Đánh giá công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng hỗ trợ tái định cư khu công nghiệp Đề Thám, phường Đề Thám, thành phố Cao Bằng (Khóa luận tốt nghiệp)

I H C THÁI NGUYÊN
TR
NG
I H C NÔNG LÂM
---------------------

NGÂN TH KIM THOA
Tên

tài:
ÁNH GIÁ CÔNG TÁC B I TH
NG VÀ GI I PHÓNG M T
B NG H TR TÁI NH C KHU CÔNG NGHI P
THÁM,
PH
NG
THÁM, THÀNH PH CAO B NG

KHÓA LU N T T NGHI P

H ào t o
Chuyên nghành
Khoa
Khóa h c
Gi ng viên h ng d n

IH C

: Chính quy
: a chính môi tr ng
: Qu n lý tài nguyên

: 2011 - 1015
: TS. V Th Thanh Th y

Thái Nguyên, 2015


i
L I CAM OAN

Em xin cam oan khóa lu n “ ánh giá công tác b i th
phóng m t b ng h tr tái

nh c khu công nghi p

Thám, thành ph Cao B ng ”,
ph Cao B ng là

tài nghiên c u

thông tin liên quan khác nhau
thông tin ã

c nghiên c u t i ph
c l p.

ng và gi i

Thám, ph
ng

ng

Thám, thành

tài ã s d ng nhi u ngu n

ph c v cho vi c vi t khóa lu n, các ngu n

c ch rõ ngu n g c. Ngoài ra ngu n s li u i u tra th c t

bàn nghiên c u ã

a

c x lý.

Em xin cam oan r ng s li u và k t qu nghiên c u trong khóa lu n này là
hoàn toàn trung th c và ch a h

c s d ng cho b t c m t h c v nào khác.

Em xin cam oan r ng m i s giúp

cho vi c th c hi n khóa lu n ã

c m n và các thông tin trích d n trong khóa lu n ã

c ch rõ ngu n g c.

Thái Nguyên, ngày tháng n m 2015

Sinh viên

Ngân Th Kim Thoa

c


ii
L IC M

N

c s nh t trí c a Ban giám hi u nhà tr
Nguyên, khoa Qu n lý Tài Nguyên, cô giáo h

ng

ng d n Ths. V Th Thanh Th y,
tài: “ ánh giá công tác b i

em ti n hành th c hi n khóa lu n t t nghi p v i tên
th

ng và gi i phóng m t b ng h tr tái

ph

ng

i h c Nông Lâm Thái

nh c khu công nghi p

Thám ,

Thám, thành ph Cao B ng ”.

Trong quá trình th c t p và hoàn thành khóa lu n t t nghi p, em ã nh n
c r t nhi u s quan tâm, giúp
th y cô giáo tr

ng

ch b o h

ng d n t n tình chu áo c a các

i h c Nông Lâm Thái Nguyên,

c bi t là các th y cô giáo

khoa Qu n Lý Tài Nguyên ã d y d , dìu d t em trong nh ng n m h c t p t i
tr

ng. Em xin bày t sâu s c

ng

i ãh

lu n này.

n cô giáo h

ng d n, ch b o em t n tình

ng d n Ths. V Th Thanh Th y,
em có th hoàn thành t t bài khóa

ng th i, em xin chân thành c m n các cô chú, anh ch

t i s Tài Nguyên và Môi Tr
c bi t là Phòng qu n lý

ang làm vi c

ng thành ph Cao B ng , các ban ngành, oàn th

t ai, Ban gi i phóng m t b ng ã t n tình giúp

và

t o i u ki n thu n l i cho em trong su t th i gian th c t p. Cu i cùng, em xin
c bày t lòng bi t n chân thành và sâu s c t i gia ình ng
ng viên, giúp

i thân và b n bè

em hoàn thành t t vi c h c t p, nghiên c u

tài trong su t

th i gian v a qua.
Tuy nhiên, do th i gian và kh n ng có h n nên khóa lu n t t nghi p c a
em không tránh kh i nh ng thi u sót. Em mong nh n
c a các th y cô giáo và các b n

cs

óng góp ý ki n

khóa lu n t t nghi p c a em

c hoàn thi n

h n. M t l n n a em xin chân thành c m n!
Thái Nguyên, ngày tháng n m 2015
Sinh viên

Ngân Th Kim Thoa


iii
DANH M C B NG
B ng 4. 1: B ng t ng h p chi ti t v s h , s lao
B ng 4.2 T ng h p di n tích
B ng 4.3 Di n tích chi m

ng t i khu v c GPMB ... 21

t thu h i th c hi n d án................................. 22

t t ng h ng m c c a d án .................................. 23

B ng 4.4. T ng h p hi n tr ng s d ng

t ...................................................... 23

B ng 4.5 ánh giá k t qu th ng kê v cây c i trong khu v c d án .............. 24
B ng 4.6 K t qu th ng kê vè tài s n c
B ng 4.7 T ng kinh phí b i th
B ng 4.9.Ý ki n c a ng

nh trong khu v c d án ................. 25

ng c a d án.................................................. 29

i dân v các ho t

ng gi i phóng m t b ng ........... 30

B ng 4.10 T ng h p k t qu t phi u i u tra cán b chuyên môn v công tác
b i th

ng GPMB ............................................................................................. 31


iv
DANH M C CÁC CH

VI T T T

BT

: B i th

GPMB

: Gi i phóng m t b ng

UBND

:

S

:

ng

y ban nhân dân
i s ng

SX

: S n xu t

VKT

: V t ki n trúc

T C

: Tái

nh c


v

M CL C
VI T T T.................................................................. i

DANH M C CÁC CH

DANH M C B NG ........................................................................................... iii
M C L C ............................................................................................................ v
L I CAM OAN ................................................................................................. i
L IC M

N ...................................................................................................... ii

Ph n 1: M

U ................................................................................................ 1

1.1.

tv n

................................................................................................... 1

1.2. M c tiêu c a

tài ..................................................................................... 2

1.3. Yêu c u c a

tài ...................................................................................... 3

1.4. Ý ngh a c a

tài ....................................................................................... 3

1.4.1. Ý ngh a trong h c t p và nghiên c u khoa h c. ................................. 3
1.4.2. Ý ngh a trong th c ti n ........................................................................ 3
PH N 2: T NG QUAN TÀI LI U................................................................... 4
2.1. C s lý lu n .............................................................................................. 4
2.1.1. Gi i phóng m t b ng........................................................................... 4
2.1.2. Thu h i................................................................................................. 5
2.1.3. B i th

ng ........................................................................................... 5

2.1.4. H tr .................................................................................................. 5
2.1.5. Tái

nh c .......................................................................................... 5

2.2. C s pháp lý.............................................................................................. 5

2.2.1. Nh ng v n b n lu t c a Chính ph và c quan Trung

ng ............. 5

2.2.2. Nh ng v n b n pháp quy c a t nh Cao B ng liên quan

n công

tác GPMB ..................................................................................................... 8
2.3. C s th c ti n c a

tài ........................................................................... 9

2.4. Công tác GPMB trên th gi i..................................................................... 9
2.4.1. Trung Qu c ......................................................................................... 9
2.4.2. Singapore........................................................................................... 11
2.5. Công tác b i th

ng và GPMB

Vi t Nam ............................................ 13


vi
2.5.1. Công tác b i th

ng và gi i phóng m t b ng

2.5.2. Công tác GPMB trên

Hà N i................... 13

a bàn thành ph Cao B ng ......................... 14

2.5.3. M t s nghiên c u v GPMB ............................................................ 15
Ph n 3:
3.1.

IT
it

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U 16

ng và ph m vi nghiên c u ............................................................ 16

3.2. Th i gian và

a i m............................................................................... 16

3.3. N i dung nghiên c u ................................................................................ 16
3.3.1. Khái quát v khu v c nghiên c u và v d án .................................. 16
3.3.2. ánh giá th c tr ng công tác GPMB ............................................... 16
3.3.3. ánh giá nh ng thu n l i, khó kh n mà ban

n bù GPMB g p ph i

khi ti n hành công tác GPMB c a d án ................................................... 16
3.3.4.

xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu công tác GPMB

thành ph Cao B ng trong th i gian qua .................................................. 16
3.4. Ph

ng pháp nghiên c u.......................................................................... 16

3.4.1. i u tra ph ng v n............................................................................ 16
3.4.2. i u tra các s li u th c p .............................................................. 17
3.4.3. i u tra s li u s c p ...................................................................... 17
3.4.4. Ph

ng pháp th ng kê và x lý s li u ............................................. 17

Ph n 4: K T QU NGHIÊN C U ................................................................. 18
4.1. ánh giá i u ki n t nhiên, kinh t - xã h i c a thành ph Cao B ng .. 18
4.1.1.

i u ki n t nhiên ............................................................................ 18

4.1.2.Các ngu n tài nguyên......................................................................... 19
4.1.3.Ti m n ng kinh t và du l ch .............................................................. 20
4.2. ánh giá công tác gi i phóng m t b ng t i d án khu công nghi p
Thám, ph

ng

Thám – thành ph Cao B ng. ........................................... 20

4.2.1. T ng quan v công tác gi i phóng m t b ng .................................... 20
4.2.2. ánh giá k t qu b i th

ng v

t và tài s n g n li n v i

tt i

khu v c GPMB ............................................................................................ 21
4.2.3. ánh giá công tác b i th

ng gi i phóng m t b ng c a d án ........ 25


vii
4.3. ánh giá m c

nh h

ng c a gi i phóng m t b ng

n

i s ng ng

i

dân t i khu v c gi i phóng m t b ng .............................................................. 30
4.4. ánh giá nh ng thu n l i khó kh n trong công tác gi i phóng m t b ng

c a d án và

xu t nh ng ph

ng án gi i quy t.......................................... 32

4.4.1. ánh giá nh ng thu n l i,khó kh n trong công tác b i th

ng gi i

phóng m t b ng ........................................................................................... 32
4.4.2.

xu t các gi i pháp và rút ra nh ng bài h c kinh nghi m ........... 33

Ph n 5: K T LU N VÀ KI N NGH ............................................................ 36
5.1. K t lu n : ................................................................................................... 36
5.2. Ki n ngh .................................................................................................. 37
TÀI LI U THAM KH O ................................................................................ 38


1
Ph n 1
M

1.1.

U

tv n

t ai là tài nguyên vô cùng quý giá

thay th

c trong

i v i m i qu c gia và không th

i s ng và s n xu t c a con ng

i. Tr

c n n kinh t phát

tri n m nh m cùng v i áp l c v s gia t ng dân s làm cho di n tích
ngày càng b thu h p.

t ai

ng th i quá trình ô th hoá di n ra m nh làm cho

ai ngày càng có giá tr kinh t cao và nhu c u v m t b ng l n
m c ích qu c phòng, an ninh và phát tri n kinh t c a

t

ph c v cho

a ph

ng.

có m t

b ng th c hi n các d án nêu trên chúng ta c n ph i thu h i và chuy n m c ích
s d ng

t theo quy ho ch s d ng

theo t ng d án. Chính vì v y,

t ã

c c p có th m quy n phê duy t

vi c tri n khai các d án

m b o úng ti n

thì công tác gi i phóng m t b ng (GPMB) gi vai trò quan tr ng.
Trong nh ng n m qua công tác gi i phóng m t b ng, b i th
tái

nh c trên c n

c ã

t

c nh ng hi u qu nh t

ng, h tr và

nh, góp ph n vào

vi c phát tri n kinh t - xã h i c a các vùng, mi n, khu v c. Tuy nhiên do nhi u
nguyên nhân khác nhau, nh ng t n t i, b t c p trong vi c th c hi n chính sách
này ã và ang làm h n ch hi u qu
v tr t t xã h i ang x y ra
ki n

i v i l nh v c

u t c a các d án, tình hình b t n

nhi u

a ph

t ai ang có chi u h

khi u ki n ch y u là t chính sách thu h i
c .V n
t

gi i phóng m t b ng, b i th

c nhi u ng

ng.

c bi t là tình tr ng khi u

ng gia t ng, trong ó n i dung

t, giá b i th

ng, và tái

ng, h tr và tái

nh c khi Nhà n

i quan tâm h n c vì trên th c t có nhi u v

công tác này ang gây b c xúc trong d lu n, xã h i, nh h
nh s n xu t,
án

i s ng c a nhân dân nhi u n i, làm ch m ti n

u t và gây lãng phí

nh

nh

c thu h i

ng m c trong

ng x u

n n

tri n khai d

t ai.

Công tác gi i phóng m t b ng, b i th
h t s c nh y c m và ph c t p, tác

ng h tr và tái

ng t i m i m t

nh c là v n

i s ng kinh t , xã h i, t i


2
m i ng

i dân và c ng

quy n c a ng

ng dân c . Gi i quy t không t t, không th a áng

i b thu h i

t s d gây ra nh ng khi u ki n,

khi u ki n t p th , làm m t n

nh xã h i….

c bi t nh ng

i u ó c ng nh h

ng

n ti n

thi công các công trình xây d ng và các d án phát tri n kinh t - xã h i c a
a ph

ng. Nhi u d án “treo” nhi u n m th m chí hàng ch c n m vì không

gi i phóng

c m t b ng. C ng t các tiêu c c xã h i n y sinh, ch t l

công trình gi m sút, giá thành

i lên, các kho n ti n b i th

ng c a ng

ng
i dân

không còn nguyên v n…
Cùng v i s phát tri n c a t nh Cao B ng nói chung và thành ph Cao
B ng nói riêng trong nh ng n m g n ây ã có nhi u công trình, d án
tri n khai nh m m c ích

c

y m nh n n kinh t c a t nh, nâng cao ch t l

ng

cu c s ng c a ng

i dân và góp ph n không nh vào s nghi p phát tri n chung

c a toàn t nh.

m b o ti n

công tác thu h i, b i th

th c hi n các d án trên

a bàn Thành ph thì

ng và gi i phóng m t b ng ph i

c th c hi n m t

cách nhanh chóng, hi u qu . Tuy nhiên, trên th c t thì công tác này còn g p
nh ng tr ng i, khó kh n d n
còn ch a k p th i, làm nh h

n vi c bàn giao m t b ng cho
ng

n ti n

n v thi công

thi công c a các d án trên

a bàn

thành ph .
Xu t phát t yêu c u nói trên,
Nguyên – Tr

ng

c s phân công c a Khoa Qu n Lý Tài

i H c Nông Lâm Thái Nguyên, d

is h

giáo TS. V Th Thanh Th y – em ti n hành nghiên c u

tác b i th

ng và gi i phóng m t b ng h tr tái

Thám , ph

ng

1.2. M c tiêu c a
-

-

xu t ph

nh c khu công nghi p

tài

Thám, ph

ng

ng, gi i phóng m t b ng c a d án

Thám, thành ph Cao B ng

ng án gi i quy t có tính kh thi và rút ra bài h c kinh

nghi m cho công tác b i th

gian t i.

tài: “ ánh giá công

Thám, thành ph Cao B ng ”.

ánh giá th c tr ng công tác b i th

khu công nghi p

ng d n c a cô

ng, gi i phóng m t b ng cho

a ph

ng trong th i


3
1.3. Yêu c u c a

tài

- N m ch c Lu t t ai, các Thông t , Ngh nh, v n b n d i lu t,
các quy nh có liên quan n công tác b i th ng thi t h i và gi i phóng
m t b ng.
- Các s li u, tài li u, kh o sát i u tra ph i m b o tính trung th c,
chính xác, ph n ánh úng hi n tr ng và tình hình th c t c a các d án ã
l a ch n

nghiên c u.
- Áp d ng úng i t ng, úng m c ích và ph m vi c n nghiên c u t ó
ánh giá
c nh ng t n t i, khó kh n và tìm hi u nguyên nhân.
xu t các ph ng án, gi i pháp trên c s các Ngh
nh, Quy
nh, k t qu nghiên c u phù h p v i th c t c a a ph ng và mang tính
kh thi.
1.4. Ý ngh a c a
tài
tài t t nghi p là m t c h i t t cho m i sinh viên có th h th ng và
c ng c l i ki n th c ã h c trong nhà tr

ng và áp d ng vào th c t công vi c,

áp ng yêu c u ào t o. Qua ó bi t cách thu th p, t ng h p, x lý s li u và
bi t cách trình bày báo cáo m t cách khoa h c hoàn ch nh
-

i v i b n thân: vi c tìm hi u và v n d ng chính sách c a nhà n

c

trong công tác gi i phóng m t b ng giúp b sung kinh nghi m trong công tác
qu n lý Nhà n
xác, úng,
thu h i

cv

iv i

a ph

v b i th

t ai nhanh,

y

và hoàn thi n h n.

ng: có th nâng cao hi u qu và
ng, h tr tái

m b o áp d ng chính

nh c cho nh ng h dân b nhà n

t. Rút kinh nghi m trong vi c gi i quy t nh ng v

tho i v i nhân dân cho nh ng d án sau này.

ng m c và

c
i


4

Ph n 2
T NG QUAN TÀI LI U
2.1. C s lý lu n
Trong công cu c CNH - H H, vi c thu hút v n u t n c ngoài và phát
tri n c s h t ng là y u t quan tr ng trong chi n l c a t n c ta n
n m 2020 c b n tr thành n c công nghi p theo úng l trình. Có th nói
công tác thu h i t, gi i phóng m t b ng có vai trò không th thi u trong quá
trình phát tri n kinh t , y nhanh t c
xây d ng c s h t ng, a t n c
lên t m cao m i.
Gi i phóng m t b ng là quá trình a d ng và phúc t p. Nó th hi n khác
nhau i v i m i m t d án, nó liên quan tr c ti p n l i ích c a các bên tham
gia và l i ích c a toàn xã h i. Công tác gi i phóng m t b ng kéo dài s làm
ch m ti n
c a các d án, làm nh h ng t i cu c s ng c a ng i dân trong
khu v c d án c ng nh ánh m t ni m tin cho các nhà u t .
B i th ng GPMB là khâu quan tr ng mang tính ch t t phá trong quy
ho ch s d ng t, t o i u ki n thu n l i thu hút ngu n l c u t phát tri n
và tri n khai th c hi n công tác xây d ng c s h t ng. Quá trình th c hi n
công tác b i th ng GPMB ph i m b o hài hòa l i ích c a ng i dân b thu
h i, l i ích c a ch
u t d án và l i ích c a Nhà n c,
c th c hi n theo
tiêu chí gi v ng n nh và phát tri n b n v ng t n c.
Lu t t ai n m 1993 ã kh ng nh t là lo i tài s n có giá và giá ó
c công nh n quy n chuy n i, chuy n nh ng, cho thuê và c ng là b c
u m ra th tr ng b t ng s n t i Vi t Nam. Lu t t ai n m 2003 c ng ã
có ph n i m i quan tr ng trong vi c thu h i t, nó ã góp ph n hoàn thi n
h n các chính sách pháp lu t t ai. Sau ây là m t s khái ni m c b n trong
quá trình b i th ng thi t h i và h tr , tái nh c khi nhà n c thu h i t:

Gi i phóng m t b ng là quá trình th c hi n các công vi c liên quan n
vi c di d i nhà c a, cây c i, các công trình xây d ng và m t b ph n dân c trên
m t ph n t nh t nh
c quy ho ch cho vi c c i t o, m r ng ho c xây d ng
công trình m i.


5

Thu h i t: “Là vi c Nhà n c ra Quy t nh hành chính thu l i quy n
s d ng t ho c thu l i t ã giao cho t ch c, y ban nhân dân xã, ph ng,
th tr n qu n lý theo quy nh c a Lu t này”.
B i th ng là n bù nh ng t n h i gây ra. n bù tr l i x ng v i giá tr
ho c công lao. Nh v y, b i th ng là tr l i t ng x ng v i giá tr ho c công
lao cho m t ch th nào ó b thi t h i vì hành vi c a ch th khác.

h i
n

H tr khi Nhà n c thu h i t là vi c Nhà n c giúp
ng i b thu
t thông qua ào t o ngh m i, b trí vi c làm m i, c p kinh phí
di d i
a i m m i...

Tái nh c (T C) là vi c di chuy n n m t n i m i
sinh s ng và
làm n. Tái nh c b t bu c là s di chuy n không th tránh kh i khu nhà n c
thu h i t ho c tr ng d ng t th c hi n các d án phát tri n.
T C

c hi u là m t quá trình t b i th ng thi t h i v
t, tài s n, di
chuy n n m t n i m i và các ho t ng h tr
xây d ng l i cu c s ng
thu nh p, c s v t ch t. Tái nh c là ho t ng nh m gi m nh tác ng x u
v kinh t - xã h i i v i b ph n dân c ã gánh ch u vì s phát tri n chung
c a t n c.
Hi n nay n c ta khi Nhà n c thu h i t mà ph i di chuy n ch
thì
ng i s d ng t
c b trí tái nh c b ng các hình th c sau:
- B i th ng b ng nhà .
- B i th ng b ng t m i.
- B i th ng b ng ti n xây d ng n i m i.
2.2. C s pháp lý
- Hi n pháp n m 1992 c a n
+ i u 17:
ngu n l i

c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam:

t ai, r ng núi, sông h , ngu n n

c, tài nguyên trong lòng

t,

vùng bi n, th m l c a và vùng tr i, ph n v n và tài s n do Nhà n

c

u t vào các xí nghi p, công trình thu c các ngành và l nh v c kinh t , v n hoá,


6
xã h i, khoa h c, ngo i giao, qu c phòng, an ninh cùng các tài s n khác mà pháp
lu t quy nh là c a Nhà n
+ i u 18: Nhà n
pháp lu t, b o

c,

u thu c s h u toàn dân.

c th ng nh t qu n lý toàn b

t ai theo quy ho ch và

m s d ng úng m c ích và có hi u qu . Nhà n

cho các t ch c và cá nhân s d ng n

t,

c Nhà n

- B lu t Dân s n

t

nh lâu dài. T ch c và cá nhân có trách

nhi m b o v , b i b , khai thác h p lý, s d ng ti t ki m
quy n s d ng

c giao

c giao theo quy

t,

c chuy n

nh c a pháp lu t.

c C ng hòa xã h i ch ngh a Vi t Nam:

+ i u 173: Quy n s h u.
+ i u 176: C n c xác l p quy n s h u.
+ i u 177: C n c ch m d t quy n s h u.
+ i u 180: Chi m h u tài s n có c n c pháp lu t.
+ i u 738 - 774: Quy
- Lu t

nh th a k quy n s d ng

t.

t ai:

+ Lu t

t ai n m 1993.

+ Lu t

t ai n m 2003.

- Các chính sách b i th ng, h tr và tái nh c khi Nhà n c thu h i
+ Ngh
v

t.

nh s 90/CP ngày 17/08/1994 c a Chính ph ban hành quy

n bù thi t h i khi Nhà n

c thu h i

t

nh

s d ng vào m c ích an ninh,

qu c phòng, l i ích qu c gia, l i ích công c ng.
+ Ngh
b i th

ng thi t h i khi Nhà n

+ Ngh
hành Lu t
+ Ngh
th

ph

nh s 22/1998/N -CP ngày 24/04/1998 c a Chính ph v vi c
c thu h i

t.

nh s 181/2004/N -CP ngày 29/10/2004 c a Chính ph v thi
t ai.
nh s 197/2004/N -CP ngày 03/12/2004 c a Chính ph v b i

ng, h tr và tái

nh c khi Nhà n

+ Ngh

188/2004/N -CP ngày 16/11/2004 c a Chính ph

nh s

ng pháp xác

nh giá

c thu h i

t và khung giá các lo i

t.

t.

v


7
nh s 84/2007/N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính ph v Quy

+ Ngh

nh b sung v vi c c p gi y ch ng nh n quy n s d ng
hi n quy n s d ng
h i

t, trình t b i th

t và gi i quy t khi u n i v
+ Ngh

ng h tr tái

t, thu h i

t, th c

nh c khi Nhà n

c thu

t ai.

nh s 123/2007/N -CP ngày 27/7/2007 c a Chính ph v s a

b sung m t s

i u c a Ngh

Chính ph v ph

ng pháp xác

i

nh 188/2004/N -CP ngày 16/11/2004 c a
nh giá

t và khung giá các lo i

t.

+ Thông t s 114/2004/TT-BTC ngày 26/11/2004 c a B Tài chính h

ng

d n th c hi n Ngh

nh s 188/2004/N -CP ngày 16/11/2004 c a Chính ph

v ph

nh giá

ng pháp xác

t và khung giá các lo i

t.

+ Thông t s 116/2004/TT-BTC ngày 07/12/2004 c a B Tài chính h
d n th c hi n Ngh
và tái

nh 197/2004/N -CP c a Chính ph v b i th

nh c khi Nhà n

c thu h i

ng

ng, h tr

t.

+ Thông t s 120/2005/TT-BTC ngày 30/12/2005 c a B Tài chính v
h

ng d n th c hi n Ngh

v thu ti n thuê

nh s 142/N -CP ngày 14/11/2005 c a Chính ph

t, thuê m t n

c.

+ Thông t s 69/2006/TT-BTC ngày 02/8/2006 c a B Tài chính h
d ns a

i, b sung Thông t s 116/2004/TT-BTC ngày 07/12/2004 c a B

Tài chính h
b i th

ng d n th c hi n Ngh

ng, h tr và tái

nh 197/2004/N -CP c a Chính ph v

nh c khi Nhà n

c thu h i

t.

+ Thông t s 06/2007/TT- BTNMT ngày 25/5/2007 h
m ts
Quy

i u c a Ngh

ng d n th c hi n

nh s 84/2007/N -CP ngày 25/5/2007 c a Chính ph v

nh b sung v vi c c p gi y ch ng nh n quy n s d ng

th c hi n quy n s d ng
thu h i

t, trình t b i th

t và gi i quy t khi u n i v

ng h tr tái

t, thu h i

t,

nh c khi Nhà n

c

t ai.

+ Thông t s 141/2007/TT-BTC ngày 31/11/2007 c a B Tài chính h
d ns a

ng

ng

i, b sung Thông t s 120/2005/TT-BTC ngày 30/12/2005 c a B

Tài chính v

h

ng d n th c hi n Ngh

14/11/2005 c a Chính ph v thu ti n thuê

nh s

142/2005/N -CP ngày

t, thuê m t n

c.

8
2.2.2. Nh ng v n b n pháp quy c a t nh Cao B ng liên quan

n công

tác GPMB
+ C n c quy t

nh s 1160/Q -UBND ngày 02 tháng 7 n m 2008 c a

y ban nhân dân t nh Cao B ng v vi c ki n toàn H i
th

ng, h tr và tái
+ Quy t

nh c khi nhà n

nh b i

t t nh .

nh s 2872/2007/Q -UBND ngày 31 tháng 12 n m 2007 c a

UBND t nh v vi c ban hành quy
nhà n

c thu h i

ng th m

c thu h i
+ Quy t

t trên

nh v b i thuòng, h tr và tái

nh c khi

a bàn t nh Cao B ng.

nh s 2962/2008/Q -UBND ngày 22 tháng 12 n m 2008 c a

U ban nhân dân t nh Cao B ng v vi c ban hành b ng giá các lo i
2009 trên

tn m

a bàn t nh Cao B ng .

+ Quy t

nh s 52/2008/Q -UBND ngày 11 tháng 01 n m 2008 c a U

ban nhân dân t nh Cao B ng ban hành b ng giá b i th
th y s n trên

ng cây c i, hoa màu và

a bàn t nh Cao B ng .

+ Quy t

nh s 776/2009/Q -UBND ngày 24 tháng 8 n m 2008 c a U

ban nhân dân t nh Cao B ng ban hành b ng giá nhà và các công trình xây d ng
g n li n v i

t

+ Quy t

tính b i th

c thu h i

t.

nh sô 3336/Q -UBND ngày 31/12/2009 c a UBND t nh Cao

B ng ban hành quy
t trên

ng thi t h i khi nhà n

nh b i th

ng, h tr và tái

nh c khi nhà n

c thu h i

a bàn t nh Cao B ng.

+ Quy t

nh s 3165/Q -UBND ngày 22 tháng 12 n m 2009 c a UBND

tinh Cao B ng v ban hành b ng giá các lo i

t n m 2010 trên

a bàn t nh Cao

B ng .
+ Quy t

nh s 1886/2010/Q -UBND ngày 26 tháng 10 n m 2010c a

UBND t nh Cao B ng v v ban hành b ng giá nhà và các công trình xây d ng
g n li n v i
+ Quy t

t

tính b i th

ng thi t h i khi nhà n

t.

nh s 2562/Q -UBND ngày 29 tháng 12 n m 2010 c a UBND

t nh Cao B ng v vi c ki n toàn h i
tr và tái

c thu h i

nh c t nh Cao B ng .

ng th m

nh ph

ng án b i th

ng, h


9
2.3. C s th c ti n c a

tài

- Trong i u ki n hi n nay

t nh Cao B ng nói chung và thành ph Cao

B ng nói riêng. Công tác GPMB

c xác

nh là m t trong nh ng nhi m v

quan tr ng trong chuy n d ch c c u và phát tri n kinh t , xã h i c ng nh s
t ng tr

ng GDP c a

quan tr c ti p

n

a ph

ng. Tuy nhiên, ây là v n

i b ph n nhân dân, d gây m t n

- Công tác GPMB mang tính quy t

nh

l n, ph c t p, liên

nh tr t t xã h i.

n ti n

c a các d án, là khâu

u tiên trong vi c th c hi n d án. Vi c làm này không ch nh h
n l i ích c a Nhà n

c, c a ch

u t , mà còn nh h

ch t c ng nh tinh th n c a nh ng ng
- Công tác GPMB
ra s ti t ki m

i b thu h i

ng

ng tr c ti p

n

i s ng v t

t.

c tri n khai th c hi n úng ti n

, úng k ho ch

c th i gian và vi c th c hi n d án có hi u qu . Ng

công tác GPMB ch m, kéo dài gây nh h

ng

n ti n

cl i

thi công các công

trình c ng nh chi phí cho d án, có khi gây ra thi t h i không nh trong

ut

xây d ng.
- M t khác, n u công tác GPMB
x y ra hi n t
tiêu ban
n

các

a ph

ng “D án treo” làm cho ch t l

u không th c hi n

c. Ngoài ra, khi H i

h p pháp c a ng

i có

c, t

ng

ng không

c th c hi n t t s

ng công trình b gi m, các m c

ó gây lãng phí r t l n cho ngân sách Nhà

n bù gi i quy t không tho

áng quy n, l i ích

t b thu h i s d dàng x y ra nh ng v khi u ki n,

bi t là nh ng khi u ki n t p th , làm cho tình hình chính tr - xã h i
ph

ng m t n

c

a

nh.

2.4. Công tác GPMB trên th gi i
2.4.1. Trung Qu c
Theo lu t

t ai Trung Qu c vi c thu h i

các d án vì l i ích chung, Chính ph
th

ng thi t h i và thu h i
Theo quy

c ti n hành cho

ng ra àm phán v i ng

i dân v b i

t.

nh c a pháp lu t Trung Qu c, ng

toán ba lo i ti n: ti n b i th

t ai ch

ng

i b thu h i

t ai, ti n tr c p v tái

t

c thanh

nh c , ti n tr c p


10
b i th

ng hoa màu trên

t. Cách tính ti n b i th

nh c c n c theo t ng giá tr , t ng s n l
r i nhân v i h s . Ti n b i th

ng

ng c a

t ai và ti n tr c p tái

t ai nh ng n m tr

c ây

ng cho hoa màu, cho các lo i tài s n trên

t

c tính theo giá c hi n t i.
M c b i th
m b o cho ng

ng cho gi i t a m t b ng

i dân có cu c s ng b ng ho c cao h n n i

gi i phóng m t b ng
ph

ng

c . Vi c qu n lý

c giao cho các c c qu n lý tài nguyên

m nhi m. T ch c, cá nhân

ti n thuê m t

c th c hi n theo nguyên t c

t ai

c quy n s d ng th a

a

t nào s tr

n v xây d ng gi i t a m t b ng.

gi i quy t nhà

cho ng

i dân khi gi i phóng m t b ng, ph

ng th c

ch y u c a Trung Qu c là tr ti n và h tr b ng cách tính ba kho n sau: M t
là, giá c xây d ng l i, chênh l ch gi a giá xây d ng l i nhà m i và nhà c ; Hai
là, giá
th

t tiêu chu n; Ba là, tr c p v giá c . Ba kho n này c ng l i là ti n b i

ng v nhà .
Vi c b i th

dân

ng nhà

cho dân

thành ph khác v i vi c b i th

nông thôn, b i có s khác nhau v hình th c s h u

nông thôn.

i v i nhà

c a ng

ti n là chính, v i m c giá do th tr
trung gian

ánh giá, xác

i dân thành ph , nhà n
ng b t

ng s n quy t

nh giá. V i ng

ng khác nhau: ti n b i th

v hoa màu, b i th

thành th và

c b i th

ng b ng

nh qua các t ch c

i dân nông thôn, nhà n

hi n theo nh ng cách th c r t linh ho t, theo ó, m i
cách b i th

t ai

ng cho

it

ng v s d ng

c th c

ng khác nhau s có
t ai, ti n b i th

ng

ng tài s n t p th .

Theo ánh giá c a m t s chuyên gia tái
nh ng thành công nh t

nh c , s d Trung Qu c có

nh trong công tác b i th

ng, h tr , tái

nh c là

do: th nh t, ã xây d ng các chính sách và th t c r t chi ti t, ràng bu c

iv i

các ho t

i dân

tái

ng tái

nh c ,

m b o m c tiêu t o c h i phát tri n cho ng

nh c , t o các ngu n l c s n xu t cho nh ng ng

hai, n ng l c th ch c a chính quy n

a ph

i tái

nh c . Th

ng khá m nh. Chính quy n c p

t nh ch u trách nhi m hoàn toàn trong vi c th c hi n ch

ng trình b i th

ng h


11
nh c . Th ba, quy n s h u

tr tái
th

ng h tr tái

cho

t t p th làm cho vi c th c hi n b i

nh c có nhi u thu n l i,

c bi t là

t ai b m t không tr cho t ng h gia ình mà

tìm ki m, phát tri n

t m i ho c mua c a các c ng

nông thôn. Ti n
c c ng

n bù

ng s d ng

ng s t i hay dùng

phát

tri n k t c u h t ng. Chính quy n thôn, xã ch u trách nhi m phân chia cho các h
b nh h

ng. (Nguy n Th Dung - 2009: T p chí c ng s n, s 42)

2.4.2. Singapore
T i Singapore,
nhân), trong ó

t ai

t s h u nhà n

t và quy ho ch thì nhà
th i h n, ng

i thuê

ki n. Vi c

ng

Singapore

n bù theo giá quy

c a Chính ph . Hi n nay,
t (ngo i tr
trung

án ho c khi u n i
thì nhà n

cc

ng th p h n giá th tr

Singapore không có ch

b i th

ó mà ngu n l c v n và

t

ng), bù l i
nh

ng l i b ng

t ai

c t p

t t o ngu n thu cho ngân sách

ng h p còn th i h n thuê mà nhà n

ng giá b i th

c vô i u

c th c hi n theo Lu t tr ng d ng

nh (th

u t c s h t ng, bán

ng l

t cho nhà n

c b trí c n h chung c giá r theo quy

t tôn giáo), nh

Trong tr
th

c thuê th i h n 20, 30, 50 và 99 n m. H t

t ph i tháo d công trình, tr l i

i dân b gi i to c ng

c và t

c chi m 98%. Tùy theo t ng d án, t ng lo i

ut

n bù gi i to

ai, Chính ph

c phân ra 2 hình th c s h u (nhà n

ng, n u v n không th

ng l

c thu h i thì hai bên
ng

c thì

a ra tòa

n chính ph . N u phán quy t cu i cùng c ng không thành

ng ch thu h i

t. (Tu n S n - 2008: “Nh ng bài h c kinh

nghi m t Singapore”)
Sau khi có quy ho ch chi ti t và có d án c th , nhà n
h i

t

tri n khai th c hi n. Nhà n

h i

t, ng

h i

t d a trên nguyên t c:

c toàn quy n quy t

c ti n hành thu

nh trong v n

thu

i dân có ngh a v ph i tuân th (theo Lu t v thu h i). Công tác thu

+ Thu h i

t b t bu c ph c v cho vi c phát tri n c s h t ng, phúc l i

xã h i và ch nh trang ô th .
+ H n ch thu h i

t t nhân, ch thu h i khi th c s c n thi t.


12
+ Công tác thu h i

t ph i

c s cho phép c a Chính ph và các thành

viên trong N i các Chính ph , sau khi ã th o lu n và tham kh o ý ki n c ng

ng.
+ Vi c thu h i
tr

c cho ng

+ N u ng

t

c ti n hành theo t ng b

i dân 2- 3 n m.

i dân không ch u di d i

nhà n

nghi m c a Singapore trong qu n lý th tr
Chính sách

c thu h i

t s áp d ng c

ng ch

t công. (Ph m Bình An-2008: “M t s kinh

ho c ph t theo lu t xâm chi m

M c

c ch t ch và có thông báo

ng b t

ng s n”) .

n bù:

n bù thi t h i c n c vào giá tr b t

ng s n c a ch s h u; các

chi phí tháo d , di chuy n h p lý; chi phí mua v t t thay th ; thu s d ng nhà
m i. N u ng
t nhân

i dân không tin t

ng Nhà n

c, có th thuê m t t ch c

nh giá

nh giá l i và chi phí do Nhà n

c ch u. Kinh nghi m xác

nh giá

n bù cho th y: Nhà n

c Singapore

n bù giá th p h n giá hi n t i, vì giá b t

ng s n hi n t i ã bao g m giá tr gia t ng do Nhà n
Nhà n

c i u ti t m t ph n giá tr

theo giá trong t

u t . Nhà n

c

u t h t ng, do ó

c không th

áp ng

ng lai.

Tuy nhiên, c ng có nh ng y u t không ch p nh n khi tính m c
ó là: òi

c th

ng

bù m i ch u i; òi b i th
quy t

di d i s m ho c mu n
ng vào vi c

n bù.

l i ch c nên òi t ng

n

u t thêm vào ngôi nhà sau khi ã có

nh gi i t a, tr khi c n nhà quá t c n

t ng giá

n bù

c s n s a l i. Ngoài ra, s gia

t trong vòng 7 n m do s phát tri n c a h t ng công c ng c ng

c

xem xét i u ti t.
Ph

ng th c thanh toán khi

n bù là tr tr

c 20% khi ch nhà th c hi n

vi c tháo d , ph n còn l i tr khi hoàn t t vi c di d i. N u h gia ình có nhu
c u c p bách v nhà , s thu x p cho thuê v i giá phù h p.
Nhìn chung, chính sách
nhân), có v n b n lu t quy
èn bù công b ng

n bù

c ti n hành th n tr ng (nh t là c a t

nh ch t ch , t o i u ki n thu n l i và chính sách

i v i m i t ch c, cá nhân, do ó t o

cs

ng thu n


13

cao trong xã h i. T l c

ng ch chi m t l nh , d

i 1%. (Ph m Bình An-

2008,“M t s kinh nghi m c a Singapore trong qu n lý th tr

ng b t

ng

s n”)
2.5. Công tác b i th

ng và GPMB

Vi t Nam

Thành ph Hà N i là n i có r t nhi u d án liên quan n công tác
GPMB. Theo UBND Thành ph Hà N i, sau 6 n m th c hi n Ngh quy t s
20/NQ-TQ c a Thành y và Ngh quy t s 09/NQ-H ND c a H i
ng
nhân dân Thành ph Hà N i v công tác GPMB, Hà N i ã hoàn thành
GPMB và bàn giao cho các ch
u t 1.048/1.830 d án v i t ng c ng
5,688 ha t liên quan n 153.725 h dân và b trí tái nh c cho 10.580
h . Bình quân m i n m GPMB c a Thành ph
c ti n hành h t s c thu n
l i do

c ng h c a nhân dân. Các c p, các ngành có liên quan ã th c
hi n úng ti n
và ch c trách c a mình.
ph c v t t công tác GPMB, Thành ph ã tri n khai 132 d án tái
nh c v i 35.031 lô t, c n h . M t s khu tái nh c v i quy mô l n
nh : Khu dân C ng V - Ba ình (2,7 ha), Nam Trung Yên (56 ha), Trung
Hòa - C u Gi y (14,2 ha), D ch V ng (5,3 ha)... ã t ng b c tháo g b c
xúc v qu nhà t cho vi c di dân xây d ng các công trình tr ng i m c a
Thành ph . Vi c th c hi n t t công tác GPMB c a Thành ph Hà N i trong
6 n m qua ã t o i u ki n thu n l i cho vi c tri n khai và hình thành các
d án l n c a Thành ph , t o nên b m t Thành ph ngày càng hi n i,
khang trang h n.
gi i quy t khó kh n trong vi c GPMB, Thành ph có nhi u vi c
c n làm.
u tiên ph i k
n là công khai minh b ch m i chính sách liên
quan n GPMB. Vì th c t v n ch a có quy nh c th nào v i u này.
Chính vì v y, m i n i làm m t ki u, khi n ng i dân thi u tin t ng và tr
nên khó th a thu n. ây chính là nguyên nhân d n n có nhi u n th
khi u ki n liên quan n GPMB Hà N i trong th i gian qua. Bên c nh ó
vi c chu n b nhà tái nh c và chuy n
i ngh cho nh ng ng i dân
không còn t s n xu t là nh ng v n
c n thi t yêu c u ph i
c th c
hi n t t n u Thành ph mu n công tác GPMB di n ra trôi ch y.


14
V vi c làm cho ng i dân sau thu h i t, n nay Hà N i v n ch a

có quy nh c th . Vi c t ch c d y ngh cho ng i dân m t t g n nh
gi m chân t i ch ho c có n i làm
c nh ng ch mang tính hình th c ch
không th c s là d y ngh . Ngoài ra, theo quy nh thì m i doanh nghi p
c giao ho c thuê t thì ph i thu nh n m t s ng i
a ph ng vào
làm vi c. S l ng ng i này t ng ng v i di n tích mà doanh nghi p
c giao ho c cho thuê. Nh ng n nay, hàng ngàn d án ã
c GPMB
Hà N i thì s doanh nghi p th c hi n
c yêu c u trên không nhi u.
Trong th i gian t i Ban ch
o GPMB Thành ph s ph i h p, k t
h p ch t ch v i các qu n, huy n ch
trong vi c GPMB,

ut

gi i quy t nh ng v

ng m c

y nhanh th c hi n d án.

2.5.2. Công tác GPMB trên

a bàn thành ph Cao B ng

Trong nh ng n m g n ây t nh Cao B ng ã

y m nh thu hút

u t ,

trong ó thành ph Yên Bái có nhi u d án phát tri n kinh t , xây d ng c s
v t ch t, h t ng, có nhi u d án

c

u t liên quan t i công tác GPMB.

th c hi n nhanh chóng và hi u qu các d án

u t trên

a bàn huy n thì công

tác thu h i, GPMB là m t ph n quan tr ng trong nh ng d án có thu h i
ng

tc a

i dân.
Nhìn chung, nhi u d án nh n

dân

a ph

cs

ng. Nhi u h dân dù m i nh n

ng thu n, nh t chí cao c a ng
c m t n a ti n

t phá b cây c i, hoa màu, tài s n g n li n v i
n v thi công. Ngoài ra, l c l
GPMB có trình

t

n bù nh ng ã

bàn giao m t b ng cho

ng chuyên môn th c thi công tác thu h i,

chuyên môn, làm vi c công khai, nhanh chóng chính xác,

m b o hài hòa l i ích gi a nhà n
Bên c nh ó nhi u d án trên

c và ng

i dân.

a bàn thành ph còn t n t i nhi u h n ch

nh : thi u kinh phí, sau khi kh i công liên t c ph i thay

dãn ti n

i

th c hi n. Ý th c ch p hành pháp lu t

dân còn th p c ng là m t tr ng i nh t
a bàn thành ph Cao B ng .

i d toán kinh phí và

t ai c a m t b ph n ng

i

nh cho công tác gi i quy t, GPMB trên


15

- B Nông nghi p & Phát tri n nông thôn (2010), “V chuy n
ng nông thôn sau thu h i

i c c u lao

t”, T p chí c ng s n, nghiên c u và trao

-

i.

,

giao

t, cho thuê

t

- Chính ph (2004), Ngh
ph quy
-

nh v b i th

nh 197/2004/ N -CP ngày 03/12/2004 c a chính

ng, h tr tái

ng Hùng Võ – Nguy n

nh c khi nhà n

c thu h i

c Kh (2007), giáo trình c s

t.

a chính, NXB

HQGHN
- Nguy n Th Dung m ts n

H lu t Hà N i (2009), “Thu h i

t - kinh nghi m c a

c và th c ti n t i Vi t Nam”,T p chí C ng S n

- Ph m Bình An ( 2008 ): “ M t s kinh nghi m c a Singapore trong qu n lý th
tr

ng b t

ng s n “


16
Ph n 3
IT
3.1.

it
-

NG, N I DUNG VÀ PH

NG PHÁP NGHIÊN C U

ng và ph m vi nghiên c u
it

ng nghiên c u: K t qu th c hi n công tác GPMB c a d án khu

công nghi p
sách b i th

Thám , ph

ng

Thám – thành ph Cao B ng ,và các chính

ng, h tr

- Ph m vi nghiên c u: Công tác gi i phóng m t b ng d án khu công
nghi p

Thám, ph

3.2. Th i gian và

ng

Thám – thành ph Cao B ng .

a i m

- Th i gian: t ngày 05/02/2015

-

n ngày 29/04/2015

a i m: S Tài Nguyên và Môi Tr

ng t nh Cao B ng

3.3. N i dung nghiên c u
3.3.1. Khái quát v khu v c nghiên c u và v d án
- Khái quát v thành ph Cao B ng
- Khái quát v d án khu công nghi p

Thám, ph

ng

Thám – thành

ph Cao B ng .
3.3.2. ánh giá th c tr ng công tác GPMB
- K t qu b i th
trong d

ng v

án khu công nghi p

t, tài s n, cây c i, hoa màu ã
Thám, ph

ng

c b i th

ng

Thám – thành ph Cao

B ng .
3.3.3.

ánh giá nh ng thu n l i, khó kh n mà ban

n bù GPMB g p ph i

khi ti n hành công tác GPMB c a d án
- Nh ng thu n l i,khó kh n.
- Các gi i pháp kh c ph c và bài h c kinh nghi m
3.3.4.

xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao hi u qu công tác GPMB

thành ph Cao B ng trong th i gian qua
3.4. Ph

ng pháp nghiên c u

3.4.1. i u tra ph ng v n

17
-

i u tra ng u nhiên, ph ng v n tr c ti p 22 h gia ình n m trong di n

c b i th

ng, h tr v

t và các tài s n g n li n v i

án. N i dung i u tra g m: Nh n th c c a ng
b ng, m c

quan tâm c a ng

liên quan
-

t khi ti n hành d

i dân v công tác gi i phóng m t

i dân trong khu v c c a d án

i v i các v n

n GPMB.

i u tra 10 cán b S Tài Nguy ên và Môi Tr

ng t nh Cao B ng và

trong ban GPMB d án v công tác GPMB b ng b phi u i u tra.
3.4.2. i u tra các s li u th c p
- Thu th p s li u t c s , th
c , các phòng, ban có liên quan
- Các ngh

ng tr c h i

n công tác b i th

nh, thông t , quy t

ng b i th

ng h tr tái

nh

ng GPMB

nh, công v n h

ng d n th c hi n công

tác GPMB
3.4.3. i u tra s li u s c p

i u tra,ph ng v n tr ti p gia ình,cá nhân thu c di n b i th
h iv

t và nh ng ng

i nh h

ng thi t

ng b i d án s d ng b ng phi u i u tra.

i

v i các t ch c ti n hành ph ng v n tr c ti p.
3.4.4. Ph
- Ph

ng pháp th ng kê và x lý s li u
ng pháp th ng kê: th ng kê các s li u ã thu th p

tích, t ng s ti n b i th
h

ng c ng nh chi ti t v t ng lo i

c v t ng di n
t và m c nh

ng c a d án.
- Ph

ng pháp so sánh: t s li u v di n tích và t ng s ti n b i th

ng ã

th ng kê và i u tra trong trong ph m vi c a d án so sánh v i giá th tr

ng và

khung giá c a Chính ph và quy t
- Ph

nh b ng giá c a t nh.

ng pháp x lý s li u: s li u ã

c x lý b ng Excel