1
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài luận án
Thực hiện nhiệm vụ QS, QPĐP là trách nhiệm của các cấp, các
ngành, của cả hệ thống chính trị, trước hết là cấp uỷ địa phương các cấp,
trực tiếp là ĐUQS địa phương (ở tỉnh, thành phố là ĐUQS tỉnh, thành
phố). ĐUQS tỉnh, thành phố có vai trò rất quan trọng trong quán triệt, thực
hiện đường lối, chủ trương của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước
về công tác QS, QPĐP; tham mưu, đề xuất với tỉnh ủy, thành ủy có chủ
trương, nghị quyết lãnh đạo, chỉ đạo công tác QS, QPĐP; lãnh đạo cơ
quan quân sự (CQQS) tỉnh, thành phố tham mưu với chính quyền tỉnh,
thành phố quản lý, điều hành công tác QS, QPĐP; xây dựng hệ thống
chính trị địa phương; lãnh đạo lực lượng vũ trang (LLVT) địa phương
thuộc quyền (CQQS, đơn vị bộ đội địa phương (BĐĐP), trường quân sự,
trường thiếu sinh quân, dân quân tự vệ (DQTV), dự bị động viên
(DBĐV), lực lượng tăng cường, phối thuộc) thực hiện thắng lợi mọi
nhiệm vụ được giao.
Đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố thực hiện chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn thông qua các hoạt động thực tiễn với PTHĐ rất đa dạng,
phong phú, linh hoạt. PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố có vai trò rất
quan trọng trong nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động: tham mưu, đề
xuất; chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra; phối hợp, hiệp đồng công tác; lãnh
đạo, chỉ đạo LLVT địa phương thuộc quyền; xây dựng đảng bộ quân sự
tỉnh, thành phố trong sạch vững mạnh (TSVM).
Quân khu 7 là địa bàn có vị trí chiến lược trong nền quốc phòng
toàn dân của đất nước. Kết quả thực hiện công tác QS, QPĐP; xây dựng
LLVT địa phương thuộc quyền trên địa bàn QK7 trực tiếp góp phần
củng cố thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân
của cả nước, bảo vệ vững chắc Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa
(XHCN).
Những năm qua, ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 đã
quan tâm đổi mới PTHĐ, góp phần nâng cao hiệu lực hoạt động, vị
thế, uy tín của mình. Tuy nhiên, so với vị trí, vai trò, chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ công tác của ĐUQS tỉnh, thành
phố, trước yêu cầu nhiệm vụ QS, QPĐP cho thấy, PTHĐ của ĐUQS
tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 còn bộc lộ những hạn chế, bất cập,
vướng mắc, lúng túng.
2
Những vấn đề trên đã ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả thực hiện
chức năng, nhiệm vụ, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành
phố, đến kết quả thực hiện nhiệm vụ QS, QPĐP trên địa bàn QK7.
Trong giai đoạn hiện nay, nhiệm vụ xây dựng, chỉnh đốn Đảng;
nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc XHCN, xây dựng LLVT nhân dân vững mạnh
toàn diện (VMTD), trước hết vững mạnh về chính trị đã và đang đặt ra
yêu cầu và nội dung mới, rất cao đối với cấp ủy địa phương nói chung,
ĐUQS tỉnh, thành phố nói riêng, đòi hỏi phải tích cực đổi mới, hoàn
thiện PTHĐ, đủ khả năng nghiên cứu, tham mưu, đề xuất với tỉnh ủy,
thành ủy, Đảng ủy QK7 các chủ trương, biện pháp lãnh đạo công tác QS,
QPĐP phù hợp với tình hình thực tiễn, lãnh đạo LLVT địa phương thuộc
quyền hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao. Vì vậy, tác giả chọn: “Đổi
mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 hiện
nay” làm đề tài luận án tiến sĩ chuyên ngành xây dựng Đảng và
chính quyền Nhà nước. Đây là vấn đề có ý nghĩa thiết thực về lý
luận và thực tiễn.
2. Mục đích và nhiệm vụ nghiên cứu
* Mục đích
Nghiên cứu làm rõ những vấn đề cơ bản về lý luận, thực tiễn,
đề xuất những giải pháp đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7 hiện nay.
* Nhiệm vụ
- Tổng quan tình hình nghiên cứu có liên quan đến đề tài luận án.
- Luận giải những vấn đề cơ bản về PTHĐ và đổi mới PTHĐ của
ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
- Đánh giá đúng thực trạng, chỉ rõ nguyên nhân và rút ra những kinh
nghiệm đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
- Xác định yêu cầu, đề xuất những giải pháp đổi mới PTHĐ
của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 hiện nay.
3. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu của luận án
* Đối tượng nghiên cứu
Đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
* Phạm vi nghiên cứu
Luận án tập trung nghiên cứu PTHĐ và đổi mới PTHĐ của ĐUQS
tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
3
Đối tượng tiến hành nghiên cứu, khảo sát thực tế, điều tra
bằng phiếu trưng cầu ý kiến là các đồng chí cán bộ thuộc CQQS
tỉnh, thành phố, đại diện một số cơ quan của tỉnh ủy, thành ủy và cơ
quan chính quyền cấp tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
Số liệu, tư liệu điều tra, khảo sát thực tế phục vụ cho luận án được
giới hạn chủ yếu từ 2005 đến nay, những giải pháp có giá trị định hướng
đến năm 2025.
4. Cơ sở lý luận, thực tiễn và phương pháp nghiên cứu
* Cơ sở lý luận
Luận án được nghiên cứu dựa trên lý luận của chủ nghĩa Mác Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, quan điểm của Đảng, nghị
quyết của QUTW về công tác xây dựng Đảng, công tác QS, QP,
CTĐ, CTCT trong nhiệm vụ QS, QPĐP.
* Cơ sở thực tiễn
Thực tiễn xây dựng và hoạt động của đảng bộ các tỉnh, thành
phố, ĐUQS tỉnh, thành phố, chính quyền thuộc các tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7; thực tiễn thực hiện nhiệm vụ QS, QP, xây dựng thế
trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân bảo vệ
Tổ quốc trên địa bàn QK7 những năm qua; kết quả điều tra, khảo
sát, tổng kết thực tiễn của tác giả.
* Phương pháp nghiên cứu
Dựa trên cơ sở phương pháp luận của chủ nghĩa Mác - Lênin,
luận án sử dụng tổng hợp các phương pháp nghiên cứu của khoa học
liên ngành và chuyên ngành. Trong đó, chú trọng các phương pháp
phân tích - tổng hợp, lôgíc - lịch sử, điều tra khảo sát, tổng kết thực
tiễn và phương pháp chuyên gia.
5. Những đóng góp mới của luận án
- Xây dựng quan niệm PTHĐ và đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố trên địa bàn QK7.
- Rút ra những kinh nghiệm đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố trên địa bàn QK7.
- Xác định một số giải pháp có tính khả thi nhằm đổi mới
PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 hiện nay.
6. Ý nghĩa lý luận và thực tiễn của luận án
Kết quả nghiên cứu của luận án góp phần làm sáng tỏ thêm lý
luận, thực tiễn về PTHĐ và đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố;
4
cung cấp luận cứ khoa học giúp cho Quân ủy Trung ương (QUTW),
Tổng cục Chính trị, Đảng ủy QK7, tỉnh ủy, thành ủy trên địa bàn QK7
trong lãnh đạo, chỉ đạo đổi mới PTHĐ của ĐUQS, xây dựng ĐUQS
tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 TSVM, hoàn thành tốt hơn chức năng,
nhiệm vụ được giao.
Đồng thời, kết quả nghiên cứu của luận án có thể được sử
dụng làm tài liệu trong học tập, nghiên cứu, giảng dạy môn xây
dựng Đảng, CTĐ, CTCT ở các học viện, nhà trường quân đội.
7. Kết cấu của luận án
Luận án gồm: mở đầu, tổng quan tình hình nghiên cứu, 3
chương (6 tiết), kết luận, những công trình tác giả đã công bố liên
quan đến luận án, danh mục tài liệu tham khảo và phụ lục.
Chương 1
TỔNG QUAN CÁC CÔNG TRÌNH NGHIÊN CỨU
LIÊN QUAN ĐẾN ĐỀ TÀI LUẬN ÁN
1.1. Các công trình nghiên cứu ở nước ngoài liên
quan đến đề tài luận án
1.1.1. Các công trình nghiên cứu về phương thức hoạt
động của Đảng Cộng sản
M.M. Va-xe-rơ với cuốn sách “Phong cách làm việc kiểu
Lênin trong công tác và sự lãnh đạo của Đảng”, tác giả đề cập tới
những đặc điểm có tính chất nền móng và các nguyên tắc xây dựng
PTHĐ của Đảng. Tác giả cho rằng: Đảng, Ban Chấp hành Trung ương
Đảng, trong thời gian gần đây, đặc biệt là từ Đại hội XXIII, Đảng Cộng
sản Liên Xô, đã hết sức quan tâm đến vấn đề hoàn thiện những hình
thức và phương pháp lãnh đạo của Đảng và Nhà nước. Đó không phải
là việc chạy theo mốt, mà là yêu cầu bức thiết của cuộc sống. Bởi vì,
ngày nay việc nắm vững, sâu sắc phong cách làm việc của Lênin là
một mắt xích quyết định cho thành công trong mọi hoạt động của
Đảng và Nhà nước.
Nhiệm Khắc Lễ với công trình “Công tác xây dựng Đảng trong
giai đoạn hiện nay”, bàn về tiêu chuẩn đánh giá công tác xây dựng
Đảng, tác giả đề xuất phải dựa trên cơ sở “Ba cái có lợi” để xem xét.
Đó là, có lợi hay không cho phát triển sức sản xuất XHCN, có lợi hay
không cho tăng cường sức mạnh tổng hợp của nhà nước XHCN, có lợi
5
hay không cho nâng cao mức sống của nhân dân. Và Đảng phải đặt
trung tâm công tác trên việc quán triệt “Ba cái có lợi”, bám sát trung
tâm ấy, làm thay đổi phương pháp công tác trước đây, chú trọng hiệu
quả, thực hiện sự chuyển biến toàn diện công tác xây dựng Đảng.
1.1.2. Các công trình nghiên cứu liên quan đổi mới phương
thức hoạt động của cấp uỷ, tổ chức đảng trong lực lượng vũ trang
A.A.Ê-pi-sép tác giả cuốn sách “Một số vấn đề CTĐ, CTCT
trong các lực lượng vũ trang Liên Xô”, trong phần trình bày về các
cơ quan chính trị và sự lãnh đạo của các tổ chức đảng, tác giả viết:
Nếu mỗi đảng viên tỏ ra mình là một chiến sĩ chính trị tích cực và là
người tổ chức cương nghị thì trình độ công tác đảng sẽ được nâng lên
nhiều, các nhiệm vụ của các LLVT sẽ được thực hiện thắng lợi hơn.
Chính vì vậy, mà yêu cầu không ngừng cải tiến phương pháp lãnh
đạo các tổ chức cơ sở của đảng, tích cực giúp đỡ các cấp uỷ, uỷ ban
kiểm tra, các bí thư và tổ trưởng đảng nâng cao trình độ và hiệu lực
công tác nội bộ.
Đảng Cộng sản Trung Quốc ban hành “Điều lệ công tác chính trị
Quân giải phóng nhân dân Trung Quốc, người dịch Dương Minh Hào,
Triệu Anh Ba (2003). Điều 28 có ghi: “Cơ cấu tổ chức, chức năng,
quyền hạn, PTHĐ của ban chấp hành đảng bộ ở Tổng bộ Tham mưu,
Tổng bộ Chính trị, Tổng bộ Hậu cần, Tổng bộ Trang bị do QUTW quyết
định theo quy định của Điều lệ Đảng Cộng sản Trung Quốc và căn cứ
vào tình hình thực tế”.
1.2. Các công trình trong nước liên quan đến
đề tài luận án
1.2.1. Các công trình nghiên cứu về hoạt động và phương
thức hoạt động của Đảng, cấp uỷ, tổ chức đảng trong lĩnh vực
quân sự, quốc phòng
Bộ Tổng tham mưu biên soạn tài liệu “Hoạt động của tỉnh uỷ,
thành uỷ trong xây dựng, tác chiến KVPT tỉnh, thành phố”, tài liệu nhận
định: Xây dựng, tác chiến KVPT là quán triệt và thực hiện đường lối
quốc phòng toàn dân, đường lối chiến tranh nhân dân; là nét đặc sắc
của nghệ thuật quân sự Việt Nam. Tỉnh uỷ, thành uỷ là chủ thể lãnh
đạo - một bộ phận trọng yếu trong cơ chế lãnh đạo của Đảng, hoạt
động của tỉnh uỷ, thành uỷ trong xây dựng, tác chiến KVPT có vị trí
đặc biệt quan trọng, nhằm giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của
6
Đảng trong xây dựng nền quốc phòng toàn dân, xây dựng thế trận an
ninh nhân dân ở địa phương; huy động sức mạnh tổng hợp mọi lực
lượng của địa phương trong xây dựng, tác chiến KVPT tỉnh, thành.
Tác giả Phạm Gia Cư (chủ nhiệm) với đề tài “Nghiên cứu
nâng cao chất lượng hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố trong xây
dựng KVPT vững chắc thời kỳ mới”, đề tài đã làm rõ quan niệm,
chức năng, nhiệm vụ, đặc điểm tổ chức và hoạt động, vai trò, các mối
quan hệ của ĐUQS tỉnh, thành phố; đồng thời cũng đã luận giải làm
rõ quan niệm hoạt động, nội dung hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành
phố trong xây dựng KVPT vững chắc. Vấn đề PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố cũng được đề tài đề cập ở góc độ là một trong những yếu
tố quy định chất lượng hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố trong
xây dựng KVPT vững chắc.
1.2.2. Những công trình nghiên cứu về đổi mới phương thức
lãnh đạo của Đảng, phương thức lãnh đạo của Đảng đối
với quân đội
1.2.2.1. Những công trình bàn về đổi mới phương thức lãnh
đạo (PTLĐ) của Đảng
Trần Đình Nghiêm chủ biên cuốn sách tham khảo “Đổi mới
PTLĐ của Đảng”, tác giả đã luận giải về: đổi mới và hoàn thiện PTHĐ,
phong cách công tác của chính bản thân Đảng. Theo tác giả, trong tình
hình hiện nay, việc đổi mới PTHĐ của Đảng cần tiến hành ở những khâu
chính: một là, tập trung hơn nữa thời gian và sức lực vào công tác lý
luận, tổng kết thực tiễn và công tác chính trị, tư tưởng; hai là, đổi mới
việc ra các nghị quyết, quyết định; ba là, thi hành nghiêm túc các chế độ
kiểm tra, giám sát việc chấp hành nghị quyết của Đảng; bốn là, cải tiến
và xây dựng lề lối làm việc phù hợp với tình hình và nhiệm vụ mới.
Tác giả Nguyễn Sỹ Nồng viết cuốn sách “PTLĐ và đổi mới
PTLĐ của Đảng”, cuốn sách luận giải về: tư tưởng Hồ Chí Minh về
PTLĐ của Đảng; PTLĐ và đổi mới PTLĐ của Đảng. Tác giả đưa ra
quan niệm: PTLĐ của Đảng là tổng hợp các phương pháp, biện
pháp, cách thức, hình thức hoạt động của Đảng nhằm đạt được mục
tiêu đề ra.
Giáo sư, tiến sĩ Nguyễn Phú Trọng với cuốn sách “Xây dựng Đảng
- Một số vấn đề lý luận và thực tiễn”, cuốn sách gồm bốn phần: phần thứ
nhất, một số vấn đề chung về Đảng và công tác xây dựng Đảng; phần thứ
7
hai, xây dựng Đảng về chính trị, tư tưởng; phần thứ ba, xây dựng Đảng về
tổ chức, cán bộ; phần thứ tư, rèn luyện đạo đức, lối sống. Nội dung cuốn
sách đề cập nhiều vấn đề phong phú về lý luận và thực tiễn, đúc kết những
bài học, kết luận quan trọng về công tác xây dựng Đảng, nhằm xây dựng
Đảng ta ngày càng TSVM, lãnh đạo đất nước và nhân dân thực hiện thắng
lợi công cuộc đổi mới.
1.2.2.2. Những công trình bàn về PTLĐ của Đảng đối
với quân đội, sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, công tác QS,
QPĐP; CTĐ, CTCT trong công tác QS, QPĐP
Tổng cục Chính trị xuất bản cuốn sách “Tiếp tục hoàn thiện
PTLĐ của Đảng đối với QĐND Việt Nam trong thời kỳ mới của cách
mạng”, cuốn sách gồm có 3 chương, đưa ra quan niệm về PTLĐ của
Đảng, PTLĐ của Đảng đối với quân đội; làm rõ quá trình hình thành,
phát triển và hoàn thiện PTLĐ của Đảng đối với quân đội qua các thời
kỳ cách mạng và chỉ ra những vấn đề có tính quy luật của quá trình đó;
đề ra 6 giải pháp cơ bản tiếp tục hoàn thiện PTLĐ của Đảng đối với
quân đội trong thời kỳ mới của cách mạng.
Ngô Xuân Lịch với bài báo “QĐND Việt Nam tiếp tục phát huy
vai trò nòng cốt trong sự nghiệp tăng cường quốc phòng, bảo vệ Tổ
quốc”, tác giả đã khẳng định những kết quả nổi bật của Đảng bộ Quân
đội và toàn quân đạt được trong nhiệm kỳ Đại hội XI của Đảng, đồng
thời đề xuất những nhiệm vụ, giải pháp chính mà quân đội thực hiện
trong những năm tới. Tác giả nhấn mạnh: Tập trung xây dựng các cấp
uỷ, tổ chức đảng về chính trị, tư tưởng, tổ chức và đạo đức; chú trọng
giáo dục, quản lý, rèn luyện cán bộ, đảng viên kết hợp với nâng cao
năng lực thực tiễn, phẩm chất đạo đức cách mạng; tập trung xây dựng
nguồn nhân lực chất lượng cao cho quốc phòng, quân đội, thực hiện tốt
công tác cán bộ và xây dựng đội ngũ cán bộ ngang tầm yêu cầu nhiệm
vụ. Bảo đảm giữ vững và tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với
quân đội; tích cực đổi mới phong cách, phương pháp lãnh đạo, chấp
hành nguyên tắc tổ chức và sinh hoạt đảng.
1.3. Khái quát kết quả nghiên cứu của các
công trình khoa học đã công bố liên quan đến dề
tài và những vấn đề luận án cần tập trung giải
quyết
8
1.3.1. Khái quát kết quả nghiên cứu của các công trình khoa học
đã công bố
Một là, nhìn chung các công trình nghiên cứu ở ngoài nước chưa bàn
sâu đến PTHĐ cũng như việc đổi mới PTHĐ của cấp ủy, tổ chức đảng
trong quân đội. Các công trình này chủ yếu đề cập công tác xây dựng Đảng
Cộng sản ở mỗi nước vững mạnh về chính trị, tư tưởng và tổ chức để hoạt
động có hiệu quả trong thực tiễn; về công tác đảng, công tác chính trị; xây
dựng đội ngũ cán bộ chính trị; bồi dưỡng năng lực công tác của đội ngũ cán
bộ chính trị trong quân đội. Đây là những luận cứ khoa học quan trọng để
tác giả kế thừa, phát triển trong luận án của mình.
Hai là, các công trình nghiên cứu trong nước đã tiếp cận và giải
quyết những nội dung cụ thể về xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng cấp
uỷ đảng các cấp trong quân đội, thực hiện nguyên tắc tổ chức, lãnh đạo và
sinh hoạt Đảng, về đổi mới PTLĐ, PTHĐ của Đảng và của các cấp ủy, tổ
chức đảng, về hoạt động của tỉnh uỷ, thành uỷ, ĐUQS… Trong đó, có một
số công trình bàn tương đối sâu về quan niệm, cơ cấu tổ chức, chức năng,
nhiệm vụ, mối quan hệ, nội dung hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố; bàn
về lý luận đổi mới, đặc trưng PTLĐ, đổi mới, hoàn thiện PTLĐ của Đảng
đối với quân đội…
Ba là, một số công trình nghiên cứu ở trong nước đã khái
quát, hệ thống hóa, luận giải, phân tích một số vấn đề cơ bản về quan
niệm, vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ, đặc điểm, nội dung hoạt
động, mối quan hệ của ĐUQS tỉnh, thành phố... Đã đánh giá khá sâu
sắc kết quả xây dựng, hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố, tổng kết
những bài học kinh nghiệm trong xây dựng và nâng cao chất lượng
hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố. Đồng thời, chỉ ra sự bất cập,
hạn chế, khuyết điểm cũng như những giải pháp xây dựng và hoạt
động của ĐUQS tỉnh, thành phố trong điều kiện mới.
Như vậy, mặc dù có sự giao thoa nhất định về khách thể, nội dung
nghiên cứu nhưng đến nay chưa có một công trình nào đi sâu nghiên cứu về
đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 hiện nay dưới
góc độ khoa học chuyên ngành xây dựng Đảng và chính quyền Nhà nước.
Vì vậy, đề tài là công trình nghiên cứu độc lập, không trùng lặp với các
công trình khoa học đã công bố, có ý nghĩa lý luận cơ bản và thực tiễn cấp
thiết hiện nay.
1.3.2. Những vấn đề luận án tập trung giải quyết
9
Một là, nghiên cứu làm rõ quan niệm hoạt động, PTHĐ, đổi
mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7. Phân tích
những vấn đề có tính nguyên tắc và tiêu chí đánh giá đổi mới PTHĐ
của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
Hai là, thu thập tư liệu, số liệu, khảo sát thực tế, đánh giá thực trạng
đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố những năm qua và hiện nay, chỉ
rõ những ưu điểm, hạn chế, nguyên nhân của những ưu điểm và hạn chế; từ
đó khái quát một số kinh nghiệm đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7 những năm qua và hiện nay.
Ba là, dự báo các yếu tố tác động đến đổi mới PTHĐ của ĐUQS
tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7, từ đó xác định yêu cầu và đề xuất những
giải pháp đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trong điều kiện mới.
Kết luận chương 1
Tổng quan tình hình nghiên cứu liên quan đến đề tài cho thấy,
các công trình ở nước ngoài, trong nước được tác giả trình bày ở trên
có liên quan trực tiếp hoặc gián tiếp đề tài luận án của nghiên cứu
sinh. Các công trình nghiên cứu tiếp cận với nhiều góc độ khác nhau
và được thể hiện dưới nhiều hình thức từ sách chuyên khảo, sách
tham khảo, đề tài khoa học, luận án tiến sĩ cho đến các bài báo khoa
học được đăng tải trên các tạp chí của Trung ương và các ngành. Đây
là những công trình khoa học có giá trị, góp phần quan trọng trong
việc làm rõ cơ sở lý luận và thực tiễn về đổi mới PTHĐ của ĐUQS
tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
Về lý luận, góp phần khái quát, hệ thống, luận giải, phân tích một
số vấn đề cơ bản về PTHĐ, PTLĐ của Đảng, của cấp ủy, tổ chức đảng;
về lý luận đổi mới PTLĐ của Đảng; về quan niệm, vị trí vai trò, chức
năng, nhiệm vụ, đặc điểm, nội dung hoạt động, mối quan hệ của ĐUQS
tỉnh, thành phố...
Về thực tiễn, đã đánh giá khá sâu sắc kết quả xây dựng, hoạt động
của ĐUQS tỉnh, thành phố, tổng kết những kinh nghiệm trong xây dựng và
nâng cao chất lượng hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố. Đồng thời, chỉ ra
sự bất cập, hạn chế, khuyết điểm cũng như những vấn đề mới đặt ra trong
xây dựng và hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố trong điều kiện mới.
Tuy nhiên, đến nay chưa có một công trình khoa học nào đi sâu
nghiên cứu một cách cơ bản, hệ thống về đổi mới PTHĐ của ĐUQS
10
tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 với tính chất là một công trình khoa
học độc lập. Những công trình liên quan đến đề tài là tài liệu tham khảo
có giá trị, góp phần cung cấp cho tác giả cơ sở lý luận và thực tiễn để
thực hiện mục tiêu, nội dung nghiên cứu của đề tài luận án.
Chương 2
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ ĐỔI MỚI PHƯƠNG THỨC
HOẠT ĐỘNG CỦA ĐẢNG ỦY QUÂN SỰ TỈNH, THÀNH PHỐ
TRÊN ĐỊA BÀN QUÂN KHU 7
2.1. Đảng uỷ quân sự tỉnh, thành phố và hoạt
động của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa
bàn Quân khu 7
2.1.1. Đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên
địa bàn Quân khu 7
* Khái quát về các tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Địa bàn QK7 gồm 9 tỉnh, thành phố ở Đông Nam Bộ và Cực
Nam Trung Bộ: Thành phố Hồ Chí Minh; các tỉnh: Bà Rịa - Vũng
Tàu, Bình Dương, Bình Phước, Bình Thuận, Đồng Nai, Lâm Đồng,
Long An và Tây Ninh. Phía Bắc và phía Tây Bắc giáp với
Campuchia. Phía Tây Nam giáp với đồng bằng sông Cửu Long. Phía
Đông - Đông Nam giáp với Biển Đông và đồng bằng sông Cửu Long.
Phía Đông giáp Tây Nguyên và duyên hải Nam Trung Bộ. Địa bàn
QK7 có 9 thành phố trực thuộc tỉnh, 19 quận, 10 thị xã, 71 huyện,
1338 xã, phường, thị trấn (844 xã, 423 phường, 71 thị trấn) với diện
tích 45449,1 km2, có 322 km bờ biển, vùng biển rộng 112000 km2,
615,527 km đường biên giới với Campuchia, dân số là 17.881.537
người và hơn 3 triệu người nhập cư tạm trú; là vùng có tốc độ tăng
dân số cao nhất nước. Đây là vùng đất giàu tiềm năng để phát triển
các lĩnh vực: kinh tế, chính trị, văn hoá - xã hội, củng cố QP, AN
trong công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc hiện nay.
* Quan niệm, cơ cấu tổ chức của ĐUQS tỉnh, thành
phố trên địa bàn QK7
Quan niệm ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn
QK7.
Đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 là
cơ quan lãnh đạo giữa hai kỳ đại hội đại biểu của đảng bộ
11
quân sự tỉnh, thành phố, đặt dưới sự lãnh đạo trực tiếp về
mọi mặt của tỉnh uỷ, thành uỷ, đồng thời chấp hành nghị
quyết của Đảng uỷ QK7 về nhiệm vụ quốc phòng toàn dân và
công tác quân sự địa phương; có chức năng, nhiệm vụ tham
mưu đề xuất nội dung lãnh đạo và giúp tỉnh uỷ, thành uỷ chỉ
đạo, hướng dẫn, kiểm tra việc thực hiện nhiệm vụ QS, QP,
chính sách hậu phương quân đội; lãnh đạo mọi mặt
LLVT địa phương thuộc quyền thực hiện thắng lợi mọi
nhiệm vụ do tỉnh ủy, thành ủy và Đảng ủy, Bộ Tư lệnh QK7 giao
cho.
Cơ cấu tổ chức của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
Chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7.
* Các mối quan hệ công tác của ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với tỉnh uỷ, thành uỷ
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với các ban của tỉnh uỷ
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với huyện uỷ, quận uỷ, thị
uỷ, thành uỷ thuộc tỉnh, thành phố (gọi chung là huyện uỷ)
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với Đảng uỷ, Bộ
Tư lệnh QK7
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với Cục Chính
trị QK7
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với người chỉ huy CQQS
tỉnh, thành phố
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với chính ủy CQQS tỉnh,
thành phố
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với ĐUQS cấp huyện
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với đảng uỷ công an tỉnh,
thành phố
Quan hệ giữa ĐUQS tỉnh, thành phố với đảng uỷ Bộ đội Biên
phòng tỉnh, thành phố trên địa bàn
* Vai trò của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7
Một là, ĐUQS tỉnh, thành phố trực tiếp quán triệt,
thực hiện đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật Nhà
12
nước về công tác QS, QPĐP trên địa bàn tỉnh, thành phố
theo phạm vi chức năng, quyền hạn.
Hai là, ĐUQS tỉnh, thành phố trực tiếp tham mưu, đề xuất với
tỉnh ủy, thành ủy, chính quyền tỉnh, thành phố lãnh đạo, chỉ đạo công
tác QS, QPĐP.
Ba là, ĐUQS tỉnh, thành phố trực tiếp tham gia xây dựng hệ
thống chính trị địa phương vững mạnh.
Bốn là, ĐUQS tỉnh, thành phố trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo xây
dựng LLVT địa phương thuộc quyền vững mạnh về mọi mặt.
2.1.2. Hoạt động và đặc điểm hoạt động của đảng ủy quân
sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
* Hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7
Hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 là
toàn bộ những nội dung, biện pháp hướng vào thực hiện chức năng,
nhiệm vụ của ĐUQS tỉnh, thành phố, bao gồm các hoạt động: tham
mưu, đề xuất nội dung lãnh đạo và giúp tỉnh ủy, thành ủy chỉ đạo,
hướng dẫn, kiểm tra; phối hợp công tác; lãnh đạo các đơn vị thuộc
quyền; xây dựng đảng bộ quân sự tỉnh, thành phố TSVM, nhằm thực
hiện có hiệu quả công tác QS, QPĐP.
* Đặc điểm hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố trên
địa bàn QK7
Một là, hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7
có phạm vi đối tượng tác động rộng, đa dạng, phong phú và phức tạp.
Hai là, hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố gắn liền với
nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, giữ vững an ninh chính trị, trật
tự an toàn xã hội trên địa bàn tỉnh, thành phố.
Ba là, hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố đặt dưới sự
lãnh đạo trực tiếp về mọi mặt của tỉnh uỷ, thành uỷ,
đồng thời chấp hành nghị quyết của ĐUQS cấp trên về
nhiệm vụ quốc phòng toàn dân và công tác quân sự địa
phương. .
Bốn là, trong quá trình hoạt động ĐUQS tỉnh, thành phố trên
địa bàn QK7 thường phải giải quyết nhiều mối quan hệ với nhiều cấp
nhiều ngành.
13
2.2. Những vấn đề cơ bản về phương thức hoạt động và đổi
mới phương thức hoạt động của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố
trên địa bàn Quân khu 7
2.2.1. Phương thức hoạt động của đảng ủy quân sự tỉnh,
thành phố trên địa bàn Quân khu 7
* Quan niệm PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố
Phương thức hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7 là là tổng hợp các cách thức, phương
pháp hoạt động được ĐUQS tỉnh, thành phố sử dụng để
thực hiện nội dung hoạt động nhằm đáp ứng chức
năng, nhiệm vụ của ĐUQS tỉnh thành phố và yêu cầu
nhiệm vụ QS, QPĐP.
Các PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7:
Một là, phương thức nghiên cứu, tham mưu, đề
xuất với tỉnh ủy, thành ủy những chủ trương, biện pháp
lãnh đạo công tác QS, QPĐP.
Hai là, phương thức giúp tỉnh ủy, thành ủy chỉ đạo, hướng
dẫn, kiểm tra các cơ quan, đơn vị các cấp, các ngành của tỉnh, thành
phố chấp hành sự lãnh đạo của tỉnh ủy, thành ủy đối với công tác
QS, QPĐP.
Ba là, PTLĐ đối với LLVT địa phương thuộc quyền.
Bốn là, phương thức phối hợp, hiệp đồng với các cơ
quan, đơn vị đứng chân trên địa bàn tỉnh, thành phố
trong thực hiện nhiệm vụ QS, QPĐP.
Năm là, phương thức xây dựng đảng bộ quân sự tỉnh,
thành phố TSVM.
2.2.2. Những vấn đề cơ bản về đổi mới
phương thức hoạt động của đảng ủy quân sự tỉnh,
thành phố trên địa bàn Quân khu 7
* Quan niệm đổi mới phương thức hoạt động của đảng ủy
quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 là
là quá trình nghiên cứu, kế thừa, cải tiến, bổ sung, phát triển, vận
dụng linh hoạt, sáng tạo các cách thức, phương pháp hoạt động của
14
ĐUQS tỉnh, thành phố, nhằm đảm bảo cho ĐUQS tỉnh, thành phố
hoàn thành tốt hơn chức năng, nhiệm vụ được giao.
Mục đích đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố: Nâng cao
chất lượng, hiệu quả hoạt động, đảm bảo cho ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7 hoàn thành tốt hơn chức năng, nhiệm vụ được giao.
Chủ thể lãnh đạo đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố:
Trước hết là ban thường vụ, ban chấp hành đảng bộ tỉnh, thành phố,
Đảng ủy QK7. Đây là chủ thể trực tiếp lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng
ĐUQS tỉnh, thành phố nói chung, đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố trên địa bàn QK7 nói riêng.
Chủ thể thực hiện đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố: đó
là ban thường vụ, tập thể ĐUQS tỉnh, thành phố, từng đảng ủy viên là chủ
thể trực tiếp thực hiện đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố theo
đúng chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình, chịu trách nhiệm chính
về kết quả đổi mới.
Lực lượng tham gia đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố
bao gồm: Bộ Tư lệnh, các cơ quan chức năng của QK7, các cơ quan
chức năng của tỉnh ủy, thành ủy; ủy ban nhân dân, hội đồng nhân
dân, các cơ quan chức năng của tỉnh, thành phố, huyện, quận; bộ chỉ
huy quân sự (bộ tư lệnh) tỉnh, thành phố, ban chỉ huy quân sự huyện;
cấp ủy, cán bộ, đảng viên các lực lượng thuộc quyền.
* Nội dung, biện pháp đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7
Một là, đổi mới phương thức nghiên cứu, tham mưu, đề xuất của
ĐUQS tỉnh, thành phố.
Hai là, đổi mới phương thức chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra của
ĐUQS tỉnh, thành phố.
Ba là, đổi mới PTLĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Bốn là, đổi mới phương thức phối hợp, hiệp đồng công tác
của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Năm là, đổi mới phương thức xây dựng đảng bộ
quân sự tỉnh, thành phố TSVM.
* Những vấn đề có tính nguyên tắc đổi mới phương thức hoạt
động của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Một là, quán triệt và thực hiện đúng quan điểm, mục tiêu,
phương hướng, nhiệm vụ công tác xây dựng Đảng và cơ chế lãnh
15
đạo công tác QS, QPĐP trong đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành
phố.
Hai là, đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố
phải đặt dưới sự lãnh đạo của tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy
QK7, sự chỉ đạo, hướng dẫn của các ban chức năng của
tỉnh ủy, thành ủy, của Cục Chính trị QK7.
Ba là, bám sát chức năng, nhiệm vụ của ĐUQS và
tình hình thực tiễn của tỉnh, thành phố trong đổi mới
PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Bốn là, đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố phải toàn
diện, đồng bộ, nhưng có trọng tâm, trọng điểm, có kế thừa với lộ
trình và bước đi thích hợp, hiệu quả.
Năm là, kết hợp chặt chẽ giữa phát huy vai trò, trách nhiệm
của các tổ chức, các lực lượng với tính tích cực, chủ động trong tự
đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
* Tiêu chí đánh giá đổi mới phương thức hoạt động của đảng
ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Một là, đánh giá nhận thức, trách nhiệm của chủ thể và các
lực lượng tham gia đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên
địa bàn QK7.
Hai là, đánh giá kết quả thực hiện nội dung, biện pháp đổi
mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Ba là, kết quả hoàn thành chức năng, nhiệm vụ của ĐUQS
tỉnh, thành phố.
Kết luận chương 2
Đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 là
quá trình nghiên cứu, kế thừa, cải tiến, bổ sung, phát triển, vận dụng linh
hoạt, sáng tạo các cách thức, phương pháp hoạt động của ĐUQS tỉnh,
thành phố, nhằm đảm bảo cho ĐUQS tỉnh, thành phố hoàn thành tốt
hơn chức năng, nhiệm vụ được giao.
Trước sự phát triển của tình hình thực tiễn, đổi mới PTHĐ của
ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 là tất yếu khách quan. Tuy
nhiên, đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 là
vấn đề hết sức khó khăn, phức tạp, phụ thuộc vào nhiều yếu tố khách
quan và chủ quan. Vì vậy, chủ thể, các tổ chức, các lực lượng lượng
16
tham gia cần nhận thức đúng đắn về vị trí, vai trò, chức năng, nhiệm vụ,
quyền hạn, mối quan hệ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7; về
PTHĐ, nội dung, biện pháp đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7, nắm vững những vấn đề có tính nguyên tắc và tiêu chí
đánh giá đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7,
trên cơ sở đó góp phần đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên
địa bàn QK7 hiệu quả, thiết thực.
Chương 3
THỰC TRẠNG VÀ NHỮNG KINH NGHIỆM ĐỔI MỚI
PHƯƠNG THỨC HOẠT ĐỘNG CỦA ĐẢNG ỦY QUÂN SỰ
TỈNH, THÀNH PHỐ TRÊN ĐỊA BÀN QUÂN KHU 7
3.1. Thực trạng đổi mới phương thức hoạt động của đảng
ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
3.1.1. Những ưu điểm đổi mới phương thức hoạt động của
đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Một là, nhận thức, trách nhiệm của chủ thể, các lực lượng đổi
mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố ngày càng được nâng lên.
Hai là, nội dung, biện pháp đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố trên địa bàn QK7 được thực hiện nghiêm túc và đạt kết
quả quan trọng.
Ba là, các ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 đã hoàn
thành tương đối tốt chức năng, nhiệm vụ.
3.1.2. Những hạn chế, khuyết điểm
Một là, một bộ phận cấp ủy viên, cán bộ chủ trì,
cơ quan chức năng nhận thức chưa đầy đủ, sâu sắc về
đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Hai là, có một số nội dung, biện pháp đổi mới PTHĐ của
ĐUQS tỉnh, thành phố chưa được thực hiện kiên quyết, triệt
để.
Ba là, chất lượng, hiệu quả hoạt động của một số ĐUQS
tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 chưa cao, thậm chí còn lúng túng.
3.2. Nguyên nhân và những kinh nghiệm đổi mới phương
thức hoạt động của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn
Quân khu 7
3.2.1. Nguyên nhân của thực trạng
* Nguyên nhân của những ưu điểm
17
Một là, sự quan tâm lãnh đạo của tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy
QK7, sự chỉ đạo, hướng dẫn của các ban của tỉnh ủy, thành ủy, Cục
Chính trị QK7.
Hai là, sự quan tâm, tạo điều kiện của chính quyền tỉnh, thành
phố đối với ĐUQS tỉnh, thành phố.
Ba là, sự nỗ lực phấn đấu tự đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố trên địa bàn QK7.
Bốn là, sự tham gia tích cực của CQQS, cấp ủy, tổ chức đảng, đội
ngũ cán bộ, đảng viên của đảng bộ quân sự tỉnh, thành phố và các lực
lượng đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
* Nguyên nhân của những hạn chế, khuyết điểm
Một là, một số quy định, hướng dẫn liên quan đến hoạt động
của ĐUQS tỉnh, thành phố chưa thật chặt chẽ, đồng bộ và cụ thể.
Hai là, kiến thức, năng lực của một bộ phận chủ thể, lực lượng đổi
mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 còn có
những hạn chế.
Ba là, chưa phát huy tốt vai trò, trách nhiệm của một số cơ
quan, đơn vị trong đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Bốn là, điều kiện đảm bảo cho đổi mới PTHĐ của ĐUQS
tỉnh, thành phố còn những khó khăn, bất cập.
3.2.2. Những kinh nghiệm đổi mới phương thức hoạt động
của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Một là, quán triệt, thực hiện nghiêm đường lối, quan điểm của
Đảng, nghị quyết, chỉ thị, hướng dẫn của cấp trên về đổi mới, chỉnh
đốn Đảng trong đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Hai là, bám sát chức năng, nhiệm vụ của ĐUQS,
đặc điểm địa phương để xác định nội dung, hình thức,
phương pháp đổi mới PTHĐ cho phù hợp.
Ba là, thường xuyên bồi dưỡng, rèn luyện nâng
cao phẩm chất, năng lực, phương pháp, tác phong
công tác cho đội ngũ đảng ủy viên của ĐUQS tỉnh,
thành phố.
Bốn là, phát huy vai trò, trách nhiệm của thủ trưởng bộ chỉ huy
(bộ tư lệnh), đội ngũ cán bộ chính trị và phòng chính trị của CQQS
tỉnh, thành phố trong đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Năm là, phối hợp chặt chẽ với các tổ chức, các lực lượng
trong đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
18
Kết luận chương 3
Trong những năm qua, việc đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố thường xuyên được sự quan tâm của cấp ủy, chính quyền
tỉnh, thành phố, Đảng ủy, Bộ Tư lệnh, Cục Chính trị QK7, ĐUQS,
CQQS tỉnh, thành phố. Bước đầu, hoạt động đổi mới đã mang lại kết
quả thiết thực góp phần xây dựng ĐUQS tỉnh, thành phố TSVM,
CQQS, đơn vị bộ đội địa phương thuộc quyền VMTD. Đồng thời,
hoạt động đổi mới đã góp phần quan trọng nâng cao chất lượng, hiệu
quả công tác QS, QPĐP. Bên cạnh những thành tựu đã đạt được, quá
trình đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố không tránh khỏi
những mặt hạn chế, thiếu sót ảnh hưởng không nhỏ đến năng lực lãnh
đạo và sức chiến đấu cũng như việc thực hiện chức trách, nhiệm vụ,
quyền hạn, mối quan hệ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Những ưu điểm và hạn chế trong đổi mới PTHĐ của ĐUQS
tỉnh, thành phố bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân cả khách quan và
chủ quan, trong đó nguyên nhân chủ quan của cấp uỷ, chính quyền
tỉnh, thành phố, của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh, Cục Chính trị QK7 trong
lãnh đạo, chỉ đạo và tinh thần tự phấn đấu, tự đổi mới của ĐUQS
tỉnh, thành phố giữ vai trò quyết định.
Những kinh nghiệm được rút ra từ quá trình đổi mới PTHĐ của
ĐUQS tỉnh, thành phố có giá trị định hướng trong hoạt động lãnh đạo
và công tác xây dựng Đảng, các thủ thể, các lực lượng tham gia đổi
mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố cần tiếp tục nghiên cứu, vận
dụng trong những năm tới.
19
Chương 4
YÊU CẦU VÀ NHỮNG GIẢI PHÁP CƠ BẢN ĐỔI MỚI
PHƯƠNG THỨC HOẠT ĐỘNG CỦA ĐẢNG ỦY QUÂN SỰ
TỈNH, THÀNH PHỐ TRÊN ĐỊA BÀN QUÂN KHU 7 HIỆN NAY
4.1. Những yếu tố tác động và yêu cầu đổi mới phương thức
hoạt động của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân
khu 7 hiện nay
4.1.1. Những yếu tố tác động đến đổi mới phương thức hoạt
động của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu
7 hiện nay
Một là, yêu cầu nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc, xây dựng nền quốc
phòng toàn dân, thế trận chiến tranh nhân dân bảo vệ Tổ quốc Việt Nam
XHCN trong điều kiện mới.
Hai là, tình hình kinh tế - xã hội của các tỉnh, thành
phố trên địa bàn QK7.
Ba là, yêu cầu nhiệm vụ QS, QP của các tỉnh,
thành phố ngày càng cao.
Bốn là, yêu cầu nhiệm vụ đổi mới, chỉnh đốn các đảng bộ quân
sự tỉnh, thành phố trong điều kiện mới.
4.1.2. Yêu cầu đổi mới phương thức hoạt động của đảng ủy
quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7 hiện nay
Một là, đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố phải trên cơ
sở quán triệt và thực hiện thắng lợi đường lối, chính sách của Đảng,
pháp luật Nhà nước, nghị quyết, chỉ thị của cấp trên về công tác QS,
QPĐP.
Hai là, đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố phải bảo
đảm cho ĐUQS tỉnh, thành phố thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ,
đáp ứng yêu cầu công tác QS, QPĐP thời kỳ mới.
Ba là, kết hợp chặt chẽ giữa đổi mới PTHĐ của
ĐUQS với bồi dưỡng nâng cao chất lượng tập thể ĐUQS
và từng đảng uỷ viên của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Bốn là, phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của ĐUQS
tỉnh, thành phố trong đổi mới PTHĐ.
Năm là, phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, lực
lượng trong đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
20
4.2. Những giải pháp đổi mới phương thức hoạt
động của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa
bàn Quân khu 7 hiện nay
4.2.1. Đổi mới tư duy, nhận thức của chủ thể
và lực lượng tham gia về phương thức hoạt động
và đổi mới phương thức hoạt động của đảng uỷ
quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Nội dung:
Một là, nhận thức đúng đắn, sâu sắc và đầy đủ vị trí, vai trò,
chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, mối quan hệ của ĐUQS tỉnh, thành
phố trên địa bàn QK7.
Hai là, nhận thức đúng đắn về PTHĐ và sự cần thiết đổi mới
PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Ba là, cấp uỷ, chỉ huy các cấp nhận thức rõ chức
năng, nhiệm vụ, quyền hạn của mình trong đổi mới
PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố.
Hình thức, biện pháp:
Một là, thông qua sinh hoạt của cấp uỷ, tổ chức đảng các cấp
để đổi mới tư duy, nhận thức.
Hai là, thông qua thực tiễn lãnh đạo, chỉ đạo hoạt động đổi
mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố để đổi mới tư duy, nhận thức.
Ba là, thông qua công tác tuyên truyền giáo dục QP, AN trên các
phương tiện thông tin đại chúng của Trung ương và địa phương.
Bốn là, thông qua hoạt động thực tiễn thực hiện nhiệm vụ QS,
QPĐP.
Năm là, thông qua sơ kết, tổng kết, rút kinh nghiệm các hoạt
động của ĐUQS để đổi mới tư duy, nhận thức, nâng cao trách nhiệm
của chủ thể và lực lượng tham gia.
4.2.2. Đổi mới phương thức tham mưu, đề xuất và chỉ đạo, hướng
dẫn, kiểm tra của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn
Quân khu 7
* Đổi mới phương thức tham mưu, đề xuất với tỉnh ủy, thành ủy
những nội dung, biện pháp lãnh đạo, chỉ đạo công tác QS, QPĐP.
Một là, đổi mới phương thức tham mưu, đề xuất với tỉnh ủy,
thành ủy về các chủ trương, biện pháp lãnh đạo công tác QS, QPĐP.
21
Hai là, đổi mới phương thức tham mưu, đề xuất với tỉnh ủy, thành
ủy ban hành các chỉ thị, quy chế, quy định về lãnh đạo, chỉ đạo công tác
QS, QPĐP.
Ba là, đổi mới phương thức tham mưu, đề xuất với
tỉnh ủy, thành ủy ban hành các chương trình hành động, đề
án lãnh đạo công tác QS, QPĐP.
* Đổi mới phương thức chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra các cấp,
các ngành, các đoàn thể chính trị - xã hội ở địa phương thực hiện nghị
quyết của tỉnh ủy, thành ủy về công tác QS, QPĐP.
Một là, đổi mới phương thức tổ chức hội nghị triển khai các chỉ thị,
nghị quyết của tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy Quân khu về công tác QS, QPĐP.
Hai là, đổi mới phương thức gửi các văn bản chỉ thị, quy định,
quy chế, các công văn hướng dẫn các cơ quan, đơn vị, các cấp cấp,
các ngành của địa phương tổ chức quán triệt, triển khai thực hiện sự
lãnh đạo của tỉnh ủy, thành ủy.
Ba là, đổi mới phương thức chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra
bằng phương tiện công nghệ thông tin.
Bốn là, đổi mới phương thức thành lập đoàn công
tác xuống các cơ quan, đơn vị trực tiếp chỉ đạo, triển
khai, hướng dẫn, kiểm tra việc chấp hành sự lãnh đạo
của tỉnh ủy, thành ủy về công tác QS, QPĐP.
Năm là, đổi mới phương thức chỉ đạo, hướng dẫn,
kiểm tra thông qua thực hiện chế độ báo cáo của các cơ
quan, đơn vị, địa phương.
Sáu là, đổi mới phương thức tổ chức hội nghị sơ kết, tổng kết
thực hiện các chỉ thị, nghị quyết của tỉnh ủy, thành ủy về công tác
QS,QPĐP.
4.2.3. Đổi mới phương thức lãnh đạo; phương
thức phối hợp, hiệp đồng; phương thức xây dựng đảng bộ quân sự
tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7 trong sạch vững mạnh
* Đổi mới phương thức lãnh đạo của đảng ủy quân
sự tỉnh, thành phố
Một là, đổi mới cách thức ra nghị quyết lãnh đạo.
Hai là, đổi mới việc lãnh đạo tổ chức thực hiện nghị quyết của
ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
22
* Đổi mới phương thức phối hợp, hiệp đồng của ĐUQS với các
cơ quan, đơn vị trong và ngoài quân đội đứng chân trên địa bàn tỉnh,
thành phố.
Một là, đổi mới phương thức tổ chức hội nghị phối
hợp, hiệp đồng.
Hai là, đổi mới phương thức liên hệ trực tiếp với các cơ quan, đơn
vị có liên quan để phối hợp, hiệp đồng.
Ba là, đổi mới phương thức gửi văn bản đến các cơ quan, đơn vị
để phối hợp, hiệp đồng.
Bốn là, đổi mới phương thức phối hợp, hợp đồng trên cơ sở
ứng dụng công nghệ thông tin.
* Đổi mới phương thức xây dựng đảng bộ quân sự tỉnh,
thành phố trên địa bàn Quân khu 7 trong sạch vững mạnh.
Một là, đổi mới phương thức xây dựng đảng bộ quân sự tỉnh,
thành phố về chính trị.
Hai là, đổi mới phương thức xây dựng đảng bộ
quân sự tỉnh, thành phố về tư tưởng.
Ba là, đổi mới phương thức xây dựng đảng bộ quân sự tỉnh,
thành phố về tổ chức.
Bốn là, đổi mới phương thức xây dựng đảng bộ quân sự tỉnh,
thành phố về đạo đức.
4.2.4. Nâng cao chất lượng đảng ủy quân sự tỉnh, thành
phố đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ đổi mới phương thức hoạt động
của đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Một là, tập trung làm chuyển biến sâu sắc về nhận thức, trách
nhiệm của các cấp uỷ đảng, chính quyền, các ban, ngành, đoàn thể,
đội ngũ cán bộ, đảng viên và quần chúng đối với nâng cao chất
lượng ĐUQS tỉnh, thành phố.
Hai là, chăm lo củng cố, kiện toàn sắp xếp ĐUQS tỉnh, thành
phố có cơ cấu hợp lý, đáp ứng yêu cầu tăng cường sự lãnh đạo trực
tiếp, tuyệt đối về mọi mặt nhiệm vụ QS, QP.
Ba là, coi trọng bồi dưỡng, rèn luyện nâng cao phẩm chất, năng
lực, phương pháp công tác cho đội ngũ đảng ủy viên.
4.2.5. Tiếp tục bổ sung, hoàn thiện cơ chế lãnh
đạo, quản lý công tác quân sự, quốc phòng địa
23
phương và các quy chế hoạt động của đảng uỷ quân
sự tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
* Bổ sung, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo, quản lý công
tác QS, QPĐP
Việc nghiên cứu, bổ sung, hoàn thiện cơ chế lãnh đạo, quản lý công tác
QS, QPĐP trong điều kiện mới cần xác định cụ thể thành phần, chức năng,
nhiệm vụ chủ yếu của các thành viên trong cơ chế. Cụ thể là:
Thứ nhất, cấp ủy địa phương lãnh đạo.
Thứ hai, chính quyền địa phương quản lý, điều hành theo pháp luật.
Thứ ba, các cơ quan, ban ngành, đoàn thể chính trị - xã hội (nòng cốt
là CQQS) làm tham mưu theo chức năng.
Thứ tư, chỉ huy trưởng CQQS chỉ huy thống nhất
các lực lượng thuộc quyền.
* Bổ sung, hoàn thiện các quy chế hoạt động của ĐUQS
tỉnh, thành phố
Một là, bổ sung, hoàn thiện quy chế làm việc, quy chế lãnh đạo của
ĐUQS tỉnh, thành phố.
Hai là, bổ sung, hoàn thiện quy chế phối hợp, hiệp đồng của ĐUQS
tỉnh, thành phố.
4.2.6. Phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ chức, các lực
lượng trong đổi mới phương thức hoạt động của đảng ủy quân sự
tỉnh, thành phố trên địa bàn Quân khu 7
Một là, phát huy vai trò của chính quyền và các cơ quan chức
năng, đoàn thể của tỉnh, thành phố trong đổi mới PTHĐ của
ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
Hai là, phát huy vai trò của Đảng ủy, Bộ Tư lệnh, Cục
Chính trị QK7.
Ba là, phát huy vai trò CQQS, các đơn vị thuộc quyền.
Bốn là, phát huy vai trò của các đơn vị quân đội đứng chân
trên địa bàn tỉnh, thành phố.
Năm là, phát huy vai trò cuả đội ngũ cán bộ, đảng viên trong
đảng bộ quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
Kết luận chương 4
Hiện nay, việc đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên
địa bàn QK7 chịu sự tác động của các yếu tố khách quan và chủ
24
quan, cả thuận lợi và khó khăn. Vì vậy, các chủ thể, lực lượng tham
gia cần nhận thức sâu sắc các yếu tố tác động để có chủ trương, biện
pháp phát huy các yếu tố tích cực, thuận lợi, đồng thời hạn chế những
yếu tố tác động tiêu cực, khắc phục những khó khăn nhằm thúc đẩy
việc đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố đạt kết quả tốt. Đổi
mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 hiện nay,
cần phải nắm vững 5 yêu cầu và tiến hành đồng bộ hệ thống 6 giải
pháp: đổi mới tư duy, nhận thức của chủ thể và lực lượng tham gia đổi
mới về PTHĐ và đổi mới PTHĐ; đổi mới phương thức tham mưu, đề
xuất và chỉ đạo, hướng dẫn, kiểm tra; đổi mới PTLĐ và phương thức
phối hợp, hiệp đồng; nâng cao chất lượng ĐUQS tỉnh, thành phố đáp
ứng yêu cầu nhiệm vụ đổi mới PTHĐ; tiếp tục bổ sung, hoàn thiện cơ
chế lãnh đạo, quản lý công tác QS, QPĐP và các quy chế hoạt động
của ĐUQS tỉnh, thành phố; phát huy sức mạnh tổng hợp của các tổ
chức, các lực lượng trong đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố
trên địa bàn QK7. Mỗi giải pháp có vị trí, vai trò riêng, nhưng có mối
quan hệ mật thiết với nhau, tác động, hỗ trợ lẫn nhau. Do đó, trong
quá trình thực hiện không được tuyệt đối hóa, hoặc xem nhẹ giải
pháp nào.
KẾT LUẬN
1. Đảng ủy quân sự tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 có vai
trò quan trọng trong: quán triệt, thực hiện đường lối, chính sách của
Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác QS, QPĐP; tham mưu, đề
xuất giúp tỉnh ủy, thành ủy, chính quyền tỉnh, thành phố lãnh đạo, chỉ
đạo công tác QS, QPĐP; xây dựng hệ thống chính trị địa phương
vững mạnh; lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng LLVT địa phương thuộc
quyền VMTD.
2. Phương thức hoạt động của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa
bàn QK7 rất phong phú, đa dạng, đó là: nghiên cứu, tham mưu, đề
xuất với tỉnh ủy, thành ủy, Đảng ủy QK7 những chủ trương, biện pháp
lãnh đạo, chỉ đạo công tác QS, QPĐP; giúp tỉnh ủy, thành ủy chỉ đạo,
hướng dẫn, kiểm tra cấp ủy, tổ chức đảng, các cấp các ngành của tỉnh,
thành phố chấp hành sự lãnh đạo của tỉnh ủy, thành ủy đối với công tác
QS, QPĐP; lãnh đạo LLVT địa phương thuộc quyền; phối hợp, hiệp
đồng với các cơ quan, đơn vị đứng chân trên địa bàn tỉnh, thành phố
25
trong thực hiện nhiệm vụ QS, QPĐP; xây dựng đảng bộ quân sự tỉnh,
thành phố TSVM.
Đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 là
quá trình nghiên cứu, kế thừa, cải tiến, bổ sung, phát triển, vận dụng linh
hoạt, sáng tạo các phương pháp, hình thức, biện pháp hoạt động của
ĐUQS tỉnh, thành phố, nhằm đảm bảo cho ĐUQS tỉnh, thành phố
hoàn thành tốt hơn chức năng, nhiệm vụ được giao, đáp ứng yêu cầu
nhiệm vụ QS, QPĐP. Đây là vấn đề có tính quy luật trong quá trình lãnh
đạo, chỉ đạo, tổ chức thực hiện nhiệm vụ QS, QPĐP. Chậm đổi mới đồng
nghĩa với trì trệ, tụt hậu, ảnh hưởng rất lớn đến chất lượng, hiệu quả hoạt
động của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7.
3. Trong những năm qua, việc đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố trên địa bàn QK7 đã được các cấp, các ngành quan tâm, có
sự chuyển biến mạnh mẽ và thu được kết quả khả quan trên nhiều
mặt cả trong tư duy, nhận thức và trong tổ chức thực hiện. Tuy nhiên,
quá trình thực hiện cũng có những hạn chế, thiếu sót nhất định. Đó là,
vẫn còn những điểm chưa thống nhất, tương đồng trong tư duy, nhận
thức của các tổ chức, các lực lượng về vị trí, vai trò, chức trách,
nhiệm vụ, mối quan hệ công tác của ĐUQS tỉnh, thành phố; về vị trí,
vai trò PTHĐ và đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố; có
những nội dung đổi mới PTHĐ của ĐUQS tiến hành chưa kiên
quyết, kết quả đạt được còn thấp; chất lượng, hiệu quả hoạt động của
một số ĐUQS chưa cao. Thực trạng này bắt nguồn từ nhiều nguyên
nhân cả nguyên nhân khách quan và nguyên nhân chủ quan, nhưng
nguyên nhân chủ quan là chủ yếu.
4. Trong giai đoạn hiện nay, đổi mới PTHĐ của ĐUQS tỉnh,
thành phố trên địa bàn QK7 chịu sự tác động của các yếu tố khách
quan và chủ quan, cả thuận lợi và khó khăn. Đổi mới PTHĐ của
ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 có sự tham gia của nhiều tổ
chức, nhiều lực lượng, nhiều cấp, nhiều ngành. Vì vậy, để đổi mới
PTHĐ của ĐUQS tỉnh, thành phố trên địa bàn QK7 thành công cần
phải nắm vững 5 yêu cầu và tiến hành đồng bộ hệ thống 6 giải pháp
đổi mới. Từng giải pháp đã được phân tích từ cơ sở lý luận, thực tiễn,
yêu cầu, nội dung, biện pháp cụ thể lãnh đạo, chỉ đạo, tổ chức thực
hiện. Những giải pháp có mối quan hệ biện chứng với nhau, trong
quá trình vận dụng, triển khai thực hiện, các chủ thể và lực lượng đổi