Đánh giá hiện trạng môi trường trên địa bàn thị trấn Ba Chẽ, huyện Ba Chẽ, tỉnh Quảng Ninh (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

HÀ TH MINH NHÂM

Tên

tài:

ÁNH GIÁ HI N TR NG CH T L

NG MÔI TR

TH TR N BA CH ,

NG TRÊN

BA CH , T NH QU NG NINH

KHOÁ LU N T T NGHI P

H

ào t o

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

:

a chính môi tr

Khoa

:Qu n lí tài nguyên

Khoá h c

: 2011 – 2015

THÁI NGUYÊN - 2015

ng

A BÀN


I H C THÁI NGUYÊN
TR

NG

I H C NÔNG LÂM

HÀ TH MINH NHÂM

Tên

tài:

ÁNH GIÁ HI N TR NG CH T L

NG MÔI TR

TH TR N BA CH ,

BA CH , T NH QU NG NINH

KHOÁ LU N T T NGHI P

H

ào t o

NG TRÊN

IH C

: Chính quy

Chuyên ngành

:

a chính môi tr

Khoa

: Qu n Lý Tài Nguyên

Khoá h c

: 2011 – 2015

Gi ng viên

: TS. D Ng c Thành

THÁI NGUYÊN - 2015

ng

A BÀN


i

L IC M

Sau quá trình h c t p t i tr
Nguyên Môi Tr

N

ng và th i gian th c t p t i Phòng Tài

ng huy n Ba Ch t ngày 18/08/2014

n ngày 28/11/201,

tài c a em ã hoàn thành. V i t m lòng bi t n sâu s c, em xin chân thành
c m n Ban giám hi u tr

ng

i H c Nông Lâm Thái Nguyên. Ban ch

nhi m khoa Qu n Lý Tài Nguyên cùng toàn th các th y cô giáo ã t n tình
gi ng d y, dìu d t em trong su t th i gian h c t p và rèn luy n t i tr
Em xin bày t lòng bi t n sâu s c
là ng

i ã t n tình h

ng.

n th y giáo TS.

ng d n em trong su t quá trình th c hi n

tài.

Em xin chân thành c m n các bác các cô, chú, anh, ch phòng TNMT
Huy n Ba Ch

ã h t lòng t n tình, ch b o h

ng d n và giúp

em trong

su t quá trình th c t p t i th tr n.
Cu i cùng em xin g i l i c m n t i gia ình và b n bè, nh ng ng

i

ã khích l em trong su t quá trình h c t p và th c t p t t nghi p.
Trong th i gian th c t p em ã c g ng h t s c mình, nh ng do kinh
nghi m và ki n th c c a b n thân còn h n ch nên khóa lu n ch c không
tránh kh i nh ng thi u sót. Em r t mong th y cô và các b n góp ý b sung
khóa lu n c a em

c hoàn thi n h n.
Em xin chân thành c m n !
Thái Nguyên, ngày tháng 11 n m 2014
Sinh viên

Hà Th Minh Nhâm


ii

DANH M C B NG
Trang

B ng 2.1 T l ng

i dân nông thôn

cc pn

c s ch

các vùng21

B ng 2.2 Tình hình phát sinh ch t th i r n……………………………..23
B ng 3.1. Ph

ng pháp phân tích các ch tiêu môi tr

B ng 4.1. K t qu phân tích

ng ......................................32

t nông nghi p............................................................42

B ng 4.2: Mô t v trí l y m u ....................................................................................43
B ng 4.3 K t qu phân tích
B ng 4.4 Hi n tr ng n

t phi nông nghi p ......................................................39

c m t c a th tr n Ba Ch ..................................................40

B ng 4.5 :Mô t v trí l y m u ....................................................................................38

B ng 4.6:Ch t l

ng n

c ng m c a huy n Ba Ch ...............................................43

B ng 4.7 Mô t v trí m u n
B ng 4.8 Hi n tr ng n

c ng m .......................................................................43

c th i sinh ho t c a th tr n Ba Ch ................................414

B ng 4.9: Mô t v trí l y m u n

c ng m ...............................................................45

B ng 4.10. Hi n tr ng công trình thoát n c th i sinh ho t các h gia ình trong
th tr n Ba Ch …………………………………………45
B ng 4.11. K t qu phân tích không khí t i m t s khu ô th khu dân c t p
trung (giá tr trung bình trong 1 gi ).........................................................46
B ng 4.12. K t qu phân tích không khí t i tr c

ng Thanh Niên(giá tr trung

bình trong 1 gi ) .........................................................................................47
B ng 4.13 L ng rác th i
B ng 4.14. Kh i l

c t o ra trung bình m t ngày trên a bàn th tr n .48

ng x lý rác th i t i huy n Ba Ch n m 2012 ........................49

B ng 4.15 Các hình th c x lý rác th i r n t i th tr n Ba Ch ...............................50


iii

DANH M C T
STT

VI T T T

T viêt t t

Ý ngh a

1

BNN

2

BOD

3

BVMT

B o v môi tr

4

BVTV

B o v th c vât

5

COD

6

H

ih c

7

HVS

H p v sinh

8

KCN, CCN

Khu công nghi p, c m công nghi p

9

KHCN

Khoa h c công ngh

10

KLN

Kim lo i n ng

11

KT – XH

Kinh t - xã h i

12

QCVN

Quy chu n Vi t Nam

13

RTSH

Rác th i sinh ho t

14

SXKD

S n xu t kinh doanh

15

TCVN

Tiêu chu n Vi t Nam

16

THCS

Trung h c c s

17

TTYT, BV

Trung tâm y t , b nh vi n

18

UBND

19

UNICEF

Qu nhi

20

VSMT

V sinh môi tr

21

C

Cao

22

CNH - H H

Công nghi p hóa, hi n

23

THPT

Trung h c ph thông

24

KHKT

Khoa h c k thu t

25

GTGT

Giá tr gia t ng

26

DSH

27

KPH

B Nông Nghi p
Biochemical oxygen Demand (nhu c u oxy sinh hoá) là l
c n thi t

L

ng oxy

vi sinh v t oxy hoá các ch t h u c theo ph n ng)
ng

ng oxy c n thi t

oxy hoá các h p ch t hoá h c trong n

bao g m c vô c và h u c .

y ban nhân dân
ng liên hi p Qu c t (United Nations Children's Fund)
ng

ng

a d ng sinh h c
Không phát hi n

i hóa

c


iv

L IC M

N............................................................................................

i

DANH M C B NG ....................................................................................................ii
M C T VI T T T .................................................................................................iii
M C L C ....................................................................................................................iv
PH N 1M

U ..........................................................................................................

1.1 t v n .................................................................................................. 6
1.2. M c tiêu, yêu c u và ý ngh a c a tài ................................................. 7
1.2.1. M c tiêu c a tài ................................................................................ 7
1.2.3.Ý ngh a c a tài ................................................................................... 8
PH N 2 T NG QUAN TÀI LI U .......................................................................... 9
2.1. C s lý lu n ............................................................................................. 9
2.1.1. M t s khái ni m c b n....................................................................... 9
2.2 Th c tr ng v môi tr ng trên th gi i và Vi t Nam......................... 13
2.2.1 M t s
c i m v hi n tr ng và xu th di n bi n môi tr ng trên th
gi i ................................................................................................................... 13
2.2.2 Các v n môi tr ng Vi t Nam .................................................... 15
2.3. Hi n tr ng môi tr ng t i t nh Qu ng Ninh ...................................... 21
2.3.1. Môi tr ng không khí ......................................................................... 21
2.3.2. Môi tr ng n c ................................................................................. 22
2.3.3 Môi tr ng t ..................................................................................... 23
2.3.4 a d ng sinh h c .................................................................................. 24
2.3.5 Tình hình x th i .................................................................................. 24
PH N 3 N I DUNG VÀ PH
NG PHÁP NGHIÊN C U ...........................28
3.1 i t ng và ph m vi nghiên c u.......................................................... 28
3.2 N i dung nghiên c u ............................................................................... 28
3.2.1 i u ki n t nhiên kinh t - xã h i th tr n Th tr n Ba Ch .......... 28
3.2.2 ánh giá hi n tr ng môi tr ng t th tr n Ba Ch ....................... 28
3.2.3 ánh giá hi n tr ng môi tr ng n c th tr n Ba Ch .................... 28
3.2.4 ánh giá hi n tr ng môi tr ng không khí th tr n Ba Ch ........... 28
3.2.5 ánh giá hi n tr ng môi tr ng ch t th i r n. ................................. 28

3.2.6 Nh n xét chung thu n l i khó kh n và xu t các gi i pháp b o v
môi tr ng ..................................................................................................... 28


v

3.3 Ph ng pháp nghiên c u........................................................................ 29
3.3.1. Ph ng pháp thu th p thông tin ....................................................... 29
3.3.2. Ph ng pháp x lý s li u .................................................................. 30
PH N 4 K T QU NGHIÊN C U ......................................................................31
4.1 i u ki n t nhiên kinh t th tr n Th tr n Ba Ch ........................... 31
4.1.1 i u ki n t nhiên ................................................................................ 31
4.1.2. i u ki n kinh t , v n hóa, xã h i....................................................... 33
4.2. ánh giá hi n tr ng môi tr ng t th tr n Ba Ch ......................... 35
4.2.1. t nông nghi p................................................................................... 35
4.2.2. t phi nông nghi p ............................................................................ 36
4.3. ánh giá hi n tr ng môi tr ng n c th tr n Ba Ch ...................... 37
4.3.1 ánh giá hi n tr ng n c m t c a th tr n(ao, sông, su i).............. 37
4.3.2. Hi n tr ng môi tr ng n c ng m th tr n Ba Ch ........................ 39
4.3.3. ánh giá hi n tr ng n c th i sinh ho t t i th tr n Ba Ch ......... 42
4.4 ánh giá hi n tr ng môi tr ng không khí t i th tr n Ba Ch ......... 44
4.4.1. ánh giá môi tr ng không khí xung quanh t i m t s khu ô th
khu dân c t p trung .................................................................................... 44
4.4.2. ánh giá môi tr ng không khí t i tr c
ng chính th tr n Ba
Ch .................................................................................................................. 45
4.5. ánh giá hi n tr ng môi tr ng ch t th i r n .................................... 46
4.5.1 Tình hình phát sinh, kh i l ng thành ph n ch t th i r n ............. 46
4.5.2 Hi n tr ng thu gom và x lý ch t th i r n ........................................ 47
4.6 Nh n xét chung - thu n l i khó kh n và xu t gi i pháp nâng cao

hi u qu công tác b o v và qu n lý môi tr ng t i th tr n Ba Ch
huy n Ba Ch , T nh Qu ng Ninh ................................................................ 49
4.6.1. Nh n xét chung – thu n l i và khó kh n v hi n tr ng môi tr ng
t i th tr n Ba Ch , huy n Ba Ch , T nh Qu ng Ninh .............................. 49
4.6.2
xu t các gi i pháp b o v và qu n lý môi tr ng t i a ph ng
......................................................................................................................... 50
5.1 K t lu n .................................................................................................... 53
5.2 Ki n ngh .................................................................................................. 54
TÀI LI U THAM KH O…………………………………………………..56


6

PH N 1
M
1.1

U

tv n
Trong nh ng n m g n ây nh

Nhà n

c ã và

ng l i

i m i kinh t c a

ng và

ang t o i u ki n thu n l i cho n n kinh t phát tri n nhanh

b n v ng. Tuy nhiên cùng v i s phát tri n kinh t kéo theo ó là các v n
môi tr

ng di n ra ngày càng ph c t p. Nh ng v n

nên c p bách. Nguy c môi tr

ng ang

môi tr

tình tr ng báo

ng

gia ang phát tri n, n i mà nhu c u s ng ngày càng xung
c n thi t ph i b o v tài nguyên thiên nhiên và môi tr
Lâu nay trên các ph
v ô nhi m môi tr

ng

Xong tình tr ng môi tr
ít

t m nh m v i s

ng.

i chúng h u nh ch phán ánh

các thành ph l n, các khu ô th , khu công nghi p.
ng

các khu v c h o lánh, xa xôi nh mi n núi l i

i.

Ch t l
ki n v

ng cu c s ng c a con ng

n, m c, …, mà còn v ch t l
ng n

c

sinh ho t. Do

i ngày nay không ch là nh ng i u
ng không khí

riêng và ch t l
nhìn t góc

a ph

ng môi tr

ng có s bi n

t ng quan v môi tr

hít th hàng ngày,

c i m khác nhau v

và kinh t xã h i, cho nên các vùng mi n

v i

nh ng qu c

c quan tâm. Nhi u n i ã và ang tr thành n i lo ng i cho s c kh e

con ng

ch t l

ng ti n thông tin

ng càng tr

ng

n

i u ki n t nhiên

c ta có nh ng nét

c thù

i khác nhau, cho nên c n có cái
có chi n l

c phát tri n phù h p

ng mình.

Ba Ch là m t th tr n thu c huy n Ba Ch . Cùng v i nh p

phát tri n

chung c a t nh c ng nh khu v c kinh t tr ng i m

ông B c. V i v trí

trung gian vùng mi n huy n Ba Ch

u t phát tri n, t n

ã và ang

d ng nh ng l i th s n có c a huy n góp ph n

c u kinh t theo h

c

y nhanh s chuy n d ch c

ng công nghi p và d ch v , không ng ng c i thi n và


7

i s ng c a nhân dân. Tuy nhiên bên c nh s phát tri n kinh t xã

nâng cao

h i thì ch t l
nhiên và

ng môi tr

ng, các ngu n tài nguyên thiên nhiên sinh c nh t

DSH ang có nguy c b nh h

ng và xu ng c p. C n có s qu n

lí, quan tâm và theo dõi k p th i c a các c p chính quy n trong và ngoài
huy n.
Xu t phát t v n

ó,

c s nh t trí c a Ban giám hi u nhà tr

Ban ch nhi m Khoa Qu n Lý Tài Nguyên và d

is h

c a TS. D Ng c Thành tôi ã ti n hành nghiên c u
tr ng môi tr

ng trên

ng

ng d n tr c ti p

tài “ ánh giá hi n

a bàn th tr n Ba Ch , huy n Ba Ch , t nh Qu ng

Ninh”.
1.2. M c tiêu, yêu c u và ý ngh a c a
1.2.1. M c tiêu c a

tài

tài

1.2.1.1. M c tiêu t ng quát

-

ánh giá ch t l

v môi tr

ng môi tr

ng chung, t

ó

a ra

xu t, gi i pháp b o

ng khu v c.

1.2.1.2. M c tiêu c th
i u tra, ánh giá hi n tr ng môi tr

ng ô th t i th tr n Ba Ch .

xu t m t s gi i pháp nh m c i thi n môi tr

ng khu v c trên

a

bàn th tr n Ba Ch , huy n Ba Ch , t nh Qu ng Ninh.

1.2.2.Yêu c u c a

tài

Xây d ng phi u i u tra: d hi u, ng n g n và

y

thông tin c n

thi t cho vi c ánh giá.
S li u thu th p ph i chính xác, khách quan, trung th c.
xu t các gi i pháp c i thi n hi n tr ng môi tr
Ch ra hi n tr ng môi tr
tr

ng

ng.

ng, nguyên nhân và các tác

ng c a môi

n s c kh e, kinh t - th tr n và h sinh thái khu v c xung quanh.


8

Các ki n ngh

c

a ra ph i phù h p v i tình hình

a ph

ng và

có tính kh thi cao.
1.2.3.Ý ngh a c a

tài

Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c
Nâng cao ki n th c, k n ng và rút kinh nghi m th c t ph c v cho
công tác sau này.
V n d ng và phát huy

c các ki n th c ã h c t p và nghiên c u.

Ý ngh a trong th c ti n
K t qu c a chuyên
ng

s góp ph n nâng cao

i dân v b o v môi tr

Làm c n c

Xác

ng.

c quan ch c n ng t ng c

giáo d c nh n th c c a ng
nh hi n tr ng môi tr

c s quan tâm c a

i dân v môi tr

ng công tác tuyên truy n
ng.

ng t i th tr n Ba Ch , huy n Ba Ch ,

t nh Qu ng Ninh
a ra các gi i pháp b o v môi tr
t nh Qu ng Ninh nói chung.

ng cho khu v c nói riêng và


9

PH N 2
T NG QUAN TÀI LI U

2.1. C s lý lu n
2.1.1. M t s khái ni m c b n
*Khái ni m v môi tr ng:
Theo Lu t B o v môi tr ng c a Vi t Nam n m 2005 ch ng 1, i u
1 xác nh: “Môi tr ng bao g m các y u t t nhiên và y u t v t ch t nhân
t o có quan h m t thi t v i nhau, bao quanh con ng i, có nh h ng t i
i s ng, s n xu t, s t n t i,phát tri n c a con ng i và thiên nhiên”.
* Ch c n ng c a môi tr ng:
- Môi tr ng là không gian s ng c a con ng i và các loài sinh v t.
- Môi tr ng là n i cung c p ngu n tài nguyên c n thi t cho i s ng
và s n xu t c a con ng i.
- Môi tr ng là n i ch a ng ph th i do con ng i t o ra trong ho t
ng s ng và ho t ng s n xu t.
- Ch c n ng gi m nh các tác ng có h i c a thiên nhiên t i con ng i
và sinh v t trên trái t.
- Ch c n ng l u tr và cung c p thông tin cho con ng i.
* Khái ni m v ô nhi m môi tr ng:
Theo Lu t b o v môi tr ng Vi t Nam n m 2005 thì ô nhi m môi
tr ng là: “Ô nhi m môi tr ng
c hi u là s có m t c a các ch t ho c
n ng l ng v i kh i l ng l n trong môi tr ng mà môi tr ng khó ch p
nh n” ( t i n OXFORD).
+ Ô nhi m môi tr ng t: Ô nhi m t là s thay i thành ph n, tính
ch t c a t gây ra b i nh ng t p quán ph n v sinh c a các ho t ng s n
xu t nông nghi p và nh ng ph ng th c canh tác khác nhau và do th i b
không h p lý các ch t c n bã c và l ng vào t.
+ Ô nhi m môi tr ng n c: Là s thay i theo chi u h ng x u i
các tính ch t v t lý – hóa h c – sinh hoc c a n c, v i s xu t hi n các ch t l
th l ng, r n làm cho ngu n n c tr nên c h i v i con ng i và sinh v t.
Làm gi m

a d ng sinh v t trong n c. ( Hoàng V n Hùng giáo trình ô
nhi m môi tr ng – tr ng H Nông Lâm – Thái Nguyên).


10

+ Ô nhi m môi tr ng không khí: Là hi n t ng làm cho không khí
s ch thay i thành ph n và tính ch t d i b t k hình th c nào, có nguy c
gây tác h i t i th c v t và ng v t, gây h i n s c kh e con ng i và môi
tr ng xung quanh. ( Theo giáo trình Ô nhi m môi tr ng – tr ng H Nông
Lâm – Thái Nguyên).
+ Ô nhi m ti ng n:
Ti ng n là âm thanh không mong mu n hay âm thanh
c phát ra
không úng lúc, úng ch . Ô nhi m ti ng n nh m t âm thanh không mong
mu n bao hàm s b t l i làm nh h ng n con ng i và môi tr ng s ng c a
con ng i, bao g m t ai, công trình xây d ng và ng v t nuôi trong nhà. (
Theo giáo trình Ô nhi m môi tr ng – tr ng H Nông Lâm – Thái Nguyên).
* Suy thoái môi tr ng:
Là s suy gi m kh n ng áp ng các ch c n ng c a môi tr ng: M t
n i c trú an toàn, c n ki t tài nguyên, x th i quá m c, ô nhi m.
* Qu n lý môi tr ng và phòng ch ng ô nhi m:” Qu n lý môi tr ng
là m t ho t ng trong qu n lý xã h i: có tác ng i u ch nh các ho t ng
c a con ng i d a trên s ti p c n có h th ng và các k n ng i u ph i
thông tin, i v i các v n
môi tr ng có liên quan n con ng i, xu t
phát t quan i m nh l ng, h ng t i phát tri n b n v ng và s d ng h p
lý tài nguyên”.
* Tiêu chu n môi tr ng:
Theo kho n 5 i u 3 Lu t b o v môi tr ng Vi t Nam 2005: “ Tiêu

chu n môi tr ng là gi i h n cho phép các thông s v ch t l ng môi
tr ng xung quanh, v hàm l ng các ch t gây ô nhi m trong ch t th i
c
c quan nhà n c có th m quy n quy nh làm c n c
qu n lý và b o v
môi tr ng”.
* Các khái ni m ch t th i r n:
- Ch t th i r n là toàn b các lo i t p ch t
c con ng i lo i b
trong các ho t ng kinh t - xã h i c a mình (bao g m các ho t ng s n
xu t, các ho t ng s ng và s duy trì t n t i c a c ng ng).
- Ch t th i r n sinh ho t: ch t th i r n phát sinh trong sinh ho t cá
nhân, h gia ình, n i công c ng.


11

- Thu gom ch t th i r n: Là ho t ng t p h p, phân lo i, óng gói l u
tr t m th i ch t th i r n t i nhi u i m thu gom t i th i i m ho c c s
c c quan nhà n c có th m quy n ch p thu n.
- L u gi ch t th i r n: Là vi c gi ch t th i r n trong m t kho ng th i
gian nh t nh n i có th m quy n ch p thu n tr c khi v n chuy n n c
s x lý.
- V n chuy n ch t th i r n: Là quá trình chuyên ch ch t th i r n t n i
phát sinh, thu gom, l u gi trung chuy n n n i x lý, tái ch tái s d ng
ho c bãi chôn l p cu i cùng.
- X lý ch t th i r n: Là quá trình s d ng các gi i pháp công ngh , k
thu t làm gi m, lo i b tiêu h y các thành ph n có h i ho c không có ích
trong ch t th i r n, thu h i tái ch tái s d ng l i các thành ph n có ích.
- Chôn l p ch t th i r n h p v sinh: là ho t ng chôn l p phù h p v i

các yêu c u c a tiêu chu n k thu t v bãi chôn l p ch t th i r n h p v sinh.
2.1.2 C s pháp lý
- C n c lu t b o v môi tr ng 2005
c qu c h i n c c ng hoà xã
h i ch ngh a Viêt Nam khoá 11 kì h p th 8 thông qua ngày 29/11/2005 và
có hi u l c thi hành t ngày 1/7/2006
- Lu t s 08/1998/ QH 10 c a Qu c h i n c C ng hoà xã h i ch
ngh a Vi t Nam v Tài nguyên n c.
- Ngh nh 59/2007/ N – CP ngày 09/04/2007 v qu n lí ch t th i r n.
- Ngh nh s 117/2009/N -CP ngày 31/12/2009 c a Chính ph quy
nh chi ti t và h ng d n thi hành m t s i u c a Lu t B o v Môi tr ng
s a i 2005.
- C n c ngh nh 80/2006/N – CP ngày 09/08/2006 h ng d n th c
hi n lu t BVMT.
- C n c ngh nh 117/2009/N – CP ngày 31/12/2009 x ph t vi
ph m hanh chính trong l nh v c BVMT.
- Ngh nh 149/ 2004/N - CP v vi c c p phép th m dò, khai thác, s
d ng tài nguyên n c x n c th i vào ngu n n c.


12

- Quy t nh s 423/Q – BNN – TCTL v vi c phê duy t k ho ch
hành ng n m 2011, d án c p n c và môi tr ng nông thôn” do UNICEF
h tr .
- Ch th s 1270/CT – BNN – TL v vi c t ng c ng công tác ch
o
và các gi i pháp th c hi n ch ng trình m c tiêu qu c gia n c s ch và v
sinh môi tr ng nông thôn.
- Ngh quy t s 33/2010/NQ-H ND ngày 10/12/2010 c a H ND t nh v

nh ng ch tr ng, gi i pháp t ng c ng công tác qu n lý BVMT t nh Qu ng
Ninh trong giai o n 2011 - 2015;
- Quy t nh 1439/Q -UBND ngày 13/6/2012 c a y ban nhân dân
t nh Qu ng Ninh v vi c phê duy t Quy ho ch t ng th c p n c sinh ho t và
v sinh môi tr ng nông thôn t nh Qu ng Ninh giai o n 2012 - 2020;
- Quy t nh s 1975/Q -UBND ngày 23/6/2011 c a UBDN t nh v/v
phê duy t k ho ch tri n khai th c hi n NQ s 33/2010/NQ-H ND ngày
10/12/2010 c a H ND t nh v nh ng ch tr ng, gi i pháp t ng c ng công
tác qu n lý BVMT t nh Qu ng Ninh;
- Quy t nh 22/Q -UBND ngày 06/1/2011 c a y ban nhân dân t nh
Qu ng Ninh v vi c phê duy t Quy ho ch thoát n c và x lý n c th i các
ô th t nh Qu ng Ninh n n m 2020 và nh h ng n n m 2030.
- - Quy t nh s 4252/Q -UBND ngày 25/12/2009 c a UBND t nh v
vi c phê duy t Quy ho ch qu n lý ch t th i r n t nh Qu ng Ninh n n m
2010 và nh h ng n n m 2020.
- Ch th s 30-CT/TU ngày 7/9/2010 c a Ban Th ng v T nh u v
t ng c ng lãnh o, ch o công tác qu n lý, BVMT trên a bàn t nh;
- K ho ch s 1137/KH-UBND ngày 20/5/2005 c a UBND t nh v/v
th c hi n Ngh quy t s 41 - NQ/TW c a B Chính tr v b o v môi tr ng
trong th i k
y m nh công nghi p hoá, hi n i hoá t n c c a t nh
Qu ng Ninh n n m 2010, nh h ng n n m 2015;
- K ho ch s 1925/KH-UBND ngày 19/5/2010 c a UBND t nh v/v
b o v môi tr ng t nh Qu ng Ninh n m 2010 và nh h ng k ho ch b o v
môi
- Quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i t nh Qu ng Ninh và các
quy ho ch phát tri n các ngành kinh t
n n m 2020
- Quy ho ch s d ng t t nh Qu ng Ninh n n m 2020, k ho ch s

13

d ng

t 5 n m (2011 - 2015).
- Ngh quy t
ih i
i bi u
ng b huy n Ba Ch l n th XXIII
(nhi m k 2010-2015);
C n c vào các i u ki n t nhiên, kinh t và xã h i c a huy n Ba
Ch , t nh Qu ng Ninh;
Báo cáo quy ho ch s d ng t c a huy n Ba Ch
n nãm 2015,
nh h ng s d ng t n n m 2020;
nh h ng phát tri n các ngành c a huy n Ba Ch
n n m 2020;
H th ng s li u th ng kê, các k t qu i u tra, kh o sát, s li u, tài
li u liên quan và d báo trong t nh Qu ng Ninh, huy n Ba Ch và các huy n
lân c n.
- Hi n tr ng v môi tr ng c a huy n Ba Ch và các v n
ang t n
t i v môi tr ng.
D th o quy ho ch t ng th phát tri n kinh t - xã h i huy n Ba Ch
n n m 2020, nh h ng n n m 2030;
-B n
a chính, b n
a hình, b n
hi n tr ng s d ng t và

các b n
chuyên c a huy n Ba Ch .
- Ch th s 81/2007/CT- BNN v vi c tri n khai th c hi n ch ng trình
m c tiêu qu c gia n c s ch và v sinh môi tr ng nông thôn
2.2 Th c tr ng v môi tr ng trên th gi i và Vi t Nam
2.2.1 M t s
c i m v hi n tr ng và xu th di n bi n môi tr ng trên th gi i
Ô nhi m môi tr ng không ch là v n
b c xúc mà còn là v n
áng lo ng i hi n nay, nó không ch riêng Vi t Nam mà c trên Th gi i.
Hàng n m trên th gi i ph i ch u nhi u thi t h i v ng i và c a do ô nhi m
môi tr ng gây ra. Nguyên nhân ch y u do nh n th c c a con ng i ch a
cao trong v n ê b o v môi tr ng. Cùng v i ó là s gia t ng dân s d n
n nhi u ch t th i sinh ho t th i ra môi tr ng s ng. Quá trình ô th hóa
c ng là m t trong nh ng nguyên nhân gây ô nhi m môi tr ng tr m tr ng.
c bi t hàng ngày, môi tr ng s ng c a chúng ta ph i ti p nh n hàng tr m
nghìn t n rác, ch t th i, khí th i t các ngôi nhà hay nh ng công ty, xí nghi p,
khu ch xu t…. Ô nhi m môi tr ng không ch x y ra thành th , mà còn
x y ra nông thôn. m i n i, m i a ph ng có nh ng nguyên nhân khác
nhau, nh ng chung quy l i u do s ch quan, thi u ý th c c a m i ng i.


14

thành th ô nhi m môi tr ng xu t phát t các ch t th i c a các
N u nh
khu công nghi p, khu ch xu t, thì khu v c nông thôn, mi n núi l i xu t
phát t ý th c c a ng i dân ch a cao: phóng u , v t rác, xác ng v t b a
bãi…Ph n l n ô nhi m môi tr ng t i các thành th
u do ch a có h th ng

x lý ch t th i h p lý. Còn nông thôn , mi n núi nguyên nhân gây ô nhi m
môi tr ng ph n l n do các ch t th i c a con ng i và gia súc không
cx
lý, hay x lý ch a thích h p. Ngoài ra, ô nhi m môi tr ng còn ch u nhi u
nh h ng b i nh ng hóa ch t, thu c tr sâu t vi c phun, x t c a ng i nông
dân.
Theo Lê Th c Cán (1995) [2]. Trong nh ng n m u th p k 90 c a th
k XX, tình hình môi tr ng trên th gi i hi u theo ngh a r ng bao g m c
nhân t v ch t l ng môi tr ng và tài nguyên thiên nhiên có nh ng c
i m sau:
- T ng tr ng dân s nhanh: dân s th gi i ã lên t i 5,769 t ng i
và s ti p t c t ng 8,5 t ng i trong 3 th p k t i. Sau n m 2025, t c
t ng
dân s s ch m l i và lên t i 10 t vào n m 2050.
- Suy gi m tài nguyên t: h u qu môi tr ng g n li n tr c ti p v i gia
t ng dân s và suy gi m tài nguyên t.
- ô th hóa m nh m : dân s ô th t ng lên nhanh chóng v i t c
là
3% hàng n m cho toàn th gi i và 3 – 5% cho khu v c Châu Á – Thái Bình
D ng. D báo n 2020, t i các n c ang phát tri n trong khu v c 50%
dân s s ng các ô th và t i các n c phát tri n t l này là 75%.
- Hình thành các siêu ô th : xu th ô th hóa này s d n n s hình
thành các siêu ô th v i dân s trên 4 tri u ng i.
S hình thành các siêu ô th t i t t c các n c u gây nên nh ng khó
kh n và ph c t p v ch t l ng môi tr ng s ng: ô nhi m do công nghi p,
giao thông v n t i, v n rác th i
- M t cân i dân s ô th và nông thôn: s m t cân i này di n ra
qua vi c dân nông thôn di c m t cách vô t ch c t i các ô th . V i xu th
này s phân b dân c ô th và nông thôn ngày càng m t cân b ng, ô th thì
ngày càng c ng th ng v ch t l ng môi tr ng, nông thôn do thi u l c l ng

lao ng tr , kh e, công tác ph c h i suy thoái vì v y s g p nhi u khó kh n.


15

- T ng tr ng kinh t và phân ph i thu nh p không u: s không ng
u v kinh t , thu nh p và m c s ng v t ch t gi a các qu c gia ngày càng
t ng. Do s phân b không ng u ó ã t o nên m t áp l c m nh m
i
v i tài nguyên thiên nhiên.
- Nhu c u v l ng th c t ng nhanh.
- S n xu t l ng th c t ng ch m và b c vào th i k suy gi m.
- Gia t ng s d ng phân bón hóa h c và thu c tr sâu: Nhìn chung trên
toàn th gi i, l ng phân bón hóa h c và thu c tr sâu, di t c s d ng vào
nông nghi p ang ti p t c t ng thêm, t i m t s n i t ng lên theo c p s nhân.
- Gia t ng sa m c hóa.
- M t r ng.
- Suy gi m s n l ng th y s n.
- T ng tr ng s n xu t và tiêu th d u khí.
- G c i ti p t c b c n ki t nhanh chóng.
- Ch t l ng khí quy n ti p t c b suy thoái.
- Rác th i r n c ng t ng lên: Vi n Blacksmith, m t t ch c nghiên c u
môi tr ng qu c t có tr s t i NewYork (M ), công b danh sách 10 thành
ph thu c 8 n c
c coi là ô nhi m nh t th gi i n m 2006. ó là các
n c: Nga, Trung Qu c, Zambia, C ng hòa Domica, n
, Ukraine, Peru,
Kyrgzstan.
T i các thành ph này, h n 10 tri u ng i có nguy c b nhi m trùng,
ung th ph i và gi m tu i th . Tr em b l loét do nh h ng c a các ch t

gây ô nhi m môi tr ng.
2.2.2 Các v n môi tr ng Vi t Nam
.


16

.
. Tuy
tr

2008,

: 1.300 m3.
*

226.000 km2


17

.

159
tron

.

4

18

, 2004).

87kg

.
.

,
, 2004).


19

.

B ng 2.1 T l ng

30%.
i dân nông thôn

c c p n c s ch các vùng
T l ng i dân nông thôn
TT
Vùng
c c p n c s ch (%)
1
Vùng núi phía B c

15
2
Trung du B c B và Tây Nguyên
18
3
B c Trung B & Duyên h i mi n Trung
35 – 36
4
ông Nam B
21
5
ng b ng sông H ng
33
6
ng b ng sông C u Long
39
( Ngu n: Lê V n Khoa, Hoàng Xuân C (2004), Chuyên nông thôn Vi t
Nam, tr ng i h c Khoa H c T Nhiên, Hà N i)
, song v
.


20

.

30-40% .
Ch t th i r n
Theo d báo, Vi t Nam s là m t trong nh ng n c có t c phát tri n
kinh t vào lo i nhanh trên th gi i v i t c t ng tr ng

c d báo là 7%
trong th p k t i. Tuy nhiên, t ng tr ng kinh t m t cách nhanh chóng và
m nh m c ng ng th i s t o nên nh ng thách th c không l ng tr c
c v m t môi tr ng, trong ó, tác ng c a ch t th i r n và n c th i
ang là v n n i c m Vi t Nam.
Riêng v ch t th i r n, c tính m i n m có h n 15 tri u t n ch t th i r n
phát sinh t nhi u ngu n khác nhau Vi t Nam. Kho ng h n 80% s này
(t ng
ng 12,8 tri u t n/n m) là ch t th i phát sinh t các h gia ình, các
nhà hàng, khu ch và khu kinh doanh. T ng l ng ch t th i phát sinh t các
c s công nghi p m i n m kho ng 2,6 tri u t n (chi m 17%), Các ch t th i
nguy h i (trong ó bao g m c ch t th i y t nguy h i, các ch t d cháy và
ch t c h i phát sinh t các quá trình s n xu t công nghi p, và các lo i thu c
tr sâu, thùng ch a thu c tr sâu ph c v các ho t ng nông nghi p) chi m
1% trong t ng l ng ch t th i r n phát sinh Vi t Nam. M c dù phát sinh v i
kh i l ng ít, song n u không
c qu n lý t t thì v i các tính ch t c h i,
ch t th i nguy h i s là m i hi m h a l n i v i s c kh e ng i dân và môi
tr ng.


21

B ng 2.2 Tình hình phát sinh ch t th i r n
Các lo i ch t th i r n
Toàn qu c
ô th
Nông thôn
T ng l ng phát sinh ch t
12.800.000

6.400.000
6.400.000
th i sinh ho t (t n/n m)
Ch t th i nguy h i t công
128.400
125.000
2.400
nghi p (t n/n m)
Ch t th i không nguy h i t
2.510.000
1.740.000
770.000
công nghi p (t n/n m)
Ch t th i y t lây nhi m
21.000
(t n/n m)
T l thu gom trung bình (%)
71
20
T l phát sinh ch t th i ô th
trung bình theo u ng i
0.8
0.3
(kg/ng i/ngày)
(Ngu n : Theo báo cáo di n bi n môi tr ng Vi t Nam 2004 - Ch t th i r n)
2.3. Hi n tr ng môi tr ng t i t nh Qu ng Ninh
2.3.1. Môi tr ng không khí
*B i

K t qu o b i l l ng TSP qua các t quan tr c ph n ánh d u hi u ô

nhi m b i l l ng (TSP) khá ph bi n ven tuy n giao thông t i các khu v c
ch u nh h ng tr c ti p b i ho t ng khai thác, v n chuy n than. i n hình
là khu v c Ngã T M o Khê, khu v c Khe Ngát, khu v c C u Tr ng- c t 8,
khu v c Mông D ng. N ng
b i l l ng trung bình 1h v t trên 2 l n so
v i gi i h n theo QCVN 05:2009/BTNMT.
M t s i m quan tr c t i các nút giao thông có m t
c ng b ô nhi m b i: TSP trung bình 1h v t GHCP o
–

giao thông cao

- TP H
Long

t quan tr c quý I-2009.

T i các khu du l ch, các khu v c nông thôn, mi n núi, h i o và khu
dân c t i nh ng n i có m t
giao thông th p, ít các ho t ng v n t i hàng
hóa, nguyên v t li u r i và không ch u nh h ng c a ho t ng khai thác
khoáng s n, TSP m c th p, trong gi i h n cho phép c a QCVN.


22

Di n bi n ô nhi m khí

ch i

Khí NO2
khí NO2 trong không khí quan tr c
c t i các khu v c trên
N ng
a bàn t nh u ch a có bi u hi n ô nhi m. Ngay t i nh ng i m nóng giao
thông, hàm l ng NO2 o
c u n m trong gi i h n cho phép c a quy
chu n QCVN 05:2009/BTNMT.
Khí SO2
khu v c s n xu t công
nghi p, khai thác và ch bi n than- khoáng s n, có th i i m hàm l ng SO2
v t quá gi i h n cho phép n 2,4 l n.
Khí O3
3

.
2.3.2. Môi tr

ng n

c

N c m t Qu ng Ninh khá phong phú, c tính kho ng 8,776 t m3.
Dòng ch y các sông ngòi Qu ng Ninh chia làm 2 mùa rõ r t: mùa m a t
tháng 5-9: l ng n c chi m kho ng 75-80% t ng l ng n c trong n m;
mùa khô t tháng 10-4: l ng n c chi m kho ng 20-25% t ng l ng n c
trong n m.
pH
Ho t ng khai thác than Qu ng Ninh ch y u các a bàn ông
Tri u, Uông Bí, H Long, Hoành B , C m Ph . Các dòng n c th i m

u
có pH th p, n m ngoài gi i h n cho phép c a QCVN.
Hàm l ng oxy hòa tan (DO)
a.

Hàm l ng oxy hòa tan trong các dòng n c m t th ng dao ng t 5
n 7 mg/l. H u h t các dòng n c m t u có l ng oxy hòa tan n m trong
gi i h n cho phép (>2mg/l).
b) Hàm l

ng ch t r n l l ng (TSS)

Các khu v c có ho t ng khai thác, v n chuy n, ch bi n và kinh
doanh than các v t ch t l l ng trong n c gia t ng. i n hình là su i L
Phong hàm l ng TSS t ng i cao, 60% các t quan tr c u có TSS cao
v t gi i h n cho phép t 1,43 n 49,2 l n. sông Mông D ng v t gi i
h n cho phép t 1,02 l n n 15,4 l n).


23

c) Các ch t h u c (BOD, COD)
Giá tr BOD và COD phân tích qua nhi u n m cho th y m t s ngu n
n c m t ti p nh n các ngu n th i dân sinh, n c th i công nghi p ch bi n
th c ph m có ô nhi m ch t h u c c c b nh sông Sinh, sông Uông, sông
Chanh, su i L Phong, sông Mông D ng.
Các kim lo i n ng
Các ngu n n c m t ch a có d u hi u ô nhi m các kim lo i n ng. M t
s ngu n n c có bi u hi n c c b
m ts

t quan tr c nh sông Ka Long,
su i Vàng Danh, h N i Hoàng, su i L Phong.
- Hàm l ng Chì t i các bãi t m, khu nuôi tr ng thu s n, các c ng ven
b
u n m trong ng ng cho phép theo QCVN 10:2008/BTNMT i v i
n c bi n ven b khu v c nuôi tr ng thu s n, b o t n thu sinh là 10 mg/l,
i v i khu v c bãi t m là 40 mg/l và các n i khác là 0,05 mg/l.
- Khu v c b o v tuy t

i Di s n thiên nhiên th gi i v nh H Long

Qua k t qu quan tr c các thông s t i khu v c vùng lõi
gi i h n cho phép và ch t l ng t t.
2.3.3 Môi tr ng t

u n m trong

Hi n t i ch a có quan tr c, ánh giá t ng th v ch t l ng t hàng
n m, c bi t t i các vùng s n xu t nông nghi p, vùng b nhi m m n. Vì v y,
k t qu ch t l ng t
c thu th p t m t s d án trong vùng.
K t qu phân tích t i khu v c Uông Bí cho th y t chua n r t chua
(pH dao ng 2,39-5,52), hàm l ng các nguyên t dinh d ng a l ng
(NPK) m c trung bình và nghèo, ch tiêu kali d tiêu (K2Odt) nhìn chung
m c giàu (Lê V n Thi n, 2007; Ph m Ng c
ng, 2004), t không có k t
c u, d b r a trôi, nghèo dinh d ng, có xu h ng b axít hóa.
S n xu t công nghi p là các nguyên nhân chính gây ô nhi m môi
tr ng t, áng chú ý hàm l ng các kim lo i n ng trong t cao. Các
nghiên c u c a Ph m Ng c ng (2004) và Lê V n Thi n (2007) t i khu v c

Uông Bí cho th y:
t Uông Bí ch a b ô nhi m các nguyên t Pb, Hg, As theo
ng ng ô nhi m kim lo i n ng trong t c a TCVN 7209-2002 và tiêu chu n
c a m t s n c Châu Âu.
- Hàm l ng Cd ã có d u hi u ô nhi m n ng, h u h t v t quá TCVN
7209-2002 kho ng 1,0-4,0 l n; so v i tiêu chu n c a Ba Lan thì v t 0,7 - 2,6
l n.