Nghiên cứu kỹ thuật ươm giống cây Trám đen (canarium nigrumengler) tại thôn Phú Thịnh 2 – xã Phú Nhuận – huyện bảo Thắng – tỉnh Lào Cai (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

-----------

-----------

V M NH HÀ
“NGHIÊN C U K THU T
M GI NG CÂY TRÁM EN
(CANARIUM NIGRUM ENGLER)T I THÔN PHÚ TH NH 2
XÃ PHÚ NHU N – HUY N B O TH NG T NH LÀO CAI

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Lâm nghi p

Khoa

: Lâm nghi p

Khóa h c

: 20011 - 2015

Thái Nguyên, n m 2015

IH C


I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

-----------

-----------

V M NH HÀ
“NGHIÊN C U K THU T
M GI NG CÂY TRÁM EN
(CANARIUM NIGRUM ENGLER)T I THÔN PHÚ TH NH 2
XÃ PHÚ NHU N – HUY N B O TH NG T NH LÀO CAI

KHÓA LU N T T NGHI P

H

ào t o

: Chính quy

Chuyên ngành

: Lâm nghi p

Khoa

: Lâm nghi p

Khóa h c

: 20011 - 2015

Giáo viên h

ng d n : GS.TS :

Thái Nguyên, n m 2015

IH C

NG KIM VUI


L I CAM OAN

Tôi xin cam oan ây là công trình nghiên c u khoa h c c a b n thân
tôi.Các s li u và k t qu nghiên c u là quá trình i u tra trên th c

a hoàn

toàn trung th c, ch a công b trên các tài li u, n u có gì sai tôi xin ch u hoàn
toàn trách nhi m.

Thái Nguyên, tháng 6 n m 2015
XÁC NH N C A GVHD
ng ý cho b o v k t qu
tr

cH i

GS.TS :

Ng

i vi t cam oan

ng khoa h c!

NG KIM VUIV M nh Hà

XÁC NH N C A GV CH M PH N BI N
Giáo viên ch m ph n bi n xác nh n sinh viên
ã s a ch a sai sót sau khi H i
(Ký, h và tên)

ng ch m yêu c u!


L IC M

N

Tôi xin chân thành bày t lòng bi t n sâu s c
- Th y h
giúp

ng d n GS.TS

n:

ng Kim Vui ã t n tình h

ng d n chi ti t, và

tôi hoàn thành báo cáo này.
- T p th các th y, cô giáo trong b môn TKLN ã t n tình giúp

ki n th c quý báu và truy n

t cho tôi nhi u ki n th c

nh ng

b n thân tôi có th áp

d ng vào th c t trong quá trình th c t p t t nghi p.
- Ban qu n lý v

n

m tr

ng

i H c Nông Lâm Thái Nguyên, cô TH.S

Hà Th Bình ã t o m i i u ki n thu n l i nh t, và giúp
su t th i gian tôi làm

tôi v tài li u liên quan

tài.

- Trong su t th i gian tôi làm

tài và vi t báo cáo t t nghi p tôi luôn nh n

c s h tr nhi t tình t phía c ng

ng dân c t i Xã Phú nhu n cùng toàn th

các b n sinh viên c a tr

ng

i H c Nông Lâm Thái Nguyên.

- Th c t p t t nghi p là d p

c ng c ki n th c ã h c và b

v i công tác nghiên c u khoa h c cho sinh viên tr
-

cs

c khi ra tr

t t t nghi p v i

u làm quen

ng.

ng ý c a ban ch nhi m khoa Lâm Nghi p,Tr

Lâm Thái Nguyên.tôi ã ti n hành

c
ng

i H c Nông

tài: “Nghiên c u k thu t

m gi ng cây Trám en (canarium nigrumengler) t i thôn Phú Th nh 2 – xã
Phú Nhu n – huy n b o Th ng – t nh Lào”.
- Trong quá trình th c t p b ng ni m say mê, nhi t tình,và s c g ng c a b n
thân cùng v i s giúp

c a Th y giáo GS.TS

khoa Lâm Nghi p và các cán b v
thành

n

ng Kim Vui,các th y cô trong

m ã t n tình giúp

, ch b o

tôi hoàn

tài này.

- Do th i gian và trình

còn có h n, nên tôi ch c ch n

th tránh kh i nh ng thi u sót.Vì v y tôi r t mong nh n
c a các th y cô và toàn th các b n

ng nghi p

b n

cs

tài này s không
óng góp ý ki n

tài này hoàn thi n h n.

Em xin chân thành c m n !
Thái nguyên,Ngày 05tháng 05n m 2015
Sinh viên th c hi n

V M nh Hà


DANH M C CÁC B NG
M u b ng 3.1 : B ng s p x p các tr s quan sát phân tích ph
M u b ng 3.2 . B ng phân tích ph
B ng 3.3. S

ng sai 1 nhân t ... 21

ng sai 1 nhân t ANOVA .............................. 25

b trí các công th c thí nghi m .................................................... 26

B ng 3.4. T l cây con xu t v

n c a các công th c h n h p ru t b u ................ 26

B ng 4.1. K t qu nghiên c u v quá trình n y m m c a h t gi ng ....................... 29
B ng 4.2. K t qu nghiên c u v T l cây hình thành c a h t gi ng Trám en

các

công th c thí nghi m ............................................................................................. 29
B ng 4.3. K t qu theo dõi quá trình sinh tr

ng Hvn c a cây Trám en

các công

th c thí nghi m...................................................................................................... 30
B ng 4.4. B ng t ng h p k t qu sinh tr

ng chi u cao vút ng n Hvn

các công

th c thí nghi m...................................................................................................... 31
B ng 4.5.

ng thái lá c a cây trám en

B ng 4.6. B ng t ng h p k t qu sinh tr

các công th c thí nghi m...................... 32
ng

ng thái lá c a cây trám en

các

công th c thí nghi m ............................................................................................. 33
B ng 4.7. K t qu theo dõi quá trình sinh tr

ng D00 c a cây Trám en

các công

th c thí nghi m...................................................................................................... 34
B ng 4.8. B ng t ng h p k t qu sinh tr

ng

ng kính g c D00 c a cây trám en

các công th c thí nghi m ................................................................................... 35
B ng 4.9. T l cây con xu t v

n c a các công th c h n h p ru t b u ................ 40


DANH M C CÁC B NG BI U

Bi u

1: tình hình sinh tr

Bi u

2:

Bi u

3:

ng Hvn c a cây............................................... 32

ng thái lá trung bình các l n

m ............................................ 33

ng kính g c trung bình các l n

m ...................................... 37


M CL C

Ph n 1 ............................................................................................................ 1
M

U ....................................................................................................... 1

1.1.

tv n

............................................................................................... 1

1.2. M c ích nghiên c u ............................................................................... 2
1.3. M c tiêu nghiên c u ................................................................................ 2
1.4. Ý ngh a.................................................................................................... 3
1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c ..................................... 3
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n ......................................................................... 3
Ph n 2 ............................................................................................................ 4
T NG QUAN V N

NGHIÊN C U ....................................................... 4

2.1 C s khoa h c c a v n

nghiên c u ..................................................... 4

2.2 Tình hình nghiên c u trong n

c và ngoài n

c ...................................... 8

2.2.1 Tình hình nghiên c u trên th gi i ......................................................... 8
2.2.2 Tình hình nghiên c u trong n
2.3. i u ki n c s c a

a ph

c........................................................... 9

ng............................................................... 9

2.3.1. i u ki n t nhiên khu v c nghiên c u ............................................... 10
2.3.1.Tài nguyên khoáng s n ........................................................................ 11
2.3.3. Kinh t - xã h i. .................................................................................. 13
Ph n 3 .......................................................................................................... 18
IT
3.1.
3.1.1.

NG, N I DUNG, VÀ PH
it
it

NG PHÁP NGHIÊN C U ............. 18

ng nghiên c u và ph m vi nghiên c u ....................................... 18
ng nghiên c u ......................................................................... 18

3.1.2. Ph m vi nghiên c u ............................................................................ 18
3.2. N i dung nghiên c u ............................................................................. 18


3.3 Ph

ng pháp nghiên c u ........................................................................ 18

3.3.1. Ph

ng pháp ngo i nghi p................................................................ 18

3.3.2. Ph

ng pháp phân tích và x lý s li u .............................................. 20

Ph n 4 .......................................................................................................... 27
K T QU VÀ PHÂN TÍCH S LI U ........................................................ 27
4.1.3. B o qu n h t gi ng ............................................................................ 28
4.2. Làm

t óng b u .................................................................................. 28

4.2.1. T l n y m m c a các ô h t em ki m nghi m .................................. 29
4.3. K t qu nghiên c u nh h ng c a m c
bón phân n Hvn, s lá, D00
c a cây Trám en. ........................................................................................ 30
4.3.1. K t qu nghiên c u nh h ng c a m c
phân trong các CTTN n
Hvn c a cây Trám en. .................................................................................. 30
4.4.

xu t b n h

ng d n k thu t s n xu t gi ng cây Trám en .............. 37

4.4.1. Thu hái, ch bi n qu (h t) ................................................................. 37
4.4.2 Làm
4.4.3.Ph

t óng b u ............................................................................... 37
ng pháp x lý và kích thích h t gi ng Trám en .......................... 37

4.4.4. Th i v gieo h t .................................................................................. 38
4.4.5. C y cây m m ...................................................................................... 38
4.4.6. Ch m sóc ............................................................................................ 39
4.4.7. Phòng tr sâu b nh ............................................................................ 39
Ph n 5 .......................................................................................................... 40
K T LU N VÀ

NGH .......................................................................... 40

5.1 K t lu n .................................................................................................. 40
5.1.1. K thu t gieo

m .............................................................................. 40

5.1.2.K t qu x lý kích thích và gieo
5.1.3.K t qu v theo dõi sinh tr

m h t trám en ............................. 41

ng c a cây trám en ............................. 41


5.2. Nh ng t n t i và ki n ngh .................................................................. 41
TÀI LI U THAM KH O.......................................................................... 43


1

Ph n 1
M
1.1.

U

tv n
Vi c t o gi ng là m t công vi c r t quan tr ng

nghi p.

i v i ngành lâm

ph c v xây d ng và tái thi t nh ng khu c nh quan môi tr

ph c v

i s ng con ng

ng

i thì vi c t o gi ng là m t khâu h t s c c n thi t.

Trám en (Canariumtramdenum ) là m t chi các loài cây thân g trong
h Burseraceae, có ngu n g c

vùng nhi t

i châu Phi và mi n nam châu Á,

t mi n nam Nigeria v phía ông t i Madagascar, Mauritius,
nam Trung Qu c và Philipine. Là lo i cây th
40-50 m, v i các lá m c
và th sinh

, mi n

ng xanh thân g l n cao t i

i hình chân chim. Phân b trong r ng nguyên sinh

h u h t các t nh mi n B c, nhi u nh t

V nh Phúc, B c Thái….

n

Qu ng Bình, Ngh An,

cao t 500m tr xu ng. Th

ng m c r i rác

trong r ng, h n giao v i các loài: Lim xanh, Xoan ào, Lim x t, Ngát, C ng
s a, B a, G i, Vên vên…. nh ng c ng có khi m c thành lo i hình Trám
chi m u th rõ r t, ho c Trám + Vên vên hay Trám + Lim xanh.
-Giá tr kinh t : Trám là cây a tác d ng g dùng x ván, làm c t fa,
óng

m c gia d ng thông th

cháy, dùng

ng. Nh a cây trám en có mùi th m, d

ch bi n s n, vecni, xà phòng, d u th m và làm h

cây trám en n ngon nh t trong các lo i trám, dùng
mu i

n d n (th

ng ngâm trong n

Tr ng trên

: kho cá, kho th t,

c m m), làm ô mai khô

ch ng ho, a ch y. Ngoài ra còn dùng qu trám en

ng. Qu

gi i

c,

ch a m t có m ng.

t t t 7 n m s cho thu ho ch. Cây thành th c có th

t 200-

300kg qu /cây và cho thu ho ch trong th i gian kho ng 30 n m.
-

c i m hình thái : Cây g l n, cao 25-30m,

Thân th ng, phân cành cao. V màu nâu nh t khi

ng kính t i 90cm.

o ra có m màu en. Toàn

thân có mùi th m h c. G nh , m m, màu xám tr ng.


2

Lá kép lông chim 1 l n l , không có lá kèm. Lá chét hình thuôn trái xoan, dài
6-12cm, r ng 3-6cm, phi n c ng, ròn, m t trên bóng,m t d

i s m h n,

u

và uôi lá h i l ch. Gân bên 8-10 uôi.Cu ng lá chét dài 0,5cm.
Hoa t chùm hình viên thu , th

ng dài h n lá, hoàn toàn nh n. Hoa

màu tr ng vàng nh t, cu ng lá b c d ng v y, cu ng hoa dài 1,5-2cm.
Qu h ch hình tr ng dài, dài 3,5-4,5cm, r ng 2-2,5cm, nhân 3 ô không
u. Khi chín màu tím en.Hình dáng lá cây con thay
lên lá

i nhi u, t lá x thu

n, cu i cùng m i sinh lá kép nh cây tr ng thành. Cây và qu trám en.
Cây a sáng m c nhanh, a

m c nhi u

nh ng n i

t sét pha, t ng

t dày,

d c th p, cá bi t có th s ng

m trung bình,
c c trên

t s i.

Qu trám en n bùi, béo, r t ngon, là lo i rau qu s ch, m t

cs n

Kh n ng tái sinh h t m nh d

i tán r ng có tàn che 0,3-0,4.

quý c a các t nh trung du, mi n núi phía B c. Tr ng cây trám en cho hi u
qu kinh t cao. Cây trám en cái 7 - 10 n m tu i cho thu 2 - 3 t qu /n m tr
giá 2-3 tri u

ng.Do ó tôi ti n hành th c hi n

“Nghiên c u k thu t

tài t t nghi p nh m:

m gi ng câytrám en (canarium nigrum engler) t i

thôn Phú Th nh 2 – xã Phú Nhu n – huy n B o Th ng - t nh Lào Cai”.
1.2. M c ích nghiên c u
- Làm quen v i công tác nghiên c u khoa h c
-C ng c ki n th c
-Góp ph n t o gi ng cây Trám en m t cách nhanh nh t,

t ch t l

ng

cao ph c v tr ng r ng
1.3. M c tiêu nghiên c u

- Tìm hi u k thu t s n xu t gi ng cây Trám en
- L a ch n
m m nhanh, u

c ph

ng pháp kích thích h t gi ng cây Trám en n y


3

-Xác
tr

nh

c công th c h n h p ru t b u có nh h

ng c a cây Trám trong giai o n v

n

ng

n sinh

m

1.4. Ý ngh a
1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c

- Các k t qu nghiên c u là c s nghiên c u khoa h c cho các nghiên
c u ti p theo.
- Giúp cho sinh viên làm quen v i th c t s n xu t,bi t áp d ng và k t
h p gi a lý thuy t và th c hành
- T o cho sinh viên m t tác phong làm vi c t l p khi ra th c t
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n
- K t qu nghiên c u v n d ng vào s n xu t
khi gieo

m cây Trám en

o nv

t o h n h p ru t b u

xu t xây d ngnh ng bi n pháp ch m sóc t o gi ng cây con
n

giai

m.

- T o cây con

m b o,có ch t l

ng t t

- Góp ph n phát tri n cây trám en tr
bi n h n, áp ng nhu c u c a ng

xoá ói gi m nghèo.

thành lo i cây tr ng ph

i dân, góp ph n nâng cao thu nh p và


4

Ph n 2
T NG QUAN V N

NGHIÊN C U

2.1 C s khoa h c c a v n

nghiên c u

Nhân gi ng b ng h t là ph

ng pháp nhân gi ng em hi u qu cao và

áp d ng ph bi n trong su t th i gian qua.
Trong gieo
vào

m, vi c x lý h t gi ng là m t khâu quan tr ng,tùy thu c

c i m sinh lý,c u t o v h t c a h t gi ng khác nhau thì vi c x lý h t

c ng khác nhau,c n c vào
l a ch n ph
ng

dày c a v h t và hàm l

ng pháp x lý thích h p. X lý kích thích h t gi ng là tác

ng lo t lên l

ng h t gi ng c n gieo nh m di t n m và các m m b nh

h i, ng th i kích thích h t gi ng n y m m nhanh và
ph

ng tinh d u trong h t

ng pháp x lý kích thích h t gi ng nh : Ph

gi i,…Nh ng hi n nay ph
thích h t n y m m) th

ng pháp v t lý,hóa h c, c

ng pháp v t lý (dùng n

ng

u. Hi n nay có nhi u

c có nhi t

c s d ng ph bi n h n. Ph

kích

ng pháp này

n

gi n d làm mà l i còn oan toàn,áp d ng cho nhi u lo i h t.
Quá trình n y m m c a h t chia làm 3 giai o n g i nhau:
+ Giai o n v t lý: H t hút n
hiêu

c và tr

ng lên làm cho h t n t ra ,d u

u tiên c a n y m m.
+ Giai o n sinh hóa: D

men,quá trình hô h p và
chuy n

n vùng sinh tr

i tác

ng c a nhi t

và m

ng hóa t ng lên,các ch t d tr

ho t tính

c s d ng và

ng.

+ Giai o n sinh lý: S phân chia và l n lên c a các t bào làm cho r
m m và ch i âm ra ngoài h t thành cây m m.
Kích thích
c n nuôi d

c h t n y m m t t không có ngh a là cây con s t t, mà

ng cây trong môi tr

c ch m sóc và cung c p

y

ng t t. V i cây con nuôi trong b u c n ph i
dinh d

ng thì cây con m i sinh tr

ng

5

t t

m b o yêu c u v m t s l

ng c ng nh ch t l

ng áp ng nhu c u

cây gi ng.
m (N) là m t nguyên t quan tr ng b t nh t trong các nguyên t c u
t o nên s s ng.

m có trong thành ph n t t c các protein

n gi n và ph c

t p, mà nó là thành ph n chính c a màng t bào th c v t, tham gia vào thành
ph n c a axit Nucleic (t c ADN và ARN), có vai trò c c k quan tr ng trong
trao

i v t ch t c a các c quan th c v t.

m còn có trong thành ph n c a

di p l c t , mà thi u nó cây xanh không có kh n ng quang h p, có trong các
h p ch t Alcaloid, các phecmen và trong nhi u v t ch t quan trong khác c a

t bào th c v t .
Bi u hi n Thi u
vàng.Thi u

m (N) cây sinh tr

ng còi c c, lá toàn thân bi n

m có ngh a là thi u v t ch t c b n

kh n ng sinh tr

ng b

hình thành t bào nên

ình tr , hàng lo t các quá trình sinh lý - sinh hóa

trong cây c ng b ng ng tr , di p l c ít

c hình thành nên làm lá chuy n

vàng.
Tuy nhiên n u bón th a
không chuy n hóa h t
vô c gây

m c ng không t t.Th a

c sang d ng h u c , làm tích l y nhi u d ng

c cho cây. Th a

m s làm cho cây sinh tr

vóng. Các h p ch t các bon ph i huy
không hình thành
thành hoa qu b

m s làm cho cây
m

ng thái quá, gây

ng nhi u cho vi c gi i

c

m nên

c các ch t “x ” vì v y làm cây y u, các quá trình hình
ình tr làm gi m ho c không cho thu ho ch v.v..

Lân(P) c ng quan tr ng không kém so v i

m. Thi u lân không m t t

bào s ng nào có th t n t i.Nucleoproteid là v t ch t di truy n t i quan tr ng
trong nhân t bào không th thi u thành ph n Phospho (lân).Nucleoproteid là
h p ch t c a protein và axit nucleic, mà axit nucleic có ch a Phospho.Axit

nucleic là m t h p ch t cao phân t có tính ch t nh m t ch t keo.AND và
ARN là 2 d ng t n t i c a axit nucleic.C u trúc c a 2 ch t này c c k ph c


6

t p và óng vai trò “sao chép l i các

c i m sinh h c” cho

i sau.Trong

thành ph n c a axit nucleic Phospho chi m kho ng 20% (Quy v P2O5) và
axit nucleic t n t i trong m i t bào và trong t t c các mô và b ph n c a
cây. Phospho còn có trong thành ph n c a r t nhi u v t ch t khác c a cây nh
phitin , lexitin, saccarophosphat v.v.. các ch t này

u có vai trò quan tr ng

trong th c v t nói chung , trong ó có cây cà phê , Cây n qu ,cây ca cao ,
cao su và t t c các lo i cây trông khác.
Bi u hi n thi u lân (phospho) là nh ng lá già có nh ng m ng m u
huy t d (tía).Cây thi u lân thì quá trình t ng h p protein b ng ng tr và s
tích l y

ng saccaro x y ra

h p và có xu h

ng d ng

t i l i so v i cây có

ng th i.Cây thi u lân lá b nh l i và b n lá b
ng. Khi lá ch a bi n sang m u tía thì m u lá b

lân. Thi u lân cây sinh tr

ng ch m l i và quá trình

chín c ng b kéo dài.Tuy nhiên th a lân l i làm cho cây s d ng lân t i h n,
vì trong tr
sinh tr

ng h p này r t nhi u lân n m

d ng vô c , nh t là

các b ph n

ng.Th a lân làm cho cây chín quá s m, không k p tích l y

cm t

v mùa n ng su t cao.
Kali ( K) Là m t nguyên t r t linh
d ng ion.

ng và t n t i trong cây d

i

c bi t kali không có trong thành ph n các ch t h u c trong

cây.Kali t n t i ch y u

huy t t

ng t bào và không bào và hoàn toàn

không có m t trong nhân t bào. H u h t kali trong t bào th c v t (80%) t n
t i trong d ch t bào, ch kho ng 20% là t n t i
th keo trong huy t t

d ng h p ph trao

iv i

ng và không bào. M c dù không tr c ti p tham gia vào

c u trúc v t ch t c u t o nên t bào nh ng kali l i có vai trò quan tr ng trong
vi c n

nh các c u trúc này và h tr cho vi c hình thành các c u trúc gi u

n ng l

ng nh ATP trong quá trình quang h p và phosphoril hóa. Kali nh

h

ng tr

c tiên

n vi c t ng c

ng hydrat hóa các c u trúc keo c a huy t

t

ng, nâng cao kh n ng phân tán c a chúng mà nh

ó giúp cây gi n

c


7

t t, t ng kh n ng ch ng h n. Kali giúp cây t ng c
c khoai tây và

ng saccaro trong cây c c i

nhi u lo i cây rau qu khác nhau. Kali t ng c

ng tích l y tinh b t trong
ng và

ng

n trong r t

ng tính ch ng rét và s ch ng

ch u qua mùa ông c a cây nh nó làm t ng l c th m th u c a d ch t bào.
Kali c ng giúp cây t ng c
Kali giúp cây t ng c

ng kh n ng kháng các b nh n m và vi khu n.

ng kh n ng t ng h p các h p ch t hydrat các bon cao

phân t nh cellulo, hemicellulo, các h p ch t peptit v.v..nh
lo i cây hòa th o c ng cáp, ch ng

ó làm cho các

t t. Kali giúp cho cây t ng c

ng t ng

h p và tích l y hàng lo t các vitamin, có vai trò quan tr ng trong

i s ng

th c v t. Thi u kali gây nh h

ng x u

v ng kali s làm suy y u ho t

ng c a hàng lo t các men, làm phá h y quá

trình trao

n s trao

i ch t trong cây. Thi u

i các h p ch t cacbon và protein trong cây, làm t ng chi phí

ng cho quá trình hô h p, gây lép h t, làm gi m t l n y m m và s c s ng
h t gi ng d n

n nh h

ng x u

ns l

ng và ch t l

ng mùa màng.

Bi u hi n thi u kali có th th y là: Các lá già tr nên vàng s m và b t
u t bìa lá sau ó bìa lá và

u lá có th tr nên

m vàng ho c b c, bìa lá

ch t và b h y ho i và lá có bi u hi n nh b rách. Thi u kali làm ch m l i
hàng lo t các quá trình hóa sinh ,làm x u i h u nh t t c các m t c a quá
trình trao
tr

i ch t. Thi u kali s làm ch m quá trình trình phân bào, s t ng

ng và s dài ra c a t bào.Thi u kali còn làm gi m n ng su t quang h p

và tr c ti p d n

n gi m s n l

c ng không t t cho cây. D th a
không hút
th a

c

y

ng mùa màng.Ng

c l i, s d th a kali

m c th p gây

i kháng ion, làm cây

các ch t dinh d

ng khác nh magie, natri v.v.., D

m c cao có th làm t ng áp su t th m th u c a môi tr

c n s hút n c và dinh d ng nói chung, nh h ng x u

ng

t, ng n

n n ng su t mùa màng.


8

2.2 Tình hình nghiên c u trong n

c và ngoài n

c

2.2.1 Tình hình nghiên c u trên th gi i
Tìm hi u và nghiên c u v các loài cây r ng là m t quá trình lâu dài và
ph c t p.Tuy v y v n

này c ng ã thu hút

lâm h c.Khi nghiên c u v cây r ng ng

c s chú ý c a r t nhi u nhà

i ta th

ng t p chung nghiên c u v

nh ng loài cây có giá tr kinh t ,giá tr sinh thái…
M

u là nhà th c v t h c Hà lan-Van helmont 1629 ông ã tr ng cây

li u n ng 2.25 kg vào thùng ch a 80kg
trong khi

t ,m t n m sau cây li u n ng 66kg

t cgir gi m i 66g . Ông ã k t lu n r ng : Cây ch c n n c

Vào cu i th k XVIII

u th K XIX thuy t mùn do thaer (1873)

xu t cho t ng cây h p th mùn

s ng.

u th k XIX nhà hóa h c ng

c Liibig (1840) ã xây d ng thuy t ch t khoáng.Ông cho r ng
c a

t là do hàm l

s ng.

ng ch t khoáng

trong

i

màu m

t.Ông nh n m nh r ng vi c

bón phân hóa h c cho cây s làm t ng n ng su t cây.N m 1963 kinur và
chiber kh ng

nh vi c bón phân vào

nhau. Cùng n m ó turbittki ã
c hoàn thi n m t cách úng
d

t cho t ng th i kì khác nhau là khác

a ra quan i m “các bi n pháp bón phân s

n theo s hi u bi t sâu s c v nhu c u dinh

ng c a t ng lo i cây,phân bón và

t.

Vào n m 1964 ông priantnikov
dinh d

ng b sung cho cây sinh tr

a ra quan i m phân bón là ngu n
ng và phát tri n t t .

i v i t ng lo i

cây, t ng lo i phân bón ,t ng tu i cây c n có nh ng nghiên c u c th
tránh lãng phí phân bón không c n thi t.vi c bón phân thi u ho c th a
làm cho cây ch t l

ng kém i và sinh tr

Theo Thomas (1985) ch t l

u

ng ch m l i.

ng cây con có m i quan h logic v i tình

tr ng ch t khoáng.Nit và photpho cung c p nguyên li u cho s sinh tr
và phát tri n c a cây con. Tình tr ng dinh d

ng

ng c a cây con th hi n rõ qua


9

màu s c lá.Phân tích thành ph n hóa h c c a mô c ng là cách duy nh t
l

ng m c

thi u h t dinh d

ng c a cây con.

Trong nh ng n m tr l i ây nhi u n

c trên th gi i nh Anh,M ,

Nh t B n,Trung Qu c… ã s d ng nhi u lo i ch ph m phân bón
cho cây làm t ng n ng su t và ch t l
môi tr

o

bón

ng s n ph m mà không gây ô nhi m

ng nh : antonik, yougen (Nh t B n) cheer, organic c a Thái

Lan,ho c blomm blus, solu spray, spray-Ngrow c a M …nhi u ch ph m ã
c th nghi m và cho phép s d ng trong các l nh v c nông lâm nghi p.
Theo Thomas (1985) ch t l

ng cây con có m i quan h logic v i tình

tr ng ch t khoáng.Nit và photpho cung c p nguyên li u cho s sinh tr
và phát tri n c a cây con. Tình tr ng dinh d

ng c a cây con th hi n rõ qua

màu s c lá.Phân tích thành ph n hóa h c c a mô c ng là cách duy nh t
l

ng m c

thi u h t dinh d

c giám

1790 (Loureiro); sau

ó

o

ng c a cây con.

2.2.2 Tình hình nghiên c u trong n
Trám en

ng

c

nh tên khoa h c Pimela nigra Lour.T n m
c chuy n tên khoa h c là Canarium nigrum

(Lour.)Engl. (n m 1900) và C. pimela Leench (n m 1805).N m 1985, hai nhà
th c v t Tr n

nh

i và Yakolev ã giám

nh l i tên h p pháp c a loài

trám en là C. tramdenum. Theo nhân dân, trong tr ng tr t có nhi u lo i trám
en nh : trám thoi và trám i. Trám thoi có qu hình thoi rõ, còn trám i có
chi u dài ng n h n so v i trám thoi.C n chú ý các thông tin này

ch n cây

gi ng t t, qu ngon khi tr ng tr t.
2.3. i u ki n c s c a

a ph

ng

Xã Phú Nhu n có di n tích
ng

i, m t

dân s 114 ng

t t nhiên 8.338.00 ha, dân s 9.512

i/km2, có

a hình g m các d i thung l ng h p

ch y dài và các d i núi c a dãy Hoàng Liên S n, nhi u su i l n, khí h u nhi t
i gió mùa,

m không khí trung bình t 60 – 86%, l i có ranh gi i ti p


10

giáp v i hai huy n V n Bàn và Sa Pa nên có ti m n ng, nhi u i u ki n thu n
l i trong giao l u kinh t - v n hóa - xã h i không nh ng v i các xã trong
huy n mà còn ngoài huy n. Xã là m t xã thu c vùng
nhiên l n là i u ki n thu n l i phát tri n kinh t v

i núi th p, qu
n

tt

i, kinh t nông

nghi p a d ng, b n v ng.
2.3.1. i u ki n t nhiên khu v c nghiên c u
2.3.1.1.V trí

a lý

Phú Nhu n xã có di n tích
c a huy n và n m

t t nhiên l n th 3 trong s 15 xã, th tr n

phía Tây Nam c a huy n. V i di n tích 8338.00 ha chi m

12,22 % t ng di n tích

t t nhiên c a huy n, xã có v trí a lý nh sau:

Phía B c giáp th tr n T ng Lo ng.
Phía ông giáp xã S n Hà.
Phía Nam giáp huy n V n Bàn.
Phía Tây giáp huy n SaPa.
Là xã có ranh gi i ti p giáp v i hai huy n V n Bàn và Sapa nên có i u

ki n giao l u kinh t không nh ng v i trong huy n mà còn c ngoài huy n.
2.3.1.2.

a hình,

a m o:

a hình bao g m các d i thung l ng h p ch y dài và các d i núi cao.
Là xã có nhi u su i l n b t ngu n t các dãy núi cao (thu c dãy Hoàng Liên S n).
Nhìn chung

a hình xã ít ph c t p, t o i u ki n thu n l i cho phát tri n

nông, lâm nghi p và các ngành kinh t khác.
2.3.1.3. Khí h u.
N m trong vùng khí h u nhi t
nh h

i gió mùa, nóng m, m a nhi u, ch u

ng tr c ti p khí h u gió mùa, m t n m có 2 mùa rõ r t, mùa m a t

tháng 4

n tháng 9, mùa khô t tháng 10

- Mùa m a: Th i ti t nóng m, l
c n m, trong ó tháng 6,7 và 8 có l

n tháng 3 n m sau:

ng m a l n chi m 80% l

ng m a l n nh t.

ng m a


11

- Mùa khô b t

u t tháng 10

n tháng 3 n m sau, có nhi t

t 22-230C; tháng nóng nh t là tháng 7, nhi t

trung bình 30 - 320C. Tháng l nh

trung bình t 14 -150C.

nh t là tháng 1 có nhi t

trung bình

m không khí trung bình

n m: 86%.
-H
h

ng gió th nh hành là h

ng

ông Nam. Ngoài ra còn ch u nh

ng c a lu ng gió khô và nóng xu t hi n vào các tháng 5, 6, 7.
Nhìn chung i u ki n khí h u c a xã t ng

i thu n l i cho phát tri n n n

nông nghi p a d ng, phong phú. Mùa ông v i khí h u khô, l nh làm cho v
ông tr thành v chính có th tr ng

c nhi u lo i cây rau ng n ngày có giá tr

kinh t .
2.3.1.4. Th y v n.
Có các con su i nh b t ngu n t dãy núi Phanxip ng. H th ng su i,
ngòi b t ngu n t núi cao ch y xu ng nên hình thành các thác thiên nhiên r t
p (

u Nhu n…), ây c ng là m t trong nh ng l i th trong phát tri n

ngành du l ch th ng m i nói riêng phát tri n kinh t - xã h i c a xã nói chung.
2.3.1.Tài nguyên khoáng s n
2.3.2.1.Tài nguyên

t.

Theo s li u ki m kê
8338,0 ha, trong ó:
830,86 ha,

t ai

n ngày 01/01/2010, di n tích t nhiên xã

t nông nghi p có 5.763 ha ( t s n xu t nông nghi p

t lâm nghi p 4.845 ha, nuôi tr ng th y s n 87,36 ha);

nông nghi p có 541,57 ha;
t ai c a xã

t phi

t ch a s d ng còn 2.033,21 ha.

c hình thành do quá trình phong hóa t

á tr m tích

và á bi n ch t, á vôi,... c n c vào ngu n g c, trên ph m vi xã có hai lo i
t chính là
-

t phù sa sông su i và

t phù sa sông su i:

t

ây là lo i

vàng trên á bi n ch t.
t ít màu m h n

H ng nh ng v n thích h p cho tr ng lúa, màu.

t phù sa sông


12

-

t

vàng trên á sét và bi n ch t: Lo i

t này có thành ph n c

gi i n ng, phân t ng phát sinh rõ r t, khá t i x p nh ng h i chua, k t c u viên
nh thích h p tr ng cây công nghi p nh chè và cây n qu nhi t
nhãn,… và các cây nguyên li u nh m , keo, b
Ngoài ra trong xã còn có
và

t

vàng b bi n bi n
+

t mùn vàng

t mùn vàng

,…
, mùn vàng xám,

td ct

i do tr ng lúa.

, vàng xám: các lo i

t này n m trên

chia c t m nh, thành ph n c gi i trung bình và nh .
phì nhiêu cao, giàu

i: d a,

a hình d c

t mùn dày, chua,

m kali nh ng nghèo lân nên thích h p v i tr ng cây

lâm nghi p.
+

t

vàng b bi n

i do tr ng lúavà

t dóc t : H i m, mùn khá,

th t trung bình, t i x p, thích h p tr ng lúa và cây màu.
t ai c a xã khá a d ng thích h p trong s n xu t nông- lâm nghi p.
2.3.2.2. Tài nguyên n

c.

Hi n nay ngu n n
s n xu t là n

cm a

c m t cung c p cho nhân dân trong xã sinh ho t và
c l u gi

các su i. V i l

ng n

c m t phong phú

ít b ô nhi m do công nghi p ch a phát tri n, nh ng ngu n n
không

u, ph thu c vào

ho t c a ng

a hình, l

i dân ch y u là n

c m t phân b

ng m a và l p ph m t

m, n

c sinh

c gi ng ào ho c gi ng khoan.

2.3.2.3. Tài nguyên r ng.
V i di n tích r ng hi n có c a xã là 4845 ha chi m 58,11% t ng di n
tích t nhiên. Trong ó r ng t nhiên chi m 71,15% di n tích r ng, r ng
tr ng chi m 28,85% di n tích r ng hi n có. Nhìn chung tr l
l

ng và ch t

ng khá cao.

2.3.2.4. Tài nguyên nhân v n.
L ch s hình thành và phát tri n c a vùng
c ng nh các vùng

t và con ng

i Phú Nhu n

t khác trong huy n B o Th ng nói riêng và t nh Lào Cai


13

nói chung, ã có l ch s lâu

i. Tuy nhiên do ây là vùng núi có nhi u dân t c

cùng sinh s ng nên có s giao thoa v n hóa gi a các dân t c. Các t c ng
trú

ic

ây có l ch s hình thành và th i gian c trú khác nhau nh ng các dân t c

ã cùng nhau oàn k t
và gi n

c. Trên

u tranh anh d ng qu t c

ng trong quá trình d ng n

a bàn xã có nh ng l h i c n

c

c b o t n: hát then, l ng

t ng, nhà sàn.
Tính

n n m 2010 toàn xã có 9.512 nhân kh u v i 2.161 h , quy mô

h là 4,4 ng

i/h v i 5 dân t c.

2.3.2.5. Khoáng s n
Trên

a bàn xã có các m qu ng s t, m qu ng Apatit, m

á làm

nguyên v t li u xây d ng hi n nay ang khai thác. Ngoài ra còn có khai thác
á, cát s i, khu v c su i nh ng quy mô nh .

2.3.3. Kinh t - xã h i.
2.3.3.1 T ng tr

ng kinh t

Trong nh ng n m qua n n kinh t xã ã có nh ng b

c ti n v phát

tri n kinh t - xã h i và an ninh, qu c phòng, h t ng c s
i s ng nhân dân
ch

c phát tri n,

c nâng lên, n m 2006 ã có 20 thôn ã thoát ra kh i

ng trình 135 và tr thành xã vùng II c a huy n B o Th ng.
Trong nh ng n m t i tích c c chuy n

công nghi p hóa-hi n
trong xã,

i c c u kinh t theo h

i hóa, c th : c n s d ng h p lý tài nguyên

ng th i xây d ng và nâng c p c s h t ng m t cách

ng

t ai

ng b góp

ph n quan tr ng trong công cu c phát tri n kinh t – xã h i c a xã. Ph n
t c

t ng tr

ng kinh t giai o n 2011 - 2015

u

t trung bình trên 12- 15

%/n m.
2.3.3.2 Chuy n d ch c c u kinh t
Nh ng n m qua n n kinh t c a xã ã có nh ng chuy n bi n tích c c,
t ng t tr ng công nghi p - ti u th công nghi p - xây d ng; th
d ch v , gi m t tr ng nông lâm nghi p - thu s n.

ng m i và


14

- Giá tr thu nh p
bình quân

u ng

i

c th c hi n n m 2010

t 5.921.000

ng/ng

t 68,20 t

ng, thu nh p

i/n m.

- T tr ng ngành nông nghi p chi m 74%, CN-TTCN chi m 20%, d ch
v - th

ng m i chi m 6%.

2.3.3.3. Th c tr ng phát tri n các ngành kinh t .
a) Khu v c kinh t nông – lâm nghi p:
* Tr ng tr t:
Trong nh ng n m qua s n xu t nông nghi p có nhi u ti n b , tích c c áp
d ng các ti n b KHKT vào s n xu t nh gi ng, phân bón, th y l i. Th c hi n
vi c chuy n

i c c u cây tr ng, v t nuôi, t ng c

su t cao, ch t l

th c quy thóc
kg/ng

ng

a nh ng gi ng có n ng

ng s n ph m t t vào s n xu t. N m 2010 t ng s n l
c

t 3.816 t n. Bình quân l

ng th c

u ng

ng l

ng

i là 504

i/n m.
Cây công nghi p hàng n m phát tri n các lo i cây

các lo i cây th c ph m rau

ut

ng, cây l c và

u cho s n ph m cao.

* Ch n nuôi:
àn trâu, bò có 2.647 con, àn l n có 7.387con/ n m, àn dê 915 con.
T ng àn gia c m có 71.345 con. Công tác ch n nuôi ã
do nh n th c v c ch th tr
trong ch n nuôi

c

u t tho

áng

ng và phát tri n kinh t h gia ình, c c u gi ng

c c i ti n nh m phát tri n m nh c v s l ng và ch t l ng,

áp ng nhu c u ngày càng cao c a nhân dân trong xã. Giá tr s n ph m ngành
ch n nuôi gia súc, gia c m
n m qua tuy b nh h

c n m 2010

t 10,5 t

ng. Nh v y trong nh ng

ng c a d ch b nh, thiên tai (rét

m, rét h i n m 2008)

nh ng àn gia súc v n phát tri n và gi
c m c t ng tr ng.
Tuy nhiên ch n nuôi c a xã còn mang tính n l , th công truy n th ng
t n d ng ph ph m t nông nghi p là chính, t p chung
y u ch a mang tính hàng hóa.

các h gia ình là ch


15

* Th y s n.
Là m t xã mi n núi nên di n tích

t nuôi tr ng th y s n không nhi u,

tuy nhiên Phú Nhu n là xã tr ng i m nuôi tr ng th y s n c a huy n, t ng
di n tích nuôi tr ng th y s n là 89,36 ha, s n l
C n

u t nâng cao ch t l

n ng su t cao, ch t l

ng s n ph m

ng cá

t 194,80 t n/ n m.

a vào s n xu t nh ng gi ng có

ng t t.

* Lâm nghi p.
V i các d án tr ng r ng, di n tích
áng k . Toàn b di n tích r ng ã
nay

th c hi n t t ch

t tr ng

c ph xanh ã t ng lên

c giao cho các

it

ng qu n lý. Hi n

ng trình tr ng m i 5 tri u ha r ng nhân dân trong xã ã

và ang t p trung ph xanh

t tr ng

i núi tr c, không phá

Các lo i cây tr ng ch y u phát tri n t t g m: m , b

i làm n

ng r y.

,… mang l i ngu n thu

nh p áng k cho nhân dân, góp ph n vào công tác xóa ói gi m nghèo. N m
2010

c tr ng m i

c 134,60 ha, trong ó 89,6 ha thu c r ng d án 661

u

t , 45 ha r ng tr ng phân tán theo mô hình chi c c phát tri n nông thôn t nh

u

t . Giá tr khai thác g t ngu n r ng s n xu t trong n m
1,25 t

t 1.450m3 g , tr giá

ng.
b) Khu v c kinh t công nghi p, ti u th công nghi p:

Xác nh vi c

c i thi n

y m nh phát tri n ti u th công nghi p nâng cao thu nh p

i s ng nhân dân, trong nh ng n m qua xã ã v n

cán b và nhân dân m nh dan
mô s n xu t. T i xã
ra còn ch bi n

ng, khuy n khích

u t ngu n v n m r ng các ngành ngh và quy

c phát tri n, CN - TTCN ch y u là ch bi n chè, ngoài

ng m t, xay xát, l

ng th c. Trên a bàn xã còn có khai thác

á, cát s i khu v c sông, su i nh ng quy mô nh , th công ph c v xây d ng t i
xã. Các ngành ngh th công khác nh

an lát, s a ch a d ng c s n xu t c ng

có nh ng nhìn chung CN - TTCN ch a tr thành ngành s n xu t chính, giá tr
ch a l n, ch y u là t n d ng lao

ng nông nhàn trong nông nghi p.


16

c) Khu v c kinh t d ch v :
Ho t

ng này ch phát tri n

nh ng n i ông dân c , vi c buôn bán

di n ra l t do các h gia ình m c a hàng kinh doanh. Hi n xã có ch , các
thôn b n vùng cao nhân dân t cung t c p là chính. M c dù v y ngành th
m i d ch v này c ng óng góp m t ph n vào m c thu nh p c a ng
Trong t

ng lai các lo i hình này c n

vi c làm cho ng

i lao

2.3.3.4. Dân s , lao

i dân.

c phát tri n nh m gi i quy t công n

ng trong lúc nông nhàn.

ng - vi c làm và thu nh p.

* Dân s : có 9.513 nhân kh u v i 2. 161 h , quy mô h
ng

ng

i/h . Có 5 dân t c anh em cùng chung s ng trên

là 4,4

a bàn 33 thôn b n

trong ó dân t c Kinh là ch y u. C th : Dân t c Kinh 1.262 h , chi m 58
%, Dân t c Mông 3 h , chi m 0,14 %, Dân t c Dao 365 h , chi m 16,9 %,
Dân t c Tày 505 h , chi m 23,4 %, Dân t c Xa Phó 26 h , chi m 1,2 %.
Công tác dân s k ho ch hoá gia ình trên

a bàn xã

c tri n khai

th c hi n khá t t, góp ph n h th p t l gia t ng dân s . Nh ch tr
chính sách c a

ng và Nhà n

c, xã Phú Nhu n ã t ch c nhi u

ng,

t tuyên

truy n dân s , ban dân s xã ã có nhi u c g ng trong vi c ph i h p và tri n
khai công tác dân s

n t n ng

i dân. T l t ng dân s hàng n m gi m

trung bình 0,1%. Hi n nay t l t ng dân s t nhiên c a xã trung bình là
1,31%/n m.
* Lao

ng - vi c làm:

T ng s lao

ng chính toàn xã n m 2010 kho ng 4.737 lao

chi m 49,79% t ng dân s , bình quân 2 lao

ng/h , trong ó lao

nông lâm, ng nghi p chi m kho ng 70,0% t l lao

ng, lao

m i d ch v và các ngành ngh khác chi m kho ng 30 % t ng lao

ng th
ng.

ng,
ng
ng