUẢ HỌC TẬP CỦA HỌC SINH Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG
THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC ..................................... 6

1.1. Lịch sử nghiên cứu vấn đề ............................................................................ 6
1.1.1. Trên thế giới .............................................................................................. 6
1.1.2. Trong nước ................................................................................................ 8
1.2. Các khái niệm cơ bản ................................................................................. 12
1.2.1. Quản lý..................................................................................................... 12
1.2.2. Đánh giá và hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh ................ 13
1.2.3. Quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh ...................... 15
1.2.4. Phát triển năng lực ................................................................................... 17
1.2.5. Quản lý hoạt động đánh giá kết quả học học tập của người học theo
định hướng phát triển năng lực ở trường phổ thông.......................................... 18
1.3. Những vấn đề cơ bản về hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh
ở trường PT DTNT theo định hướng phát triển năng lực ................................. 20
iii


1.3.1. Đặc điểm hoạt động học tập của học sinh trường PT DTNT và hoạt
động đánh giá kết quả học tập của học sinh trường PT DTNT theo định
hướng phát triển năng lực .................................................................................. 20
1.3.2. Mục tiêu và ý nghĩa của hoạt động đánh giá kết quả học tập của học
sinh PT DTNT ................................................................................................... 23
1.3.3. Nguyên tắc đánh giá kết quả học tập của học sinh theo định hướng
phát triển năng lực ............................................................................................. 26
1.3.4. Phương pháp đánh giá kết quả học tập ................................................... 28
1.3.5. Hình thức ĐGKQHT theo định hướng phát triển năng lực ..................... 30
1.4. Quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học sinh trường PT
DTNT theo định hướng phát triển năng lực ...................................................... 31
1.4.1. Vai trò, ý nghĩa quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực .......................................................... 31
1.4.2. Nội dung quản lý hoạt động ĐGKQHT theo định hướng phát triển
năng lực.............................................................................................................. 32

1.4.3. Các yếu tố ảnh hưởng đến quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập
của học sinh theo định hướng phát triển năng lực ............................................. 39
Kết luận chương 1.............................................................................................. 41
Chương 2: THỰC TRẠNG QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT
QUẢ HỌC TẬP CỦA HS Ở TRƯỜNG PHỔ THÔNG VÙNG CAO
VIỆT BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC ............... 42
2.1. Tổ chức khảo sát hoạt động đánh giá KQHT của học sinh trường Phổ
thông Vùng Cao Việt Bắc theo định hướng phát triển năng lực ....................... 42
2.1.1. Vài nét về trường Phổ thông Vùng Cao Việt Bắc ................................... 42
2.1.2. Mục tiêu và nội dung khảo sát ................................................................. 43
2.2. Thực trạng ĐGKQHT của học sinh Trường Phổ thông Vùng Cao Việt
Bắc theo định hướng phát triển năng lực........................................................... 44
2.2.1. Thực trạng nhận thức của CBQL, giáo viên và học sinh về vai trò, mục
đích, ý nghĩa của hoạt động ĐGKQHT của học sinh theo định hướng phát
triển năng lực ..................................................................................................... 44
iv


2.2.2. Thực trạng việc thực hiện nội dung ĐGKQHT của học sinh theo định
hướng phát triển năng lực .................................................................................. 47
2.2.3. Thực trạng sử dụng các hình thức ĐGKQHT theo định hướng phát
triển năng lực ..................................................................................................... 48
2.2.4. Thực trạng việc thực hiện quá trình tổ chức hoạt động ĐGKQHT của
học sinh theo định hướng phát triển năng lực ................................................... 50
2.3.Thực trạng quản lý hoạt động ĐGKQHT của học sinh trường Phổ thông
Vùng Cao Việt Bắc theo định hướng phát triển năng lực ................................. 57
2.3.1. Nhận thức về tầm quan trọng trong quản lý hoạt động ĐGKQHT của
học sinh theo định hướng phát triển năng lực ................................................... 57
2.3.2. Thực trạng việc xây dựng kế hoạch cho hoạt động ĐGKQHT của học
sinh theo định hướng phát triển năng lực .......................................................... 59

2.3.3. Thực trạng việc tổ chức chỉ đạo hoạt động ĐGKQHT của HS theo định
hướng phát triển năng lực .................................................................................. 61
2.3.4. Thực trạng việc kiểm tra hoạt động ĐGKQHT của GV đối với HS theo
định hướng phát triển năng lực .......................................................................... 68
2.4. Đánh giá kết quả nghiên cứu thực trạng và nguyên nhân .......................... 69
2.4.1. Đánh giá về thực trạng quản lý hoạt động ĐGKQHT của học sinh........ 69
2.4.2. Nguyên nhân của các bất cập trong quản lý hoạt động ĐGKQHT của
học sinh .............................................................................................................. 70
Kết luận Chương 2 ............................................................................................. 72
Chương 3: BIỆN PHÁP QUẢN LÝ HOẠT ĐỘNG ĐÁNH GIÁ KẾT
QUẢ HỌC TẬP CỦA HS TRƯỜNG PHỔ THÔNG VÙNG CAO VIỆT
BẮC THEO ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN NĂNG LỰC .......................... 74
3.1. Nguyên tắc đề xuất các biện pháp .............................................................. 74
3.1.1. Đảm bảo tin
́ h mục đích............................................................................ 74
3.1.2. Đảm bảo tin
́ h thực tiễn ............................................................................ 74
3.1.3. Đảm bảo tin
́ h khả thi ............................................................................... 74
3.1.4. Đảm bảo tính khoa học ............................................................................ 75

v


3.1.5. Đảm bảo được tính kế thừa và phát triển ................................................ 75
3.2. Một số biện pháp quản lý hoạt động đánh giá kết quả học tập của HS
theo định hướng phát triển năng lực .................................................................. 76
3.2.1. Biện pháp 1: Nâng cao nhận thức, năng lực và trách nhiệm trong hoạt
động đánh giá kết quả học tập theo định hướng năng lực cho CBQL, GV, HS ... 76
3.2.2.Biện pháp 2: Hoàn thiện nội dung đánh giá kết quả học tập theo định

hướng phát triển năng lực .................................................................................. 78
3.2.3. Biện pháp 3: Chỉ đạo đổi mới phương pháp và hoàn thiện hình thức
đánh giá kết quả học tập theo định hướng phát triển năng lực.......................... 81
3.2.4. Biện pháp 4: Xây dựng ngân hàng câu hỏi theo hướng phát triển năng
lực ...................................................................................................................... 85
3.2.5. Biện pháp 5: Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra đánh giá trong
ĐGKQHT của HS .............................................................................................. 87
3.3. Mối liên hệ giữa các biện pháp ................................................................... 88
3.4. Khảo nghiệm tính khả thi và tính hiệu quả của các biện pháp đề xuất ...... 89
3.4.1. Mục đích .................................................................................................. 89
3.4.2. Nội dung và cách tiến hành ..................................................................... 89
3.4.3. Kết quả khảo nghiệm tính cấp thiết và tính khả thi của các biện pháp ... 89
Kết luận Chương 3 ............................................................................................. 93
KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ ................................................................. 94
1. Kết luận .......................................................................................................... 94
2. Khuyến nghị................................................................................................... 95
2.1. Đối với Bộ Giáo dục và Đào tạo ................................................................ 95
2.2. Đối với Sở Giáo dục và Đào tạo Thái Nguyên........................................... 96
2.3. Đối với trường Phổ thông Vùng Cao Việt Bắc .......................................... 96
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................... 97
PHỤ LỤC

vi


DANH MỤC NHỮNG TỪ VIẾT TẮT

CBQL

:

Cán bộ quản lý

CBQLGD

:

Cán bộ quản lý giáo dục

CSVC

:

Cơ sở vật chất

ĐBCL

:

Đảm bảo chất lượng

ĐG

:

Đánh giá

ĐGKQHT

:

Đánh giá kết quả học tập

DTNT

:

Dân tộc nội trú

GD

:

Giáo dục

GD&ĐT

:

Giáo dục và đào tạo

GV

:

GV

HS

:

HS

KQHT

:

Kết quả học tập

PTDTNT

:

Phổ thông dân tộc nội trú

PTNL

:

Phát triển năng lực

QL

:

Quản lý

THCS

:

Trung học cơ sở

THPT

:

Trung học phổ thông

TNKQ

:

Trắc nghiệm khách quan

iv


DANH MỤC BẢNG
Bảng 1.1: So sánh giữa đánh giá kiến thức, kỹ năng và đánh giá theo năng
lực ......................................................................................... 22
Bảng 2.1. Vai trò, mục đích của hoạt động ĐGKQHT của học sinh theo định
hướng phát triển năng lực ........................................................... 45
Bảng 2.2. Nhận thức của CBQL, giáo viên và học sinh về ý nghĩa của hoạt
động ĐGKQHT của học sinh ..................................................... 46
Bảng 2.3. Đánh giá của CBQL, GV và HS về việc thực hiện nội dung
ĐGKQHT .................................................................................... 47
Bảng 2.4. Thực trạng sử dụng các hình thức ĐGKQHT ............................ 49
Bảng 2.5. Thực trạng công tác ra đề thi ...................................................... 50
Bảng 2.6. Đánh giá về thái độ của HS và GV trong khi thi ....................... 53

Bảng 2.7. Đánh giá công tác tổ chức coi thi/kiểm tra ................................. 54
Bảng 2.8. Đánh giá về công tác chấm bài của giáo viên ............................ 55
Bảng 2.9. Những việc GV thường làm sau khi KT .................................... 56
Bảng 2.10. Tầm quan trọng trong quản lý hoạt động ĐGKQHT của HS .. 58
Bảng 2.11. Đánh giá công tác xây dựng kế hoạch hoạt động ĐGKQHT của
nhà trường ................................................................................... 59
Bảng 2.12. Các hình thức quản lý hoạt động ra đề thi ................................ 61
Bảng 2.13. Đánh giá về việc quản lý duyệt đề thi và tổ chức in ấn đề thi . 62
Bảng 2.14. Quản lý thực hiện các quy định về tổ chức thi ......................... 63
Bảng 2.15. Đánh giá mức độ quản lý trong chấm thi ................................. 64
Bảng 2.16. Việc thực hiện quản lý các quy định về công bố và lên điểm
thi ................................................................................................ 65
Bảng 2.17. Thực trạng việc quản lý hồ sơ ĐGKQHT của HS ................... 66
Bảng 2.18. Mức độ, hình thức và việc xử lý chế độ thông báo kết quả đánh
giá ......................................................................................... 67
Bảng 2.19. Nguyên nhân những hạn chế trong quản lý hoạt động
ĐGKQHT.................................................................................... 71
Bảng 3.1: Kết quả thống kê sự nhận thức về mức độ cần thiết của các biện
pháp ...................................................................................... 90
v


Luận văn đầy đủ ở file: Luận văn full